Katalog

\Jf 25 KASIM 2000 CUMARTESİ • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERÎN DEVAMI TÜRKİYE fstanbul Edme Kocaelı Canakkale izmır Manısa Aydın Denızlı PB PB PB PB PB PB PB PB 16 13 15 15 17 14 18 16 Sınop PB 14 Adana B 20 Samsun Y 14 Mersın B 21 Trabzon PB 15 Dıyarbakır B 16 Gıresun Y 15 Şanlıurfa B 17 B 16Ankara B 13 Mardın Eskışehır B 12 Sıırt B 15 Konya B 11 Hakkân B 10 Sıvas B 11 Van B Zonguldak PB 13 Antalya PB 20 Kars Yurdun kuzey ve ba- tı kesımlen parçalı bututlu.OrtaveDoğu Karadenız kıyıian yağmuriu ıçvedoğu keamler sabah saat lennde sıslı otekı yerier az bulutlu ve açık geçecek Hava sjcaklığında onemlı bır değışıklık olma yacak DIS MERKEZLER Oslo Helsınkı Stockholm Londra Amsterdam Bruksel Pans Bonn Y Y Y Y Y Y B B 2 3 7 10 9 9 9 8 Beriın B 10 Budapeşte PB 10 Madnd Y 10 Vıyana PB 13 Belgrad B 15 Sofya PB 12 Roma Y 16 8 Atına PB 19 Munıh B 8 Zunh Moskova Aşkabat Astana Taşkent Bakû Bışkek Tıflıs Kahıre PB B B PB PB PB PB PB 12 12 12 10 12 10 17 22 8 Şam PB 20 Parçalı bulutlu k ÇoK bulutlu Yağmuriu Kariı Gok 9unjltulu CrüNCELcÜNEYT ARCAYÜREK • Baştarafı 1. Sayfada madan yıldınm hızıyla Koşk'ten ayrriıyor. * ~ Bu davranışıyla Ecevrt, Köşk'e adeta kerhen çık- tığı ızlenımı venyor Köşk'learasındakı bağlantılan koparmış, KHK'te- ri Sezer'ın gen çevırmesınden sonra kırgınlığını, kız- gınlığını uzennden atamamış bır Başbakan portre- sı çızıyor Ecevrt hukumetının Koşk'e karşı kımı hukuksal gı- rişımler başlatması, hatta kımı tasanlan sankı Cum- hurbaşkanı'nın veto etmesıne onayak olacak bı- çimlerde ele alması, sozu edılen portreye gerekçe oiuyor Anayasa Hukuku Profesoru Süheyl Batum, AB, ekonomı, NATO gıbı onemlı olaylann ıçınden geçen Türkıye'nın "anlamı olmayan hukuksal ışlerie uğraş- tığını" söyiedı Batum'un anlamsız hukuksal ışler dıye tanımla- dığı olaylann başında, Anayasa Komısyonu'nda ık- tıdar partılen çoğunluğunca kabul edılen, basında- ki tanımıyla "Cumhurbaşkanı'nm yetkılennı kısıtla- yan yasa"gelıyor Batum, uyancı omekler venyor 1993'te yıne cum- hurbaşkanının yetkılennı azaltmak amacıyla çıkan- lan yasayı Anayasa Mahkemesı'nın ıptal ettığını anımsatıyor 1993'te ıptal olunan yasanın ıçenğıyle Ecevıt'ın hazırlatıp Meclıs'ı kabule zoriadığı yasa arasında fazla fark yok Anayasa Mahkemesı'ne gore, "yurütme yetkısı Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu'na aıt" Bu nedenle Cumhurbaşkanı'nm anayasada da y- er alan yetkılennı yasayla kısıtlamak ya da hukume- te, bakanlara devretmek olanaksız Bu turden orneklere karşın, Ecevıt'ın hâlâ Cum- hurbaşkanı'nı by-pass etmeye zortamasını anla- makta ınsan zoriuk çekıyor Davranışlarda ıçtenlıkten eser olmadığı, son gın- şımlenn Ecevıt'ın gucenıklığınden kaynaklandığı yargısına varılıyor Sinır tanımayan küskünlük Daha başka ornekler Ecevıt'ın Cumhurbaşkanı'nı vetoya zorladığı ızlenımını venyor Sezer, Zıraat, Halk ve Emlak bankalannın ozel- leştırtlmesryle ılgılı KHK'yı gen gondenrken ışlemın yasayla yapılmasına ışaret ettı Hukumet, Meclıs'e gonderdığı yasada ozelleştır- meyle bırlıkte uç bankanın "denetımını TBMM'den