Katalog

5 TEMMUZ 2000 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER İdam Türidye'nin yüz karası' • ANKARA (Cumhuriyet Bflrosu) - Yargitay Başkanı Sami Selçuk, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezere yaptığı kutlama ziyaretinin ardından gazetecilerin sorulannı yanıtlarken "îdam cezasina karşıyım; bu yenideğil. Ben 1971'de yazı yazmıştım. Ölüm cezası Türkiye nin yüz karasıdır, kaldınlması gerekir. Bu tartışmalar da bilımsel tartışmalardır Artık dünyada, ölüm cezasının suçlan önlemediği, caydıncılığının olmadığı bilımsel olarak tespit edılmiştir. Bilimsel konularda halkoyıına başvunılmaz" dıye konuştu. Emekli Sandığı'na uyarı • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü'nün, yüksek hâkimlik tazminatlan konusunda Anayasa Mahkemesi'nin iptal karanna uymaması tartışma yarattı. Emekli Sandığı, yüksek hâkimlik tazminatlarını, idare mahkemelennde dava açanlara 7000 gösterge üzerinden, dava açmayanlara ise 5000 gösterge üzerinden ödüyor. Sayıştay Başkanı Kamil Mutluer, Emekli Sandığı'na gönderdıği yazıda, Anayasa Mahkemesi'nin ilgili kanun hükmünde karamamede yaptığı değişiklikleri anımsattı. ANAFtan Idama hayıp' yasası • ANKARA (AA)- ANAP Grup Başkanvekili Beyhan Aslan, ölüm cezasının kaldınlmasını öngören yasa teklifini hazırlıyor Aslan'ın yasa teklifine göre, ölüm cezasının yerine "ağırlaştınlmış müebbet hapis" cezası uygulanacak. Ağırlaştınlmış hapis cezasına çarptınlan hükümlünün dış dünya ile ılişkisi tamamen kopanlacak. cezaevi şartlan ağırlaştınlacak. Aslan'ın tanımına göre. ağırlaştınlmış hapis cezasına çarptınlan. 'ölmekten beter' olacak 'Cep'te sürpriz karar • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yargıtay, cep telefonunda sabit ücretin haksız olduğuna karar veren yerel mahkemenin karanru, şirketlerin "yasal süre içinde başvTirmamasına karşın" usulden bozdu. Yargıtay, karanna gerekçe olarak asliye hukuk mahkemesinde görülen da\ada görevli mahkemenin asliye tıcaret mahkemesi olmasını gösterdi. Vali Çevik'e saldın davası • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Uşak Valisi Ayhan Çevik'e, Çankın Valisî olduğu dönemde düzenlenen bombalı saldınyla ilgili olarak, 7 'sı hakkında idam istenen 29 sanığın yargılandığı dava karara kaldı. Mahkeme Başkanı Mehmet Orhan Karadeniz, tutuklu saruklann tutukluluk hallerinin devamına karar venldiğini açıklayarak duruşmayıerteledi. ABD'li ve Türk işadamlannm Güneydoğu için bir araya getirilmesine çalışılacak ABD büroyu 'erteledi'SERKANDEMİRTAŞ ANKARA - ABD; Güney- doğu'ya yatınm yapmak iste- yen işadamlannı yönlendir- mek amacıyla Dıyarbakır'a aç- mayı planladığı "irtibat büro- su" projesinden şımdilik vaz- geçti. Türkiye'nin tepkileri ne- deniyle bürodan vazgeçen ABD, bölgeye yatırım yapıl- masını sağlamak üzere Türk ve Amerikan işadamlanmn bir araya gelmelerini ve tanışma- lannı sağlamak amacıyla çeşit- li çalışmalar düzenleme karan