Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
24 TEMMUZ 2000 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Askerlik yapanlann terhislerinden sonraki iki ay içinde müracaat haklan saklı olacak
Oğrenci affinda soıı ay• Ögrenci afiina ilişkin kanunda gerekli şartlan taşıyanlar,
28 Ağustos 2000 tarihine kadar, ilişiklerinin kesildiği
yükseköğretim kurumlanna başvuracaklar. Sınava girecek
öğrerıciler, başanlı olmalan halinde okullanna devam edecekler.
ANKARA (AA) - Yükseköğretim
kurumlannın ön lisans ve lisans prog-
ramlanndan son 20 yüda heriıangi bir
nedenle ilişiği kesilenlere "öğrenciaf-
fi"ndan yararlanabilmeleri ıçin tanı-
nan 2 aylık başvunı süresi, 28 Ağus-
tos 2O00 tahhinde sona erecek. Yasa-
dan yararlanmak isteyenlerin belirti-
len sûre içinde ilişiklerinin kesildiği
yükseköğretim kurumlanna başvur-
malan gerekiyor.
28 Haziran 2000 tarihinde yürürlü-
ğe giren "öğrenciaffi"yla, yükseköğ-
retim kurumlannda hazırlık ve ara sı-
nıflar dahil bütün sınıflarda ön lisans
ve lisans düzeyinde öğrenim yapan-
lardan 12 Eylül 1980 tarihinden 1999-
2000 öğretim yılı sonuna kadar her ne
sebeple olursa olsun ilişikleri kesümiş
veya kesilme durumuna gelmiş öğ-
rencilere, ilişiklerinin kesilmesine ne-
den olan bütün dersler için devam, i-
ki sınav ve bütünleme hakkı veriliyor.
Bu sınavlarda başanlı olarüann öğ-
renciliğe intibaklan yapılacak. Öğ-
renciler, öğrencilik haklannın devamı
için yürürlükteki kanun ve kanunlara
uygun mevzuata uyacaklar.
2 yıl süre verflecek
2547 sayıh kanunda öngörülen aza-
mi öğrenim sürelerini doldurduklan
içinkurumlan ile ilişikleri kesilen öğ-
rencilere, alamadıklan dersler için bir
defaya mahsus ohnak üzere devam
etmeve sınav hakkı tanınacak. Bu öğ-
rencilere normal öğrenim sürelerine
ek olarak 2 yıl süre verilecek.
Sınava girecek öğrencilerin hakla-
n, hukuk dışı herhangi bir nedenle en-
gellenemeyecek. Belirtilen müracaat
sûreleri içinde askerlik süresi gelmiş
olanlar, bu kanun hükümlerine göre
verilmiş haklan kullandıklan takdir-
de teciili sayılacaklar. Halen askerlik
yapanlann terhislerinden sonraki iki
ay içinde müracaat haklan saklı ola-
cak. Gözaltında veya tutuklu bulu-
nanlar bu hallerinin sona ermesini ta-
kip eden iki ay içinde müracaat ettik-
Puanlann belirlenmesinden sonra öğrenciler2-11 Ağustos tarihleriarasında tercihleriniyapacak
• Öğrenci Seçme ve
Yerleştirme Merkezi Başkanı
Dr. Fethi Toker, çahşmalannı
tamamlamak üzere
olduklannı belirterek "Hafta
sonuna kadar sonuçlaıı
açıkJarız" dedi.
• Tercihlerin yapılmasının
ardından 281 bin 130 aday
üniversitelere yerleştirilecek.
157 bin 798 kontenjanı olan
lisans programlanna 120 ve
üstü puan alanlar, 110 bin 223
aday kontenjanı olan ön lisans
programlanna da 105-110
puan alan adaylar girebilecek.
• 13 bin 99 aday da özel
yetenek sınavı ile öğrenci alan
programlara yerleştirilecek.
