Katalog

26 AÖUSTOS 2000 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOM / ekonomita cumhuriyet.com.tr 13 ÇfflciAnkara'dan sozaUı • ADANA (AA) - Adaıia Ciftçüer Bırliği Başkanı Cumali Doğru, bu sezon mısırda ödemelerin peşin yapılması için hükümet yetkililerinden söz aldıklannı belirtti. Doğru, bafta içinde Ankara'da narenciye ve mısır öreticilerinin sorunlannın giderilmesi konusunda yaptıklan görüşmelerin olumlu geçtığım, mısırda ithal fonlann yüzde 5O'ye çnJcanlması ve ödemelerin peşin yapılması için söz aJdıklannı bildirdi. Yeni ekononti zîpvesi • ANKARA (ANKA) - tstanbul Sanayi Odası (ISO) ve Globus Ekonomi Dergisi tarafından yeni ekonomi alanında bir zûve düzenJeniyor. tstanbul Ceylan Intercontinental Oteli'nde 14 Eylül'de gerçekleştirilecek zirvede, son 10 yılda hızla gelişen 'sanal ticaret', 'sayısal ekonomi' ve 'yeni ekonomi' kavramlan ele alınacak. TüPkfye'de hatalı Vrtvo sayısı 330 B Ekonomi Servisi - Isveçlı otomotıv üreticisi Volvo'nun hatalı ön tekeıiek akslan nedeniyle değiştireceğini açıkladığı modellerden Türkiye'de 330 adet olduğu saptandı. Türkiye Volvo'dan yapılan açıklamada, bu araçlann sahiplennın hatalı parçanın ücretsiz değişimi için davet edilecekleri bildirildi. Aksın ûzerindeki izolasyon malzemesinin su sızdırması nedeniyle, engebeli yollarda tekerlenn kilitlenebildiği, bu nedenle şu ana kadar tsveç'te 2, diğer ülkelerde 30 kaza meydana geldiği, ama can kaybı olmadığı ifade edildi. Itaktör satişmda düşüş • SİVEREK(AA)- Şanlıurfa'nın Siverek üçesinde, kuraklık nedeniyle traktör satışlannın yüzde 80 oranında azaldığı bildirildi. Ziraat Odası Başkanı Cuma Polat, çiftçilerin değil traktör almak, elindeki traktörü dahı sattığını belirtti. Istanbul Hava Yollan yetkilileri, uçuşlar için mali destek arayışını sürdürüyor Havayolu çahşanları zorda • Son bir yılda tHY filosunda büyük bir kapasite eksilmesi yaşanırken aynı dönemde 1100 çalışanın işine son verildi. Aylardır maaşlannı alamayan geriye kalan binin ûzerindeki personel de uçuşlann durdurulması ile iş aramaya başladı. HAZALATEŞÇAHR Son bir yıldır mali knze gıren tstanbul Hava Yollan 'nın (tHY) önceki gün uçuşlannı durdur- masının ardından, aylardır ma- aşlannı, KDV iadeleri ilenema- lannı alamayan binin üstünde personel zorgünleryaşıyor. Dev- lete olan vergi borçlannı dahi ödeyemez duruma gelen şirke- tin yöneticileri, mali destek ara- yışlannı sûrdürürken uçuşlan durdurmasının havacıhk sektö- ründen çekilme karan olmadı- ğını söylüyorlar. Son bir yılda turizm sektö- ründeki belirsizlik, petrol fiyat- lannda art arda yaşanan zamlar, dünyada yaşanan ekonomik kriz- ler gerekçesiyle tstanbul Hava Yollan filosunda büyük bir ek- silme yaşanırken aynı dönemde 1100 çalışanın işine son verildi. Çahşanlar ıse şırketin iflas nok- tasına gelmesinin, gelırlerin baş- ka sektörlere aktanlmasından kaynaklandığını söylüyorlar. tç ve dış hat uçak seferlerimn durdurulma karanra Sivil Hava- cıhk Genel Müdürlüğu'ne ileten şirket yetkilileri, dün Ankara'da Ulaştırma Bakanlığı nezdinde THY, TÜRSAB. TÖSHtD'le görüşerek mali destek istediJer. IHY Genel Müdürü Safi Ergin