Katalog

12 TEMMUZ 2000 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Taşdelen EceviTin müşaviri • ANKARA(AA)- Çevre Bakanhğı Müsteşarlığı görevmden bır süre önce ıstifa eden eski Çankaya Belediye Başkanı Dogan Taşdelen. Başbakan Başmüşavin oldu. Taşdelen'in Başbakan Başmüşavirlıği'ne getirilmesine ilişkin kararname. geçen günlerde Başbakan Bülent Ecevit tarafından ımzalandı. Çevre Bakanlığı Müsteşarlığı'na henüz bir atama yapılmadı. Eskı başbakanlık müsteşarlarından Yaşar Yazıcıoğlu'nun da önümüzdeki günlerde Başbakan Başmüşavırliği'ne atanacağı öğrenildi. Deneme Bflim Merkezi'nde yazokulu • Haber Merkezi - Deneme Bilım Merkezi'nde, 10-14 yaş grubuna yönelik yaz okulu açılıyor. "Elektronık devre tasanmlan", "fabrika gezileri", "fosil arama", "Intemet kullanımı", "deprem üzerine her şey" gibi konulann yer aldığı program, yaz süresince üç kez tekrarlanacak. Yaz Okulunda ilk dönem 17-30 Temmuz tanhlen arasında yapılacak. Deneme Bilim Merkezı'nın telefonu. 0 212-292 08 92 11 imam görevden alındı • BATMAN(AA)- Dıyanet tşleri Başkanlığı, Batman'da görev yapan 11 imamı terör örgütü Hızbullah ile bağlantılan bulunduğu gerekçesiyle görevden uzaklaştırdı.Il merkezi, ilçe ve köylerde bulunan camilerde ımam olarak görev yapan Alaattın Gergin, Beşir Orhan, M. Emin Şimşek, Hamit Yıldız, A. Rahman tçlek, ömer Dursun, M. Beştr Şimşek, Bilal Seyidoğlu, Hizbullah Görhan, M. Şefik Büyük ve Mehmet Günay görevden alındı. İshak Şahin İTRABZON(AA)- Trabzon'un Düzköy llçesi Özel Idare Müdürü Ishak Şahin. yabancı uyruklu bir kadını zorla otomobılıne bindirerek darp ettiği gerekçesiyle açığa alındı. Trabzon Vahlıği Basın ve Halkla llişkiler Müdürlüğü, Şahin ile arkadaşı Yakup Kasap hakkında adli ve ıdari sonışturmanın sürdürüldüğünü bildırdı. Slvil inisiyatîf • ANKARA (ANKA) -Türk-lş,Hak-tş, TlSK, TESK, TOBB ve TZOB genel başkanlanntn oluşturduğu Sivil Inisiyatif Başkanlar Kurulu yann toplaruyor. Türk-lş Genel Merkezi'nde yapılacak toplantının dönem başkanlığıru Bayram Meral yapacak. Kürtaj doğınh kontrol yöntemi Kürtajın Türkiye 'de yasal hale gelmesi ile birlikte yasal olmadığı döneme oranla operasyon sırasında meydana gelen ölümlerde azalma görülüyor DUZYAZI SAADET USLU/ÖZLEM GÜVEMIİ Kürtaj, sadece evlı kadınlann değil, bekâr bayanlann da kullandığı bir "do- ğum kontrol!" yöntemi haline geldi. Ka- dın kuruluşlan 1983 yıhnda kürtajın Türkiye'de yasal hale gelmesi ile birlik- te kadının bedenine sahip çıkmaya baş- ladığını ve kürtajın yasal olmadığı dö- nemde doğum sonlandırma sırasında meydana gelen ölümlerde azalma oldu- ğunu vurguluyorlar. Kadın Sorunlan Araştırma Merkezi Başkanı Necla Arat, kadın üzerinde olumsuz etkileri olan kür- tajın, aile planlaması yöntemlerinin öğ- retilmesi durumunda azaltılabileceğine dikkat çekiyor. Arat, kırsal kesimde hâlâ geleneksel tavır sürdürülerek bilim dışı yöntemler- le kürtaj yapıldığını anlatıyor Arat, "Bu- na rağmen kırsal kesimde kadınlar çok çocuklu, çünkü büyük bir kısnıı hâlâ di- ni açıdan kürtajı sakıncah görüyor" di- ye konuşuyor. Arat, 1983 'de kürtaj yasal- laşmadan önce, kadınlann büyük bir ço- D i n l e r n e d i y o r ? Kadının