Katalog

21KAS1M2000SALI CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur@cumhuriyet.com.tr 15 Tank Ali'nin son kitabı, Batı Hıristiyanlığı ile İslam dünyası arasındaki karşılaşmayı ele alıyor ..4 O «leğil, devrim ğeri çeldldiESRA ALİÇAVUŞOĞLU Tank AB, 68 kuşağımn ünlü ısmi. O, hem Pakıstan'da dogup büyüdüğü için 'Doğuhı' hem de Ingiltere'de Oxford'da öğrenım gördüğü sırada Avrupa'dakı tüm platformlarda 68 hareketıni öğren- ci liden olarak savunabilecek kadar 'Ba- tıh' bir aydın. Halen Londra'nın önem- li sol yayınJarından biri olan New Left Reviewdergısının yazan ve editörü. Ta- nk Ali, 19. TÜYAP îstanbul Kıtap Fu- an'nda yeni kitabının tanıhmı ve kon- feranslar vermek üzere Istanbul'daydı. Tank Ali'yı 68 'li yıllarda Londra so- kaklannda kıtle gösterileri örgütlerken Latin Amenka'da Che'nin ızini sürerken Berlin, Ravalpındı ve New York'ta ya da Vietnam Savaşı'nın tam ortasında Rus- sel Mahkemesi'ninbirüyesı olarak gör- meye alışanlar artık onu kıtaplanndan ve oyunlanndan izliyor. Tank Ali, Everest Yayınlan'ndan çı- kan son kitabı 'Sdahaddm'in KHabı'nda Mısırve Suriyc suJtaru SeJahaddn'ın kur- gulanıruşyaşarnöyküsünütbnYakub'un ağzından yorumluyor. - Seiahaddin'in Khabı'nı tslam dün- yasmın bakış açısryla ele abyorsunuz. Se- iahaddin'in romansaL yazınsal anılan da diyebüir miyiz buna? TARIK ALİ - Evet, kitap Seiahad- din'in kurgusal yaşamöyküsü. Haçh se- ferleri sırasında, Kudüs'ün 90 yıl bo- yunca, Haçlılann işgali altında kaldığı dönemde geçiyor. Haçlı şövalyeleri çok vahşı davrandığı bu dönemde bütün Ya- hudileh ya kovdu ya da canlı canlı yak- n. Sinagoglar ise yıkıldı, hatta Haram-ı El Şerif te hayvanlannı banndırdılar. Aıka planda ıse Araplann bir araya ge- lip Kürt lideri önderlığınde Kudüs'ü tek- rar gen almalan anlahlıyor. Bu da 90 yıl süriiyor. - Kftapta dikkat çeken bir başka öğe ise aşk vecinseflik temalannın da büyük bir yer tutmasL.. TARIK ALİ - Seiahaddin'in Kitabı sadece tarihsel bir roman değıl, aynı za- manda insani öğelerin de ağır bastığı birkitap Romanınkalbindeıkıkadmara- sında geçen itışki var. Nasıl oluyor da Müslûman iki kadın birbirine âşık ola- bilıyorgibi çeşitli eleştiriler aldım. Tar- uşma konusu. Selahaddin değıl de bu iki kadın arasındaki lezbiyen ilişki oldu. iDevrimci olmayan bir dıırumda devrimci olmaya çalışmak anlamsız. Kimliğim, kesinlikle solda... Bugünün koşullarında, politik durumlara müdahale etmenin yolu olarak, romanlar ve oyunlar yazıyorum. Şu anda benim için tek yol yazmak... Yıllardır Ne\v Left Revievv'un editörlüğünü yapıyorum, görüşlerim sadece derginin okuyucularına ulaşıyor. Oysa oyun yazdığınızda çok sayıda insan izliyor ve tepkilerini hemen dile «etirivor. Dolayısıyla kitabın Türk okurlardan ne gibi tepkileralacağı benım ıçın ilgmç. - Siz burada her ne kadar yazar, ro- mancı kimliği ile buhınsanız da. bir dö- nemin devrinıcileri için