Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8 KASIM 2000 ÇARŞAMBA 14 J V U J L l LJ1\ kultur@cumhuriyet.com.tr 41. Uluslararası SelanikFilm FestivalVnde Türkfilmleriyarışma dışı gösterilecek Tuncel Kurtiz uluslararasıjürideASLISELÇUK 41. Uluslararası Selanik Film Fes- tivali, 10 Kasım 2000 Cuma gûnû, Tony Gatfif in "Vengo" fümi ile açı- lışını yapıyor. 1960'ta Yunan Film Haftası olarak başlayan, 1992'de de uluslararası bir etkinliğe dönüşen fes- tivalde yine sinemaya ilk adımlannı atan yönetmenlerin ilk ya da ikinci çalışmalanndan oluşan 14 fılm, Altın (36.500 Euro) ve Gümüş Iskender (22.000 Euro) ödûlleri için yanşacak- lar. Festivalin başkanlığını, "UKs'in Balaşı", "Leyleğin Gmken Adunı", "SonsuzhıkveBir Gün" fılmlerinin yö- netmeni ûnlü Yunanlı usta Theo An- gelopoulos yapıyor. pTogram yöneti- cisi MichelDemopoıüos ve "New Ho- rizons" (Yenı Uftıklar) bölümünün başkanı Dimitri Eipides her zamanki gibi birlikte çahşıyorlar. Festivalin res- mi bölümü de yanşmalı ve yanşma dı- şı özel gösterimlerden oluşuyor. On beş film yanşacak On beş yapımın gösterileceği ulus- lararası yanşma etkinliğini Michel Demopoulos dûzenliyor. Fransa'dan llan Duran Cohen'in "La Coofusion desGenres" (Tûrlerin Kanşımı), Ital- ya'dan Alessandro Piva'nın "The He- ad Is Turning" (Baş Dönmesi), Çek Cunıhuriyeti'nden DavidOndıicek'in "Loners" (Yalnızlar), ABD'den David Gordon Green'in "George Washing- ton" ve Atfaina Taangari'nın "The Slow Business of Going" (Geleceğin Cansıkıcı Sorunlan), Italya-Ispanya- Arjantin ortak yapımı Daniel Bur- man'ın "Waiting For The Messuh" (Mesih'i Beklerken), tngiltere'den Pa- wel Pawlikowski'nın "Last Resort" (Son Umut), Iran'dan Marziyeh Mesb- kmi'run "TheDay IBecameAVVoman" (Kadın Olduğum Gün), Japonya'dan MakotoShinozaki'nin "NotForgotten" (Unutulmayan), Polonya'dan Malgor- zata Szunovvska'nın "Happy Man" (Mutlu Insan), Almanya'dan Christi- an PetzoW"un "The State I Am In" (Hal ve Gidişatım) ve Dito Tsinsad- ze'nin "Lost Kiüers" (Kayıp Katil- ler), Gûney Kore'den Song Neung- Han'ın "A Century's End"(Bir yüz- yılın sonu), Yunanistan'dan George Zafıris'in "EphemeraITown" (Kayıp Şehir) ve Stavros Ioannou'nun "De- adEnd" (Çıkmaz Sokak) fılmleri gös- terilecek. Bu yanşmada Tûrk fümi yok, fakat uluslararası jüride tiyatrocu-oyuncu Tuncel Kurtiz var. Kurtiz, yönetmen- lerimiz Ömer Kavur ve Derviş Za- im'den sonra uluslararası jüride böy- lece yeralan üçüncü Türksinemacı olu- yor. Jüri başkanlığını da ünlü Polon- yalı yönetmen Jerzy Skonmovvski üst- leniyor. öteki üyeler ise Kübalı yazar Zoe Valdes. Venedik Film Festivali yö- neticısi Alberto Barbera, Alman yö- netmen Fred Kelemen. Meksikalı ya- pımcı Jorge Sanchez ile Yunanlı yö- netmen Fotos Lambrinos. Altın ve Gü- müş Iskender