önceki gün personele yazılı bir açıklama yaparak "Pfersoneli- mizin gayretieri uçuş operasyo- MaH kriz nedenıjie selerlennı durduran IHY'nin çahşanlannın şirketten alacaklannın ne olacağı beüraz. nuna yetmemektedir. Personel alacaklan en kısa sürede bikU- rilecektir'' dedı. Uçuşlann dur- duruhnası karan ile de 1400 ça- lışanın işsız kalması söz konu- su olurken şirketin elinde sade- ce 2 uçağın kaldığı belirtiliyor. Yurtdışı seferlerde aksama Havataşımaahğında 13 yıldır hizmet veren şirketin uçak sayı- sı son aylarda 18'den 3'e düştü. Yine son aylarda yurtdışı sefer- lerinde aksamalar meydana ge- len İHY'de yolcular havaalan- lannda uzun saatler bekletılmiş- ti. Sendikalan bulunmayan şir- ket çalışanlan, alacaklannı tah- sil etmek için mahkeme yoluna gideceklerini söylerken "Uçuş- lann durdurulacağı açıklanır açıklanmaz, birçok kişi şirketin demirbaşlannı almaya başladı. Yaklaşık 3 aydır maaşlanmız ödenmiyor.Hİçdeğüsebira\kar- nnmzı doyurmak için bu demir- başlan satanz, diye düşünüyor- tor" açıklamasını yaptılar. Şirket yöneticileri ıse tHY'nin personele ve devlete biriken borçlannı ödeyeceği kadar mal varlığı bulunduğunu belirterek "Şirket mallannı kaçırmışlar şeklinde iddialar doğru değiL Yakrt parasını ödeyemediği için operasyon durdu. Bundan, ha- vacılıktan tamamen çekiliyoruz sonucu çıkmamah. Flnansbulu- nursa devam ederiz" diyorlar. Yetkililer, çahşanlann iş akit- lerinin yasal olarak feshedil- mediğini söylüyorlar. 'Turizmi olumsuz etkiler'Geçen yıl Türkiye'de özel Sektör Havacıhk tşletmeleri Derneği (TÖSHtD) bünyesinde 72 uçak varken, bu yıl sayuıın 40'a düştüğü belirtildi. Özel havayolu şirketleri, büyük kapasite eksilmesinin Türkiye'ye milyarlarca dolar zarar getireceğini, en az 1.5-2 mifyon turistin gelmek istemesine karşın gelemeyeceğini, uçak sıkıntısı çekileceğini söylüyorlar. Hükümet, özel havayollanna destek vereceğini acıklarken, şirketler bugüne kadar hiçbir şey yapılmadığını belirtti. Sübvansıyon uygulanması ve sıcak para temin edilmesini ısteyen şirketler, alınan konma- konaklama ve akaryakıt fiyatının, yabancı havayoiu şirketlerinden daha yüksek olduğunu dile getiriyorlar. Maliyetler arttığında uçuş fıyatlannı arttıramadıklannı, çünkü acentelere, tur operatörlerine 1 yıl önceden fıyat vermek zorunda olduklanm anlatan şirket temsilcileri. reklam ve kampanyalarda da bu fıyatlann kullanıldığını kaydediyorlar. Boykot tehdidi Izmirli işadamlan THY'ye çattı tZMlR (AA) - tzmir Ticaret Odası (İZTO) Başkanı Ekrem Demirtaş, Türk Hava Yolla- n'nın (THY) tzmir'de yurtdışı direkt uçuşlan kaldırdığını ve bunun bölge ekonomik ve sos- yal yaşamına büyük zarar ver- digini belirterek, "THY buyan- l^düzdtınezse boykot edeceğiz7 ' dedi. Demirtaş, THY'nin Is- tanbul eksenli uçuşlar yaptığı- nı, tzmir'in tüm dış bağlantıla- nnı kestiğini dile getirerek bu haliyle Türk Hava Yollan adı- nın tstanbul Hava Yollan ola- rak değiştirilmesi gerektiğını vurguladı. tZTO başta ohnak üzere Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), Ege thracatçı Birlikleri (EtB) ve tzmirTicaret Borsası'nın (tTB) bir araya gelerek THY'ye