Insan Haklan Eylem Araş- tırma Merkezi'nden PınarUkkaracan, Hıristiyanlığın kesinlikle karşı çıktığı kürtaj a Islamın biraz daha ıhmlı bak- tığını belirtiyor. Bazı hadislerde kadın- lann görüşlerine yer verildiğine dikkat çeken îlkkaracan, "2O.yüz> üdaki kök- tendinci hareketlerde bunun tam tersi bir görüş var. tslamın özüne ay kın*' dı- yor. Pınar tlkkaracan, Kuran'da kadın ve erkeğin eşit olmasına karşın Kato- Iiklerde ise çocuğu yaratanın erkek ola- rak kabul edildıgini kaydediyor. ğunluğunun doğum sonlandırma sırasın- da hayatını kaybettiğine dikkat çekerek, kürtaj m yasallaşması ile birlikte bu ölümlerde azalma olduğunu ifade edi- yor. Avukat Canan Ann ise evliliği bit- mek üzere olan kadınlann kürtaj yaptır- dığmı belirtiyor, ve kürtajı "öncelikle ka- llkkaracan bazı mezheplerin kürta- ja bakış açısını ise şöyle anlaüyor: "Hanefi mezhebinde dördüncü aya kadar kürtaja izin verihyor. Kocanın izni olmadan da kürtaj yapünlabüir. Malildlerdeiseyasaklanmasıisteniyor. Harabeti ve Şaafilerde belitii bir aya ka- dar izin veriüyor. Bu süre40 ile 120gûn arasında değjşryor." Aynmcıhğa Karşı Kadın Haklan Der- neği (AK- DER) Genel Başkanı Özfem Besci ise kürtajın bir insanın yaşam hak- kını elınden aldığını savunuyor. dının daha sonra da ailenin bileceği bir iş" olarak niteliyor. Çok dogurmanın ya da kadının kısırlaştmlarak çocuk yap- mamasının insan haklanna aykın oldu- ğunu anlatan Ann şöyle devam ediyor: "tnsanlann bakamayacağı kadar çok çocuk yapmasL, beraberinde eğram, sağ- hk,trafik gîbi sorunlan da getiriyor. Dev- let okullannın eğitiminin körulesmesi, sağhk hizmederinin yetersiz kalması söz- konusu. Bu durumda doğan bu kadar çocuk ne olacak? Büyük bir çoğunluğu özel hastaneve eğjtim kurumlaruıayöne- lecek, yani özel sektör beslenecek." Tür- kiye Aile Sağhğı Planlama Vakfi (TAP) Genel Koordinatör Yardımcısı Nurcan Müftüoğhı da gençlerin ilk cinsel ilişki- lerinde doğum kontrol yöntemi kullan- madıklan için kürtaja başvurduklannı belirtiyor. Kürtajın ticari boyutuna da dikkat çeken Müftüoğlu, küftajm yay- gınlığımn nedenlerini şöyle sırahyor: "Aile planlamasında modern yöntem- lerden çok geleneksel yöntemJer kullanı- hyor. Modern yöntemlerin de doğru kul- lanılamamasmdan bazı sorunlar doğu- yor. Ve doğum kontrol yöntemleri hak- kında damşmanhkyapdinıyor. Doktorlar konuyla flgüi bügi veriyor, ancak danış- manhk yapdmıyor. Doktorlann danış- manhk ile Ugüi bflgi ve becerüerinin ge- liştirilmesigerekhtM-." Cençler kiirtajda kararsız 'Mecbur kalırsak yaptinnzÜniversite öğrencile- ri, aile planlaması yön- temleri konusundaki bilgilerini yeterli bul- muyor. Gençler en gü- venli yöntemleri kon- dom ve hap olarak be- lirtirken, kürtaj konu- sunda ise kararsız kalı- yor. Önce kürtaja kesin- likle karşı olduğunu be- lirten gençler, "Mecbur kahrsak yaptınnz" sö- zlenyle kararsızlıklannı dile getiriyor. Gençlerin çoğu, doğum kontrol yöntemlerinin bilinme- sine karşın yeterince uy- gulanmadığının da altı- nı çiziyorlar. Istanbul Üniversite- si'nde okuyan gençlerle yaptığımız söyleşide, okullarda bir eğitim ve- rilmemesi nedeniyle bil- gıleri genellikle medya- dan aldıklannı