Katalog

/ % JUKf KESfcfTİStZ HİZMET ' f M SMT MRESE KtW TE&M / / # 8MT OYBK MBULÜ A a v SMT Ktnp dnudş ouuuâ âm 1 tf ş Dmİedı|us2 kıti? n adını. Kredj karttnızın numarası \e s.on kullanma tanhı J e bıriıbe bJdınn. kıtap e\ınızde olsun \dınızı sojadnuzı \t telefon ttuanaranzi da bıldırmev i unutmayın. U>e değılsenız dılersemzüjede olun va da u\elığmızı venıleyın H I R ISLEM BİR TELEFONLA:0212 514 01 96 C um hur iye7 6 - YIL SAYI: 27144 / 250.000 TL (KDViçinde) KURUCUSU: YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) * f f% S% İ İ Cumhıırlyt ÂWW%I/ Almn * m " Cumhuriyet Kitap Kulübü rgi Salonlannda ve Temsilciliklerinde ILEDIBERG SpA -llalya Tesulenndc ünolmışor ) f TürtoGö Cajdes No: » 4 1 04334) Ca£*rtu 5 lst2rtxiTetg12)514 01 96 F*x(212)514 01 95 31 OCAK 2000 PAZARTESİ U M H U R İ Y HERMAN MELVILLE i N K Ü Ü R H İ M İ BARTLEBY İngilizceden çeviren: Lale Eren Yaşamında pek az ilgi gördü, sessizce öldü ve öldükten sonra hemen unutuldu. Cerçek değeri ancak Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra anlaşıfdı. O, Herman Melville'di. Amerika'nın büyük romancısı. Cençliğini güney denizlerinde geçirdi Melville, ticaret ve balina gemilerinde çalıştı. Bir adada yerlilerin elinde tutsak kaldı, bir süre Tahiti'de yaşadı. En ünlü ve önemli romanı "Moby Dick" (Beyaz Balina, 1851) başta olmak üzere, yapıtlarının çoğu, gemilerde ve bu adalarda yaşadığı deneyimlerin ürünüdür. Dilimizde ilk kez yayımlanan "Bartleby" (1853) ise 19. yüzyıl ortalarında Nevv York'ta, iş dünyasının yüreğinin attığı Manhattan'da geçer. Bir hukuk bürosunda yazıcı olarak işe alınan gizemli bir adamla kuralcı, geleneklere aşırı bağlı, ama sevecen bir yürek taşıyan patronunu anlatırken, çoğu yapıtında olduğu gibi, "göze görünen"in altındaki asıl büyük gerçeği araştırmaktadır Melville, kendine özgü süslü anlatımıyla. Yarın Cumhuriyet'le birlikte... ± Liderler zirvesinde cumhurbaşkanlığı seçimi için '5 artı 5' formülünde uzlaşıldı Çankaya'daaıılaştılar ABÜe FP... Laik Türkiye Cumhuriye- ti'nde yaşamaya alışmış bir Anadolu Müslümanı; Iran'- da, Sudan'da. Afganis tan'da, Suudi Arabistan'da ve benzeri ülkelerde hayan- nı sürdürmek zorunda kal- saydı ne yapardı?.. 1923Devrimi'yle kurulan laik cumhuriyet düzeninin ne büyük nimet oiduğunu halkımız biliyor. Şeriatçı kesiminin vurucu kanlı örgütü Hizbullah'uı bağırsaklan deşilip ortaya saçüınca. irticaıun boyutian büsbütün meydana çıkü. Kubılay'ın kafasını kör testereyle kestikten sonra bir sınğuı ucuna fakarak so- kaklarda dolaştıran yobaz- lann torunlan. Hizbullah adıyla hortladılar; gerçekte de liortiaktan farksız kara- koncoloslardır. Ülkede büyük tepki yara- tan bu olgu, irtica tehlikesi- ni "paranoya" diye göder- den saklamak isteyenlerin oyunlarınj bozdu. • Ancak Fazilet Partisi, hile yoluna saparak. Hizbul- lah'uı faturasını Silahh Kuv- vetler'e çıkarmaya yeltendi Vanıtını da Genelkur- mav'dan aJdı. Şundi Fazilet Partisi ile iş- biıiiği yapüğı kimi çevreler, Genelkurmay'ın bu alanda- ki açıklamasuu sözüm ona demokratik ilkelere yakıştı- ranuyorlar; İslamcı medya- daki işbirlikçiierinin bu ko- nuda yazıp çizdikleri de bi- rer ibret belgesidir; söyledik- lerine baküırsa, Avrupa Bir- Bği'nde böyle şeylere rast- lanmazmış; oralarda aske- rin siyasette ağıriığı olmaz- mış, Genelkurmay'ın dinci- lere zügıü AB'ye aykm dü- şermiş... • Peki, Avrupa'da Hıristi- yan şeriatmı ortaçağdaki gi- bi deviet düzenine çevinne- ye çanşan dinci partiler var nu?