aldı. Türkiyenin tavnndan ra- hatsızhk duyduklannı sakla- mayan ABD'li diplomatlar. "Bham amacımız bölgede ya- şamın normale dönmesini sağ- lamava vönelik çabalara katkı- da bulunmaktT dediler. Görevı bu yıl sona erecek olan ABD'nin Türkiye Büyü- • "trtibat bürosu" projesinin askıya alındığı kaydedildi. Büronun Türkiye'nin yasal mevzuatı gereğince açılamayacağı Parris'e iletilmiş, ABD Büyükelçisi de Başbakan Bülent Ecevit nezdinde girişimde bulunarak konunun çözümlenmesini istemişti. kelçisi Mark Parrisin geçen aylarda Güneydoğu illerini kapsayan gezisi sırasında gün- deme getirdıği "irtibat büro- su'" projesinin askıya alındığı kaydedildi. 15 Haziran'da Di- yarbakır'da GÜNSİAD (Gü- neydoğu Sanayici ve tşadamla- n Derneği) bünyesınde açılma- sı istenen büronun Türkiye'nin yasal mevzuatı gereğince açı- lamayacağı Parris'e iletilmiş. ABD Büyükelçisi de Başbakan Bülent Ecevit nezdinde giri- şimde bulunarak konunun çö- zümlenmesini istemişti. Ece- vit'in büronun hükümete yakın TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) bünyesinde açılması istemi de taraflarca kabul edilmemesi üzenne ABD "irtibat bürosu" açılma- sından şımdilik vazgeçtı. ABD'li diplomatik kaynak- lar, Türkiye "nın büro konusun- dakı tutumunu anlayamadıkla- nnı belırtirken şu görüşleri bil- dirdiler: "Bizim amacımız bölgede ya- şamın normale dönmesini sağ- lama> a \ önelik çabalara katkı- da bulunmaktı. Bü\ ükelçi Par- ris. bölgeye ziyareti sırasında sürekU bu görüşü yineledi tn- san haklan ya da Kürt sorunu gibi konuları gündeme getir- mcdi. çünkü bunun bölge insa- nı için bir yaran olmavacağını biüyordu. Büv ükelçi, Türki- ye'nin teröre karşı bir zafer ka- zandığuu söyledi ve bu gerçeği ifade edivordu. Açılması iste- nen bu büro, İnternet bağlanü- h birkaç bilgisayardan ibaretti ve tek amacL ABD"nin kurmuş olduğu uluslararası ağa bağla- narak işadamlanmn iigisini çekmektL" Aynı kaynaklar, ABD'nin bölge ekonomisinin güçlendi- rilmesine yönelik ilgisinin azalmayacağını belirtirken de Türk ve Amerikan işadamlan- mn Türkiye ve Güneydoğu'ya yatınm konulannda bir araya getirilmelerinin sağlanacağını bildirdi. Kaynaklar, işadamla- nmn geniş kanlımlı konferans- lar, seminerler ve diğer toplan- tılar aracılığıyla tanışmalannın. sağlanacağını kaydederek " Belki bu şeldlde bölgeyeAme- rikan yatmmım çekebiliriz1 " di- ye konuştular. Türkiye ise irtibat bürosunun açılmasına ilke olarak karşı çıkmamış, ancak Dernekler Yasası uyannca bir ülkenin bir derneğe maddi destek sağlaya- mayacağından dolayı büronun başka şekillerde açılmasuıı is- temişti. Türkiye'nin bir başka kaygı- sı ise ABD'nin büro kurması- nın ardından bazı Avnıpa Bir- liği (AB) ülkelerinin de benzer girişimlerde bulunmak isteye- bileceği yönünde oldu. ABD Büyükelçisi Parris'in ardından Almanya'mn Türkiye Büyü- kelçisi Rudolf Schmidt'in de bölgeye gezi düzenlemesi, An- kara'nın kaygılannı güçlendi- rici bir gelişme