Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 ŞUBAT 2000 PERŞEMBE \iit C r O K U o L i J l j K [email protected] EVET/HAYIR OKTAY AKBAL Bir Çizgi Şairi... "Ferruh karikatü- rist olmakise niyetin I Eminim ki daima büyük kabiliyetin I Riya'yı aiçaklığı, fır- çayla gösterecek I Ruhlara çizerierin her an neş'e verecek I Umduğundan çok büyük çokyüksek ola- caksın I Hayalimde daima sanatkâr kala- caksın." "Güldiken" dergisi Ferruh Doğan özel sayısının ilk sayfasına Oğuz Akkan'ın bu şiirti övgüsünü almış... Oğuz Akkan bütün yazariann yakın dostuydu, bugün de ça- lışmalannı sürdüren Can Yayınlan'nın ku- rucusu, gazeteci, kültür adamı... Feraıh Doğan'ın ilerde önemli bir karikatürcü ola- cağını çok önce anlamış, 1947 yılında yaz- mış bu dizeleri... Ferruh Doğan herhangi bir çizer değil... Bir çizgi şairi... Az çizgiyle verir düşünce- sini... Son otuz-kırk yılda büyük çizerier yetişti; Turhan, AJi UM, Balcıoğlu, Nehar, Bedri, Mıstık, Eflatun, Tan... Hepsinin ye- ri ayn... Ama Ferruh bir çizgi şairi... Bana armağan ettiği bir yapttı var. Başucumda asılı, her bakışımda aynı duygulan yaşanm; elinde çantası, öteki eliyle gırtlağını sıkmış bir aydın. Hep sıkboğaz edilmiş bir yaşam içindeki Türk aydınını birkaççizgiyle yaşat- mış. Ferruh Doğan yaşlanma nedir bilmeyen biridir. Kaç yaşında, bilmiyorum. Hem ge- reği de yok! Sanat adamının yaşı olur mu? Yaprttan hem günceldir hem değildir. Yıl- laröncekileri alın karşınıza, yepyenidir. De- dim ya, o bir şair, bu yüzden eskimek bil- mez... Aziz Nesin en doğru yorumu yapmış daha 1970'te: "Karikatürcü olarak en büyük meziyeti karikatürierinin birer düşünce ürünü ol- masıdır. Düşünce ürünü yalın çizgilerinde bir aydın kişilikyansrtmaktadır. Karikatür- leh, birmühendis gibi çalıştığı izlenimi ve- rir." Ferruh Doğan "ÇizgiliDünya"krtabında şöyle tanrtmış kendini: "Kendimden, yurdum- dan, dûnyamızdan umutlu olduğum için çi- ziyorum. Çünkü mizah, umut demektir benim için." Cemal Süreya birya- zrsında bu satrlan aldıktan sonraşöyle yo- rumlamış: "Dikkat edersek Ferruh Doğan da belli siyasal kişilerin profilleri bile kişisel port- re/er olmaktan çok birer prototipin çizgi- lerini taşır. Sanınm bu onu bir Brecht çiz- gisine götürmektedir. Böylece Ferruh Do- ğan giderek yerginin ötesine geçiyor gali- ba." Cemal Süreya'nın şu saptaması da il- ginç: "Evet, birşairolarakgörüyorum onu." • "Güldiken"dergisinin özel sayısında pek çok yazann, çoğu da Ferruh'un dostu sa- natçının Hgi çekici yazılan var. Her btri özel yaşamıyla sanat yaprtlan arasındaki ilişki- yi, benzerliği, daha da çok bütünleyiciliği anlatıyor. Asrileşen Köy, ÇizgiliDünya, Sergi, Po- litika, BirÇizgide, Paramani, Karikatür, Tu- tanak.. Ferruh Doğan'ı daha on attı yaşındayken tanımış Hıfzı Topuz. Ondan söz ederken "Femıh hiçbir zaman şoven olmadı; ha- masikarikatürierçizmedi. Hepbanştan, kar- deşlikten, uluslararası antayıştan ve dev- rimcilikten yana oldu" diyor, onun kendi- sine