ödûlleri, 19 Kasım ge- cesi Olympion I sinemasında gerçek- ürkiye, festivale Nuri Bilge Ceylan'ın "Mayıs Sıkıntısı" ve Reha Erdem'in "Kaç Para Kaç" filmleriyle katıhyor. "Mayıs Sıkıntısı" yanşma dışı, "Kaç Para Kaç" Balkanlar'a Bakış bölümünde gösteriliyor. Almanya'dan festivale katılan Fatih Akın'ın "Temmuzda" çalışması, Ceylan'ın "Mayıs Sıkıntısı" gibi yanşma dışında yer alıyor. Jerzy Skolimovvski'nin başkanlığını üstlendiği uluslararası jüride Tuncel Kurtiz var. Angektpoulos'un 'The Suspended Stride of the Stork'u gösterilecek, Dito Tsinsadze'nin 'Kayıp KatiHer'i de yanşacak. leştınlecek olan kapanış töreninde sa- hiplerini bulacak. Aynca beş kişiden oluşan uluslararası sinema eleştırmen- leri FIPRESCI de kendi ödüllerini bu arada verecek. Tören gecesi sunula- cak fılmse Woody Allen'ın ülkemiz- de şu anda gösterimde olan filmi "Small Time Crooks" (Ufak Sahte- kârlıklar). Türkiye, festivale Nuri BOge Cey- lan'ın "Mayıs Sıkurası" ve Reha Er- dem'in «KaçParaKaç" filmleriyle ka- tılıyor. "Mayıs Sjkmüsı" yanşma dı- şı, "Kaç Para Kaç" Balkanlar'a Ba- kış bölümünde gösteriliyor. Alman- ya'dan festivale katılan Fatih Akm'ın "Temmuzda" çalışması, Ceylan'ın "Mayıs Sdannsı" gibi yanşma dışın- da yer alıyor. Ozel Gösterimlerbölümünde ilginç, önemli yapıtlar var. Bu yıl San Sebas- tian büyük ödülü Altın Midye'yi "The Ruination of Men" (tnsanın Tükeni- şi) ile kazanan Arturo Ripstein, Can- nes Film Festivali yanşmalı bölümde yer alan "Such Is Life" (Yaşam Bu) filmleriyle katüıyor. Özel gösterimle- ri onurlandıracak öteki ustalarsa Po- lonyalı Jerzy Skolimowski, Yunanlı Theo Angelopoulos. Uluslararası jü- ri başkanı da olan Skolimovvski'nin ya- pıtlan 1964-1991 yülannıkapsayange- niş bir yelpaze. Festival izleyicüeri, yönetmenin 1967'de çektiği, sansür- lenen "Hands Up" (Eller Yukan) fil- mini 198rdeyenidenbizzatkurgula- dığı kesintisiz kopyasım izlemek şan- sına kavuşacaklar. Skolimovvski'nin öteki önemli çalışmalan "Walkover" (Yürüyüş), "Barriera" (Engel), "The Adventures ofGerard" (Gerard'ın Se- rüvenleri), "TheShout" (Çığhk), "The Lightship" (Fener Gemisi) de izleyi- cisiyle buluşacak. Theo Angelopoulos'a özel bir yer ayıran festival, yönetmenin 1970'ten 1998 'e dek gerçekleştirdiği fılmlerden bir seçkiyi yenilenmiş kopyalanyla gösteriyor, aynca Angelopoulos'la ü- gili iki uluslararası sempozyum da dü- zenlıyor. Avusturyah yönetmen-oyun- cu Enc VfonStroheim'ın birsinemakla- siği sayılan 1924 yapımı "Greed" (Aç- gözlülük) fümi, yenilenmiş kopyasıy- la meraklüanna sunuluyor. Harvey Keitel mercek alünda Mercek Altında bölümünde Har- vey Keitel var. Amerikaü oyuncunun Ulis'in Bakışı, Piyano, Kötü Teğmen, Kötü Zamanlama fılmleri yer alıyor. Balkanlar'a Bakış'ta Yugoslavyönet- men Goran Rebic'in