olarak değer- lendirildi. Yolsuzluk Ihale karşüığı tatil SERTAÇ EŞ ANKARA - Başbakanhk Özürlüler Idaresi'ne MHP'li Devlet Bakanı Şuayip Üşen- mez dönemınde atanan Ab- dullah Kaplaa, Güler Sayguı ve Rahime Bozdogan hakkın- da Başbakanlık Teftiş Kurulu ve bakanlık müfettişlerince soruşturma açıldı. Saygın ve Bozdogan'ın Özürlüler Şûrası'nın hazırlık çalışmalannı verdikleri ZED fınnası kanalıyla Antalya Ke- mer'de tatil yaptıklan iddıası bakanlık müfettişlerince so- ruşturuluyor Bozdogan ve Personel Da- iresı Başkanvekili İsmail Bi- nici hakkında bazı çalışanlar üzerinde baskı kurduğu, yıl- lık izinlerinı ve idan ızinleri- nı vermedıği, sevk kâğıtlannı imzalamadığı gerekçesiyle açılan soruşturmayı ise Baş- bakanlık Teftiş Kurulu inceli- yor. Özürlüler Idaresi'ne MHP'li Bakan Üşenmez dö- neminde atanan bürokratlar hakkında, yolsuzluk ve usul- süzlük iddiasıyla soruşturma başlatıldı. Üşenmez döneminde baş- kanvekili olan Güler Saygın, Idari ve Mali Işler Daire Baş- kanı olan Rahime Bozdogan ve sonradan Özürlüler tdare- si Başkanı olan Abdullah Kaplan hakkında 29 Kasım- 5 Aralık 1999 tarihlerinde dü- zenlenen Özürlüler Şûrası ne- deniyle soruşturma başlatıldı. ÇİZMEDEN YUKARI MUSA KART VOK. MlLLBTİN VUZÜNJİİ VOK. O &ÜLt>üf2Mü£> PE.. NBLBR Kemal Sunal'ın anısına saygıyla... CHP PM üyesi Karayalçın, Çiller'in malvarlığı ile ilgili iddialara yanıt verdi 'Biz kimseyi aldamadık9 MİYASEİLKNUR CHP Parti Meclisı Üyesı MuratKarayal- çuı, SHP Genel Baş- kanı olduğu dönemde. meclise gelen yolsuz- luk dosyalannın hiç- birini "aklamadıklan- nT belirtti. SHP Ge- nel Başkanı olur ol- maz kendisinin ve eşinin malvarlığını ka- muoyuna açıkladığını \e partisinin kurulu- şundan bu yana bütün hesaplannı inceledik- lerini anımsatan Karayalçın. liderlerin mal- varlığı ve borçlannın araştın Iması için 1993 Kasımı'ndabirönerge verdiklerini ve kabul edilmesiyle bütün liderleri mal beyanında bulunmaya zorladıklannı açıkladı. Karayalçın, "BizûnsayemizdeErbakan'ın küolarca altınıve Beşir Darçın-RP ilişkisi or- taya çıkmıştr*' dedi. Karayalçın. genel başkan olduğu dönem- de gündeme gelen liderlerin malvarlığının soruşturulmasına ilişkin gelişmeleri şöyle özetledi: "Genel başkan olduğum dönemde hicbir yolsuzluk soruşturmasında aklama yönünde oj kullanüınamanuştır. Genel Başkan olur ol- maz ilk olarak benim ve eşimin maharlığmı kamuoyuna açıkladım. Diğer liderleri de marvarhklannı ve borçlannı açıklamaya da- MHP'nin hükümeti bozacağı sinyalleri DYP'yi harekete geçirdi Hjere/drse elinrnjttaşmttkınakoyartz 1 ANKARA (CumhuriyetBüro- su) - MHP'nin ekim ayında hü- kümeti bozacağına dönük senar- yolar, "alternatif ortak" olarak dile getirilen DYP'yi harekete geçirdi. Hükümetin gidişi iyi ol- madığı için bazı senaryolar üre- tildiğini kaydeden Güven, DYP'nin hükümete girmesiyle ilgili ise "Bu hükümete ortak ol- mak, hatalanna ortak ounakür. Eğer taşın altına elin konulması gerekiyorsa, bu