ÖSS sonuçlaıı bu hafta açıklamyor
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
so)-1 milyon 414 bin adayın bü-
yük bir heyecanla beklediği Öğ-
renci Seçme Sınavı (ÖSS) sonuç-
lan bu hafta açıklanıyor. Öğrenci
Seçme ve Yerleştirme Merkezi
-Başkanı Dr. FethiToker, cahşma-
lannı tamamlamak üzere oldukla-
nnı belirterek "Hafta sonuna ka-
dar sonuçlan açüdanz" dedı.
Bu yıl sonuçlar, Ağırhklandı-
nlmış Ortaöğretim Başan Puanla-
rmın(AOBP) eklenmesiyle " Yer-
kştirmePuanı (Y-ÖSS)" adı altın-
da açıklanacak. Tercihlerin yapıl-
masının ardından 281 bin 130 a-
day üniversitelere yerleştirilecek.
157 bin 798 kontenjanı olan lisans
programlanna 120 ve üstü puan
alanlar, 110 bin 223 aday konten-
janı olan ön lisans programlanna
da 105-110 puan alan adaylar gi-
rebilecek. 13 bin 99 aday da özel
yetenek sınavı ile öğrenci alan
programlara yerleştirilecek.
Toker, buyıl geçen yıldan fark-
lı olarak ÖSS puanlannın AOBP
ile birlikte açıklanacağına dikkat
çekti. Toker, Milli Eğitim Bakan-
lığı ile yapılan işbirliği ile yine ilk
kez Türkiye genelinde 6 bin oku-
lun öğrenci diploma notlannın
disketlerde toplandıgını vurgula-
dı.Toker, yeni sistemle puanlann
hesaplanmasındaki hata payının
en aza indirgendiğine işaret etti.
Puanlann açıklanmasından sonra
öğrencilerin 2-11 Ağustos tarihle-
ri arasında tercihlerini belirleyece-
ğini belirten Toker, "EyKl başın-
da da yerleştirme sonuçlan açıkla-
nacak. 14 Evföl'de ünmrateierin
kayıt süreteri başhyor" dedi.
Toker, ÖSS Sayısal'damatema-
tikten iki sorunun iptal edilmesi
nedeniyle de matematik bölümü-
nün 43, sayısal bölümün 88 soru
ûzennden değerlendirileceğini de
sözlerine ekledi. Anadolu Üniver-
sitesi Beden Eğitimi ve Spor Yük-
sekokulu, 2000-2001 yıh için 40'ı
kız, 6O'ı erkek toplam 100 öğren-
ci kontenjanı ayırdı. Başvurular,
17 Temmuz-18 Ağustos tarihleri
arasında Anadolu Üniversitesi 2
Eylül Yerleşkesi Beden Eğitimi ve
Spor Yüksekokulu Müdürlüğü'ne
yapılacak. Posta yolu ile başvuru
kabul edilmezken, adaylarda
2000 ÖSS'de sözel, sayısal ve eşit
ağırhklı puanlann herhangi birin-
den 120 ya da daha yüksek puan
almakoşuluaranacak. Adaylar 22
Ağustos-23 Ağustos tarihleri ara-
sında yetenek smavına ahnacak.
YURTDIŞINDAKt ÜNİVERSÎTELERtN ÇOĞUNUN DENKLİĞİNİN TANINMADIĞI BELtRTİLDt
YÖK'ten öğrencilere 'denklik' uyansı
ANKARA (ANKA) - ÖSS so-
nuçlannın açıldanmasının ardın-
dan bir milyona yakın adayın
açıkta kalması beklenirken
YÖK, Türkiye'de bir okul kaza-
namadığı için yurtdışında eğitim
almak isteyen adaylan "korsan
üniversiteler'' konusunda uyardı.
YÖK tarafindan hazırlanan
duyurularda, denklik konusunda
yeni düzenlemeler yapıldığı, bu
kapsamda yurtdışındaki birçok
üniversitenin denkliğinin tanın-
madığı belirtüdi. Yükseköğreti-
mi "kazançkapıa'" haline getiren
bazı üniversiteler ile aracı kuru-
luşlann "cazip olanaklar* suna-
rakyoğun bir kampanya yürüttü-
ğüne dikkat çekilirken bu kurum-
lann büyük çoğunluğunun YÖK
tarafindan tanınmadığı bildirildi.