kült bir isimsi- düğûnûzû söyleyebflir miyiz? TARIKALİ - Devrimci hareket ya da devnmcı yükseliş, 1965-1975 yıllan arasında yaşandı. Bu öyle bir hareketti kı bütün dûnyayı etkiledı Fakat bu ha- reket artık gen çekildi. Reagan ve Thatc- her önderliğinde karşıdevTimcı bir sü- reç başladı ve inamlmaz derecede başa- nlı oldu, zafer kazandı. Bu gerçeği ka- bul etmemiz ve yeni koşullar altında na- sıl mücadele etmemiz gerektiğını düşün- memiz gerekiyor. Devrimci olmayan bir durumda devrimci olmaya çalışrnak an- lamsız. Kimliğim, kesinlikle solda... Bu- günün koşullarında, politik durumlara müdahale etmenin yolu olarak, roman- lar ve oyunlar yazıyorum. 1960-70'Ier- de de kültür alanıyla çok ilgiliydim. Şimdi bu alanlan birleştirmeye çalışı- yorum. Politik yaşamımda da mücade- leye yakın bir insan olarak kalmak istı- yorum elbette. NATO Belgrad'ı bomba- İadığında çok büyük bir gösten yapıl- dı. Ben de bu gösteride konuştum. Or- tadaki dunım da şunu gösteriyor ki ben değil, devrim geriye çekildi. -Geriçekümediııizşüphesiz-'Çırkın Söylenhler' (l'gh Rumors) adh oyunu- nuz Londra'da sahnelendiğinde, Işçi Partisi 1 niveTony Blaır'ismirlendirdian- cak halktan büyük destek akü. Düşün- celerinizi kitaplarla ya da oyunlarla di- le getirmenin bugûnlerde daha mı etki- li olduğunu düşünüyorsunuz? TARIK ALİ - Şu anda benım için tek yol bu. Uzun yıllardır New Left Revi- ew'un editörlüğünü yapıyorum, görüş- lerim sadece derginin okuyucularına gi- diyor. Fakat bir oyun yazdığınızda çok sayıda insan izliyor ve tepkilerini hemen dile getinyor. Blair karşıu oyun yazdı- ğımda, ö hâlâ çok popülerdı. Bırçok in- san oyundan nerret erti. Fakat şimdi ge- lip 'Sen hakbydın' diyorlar. - Blair hükümeti başa geçtiğinde biz debuna heyecanla karşüamışak. Ancak dunım beklenenden farkh oldu. TARIK ALİ - lşçı Partısı seçimı ka- zandığı gece herkes, tıpkı sizin gibi he- yecanlandı. Fakat anlaşıldı kı, Thatcher aslında hiçbır zaman sahneyı terk et- memış, sahnenin altında süreklıfistltıha- linde konuşuyor. 'Çîrkin Söylentffler'de de bunu bu biçımde yorumladım. Bu hükümet çok kötü şeyler yaptı. Hatta Muhafazakârlar dahi bazı şeyleri yap- maya cesaret edemedi. Ömeğin, Ingil- tere'de öğrenciler ümversiteye gitmek için yılda 1000 pound ödemek zorunda ar- tık. Muhafazakâr Başbakan John Ma- jor; "Biz bik bunu yapmamışak, bakm neteryapıyorlar" diyerek Blair hüküme- tine saldınyor. Blair hükümeti, tıpkı di- ğerleri gibi büyük şirketlerin, büyük ser- mayenin cebınde... - lilaşım, Londra'nın en büyük so- runlanndanbiri. Hatta mayıs ayında va- pılan belediye başkanhğı seçûninde Lşçi Partisi'nden ablan Ken Livıngstone, ub- şım sonınunu çözeceğinivaatederek kit- leleri arkasına aldı ve seçimi kazandı. Bu konuyuda hkveden biroyununuz vac Yaghobzadeh, ortaçağda kurulan tarikatlann többekarlannı görüntülemiş (solda), Abbas 'uı objektifinden, Endonezya'da loz öğrenciler cuma namazı kıhyor (sağda). Kasım Sall 2000, saat 18:30 * Beyoğlu'nda Beyoğlu'nu Konuşmak Yöneten:Artun Ünsal Kadir Topbaş Beyoglu Beiediye Başkanı ]J)32JJİ 3İJİDJJIİM müZIHUSBVUŞIlER Kasım Perşembe 2000, saat 18.