Avusturya yapı- mı "Punishment" (Ceza) filmi dışın- da Türkiye, Bulgaristan, Amavutluk, Bosna, Hırvatistan, Romanya, Slo- venya, Yugoslavya'dan değişik, öz- gün yapıtlarvar. Yeni Rus Sineması bö- lümünde Alexander Sokurov, Kira Muratova, Alexei Balabanov, Karen Shaknazarov, Bahtiyar Khudojnaza- rov gibi Rus sinemasının önemli ad- lannın son çalışmalan var. Zengin'YeııiUfiıklar' "New Horizons" (Yeni Ufuklar) bö- lümü, her yılki gibi en son gelişmele- ri içeren, bağımsız fümlerle izleyici- nin karşısrna çüayor. Selanik'e ayn- ca sıradışı, yaratıcı, yenılikçi bir fes- tival olma niteliğini de kazandıran "YeniUfiıklar" bölümünün lıstesi yi- ne kabank. Ingmar Bergman filmle- rinin unutulmaz oyuncusu-yönetmen Liv UUmann'ın "Faithless" (înanç- sız), bu yılki Venedik Festivali'nde Altın Aslan ödülünü kazanan tranlı Jafar Panahi'nın "Circle" (Daire), yi- ne Venedik'te en iyi erkek oyuncu ödülünü alan Ispanyol \%nturaPons'un "To Die or Not" (Olmek ya da ölme- mek), korku fılmlerinin ünlü yönetme- nı DarioArgento'nun oyuncu kızı Asia Argento'nun "Scariet Diva"sı (Kızü Tannça) bu listedeki fümlerin sade- ce birkaçı. Fransız ve Avusturya Sineması 2000 başlığı altında sunulacak yapıtlann arasında Michael Haneke'nin "Code Inconnu" (Kodu Belırsiz), Florian Fncker'in "The Hokiup" (Soygun), François Ozon'un "Sous Le Sabk" (Kumun Altında), Phflippe Faucon'un "Samia". Catherine Breittat'nın "Une Vraie Jeune Filk" (Gerçek Bir Genç Kız) yer alıyor Manod De OBveira, Chantal Aker- man, Andrzej Zulawski gibi yönet- menlerin yapımcılığını üstlenen Por- tekizli Paolo Branco'ya özel bir yer ayırmış Yeni Ufuklar. Branco'nun "La Lettre" (Mektup), "LaCaptive" (Tut- sak), "La FRktite" (Sadakat) fılmle- ri izleyiciyle buluşacak. Fransız sinemasının Yeni Dalga akı- mının ustalanndan Agnes Varda'dan Seçmeler bölümünde yönetmenin "Cleo de 5 a 7" (5'ten 7'ye Cleo), "Sans Toit Ni Loi" (Yersiz Yurtsuz), "L'Une Chante, L'Autre Pas" (Biri Şarkı Söylüyor, Diğeri Söylemiyor), "Les Glaneurs et La Glaneuse" (Ba- şak Toplayanlar) gösteriliyor. Ulusal Panorama'da bu yıl gerçek- leştirilmiş 21 uzun metraj ve 4 belge- sel Yunan filmi, Yunan sinemasının çe- şitliliğini yansıtan çahşmalar var. Bu bölümde gösterilecek olan Mihalis Reppasve NikosPapatnanassiou'nun "SafeSeı" (Güvenli Seks) filmi sezon boyunca Amerikan fümlerini geride bırakarak Yunan sinemasınrn bir sü- re olsa da yüzünün gülmesini sağla- dı. Ulusal Panorama bölümündeki ça- hşmalar ulusal sinema ödüllerine de aday oluyorlar. Sonuçlar, uluslarara- sı kapanış gecesi 19 Kasım'dan bir gün sonra duyunılacak. Festivalin bu yılki etkin yeniliği Bağlantı Ofısi. Bu ofisin görevı halka, yerli ve yabancı basına Yunan fümlerini tanıtmak, Yu- nan sinemasınayönelik ilgjyi artarmak. Y