Yurtdışındaki üniversitelerle il-
gili YÖK'ten bilgi ahnması iste-
nen duyuruda şu uyanlar yapıl-
dı:
• Bazı aracı kuruluşlar, basın
ve yayın organlanna vermiş ol-
YÖK'ün, üniversite harçlarına zam önerisi benimsendi
MEB
y
den harç zamlanna vize
ANKARA (ANKA)-Üniversite harçlarına ya-
pılacak zam da hükümetın enflasyon hedefıne
uyacak. Milli Eğitim Bakanlığı, YÖK'ün 2000-
2001 öğretim yılı ıçin harçlara yüzde 25 ya da 30
oranında zam yapdmasını öngören alternatifli
önerisini benimsedı.
MEB'den edinilen bilgiye göre, YÖK'ün
2000-2001 öğretim yılı için öğrencilerden alına-
cak katkı paylanna ilişkin beliriediği iki alterna-
tifli zamönerisi incelenerek Maliye Bakanlığı'na
gönderildi. Maliye Bakanhğı, harçlann yüzde 25
ya da yüzde 30 alternatiflerinden birini seçerek
görüşünü Başbakanhğa sunacak. Zam konusun-
daki son karan ise Bakanlar Kurulu verecek.
Geçen öğretimyıhnda öğrenciler 12 milyon li-
ra ile 118 milyon lira arasında değişen miktarlar-
da katkıpayı öderken zam oranınınyüzde 25 ola-
rak belirlenmesi durumunda katkı paylan 15 ile
147.5 milyon dûzeyine yükselecek.
En yüksek harç miktan 147.5 milyon lira ile
üp fakültelerinde alınacak. Zam oranının yüzde
30 olarak belirlenmesi durumunda ise en düşük
harç 15.6 milyon, en yüksek harç miktan ise
153.4 milyon olacak.
duklan ilanlarda, reklamını yap-
tıklan üniversitelerin YÖK tara-
findan tanındığını da belirtmek-
tedir. YÖK'ten onaylatmadan bu
bilginin doğruluguna kesinlikle
inanmayınız.
• Akraba, tanıdık veya arka-
daşlannızdan daha önce yurtdı-
şında okuyup almış olduklan
diplomalann denkliği YÖK tara-
findan tanınmış olanlar olabilir.
Ancak, sakın "Ben de aynı yere
gidersem alacağun diploma nasıl
olsa tanınır" diye düşünmeyin.
Çünkü, yurtdışuıdaki üniversite-
ler YÖK tarafindan sürekli ola-
rak değerlendirilmekte ve bazıla-
n tarafindan verilen diploma ve
dereceler tanınmamaktadır.
• Bazı kuruluşlar, yurtdışında-
ki üniversitelerle anlaşma yap-
tıklannı, sizlerin bir süre Türki-
ye'de eğitim gördükten sonra bu-
rada almadığınız dersleri yurtdı-
şındaki üniversitelere transfer
ederek kısa sürede o üniversite-
nin diplomasını alabileceğiniz
garantisi vermektedir. Türkiye'de
kanunen üniversite niteliği olma-
yan kuruluşlarda egitime başla-
yarak lisans diplomasını bu şekil-
de alanlara denklik belgesi veril-
memektedir.
• Devam zorunluluğu olma-
yan ve açıköğretim, uzaktan öğ-
retim ve benzeri eğitim yapan ya-
bancı üniversiteler tarafindan ve-
rilen diplomalara YÖK tarafin-
dan denklik belgesi verilmemek-
tedir.
• ÖSS kılavuzunda yer alan
yabancı üniversitelerin yalnızca,
kılavuzda belirtilen programlan-
nın denkliği tanınmaktadır. Bu
ülkelerdeki diğerüniversiteleT ile
kılavuzda yer almayan program-
lardan alınan diplomalara ise
denklik verilmemektedir.
leri takdirde, kanunda tanman hakla-
n kullanabilecekler.
Üniversitelerin çeşitli bölümlerinde
ve konservatuvarlarda dışardan bitir-
me sınavlanna girerek öğrenimlerine
devam eden, ancak bu sınavlann kal-
dınlması için okullannı bitırememış
veya başansız duruma düşmüş öğren-
ciler de kanunda diğer öğrencilere ta-
nınan haklardan yararlanabılecekler.
