Katalog

22 EKİM 2000 PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Anayasa Mahkemesi, hükümetin çıkardığı KHK'lerin iptal edileceği işaretini verdi KHK'lere iptal siııyali AtevHer Baftçeli'yi riyaret edecek • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Alevi örgütlerinin temsilcileri yann MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'yi ziyaret edecek. 17 Ekim'de muhalefetle görûşen heyet, 30 Eylûl 2000 tarihinde 1000'i aşkın Alevi-Bektaşi ve Mevlevi temsilcisinın katıldığı toplantıda aJınan kararlan parti liderlerine iletmişti. Cem Vakfi'ndan yapılan açıklamaya göre bu çerçevede yann da 13 İtişilik heyet Devlet Bahçelı ıle Başbakanlık Merkez Binası'nda görüşecek. Akflönenç: İsterterse kapatsuılar • SAMSUN (Cumhuriyet) - SAMSUN - Fazılet Partısi Genel Başkan Yardımcısı Ankara Milletvekili Doç. Dr. Oya Akgönenç, "Temel Hak ve Hürriyetler, Demokrasi ve Gelışmiş Olkeler" konusunda verdiği konferansta partisinin kapatılması tartışmalanna da değındı. Doç. Akgönenç, "Artık hiçbir şey umummuzda değil. Bizı artık kapatmak isterlerse kapatsınlar, kapatmak istemezlerse kapatmasınlar. Artık öyle bir noktaya geldik. Biz kendi azmimizle gidiyoruz" dedi. flzbek dincilere dava • TAŞKENT(AA)- Özbekistan Cumhuriyet Başsavcılığı, yasadışı dini örgüt kurrnak, anayasal dûzeni değıştirerek dini devlet kurmanın yanı sıra çeşitli adam öldürme, baskın, soygun ve gasp olaylanna katıldıklan gerekçesiyle Muhammed Salıh, Tahir Yoldaşev ve Cuma Namangani'nin de aralarında bulunduğu 12 kişi hakkında, Özbekistan Yüksek Mahkemesi'ne başvurarak, dava açılmasını istedi. Muhammed Salih ve Tahir Yoldaşev'in 1997 yılında Istanbul'da yaptıklan toplantılarla Türkiye'de eğıtım kamplan kurduklan üen sûrüldü. Haber ReMam'a ortak tavır • ADAINA (Cumhuriyet Bürosu) - Adana'da yayımlanan günlük gazeteler haber adı altında özellikle îstanbul'da merkezi bulunan fırmalann reklama dönûk basın toplantılanna karşı ortak tavır aldılar. MKPti Dilsiz tutuklandı • CtZRE(AA)-Terör örgûtü ile bağlantısı bulunduğu gerekçesiyle gözaltına alınan Şımak'ın Cizre ilçesi HADEP ilçe Başkanı Mehmet Dilsiz, tutuklandı. Terör örgûtü PKK ile bağlantısı buJunduğu iddiasıyla 4 gün önce gözaltına alınan Dilsiz, polisteki sorgulamasuıın ardından Süopi Cumhuriyet Başsavcılığı'na sevk edildi. Savcılıkta ifadesi alınan Dilsiz, tutuklanma talebiyle sevk edildiği nöbetçi mahkeme tarafından tutuklandı. ANKARA (CumhuriyetBû- rosu) - Anayasa Mahkemesi, bir yetki yasasına dayanmadan çıkanlan veya dayandığı yetki yasası iptal edılen kanun hük- mûnde kararnamelerin (KHK) içeriklerinin anayasaya aykın- lik oluşturmasalar bile, anaya- saya uygunluğundan söz edi- lemeyeceğini bildirdi. Yetki yasası iptal edilen KHK'lerin, anayasal dayanak- Usulsüzlük iddiası tan yoksun bulunduklanndan, içerikleri anayasaya aykın bu- lunmasa bile dava açıldığında iptal edilmesi gerektiği yönün- de görüş behrten Yûksek