Katalog

28 HAZİRAN 2000 PAZAFtTESl CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ / ekonomi(5 cumhuriyet.com.tr 13 Ülkeler artık ideolojik sınıflara değil, bilimsel üretimlerine göre kutuplara aynlıyor Snıniarı• Ünlü ekonomist Jeffrey Sachs günümüzde teknolojik gelişimlerin dünya nüfusunun sadece yüzde 15'ini oluşturan ülkelerde gerçekleştirildiğini belirtiyor. Sachs, gelişmiş ülkelerin küreselleşmenin dümenini fazlasıyla kendi çıkarlarına çevirdiklerini ifade ederek, gelişmelerden herkesin yararlanması için çaba gösterilmesi gerektiğine işaret ediyor. Ekonomi Servisi - Soğuk savaşın bıtmesiyle dünya ülkeleri arasındaki ideolojik aynm yerini teknolojik bötönmeye' bıraktı. Artık dünya ülke- len teknoloji geliştirenler, yenı teknolojüere uyum sağlayabilenler ve bu gelişmelerin dışuıda kalan- lar olarak sınıflandınhyor. Harvard Üniversitesi öğretim üyelerinden ve Uluslararası Kalkınma Merkezi Başkanı Jeffrey Sachs, The Economist dergısinde yayımlanan araştırmasında, günümüzde teknolojik gelişimle- rin dünya nüfusunun sadece yüzde 15'ini oluştu- ran ülkelerde gerçekleştirildiğini ortaya koyuyor. Dünya nüfiısunun yaklaşık yansını kapsayan ikin- ci dilimde, bu teknolojik gelişmeleri üretim ve tü- ketıme yansıtarak kullanabilen ülkeler yer alıyor. Dünya nüfusunun yaklaşık üçte birini oluşturan son dilhn ise teknoloji ile bağlantısı iyice kopmuş ülkeleri içenyor. Bu ülkeler ne teknoloji üretimi- ne katkıda bulunabiliyorne de dısandan alınan tek- nolojiye uyum sağlayabiliyor. çıziyor Harita 1997 verilerine göre hazırianrrBştır. I I Teknotojiyi üretenler • Teknolojiye uyum sağlıyanlar I 1 Teknoloji trenini kaçıranlar Bır başka benzetmeyle teknoloji üreten ülkeler dünyadaki gelişimin lokomohfi durumundalar. Lokomotıfin peşine takılan vagonlann yanı sıra treni uzaktan ızleyen büyükbaş hayvanlar da var. Sachs, teknoloji dışı bölgelerin ulusal sınırlara göre aynlamayacağını vurgulamakla birlikte bu alanlan şöyle tanımlıyor: "Güney Meksika,Örta-Tropikal Amerika, And ülkeleıi fropikal Brezflya,esld SovyetlerBirtiği 01- kelerinin çoğunluğu, Orta ve Tropikal Afrika'nın büyük bölümü, Laos, Kamboçya ve Asya'nın de- nize uzak bölümleri ve Çin'in iç bölümlerL" Teknoloji dışı ülkelerin özellikle tropikal böl- gelerde yer alanlann. bır 'yoksullukbatağına' sap- landıklan vurgulanıyor. Bu ülkelerin ekonomik, çevresel ya da tanm üretimıyle ilgılı güçlükleri aşa- bilmeleri için teknolojiye gereksinım duydukla- n, ancak paralan olmadığı için satın alamadıkla- nna dikkat çekiliyor. Yazıda, teknoloji dışı ola- rak gruplandınlan ülkelerin birçoğunun yakın za- manda teknolojiye uyum sağlayabilen ülkeler ara- sına karılabileceği, bunun yanı sıra ıkincı dilim- de yer alan bazı ülkelerin de (özellikle Israil, Gü- ney Kore, Tayvan gibi) teknoloji geliştiren ülke- ler grubuna çıkmak üzere olduğu ifade ediliyor. Yazıda teknoloji üreten ülkelere olan yakınlı- ğın önemli olduğuna işaret ediliyor ve dağlık böl- gelere ya da denıze uzak alanlara teknolojinm girmesinin zor olduğu anlatılıyor. Sachs'a göre teknolojinin bir ülkeye gırmesi ıçın önemli etkenlerden biri de çokuluslu şirketlere ya- nı yabancı sermayeye yönelik olarak uygulanacak