alıyor ve Bankalar Ust Kurulu'na bırakıyor" Oysa, anayasanın 165 maddesı açık "Serma- yesının yansından fazlası doğrudan doğrvya veya dolaylı olarak devlete aıt olan kamu kurvJuş ve-or- taklıklannın TBMM^e denetlenmesl esaslan ka- nunla duzenlenır" dlyor Bu gerçeklen goz onunde tutan Cumhurbaşka- nı Sezer dun, değındığımız 165 maddeyı de anım- satarak 3 banka denetımını anayasaya aykın bır bı- çıme sokan yasayı eleştıren bır açıklama yaptı Ne kı, hukumetın Dunya Bankası'ndan gelen bas- kılara dayanarak ekonomık ıstıkrar planında onem- lı bır yer tuttuğunu one surduğu 3 bankanın özei- leştınlmesıne onay verdı Fakat Cumhurbaşkanı hukumetten gelen eko- nomık sıkıntılan on plana çıkarmayı yeğlerken ya- sanın anayasaya aykınlığını vurgulamaktan gen dur- madı. Cumhurbaşkanı hukumetın ekonomık sıyasetıne uygun hareket ettı ama, muhalefetın omeğın FP'nın yasayı Anayasa Mahkemesı ne goturmesıne de ışık yaktı Başka turden ornekler de var Irtıcacı memurlar- la ılgılı yasaya hukumetın uyguladığı yontem usul açtsından ıptalını sağlayacak ıçenkte Hukumet, tasanyı Anayasa ve Adalet komısyon- lanndan geçınnedı Butçe Komısyonu'ndakı go- ruşmelen yetertı gordu Oysa, oncelıkle tasannın anayasaya aykınlığını saptamak gerekmez mıydı? Dıkkat çekıcı bu turden olaylar genel bır çerçeve ıçınde değeriendınlınce, ganpsenecek bır manza- ra ortaya çıkıyor Başbakan Ecevıt, unlu KHK olaylanndan sonra Çankaya ıte ılışkılennı çok sınıriı tutuyor Devletın onca buyuk sorunlarla boğuştuğu do- nemde, Başbakan, devletın başı Cumhurbaşkanı ıle goruşmeye ancak ve ancak 20 dakıka ayırabılıyor Hazırladığı onemlı tasarılar, one surulduğune go- „ re, anayasaya aykırılık taşıyor Geçmışte benzen ^yasalann başına gelenler bılındığı halde hukumetın aynı yolda dırenmesı kımı yorumlan gundeme ge- tınyor. ^ Başbakan'ın ve çevresının sankı Cumhurbaşka- nı'nm sureklıvetolaria devletı çalışmaz duruma ge- tınmek ıstedığını kanrtlamak gıbı bır yorrteme baş- vurduğuna ılışkın yorumlar doğal olarak guncel- leşıyor Gucenıklığın, kuskunluğun bır sının yok mu9 Anayasaya aykın yasaya onay• Baştarafı 1. Sayfada disinin ertdenmesinin" sonımlu- luğu Cumhurbaşkanı'na yıkıldı Gerçekte ıse Dunya Bankası malı sektor kredısı, kamu banka- lannın ozelleştınlmesıne ıhşkın yasal duzenleme yapılmadıgı ıçın ılk olarak mayıs ayında ertelen- mıştı Ardından kanun hükmünde kararname duzenlemesı, hukumet ıçmdekı çekışme nedenıyle gecık- tı Bunun sonucunda Dunya Ban- kası, eylül ayında da kredı konu- sunu gorüşmedı Hazıne, Dünya Bankası'nın ekım ayında kredıyı göruşeceğmı açıkladı Ancak, Cumhurbaşkam'nın anayasaya aykın KHK'yı ıade etmesıyle bu da gerçekleşmedı Hukumet, TBMM'nın açılma- sının ardından kamu bankalanna ılışkın duzenlemeyı yenıden yasa olarak çıkarmak ıçın harekete geç- tı KHK'yle değıl yasayla yapıl- ması gereken vergı duzenlemele- nne bu kez yasa tasansında yer vermeyen hukumet, KHK'de yer almayan bır eklemeyle Zıraat, Halk ve Emlak bankalannı, özel- leştınleceklen 3-4 5 yıllık sure ıçınde kamuda kalacak olmalan- na karşın Yuksek Denetleme Ku- rulu veTBMM