yapıhr" değer- lendirmesini yaptı. DYP Grup Başkanvekili Gü- ven, dün partisinin genel merke- zinde düzenlediği basrn toplan- tısmda hükümeti 3 yıldır ülkeyi "sanal gündemle" yönetmekle suçladı. Hükümet ortaklan ara- sında Meclis soruşturmalan ne- deniyle "güven bunahmı" oluş- tuğunu, aklanmalar sonrası ile "güven tazelendi" manşetleri atıldığına işaret eden Güven, "Şimdi derleyip topariamak isti- yorlar. Ama bu kınlan parça çok nadide bir vazo. bu hükümet işT diye konuştu. Hükümetin gidişinin iyi olma- dığını da kaydeden Güven, bu nedenle birtakım senaryolar üre- tildiğine işaret etti. vet ettim. Ancak hiçbir üderden bu çağnya olumlu yanıt gelmedi. Ajnca partimin he- saplannı da ben ve arkadaşlanm inceledi. tnceiemesonunda 1 mflyon 250binTL'Kkbir fazlalık ortaya çıkü. Bu parayı da Hazine'ye teslim ettik. Ancak bizim d'ymıydi» hiçbir parti kendi hesaplannı inceleme yolunu seç- medi. Bunun üzerine Malatva MUletvekfli- miz Mustafa Yılmaz, 1993 Kasım'ında bü- tün liderlerin ve parolerin mahariıklannnı soruştunüması için bir önerge hazuiayarak Meclis Başkaniığı'na sundu. Bu önerge gün- deme gelmedi. ANAP'm verdiği bir önerge fle Başbakan Çiller'in yurtdışındaki maharnğı- nın soruşturulmasuu istedi. Biz de bütün li- derlerin marvariıklan Ue borçlannın açık- lanması için bir yü önce verdiğimiz önergeye des- tek olunmasını istedik. Ancak D\T reddettL Biz de ANAP'm önergesini dcstcklcmeye karar ver- dik DYP Yıldınm Aktu- na'yı elçi olarak yolladL Aktuna kararlılığımızı Çiller'e Uetince DYP önergemizi desteklemek zorunda kakü. Böylece b- derler ve partfler malvar- lığı soruşturma kapsanu- na ahnnuş oldu. Biz mal- varlığı soruşturmasında Çiller'i aklamadık. Soruş- turma kapsanunı geniş- tettik." KESK Emekçi yine cûanlarda Haber Merkezi- Kamu Emekçilen Sendikalan Konfederasyonu (KESK), hükümetin ücret politika- suıı protesto etmek ama- cıyla bugünden itibaren 10 büyük ilde alanlara çıkı- yor. Eylemler 7 Temmuz'- da sona erecek. Hüküme- tin kamu çalışanlanyla il- gili ekonomi politikalanm halka şikâyet amacıyla Adana'da yürüyüş yapıp bildiri dağıtan Kamu-Sen mensuplanna polis müda- hale etti. Kamu-Sen üye- leri Izmir ve Kayseri'de de eylem yapü. KESK Merkez Yönetim Kurulu tarafindan yapılan yazılı açıklamada eylem- lerin gerekçeleri açıklan- dı. tlk 6 aylık TÜFE'nin yüzde 17.8, yıllık ortala- ma enflasyon oranın da yüzde 65.2 olduğu belirti- len açıklamada, 27 Tem- muz'da yapılan Ekonomik Sosyal Konsey (ESK) top- lantısında basına yanlış- lıkla dağıtılan raporda, hü- kümetin hedeflediği yüz- de 25'lik enflasyon hede- fıne ulaşmamn çok zor ol- duğunun belirtildiği anım- satıldı. Aynı rapora göre, 2000 yüı net memur maaş- lannuı yüzde 10.8 oranın- da gerileyeceğinin ifade edildiği KESK açıklama- suıda, özetle şu görüşlere yer verildi: "Gerek uhıslararası de- ğerlendirme kuruluşlan gerekse işveren çevreleri yülık enflasyon onuunı yüzde 40'lar