söyledi- ler. Üniversiteli gençle- rin, aile planlaması ve korunma yöntemleri ko- nusundaki görüşleri şöyle: Istanbul Üniversitesi (ÎÜ) Turizm ve lşletme- cilik Yüksekokulu 1. sı- nıf öğrencisi NadjaSud- man, kürtajın şartlar ge- rektiriyorsa yaptınlma- sı gerektiğini savunuyor ve "Cinsel Oişkide her i- Id tarafin da korunması gerekiyor. Bence en gü- venh" korunma yöntemi de hap ve kondom" di- yor. Aynı fakültede oku- yan 19 yaşındaki Sinem Tırpan da doğum kont- rol yöntemlerini çok fazla bilmediklerini söylüyor. Emre Akyûz, 21 ya- şmda ve IÜ Turizm ve fşletmecilik Yükseko- kulu 1. sınıf öğrencisi. Emre, kürtajın bayanla- n psikolojik açıdan olumsuz yönde etkiledi- ğini belirterek, kürtajı "cinayet" olarak niteli- yor. Emre, gençlerin do- ğum kontrol yöntemle- nni bildiğinı ama uygu- lamadığını savunuyor. 22 yaşındaki Sevda Taş- çı ise Türkiye'de gençle- rin doğum kontrol yön- temleri konusunda eği- tilmesi gerektiğini söy- leyerek, "Kürtaj,çokiyi bir yöntem değil, fakat çocuğa bakılamayacak- sa uvgulanmalT diyor. ÎÜ HasaıvÂli Yaeel Eğitim Fakültesi son sı- nıf öğrencisi Gökhan Doğan, 26 yaşmda. Gençlerin doğum kont- rol yöntemleri hakkında fazla bir şey bilmediği- ni belirten Gökhan, kür- taja karşı olduğunu ifa- de ediyor. Eğitim Fakül- tesi son sınıf öğrencisi Zeynep Teyfikoğlu da kürtaja karşı. Zeynep, "Yanüşkkla oisa da ço- cuk doğmah. Evlüik cb- şrysa kürtaj düşünülebi- lir. ancak ben evlenir ço- cuğumu doğururdum herhalde" diyor. İÜ lletişim Fakültesi 3. sınıf öğrencisi Nuray Doğru, kırsal kesimde kullanılan doğum kont- rol yöntemlerinin ilkel olduğunu belirtiyor. Do- ğum kontrol yöntemi kullanmamamn sonuç- lannı hayatı boyunca ta- şıyamayacağını ifade e- den Nuray, gelecek ve- remeyeceği bır çocuğu- nu dünyaya getirmek is- temediğini söylüyor. Aynı fakültenin öğren- cisi SaimeToktas ise do- ğum kontrol yöntemleri konusunda yeterlı bilgi- si olmadığını ifade ede- rek, sahip olduğu bilgi- leri de gazetelerden, te- levizyonlardan öğrendi- ğini anlatıyor. Saime, kürtaj konu- sunda ise "Çocuğu ye- tiştiremeyeceğime inanı- yorsam, doğmaması da- ha iyi" diyor. İÜ Eczacı- lık Fakültesi 2. sınıf öğ- rencisi Erdem Güzel 21 yaşmda. Erdem, gençle- rin büyük bir çoğunlu- ğunun korunma yön- temlerini bildiğini ve uyguladığmı savunuyor. En güvenli yöntemin kondom olduğunu belir- ten Erdem. kürtajın yan- lış olduğunu düşünüyor. Doğum kontrol yöntemlefi tstanbul İ ni\ ersitesi'nde okuyan gençler kürtaja karsı kararsız olduklannı betirtiyorlar. Istenmeyen gebeliklerin önüne geçebümek için her- hangi bir doğum kontrol yönteminin uygulanması gerekir. AÇSAP'ın yaptığı araştırmaya göre, ınsanlann yüzde 63.9'u herhangi bir yöntem kullanıyor. Bunla- nn içınde etkilı yöntemleri kullananlann oranı ise yüz- de 37.7 olarak tespit edil- mış. Doğum kontrolünde kullanılan modern yöntem- ler şöyle: Kadmlarm kuDandığı yöntemler - Doğum kontrol hapı: Yumurtlamayı engelleyerek gebeliğı önler. Aksatmaksı- zın, her gün düzenli olarak kullanıldığında gebelikten koruyan etkili bir yöntem- dir. Başlamadan önce bir uzmana başvurulmahdır. - Rahim içi araç: Rahim içine yerleştirilen küçük, plastik