denetımı dışına çı- kardı Cumhuıbaşkam'nın açıkça anayasaya aykrnlık oluşturan bu yasayı gen gondennesı beklenır- ken "ekonomik gereklerte" onay- ladıgı açıklandı Cumhurbaşkanlıgı Sözcûsü Metin Yalman'ın okuduğu, Koşk'ten kendısıne ıletılen yazüı metınde, 3 kamu bankasının ozel- leştınlmesıne ılışkın 4603 sayılı yasanın Resmı Gazete'de yayım- lanmasının, "ûDcemizinekonomik gerekleri göz önünde buiunduru- larak CumhurbaşkanTnca uygun buhuKhığıTbelırtıldı Onayla bır- lıkte göndenlen yazıda ıse yasanın anayasaya aykınhğı şoyle ortaya konuldu "Ancakyasannıl.ınaddesinin4. fikrasında bankalann yılhk faaB- yetkrinin Bankalar Yasası'nın 12. maddesmin 3.fikrasındabelirtilen bağunsu denetim kurullannca in- ceknerek rapora bağlanacağı, bu raporiann bankalann genel kunü- lanna sunulacağı beürtilmiş, TB- MM denetimineflişkindüzenkme eksik bırakümıştr. O\ sa anayasa- nın 165. maddesinde sermayesinin yanandan fazlası doğrudan doğ- ruya ya da dolayb olarak devlete ilişkin olan kamu kuruluş ve or- takuklannın TBMM'ce denetien- mesi esaslannın yasayla düzenle- neceğibelirtilmıştır. Anayasa Mah- kemesi'nın 3346 sayıh Kamu tkti- sadi Teşebbüsleri De ilgüı fonlann TBMM'ce denedenmesınin du- zenlenmesiyle ilgUi yasaya ılışldn 28 Ocak 1988 günlü, E.1987/12, K.1988/3 sayıh kanuiannda da vurgulandığı gibi sermayesınin ya- nsından fazlası doğrudan ya da do- layh olarak devlete ilişkin olan ka- mu kuruluşlan ve ortaklıklanmn TBMM'ce denetknmesı anayasa- nın 165. maddesinin gereğidir. Ya- saya bıraküan,yalmzca denetieme esaslannın düzenlenmesidir. Ya- sayla duzenleme yapıhrken kimi kuruluşlann denetim dışında bı- raküması anayasaya uygun düş- memektedir.w Yazıda, 3 kamu bankasındakı kamu paymın yuzde 50'nın altına düşûnceye kadar, anayasanm 165 maddesınde tammlanan kamu ku- ruluşu statusunu surdureceğınm açık oldugu vurgulanarak u Bu du- rumda Sayın Cumhurbaşkarumız, 4603 sayıhyasadaki eksikliğin gide- rihnesinm gerekh olduğunu betirt- mişlerdir" denıldı Kıbrıs görüşmeleri tıkandıANKARA (Cumhuriyet Bürosa) - Turkıye ve KK- TC, Bırleşmış Mılletler (BM) Genel Sekreten Kofi Annan'ın ıyı nıyet görevı kapsamında surdurûlen aracılı goruşmelerde Türk tarafının önem verdığı "eşMkv^egemeııBk''para- metrelennın dıkkate alın- maması nedenıyle aracılı goruşmelerden çekıhne ka- ran aldı KKTC Cumhur- başkanı Rauf Denktaş, 1 yıldır suren aracılı görüş- melenn zaman kaybı oldu- ğunu belırterek "Görûşme- lere, bizim parametrderi- miz kabul edjbnedikçe de- vam etmenin zarannı göru- yoraz"dedı Başbakan Bö- lent Ecevh de, Denktaş'ın karannı destekledıklenm behrterek "Eğer Avrnpa Birbği Kıbns konusunu ele abnaya kalkışmasaydı, TürktarafmaveTûrkiye'ye karşı dayatmalarda bulun- maya kalkışmasaydı, ka- nnnca ergeç,beüd degeç ol- mayan bir zamanda uzlaş- mayavanlabairdi''dedı O- cak ayında yapılması ongo- rulen6 tur aracılı gorusme- lenn yapılıp yapılmayacağı BM'nın tavnna göre behr- lenecek BM Genel Sekre- ten'nuı Kıbns Özel Temsıl- cısı AKaro De Soto, 4 Ara- lık'ta adada temaslarda bu- lunacak BM Genel Sekreten An- nan'ın taraflara sunduğu çözüm