teşvikler. Yazıda Israil, Costa Rica ve Irlanda'da- ki gelişmenin teknolojiyi getirecek şirketlere uy- gulanan vergi kolayüklan olduğuna dikkat çeki- liyor. Sachs, gelişmiş ülkelerin küreselleşmenin dü- menini fazlasıyla kendi çıkarlanna çevirdikleri- ni ifade ederek 'miknyum' çağında gelişmeler- den herkesin yararlanması için çaba gösterilme- si gerektiğine işaret ediyor. Sachs, IMF, Dünya Ban- kası gibi uluslararası finans kurumlannın da ge- lişmekte olan ülkelere yönelik yaklaşımlarmı bu yönde geliştirmesini istiyor. Dünya Bankası'nın bir yılda bilim ve teknolojiye yönelik yardım ve kredilennin büyükçe bir Amerikan ilaç şirketinin ar-ge bütçesi kadar olduğuna dikkat çekiliyor. Bankanın tropikal bölgelerdeki tanm araştırma- lan için ayırdığı bütçe 50 milyon dolarken Merck adlı ilaç şirketmin yıllık ar-ge harcamalannın 2.1 milyar dolar olduğu kaydediliyor. Tûridye, teknoloji trenini kaçırdı Jeffrey Sachs'ın haritasında teknoloji dışı ülkeler bölgesine Türkiye de dahil edilmiş. Ancak haritanın 1997 yılı verilerine dayanılarak hazırlandığuıı behrtmekte yarar var. Haritada teknoloji geliş- tiren bölgeler grubu için kriter, 1 milyon kişi başına yılda 10 ya da daha fazla patent alınması. Teknolojiye uyum sağlayan ülkeler grubunun knteri ise ulusal gelinn en az yüzde 2'si oranın- da ileri teknoloji ihraç edilmesi. DÜNYA EKONOMİSİNE BAKIŞ / ERGÎN YILDIZOĞLU LONDRA «g inlg «r,in.d.m.n.«o.uk İki Kore Birleşme Sürecine Girdi: Asya'da Taşlar Yerinden Oynuyor Iki Kore arasında yapılan zirve 15 Haziran'da bittiğinde, bölge- de yepyeni bir jeopolitk oyunun da birinci perdesi açıldı. Bu tes- prtten sonra, hemen "soğuk savaş"tan kalma bir sorun daha or- tadan kalkıyor, hem Asya hem de dünya açısından önümüzde da- ha güvenlikli bir dönem var, gibi bir sonuca ulaşıyorsanız rahat- lamaktaaceleetmeyın. Pekın'de görevli bir Asyalı dıplomatın de- diği gıbı "Kuzey Kore bölgedeki gerginlikleri gizleyen çok kullanışlı bir paravanaydı", şimdi bir sürü sorunu gözler onüne sermek üzere kalkmaya başladı (Far Eastern Economi Revievv 29/06). • Ideal çlft ama... Wall Street Journal'a göre Güney ve Kuzey Kore'nin (bir şe- kilde) bırieşmesı, ekonomik anlamda birbınnı ideal bir şekilde ta- mamlayan bir çrftın evlenmesıne benzıyor (16-17/06). Güney Ko- re sınai, teknolojik ve mali olarak çok gelişmiş bır çkonomıye sa- hip. Uluslararası piyasalarda çok önemli bir oyuncu. Ancak bu gelişme süreci içinde işçi sınıfı da geliştı, örgütlenmesini yükselt- ti, Güney Kore'yi bir demokratikleşme sürecine soktu, ama üc- retlerini de Avrupalı işçilerin düzeyineyüksettti. Kore işçilerinin ve- rimlilığı hâlâ çok yüksek ama ücretler bir süredir uluslararası pi- yasalarda sorun yaratıyor. Kuzey Kore'de ise dil, kültür ve dın ola- rak hemen hemen güneydekılerden farksız, buna karşılık son de- recede sıkı bir şekilde denetlenen, çok düşük ücretlerie çalışma- ya hazır büyük bir emekçı nüfus var. Çin'in resmi yayın organı Hal- kın Günlügü'nün Ingilizce baskısında aktanldığına göre, içlenn- de Hundai, Samsung, LG ve Daewoo olmak üzere en az 40 Gü- ney Kore şirketi toplam 225 milyon dolarlık, 38 projenın bir kıs- mına fiilen başlamış, bir kısmına da başlamak