civannda tahmin etmektedirler. Ece- vit, hâlâ 'mcmurlan enf- lasyona ezdirmeyeceğin- den' bahsetmektedir. Açıkör ki temmuz ayında yapuması hedeflenen yüz- de 10'lukmaaşarbşıfleka- mu emekçilerinin yaşam- lan daha da zoriaşacakbr. Geçtiğimiz yüdan kamu emekçileri jüzde 26 ala- caklı durumdadır. Bu yd da ısrarla reel ücretierimiz düşürülmek istenmekte- düf Kamu emekçileri or- talama 170 milyon lira maaş aluken, yoksulluk sı- nmnın 500 milyonu aştığı- na dikkat çekilen açıkla- mada, bu tutumuyla hükü- metin "sosyal adaletsizli- ğin hükümeti", halkuı de- ğil, "IMFnin hükümeti'' olduğu savunuldu. KESK'in eylem takvi- mi şöyle: 5 Temmuz Çarşamba: Adana Uğur Mumcu Mey- dam, 17.00; Antalya Def- terdarhk önü saat 12.30. 6 Temmuz Perşembe: Antalya CumTıuriyet Mey- danı saat 17.30; Trabzon PTT önü saat 12.30; îzmit Defterdarlık önü saat 12.00; Mersin Defterdar- lık önü saat 12.00; Diyar- bakırDağkapıalanı 12.00; Izmir Konak Meydanı sa- at 12.00. 7 Temmuz Cuma: An- kara Kızılay Meydanı saat 12.30; Istanbul Saraçhane Meydanı 12.30; Bursa sa- at 18.00. POLflİKA GÜNLÜĞÜ HtKMET ÇETtNKAYA Sunal'ın ÖlümüL O, Türkiye'nin en büyük güldürü ustalanndan birisiydi; o, Türkiye'nin sosyal birçok olgusunu be- yazperdeye yansıtmış bir sanatçıydı... önceki gece tüm televizyon kanalları, yaşarken olduğu gibi onun filmlerini oynattı, sanatçı dost- lannı konuşturdu, dünkü gazeteler sayfa sayfa on- dansözetti... Ben Kemal Sunal'ı salt filmlerinden izledim, bir dostluğum olmadı... Üç dostum, Müjdat Gezen, Metin Akpınar ve Rutkay Aziz, Sunal'ı anlatıriarken kendı kendime sordum: "Acaba şu özel televizyonlar Kemal Sunal'ın bir filminiaydaonbeşkezgösterirkentelifücretiöde- mek hiç akıllanna geldi mi?" Bu soruyu Metin Akpınar, bir televizyon kana- lında gözyaşı döken bir haberciye yöneltti... Elbet yanıt alamadı... Gazeteler, televizyonlar, "Eğerambulanszama- nında gelseydi Sunal kurtulurdu" haberini ağızla- ra sakız ederken, çağ atlamanın bilgisayartekno- lojisryie gerçekleşemeyeceğini anladılar mı acaba? Önce sözüm gazetelere (Cumhuriyet de için- de), televizyonlara... Hangi gazete ve televizyon binasında, hangi bü- yük alışveriş merkezinde doğru dürüst sağlık eki- bi bulunuyor? Dr. Murat Tuzcu'nun anlattığına göre, Kemal Sunal THY uçağında fıbrilasyon (kalpte elektrik fır- tınası) geçirmiş; eğer, o anda uçakta 10 bin dolar değerinde olan 'defıbrilatör' buîunsaymış, sanat- çının yaşama olasılığı artarmış... önce, kendi çalıştığım Cumhuriyet'e şöyle bir baktım... Bizim gazetede böyle bir aygıt yok... Kalp krizi geçiren birisi Cumhuriyet'ten en ya- kın hastaneye (Çapa, Cerrahpaşa), trafık günün her saatinde yoğun olduğu için 30 dakikadan ön- ce götürülemez; hangi koşullarda olursa olsun!.. Peki, Cumhuriyet'in bir reviri, sağlık hizmeti ve- ren hemşiresi filan var mı? O da yok!.. Var olan, yazarımız Dr. Erdal Atabek!.. • • • _ Türkiye'ye çağ atlama masallan anlatan Turgut