paketı, AB Komıs- yonu'nun hazırladığı katı- lım ortaklığı belgesınde Kıbns'ın kısa vadeiı önce- hkler bölûmünde yer akna- sı ıle ılgılı gehşmeler dün Çankaya Köşkû'nde dü- zenlenen genış kapsamlı zırve toplantısında değer- lendınldı Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve KKTC Cumhurbaşkanı Denktaş başkanlığında ya- pılan zırveye Başbakan Ecevıt, Genelkurmay Baş- kanı Orgeneral Höseyin Krvnkoğhı, başbakan yar- dımcılan Devlet Bahçeli, Mesnt Yümaz, Hûsamettin özkan, Devlet Bakanı Şûk- rfi SinaGörel, Dısışlen Ba- kanı tsmafl Cem ıle dığer ust duzey yetkılıler kanldı Yaklaşık 2 saat suren gönış- menın ardından gazetecde- re açıklamada bulunan Denktaş, dolaylı görüsme- lenn kendılen açısından za- man kaybı olduğunu behr- terek şu andakı dununun kendılennı yenı bır değer- lendmne yapmaya zorladı- ğını vurguladı Dolaylı gö- ruşmelenn yanlış bır yolda ılerledığını anlatan Denk- taş şunlan soyledı "Bu görüşmelere, bizfan parametrelerimiz kabul edilmedikçe devam etme- nin zarannı görüyonız, ya- rannı görmeveceğız. Bu ke- sindir. Biz bugün de, dün ol- duğu gibi, yani 1960 anlaş- malannda oldugu gibi, Rumlarla eşit statüde, eşit egemenKkte ve Rmnlar ka- dar bagımsıznkta hakkı olan bir halkız. Devletsızbı- rakddığıınız, devletszyaşa- maya mahkûm edidiginıiz için devlet kunnak mecbu- riyetinde bırakıkhk. tyi ni- yededevfeamizi kurduktan sonra da görüşmelere de- vam ettik." Rumlann AB yoluyla Kıbns'ın tûmune sahıp çıkma oyununu başa- nyla oynamakta olduklan- nı zannettıklenm belırten Denktaş, Kıbns Turklen- nm ^ 1 aynmmda" olduk- lannı, kendılennı destekle- yen Turkıye'ye de mmnet- tar olduklanm bıldırdı Denktaş, göruşmelere yenı- den başlamak ıçın adada "2 devlet, 2 halk, 2 egemerdik ve 2 demokrasi" var oldu- ğunun tanınması gerektığı- m vurgulayarak sözlennı şöyle sürdürdü "Tanıma başka ıştir. Ta- nınmayoDanna bizcesaret- le çıkacağız. Çûnkü hakla- mızdır. Ama tamyın da de- miyonız, bu safhada kabul edm. Kabul ediniz ki Rum tarafi bizim hükümeamiz değüdir ve olamaz." Rumlann kendılennı kurtaran Turkıye'yı ışgalcı olarak gösterdıklennı behr- ten Denktaş "Sanki tûm Kıbns kendikrininmiş gibi kuzeydeki topraklangeriis- tiyorlar. Gunevde büyûkbir faaliyet ıçınde bıraknğnnız topraklan mecburiistimlak karan çıkaıtarak ceplerine arülar" dedı "Bu gküşata dur deme zamanımız gel- miştir" dıyen Denktaş, 4 Aralık'ta adaya gelecek olan Soto'ya tum gerçekle- n raporlaria gostereceklen- nı bıldu-dı Denktaş, "So- to'dan bizi oyalamamalan- nı ve bizimle ciddi konuş- malannı ve banş istiyorlar- saikitarafadaeşitmuame- le yapmaya başlamatonnı isteyeceğiz''dedı Denktaş, Kıbns'ta ıkı eşit devlet bu- lunduğunu yıneleyerek şunlan söyiedı "Bizim, 'devletımız yoktur' diyerek massıya orurmammisteme- ye haklan var mı? Devieti- mra,egemenlik hakkı olan, Soykmm savlannayeni önlem ANKARA (Cumhuriyet Böroso) -Ankara. Turkıye'yı uluslararast ka- muoyu karşısında zor durumdabıra- kan sözde Ermem soykınmı savia- nna yanıtverebdmek ve ılende baş- ka sorunlara yol açılmasmı önlemek ıçm polıtıka değışıkiığı hazjrhgm- da Başbakan