üzere bekliyor (Pe- oplesDaily 13/06). Kuzey Kore'nin yetersız altyapı sıstemi de Güney Kore ıçın mu- azzam bir yenı yatınm alanı. Güney Kore Devlet Başkanı Kim Dae v Satılık Gayrimenkuller Bankalar Kanunu'nun 50. Maddesi gereği elden çıkarılacak olan ve aşağıda tapu kaydı ile özelliklerı belirtilen ıhtıyaç fazlası gayrimenkuller, yazılı teklif alınmak suretıyle satılacaktır. . . ... . AOANA • Ceyhan llçest, Tokramış Koyu, Koyıçı Mevkıı, 935 parselınde kayıtlı 2199 m' yuzolçumlu kârgır ev ve arsası. • Seyhan tlçest, Cemalpaşa Mahallesı, 20 pafta, 1456 ada, 118 parselınde kayıdı gaynmenkulun zemın kat 18 no'lu dukkân nıtelıklı bagımsız bolumu. • Yirtğir tlçest, Akkuyu Koyu, 114 ada; 1, 2, 3 ,4 ve 5 parsellerınde toplam 2526,48 nv yuzolçumlu arsa. ANKARA • Çankaya tlçesi; Balgat Mahallesı, 9896 ada, 16 parselınde kayıtlı 6876 m' bağ vasıflı gayrımenkulun 48/320 hıssesı. - Buyukesat Mahallesı, 311 pafta, 5501 ada, 17 parselınde kayıtlı gayrımenkulun 1. kat 6 no'lu mesken mtelıklı bağımsız bolumu. - Karakusunlar Mahallesı, 26089 pafta, 1 parselınde kayıtlı gayrımenkulun B Blok 1. kat 1, 2. kat 5 ve 3. kat 9 no'lu mesken nıtelıklı bagımsız bolumlen. - Kazımozalp Mahallesı, 311 pafta, 5517 ada, 5 parselınde kavıtlı kârgır apartmanın 1 ve 2 no'lu depolu dukkân nıtelıklı bagımsız bolumlen ıle 6 no'lu mesken nıtelıklı bagımsız bolumu. - Umut Koyu, 261 pafta, 7717 ada, 32 parselınde kayıtlı gayrımenkulun 1 no'lu çatı aralı dubleks mesken nıtelıklı bagımsız bolumu. - Huzur Mahallesı, 25406 ada, 5 parselınde kayıtlı gayrımenkulun zemın kat 4 n o V 1. kat 7 ve 8 no'lu, 3. kat 15 no'kı mesken nndıklı bagımsız bolumlen. - Baigat Mahallesı, 9890 ada, 11 parselde kayıtlı gayrımenkulun 2 no'lu mesken nıtelıklı bagımsız bolumu. ANTALYA • Manavgat tlçesi, Aksaz Koyu, Çcsmeonu Mevkii, 517 parselınde kayıdı gaynmenkulun 23. Blok, zemın kat 4 no'lu dubleks mesken nıtelıkli bagımsız bolumu. • Merkez tlçesi; Demırcıkara Mahallesı, 1822 ada, 14 parsehnde kayıtlı gayrımenkulun B Blok 1, 2, 3 ve 4 no'lu dubleks mesken nıtelıklı bagımsız bolumlerı, - Zeytınkoy Mahallesı, 7824 ada, 1 parselınde kayıtlı bır ışyen ve ıkı meskenden olusan 3 bagımsız bolumlu bınanın tamamı. - Guzeloba Koyu; - 3675 ada, 4 parselınde kayıtlı gayrunenkulun I Blok 5 sıra no'lu, - 3428 ada, 5 parselınde kayıtlı gayrunenkulun O Blok 3 sıra no'lu pansıyonlu tatıl evı nıtelıklı bağımsız bolumlen. - 6894 ada, 2 parselınde kayıtlı gaynmenkulun A Blok 10 ve 21 no'lu mesken, - 6895 ada, 6 parselınde kavıtlı gayrımenkulun A Blok 14 no'lu mesken, - 6895 ada, 6 parselınde kayıth gayrımenkulun A Blok 20 no'lu çatı aralı dubleks mesken, - 3428 ada, 5 parselınde kayıdı gayrımenkulun G Blok 10 no'lu mesken, - 6894 ada, 6 parsehnde kayıdı gayrımenkulun A Blok 1 no'lu dukkân, nıtelıklı bagımsız bolumlen. - Kısla Mahallesı, 1276 ada, 13 parselınde kayıth kat ııtıfaklı gaynmenkulun 3 no'lu dukkân nıtelıklı bağımsız bolumu. - Koyunlar Koyu, 2297, 2298 ve 2299 parsellennde kayıtlı toplam 6210 m 1 yuzolçumlu tarla vasıflı taşınmazlar uzerınde mşa edılmış 4270 m* kullarum alanlı fabrıka buıası. - Sutçuler Koyu, 92 ve 522 parsellerınde kayıtlı toplam 24903 nr yuzolçumlu tarlalar. - Tahılpazarı