A Y I N E V L E R İ N D E N Y E N İ K t T A P L A R ( 5 ) Diinya edebiyatından seçmeler İLETİŞİM YAYINLARI Dünya Edebiyaü2000 dizisin- de Dostoyevski'nin kitaplan Or- han Pamuk'un önsözüyle ya- yımlanıyor. Yeni çücanlar ara- suıda Ergin Ahay'ın çevirisiyle 'Cinler5 ve Ezümişve Aşağdan- mışlar', MehmetCtegül'ün çevi- risiyle 'YerahmdanNotiar', 'Be- yazGeceler' var JorgeLuisBor- ges'nin kitaplan arasında 'Dan- tevâri Denemeler/ Shakespeare BeDeği' (Çeviren: Peral Bayaz Charum). 'Alçakhğm Evrensel TariW' (Çev: Celal Üster), 'AfcT (Çevirenler: Tomris Uyar, Fatih Özgüven. Fatma Akerson, Peral Bayaz Charum), 'Brodie Rapo- ru' (Çev. Yüdız Ersoy Canpo- lat), 'Fıcciones' (Çev: Tomris Uyar, FatihÖzgüven), 'KumKi- tabı' (Çev: Yıldız Ersoy Can- çolat), 'YediGece' (Çev: Celal Uster) bulunuyor. VTrginia VV'oolftan ise üç ki- tap var: Tomris Uyar çevirisiy- le 'Mrs. Dalknvay', Nadye Ak- seki ÖBcûl'ün çevirisiyle 'De- nizFenerT ve SaühaAkar'ın çe- virisiyle 'Orlando'. V. S. NupauTun 'Miguel So- kağı' (Çev: FflizOfluoglu), 'Ge- rfflalar'(Çev: SdahattinErkan- h), 'Nehrin Dönemeci' (Çev: Ash Biçen), 'Takfitçfler' (Çev. Sehna Ytşflbağ). VTadimir Na- bokov'un 'Bir Günbaümının Aynntılan' (Çev: SenihaAkar, tletişim Yaymlan, Dünya Edebiyaü 2000 dizisinde Jorge Luis Borges, Dostoyevski ve Virginia VVbotTun kitaplannı yayımhyor. FatihÖzgüven, PmarKûr, Dür- rin Tmç), 'Lolha' (Çev: Fatih Özgüven), 'Pnin' (Çev: Tom- ris Uyar) ve 'Karanhkta Kah- kaha' (Çev. Pınar Kür) yayme- vinin yeni yayınlanndan. Stanislaw Lem'in 'tnsanın Bir Dakikası' (Çev: Salıha Ni- lüfer), 'Dönüşüm Hastanesi' (Çev: Sevil Cerit) ve 'Dünyada Banş' adh üç yeni kıtabının ya- nı sıra 'Aden' (Çev: OigunBay- demir), 'Gekcekbflim Kongre- si' (Çev: Fatma Taşkent), 'Kör TaKh' (Çev: Sevil Cerit), 'Kö- VBtteBulunanGûnce'(Çev: Çi- çek Öztek), 'Solare' (Çev: Meh- met Aközer), 'Soruşturma' (Çev: Sevü Cerit), 'Yenflmez' (Çev: Erol Özbek) ve 'Yıknz- lardan Dönüş' (Çev: Sevil Ce- rit) adh kitaplan da okura su- nuluyor. Gündüz Vassaf ın anı-anlatı yapıtı "Annem BeUas'. E. Emi- ne'nin Vhet Kanetti önsözüy- le 'Turuncu Kayık' adlı roma- nı, Atüla Atalay'ın 'Hayaller Kâhyası' öykü kıtabı. Levent Mete'nin 'Aşk Romanlan Vazan Adam' romanı, Dan Franck'ın Gühıihal Gülmez'in çevirisiy- le 'Uzannuş Çıplak' adh roma- nı, Robert Musfl'in Kâmuran Şipal'ın çevirisiyle 'GençTör- less' romanı, Andrey Kurkov'un Yüdrray Karakiya çevirisiyle 'BuzÜstünde Pflaıik' adlı roma- nı, FeridunZaimoğhrnun, Me- tin Zaimoğlu'nun çevirisiyle 'Kafa Örtûsü' adlı kitabı, Kur- tuluş Kayah'nın 'Türk Düşün- ce Dünyasının Bunalımı' adlı araştırma-ıncelemesı, Franço- isGeorgeon/PaulDumont'nun 'Osmanh tmparatorluğu'nda Yaşamak'. Maria Haddaou'nun 'Hayır Demevi Bilmek', Sami Oğu» Ruşen Çakır'ın 