BûlentEcevit başkan- lığında Dısışlen Bakanı tsmafl Cem ve burokratlann kauhmıyla dün ger- çekleştınlen toplanöda, "sözde Er- meni soykınmı savkmnm çürütül- mesiiçinakademisyenlerdenohışan bir komisyon kuriüma», Osmanh arşKienne kolavlıkk ulaşdması, Er- meni halkınm kazanüması" gıbı ön- lemler üzennde duruldu Sözde Ermenı soykınmı ıddıala- nnın ABD, Fransa, Italya ve Avrupa Parlamentosu'nda aıka arkaya gün- deme gelmesıyle sıkıntüı anlaryaşa- yan Turkıye, ılende benzer sorunla- nn yasanmaması ıçın kapsamlı bır polıtıka değışıklığıne hazırlanıyor Polıtıka değışıkiığı, Başbakan Ece- vıt'ın Dışışlen yetkıhlen ıle dün yaptığı toplanüda aynntılı olarak ele alındı Buna gore Turkıye, bundan sonra başka ulkelerde gundeme ge- lecek Ermenı soykınmı ıddıalanyla flgılı sadece tepkı vermekle kalma- yıp, bunlan çürütmeye yönehk gın- şımlerde bulunacak Bu kapsamda. Ermenı savlanna karşı genış bılgısı bulunan deneyımlı akademısyenler- den bır komisyon kurulması ongö- rülüyor Bukomisyon, savlann gun- deme geldığı ulkelerde, sıyasetçıler, akademısyenler ve çeşıtiı sıvıl top- lum örgütlenyle ıletışıme geçerek lobı çalışmalannda bulunacak Toplantıda ele alınan bır başka ko- nu da Osmanlı arşıvlennın kullandı- nlmasındakı aksaklıklann gıdenl- mesıoldu Turkıye, uzmanlann ya- rarlanması ıçın Osmanlı arşıvlennın ılgılı bolumlennı 1998 yıhndan bu yana açrruşü, ancak bu konudakı ak- sakltklar çeşıth eleştmlere neden ohryordu Toplantıda, bu aksaklıkla- nn gıdenlmesıne yönehk önlemler deelealıadı Ermenı soykınm ıddı- alannm önlenmesı ıçın bu- başka adım da Turkıye'de yaşayan Erme- nı halkırunkazanıhnası Toplantıda, Ermenı Patnkhanesı'yle yakın ışbır- lığının surdürühnesı, Ermenı yurt- taşlarm sorunlannın çozümu ıçuı ge- rekJı adımJann atüması da gundeme geldı Şapka DevrimVnin 75. yddönümü kutlamyor IstanbulHaber Senisi - Şapka Devnmrnın 75 yıldonumü bugun kutla- nacak Prof Dr Necla Arat, 25 Kasım 1925'te gerçekleştınlen Şapka Devnmı'nın Türk ulusu- na aşılanmak ıstenen akıl dışı saplantılan ortadan kaldırmayı amaçladığını behrttı Istanbul Kadın Kuru- luşlan Bırlığı Yurutme Kurulu adına yazıh açık- lama yapan Prof Dr Arat, Atatûrk'un bıçım fle öz arasındakı bağı kav- radığını belırterek "Tûrk tophununu eskiden ko- parmak.ozgüriüğe ve ıler- lemeye karşı olan rutucu ve yobaz züıniyeti yok et- mek komısundaki karar- hhğmda Şapka Devrimi uygarhktan yana olmayı simgelemekteydi'* dedı Cumhunvet tanhmde şapka devnmıne ıhşkm tartışmalann gunumuzde de turban tartışmalanyla benzerlık taşıdığını ıfade eden Prof Dr Arat, şöy- le devam ettı "Bugün deadı ister tür- ban, ıster tesettür ya da okumak ısteyen genç kız- lann başortuleri olarak sunuhnaya çahşüsuv hort- taulmak istenen kesuüik- le geçmiş bir çağın kahp düşünceİeri ve çağdışı ku- nunlarKhr. Turbanısavu- nup çağdaşhktan yana olanlan şerefsizhkk suç- layanlara gelince, onlar npkı daha önceleri fesi sa- vunanlar gibi karşıdev-. K A S I R C A O P E R A S Y O N U Bayraktar: Kredüer zamanında ödendi ANKARA (AA) - Egebank'rn eskı sahıbı ve Bayraktar Holdıng Yonetım Kıırulu Başkanı Hüseyin