özgü kişiliğini de şöyleanlatıyor "Baş- ka yanlan yok mudur? Hiç oimaz olur mu, saymakta bitmez. Beyoğlu efendisidir, hoş- görülûdür, alçak gönüllüdür, yanigençle- ri destekler, çok kitap okur, çok film sey- reder, çok geniş kültürü vardır, çok yakı- şıklıdır, çokzariftir, tanıdığı bütün insanlar- la veyabancılara kendini çoksevdirir, çok iyi aile babasıdır, keyifle içki içmesini bi- lir." Son olarak Yunus Koray'ın Ferruh Do- ğan şiirinden bir parça sunayım size: "Tıraşı güzel çocuk I yüzü şirin I gözle- ri uzaypatikalan Igülücüğü uzakya anılan I tünel'le şişli arasında /yağmurfu şiir." Tatil kısa. VeezyGoVu hemen hediye etmek için : • Seçkin bilgisayar bayilerinden birine giderek 99 $ + KDV karşılığında bir VetzyCo kutusu alın. ' Kutunun içmden çıkan başvuru kılavuzunu dikkatle okuyarak formlan doldurun ve gerekli belge'erj ha^ırlayın. • 36 ay'ık Veezy abooehk sözleşmesıni imzalayın. • Bu beigeteri eksksiz bir şekilde Vestelnefe gâoderin. • Belgeler Vestelnete ulajtığında gerekli ijlemler yapılır. • Veez/nin mûşterılerine duyduğu güvenle, bilgisayannız, betgelerin bi» utaştıgı tarihwr itibaren 4-6 hafta içinde teslim edilir ve Internet bağlantrnız anında açılır. • Ödemeler, bilgisayann tesJiminden itibaren başfar ve her ay PC için 29.95 $ + KDV, DVOİİ ıMac i;ın 59.95 $ +- KDV karjıiığı Tûrk Lirası, İntemet kredi karu hesabmızdan otomaVk olarak dûşûlûr. • Veezy İntemet kredi kartımz aynca adresimze çönderiHr. Krcdi kartınızı ister çarsı pazarda, ister Internette güvenle kullanabilirsiniz. Hatta Tansaş mağazalan ve belirli intemet sitelerinden yapacağınız ahjverİ5lerie VeezyGo aylık ödementzı bedavaya getirefailirsinız. www. veezy. com ıı A o E ı N Aydınlığı Tükenmez... Sadİye AKAY Emekli Yozın Öğretmeni Y ıllar üst üste birikti bizi bıra- bpgittiği 1938'denberi.Ama içimizde yine; unutamayız O'nu. Çevremizde, yaşamı- rruzda iyi, güzel ne varsa hep O'nun armağanlan. Toplum olarak padişahın kulluğundan kurtulup özgür bireyler dunımuna kavuşmamız O'nunla. Os- manlı Imparatorluğu'nun kahntısını paylaş- mak içinher yönden saldıranlara karşı savas aça- rak yurdumuzu kurtaran da O. YokJuklar, yok- sunluklarla dolu olanaksız koşullar içındeyken tüm yabancılan şaşırtan büyük utkuyu kazana- rak yeni bir devlet kuran yine O! Yaptıklan, bizlere kazandırdıklan anlatmak- la bitmez ki: Birbirini izleyen, ıdusumuzu her gün yeni bir aydınlığa kavuşturan devrimler! Bunlan yaparken de tıpkı savaşlannda olduğu gibi ulusumuza, onun sağduyusuna inanıp gü- veniyordu. 