Mahallesı, 12576 ada, 1 parselınde kayıtlı 525 m 2 arsa. - Varsak Koyu, 428 ada, 8 parselınde kayıtlı 339 m 2 arsa. AYDIN • Kusadası llçest; Haofeyzullah Bucagı, Boyalık Mevkıı, 17Klb pafta, 807 ada, 10 parselınde kayıtlı 37215,37 m 2 tarla. - Turkmen Mahallesı, Akyar Sokagı, 21L2b/c 21L2d pafta, 849 ada, 1 parsehnde kayıtlı bınanın C Blok 30 no'lu apart otel daıresı nıtelıklı bagımsız bolumu. - Turkmen Mahallesı, Hanım Camii Mevkıı, 20M pafta, 442 ada, 47 ' * ~ parselınde kayıdı natamam bınanın 3, 4, 5, 6, 7 ve 8 no'lu mesken nıtelıkh bagımsız bolumlerı. - Turkmen Mahallesı, Hanım Camıı Mevkıı, 20M pafta, 442 ada, 50 parselınde kayıtlı 1813,47 m 1 arsa. - Turkmen Mahallesı, Hanım Camıı Sumbul Mevkıı, 20L2d 20L2c pafta, 724 ada» 1 psfselmde kfyırt 1 hjrıanın 5 n»*|n rpplpkş rr^^cL^n mrfhL-lı higım*,-» bolumu. • Söke tlçesi, Sazlı Koyu, Sugozu Mevkıı, 19 pafta, 473 parselmde kayıtlı, 110280 nV yuzolçumlu arazınuı 1/3 hıssesı. BAUKESİR • Burbaniye tlçesi, Pelıt Koyu, Karantıhk Mevkıı, 26 31-K 26 31-H pafta, 5409 parselınde kayıtlı gayrımenkuiun A Blok zemın ve 1. katlarında mevcut 13 ve 24 no'lu dubleks mesken nıtelıklı bağımsız bolumlerı. • Edremtt tlçest, Avcılar Koyu, Bagarası Mevkıı, 19.P.111 pafta, 111 ada, 12 ve 13 parselınde kayıtlı toplam 129 adet bagımsız bolumlu natamam tatıl koyu. • Merkez tlçesi; Gundogan Mahallesı, 59 pafta, 1565 ada, 870 parselınde kayıtlı gayrımenkulun 2 no'lu dukkân mtelıklı bagımsız bolumu. - Akıncılar Mahallesı, 19L3 pafta, 4838 ada, 13 parselınde kayıtlı gayrımenkulun 1 no'lu depo ıle 3 no'lu dukkân mtelıklı bagımsız bolumlen. BURSA • tznik tlçesi, Sanagıl Koyu, Gobecık Mevkıı, 436 parselde kayıdı 11700 m 2 tarla. • Mtuianya llçest; Altıntaş Koyu, Turfandahk Mevkıı, H21b.l5d. pafta, 158 parsebnde kayıdı gayrımenkulun dubleks mesken mtelıklı 1 no'lu bagımsız bolumu. - Guzelyalı Mahallesı, Guzelyalı Caddesı, 24 pafta, 420 ada, 91 parsehnde kayıtlı tajınmazın A Blok 3 no'lu mesken mteİıklı bagımsız bolumu. • Nilüfer llçesı, Ertugrul Mahallesı, Dobı Mevku, H21cO41c pafta, 899 ada, 19 parselınde kayıtlı 1079,95 m ; yuzolçumlu arsa uzerınde 1077 rrr kullanım alanlı bına. • Osmangazı llçest; Darphane Mahallesı, Şahadet Camı Sokagı, 220 pafta, 812 ada, 36 parselınde kayıth gayrımenkulun 2. kat 3 no'lu meskrn nıtelıkli bagımsız bolumu. - Durdane Koyu, Eskı Bursa Yolu Mevkıı, 579, 581, 582, 583 parsellerınde kayıtlı tarlalar ıle 580 parselınde kayıtlı bahçelı lokanta. - Soganlı Koyu, Zıncırlıkuyu Mevkıı, 22 pafta, 4842 parselınde kayıtlı 206 m' yuzolçumlu 3 kadı bına. • Ytldtnm tlçesi, Deg.Kızık Mahallesı; - T.M.Ah Caddesı, 27R.I.C pafta, 9773 ada, 14 parselınde kayıdı 86,42 m 2 yuzolçumlu 2 katlı kârgır bına, - Koy Altı Mevkıı, 27R.I.C pafta, 10617 ada, 14 parselınde kayıtlı gayrımenkulun zemın katmda mevcut dukkân nıtelıkli 5 no'lu bagunsız bolumu. ÇANAKKALE • Gdıbolu tlçesi, Guneylı Koyu, Kesış, Kaynagı Mevku, 6 pafta, 4367 parselınde kayıdı gayrımenkulun 1 no'kı dubleks mesken mtelıklı bagımsız bolumu. ÇANKIRI • Korgun tlçest, Merkez Mahallesı, 20/4 pafta, 107 ada, 2 parsehnde kayıtlı 5130 m 2 vuzolçumlu arsa uzennde kurulu 2700 m 2 kullaium alanlı çehk karkas kıbrıt