Bayraktar, Egebank Yonetım Kurulu'nca, Yahya Murat Demirel'ın sahıbı oldugu şırketlere açılan kredı teklıflenne ılışkın karar almdıktan 20 gûn sonra, Egebank'rn, Yahya Murat DemıreFın sahıbı oldugu Unıversal Holdıng ve Şevket Demırel Holdmg'e satıldığını behrttı 'Kaarga operasyonu' soruşturması çerçevesmde gozaltına alınan ve 16 Kasım Perşembe gunü tutuklanması ıstemıyle DGM Cumhunyet Savcısı Nuh Mete Yfiksel tarafından yedek hâkımlığe sevk edılen Huseym Bayraktar, Ankara 2 No'lu DGM Yedek Hâkımı Ramazan Aksan'a verdığı ıfadesınde, Egebank'm, 1992-1997 yıllan arasmda Yahya Murat Demırerın babası Şevket Demirel'ın adıyla anılan Şevket Demırel Holdmg'e bırçok kere nakdı ve gayn nakdı kredı kullandırdığını, kullandınlan bu kredılenn hepsımn de zamanında ödendığını behrttı Bayraktar, "Saüş işlemini gerçekkştirmeden önce bizzat Şevket Demirel'i arayarak Yahya Murat Demirel'in Egebank'ı saün almak istedigini, kendisûin arkasmda olup ohnadığııu sordum. Şevket Demirel bana, 'Murat Demırel benım oğlum Tabıı kı bankayı alacağız Hatta kızımı da bankaya yerleştrreceğım. •» i • Arkasındayım' dedi Bunun üzerine bankayı satmakta bir sakınca görmedim. Çünkü Şevket Demirel Holding'in, daha önceki kredi munasebetleri gereğince Egebank nezdinde bir rtiban varth. Kendisine güvendik" dedı Hüseyın Bayraktar, 1998 yılının nısan aymda Yahya Murat Demırel'ın yonetım kurulu başkanı ve buyük hıssedan oldugu şırketlere venlen kredılenn mufettış raporunda belırtıldığı gıbı 67 mılyon 150 bm dolar değıl, 40 mılyon küsur dolar olduğunu savundu Bayraktar, Yahya Murat Demırel'ın şrrketlennın, bu kredı mektuplan ıle başka banka ve kaynaklardan kredı kullandıklannı belrrtn. ^ self determınasyon hakkı olan Kıbns Turkleri kurdu. Bu devlet kunıhnamtş gibi masada orurup Rumlann meşru hükümet oldugu hi- kâyelennidinlememizarük ne kadar sûrecek? Bu hem zaman, hem para hem desi- nir ve sağlık meselesıdır. Bi- zimle alav ediyorlar,bizicid- diye auruyorlar." Başbakan Ecevıt ıse "Gerçekten, görüşmeler yaklaşık 1 yddır sürfiyor ve busüreiçiıidebeşuzuntop- lann yapıkhğı halde sonuç ahnamamışnr. Bu durum- da biz de Sayın Denktas'ın araahgoruşmelerden aynl- ma karannıdesteklemişbu- hınuyoruz. KKTC, en agır engellemelere karşın ba- ğunsızlığuııve ozgurhığuııü korumuş ve kanıtlamıştır. Türtdye Cumhuriyeti de her zaman ve her konuda Kuzey Kıbns Türk Cum- huriyeti'nm yanmda otanıış veolacakur. Kaldı kiTürld- ye Cumhuriyeti'nin güven- Bgi fle Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti'nin güvenüği birbirinden aynlmaz bir bütündür" dedı Kıbns goruşmelennın tı- kanmasrndan AB'yı so- rumlu tutan Ecevıt, "Rum Yönetimi, arkasmda AB'nin desteğmi buMukça direnişini sürdürdü ve uz- laşmazhk ortamının devam etmesuıe neden oldu" dıye konuştu Bosnaörneği Bu kararın ardmdan Türk tarafının "nriaşmaz" olarak nıtelendınlme olası- lığının ammsatıhnası uze- nne Ecevıt, "Niye KKTC uziaşmazobun. KKTC ba- ğımsız bn- deviettir. Onun hıcbır hakkı tanuuruyor, I- rak'a karşı uygulanandan bile daha ağır ambargolar uygulanrvor, buna rağmen bağunsızhğuıı ve özgürtö- ğünü