Özal'ın ölümü detıpkı Kemal Sunal'ınki gibi olma- dı mı? Turgut özal yedi yıl önce, sabah uyanmış, ban- yosunu almış, kahvaltı masasına doğru yürürken düşüp yaşamını yitirmişti... Tüm bu ölümler bizi düşündürmeli!.. Bilmem Çelik Gülersoy'un pazar günü Cum- huriyet'te çıkan 'Yürüme, acılı baba, otur da dü- şün' başlıklı yazısını okudunuz mu!.. Bir ülkenin ekonomik yaşamı 'uçurumlar' oluş- turuyorsa, sosyal devlet ilkesi çiğneniyorsa, çağ- daşlık gökdelenlerie, bilgisayar teknolojisiyle eş tutuluyorsa biz böyle ölümlere alışmalıyız!.. Gülersoy'un yazdıklanndan esinlenerek şunları söyleyebiliriz bu ülkede yaşayan sanatçılara, ga- zetecilere, işadamlanna, memurlara, işçilere. emeklilere, gençlere, yaşlılara... Hiçbir uygar ülkede insan yaşamı hiçe sayıta- maz; hiçbir uygar toplumda trafik kazalannda gün- de 30-35 kişiölmez!.. Küreselleşme aldatmacastyla yoksul ülkeleri sö- müren, kendı çıkariannı koruyan varsıl devletlerde 'sosyal devlet okjusu' dün de vardı. bugün de var!.. O ülkelerde her hasta, devletin koruması altın- dadır; ister kalp hastası, ister şeker hastası olsun, devletin sağlık hizmetlerinden yararlanır!.. 1956 yılında Anadolu'nun en küçük kasabasın- da bile hastane, sağlık ocağı, okul ve kütüphane bulunurdu; Aydınlanma Devrimi'nin ürünü olan 'sosyal devlet ilkesi' henüz yıkılmamıştı... Hastane, okul, kütüphane ne demekti?.. Sağlık, eğitim, kürtür!.. Bir toplum, bu üç öğeden soyutlanırsa, ekono- misi batarsa her depremin, her ölümün ardından toplum olarak kafamızı duvara vururuz!.. • • • Toplumumuz, Kemal Sunal'ın beklenmeyen ölü- mü karşısında gözyaşı dökerken, reyting ustaları herzamanki gibi işi magazinleştiriyorlar... Bir toplum önce sağlık, eğitim, kültür sorunları- nı masaya yatırmalı, ekonomik yapının çökmesi- nin temel nedenleri tartışılmalıdır... Ne diyor Çelik Gülersoy, Istanbul'dan Ankara'ya yürüyen acılı baba Boray Uras'a: "Ey okumuş kişi, bacaklannı bırak, kafanı yor!" Ey Kemal Sunal fılmlerine beş kuruş ödeme- yenler! Bırakın gözyaşı dökmeyi, ölümlerde bile reyting aramayı; insani değerleri unutan, sadece paraya tapmayı geçerli sanan, sosyal devlet ilke- sini çiğneyenlere yönel!.. Ey yazariar, çizerler!.. Örgütlü toplum olma bilincini bireye anlat, yok- sulluğun uçurumlannı yansıtL O zaman Kemal Sunal'lar, o zaman Örsan Öy- men'ler, o zaman Onat KutJar'lar, o zaman Banş Manço'lar, o zaman Aziz Nesin'ler hep yaşaya- caklardır!.. hikmetcetinkaya(acumhuriyetcom.tr Faks numaramız: 0212/ 513 90 98 Cumhurtyet kitan kulüfoü•^ kitap kulüfaü ÇAĞININ TANIĞI ÜÇ YAZAR 2 BASI KUBİLAY OLAYI VE TARİKAT SAHCIU YIUAR KUJATILMIŞ SOKAKLAR 4 BASI KUZU POSTUNDA KURT 2 BASI IAMBAK SANA DA BUlAfTI KAN DİN BARONUNUN KAZLARI 2 BASI A$IK KADINLAR SOKAĞI 2 BASI JERİAT PAZARI SEVDANIN ADRESİ BELLİ DEĞİL TÜRKİYE'NİN $EYTAN UÇGEHİ ZLERİN POYRAZ Cumhunyet Kitap Kulübu Çağ Pazarlama A.Ş. Turkocağı Cad. No:39/41(34334)Cağaloğlu-istanbul Tel:514 01 96