yö- nelik ortak tepki ortaya koya- caklanru ifade eden Demirtaş, havayolunda Istanbul merkez- li ulaşımla tzmir ve çevresinin başta turizm ohnak üzere tüm alanlarda önemli kayıplara uğ- radığını, devam eden ihracat ilişkilerinin de darbe aldığını öne sürdü. Demirtaş, birleşerek havayo- lu kurma girişimlerinin de bu- lunduğunuve bunuyapacakgüç- te olduklanm açıkladı. Demir- taş, THY'nin IzmirAdnan Men- deres Havaalanı'na direkt uçuş- lan kaldırmasının ardından Yunanistan Havayollan'yla yap- tıklan görüşmeler sonucunda buradan tzmir- Atinadirekt uçuş- lannın sağlandığını bildirdi. ABD'nin Hazar havzası sorumlusu, son 1.5 yıl içinde 20. kez Türkiye'de Wolf:Bakû-Ceyhan <dayapacak çok iş var ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - ABD Başkanı Bill Clinton'ın özel danışmanı ve Hazar Havzası Enerjı Diplomasisi Devlet Sekreteri John Wolf, Bakû-Ceyhan projesinde te- mel mühendislik çalışmalanna baş- lanması ile önemli bir aşamaya va- nldığını belirterek "CkMiilerletnesağ- ladık. ancak yapacak daha çok iş var" dedi. Wolf, CSIS'in ABD'nin Hazar politikasını eleştiren raporuy- la ilgili olarak "Bu CSIS'in değil, orada çataşan bir analistin raporu. Bu kJşinin Bakû-Ceyhan'ın gerçek- teşemeyeceğine Oişkin daha önceyap- oğıtüm değeriendirmeler de bugün- küUerJemeiteçürüfülmüştür'' dedi. 1.5 yıl içinde 20. kez Türkiye'yi ziyaret eden Wolf, dün Enerji ve Ta- bii Kaynaklar Bakanı Cumhur Er- sümer ile görüştü. Göriişmenin ar- dından gazetecilere açıklamalarda bulunan Ersümer, Bakû- Ceyhan projesinin finansmanı konusunda • ABD Başkanı Clinton'ın özel danışmanı John Wolf, projede temel mühendislik çalışmalanna başlanması ile önemli bir aşamaya vanldığmı belirtti. Azerbaycan petrol şirkeu' Socar'ın yü- rüttüğü çahşmalarda önemli bir aşa- ma kaydedildiğini, Botaş'ın arazi çalısmalannabaşlamasının da önem- li zaman kazandıracağını söyledi. Tûrkmenistan doğalgaa Türkmenistan do|algazının Tür- kiye'ye getirilmesi konusunda ça- hşmalan yürüten konsorsiyumun ye- ni bir sözleşme sunduğunu, bunun da gelecek günlerde onaylanmasını bek- lediklerini söyledi. Bakû-Ceyhan projesinın gecikmelere karşın önce- den belirlendiği gibi 2004 yılında bitirebileceğini savunan Wolf, Kaza- kistan'ın da projeye katılmasının yollannı aradıklannı, bu konuda iler- leme olduğunu söyledi. Doğu-Batı Enerji Koridoru'na ilgi gösteren ül- kelerin Türkmenistan'm da projeye katılmasını istediklerini kaydeden Wolf, ancak bu ükelerin Türkmenis- tan'ın karannı bekleyerek ekonomik gelişmelerini geciktiremeyecekleri uyansında bulundu. Türkiye'nin satın alma anlaşma- sının Türkmenıstan'a Rus teklifın- den daha büyük nakit girişi sağlaya- cağını vurgulayan Wolf, "Deviede- rin polhikalannı kısa vadeli değil, uzun vadeli çıkarlan doğrultusunda beüriemeleri daha alakı olacakbr" diye konuştu. Türkiye ile tran arasuıda doğalgaz anlaşmasıyla ilgili bir soruya kar- şılık olarak Wolf, tran ile ilgili tutum- lannda bir değişiklik olmadığını, bu anlaşmanın yararlı olacağını düşün- mediklerini söyledi. Amerlkan cfOşûnce kuruluşu CSlS'nin raporunda, bölgedeki enerji polltlkaları dederiendlrlldl 