Mah- keme, FP'nin başvurusuyla gûndemine gelen 17 KHK'nin iptal edileceğinin işaretini ver- di. Mahkeme şimdiye kadar sa- dece Vakıfbank'uı özelleştiril- mesine ilişkın kararnameyi ip- tal ederken 17 KHK'nin iptal istemini de görüşecek. Anayasa Mahkemesi'nin 657 sayılı Devlet Memurlan Kanunu'na 527 sayılı KHK'nin 3 maddesiyle ekle- nen "Teknik Hizmetler Sınıfi" başlıklı bölümünde yer alan Tizikçi'' sözcüğûnûn anaya- saya aykın olduğu gerekçesiy- le, bu sözcüğün iptal edilmesı- ne ilişkin karan Resmı Gaze- te'de yayımlandı. Kararda, ana- yasada KHK'lerin siyasal de- netiminin yanında, yargısal de- netiminin de öngörûldüğü be- lirtilerek KHK'lerin işlevsel yönden yasama işlemi niteli- ğınde olduklannı, bunlann yargısal denetimlerinin yapıl- ması görev ve yetkisinin Ana- yasa Mahkemesi'ne verildiği kaydedildi. Yargısal denetim- de KHK'nin öncelikle yetki DYP'den intikam dosyası ANKARA (CumhuriyetBüro- su) -MHP'nın TBMM Başkanlı- ğı seçünınde müteahhit milletve- killennı *^üşvetvebastayb" yön- lendirdiğini ıddıa eden DYP, Ba- yındırlık ve Iskân Bakanı Koray Aydın hakkında usulsüzlük sa- vıyla dosya hazırladı. DYP Genel Başkan Yardımcı- sı Hasan Ekiııd'nin Cumhurbaş- kanı ve Başbakan'a gönderdiğı dosyada, Koray Aydın'uı göreve geldığı günden itibaren bakanlı- ğa bağlı ve ilgili tüm genel mü- dürlüklerde yapılan ihalelerin fiıale Yasası'na aykın olduğunu iddia etti. Serbest rekabeti sağlamak amacıyla tüm ihalelenn tüm mü- teahhitlere açık olması gerektiği belirtilen dosyada, Yapı Işleri, Afet Işleri, Iller Bankası ve Ka- rayollan Genel Müdürlüklerinin deprem bölgesındekı altyapı, ge- çici deprem konutlan ve yıkım işlerinin yalnız MHP yandaşı fir- malara "davetiye usulüyle" ıhale edildiği ileri sürüldü. Dosyadaki belgelerde, tller Bankası tarafindan ihale edilen işlerin listesi 6 sayfa olarak su- nuldu. Buna göre, Koray Ay- ' dffl'ın bakarüık döneminde da- vetiye usulüyle yapılan ihaleler- de indirimler yüzde 10-20 düze- yinde kalırken Aydın'dan önce- ki ihalelerin indirimlerinin yüz- de 35-50 dolayında olması dik- kat çekiyor. ÇİZMEDEN YUKARI MUSAKART B/R...JKI... üüüc m.kart@superonline.com.tr yasasına, sonra da anayasaya uygunluğu sorunlanmn çö- zümlenmesi gerektiği vurgula- nan kararda. "Her ne kadar anayasamn 148. maddesinde KHK'lerin yetkiyasaianna uy- gunhığunun denetknmesinden değil, yalnızca anayasa} a biçim ve esas bakunlanndan uygun- luğunun denetlenmesinden söz ediünekte ise de anayasaya uy- gunluk denetiminio içerisine öncelikle KHK'nin yetki yasasına uygunluğunun denetinıi girer" dendi. Anayasa Mahkemesi karannda, olağanüstü hal kanun hükmûndeki karar- namelerin dayanaklannı doğrudan doğruya anaya- sadan aldığma dıkkat çe- kilerek bu tür KHK'lerin bir yetki yasasına dayan- masına gerek olmadığı belirtildi. Olağan dönemlerdeki KHK'lerin bir yetki yasa- sına dayanmasının zorun- lu olduğu, bu nedenle KHK'ler ile dayandıklan yetki yasası arasında çok sıkı