bir araçtır. Yerinde kaldığı sürece gebelikten korur. - Deri altı çubuklan: Cilt altina yerleştirildiğinde 5 yıl süre gebelikten koru- yan 6 adet kapsüldür. - tğneler: Üç ve bir ayhk- nr. Uygulamanın düzenli olarak khnikte yapılması gerekir. - Köpfik tableti ve fıtil- ler: Sadece cinsel ilişki sı- rasında kullanılan, kadının haznesinde oluşturduğu kö- pük ile gebeliğı önleyen maddedir. Cinsel ilişkiyi ta- kıben 6 saat içinde hazneyi yıkamaktan kaçınılmahdır. Erkekkrin kuDandığı yöntemler - Kondom: Cinsel ilişki sırasında erkek cinsel orga- nına yerleştirilen, çok ince lastikten bir kıhfhr. Cinsel ilişkiyle bulaşan hastalıkla- ra karşı da korur. 10 haftadan sonra gebelikleri sonlandırmak suc Türkiye'de doğur- ganlığı teşvik edici po- litikalarda değişik eği- limler, özellikle yasal olmayan kürtajlann yol açtığı yüksek oran- daki anne ölümlerinin farkına vanlmasıyla 1950'lerdebaşladı.Şe- hirleşmenin hızlanması ve işsizlik sorunlan do- ğum öncesi politikanın gelişmesine katkıda bulunan diğer faktörler oldu. İlk doğum öncesi nüfus yasası 1965'de kabul edildi. 1983 yı- lmda, bu yasa yeniden gözden geçirüdi ve da- ha kapsamlı hale geti- rihü. Bu yeni kanun ile 10 haftaya kadar olan gebeliklerin sonlandı- nlması ve isteğe bağlı olarak cerrahi korunma yöntemlerinin kullanıl- ması yasallaştı. Eğitil- miş hemşire ve ebelere rahim içi araç (RİA) uygulaması gibi etkili kontrol hizmetleri ver- me yetkisi ve eğitUmiş pratisyen doktorlara kürtaj yapma yetkisi verildi. Türk Ceza Ka- nunu'nun468. madde- sine göre 10 haftahk gebelik sınırmı geçme- miş her kadın kürtaj olabilir. Kadının evli olup olmadığı önemli değildir. ancak evli ka- dınlar. eşlerinden onay alarak kürtaj olabilirler. Kadın evh değil ve 18 yaşından küçükse veli- sinin onayı alınır. Ku- ral olarak. on haftalık- tan büyük olan gebelik- lere son verilmesi suç oluştursa da, Türki- ye'de uygulamada 10 haftanın üzerindeki ge- beliklerde de her türhı tehlikeye karşm kürtaj uygulandığı bilinmek- tedir. Türkiye'de zorunlu doğum kontrolü ve zo- runlu sterilizasyon da yoktur. Uygulamada, evli ve bekâr bayanlar da eşlerinden ya da ve- lilerinden onay alma- dan kürtaj yaptırabil- mekteler. Lise öğrencileri en çok doğum kontrol hapını tanıyor AÇSAP araşturnası Lise öğrencileri arasında yapılan anket sonuçlan Cinsel bilgiler nereden alınıyor? (%) Her 10 öğrencıden 9'u okuida cinsel eğrtım ıstıyor Kız arkadas Gazete / Derqi TV Kitap Anne Kardeş 27.4 14.4 10.2 17.2 11.6 7.7 Cinsel bilgi Hitiyaa ne düzeyde? Gebeliğin nasıl oluştuğu konusunda i olmayanlar Bazı bikjiler alanlar arasımia, Yanlış bilenler: %33.5 Yeterli bilenler. %36 Cinsel bilgi düzeyi Kontraseptif yöntem konusunda: Her 4 öğrencıden 1'ibikjisiz. En çok bilinen yöntemler: OK%38 RİA' Kondom %24.3 Lise öğrencileri, cinsellikle ilgili ilk bilgileri arkadaşlarmdan öğreniyorlar. Her 4 lise öğrencisinden l'i doğum kontrol yöntemlerini bilmiyor. Lise ögrencilerinin en çok bildikleri yöntemler ise doğum kontrol hapı, rahim içi araç ve prezervatif. Sağhk Bakanhğı Ana Çocuk Sağlığı Aile Planlaması Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı "Üçüncü Bin Yüa Başlarken Anne ve Çocuklann Dunımu" başuklı araştumaya göre, lise çağındaki çocuklann yüzde 4O'ı gebeliğin nasıl oluştuğu konusunda bilgiye sahip değil. 