sürdürüyor. Eğer KKTC,Türkiy«'nindeyar- dımıyla özgüıiüğünü ve ba- ğnnsizDğını sürdürmeseydi, Kosova'da \rnavuuann, Bosna-Hersekte Bosnafaia- nn başına gelenlerden çok daha ağır facialarla karşı- ' laşacakn" yanıtını verdı Ecevıt, Türkıye'nın KK- TC'yı haklı oldugu dava- larda destekledığını belır- terek "Ekonomik ambar- golara karşm kaflanmasma katkıiarda bulundukvebu- lunmaya devam edeceğiz. Bu konuda bıze khnsenin bir şey soytemeye, hele yap- tirun uygulamaya kalkma- ya hakkı da yvktur, gücü de yoktnr" dıye konuştu II G U N D E M MUSTAFA BALBAY • Baştarafı 1. Sayfada Bor, 250'ye yakın sanayı urununde* kullanılan bır element Cam, porselen ve emaye, deterjan, me- talurjı, ahşap malzeme, fotografçılık, tjekstıl, dencı- lık bunlardan bazıtan 19 yuzyılın başında kullanılmaya başlanan bu ma- denın ulkemızden ılk ıhracı 1865'te gerçekleşt Ama bor değıl, alçrtaşı olarak1 öykusunu kısaca aktara- lım Istanbul'da mermercılık yapan Henri Croppte adlı Polonyalı, Fransız ortağı Desmezures'e alçı ta- şından yapılmış heykel hedıye eder Heykelde yuk- sek oranda boraks olduğunu anlayan uyanık Fran- sız, hemen Turkıye'ye gelir Heykelın malzemesının nereden alındığını sorar Sultançayın'ndan alındığı- nı oğrenır Hemen alçrtaşı uretımı adı attında faalıye- te geçer Hıle 17 yıl sonra anlaşılır1 Acaba bu tur durumlardan ders almış mıyızdır, dı- ye soralım, soruyu çengellı bırakıp devam edelım1 Cumhunyet donemınde yeraltı kaynaklannın ışle- tılmesı ıçın aklın yolu îzlendı, öncelık kurumsallaşma- ya venldı 14 Hazıran 1935'te ıkı kurumun yasası çık- tı Maden Tetkık ve Arama Enstrtusu (MTA) ıle ma- dencılık, enerjı, uretım, dağıtım ışlennı ve bankactlı- ğı yurutmek uzere Etıbank 2804 ve 2805 sayılı bu yasalar, bırbınnı tamamla- yan ıkı onemlı kuruluşun doğmasını sağladı Konu- yu dağıtmayalım, 1990 larda Etıbank'ın bankacılık bolumu ıle madencılık bolumu bırbınnden aynldı Madencılığı Etı Holdıng yurutuyor Bor madenı kay- naklannın bulunması ve ışletılmesı de bu kuruluşa art Dunyadakı bor rezervlennın yuzde 17'sıne ABD, yuzde 8'ıne Guney Amenka (Arjantın, Bolıvya, Şılı, Peru), yuzde 12'sıne Avrupa, yuzde 3'une Çın sahıp Arta kalan yuzde 60 tek başına Türkıye'nın Eskışe- hır Balıkesır, Kutahya yoresındekı bu rezervlerden ytt- da kazandıgımız 250 mılyon dolar, dunya pıyasası- nın ancak yuzde 20'sını oluşturuyor Yuzde 70 ABD'nın Bor, hızla çelık ve petrol urunlennın yennı almaya başlayan fiber glass uretımının de hammaddesını oluşturuyor Bor, bu surecın devamında, petrol ve do- ğalgaz kadar onemlı bır madde halıne gelebılır Bor-sa ya da bor-azanhki Konunun guncel yanına gelırsek Pek çok alan- da oldugu gıbı madencılıkte de karşımıza şu çıkıyor Polrtıkasızlık' Gelışmış ulkeler herturiu zengınlıklen ıçın kısa, or- ta, uzun vadeiı polıtıkalar hazırlarken, biz gunubtrlık gıdıyoruz öyle kı, polrtıkasızlık sonucu kâr elde ede- medığımız alanlar ıçın de "devletın sırtındakı kam* bur" demeye kalkıyoruz Zonguldak yoresındekı madencılığımızın öykusu bu bakımdan ılgınçtır Bakanlar Kurulu da bor kaynaklanmızı ıkı aşama- da ele aldı