Katalog

Cumhuriyel İmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı. Orhan Erinç 0 Genel Yayın Koordinatörü Hikmet Çetinkava 0 Yazıişleri Müdürü İbrahim Yıldız t Sonımlu Müdür. Fikret tlkiz 0 Haber Merkezı Müdürü. Hakan Kara 0 Görsel Yonetmen Fikret Eser Istıhbarat Cengiz Yıldınm # Ekonomi Özlem Y'üzak 0 Kültür Handan Şenköken 0 Spor. Abdülkadir Yüceiman 0 Makaleler Sami Karaören 0 Düzcltme AbduUıh Yazıcı 0 Fotograf. Erdoğan Köseoğlu 0 Bılgi-Belge. Edibe Buğra 0 Yurt Haberlen Mehmet Faraç Vayın Kurulır tlhan Selçuk (Ba$kan). Oriıan Erinç, Oktay Kurtböke. Hikmet Çetinkaya, Şükran Son«r, ibrahim Yıldu, Orinn Burs»h. Mıutafa Ballny, Hakan Kara. Ankara Temsılcısr Mustafa Balbay Atatürk Bulvan No: 125. Kat:4, Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020 (7 hat), Faks: 4195027 0 tzmır Temsılcısi: Serdar Kıak, H.ZıyaBlv. 1352 S.2'3Tel:4411220, Faks:4419117 • Adana TemsılcisırÇetinYiğenoğlu, tnönüCd. 119 S. No.l Kat:l.Tel:363 12 11, Faks: 363 12 15 Müessese Müdürü Cstfin Akmen 9 Koorctaatör Ahmet Korulsan • Muha- sebe Bülent Yener • Idare Hüseyin Güra-9 Bılgj-tşlem Nail tnal # Bılgı- savarSıaon Mfirine* Çfcr#San$ Fazikt Kuza MEDYA C: • Yönetım Kurulu Başkanı - Genel Müdür Gilbio Erduran 9 Koordinatör Reha Işıtman # Genel MüdürYarcbmcısı. SevdaÇoban Tel 514 07 53 - 5139580-5138460-61.Faks 5138463 \a>ımla>an \e Basan: \erv Oun Haber Aıansı. Basıp \e \a>ıncıhk \ Ş Turkocagı Cad 19 41 Caialoglu 34334 Islanbul PK 246 • Sı'rkecı 34435 Istanbul (0 212 • 512 05 05 (20 hat I Faks-(0 212ı 513 85 95 www.cumhuriyet.com.tr 21 AĞUSTOS 1999 lmsak:4.36 Güneş:6.12 Öğle: 13.15 İkindi: 16.59 Aksam: 20.03 Yatsı: 21.33 TUPRAS dersi 'Nükleer santral faciaya yol açar' Ekonomi Senisi-Marma- ra Bölgesı' nde \ aşanan dep- remın ardından TÜPRAŞ'ta meydana gelen yangın Tür- kiye'nin nükleer santrala ha- zır olup olmadığı sorusunu yeniden gündeme getirdi. Kendısıne "Enerjitermi- nalT rolü biçılen Türkiye'nin "karanhkta kalacağtz" man- tıgı ıle nükleer santrallara itilmeye çalışıldığını kayde- den Doğu Akdeniz Çevre- cılerı Sekreteri Oktay De- mirkan Türkiye'nin birdep- rem ülkesi olmasının yanı sıra birçok potansiyel tehli- keyi de içınde bulundurdu- gunu kaydettı. Demirkan söz- lerini şöyle sürdürdü: "Bunun için Çernobii fa- ciası sonrasında Dünya Sag- lıkÖrgütü tarafından hazır- lanan Çernobirin SağükSo- nuçları raporunun sonuçla- nna bakmak \eterli. Önce- likle nükleer bir kaza sonra- sında 5 bin ton kunı, kurşun, kil ve radvasvon > alıûm mad- desi gerekli \e bunların o böi- geve taşınmasıiçin 10'ar ton- luk en az 500 kamvon gerek- li ve bunların helikopterier- le havadan dökülmesi lazun. TL'PRAŞ'ı söndürmektegös- terilenbeceriksizlik\e>eter- si/likdüşünüldüğünde nük- leersanrralda j aşanacak ça- resizlik şimdiden ortada." Radyasyon sızıntısı duru- munda en az 100 kilometre alanın 6 saat içinde boşatıl- ması gerektiğini kaydeden Demirkan " TÜPRAŞ'taya- şanan yangında bunların ne kadannın yapdabildiğinj gör- dük. İzmitliler yoUara dökül- dü. yolJar tıkândı. Türkiye tüm bu şartlarda nükleer santral için ihaleye çıkmaya hazırlanıyor. Hükümetdep- remden ders çıkararak bazı çevrelerin dayattığı nükleer santralden bir an önce vaz- geçmeli" dedi. 