32 lisede yapılan araştırmaya göre lise öğrencilerinin yüzde 27'si ilk cinsel bilgilerini kiz arkadaşından, yüzde 17'si kitaplardan, yüzde 14'ü gazete ve dergilerden, yüzde 11 'i annelerinden, yüzde 10'u ise televizyondan öğreniyorlar. Araşurmaya göre her 10 öğrenciden 9'u okullarda cinsel eğitim istiyor. Lise öğrencilerinin yüzde 38'i aile planlama yöntemi olarak doğum kontrol hapını, yüzde 28'i RlA'yı, yüzde 24'ü de kondomu biliyor. ORHAN BlRGÎT Yeni Çiller Formülü Ertuğrul Özkök'ün başanlı gazeteciliği rnerkez sağa yeni bir gündem getirdi. Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Tansu Çiller'in bir süreden beri hazıriığını yaptığı anlaşılan "ANA- YOL" formülü, öyle görülüyor ki eskisiyle yenisiyle orta sağdaki politikacılar arasında yeni tartışmala- nn en önemli konusu olacak. Dün, Güniz Sokak'ta eski patronu Demirel ı ziya- ret etmesi beklenilen Çiller, Hürriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni ile konuşmasını özellikle mı önce-j ki güne rastlattı, yoksa ANAP ile DYP'nin gevşek bîf federasyon biçiminde çatı oluşturmasını da içeren birkaç alternatîfli güç birliği projesini henüz son dif zeltmeleri yapılmadan ağzından mı kaçırdı? Bunla- n bilmek olanaksız. Bilinebilenlerse şöyle özetlene^ bilir: Anavatan Partisi'nin de Doğru Yol Partisi'nin de elle tutulur bir erime sürecinde olduklannı, geçen yıl 18 Nisan'da yapılan seçimler ortaya koydu. Enme- nin, birisi koalisyon yolu ile iktidarda, öteki ise mu- halefette bulunan her iki partiyi bugün bir seçim ol- sa barajı aşmakta adamakıllı zorluk çekecek biçim- de olduğunu resmi olmayan kamuoyu yoklamalan saptıyor. .; O halde, Çiller'in deyimi ile "merkez sağda yaph cı bir dayanışma "nın yollan bulunmalı türünden gö- rüşleri bu iki partinin eski ve yeni üyelerı çoğunluk- la elbette paylaşacaklardır. Paylaşmanın uygulama aşamasına sokulduğu varsayılırsa -ki DYP Genel Başkanı bunun için Me- sut Yılmaz'ın kendilerine bir adım atmasını yeterli gördüğünü söylüyor. ANAP cephesi ise o adımın atılması için resmi öneri beklediğini bildiriyor- neler yapılacaktır? Çiller'e göre, bir deklarasyonla birlikte hareket edeceklenni açıklayacak olan bu iki parti seçimlere ayn ayn girecek, ama en fazla oy alanın genel baş- kanı başbakan, ikinci sıradaki ise TBMM Başkanlı- ğı'nı üstlenecektir. Yani, seçim sonrasında ANAP ve DYP'nin paria- mentoda bir koalisyon oluşturacaklan, seçmene oy verme gününden önce taahhüt edilecektir. DYP liderinin "gevşek federasyon" olarak nite- lendirdıği bu güç biriiğinde açıklamayı unuttuğu baş- lıca husus, sandıktan en fazla oyu alma yarışına gi- ren iki merkez sağ partinin her birisi için, asıl raki- bin, ötekisi olduğu gerçeğidir. Yani ANAP'lı DYP'li- yi, DYP'li de ANAP'lı adayı seçtirtmemeye özel ça- bagösterecektir. Oyle bir ittifak için olsa olsa "düşman başına" sö- zü kullanılabilir. Aslında Tansu Çiller, cumhurbaşkanlığı süresinin uzatılmasının mümkün olmadığı anlaşıldığı günden beri, Demirel'in eski tapulu arsasına dönmek için