-30 Beyoğlu'nun Romanları (Çingene Müziği) Hüsnü Şenlendirici Canlı müzik ve sövleşi YAPIKRDI KÜLTÛR SANAT YAY1NCIUK Yapı Kredı Kültûr Merkezi Sermet Çifter Kütüphanesı istıklal Cad. No.285. Kat I. Beyoğlu Inancrnfotoğnıflan GenişAçıldaKültür Servisi - tki ayda bir yayım- lanan Geniş Açı fotoğraf sanatı dergi- sinin Kasım-Arahk 2000 sayısında "dJn"^ çeşitli yönleri 5 ayn portfol- yoda yer alıyor. Magnum Fotoğraf Ajansı üyelerin- den Abbas'ın "İslam" başlıklı portfol- yosu, bir yandan Islamm yeniden yük- selişini belgelerken öte yandan Müs- lûman toplumlarda oluşan iç gerilim- leri yansıtıyor. Abbas, îslamın dünya üzennde artan politik etkisini gözler önüne seren bu portfolyoyu yedi yıl boyunca Çin'den Ispanya'ya, Pakis- tan'dan Senegal'e birçok ülkeyi dola- şarak hazırlamış. Bu-başka Magnum fotoğrafçısı Mar- tinParr'ın "DiniHedryeükfcr başlık- lı portfolyosu ıse üç büyük dinin de kutsal sayıldığı Kudüs'teki din turizmi- ni "mizahi" bir anlatımla aktaran fo- toğraflardan oluşuyor. Parr kışkırtıcı fotoğraf stiliyle adından söz ettinyor. "Dinler Mozaiği Anadolu" başlıklı portforyo ise her türiü inamşın iç içe geç- tığı, yan yana ve birlıkte devam ettiği Anadolu'da varlığını sürdüren çeşitli cemaatlerin dıni törenlerine ilişkin fo- toğraflan kısa bilgiler eşliginde sunar- ken, ne denli renkli bir coğrafyada ya- şadığımızı bir kez daha anımsatıyor. Sıpa Press fotoğrafçısı AHred Yag- hobzadeh'ın "Hıristiyanlık'* başlıklı portfolyosu 1989'da Berlin Duvan'nın yıkılmasırun ardından Romanya'da baş- layan bir proje. Hıristiyan inancının modern dünyanm gerçekleri arasuıda kendine bir yer edinme mücadelesini belgeliyor. Filipinler'den Küba'ya, Mek- sika'dan Etiyopya'ya dünyanm birçok ülkesini gezen ve bu toplumlarda Hı- ristiyanlığın farklı pratiklerini fotograf- layan Yaghobzadeh, Iran'da Hıristiyan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gel- miş. "Kudüs: Yeryüzünün En Kutsal Şeh- ri" başhklı porrfolyoda ise üç büyük din için de özel bir arılamı olan ve banşın simgesi ohnaya yönelik bir yol izler- ken tekrar sıcak çatışmalara sahne olan Kudüs'ün öyküsü çeşitli fbtoğrafçıla- nn çahşmalan eşliginde okuyuculara aktanlıyor. Dergide aynca eylülde Fransa'da dü- zenlenen 12. Visa Pour L'Image Foto- jurnalizm Festivalı ile ilgili özel bir bölüm de yer alıyor Visa'run tarih- çesini ve bu yılki atmosferini aktaran bu bölümü, sonbahar başmda Paris'te açılan sergilerle ilgili bir değerlendir- me yazısı izliyor. 5. îstanbul Saydam Günleri ve 16.