bağ olduğu vurgula- nan kararda şu görüşlere yer verildi: "KHK'nin yetki yasası ile olan bağı, KHK'yi aym yada değıştirerekkabule- den yasa ile kesilir. KHK'nin anayasaya uy- gun bir yetki yasasına da- yanması geçerüliğinin ön koşuludur. Bir yetki yasa- sma dayanmadan çıkan- lan veya dayandığı yetki yasası iptal edilen bir KHK'nin kurallan, içe- rikleri yönünden anayasa- ya aykınlık oluşturmasa- lar bile anayasaya uygun- luğundan söz edilemez." Kararda, KHK'lerin anayasaya uygunluk de- netimlerinin farklı olduğu ve anayasamn 11. madde- sinde "Kanunlar anaya- saya aykın olamaz" görü- şü anımsatılarak şöyle de- nildi: "KHK'ler ise konu, a- maç, kapsam ve Ukeleri yönünden hem dayandık- lan yetkiyasasma, hem de anayasaya uygun olmak zorundadıriar." Ankara DGM Savcısı, Veysel Candan ve Lütfi Esengün'den 1 'er milyar tazminat alacak FP'liler paralan Yüksel'e kaptırdı • Veysel Candan ve Lütfı Esengün'ü, FP'ye kapatma davası açılmadan önce Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş'a parti ile ilgili iddialar ileterek kapatılmasını istediği için Savcı Yüksel'i sert biçimde suçlayan sözleri mahkûm ettirdi. ANKARA(ANKA) - Ankara DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel, FP Genel Başkan Yardımcılan Veysel Candan ile Lütfı Esengün'den 1 'er milyar lira tazminat kazandı. Nuh Mete Yüksel'in FP Genel Başkan Yardımcılan Veysel Candan ve Lütfi Esengün'e açtığı tazminat davalan sonuçlandı. Candan ve Esengün, Savcı Yüksel'e l'er milyar tazminat ödemeye mahkûm oldular. Candan ve Esengün'ü, FP'ye kapatma davası açılmadan önce Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş'a parti ile ilgüi iddialar ileterek kapatılmasını istediği için Savcı Yüksel'i sert biçimde suçlayan sözleri mahkûm ettirdi. Candan ve Esengün, Savcı Yüksel'i "Savcı gibi değil, husumetk hareket etmekle" suçlamışlardı. Candan ve Esengün, paralan Savcı Yüksel'e ödediler. Candan, mahkûmiyet karanna, "Artık ne kadar paran varsa o kadar konuşabüiyorsun. Biz kimseye hakaret etmedik. Sr>asetçi olarak eleştiride bulunduk. Ama demek ki paran varsa muhalefet yapabifiyorsun" diye tepki gösterdi. Bu arada Savcı Yüksel'in "Savahklamııhbirtiği kanşönyor'' sözleri nedeniyle FP Genel Başkanı Recai Kutan'a açtığı 2 milyarlak tazminat davası ise devam ediyor. Akşener'in tazminatına DYP'denyöntem arayışı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - DYP yönetimi, parti içi muhalefetin başını çeken Kocaeli Milletvekili Meral Akşener hakkındaki tazminat cczalannın bir bölümünü ödemek için yöntem anyor.Parti içi muhalefetin toparlanması üzerine milletvekilleriyle tek tek görüşmeye karar veren Çiller, Meral Akşener'i maddi sıkıntıya sokan tazminatlann bir bölümünü ödemeyi önerdi. Çiller'in görüşmede Akşener'e banş eli uzatarak "Sen bana lazunsm" dediği öğrenildi. DYP yöneticileri ise, tazminat davalan partiye açılmadığı için Ekonomik ve Mali Işler Başkanhğı'nın kasasmdan ödeme yapmaya