_ Bu partiler kesiminden türeyen kanlı bir dinci terör örgütü çeşitli kentlerin apartmanlannda yuvalana- rak karakoncolosluk yapı- yor mu?.. Akla havsâlaya sığmazişkenceyöntemleriy- le zabanilik yapan Hizbul- lah'a benzer bir Hıristiyan örneği günümüzde gösteri- lebiliyor mu?.. Ortaçağuı engizisyon yöntemleri kaç yüzyıl gerüerde kaldı?.. Av- rupa Birliği üyeleri arasuı- da si\asal rej imi irtica tehdi- di altında gölgelenip din dev- leti tehlikesini içeren var mı?.. Bizhn İslamcı kesim Av- rupa Birliğikapsamında ha- y^l görüyor. Avrupa Biriiği'nde faşist partisini hiçbir demokrasi içine sindiremez. Dinci parti ise faşist parti- sinden de daha karanhk bir ortaçağ modelidir. • Bu yüzdendir ki Avrupa Büüği kapsamında laik ve çağdaş cumhuriyeti savu- nan bir orduyla, dinci politi- ka güden şeriat amaçlı bir si>asal partinin karşı karşı- ya gebnesi olanaksızdır. Cumhurryet 1 Başbakan Ecevit, Başbakan Yardımcısı Bahçeli ve ANAP lideri Yılmaz, dünkü liderler zirvesinde cumhurbaşkanının 5'er yıllığına 2 kez seçilmesi konusunda uzlaştılar. Ecevit toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, yapılacak anayasa değişikliğinden sonra Cumhurbaşkanı Demirel'e ikinci dönem seçilmesi olanağının tanmacağını söyledi. Liderler zirvesinde AB'ye uyum süreci, Telekom, enerji ve Hizbullah operasyonu da konuşuldu. Bugünkü MGK toplantısında asker üyelerin, şeriatçı örgütlerin dış bağlantılan ve TBMM'de bekleyen irticayla mücadele yasa tasanlan konusundakı hassasiyetlerini dile getirmeleri bekleniyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hükümeti oluşturan koalisyon or- tağı partilenn lıderleri, cumhurbaş- kanının 5'er yıllığına iki dönem se- çilebilmesıne olanak sağlayan ana- yasa değişikliği konusunda uzJaş- maya vardı. Başbakan Bülent Ece- vit, bu yöndeki bir anayasa değişik- liği icın parlamentodaki dıgerlider- leri ziyaret edeceğini bildirirken Cumhurbaşkanı Süleyman Demi- rel'in bu durumdan nasıl etkilenece- ği sorusu üzerine "Konu kimin se- çfleceği değiL Tabii eğer bu anayasa değişikliği gerçekleşirse Sayın Süley- man Demirel'e de 5 vülık bir ek dö- nem içüı yeniden cumhurbaşkanı se- çüme olanağı sağlanacaktır. Şu aşa- mada anajasa değişikliği ile, cum- hurbaşkanlığı seçimi ile ilgili bir de- ğişiklik öngörülmektedir" demekle yetındı. Ecevit, FP lideri Recai Ku- tan'ın Hizbullah konusunu "suni gündem" olarak nıtelendırmesı ko- nusunda da, "Tabü hiç tatmin edki değü" değerlendirmesini yaptı. Koalisyon ortagı parti liderleri, Davostoplantısı, cumhurbaşkanlığı seçimi. Hizbullah operasyonu ve enerji sorunu konulannı görüşmek üzere Başbakanlık Konutu'nda dün saat 11.00'de bir araya geldi. Top- lantiya, Başbakan Ecevit'in yanı sı- ra Başbakan yardırncılan Deviet Bahçeli, Hüsamettin Özkan. Sanayi ve Ticaret Bakanı .\hmet Kenan Tannkulu. Dışişleri Bakanı fsmail MArkasıSa. 