ÎFSAK FotoğrafGünleri ile ilgili yazılar ve derginin klasik köşeleri Optik Zamanlar. Fotoğrafin Dışından, Köşebaşı ve Çizgili Sayfa da bu sayının öteki bölümleri. TARIK ALİ - Livingstone seçildi, çünkütekümıttı. Bütün oyun, Blair'ın, bu adamı nasıl saf dışı bırakacağı üze- rine kurulu. Bu elbette politik yöntem- lerle değil, asılsız söylentilerle. Roman- ya'da gayrimeşru iki çocuğu var, söylen- tıleri çıkanlarak düzeysiz bir platforma sürükleniyor dunım. Insanlar oyunu ız- lediklerinde gülmekten kınlıyorlar. -İngfltere'deki bu dunım, asiuıda dün- ya sohı hakkuıda birtakun ipuçlan ve- riyor. Bu, kalan umutlan yok mu erti? TARIK ALİ - Blaır'in bir şey yapa- cağuu zaten beklemiyordum. tngıltere şu anda Amerika'nın kontrolü altında- ki bir sala benziyor. Berbat bir hükümet. Bunlardan hiçbır şey beklenmez. Gele- cek seçimlerde sahip olduklan oy ora- nını büyük ölçüde yıtirecekler. Nere- deyse merkez sağ ile merkez sol arasın- da hıçbir fark yok - Bu tunutsuzluk, hayal kırıkhğı kirJe- leri nereye sürüklüyor sizce? TARIKALİ - Hükümetler böyle dav- ranmaya devam ederse ortaya boş biralan çıkacak. Eğer bu alan solcular tarafın- dan doldurulmazsa Türkiye'de Islamcı- lara, Itarya ve Almanya'da da post-faşist- lere kahrmeydan. Çok kötü sonuçlar do- gurur. - Sizce bir İslam Rönesansı gerçekle- şecekmi? TARIK ALİ - Açıkçası bümiyorum, herhangi bir ışüc görünmüyor. 400 yıl- dır İslam çok starik bir halde. Islamda reform yaşanabileceğıne daır son umut Osmanlı devlet ıdi. Fakat Osmanlılar Av- rupa'da yaşanan gelışmelere sırtını dön- dü. Din adamlan devletın ıdaresınde çok büyük rol oynadı. Son romanım Taş Kadm'da bunu anlanyorum. Fakat İslam dünyasında yaşayan ya da çalışan ente- lektüleller olarak, tslam reformunun ya- şanması için mücade etmeliyız. Çünkü önümüzde iki şey var: İslam ve tama- men yozlaşmış laik devletler. Bunlann hiçbirinin tarafuıda olamayız, bağımsız olmalıyız. tslamcılara, İslam kültürü- nün, İslam toplumunda doğmuş olan herkese ait olduğunu söylemeliyiz. ts- lamıyeti yorumlama tekeli din adamla- raun eliıide değıl, herkese aittu:. Insan- lan güç yoluyla bastuamazsınız. Tek yolu düşünseldir. Eğer insanlan zor yo- luyla bastınrsanız bunun adı iç savaş olur, üpkı Cezayir'de olduğu gibi. Re- formun nerede başlayacağı- nı söylemek mümkün değil, sürpriz olacak. Kim bilirbel- ki 10 yıl içinde Iran'da baş- lar. Çünkü onlar lslamlaştır- ma sürecini en ciddi bıçim- de yaşayan toplum. Iran'da olursa herkes için çok fayda- lı olur. - Tûrkiye için dunım ne- dir? TARIK ALİ - Cumhuri- yet çok geç geldi. Devrim; Fransız Devrimi'nin olduğu 18. yüzyılda yaşanmış ol- saydı çok farklı olabilirdi. Bu anlamda gecikmiş bir devnm olduğunu söyleyebi- lirim. Çünkü bu zamana ka- dar Avrupa devletleri almış başım gıtmişti. Kemalizm, Türkiye için çok önemlı bir deneyim Ancak Kemalizm, şehirlerde smırh kaldı. Bu- nun sonuçlannı bugüngöt- mek mümkün. -Peki yaPaldstan'dakidu- nun? TARTKALİ-Pakıstanıle Türkiye arasuıda birkarşüaş- urma yapmak mümkün bi- le değil. Türkiye bir yüzyıl önde. Pakistan bugün gerek kültürel gerekse politik açı- dan çok gerici bir ülke. Si- zin 1980'de yaşamış oldu- ğunuz askeri darbeden fark- lı olarak 1977'de bizim ya- şadığımız darbede General Ziya-ül Hak ülkeyi Islami bir doğruhuya çektL Vahşi bir darbeydı. Başbakan ıdam edıldi, insanlar sokaklarda uluorta asıldı. 