yasal engel bulunduğunu savundular. Bir DYP yöneticisi, önerdiği yöntemi "Şaiuslar oiarak kendi cebimizden bir paylaşnn yapaböiriz. Birçok arkadaşın bunu kabul edeceğmi bflryoruz. Bunlar Baskanbk Divanı üyekrinin kisisel yardnm ohBr" diye anlato. Bazı gazete yöneticilerinin telefon görüşmelerini açıklaması üzerine hakkında tazminat davalan açılan Akşener'in milletvekili maaşmda halen 5 milyar liralık haciz bulunuyor. Yargıtay'da temyiz aşamasında olan bir dava için 5 milyar lira daha tazminat ödemesi beklenen Akşener, bir otomobilini satmış ve Kocaeli'de kendisine ait bir meyveliği satdığa çıkarmıştı. Akşener'in daha önce ödediği tazminatlar için aldıfı kredinin de 31 milyar liralık geri ödemesi buhınuyor. POIİTİKA GÜNLÜĞÜ HÎKMET ÇETİNKAY4 Varşova Garı... Güneş yüzünü gösterdi giinler sonra. Birçocuk ağladı sabahın ilk ışıklannda... Irmak kıyılannda mavi tebeşir evler vardı... Karl Kolow'un ağıtlan tüm yüzlere yansıyordu. Düşsüz uykulanmızda kömür rengi bükülen kur- şunlar görülüyordu... Bir aşk masalının orta yerindeydik oysa. Tüm se- vişmelerı' yanm bırakmıştık. Ağlamak ıstıyor ağla- yamryorduk... Bir yerierde birileri konuşuyordu, dar odalarda menekşeler büyüyordu... Hep umuda koşmuştuk, hep bir şeyter aramış- tık!.. Sen bir yaz boyu o deniz kıyısındaki kahvedey- din. Işıldayan gözlerinle yannlann habercisiydin... Darmadağın olmuş bir yaşamın, o olanca mut- suzluklann büyüyen hüzün çiçeğiydin sen!.. Bir gece yarısı Varşova Gan'nda rüzgârda uçu- şan saçlannla koşup gelmiştin... O an ne düşünmüştün bilmiyorum ama eski bir gramofonda çalan şarkı bize nice sarhoş günleri- mizi geri getirmişti... Ve ikimiz birlikte dinlemiştik o şarkıyı: "Tam ortasında göçtü kışın: Dereler donmuş, neredeyse bomboştu hava- alanlan, Yağan kar bir başka biçime sokmuştu anrtlan; Civa düşmüştü ölen günün ağzında Elimizde bütün göstergeler birieşiyor öldüğü günün soğuk, karanlık bir gün olduğun- da.° W. H. Ayden'in, Yeats'in anısına yazdığı dize- ler bu kez bir Prag sabahında karşımıza çıktı. Kan ezilmiş tutkular büyüdü... O sabah bir kez daha yüzüne baktım... Şakaklannda işkence izi, gözlerinde demirsür- gü vardı... Belki sen Paul Eluard'ın yasaklanmış sözcük- lerinden çıkıp karşıma dikilmiştin... ••• Biliyor musun umut paramparça değil, yabanıl değil sevişmeierimiz... Varşova'da o karfı gece hiç bitmeyecek sanmış, nice düşler kurmuştuk birlikte... Korku ve özlem!.. Belki de köleliğe dönüşmüş bir özlem. Yitirme duygusu da korkuyu içinde saklıyor olmalı... Claude Sernet'ten Can Yûcel'e, Arthur Rim- baud'dan Edip Cansever'e dek tüm şairlerin sı- nırsız hüzünlerı var yureğimizde... ÇığJıksız bir gecede sesler duyuyoruz... Diyorlar ki: "Çocuklarekmekyiyoriargibidirsesin/ ön diş- leriyle belirsiz/ Bir martı kalıyor gibidir hiç olma- yandan/ Çünkü biz ikimiz de çirkin değiliz/ Evet mi hayır mı pek anlamadım." Bir gecede mevsimler değişmişti... '' Sonsuzluğun acısıyla uyanmıştık