1927 yılının Ekimi'nde CHP Kurultayı 'nda- ki "Söylev''inde olduğu gibi O'nun için: "Te- mdfflıe,Türkulusununonurhıveşerefii bir ulus olarakyaşamasjdır" (C: 1, S: 10) Bu ılkeden tüm yaşamı boyunca hıç aynlmadı. Çünkü biliyor, duyuyordu ulusunun istekle- nni ta yüreginde: "Ben ulusun duyuncunda (vicdanmda)vegeteceğinde sezdiğinı bûyük ge- lişme yeteneğini, bir ulusal giz (sır) gibi duyun- cumda taşıyarak yavaş yavaş bütün toplumu- muza uygulatmak zorundavun." (agy. C:l, S: 10) deyişi bundandır. Ulusu için ne yararlıysa onu gerçekleştirdı hep. Kaygısı, sevinci, çabası ve tüm coşkusu ulusu içindi. Kimilerinin "Tepedeninme yapd- nuşör!" diyerek kötülemeye yeltendıkleri dev- rimlerin her biri, uzun uzun düşünülüp halkın eğilimleri de yoklanarak gerçekleştinlmiştir. örneğin: Şapka, giysi devrimi karanyla Kastamonu'ya doğru yola çıkmadan çok önce bir gün, arka- daşlanndan birine: "Bir beyaz şapka giyipAda vapuruna binerek onunla ortabkta doiaşmas*- nı" isteyerek halkının eğılım ve davTanışmı yoklaması; yazı devrimini, Sarayburnu Par- kı'nda, halk arasında bulunduğu bir gece, on- lara açıklaması, O'nun, halkıyla birlikteliği- nin, halknun yaıgısına ne kadar deger verdiği- nin kanitıdır. Görülüyor ki yaptıklannın hiçbiri ansızuı, düşünülmeden yapılmış, zorlayıcı eylemler de- ğildir. Yıllar önce 6 Temmuz 1918'de bir sağaltım (tedavi) için bulunduğu Karlsbad'da yazdığı anılannda şu tümceler var: "Benim eüme bü- yük bir yedd ve erk (kudret) geçerse ben toplu yaşamınıızda tstemlendevrimi, bir anda ve bir- den uygulayacağunı sanınm." Yıllar sonra, ünlü Alman yazan Emil Lud- wig'le konuşurken: tt Daha önce tutku (ihtiras) sorununu söz konusu rtmiştiniz. Tutkusuz hiç- bir şey ortaya konulamaz. Gerçek olan budur. Ama tutkunun ulus yolunda, halk için bir ere- ğe yönetanesi koşuldur." (Ş.S. Aydemir, Tek Adam, C:3, S:483) demişti. O, böylebirtutku- yu taşıdığı için başarmıştı tüm yaptıklannı. O'nun devrimleri başlamış, sürmüş; ama bit- memiştir. Atatürk, atılımlannı yaparken tarih- sel koşullan görmeyi, her türlü olasılığı göz önü- ne almayı bildı. Bir yandan ülkesinin ve ulu- sunun olanaklan, öbür yandan sağduyunun sı- nırlan... Bu ulus, Atatürk aydınlığında bilimin, tek- niğin, tek sözcükle uygarlığın sağladığı olanak- larla durmadan ilerlemek karanndadır. Onu, geriliğin karanhğına çekebileceklerini sanan- lara araç olan zavallılar, aymazlık (gaflet) ve sapkınlık (dalalet) içindedirler. Bilmeliler ki, ülkemizdeki kadın erkek, her yaştaki Cumhu- riyet genci Atatürk aydınlığının yürekli (ce- sur) bekçisidir. O, ayduılık tüketilemez, asla tü- kenmez. PENCERE Bmayla Armut... Avusturya deyince akJa ne gelir?.. -:'M- Viyana!.. ' ^ r Şairin dediği gibi: . t.' ,X» Bir bu yana.. Bir o yana.. Gazetelerin yazdıklanna göre Avusturya'daki ırkçı özgüriük Partisi hükümete tırmanmış; vals- leriyle başımızı döndüren uygarlık beşiğinde yeni bir Hrtler mi tohumlanıyor?.. • Recaizade Ekrem'in edebiyatımızdaki yeri es- ki deyişle 'müsellem'dir; onun ardından Ercü- merrt Ekrem gelir ki nükteteri dilden dile gezen birmizah yazanydı. Matbuat Umum Müdürü'yken, Ercüment Ekrem, birgün öfkelendi, dilini tutama- dı: - Almanlann, dedi, bir 'H'si bizden fazla.. Sordulan - Nasıl?.. - Onlan Hitleridare ediyor, bizi de itleri. Ercüment Ekrem bu yergisinden sonra koltuğun- da oturamadı. Hrtler Avrupa için karabasandı; 20'nci yüzyılın