'ABD Hazar'da başansız oldu' Ferroli'den klima : doğruları; - Soğutulan mekana gelen güneş ışığı perde ve panjur ile azattılmalı. • Klima kullanılan mekanlarda kapı ve pencereler mümkün olduğunca kapalı tutulmalı. WASHINGTON (AA) - Stratejik ve Uluslararası Etütler Merkezi (CSIS) adlı Amerikan düşünce kuruluşu tarafından yayımlanan raporda, ABD'nin son 5 yıldır uyguladığı Hazar bölgesi enerji politikalannın başansızlığa uğradığı savunuldu. CSlS'nin raporunda, ABD'nin politikalanndaki başansızlığa, Washington'ın Bakû-Ceyhan ve doğalgaz projelerine sunduğu sözlü desteğin maddı katkıya dönüşmemesinin önemli rolü olduğu ifade edildi. Raporda, Rusya'da Boris YeHsin'den sonra devlet başkanlığma gelen VTadinıir Putin'in Kafkasya'da ABD destekli enerji projelerine karşı "saknrgan bir tutum" izlediği ve bu projeleri sabote etme IFERROLI | Isıtma ve Klima Sistemleri Tel: (0216)^16 54 93 www.ferroli.net Motosikletli bir grup, ilk petrolü Şevardnadze'ye sundu Bakûpetrolü 'motosikletie'geliyor TtFLİS(AA) -Azerbaycan ana üretim petrolünü dünya pazarla- nna taşıyacak Bakû-Tiflis-Cey- han boru hattı projesine destek organizasyonu çerçevesinde, Ba- kû'dan ilk petrolü Ceyhan'a 'mo- toaktetie' taşıyan grup, Gürcis- tan Cumhurbaşkanı Eduard Şe- vardnadze ile görüştü. Gürcistan Cumhurbaşkanı ile basına kapalı ger- çekleşen görüşmenin ardından Şevardnadze'nin, söz konusu grubu Tiflis'ten Ceyhan'a uğurladığı be- lirtildi. Azerbaycan'daki petrol yataklannda işletim hakkına sahip olan ve aralannda Türk Petrolleri Anonim Ortakhğı'nın da (TPAO) bulunduğu yabancı petrol şirketlerinin sponsorlu- ğu ile gerçekleşen organİ2as- yon, Bakû- Ceyhan hattına des- tek amacı taşıyor. Bakû-Ceyhan boru hattı gü- zergâhını izleyecek olan grup- ta her motosiklet, uluslararası konsorsiyum AlOC'de hissesi olan şirketlerden birini temsil ediyor. Bakû-Ceyhan boru hattının geçeceği güzergâhı izleyen grubun, 28 Ağustos'ta Türkiye sırunnda olması ve 2 Eylül'de Ceyhan'a ulaş- ması bekleniyor. • Azerbaycan'daki petrol yataklannda işletim hakkına sahip olan petrol şirketlerinin sponsorluğu ile gerçekleşen organizasyon, Bakû-Ceyhan hattına destek amacı taşıyor. çalışmalannı yoğunlaştırdığı kaydedildi. CSlS'nin raporunda, ABD'de yapılacak başkanlık seçiminin ardından ıktidara gelecek yeni yönetimin, Hazar enerji projelerini baştan sona gözden geçırmesi gerektiği anlatıldı. Raporda, Türicmen gazı projesinin çeşitli nedenlerle büyük ölçüde çıkmaza girdiği anlatıluicen Bakû- Ceyhan projesinde sorunlann sürdüğü ifade edildi. Kazakistan'daki yeni . . petrol kaynaklannın olumlu bir gelişme oimasına karşın ticari olarak kullanıma girebilmesinin 2010 yüını bulacagının anlatıldığı raporda, bu durumda söz konusu Kazak petrolünün kısa dönemde Bakû- Ceyhan için yararlı olmayacağı görüşü savunuldu. CSlS'nin raporunda, Türkmen gazı projesinin çökme aşamasına yaklaşmasımn ardmdan Türkiye'nin, Azerbaycan gazının alımına ağırlık vermesinin yararlı olacağı belirtildi. İŞÇMNEVRE1Vİ]NDEN ŞÜKRAN SONER Demokrasi GeJişiyoK!) "22 Ağustos tarihli köşe yazınızı okudum. Yıne bir ağustos ayı idi. 1992 