fabnkası. DENIZLİ • Merkez tlçesi; Karahayıt Koyu, Tokartas Mevkıı, m22aO3d4b pafta, 634 parselı ıle 1 pafta, 482 parsellerınde kavıtlı otel ve termal tesıs. - Saltak Mahallesı, Salıhaga Mevku, 94 pafta, 131 ada, 356 parselınde kayıdı gayrımenkulun 1, 3 ve 6 no'lu mesken nıtelıklı bagımsız bolumlen. - Saraylar Mahallesı, Beledıye Mevkıı, 9 pafta, 273 ada, 120 parselınde kayıtlı gaynmenkulun 83 no'lu dukkân nıtelıldı bagımsız bolumu. EDÎRNE • Havsa tlçesi; Yemmahalle Mahallesı, Toyboklugu Mevkıı, 29 pafta, 309 ada, 1 parselınde kayıtlı 54900 tn : yuzolçumlu tarla. - - - GAZİANTEP • Şehtikamü llçest; Beylerbeyı Koyu, Beleykın Mevkıı, 32 pafta, 4361 parselınde kavıtlı 6621 m 2 yuzoiçumlu arsa uzerınde ınşa edılmış Î652 m 2 kuUanım alanlı bına. - Ibrahımlı Kovu, Cıvıloglu Mevkıı, 41/1 pafta, 4083 parselınde kavıtlı 307 m 2 yuzolçumlu arsa uzerıne ınşa edılmış trıpleks vılla. GlRESUN • Gorde tlçest, Kumyalı Mahallesı, Buk Mevku, 26.28.F.B. pafta, 15 ada, 77 ve 78 parsellerınde kayıtlı toplam 10)1,10 m 2 yuzolçumlu arsa. 1ÇEL • Merstn tlçest; Tece Koyu, Çaltana Mevkıı, 1 pafta, 1851 parselınde kayıtlı gayrunenkulun A Blok 10 no'lu mesken nıtelıklı bagımsız bolumu. - Kaşlı Koyu, Çakalgedıgı Mevkıı, 5 pafta, 301 parselınde kayıtlı 5860 m 2 yuzolçumlu tarla. - Gözne Köyü, Haydak-Korum Mahallesi, 33 pafta, 2925 parselınde kayıdı 14992 m 2 yuzolçumlu tarla. tSTANBUL • Avcılar tlçesi, Gumujpala Mevku, 12 pafta, 1593 parsehnde kayıtlı 353 m 2 vuzolçumlu arsanın 20/200 hıssesi. • Bağctlar llçesı, Kırazlı Koyu, G. Çıfdıgı Mevku, 18 pafta, 360 parselınde - kayıdı 743 ro ; yMolcuml» »rMuKnm m?» «itlfmş İO5O m 1 I n â m n alanlı bina. • Rahçelievter llçesi; Kartaltepe Mahallesı, Incırlı Mevkıı, 67 pafra, 610 ada, 13 parselınde kavıtlı gaynmenkulun B Blok zemın kat 1 no'lu dubleks mesken nıtelıklı bagımsız bolumu. - Yenıbosna Mahallesı, Maslak Sokak, 21 pafta, 10573 parselınde kayıtlı gaynmenkulun 1. bodrum kannda mevcut 1 no'lu mesken nıtelıklı bagımsız bolumu. Daha fazU btlgı alnuk ve yazılı teklif vermek ısteyerderın TÜRKİYE GARANTI BANKASI A.Ş INŞAAT VE EMLAK MÜDÜRLÜGÜ Buyukdere Caddesı No 63 MaslaWISTANBUL (Tel: 335 35 35 Faks: 286 03 02) adresınc ya da T Garann Bankası A.Ş. Bolge Mudurluklerı ıle Şubelerme başvurmaları ılan olunur »İGARANTİ Jung, ülkesine döndükten sonra yaptığı bir konuşmada bu du- rumu adeta ağzının suyu akarak şöyle ifade ediyordu: "Kuzey Kore'ye girer, tren yollannı döşer, elektriği baglar, yollan, li- manlan insa eder, telekomünikasyon ağlannı, sanayi park- lannı kurarsak, Güney Kore'nin ekonomik koşuHan tüm Ko- re Yanmadası'nda egemen olur" (WSJ). Buna karşılık Kuzey Kore egemen sınıfı yeni mali ekonomik kay- naklara sahip olacak (daha şımdiden ABD, Japonya ve diğerleri etki sağlayabılmek için kesenın agzını açtılar) ve iktidannı daha uzun bir süre koruyarak piyasaya, bir çöküş yaşamadan açılabil- menin, Çin modelini tekrarlamanın şansını elde edebilecek. Gü- ney Kore'de Almanya türü bir birlesmeden -yüksek ekonomik ma- liyet ve sıyasi risklerden dolayı- yana olmadığı için, Kuzey Kore eliti kendini daha bır güvende hissediyor ve Almanya'nın tek ül- ke, tek sistem. Çin- Hong-Kong deneyıminin tek