GfiOumedgrencfleri
1997-1998 eğitim-öğretim yılından
başlamak üzere Gülhane Askeri Tıp
Akademisi'nde okurken bu kanunun
yayımı tarihine kadar her
ne sebeple olursa olsun
ilişiği kesilmiş olanlann
(yargıya intikal etmiş ve
disiplin suçu nedeniyle
ilişiği kesilenler hariç),
kanunun yayımından iti-
baren iki ay içinde baş-
vurmalan halinde YÖK,
okuyacaklan tıp fakülte-
lerini belirleyecek.
Yükseköğretim ku-
rumlanndan son 10 yılda
herhangi bir nedenle ili-
şikleri kesilen lisansüstü
öğrencileri de " a P kap-
samınaalındı. 1988-1989
öğretim yılından 2000 yı-
lı sonuna kadar lisansüs-
tü öğrenim gorürken her
ne sebeple olursa olsun
kurumlan ile ilişiği kesi-
len öğrencilere, başansız
olduklan dersler için iki
sınav hakkı, yüksek lisans
öğrencileri için bir yıl,
doktora öğrencileri için
de iki yıl tez hazırlama sü-
resi verilecek.
Aynca, 1996-1997 öğ-
retim yılı başlangıç tari-
hine kadar yabancı dil sı-
navına giremeyenler ve ü-
gili kanunun yürürlük ta-
rihine kadar yabancı dil
şartını yerine getiremeye-
rek kaydı silinen öğrenci-
ler yeniden kayıt yapüra-
bilecekler.
Doktora yeterlilik sma-
vına girebilmek için ya-
bancı dil sınavında başa-
nsız olanlara üç sınav
hakkı tanınacak. 1988-
1989 öğretim yılından
2000 yılı sonuna kadar
sanatta yeterlilik, tıp fa-
külteleri veya tıpta uz-
manlık alanlannda başa-
nsız olanlara, kendi iste-
ğiyle aynlanlara, eğitimi-
ni kesintıye uğratanlara,
istemeleri halinde başan-
sız olduklan derslerden
laboratuvar ve uygulama-
h derslere devam ve eksik
rotasyonlanm tamamla-
malan halinde iki sınav
hakkı verilecek.
Yurtdışına yüksek li-
sans ve doktora yapmak
üzere gönderilen, yurtdı-
şında yüksek lisans ve
doktora için kalmalan ge-
reken süre içinde her ne
sebeple olursa olsun, ça-
lışmanın hangi aşamasm-
da olursa olsun Türki-
ye'ye dönmüş veya çağ-
nlmış olanlar ya da yurt-
dışında kalması gereken
süre dolduğu için geri gel-
mek zorunda kalan ve
Türkiye'de görevleri ile
ilişikleri kesilen öğrenci-
lere iki, doktora eğitimi
için dört yanyıl YÖK'ün
Türkiye'de belirleyeceği
üniversitelerde öğrenim-
lerine devam hakkı sağ-
lanacak.
Başbakan Ecevit, 24 Temmuz'un özgürlük, demokrasi ve sosyal haklann simgesi olduğunu vurguladı
Lozaıı Aııtlaşıııasıııııı 77. yddönümü kvıtlaıuyor
HaberMerkezi-Türk ulusunun var-
lığnu ve bağunsızlığmı tüm yönleriy-
le dünyaya kabul ettirdiği Lozan Ant-
laşması'nnı 77. yüdönümü bugün tö-
renlerle kutlanıyor. Başbakan Bülent
Ecevit, 24 Temmuz'un, Lozan Antlaş-
ması'nm yanı sıra, basmda sansürün
kaldmhnası ile işçilere toplusözleşme,
grev ve sendika özgürlüğünün tanm-
masının da yıldönümü olduğunu belir-
terek "24 Temmuz'larda her üç olaym
birlikte aıulmasındayarar vardır. Çün-
kü bu üç olayla özgürlük ve demokra-
rinin, bağımsızhğm ve sosyal haklann
aynhnaz bir bütün ohışturduğu simge-
lenmektedir" dedi.