1969'da dik- tatör, öğrencilerin, muhalif- lerin ciddi bir ayaklanma- sıyla devrilmişti ve üç aylık bir ayaklanma onu devirme- yeyetmişti. 1977'de gerçek- leşen askeri darbede genera- lin asıl amacı bir öncekı dik- tatörü deviren hareketi bas- tırmak, parçalamaktı. Bu Is- lami bir darbe oldu. Pakistan'daki koşullar için- de yaşamak zorunda kalan gençler ıçın Türkiye tıpkı bir cennet gibi. İçki içebiliyor- sunuz, kaduı-erkek dışan çı- kabiliyorsunuz.. Bunun gibi yüzlerce örnek sayılabilir. Bu tür sosyal yaşantı, Tür- kiye'nin hemen her yerine yerleşmiş durumda. Eğer Is- lama bir hükümet gelir, bun- lan değişnrmek isterse di- renişle karşılaşır. Bence bu- nu değiştiremezler, bu da çok iyı. Fakat Îslamın kendısı bu- gün gerçekten çok durağan ve katı bir hale geldi. Pantomim ustası Adam Darius Aksanarta • Kültür Servisi - Dünyanın önemli pantomim sanatçılanndan Adam Danus, 25 Kasım'da Aksanat'ta iki saatlik bir vvorkshop düzenleyecek. Fiziksel tiyatro konusunda sekiz kıtaba imza atan ve bu alanda çok önemli bir metot gelışttren, göstenleriyle 70'i aşkın ülkedela tıyatroseveri büyüleyen Darius, -Aksanat'ta gerçekleştirilecek vvorkshop'ta oyuncunun en önemli malzemesi olan vücudun kullanımını anlatarak modern tiyatronun en önemli anlatım öğesini ışleyecek. Ünlü sanatçı, Nedun Saban'ın başkanlığmdakı 'Tiyatro Sanatını Geliştırme Derneği', '23'üncü Avni Dıllıgil Tiyatro Ödüllen" gecesinde de sahneye çıkacak. Pi ARTVVORKS'te sanat terapisi • Kültür Servisi - Pi Arrvvorks, 23 Kasım saat 13.30-15.30 arasında sanat terapi uygulamalan üzerine bir açık atölye çalışması gerçekleştirecek. Sözel ıfadenın psikolojik ya da fizyolojik nedenlerle engellendiği durumlarda önemli bir dışavurum aracı görevini üstlenen sanatla psikoterapi, son yıllarda dünya çapında yaygm olarak uygulanıyor. Açık atölye çahşmasmı klinik psikolog Yeşim Altuncu üstleniyor. Altuncu, psikoloji lısans ve lisansüstü eğitimini sırayla Boğaziçi ve tstanbul üniversitelennde tamamladıktan sonra. teorik eğitimini Londra Onıversıtesı, Goldsmiths Koleji ve pratik eğitimini Bethlam Kraliyet Hastanesi'nde yaptı. tsteyen herkesm ücretsiz olarak katılacağı atölye, özel bilgı \ e beceri gerektirmiyor. Açık atölye çalışmasına katılmak ısteyenlerin telefon ile Pi Artworks'e ulaşarak önkayıt yaptmnalan yeterli olacak. (0212 236 68 53) Pi ARTJVORKS Muallım A'ar; Cad. No: 63 Ortaköy-lstanbul Modern zamanların en iyi papçası 'Yesterday' • LOS ANGELES (AFP) - Beatles'ın ünlü şarkısı 'Yesterday', Rollıng Stone dergisi ve MTV tarafından