ülke, iki sis- tem yerıne, Avrupa Birliği modelıne benzeyen iki ülke, iki sis- temli bir birleşmeyi kabul etmeye hazır görünüyor (Stradfor 16/06). Gerçekten birbirini tamamiayan bir çrft değil mı? EvllllK sorun yaratacak cinsten... Üstelik bu iki çift birbirini ekonomik olarak tamamla- makla kalmayacak, Japonya'nın Nazan Üniversite- si'nden uluslararası politika uzmanı Profesör Robyn üm'in işaret ettiği gibi yüzyılın başından bu yana sık sık işgal edilmişliğin, 50 yıldır bölünmüşlüğün getirdiği deneyimle artık büyük güç satrancında piyon olmak is- temeyecek, kendi nükleer silah ve balistik füze ka- pasitesine dayanarak, bağlaşıklannı daha özgürce seçmenın yollannı arayabilecek (International HeraM Tribune 15/06). Hızla yükselerek, 50 yılın düşmanlığını silip süpürme- ye başlayan ulusalcı bilincin, olası sonuçlanna ilişkin işa- retteri Güney Kore'nin büyük gazeteterinden Korean He- rald, özellikle de ış çevrelerinin sözcüsü, daha muha- fazakâr Korean Times yorumculannın köşelerinde gör- mek mümkün. Dtş politika uzmanı Rhee Tong-chin (Ko- rean Tımes) bır yazısında Japonya'ya neden sılahlan- maya devam ettiğını ve sınai olarak gereksiz plüton- yum stoklannı ne yapmayı düşündüğünü soruyor. Bir başka yazısında da "soğuk savaş" sonrası dönemi de- ğerlendirdikten sonra, Tong-chin, artık ABD hegemon- yasının daha fazla devam edemeyeceğini, bölgede yepyeni bir sürecin başlamakta olduğunu savunuyor. Senbest yazar Son Key-youn da geçtiği bir haber-yo- rum yazısında, Kuzey'ın tehdıt unsuru olmaktan çıkma- sına paralel olarak, Güney Kore'deki 37.000 Amerikan askerinin geleceğini sorguluyor. Mahalle sakinlerl kaygılı Güney-Kuzey Kore birleşme sürecine girip de Kuzey Kore (en azından şimdilik) bir tehdit unsuru olmaktan çıkınca, yukarda değindiğim paravana kalkınca ortaya şöyle bir manzara çıktı. ABD'nin bölgedeki ekonomik etkinliğinin gerilemeye devam ettiği bir dönemde (In- ternational Herald Tribune 23/06), Güney ve Kuzey Kore ılışkılennde artık Çin'in belirleyıcilik kazanmaya baş- ladığı görülüyor (Stradfor, 16/06). Aynı süreç ABD'nin hem Güney Kore'deki askeri varlığını hem de hemen herkesı huzursuz eden, "Haydut devletlere karşı Ulu- sal Savunma Kalkanı (USK)" projesini, gerekçelerini ortadan kaldırarak, sorunlu bir hale getiriyor. Çin, Kuzey Kore aracılığıyla, ABD askerlerinin birieş- meye bir engel oluşturduğu gerekçesıyle bölgeden grt- mesi için baskı yapmaya başlarken Rusya'nın Çin ve Avrupa'nın açık ya da dolaylı desteğini alarak USK'nin gereksiz olduğuna ilişkin propagandasını yüksettme şansı artıyor. Japonya ise hem, ABD güçlerini Güney Kore'den çekerse, Asya'da ABD askerlerine (47.000 ka- dar) ev sahipliği yapmaya devam eden tek ülke olma- nın siyası stratejık sonuçlannı değerlendirmeye hem de ABD ile ortak bir USK projesine girişmeye hazıria- nırken şimdi, Prof. Robyn Lim'in ifadeleriyle ABD ile mi, yoksa yalnız mı yürüyeceğine karar verme sorunuyla hesaplaşmaya hazırianıyor. Diğer taraftan da ne yap- sam da Kore'lerin, tarihte olduğu gibi tekrar Çin nüfuz _alanına girmelerini engellesem diye kara kara düşünü- yor. Rusya ise Kuzey Kore ile ilişkilerini geliştirip bu pi- yasaya girmeye, ABD üzerinde baskı