Lozan Antlaşması'nm 77. yıldönü-
mü nedeniyle Istanbul'da CHP tl Ör-
gütü, bugün saat 12.00'de Maçka'daki
Ismet Inönü Anıtı önünde tören düzen-
leyecek. Çağdaş Yaşamı Destekleme
Derneği, İnönü Vakfi ve Adalar Vakfi
da Lozan Antlaşması'nm miman Is-
met İnönü'nün Heybeliada'daki müze-
evi'nde saat 11.00'de anma toplantısı
gerçekleştirecek.
'Amtsal diplomasi zaferi'
CHP Genel Başkanı AHan Öymen,
Lozan Antlaşması'nm imzalanışının
yıldönümü nedeniyle yaptığı yazılı
açıklamada, anlaşmanın Türkiye Cum-
huriyeti'nin bağımsızlık ve özgürlüğü-
nün güvencesi olduğunu, ulusal snıırla-
n bir daha asla sarsümayacak biçimde
çizdiğinikaydetti. "Biranıtsaldiploma-
si zaferi" olan Lozan Antlaşması'nın
sonucunda Osmanh'dan kalma, ülkenin
yüzyılhk sorunlannın çözüldüğünü. ka-
pitülasyonlargibi "Düyun-iUmuıniye''
ve benzeri prangalann kınlıp parçalan-
dığını vurgulayan Öymen, "Şimdi za-
manzamanetimizetutusturulany-aban-
a mafi. ekonomik ve tophımsal reçete-
ler, bazen Cumhumet öncesi dönemi
çağnştırabiliyor. Lozan Andaşması'ıun
karanımlan 77 yıl sonra da unutuhna-
mahvebukonudadikkatliotunmalıdır''
görüşünü dile getirdı.
Adana'da da Lozan'ın yıldönümü
ÇYDD'nin önderhğinde çeşitli etkin-
liklerle kutlanacak. ÇYDD Yönetim
Kurulu üyesı Avukat Cemfl DenU, ilk
törenin bugün saat 11 .OO'de Atatürk
Parkı'nda yapılacağmı anımsatarak
"Bugünü ulusalbayramsayıyoruz" de-
di. ÇYDD Şube Başkanı Nuran Işık da
"Türidye Cumhuriyeti Devleti'nin ku-
ruluş belgesi olan bu anüaşma ile onur-
lu bir uhısun kadanamayacağı kapitü-
lasvonlar kaldınhmş, ulusumuz özgür-
liik, hagımsi7İıkypegemcnlik haklannı
ahmştır.Lozanzaferi Türkulusu kadar
başka dünyadevlederininyohınu aydm-
latan bir ışık olmuştur" dedi.
CHP ise Lozan'ı Inönü Parkı'ndaki
Ismet înönü Anıtı önünde bugün dü-
zenleyecekleri törenle kutlayacak.
Lozan Anüaşmaa
Bırinci Dünya Savaşı'ndan sonra
ayakta kalan tek antlaşma olan Lozan
Banş Antlasması, Türk halkının em-
peryalizme karşı mücadelesindeki ka-
zanımın tarihi belgesi olarak 24 Tem-
muz 1923 'te Isviçre 'nin Lozan kentin-
de imzalandı. Birinci Dünya Sava-
şı'nın ardmdan ItilafDevletleri, Bulga-
ristan'la NeuiDy, Avusturya ile Saint-
Germain, Ahnanya ile Vfersaflfcs, Tür-
kiye ile Sevr antlaşmalannı imzalan-
mıştı. Diğer devletlerantlaşmalarabo-
yun eğerken Mustafa Kemal Paşa ön-
derüğinde Türk halkı, Sevr'e başkal-
dırdı ve 3 yıl süren Kurtuluş Savaşı'nın
ardından bağunsızlığmı kazandı. Sa-
vaşla kazanılan bağımsızlıgın hukuk-
la '^esdH" de zorlu bir konferans süre-
ci sonunda TBMM hükümeti adma îs-
met İnönü tarafindan imzalanan ant-
laşma ile yapıldı.