grevlerimiz ve6-11 Ağustos 1992 tarihlerindeki yazılannız aklıma geldi. O tarihteki du- ruşunuzla, bugünkü duruşunuz birbirinin aynı ama.. dokundugunuz noktalarda değişıklikler var. 1992 tarihi ile 2000 tarihi arasında yadsınamaya- cak kadar kötüye giden değişiklikler var. Hani birile- ri diyorya demokrasi genişliyor. Haklılann hak iste- me yollan açık, geri kafalılar bile çok demokrat ol- muş, Avnıpalı olacağız.. Ama gelin görün ki söyle- nenlerden eseryok.. Işte bu gûzel ülkemizi anlı şanlı siyasilerimizin bu hale getirdiği bir dönemde biz grev yapıyomz. Hak anyoruz. Yazınızda da belirttiğiniz gibi grev hevesli- si olduğumuzdan değil.. birmecburiyetten. Yapıyo- mz ama etkisinin, tepkisinin fazla olduğunu söyler- sek kendimizi aldatmış oluruz. Yıllardır, sermaye ve sermaye uşaklan ile yapma- cık demokratlar sonucun bu şekılde olması için çok uğraştılar. Biz sendikalar ve işçiler olarak da çanak tuttuk ve işte bugünkü tabloyu böylece oluşturmuş olduk. Bugün ülkeyi yöneten Başbakanından tutun, ba- kanından, milletvekllinden, sermayedanndan, bü- rokratından sorsanız.. grevyapılmasını kim ister? Bir de bunlan meydanlarda, salonlarda konuşurken kim istemez? Işte bu denli ikiyüzlülük içinde biz grev ya- pıyomz, hak aramaya çalışıyomz. 1992 yılında yaptığımız grevde basın sefenber ol- muştu. Televızyonlarekran çatlatırcasına olayın üze- rinde dumyordu. Bugünkü basın, köşe yazarlan, te- levizyonlar vızıltı bile çıkarmıyohar. Çünkü 1992 yı- lında istedikleribugün gerçekleşmiş oldu. Belediye- ler, müteahhitler, taşeron ve bunlann simsariannca yağmalanıyor. Belediye işçilerine iş kalmadı ki yapı- lan grevin etkinliği olsun. Bunun için o zaman orta- da olan, bizim ücretlerimizi çok gören medya orta- larda yok. Grevin son bir iki gününde halk sağlığını kommak adına bazı görûntüler yer alıyor. Vallahi onlan kutlu- yomz. Nerede halkın sağlığı ve sıkıntısı olsa duyartı davranarak peşıne düşüyorlar.(!) örneğin çoğu fab- rikalann zehıriı atıklannın içme suyu sağlayan baraj- lara aktığında.. temizlik işçileri grev yaptığında yer- denyere vumluyoriar. Insanlıklanna diyeceğimizyok- tur..." Belediye-lş Sendikası'nın GenelSekreteriAIi Baş- demir'in yukanda alıntılar yaptığım mektubu, grev- lerinin Bakanlar Kurulu tarafından "halk sağlığını teh- dit" ettiğı gerekçesi ile yasaklanmasından birkaç sa- at önce gönderilmiş. Medyayı ızledim, hükümet karannı onaylayan bir- kaç satıriık haberier olarak geçiştirildı. Üsteltk "ikiay- tıkerteleme" başUğı altında. Medyamızın genç haber- cileri, yasada hükümete tanınan "iki aylık erteleme" hakkının aslında bir yasaklama olduğunu nereden bilecekJer. Yasanın girişi öyle diyor. Ama devamında iki ay süre ile ertelenen grevden sonra, bir daha gre- ve çıkma hakkı fiilen yasaklanıyor. Çünkü bu süre içinde taraflar zoraki anlaşamazlarsa uyuşmazlık tah- Idm sistemine, Yüksek Hakem Kurulu'na gidiyor. İş- çiler ve sendika için bir daha grev hakkı olamıyor. Hü- kümetin ağırlıktaolduğu YHK'nin vereceğı karar, söz- leşme yerine geçiyor. Tabii kı 12 Eylül'ün adı "erteleme", gerçekte "grev yasaklama' olan bu yasa hükmü sendikal