7,Sü.2'de O p e r a s y o n g e n i ç l e d i k ç e k i r l i î l î ç k i l e r a ğ ı o r t a y a ç ı k ı y o r HizJ)iıflalı-FP ba^anbsı r AHŞETtNSINIRIYOK Çocuk bile kaçırdılar • 16 aydır kayıp olan 12 yaşındaki Fatih Kaya ile babası Mustafa Kaya'mn Hizbullah tarafından kaçınldığı ileri sürülüyor. 21 Eylül 1998 günü Kızıltepe'den oğlu ile birlikte kaçınlan Mustafa Kaya'mn kimliği Beykoz'daki evde bulundu. # Kaya'mn öldürülmüş olabileceğini belirten polis yetkilileri, küçük çocuğun durumu ile ilgili tahmin yapmaktan kaçmdılar. Müteahhit Mustafa Kaya'mn, daha önce FP Batman Merkez llçe Başkanhğı'na aday olduğu belirlendi. • 4. Sayfada 200 VAKIF İNCELENlYOR I 6. Sayfada Bursa'da şeriatçı terör örgütü Hizbullah'a vönetik operasyonlar sırasında gözal- nna alınan 21 kişi. emniyet müdüıiüğündeki sorgulamaJannın ardından mahke- meye çıkanldılar. Sanıklar arasında bir de imamuı bulunduğu ileri sürülüyor. # Hizbullah'a yönelik operasyonlar sürerken yakalananlann ifadeleri örgütün kapatılan RP ve Fazilet Partisi'yle de ilişkisi oiduğunu ortaya koyuyor. Kapatılan Refah Partisi'nin Ffilvan ilçe başkanı Izzettin Toprak'ın, 3 kardeşinin şeriatçı terör örgütü Hizbullah üyesi olduğu ve diğer kardeşi eski Hak-Iş Sendikası Şube Başkanı Kemal Toprak'ın da, cesetleri 4 yıl aradan sonra bulunan 3 kişinin katili olduğu belirlendi. • 6. Sayfada Diyarbakır'da 6 ceset Diyarbakır'da gözaltındaki Hizbullahçılann ifadeleri üzerine Mardinkapı semtinde bir evde yapılan aramada 4 ceset bulundu. Bu evin yakınındaki başka bir evde ise 2 ceset daha ortaya çıkanldı. Cesetlerden ikisinin, Hizbullah üyesi olduklan belirlenen Ayerullah Dalgın ve Ali Çelik'e ait olduklan anlaşıldı. • 5. Sayfada 10 GÜNDE 419 KİŞİ GÖZALTINA ALINDI • 5. Sayfada İSTANBUL'DA BİR CESET DAHA TEŞHtS EDİLDİ • 5. Sayfada Dünya Dostlan Başkanı Brent Blackwelder'&Qn Davos'taki liderlere çağrı 'Tepkileri dikkate alın'• Davos'a çağnlan en büyük sivil toplum örgütlerinden olan Dünya Dostlan'nın Başkanı Blackwelder Cumhuriyet'e özel bir demeç verdi. Blackwelder "Davos'taki toplantılarda ne kadar etkili olabileceğimizi söylemek güç. Sonucu bilmek için çalışmalann bitmesini beklemek gerekiyor" dedi. EMtNE KARAKİTAPOĞLU DAVOS- Bu yıl Davos'a çağnian en bü- yük sıvil toplum örgütlerinden Dünya Dostlan'nın (Friends of the Earth) Ameri- kalı Başkanı DT. Brent Blackvvelder, Seatt- le'da yapılan gösterilerin koşulsuz kiiresel- leşmeye set çektiğini belirterek "Seçkinler Kulübü" olarak adlandırdığı Davos Ekono- mik Forumu'nun kendilerini dinlemek zo- runda kaldığını belirtti. Ve bütün liderlere toplumun beklentilerini dikkate alma çağ- nsında bulundu. Blackvvelder, Davos top- lantılanndau ÇevTe,Emek,KüreseUeşnıe''. "SeauJe'dan sonra: Çin, ticaretin liberalkş- mesini istijor" \e "Çe\Te Örgütleri: Vaat- ler ve sonuçlan ölçmek" başhkJı paneller- de, aralannda Uluslararası Çalışma Örgü- tü Başkanı Juan Somovia'nın da bulundu- ğu birçok uluslararası kuruluş başkanıyla birlikte yer aldı. 65 ülkede faaliyet gösteren Dünya Dost- lan'nm Amerikalı başkanı Blackvvelder, Davos'ta yapılan sokak gösterilerinin ar- dından Cumhuriyet'e özel bir demeç vere- rek küreselleşme ve Dünya Ekonomik Fo- rumu'nu değerlendirdi. Blackvvelder'in so- rulanmıza verdiği yanıtlar şöyle. • Bu yıl Davos toplantüanna 50 sivil top- lum örgütü çağnldi. Burada küreselleşme- nin etkikrinianlatmafirsabbulanbirisiola- rak sokak gösterilerini desteküyor musu- nuz? BlackHekJer: Biz burada, dünyada de- m ArkasıSa. 