ortasında40 mityon insana malolan bircehennem- lik... • Ama hiç unutmayın ki faşizm ya da nazizm, ir- tica karanlığıyla bir deâildir; ikisi arasındaki farkı algılamak isteyen, bir Iran'a bakar bir Avustur- ya'ya; bir Kâbil'e göz atar, bir de Vıyana'ya- Avusturya'da kadının kara çarşafa girmesini öz- güriük sayan var mı?.. Yine de Avrupa Birliği, faşizm kokan bu partiye karşı yaptınm yolunda gözünü budaktan esirge- miyor; aşın sağcı 'özgüriükçü Parti' son seçim- lerde sandıktan çıkıp hükümete tırmanınca Avru- pa Birliği'nin etekleri tutuştu; örgütyaptınm uygu- lamasına dek gidecek... Neymiş?.. Irkçılık kokan bir partiye karşı Avrupa duyariı davranıyormuş... Peki, Avrupa'da dincilik kokan parti var mı?.. Aşın milliyetçi var... Ümmetçi var mı?.. s • # Temel sorun bu!.. Avrupa, Hıristryan şeri- atının devletine karşı sa- vaşarak demokrasiyi kur- du. Aradan buncayüzyılgeç- tikten sonra bugün, Islam şeriatçılan Türkiye'de laik devlete karşı savaş açmış- lar, hem de demokrasi adı- na... Faşizm değil bu.. Faşizmden beter. Avusturya'daki özgür- iük Partisi'nin Türkiye'de- ki karşıtı kim?.. Fazilet mi?.. Hayıri.. -• Jl - <-' % ds->ı> Adıyla sanıyfa 5^''rfÖ'Hü- kümettekı Milliyetçi Hare- ket Partısı'nı Avusturya'nm Özgüriük Partisi'nin karşı- sındaki kefeye yerleştire- bilırsiniz!.. • Bizim Milliyetçi Hareket Partimiz hükümette kekâ!.. Fazilet Partimiz pusuda bekliyor... Avrupa ile Türkiye'yi kı- yasladığımız zaman elma- larla armutlan birbirine ka- nştırmayalım; Vıyana'daki özgüriük Partisi elmadır, bizdeki Fazilet armut... Elma dersem çıkma'.. Armut dersem çık!.. Hayat uzun... Bütün bir yanyıl boyunca çalışıp yorulan çocuğunuza bir VeezyGo paketi hediye edin. Bu kısa yanyıl tatilinden sonra da onu hem eğlendirmeye hem de eğitmeye devam edecek bir hediyesi olsun. İster bir PC, ister bir iMac ile, İnternet'in büyülü dünyasının kapıları önüne açılsın. Çağm gerisinde kalmasın. Sonra da bir sandalye çekin, İnternet'in kolaylıklarıyla sizi de tanıştırsın. VESTEL IMETı T.C ADANAİLİ-YÜREĞİR İLpiSİGEÇİTLİ BELEDtYE BAŞKAMJĞI'NDAN Beledıyenuzın ıhüya- cı olan 1 adet kazıcı-yûk- leyicı traktör tipı iş ma- kınesi, 2886 sayılı Dev- let thaJe Kaounu'nun 35/a maddesi gereğince kapalı zarf eksiltme usu- lü ile satın aknacakor. 1- Ihale 23.02.2000 Çarşamba günü saat 14.00'te belediyemiz en- cümen salonımda, encü- men huzurunda yapıla- caktır. 2- thale edilecek ara- cın muhammen bedeli (KDV hariç) 32.000.000.000.- TL (otuzikimilyar), geçici teminatı 960.000.000.- TL (dokuzyûzaltmış müyon) 3- thale ile ilgilı idari ve teknik şartnameler belediyemizden temin edilebilir. 4- Posta ile gönderile- cek teklifler en geç 23.02.2000 günü saat 13 00'e kadar encümen- liğimizde olacaktır. Telg- raf ve faks ile yapılacak teklifler geçersizdır. Pos- tada olabilecek gecikme- ler dikkate alınmayacak- Ur. llan olunur. Basın: 4399 BaşkaTürkiyeYok Haydi Ftdan Dikefim ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