TBMM hükümeti ile Ingiltere, Fran-
sa ve Italya'nın oluşturduğu itilafDev-
letleri ve Yunanistan arasında imzala-
nan Lozan Banş Antlasması'yla ulusal
smırlar çizildi. Günümüzde önemi ye-
niden artarak ortaya çıkan Lozan Ant-
lasması, Kurtuluş Savaşı'nda kazanı-
lan askeri zaferin ardından elde edilen
ilk siyasi zafer olarak tarihe geçti.
AYDENLANMA
EMRE KONGAR
Gerçek Demokrasilerde
Azınlıklar Olmaz, Olamaz
Son günlerde Avrupa Birliği ile Türkiye Cumhu-
riyeti arasında garıp bir azınlıklar tartışması gün-
deme gelmiş görünüyor.
Bence bu tartışma en azından devlet felsefesi
ve teorisi açısından çağdışıdır.
Bakın neden:
Feodal tanm imparatorluklan döneminde dev-
letler din esasına göre oluşurdu.
Bir başka deyişle yöneticilertoprak ağası köken-
li olmakla ve yönetim güçlerini kılıçlannın kuvve-
ttne dayamakla birlikte, meşruiyetierini, gele-
nekten ve Tann'dan alıriardı.
Batt'da Hıristiyanlık, Doğu'da ise Müslümanlık
tanma dayalı din imparatotiuklannın doğal ve meş-
ru dini idi.
Yönetime muhalefet de, bu nedenle yöneticile-
rin inançlanna karşı oluşan mezhepleri, tarikatlan
ortaya çıkanrdı.
Çünkü yönetim-teba ilişkisi, dine dayalıydı.
Bu nedenle de yönetimler kendi inançlarından
sapanlan yakarak ya da keserek yok ederlerdi.
Çünkü inanç, yani din, egemenlik ilişkisini
meşrulaştıran bir siyasal kurumdu.
Bu çerçevede, yönetenlerin dininden olmayan-
lar, ya (15. yüzyılda Ispanya'da olduğu gibi) tümüy-
le toplumdan dışlanırtar ya da (Osmanlı'da oldu-
ğu gibi) toplumda azınlık muamelesi görürler-
di.
Azınlıklar, yöneticilerin uygun gördüğü özel ko-
şullarda, yönetimin merhametine bağlı olarak ve-
rilen özel güvencelerle, yaşamlarını ekalliyetier
olarak sürdürürlerdi.
Osmanlı'nın son döneminde imparatorluk zayıf-
layınca, yönetim Müslüman olduğu için, Hıristi-
yan teba, Avrupalı güçlerin baskısıyla ilave özel
haklara kavuşturuldu. Bu özel haklann en önem-
lisi ise, kendilerine özgü mahkemelerde yargılan-
malan, yani devletin adli sisteminin dışına çıkanl-
malan idi.
Bunun gerekçesi, Osmanlılann adli sisteminin
din kökenli, yani şeriata dayalı olmasıydı.
Yeni Cumhuriyet, feodal tanm imparatoriuğu
aşamasını geçemeyen ve bu yüzden yıkılan, işgal
edilen Osmanh topraklan üzerinde kurulduğu için
yenerek topraklanndan kovduğu Batılı devletlerle
yapılan Lozan Antlasması'nda. Müslüman dinı dı-
şındaki bazı topluluklar, din imparatoriuğu anla-
yışına uygun olarak, özel haklara kavuşturuldu
ve kendilerine azınlıklar denildi.
Oysa bu sırada Batı'da endüstri devrimi yaşan-
mış ve insanlığın bir bölümü dine dayalı tanm im-
paratoriuklanndan, milliyet esasına dayalı u-
lus-devtet modeline geçmişti.
Arbk devletler, din esasına göre değil, ulus (mil-
liyet) esasına göre biçimleniyordu.
Ulus-devtet anlayışının otoriter uygulamalan fa-
şist rejimleri gündeme getirdi. Artık azınlık kav-
ramı, dine ilaveten milliyet esasına göre de bi-
çimlenmeye başlamıştı.