hakJann özü- ne, hukuka aykın olduğu ıçın, başta Uluslararası Ça- lışma Örgütü, her hukuk platformunda eleştiri alıyor. Ne yazık ki 12 Eylül yasalannın anayasa ve hukuka aykınlık gerekçelen ile incelenip yürüriükten kaldınl- ması, 12 Eylül hukukunun koyduğu hükümler nede- ni ile söz konusu edilemiyor. Yasaklı düzenin ortadan kalkması Meclis'in insafını bekliyor. Bu Meclis mi insafa gelecek, en yaşamsal sendi- kal yasaklardan birini ortadan kaldıracak? Düşünün ki Ecevit hükümeti önce lastik işkolundaki, sonra da belediyelerdeki, sendika yöneticisinin bile çok etki- siz olduğunu itıraf ettiğı grevlerini, "milligüvenlik, halk sağlığını tehdit" gerekçelen ile yasaklıyor. Bal gibi de yasaklı yasanın verdiği haksız yetkinin sınıriannı bile kötü niyetli olarak aşıyor, taşıyor. Hükümet gözü kara gıdıyor. Işçinin çok sınıriı, ya- saklı haklan kullanılarak hak arama yollan da tıkanı- yor. Malum.. IMF'ye söz verildi. Çalışanlann ücretle- ri, üreticilerin gelirleri aşağı çekilecek. Onlardaha da- ha yoksullaştınlarak onlardan alınan payiarsenmaye- ye, ranta aktanlacak. Enflasyon canavan ile savaşta başanya ulaşılacak. Işçiye, üreticiye bırakınızyaşam koşullannı düzett- meyi, korumayı çok göreceksiniz. Onlardan esir- gediğiniz kaynaklarla banka kurtaracak, yetmedi ay- ncalıklı faizden, rantiyeden kazanayım derken batan- lan da kurtarmak üzere kaynak yaratacaksınız. Biz hükümetin yarattığı memur kararnamesi krizi ile uğraşırken, satır arası haber olarak geçtı. Medya büyütmedi. Dünya Bankası'ndan beklenen kredi gel- medi. Aylardır beklenen sıcak paradan da eser yok. Oysa "sosyal güvenlik refonvu, tahkim" diye az mı kulak patlattılar. Hani bunlar olduğunda ekonomi düze çıkacak, beklenen sıcak paralar, krediler akacaktı? Hükümet belediye işçisinin etkisiz grevine bile kat- lanamayıp, yasaklı yasal yetkisini de aşarak, yasa amaanı kötü niyetli kullanarak belediye işçilerinin grevlerini pervasız yasaklıyor. Türkiye; demokraside, sendikal haklarda nereye gidiyor? sukransoner@yahoo.com ' 6 Cep'te ara hağlaııtı hakeme kaldı ! ANKARA (ANKA) - Türk Telekom, "l'e 4" biçimindeki geürpaylaşı- mı dolayısıyla aleyhıne işleyen ara bağlantı söz- leşmesinin daha adil bir paylaşım esasına göre ye- nilenmesi amacıyla Turk- cell ve Telsim ile yaptığı görüşmenin tıkanma- sı üzerine 'hakeme gkme' karan aldı. Türic Telekom ile GSM operatörleri Turkcell ve Telsim arasında ara bağ- lantı sözleşmesinin yenilenmesiyle ilgili olarak bir süredir devam eden görüşmeler tıkandı. Şirketlerin, Türk Tele- kom'un "konuşma ücret- lerinden ekle edflen geti- rin Telekom ve GSM şir- ketleri arasuıda yanyan- yaböKmmea" ya da "kar- şıhkholarakgörüşme üc- retfcri üzerinden para ah- nq> verDmeınesi'' önerile- rine yanaşmadıklan belir- tildi. Turkcell ve Tel- sim'in, mevcut tartışma- lı bölüşüm sisteminden ödün vermedikleri kaydedildi. Tele- komünikasyon Kurumu, 1 ay içinde Türk Tele- kom ile şirketle- ri belli bir nokta- da uzlaştırmaya çalışacak. Tele- kom'un, bu uygulama nedeniyle GSM şirketle- rine her ay ortalama 25- 30 trilyon lira para aktar- mak zorunda kaldığına dikkat çekiliyor.