'Hate- mi'ninIran'ı' veUmurTalu'nun 'Dipsiz Medya' adlı kitaplan fu- ann yenüeri. Aşklar ve Çiftler dizisinin ye- nisi ise Herbert Genzmer'in yazdığı, Atılla Dırim'in çevir- diği 'Dan-GaJa/ Ressam ve Ü- hamPerisi'. OM YAYINEVİ Hakan Günday'ın ilk roma- nı 'Kinyas ve Kayra' ile yine bir ilk roman olan Yiğit Bener'in 'Eksik Taşlar' adlı yapıtlan ye- ni yayınlardan. Şıir kitaplannda ise; Hüse- yin Peker'in 'Yer Bezinden Bir köle';Küçüktskender'in'Bah- name'; NevzatÇeuk'in 'Şafak Türküsü' ve 'Sevgili Yoldaş Kurbağalar' okuyucuya sunu- luyor. Polonyalı gazeteci yazar RyszardsKapuscinski'nin 'Af- rika Aslanı' ve Fransız düşü- nür EdgarMorin'in 'Bir Uygar- lık Siyaseti' deyeni yayınlardan. Sinema serisi RkhardCoffins'in Vladimır Nabokov ve Stanlev Kubrick'i birleştiren bir yapıt olan 'Lolita' ve Laura Mul- vey'nin yazdığı' Yurttaş Kane' ile sürüyor. Joanna Bourke'nin 'Öldür- menin Mahrem Tarihi' adlı araştırma kitabı ve Noam Chomsk> nın 'HalkmSıradan Kazançı, Mine G. Kırıkka- nat'm öykü kitabı 'Aşk Hikâ- yeleri' ve editörlüğünü Tank Ali'nin yaptığı 'Evrenin Efen- dileri' yeni yayınlardan. Müzik dızisinin ilk yayını Mario Levi'nin hazırladığı' Jac- ques BrelBirYalnız Adam' ad- lı kitabı. OM Yayınevi'nin fuar onur konuğu ise Fransızdüşünür Ed- gar Morin. PAPİRÜS YAYINLARI Yeni kitaplar arasında Fakir Baykurt'un 'Köşe Bucak Ana- dolu', 'Bir TÖS vardı' (Özya- şam Öyküsü Dizisi); Ahmet Necdet'in 'Yahya Kemal'den Günümüze Tematik Türk Şiiri Antolojisi'; Türk^Korknıaz'ın 'Türkçe'de Anlatım' (Eğitim Dizisi); SuatTaşer'ın 'Konuş- ma Eğitimi' (Eğitim Dizisi); 'Tehüke Altındaki Sanat Tiyat- ro ve Geleneği Üzerine': Not- lan' Serol Teber'in 'Freud ve öğretisi' yer ahyor. DEFNE GÖLGESİ TURGAY FİŞEKÇt Günümüzü Anlamak Geleceği Düşünmek Nasıl bir dünyada yaşıyoruz? Giderek güncel sorunlann içinde boğulan ülkemiz- de genel, derinlikli, bütünü kavrayan yaklaşımlara rast- lıyor muyuz? Medya ticari yaşamla bütünleşmişse, orada ba- ğımsız, özgür düşünceden söz edilebilir mi? Dahası, basını, üniversitesi düşünce üretemez du- ruma düşmüş bir ülkede kimler konuşup kimler tar- tışacak? Bugün konuşulanlar vetartışılanlann insanlığınte- mel sorunlanyla örtüştüğü söylenebilir mi? ••• Düşünsel bir yoksulluk içinde yaşadığımızı anlıyor- sunuz önce, Servet Tanilli'nin yeni kitabı Insanlığı Nasıl Bir Gelecek Bekliyor?'u okudugunuzda. Bugün içinde yaşadığımız yerküre üstüne yakla- şımlar ve saptamalar getiriyor kitap. Bu yaklaşımlaryazann kafasından ya da hayal gü- cünden çıkmış değil. Yeryüzü aydınJannın tartıştk- lan temel konulara yaklaşımlan. Yeryüzü aydınlan günümüzde neler tartışıyor? Küreselleşme dediğimiz süreci övüyor, yüceftiyo- ruz ama küresel tartişmalann, düşüncelerin uzagın- da yaşıyoruz. Ne çelişki! Küreselleşme, insanlıgın ve gezegenimizin sorun- lannı ortak kılryor. Bu nedenle kendimizi dünyanın gi- dişinden uzak tutmaya hakkımız yok. Bizim de içinde bulunduğumuz dünya nereye gi- diyor? Sayılar, içinde bulunduğumuz sürecin tam btryağ- ma ve yokoluş süreci olduğunu gösteriyor. Küresel ekonomiyi ellerinde tutanlar yeryüzünü insafsızca ve yalnızca kendi çıkarlan için yağmalıyorlar. 