alaca bir şafak- ta... Çocuklarla, kuşlarla, ağaçlarla, çiçeklerle, çoğa- lan ırmaklaria uyanmak neyin habercisiydi? Yağmurlar kentin üstüne üstüne geliyordu... Bir çocuk hıçkınklara boğuluyor, kuşlar çıplak ağaçlann dallanna konuyordu... Neredeydin ey benim 20 yaşlı sevdalı kuşlanm? Ve biz yaşamı sevgi duvanyla örterdik, tıpk/ Can Yücel gibi: "Baktım gökte bir kırmızı uçakj Bol çelik bolyıl- dız bol insan/ Bir gece sevgi duvannı aştık/ Düş- tüğüm yer öyle açık öyle seçik ki/ Başucumda bir sen varsın birde evren/Saymıyorum ölüp ölûp di- rildiklerimi/ Yalnızlığım benim çoğul türkülerim/ Ne kadar yalansızyaşarsak o kadar iyi." ••• Karanlığın izinde aydınlığı anyoruz yıllardır... Bak bu iç çekişler mevsimidir... Karl Kolovv'un ağıtlannda buluşuyor, bir aşk ma- salının içine gömülüyoruz... Neden yanm bıraktık tüm sevişmeleri? Uykulann derinliğinde yakaladığımız umutlan- mız vardır bizim!.. Kimi zaman ırmak oluruz coşkuyla akan, kimi za- man sakin bir mavi gökyüzü gibi gülümseyen... Sevdayız biz, umutlarımızı gökyüzüne salanz rengârenk uçurtmalanmızla... Kadınlan hep sevdik yaşamımız boyunca!.. Çocuklan, kuşlan, çiçekleri, kırian, ovalan... Bir kentin çığlık çığlığa yalnızlığım on gün önce bir gece Prag'da ırmak kıyısında mavi tebeşirli ev- lerde yaşadık; sonra Varşova Gan'ndaki o eski lo- kantada kırmızı şarap içtik... Sanki devrimi bekliyorduk, tıpkı 30 yıl öncesi gi- bi!.. Devrim gelmedi ama; biz yaşamın sonsuz oldu- ğunu öğrendik; baskının, zulmün, kıyımın, açlığın hiç bitmediğine tanık olduk... Uyandığımızda güneş yüzünü göstermişti... Bir çocuk ağlamıştı sabahın ilk ışıklannda... Bizse iki ağaç gövdesiydik Ivanov'un; aynı yıl- dınmın yaktığı... hikmetcetinkaya@cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212/ 513 90 98 IRMIKI AYDIN ENGtN aengin@doruk.net tr. Evinize gazete ulaşacak mı bilemiyorum. Bu örgütlenmesi pek zor bir dağıtım ağını gerek- tiriyor. Gazetelerin "nöbetçi ekipleri" sokağa çıkıp çalışa- cak ama gazete bayilerinin "nöbetçi ekipleri" nereye, ne kadar gazete yetiştirebilecek- ler?.. Ben de Cumhuriyet'in "sa- yım günü nöbetçileri" arasına sokulduğum için, siz uslu uslu evinizde oturur, ulaşabildiyse gazetenizi, beşinci sayfayı aç- tıysanız Tırmık's okurken, ben bomboş Istanbul sokaklannda flnk atacağım. Hatta sabah ak- şam üstünde saatler geçirdi- ğim kalabalığına inat, bu kez ıssız Boğaz Köprüsü'nde top oynamak filan gibi pariak fikir- lerim var. Hani "in-cin top oy- nuyor'derlerya... Sayım günü üstüne "muhab- betler" daha üç gün önceden başladı. Okuyup izlediklerime, eş, dost, tanıdıklarla sohbetle- rime bakılırsa gene\ bir "karam- Sayım Günü îçin Bir Öneri... sarlık" var. Oysa bindiğim taksinin şofö- rü pek iyimserdi: - Fena mı abi, dedi. Hiç ol- mazsa dörtyılda biradamdan sayılıyoruz... Dogrusu işin bu yönünü hiç aklıma getirmemiştim. Şoförün iyimserliği bana da bulaştı. örneğin "Bütün bir gün eve hapis ediliyoruz" diye