Ikinct Dünya Savaşı, bu anlayışı da tasfiye et-
ti.
Savaş sonrasında, demokrasi ve insan hak-
lan kavramlan gelışti; demokratik devlet felse-
fesi ve uygulaması insanlığın yeni hedefı oldu.
Demokratik devletin esasında, devlete vatan-
daşlık bağı ile bağlı olan herkesin, din, dil, ırk,
(mezhep, milliyet) farkı olmaksızın eşit kabul
edilmesi ve herkesin devlet tarafindan birinci
sınıf vatandaş olarak eşit muamele görmesi il-
kesi yatıyordu.
Işte Atatürk ve arkadaşlannın çağdaş uygarlık
hedefine yani bugünkü laik ve demokratik sos-
yal hukuk devleti anlayışına göre kurduklan
Türkiye Cumhuriyeti de, anayasaya göre bu il-
keye uygun olarak işlemesi gereken biryapıya sa-
hiptir.
Böyle bir eşrUik anlayışı içinde, ister dinsel, is-
ter ulusal olsun, hiçbir azınlık anlayışına yer ol-
madığı açtktır.
Çünkü böyle bir devlette, her dinden, her mez-
hepten, her ırktan ve her milliyetten, bütün vatan-
daşlar birinci sınıftr ve devlet karşısında eşit
muamele görür.
Internet sitesi: www.kongar.org
Anadolu Üniversitesi
Ataç: Eskişehir
kültür kenti olacak
ANKARA(Cumhuri-
yet Bürosu) - Anadolu
Üniversitesi, Eskişe-
hir'deki arkeolojik kazı
ve araştırmalar başta ol-
mak üzere kültür değer-
lerine sahip çıkıyor.
Anadolu Universitesi
Rektörü Prof. Dr. Engin
Ataç, Eskişehir'in bu-
gün bir bilim ve kültür
kenti olarak tanımlandı-
ğma işaret etti. Eskişe-
hir'in "gençük kenti"
kimliğini Anadolu Üni-
versitesi ile kazandıgına
işareteden Ataç, "Ana-
dohı Üniversitesi'ne kat-
ma bütçeden aynlan
payla ünhersitenin dö-
ner sermayesi ve fonla-
nndald trüyonlarca lira
Eskişehir ekonomisine
aktantanaktadır" dedi.
Eskişehir'in kültür de-
ğerleri ve sorunlanna da
yasalann verdiği olanak-
lar ölçüsünde sahip çı-
kıldığım anlatan Ataç,
Cumhuriyet döneminin
ilk mimari örneklerin-
den biri olan eski asker-
lik şubesi binasının üni-
versite tarafindan resto-
re edilerek Cumhuriyet
Tarihi Müzesi haline ge-
tirildiğini anımsatn. Mü-
zede Türkiye'nin kuru-
luşunu anlatan 130 fo-
toğraf, Atatürk'ün 51
portresi ve Eskişehir yö-
resine ait çok sayıda et-
nografık eserbulunuyor.
Aynca 11. yüzyıldan
bu yana sosyal yaşamın
sürdüğü, Eskişehir'in ilk
yerleşim yerlerinden
olan Odunpazan'ndaki
7 bina kamulaştınlarak
restorasyon çahşmalan-
na başlandı. Geçen yılın
rakamlanna göre 500
milyar liraya mal olma-
sı beklenen çalışmanın
kasmı ayında tamamlan-
ması planlanıyor.
Anadolu Üniversitesi,
Roma, Helenistik, Frig
ve Hitit dönemlerine ait
tabakalann ortaya çıka-
nldığı Şarhöyük kazısı;
geçen yıl Hititler'e ait 17
adet küp mezar kalıntısı
bulunan Çavlum kazısı,
Yassıhöyük kazısı ve
Karacaşehir yüzey araş-
tırmalanna da destek ve-
riyor. Üniversite yöneti-
minin girişimi üzerine
Dünya Bankası Ankara
Temsilcisi Ajay Chhaib-
ber'in Frigya Vadisi'nin
durumuyla yakından il-
gilendiğı kaydedildi.