1990'dan 2010'a, yirmi yıllık sürede dünya orman örtüsü yüz- de kırk oranında azalacak. Her yıl altı bin canlı türü yok oluyor. Yeryüzünün en büyük tatlı su gölü olan Aral Gölü, 1960-1989 arasında yüzde kırk küçüldü. Bu çevresel yıkımın sonunu görebilmek için çok da uzun beklemeye gerek kalmayacak. öte yandan üretim ve paylaşım arasındaki den- gesizlikler insanlık için yüzkızartıcı bir barbarlığı gös- teriyor. Temel gıda ürünleri yeryüzü gereksiniminin yüzde yüz onu kadar üretilmesine karşın her yıl otuz mil- yon insan açlıktan ölüyor, sekiz yüz milyon insan ye- tersiz besleniyor. Neden? Plansız, programsız, denetimsiz, herşeyin dünya- yı yağmalayan küresel ekonomi güçlerinin egemen- liğine bırakılması. • • • Tanilli, kitabında yeryüzünün bugün içinde bulun- duğu hemen bütün sorunları uzun uzun irdeledikten sonra, geleceğin dünyası için de temel öneriler ge- tiriyor. Kitabın, günümüzün umutsuzluk içindeki in- sanlığı için en önemli yanı da bence bu bölümleri. "Daha dayanışmacı, sûrdürülebilir bir kalkınma il- kesine dayanan ve insanı da her türiü düşüncenin başına oturtan yeni bir ekonomi..." ^_ "emekle geliherin yeni bir dağılımı..." "Bireye daha doğar doğmaz bağlanmış, ailevi ya da mesleksel hiçbir kayda tabi tutulmadan, herkes için kayıtsız şartsız bir temel gelir sağlanmalı!.. Bir toplumun üretimyeteneği, geçmiş kuşaklarca birik- tirilmiş bütün bir bilimsel ve teknik bilginin sonucu- dur. öyle olduğu için de, bu ortak mamelekin mey- velehnden, insanlann hepsi, bir kayıtsız şartsız te- mel gelir biçimi altında yaraıianmalıdır. Şuyadabu ülke ile de sınıriı kalmayacak ve bütün insanlığa yay- gınlaştıracaktırbu; çûnkü hakkaniyete uygun olarak dağıtılmış bir dünya üretimi, gezegenin bütün insan- lanna rahat bir yaşam sağlamaya yetecektir." "Başkalannın mutluluğunu zevkedinmekXXI. yüz- yılda zaferini umduğumuz asıl ütopya olabilir mi?" İnsanlıgın geleceği bu soruya verilecek "evet" ya- nrtlannın artmasına bağlı. A.B. Atölyesi • Kühür Servisi - Ressam ve dekoratör Acar Başkut, atölyesinin 2001 sezonu açılışını kendi resim sergisiyle gerçekleştirdi, sergi yıl boyunca A.B. Atölyesi'nde sergilenecek. Başkut, aynca kısa sûre önce Tokyo Büyükelçüiği'nde de Japon Prensi H.E. Mikasa himayesinde 'îstanbul'un Takalan Tokyo Limanmda Ne Anyorlar' adh bir sergi açmıştı. R Ü L T Ü R İ Ç t Z Î K K Â M İ L M A S A R A C I