modern zamanlarm en iyi parçası seçildi. îkincı sırayı Rolling Stones'un '(I Can't Get No) Satısfaction'ı alırken 'Smells Like Teen Spint' (Nırvana), 'Like A Virgin' (Madonna) ve 'Bıllie Jean' (Mıchael Jackson), Rolling Stones'un ardından listedeki yerlerini aldılar. Beatles, Rolling Stones. Madonna ve Elton John'un üç kez yer aldığı 'Pop 100' listesindekı en eski ve en yeni parçalar ise Beatles'ın 1964 tarihli 'I Want to Hold Your Hand'i ile 'N Sync'in 1995 tarihli 'Bye Bye Bye' adlı parçası. Müzıkseverler arasında tartışma yaratan listede John Lennon, Paul McCartney ve Bob Dylan da solo çalışmalanyla dikkat çekiyor. Al Pacino Cecil B. Demilie' ödülünü kazandı • BEVERLY HILLS (AFP)-Ünlü aktörAl Pacino, 58. Altın Küre Ödülleri arasında bulunan 2001CecilB. Demille Ödülü'ne değer görüldü. Daha önce Barbra Straisand. Jack Nicholson, Sidney Poıtier, Shirley McLaine, Dustin Hoffrnan, Sean Çonnery, Sophia Loren ve Robert Redford gibi aktörlerin sahip olduğu ödûl, her sene eğlence dünyasına büyük katkısı bulunan sanatçılara veriliyor. Gangster Michael Carleone karakterini üç kez canlandırdığı 'Baba" filmleriyle üne ka\Tişan Pacino, 'Serpico' ve 'Kadın Kokusu' ile Altın Küre ve yine 'Kadm Kokusu' ile Oscar Ödülü'nü kazanmıştı. Pacino en son 1999 tarihli 'Köstebek' fılmıyle beyaz ekranda sinemaseverlenn karşısına çıkmıştı. Bankalap Caddesi' sergisinin kitabı yayımlandı • Kültür Servisi - Osmanlı Bankası'nm Tarih Vakfı ile Osmanlı Bankası Bankacılık ve Finans Tarihi Araştırma ve Belge Merkezi'nin ışbirliğiyle düzenlediği "Bankalar Caddesi- Osmanlı'dan Günümüze V'oyvoda Caddesi" sergisinin kitabı yayımlandı. Tasanmı, aynı zamanda serginin de görsel tasanmını üstlenen Bülent Erkmen tarafmdan gerçekleştirilen kitap, Boğaziçı Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi ve serginin küratörü Prof. Dr. Edhem Eldem tarafından kaleme aluıdı. Galata'nın tanhinde önemli bir rol oynayan Voyvoda Caddesi'nin fazla büinmeyen yönlerini gün ışığma çıkarmayı amaçlayan sergi ve kitaba, Banş Altan ve Jaklin Çelik araştmnalanyla katkıda bulundu. Bankalar Caddesi sergisi ve kitabı hazırlanırken bu-çok kişi ve kuruluşun arşiv, koleksiyon. belge ve fotoğraflanndan, 137 yıllk Osmanlı Bankası arşivinden kaynak olarak yararlanıldı. Aynca, hayatlannın büyük kısnunı Bankalar Caddesi'nde geçiren Necdet Mahfi Ayral, Lorry Burla. Bahattin Bursalı, Yaşar Danacıoğlu. David Kohen ve Niko Marussig gibi kışilerle sözlü tarih çahşmalan yapıldı. BUGÜN • BAB\ LON da saat 21 30 da Birol Topatoğhı & Lazband konsen ızlenebılır (292 73 68) • BİLGİ İMv-ERSİTESİ'nde saat 20.00'de Alex Proya^'ın yönettiği 'Dark Ciry'adlı film gösterilecek. (21622 22) • İTALYAN KÜLTÜR MERKEZİ'nde saat 19.00'da 'Barok Aryalar' açıklamah konseri yer alacak. (293 98 48) • KEREM GÖRSEV JAZZ BAR'da saat 22.30'da 'Laid Back Project' konsen ızlenebüir. (231 39 50)