oluşturmaya ça- lışıyor hem de Çin'e bölgedeki tek Avrasya gücü ola- rak oyunun bir parçası olduğunu hatırlatıyor. Tüm bu manzara bence iki şey gösteriyor. Birincisi, Yeni Dünya Düzeni henüz şekillenmedi. Ikincisi, şekil- lendiğinde ne yazık ki yeni olmaktan daha çok 19. yüz- yılın sonuna benzeyen bir dünya düzeni olacak. Yukar- da kaba hatlanyla çizdiğim manzaraya ilişkin tartışma- lann hemen hepsinin, bu döneme yapılan gönderme- lerle dolu olmasından da bunu görmek mümkün. Küre- selleşmenin ulus devleti yok ettiğini savunanlara aynca duyurulur! ANKARA PAZARI 1 YAKUP KEPENEK ^1 Kalkınma Planı mı? Millet Meclisi bugünlerde Sekizinci Beş Yıllık Kal- kınma Planı'nı ele alıyor. Sekizinci Plan 2001 -2005 yıllannı içeriyor. Ancak plan ile birlikte 2001-2023 yıllannı kapsayan bir Uzun Dönemli Gelişme yak- laşımı da gündeme getiriliyor. Ran ve Uzun Dönem- li Gelişme'nin çerçevesini çizen TemelAmaçlarve Strateji belgesi, üzerinde durulmaya değer özel- likler taşıyor. *•• Bu yıl, planlı dönemin 40. yılıdır. Planlamanın geçmişine bakıldığında, birbirinden çok farklı iki dö- nemin yaşandığı görülüyor. llk yirmi yılda, yani 1960-1980 döneminde, ekonomik ve toplumsal gelişmenin planlı olması görüşü egemendin buna , karşılık son yirmi yıl boyunca planlamadan adım \ adım uzaklaşılmıştır. 1980 öncesi planlan gerek amaçlan, gerekse bunlan gerçekleştirmede kul- landıklan araçlar yönünden 1980 sonrasının plan- ; lanyla karşılaştınlamayacak ölçüde plan kavramı- na uygundur. 1980 sonrasında ekonomik ve top- ; lumsal gelişme tam anlamıyla piyasa koşullanna, ; daha doğrusu kendi haline bırakılmşrtır. Sekizinci I Plan ve Uzun Dönemli Gelişme Stratejisi 1980 son- ', rasının egemen görüşü olan plansızlığı esas alryor. Planlamadasay/sa/amaçgenelliklebüyümehı- , zı ile gösterilir. Büyüme hızı, ilk beş yılda yıllık or- talama yüzde 6.5 ve 2023 yılına dek yani 22 yılın ortalaması olarak da yüzde 7 olarak öngörülüyor. Ekonomik büyüme yatınmla sağlanın bunun için de ulusal üretimin belli bir bölümünün sermaye bi- rikiminde kullanılmak üzere aynlması, tasarruf edil- mesi gerekir. Ekonomik gelişmenin en büyük dar- boğazı tasanrıf yetersizliğidir. Sekizinci Plan ve Strateji'de ulusal üretimden sermaye birikimi için aynlan bölümün günümüzdeki yüzde 22 düzeyin- den 2023'te, beş puanlık bir artışla, yüzde 27'ye çıkarılacağı kestirimi yapılmaktadır. Bu tasarruf oranı yeterli değildir. Planlann amaçlanna ulaşmasında kamu kesimi yatınmlan büyük önem taşır. Kamu yatınmlan ge- nellikle özel kesimin el atmayacağı ancak ekono- mi için yaşamsal alt sektörlere yöneltilir ve geliş- meye katkı yapar. Ek olarak, geçmişteki gelişme- ler Türkiye'de kamu yatınmlannın özel yatınmlan arttıncı bir etkisi olduğunu gösteriyor. Kamu yatı- nmlanndaki canlanma, özel yatınmlann da can- lanmasına yol açıyor. Bütün bu gerçeklere karşın, Plan Stratejisi, "2000 yılında yüzde 30 olan kamu yatınmlannın toplam yatınmlar içindeki payının, dönem sonunda (2023'te) yaklaşıkyûzde 10 dü- zeyine genlemesi öngörûlmektedir" (s.4) diyor. Bu anlayış bir şeyler yapmayı amaçlayan gerçek bir plan kavramıyla bağdaştınlamaz. Çünkü 2000 yı- lında kamu, aslında yatınm yapmıyor. Bu nokta