6, Sü. l'de 179 kişi bulunuyordu Kenya uçağı denize düştü IM>er Merkezi- Kenya Havayollan'na ait Airbus 310 tipi yolcu uçağı dün akşam saat- lerinde Abidjan Havaalam'ndan havalandık- tan birsüre sonra denize düştü. Içinde 169 yoI- cu ile 10 mürettebatın bulunduğu belirtilen uçağı arama çahşmalanna başJandı. Ancak geç saatlere kadar uçağa ulaşılamadı. Papazlann AIDS skandah # ABD'nîn Kansas kentinde yayımlanan "Kansas Ciry Star" gazetesi, üîkede yûzlerce Katolik papazm AIDS'ten 61- düğûnü, yüzlercesinin de AIDS virüsü taşıdığım ileri sürdü. ABD Katolik kilisesi konuyla iîgili bir açıklama an kaçındı. • 6. Sayfada Elektrik kesintileri bugün bitiyor # Cumhurbaşkanı SOİeyman Demirel'in tepkisinin ardından günde 1.5 saate indirilen eiektrik kesintilerinin bugün akşamdan ifibaren biteceği kaydedı'Jdi. Enerji Bakanı Cumhur Ersûmer, kesintilerle ilgili gerekli önlemlerin lındığım söyledi. • Z Sayfada Sağlık hizmetleri ticarileştirilecek SSK'de yağma dönemi# Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan yasa taslağı, SSK'nin çok değerli arazi ve arsalanrun "uygun koşullarda" ve "acilen" özelleştirileceğini ortaya koyuyor. # SSK'yi "yeniden yapılandıran" taslak çelişkılerle dolu. SSK, bir yandan "özel hukuk" hükümlerıne tabi bir başkanlığa dönüştürülürken diğer yandan Çalışma Bakanlığı'nın "bağlı kuruluşu" haline getiriliyor. Taslak ile sigorta hizmetleri ve sağlık hizmetleri birbirinden ayrılıyor, hastaneler "işletme" adı altında şirketleştiriliyor. # Taslağa göre, SSK Yönetim Kurulu'na, şirketlerin, kurum ve ortaklıklann hisse senetlerinin alımına ve satımma karar verme yetkisi tanmıyor. IŞK KMBirnm MMrf • i. Sayfada Kamuda çahşana 'suspayı' # "Kıyak emeklilik" yasası görüşülürken TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Metin Şahin'in ipucu verdiği düzenleme ile kıyak emeklilik kapsamı dışında kalan 7900 göstergenin altındaki bürokratlar ve düz memurlann da "temsil ödeneği" benzeri bir tazminatla emeklilikte maaş düşüşünün engellenmesi planlanıyor. # Hazine, Başbakanlık bürokratlan ile TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Metin Şahin, bu çalışmayı ortak yürütüyor. WŞE SNYirn hlfetri • 3. Sayfada *Konuşursam Almanya ili * sallanır' # Hıristiyan Demokrat Partisi'nin eski mali damşmam ve eski Başbakan Helmut Kohl'ün bu konudaki "sırdaşı" Horst Weyrauch, kendisine yönelik "Her şeyi anlat!" baskılanm, "Konuşursam cumhuriyet sarsılır" yanıtıyla karşıladı. VVeyrauch'un, Meclis Komisyonu'nda, 13 Mart'ta, CDU ile ilgili ilk tanık olarak dinleneceği bildirildi. • //. Sayfada GUNDEM MUSTAFA BALBAY FP Nereye Koşuyor? Yoksa Hizbul-Fazilet mi? Fazilet Partilıler, başkanlık divanından İİ başkanla- n toplantısına kadar günlerdir konuşuyor, tartışıyor- lar. Son derece demokratik devam eden bu süreçte karar vermeye çalıştıkları durum şu: - Kamuoyuna hangı yüzümüzü gösterelim? MArkasıSa. 6. Sü. 8'de