ha- rekete geçmesinden adamakıllı ürkmektedır. Bu ürküntüyü eyleme geçirmek için de, 1946'nın Demokrat, 1961 'in Adalet Partisi'nin basbayağı de- vamı olan DYP ile onlann 12 Eylül rejimi ile yozlaş- mış bir sentezi gibi görünen ANAP arasında bir da- yanışma cephesi kurmak istemektedir. öyle bir cephenin DYP kanadında, "baba'ya ku- cak açılırken ANAP cenahının Demirel alerjisi, bir tehlike savar işlevi yapabilir düşüncesinin, Çiller araştırma geliştirme ekibine hâkim olduğu anlaşılı- yor. Oysa, Çiller ya da Yılmaz veya merkez sağdaki eri- meden samimi olarak endişe eden başka polrtika- cılann çözüm olarak nitelendirebilecekleri asıl formül ortada duruyor. • Her iki parti, özellikle DYP, çeşrtti nedenlerle par- tiden aynlmış olanlar için genel af çıkartabilirler. • Her iki partide, CHP'nin gerçekleştirdığı gibi bir üye yazılımı yenilemesi yapılır. Bu üyelerin mahalle, ilçe ve il kongrelen sonunda belırledığı büyük kong- re delegeleri, ortak bir toplantı yaparak "ANAVOL'un yeni yönetim organını seçer. • Bu aşamada bugünkü TBMM'de bulunan iki partinin milletvekilleri de, aksine bir karar almamış- larsa ANAYOL Meclis Grubu'nu oluştururlar. ANAYOL, yeni genel başkanı ile "o genel başkan Çiller mi, Yılmaz mı, yoksa bir başkası mı olur bile- mem" hem tabanda hem pariamentoda elle tutulur birgüç olarak genel seçimlere hazırtanır. Bılmiyorum. Sayın Tansu Çiller, o mitinglerde sık sık kullandığı- nız deyişiniz ile bu seçeneğe: "Var mtstntz?" Hem Tansu Har»m'a, hem Mesut Bey'e bir kez da- ha sorumu yöneltiyorum: Var mısınız? Yoksa öyte anlaşılıyor ki, merkez sağda yeni oluy şumlar ve yeni liderin gelişi kaçınılmaz olacaktır. „ Faks: 0212 677 07 62 -— E-mail: orhan.birgit(d do.nettr Türkiyede35 bin hasta var Multipl sklerozun tedııvisi hülâyok \ tstanbul HaberServi- si - Türkiye'de 35 bin, dünyadayaklaşık 1 mil- yon insanın yakalandığı tt MuWplSkleroz(MS)'' hastahğı. özellikle 20- 40 yaşlar arasındaki genç, eğitimli ve aktif kişileri, çogunlukla da kadınlan etkiliyor. Dr. Teoman Ulaş, merkezi sinir sisteminin hastah- ğı olan MS'nin nedeni- nin halen bilinmediğini ve tedavisinin bulunma- dığını, ancak erken tanı ve tedavinin hastalığın gelişiminde çok önemli olduğunu belirtti. MS'nin kadmlarda, erkeklere oranla iki kat fazla görüldügünü ifade eden Serono llaçlan Medikal Müdürü Ulaş, bu hastalığın büyük grip salgınlan geçiren bölgelerde çoğaldığını, ancak kesin nedenini ortaya koyamadıklannı söyledi. MS'nin dünya- da en sık Avrupa, Ku- zey Amerika ve soğuk bölgelerde görüldüğünü kaydederek genetik olup olmadığının araş- tınldığını belirtti. Ulaş, hastalığın er- ken belirtilerinin "den- ge ve duruş bozuklukla- n, çift görme. bir gözde görme ve güç kav bı** ol- duğunu \Tirgulayarak, bu konuda göz hekimle- rine büyük görev düştü- ğünü söyledi. Hastalığm erken teş- hisinde MR çektirme- nın önemine değinen U- laş, hastalığa yakalanan kişide "Mesane kontro- lü ve cinsel fonksiyonda bozulma, hissizlik. ağn, anormal duyular, yor- gunluk" gıbı bulgular görüldüğünü ifade ettı. Ulaş, hastalığın yılda 1- 2 kez gelen ataklarla ortaya çıktığını, ancak bir süre sonra düzeldiği- ru belirtti.