bir yana, yapılabildiği kadanyla 2000 yılının kamu ya- tınmlannın kımi temel sektörlere yapılması prog- ramlanmıştır. Kamu yatınmlannın yüzde olarak sek- törel dağılımı da bunlann temel altyapı alanlannda yoğunlaştığını gösteriyor: Ulaştırma (yüzde 31.4); enerji (yüzde 15.3); eğitim (yüzde 12.5); tanm (yüz- de 8.4). Bunlara yüzde 20 dolayında diğer hizmet- ler ve yüzde 4.5 sağlık ve yüzde 4.0 imalat sana- yii eklenebılir. Strateji ile, gelecek onyıllarda dev- letin elini çekmesi istenen yatınm alanlan işte bun- lardır. ••• Oysa, altyapı yatınmlanna çok büyük bir gerek- sinim var. En son verilere göre ülkemizin köyleri- nin yüzde 40'ında içme suyu şebekesiyoktur, tek- nolojik gelişmenin temelini oluşturan araştırma ge- liştirme harcamalanna, ulusal gelirin ancak binde 4.9'u aynlmaktadır. Bunlar yalnız iki örnek. Temel sektör ve kesimlerde de durum pariak değil. Tam tersine ekonomının temelini oluşturan tanm çökü- yor; sanayi, teknolojiye dayalı bir yapısal dönüşü- mü gerçekleştiremiyor; insan gelişiminin temel öğeleri eğitim, sağlık ve sosyal güvenlik alanlann- da tam düzensizlik ve aymazlık yaşanıyor... Böyle bir ortamda devletin yatırım yapmasını engelleye- ceksiniz ve sonra da insan kaynaklannın geliştiril- mesine, bilgi toplumuna geçışe dayalı bir ekono- mik ve toplumsal gelişme anlayışından söz ede- ceksiniz. Üstelik ekonomik büyümenin yüzde 30 gibi bir bölümünü verimlilik artışına, yani işgücü ve sermayenin niteliksel gelişimine bağlayacaksınız. Bu olmaz; Strateji'de sıralanan ve herkesin altına imza atacağı o süslü amaçlara ulaşılamaz. Kısaca, gerek tasarruf oranı gerekse kamu ke- simi yatınmlan, Plan'da kullanılan araçlann amaç- lanan yüzde 7'lik büyüme hızını sağlamaya yetme- yeceğini gösteriyor; düş ile gerçek kanştınlıyor. ^ • • • Sekizinci Beş Yıllık Plan (2001-2005), önümüz- deki beş yılın temel amaçlan arasındayolsuzluğun önlenmesini de sayıyor (s.6). Çok güzel. Ancak bunun hangi yol ve yöntemlerle gerçekleştirilece- ği açık değil. Açık olmayan başka noktalar da var Yolsuzluklann tutan, sektörel dağılımı ve önlenme- sinin hangi aşamalardan geçeceği. Örneğin heryıl ne kadar yolsuzluk yapılacağı açıklanırsa iyi olur. Plan, öngörüdür; tamamı olmasa bile kimiyerteri daha gerçekçi olmalı. Hırsızlann da önlerini gonme- leri en doğal haklandır. e-posta: yakup@metu.edu.tr -.'* ûi Espas2000 piyasaya sunuldu Ekonomi Servia - De- korasyon sektörü ile il- gili amatör ve {M'ofesyo nellere hitap eden "Espas 2000" adlı der- gi, piyasaya sü- rüldü. "Dekorasyo- nunaöc'sT ola- rak nitelendiri- len Espas 2000'deyenita- sanmlar, çeşıtli konulardaki ürünlerin seçimleri için tavsiyeler bulunuyor. înternet üzerinden de ulaşmanın mümkün ol- duğu dergide dekoras- yonla ilgili pratik uygu- lama örnekleri de yer alı- yor. Espas 2000'de yer alan katalogda konula- ra, şehirlere ve markala- ra göre aynlmış bir en- deksbulvmurken bu endeks saye- sinde pıyasadaki önemli markalar- Ia ilgili her türlü teknik bilgiye ulaşmanın müm- kün olduğu be- lirtiliyor. Deko- rasyon dergisin- de çeşiüi mimarlıkbüro- lannın, Modoko Mobil- yacılar Sitesi'ndeki ma- ğazalanrun ve yapı mar- ketler ile fuar merkezle- nnin telefonlan bulunu- yor.