Rezervlen ışletme ve pazarlama Kurula sunulan raporda da şu saptamaya yer ve- nldı "Madencılıkte özel sektör ısteksız, devlet başan- SJZ/" Bu saptamadakı haklılık payı ayn konu Ancak bız- de şu soru oluştu - Acaba hukumet, ozel sektoru ısteklı hale getır- mek ıçın madencılığın kutfetını devlete, servetını oze) sektore mı aktarmak ıstıyor^ örneğın, bor madenının ışletmecılığını devlet, pa- zarlama ve satışını ozel sektör mu usttenecek? Ikıncı soruya şu yanrt venlebılır - Neden olmasın, ıyı bır ışbırlığı olumlu sorjuç ver- mezmı 1 ? Elbette verır Ne var kı, ozel sektore devredılen devlet olanaklannın ne hale geldığını gorunce lyım- ser olmak guçleşıyor Turkıye borda, bor-sa kurabılır.. Ya da çokuluslu şırketlenn onune hazır hammad- de sunup, onlann bor-azanlığını ustlenebılır Ikı polıtıkadan daha kotusu kararsızlık, o zaman da her şey ala-bora olabılır balbay@cumhuriyetcom.tr F tipi cezoevlerine karşı Ankara'da miting ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Turkıye ge- nelrnde yaklaşık 17 ce- zaevınde başlatılanaçhk grevlennın ölum oruçla- nna donuştürulmesı üze- nne Hucre Karşıtı Plat- form, bugün Ankara'da "CezaevivetnsanHakla- nMitiııgi'' duzenleyerek yetkılılen uyaracak F npı cezaevlennın ya- pımının durdurulması, 12 Eylül asken darbesı- nın sorumlulannın yar- gılanması, adlı-sıyası ay- nrru gozetılmeksızın ge- nel af çıkartılması ve olüm orucunda bulunan tutuklulann ıstemlennrn kabul edılmesı amacıyla İHD, Tum Yargı-Sen, ÇHD, PSAKD, TUM- TÎS, Maden-Sen, Sıvas- Der, THYD-Der, Aydm Sanatçı Gınşımı, EKM, TUYAB, Gıda-îş, Ko- nut-îş, ÖDP, EMEP ıle HADEP tarafından oluş- turulan Hücre Karşıtı Platform, bugun Abdı Ipekçı Parkı'nda bır mı- tıng düzenleyecek An- kara dışından gelecek olanlann Hıpodrom'da toplanmasının ardından Celal Bayar Bulvan-To- ros Sokağı guzergâhın- dan Abdı Ipekçı Parkı'na yürüyecek olan tutuklu yakınlan, burada genış katılımlı mıtıng yapa- cakJar Bu arada mıtmge destek vermek amacıyla çeşıth cezaevlenndekı tutuklulann sayım ver- meme eylemı yapacakla- n öğremldı Demirerîn avukab serbest ANKARA (AA) - 'Kasrga operasyonu' çerçevesmde oncekı gun gozaltına alınan Egebank'ın eskı sahıbı Yahya MuratDemi- rel'ın avukah Suat Çelebi, Egebank'm es- kı yonetıcısı Ozcan Tangu ve Berdan Tek- sıl Şırketı'run sahıbı Muhteşem Ekenler serbest bırakıldılar Çelebi, Tangu ve Ekenler, Ankara Emnı- yet Mudurlüğu Malı Şube ekıplennce dün once Ankara Adlıye Sarayı'na getınlerek adlı tabıplıkte sağhk kontrolunden geçuıl- dıler Daha sonra Ankara DGM'ye genn- len Çelebi, Tangu ve Ekenler'tn ıfadelen- m DGM Cumhunyet Savcısı Nuh Mete Yûkselaldı Yüksel, 3 kışıyı turuklanmala- nıstemıyle yedek hâkımlığe sevk ettı Bu- radakı ıfadelennın ardından DGM hâkımı, Çelebi, Tangu ve Ekenler'ın tutuklanmala- n ıstemını reddettı ve 3-kışı serbest bttakıl- dı Bu arada îstanbul 3 Ağu-CezaMahke- mesı'nın Yahya Murat Demırel hakkında "Egebank'tan Harmak Makina Kimya Sanayi ve Ticaret AŞ'ye usubüz kredi ver- djğr gerekçesıyle verdığı gıyabı tutuklama karan, Ankara 10 Sulh Ceza .Mah- kemesı'nde vıcahıye çevnldı