homur- danmayın. Başka türlü söyfe- yin: Oh, bütün bir gün evde oturma olanağı işte" deyin. Ka- bul edin ki böyle bir olanak bu- lamadığınızı sık sık yineleyip yakınıyordunuz. Sonra madem devletimiz bi- zi sayacak, fırsat bu fırsat de- yip siz de kendi "kişiselsayımı- nızı" yapın. Birkaç soru örneği ister mi- siniz? Buyrun: - Aşırı kirlenmeden, ahlaki çöküşten yakındığım bu ülke- de ben yurttaş olarak kaç kez yasa ya da ahlak dışı yollara başvurdum? Örneğin kaç kez rüşvet verdim? Kaç kez torpil aradım; kaç kezbuldum ve kaç kez torpilden yarartandım? Isterseniz bu keyifli soruya alt sorular da ekleyebilirsiniz? Hayatım boyunca kaç kez; son beş yılda kaç kez; son bir yılda kaç kez; son bir ayda kaç kez?.. Bir soru örneği daha: - Türkiye Cumhuriyeti'nin bir yurttaşı olduğum bir kez daha ve resmen kabul edilip sayılı- yorum. Peki ben yurttaş olarak bugüne dek kaç yurttaş eyle- mine katıldım? Itiraz ettiğım, yanlış bulduğum, ülke için sa- kıncalı hatta zarariı bulduğum olaylara, olgulara, uygulama- lam karşı dûzenlenen miting- lere, yürüyüşlere, protesto ey- lemlerine kaç kez katıldım? Birkaç alt soru: ••• Kaç toplumsal eyleme katıl- ma karan verdim? Kaçına ka- tıldım? Katıldıklanmın kaçının sonunda "Sanki bir şey değiş- ti? Hay ben şu kafamı..." deyip karamsarlığa kapıldım; kaçın- da İyi kikatılmışım. Ben olma- sam bir eksik olacaktı ve ben vardım" deyip yurttaşça gurur- landım? Son bir ömek daha: - Çağdaş yurttaş örgütlü yurttaştır, derier. Ben kaç ör- gütün üyesiyim? Spor kulübü, satrançkulübü, gezikulübü, si- yasiparti, sendika, meslekku- ruluşu, demek, yurttaş girişi- mi, semt girişimi, sokak girişi- mi, komşu girişimi... Kaç ör- gütlenmenin içinde yer aldım ve kaç etkinliğe katıldım? Bunlar örnekti. "Kişisel sa- yım" yapan herkes kişisel so- rulannı da kendi üretmeli. Ama temel önerimde ısrarlı- yım: Devletin sayımını fırsat bi- lip bugün evde oturup kişisel sayımınızı yapın!.. Çıkacak istatistik sonucun sizi şaşırtacağına, kızdıracağı- na, sevindireceğine, utandıra- cağına, içinizesıkıntılarsalaca- ğına, yürek serinlikleri getirece- ğine kalıbımı basanm. Ben?.. Yoooo, o kadar uzun boylu değil! ömeklerini verdiğim so- rulan "/re/7c//rr7e"yöneltip, kişi- sel sayımımı yapıp şu pazargü- nümü zehir etmeye; kendi fo- yamı kendi ellerimle çıkarma- ya; yurttaşlık sınavında çaktı- ğımı kendim ellerimle kanıtla- maya hiç mi hiç niyetim yok. Ben bu gün "sayım nöbetçi- si gazeteci" olmanın tadını çı- kanp Boğaz Köprüsü'nde top oynayacağım... Cuıtihuriyrt kıtan kulübflL Krtap kulûbû ÇAĞININ TANIĞI ÜÇ YUAR 2 BASI KÜBİLAY OUYI VE TARİKAT MJIPURI 4 BASI SANCIU Y1LUR KU$ATILM1$ SOMKLAR 4 BASI KUZjjPOSTUNDAKtfRT ZAM6AKSANADABULA$T1KAN Dİ| BARONUNUN KAILARI AJIKKADINLARSOKAĞI 2 BASI $£RİAT PAZARI SEVDANIN ADRfSf BEUİ DE4İ1 TÜIKİYE'NİN $EYTAN ÛÇ6ENİ GÖZURİN POYRAZ Cumhunyet Kıtap Kulubu Çağ Pazariama A Ş Turkocaöı Cad No:39/41 (34334) Cağaloğlu-lstanbul Tel 514 01 96