'Uyanlan dinleyin' Eneriı- Yapı Yol Sen Ge- nel Başkanı Cengiz Faydalı da Akkuyu'da kurulması planlanan nükleer santral ko- nusunda. bu bölgenin Mar- mara gibi fay hattında bu- lunduğunu belirterek "Dün sağlıklı, bilimsel yapılaşma önerilerini dinlemeyip fela- kete yol açanlar, bugün dep- rem bölgesinde kurulması düşünülen Akkuyu Santra- lı'nın yapılnıaması doğrul- tusunda uyarılara kulak n- kıvor" dedi. Halk sokakta Ege'de deprem korkusu İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)- Marmara bölgesini yerle bireden deprem sonra- sı artçı depremlerin yoğunlaş- masıyla Kandilli Rasathane- si'nden gelen uyanlardoğrul- tusunda Ege'nin kuzeyi de önceki gece haylı hareketli geçti. Balıkesır'de Vali Ala- addin Yüksel'in çağrısıyla oiası bir depreme karşı halk geceyi sokakta geçirirken. Manisa. Aydın. Muğla, De- nizli ve tzmir'de de 'deprem" uyansıyla birçok ailenin park ve açık alanlarda sabahladı- ğı gözlendi. Balıkesir'de Vali Alaaddin Yüksel'in, Kandilli Rasatha- nesi'nın yeni ve büyük bir deprem olasılıgı üzerinde dur- masıyla tüm kent halkından geceyi evlerinin dışında ge- çirmelennı ıstedi. Bu çağn- ya katılım yüzde 100 gerçek- leşti. Balıkesirlilerparklara, okul bahçelenne koştu. Ara- balannda, parklarda, futbol sahalarında. pazar yerinde, kaldınmlarda ve çadırlarda u>Timaya çalıştı. Vali Alaad- din Yüksel de geceyi valılik bahçesinde. Balıkesir Mil- letvekiü Hüsevin Kalkan ıle birlikte geçirdi. Yüksel. Kan- dilli Rasathanesi'nin açikla- malan sonrası böyle bir ön- lemı alma gereği duyuldu- gunu vurguladı. Bu arada, Balıkesir Devlet Hastane- sı'ndeki tüm hastalar da ge- ceyi refakatçılar. doktor ve hemşirelerle birlikte hastane bahçesinde geçirdi. Merkez üssü Kocaeli olan 7.4 şiddetindeki depremden sonra büyüklüğü 4'ün üzerinde 56 deprem meydana geldi Artçı sarsıntılar azalıyor• Dün saat 03.03'te aletsel büyüklüğü 4.3 olarak kaydedilen bir artçı sarsıntı daha meydana geldi. Merkez üssü Gölcük olarak belirlenen artçı şokla birlikte, şu ana dek aletsel büyüklüğü 4'ün üzerinde olan artçı şoklann sayısı 56'ya ulaştı. tstanbul Haber Senisi- Merkez üssü Kocaeli olan 7.4 şiddetindeki depremden sonra. dün saat 03.03'te aletsel büyüklüğü 4.3 olarak kayde- dilen bir artçı sarsıntı daha meydana geldi. Boğaziçi Üniversitesi Kandil- Saat Büvüklük Saat li Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürfüğü'nden yapılan açıklamada, merkez üssüGölcükola- rak belirlenen artçı şokla birlikte, şu ana dek aletsel büyüklüğü 4'ün üze- rinde olan toplam 56 artçı sarsıntuun oluştufu bildirildı. Yetkililer, son üç artçı şokun merkezinin lzmit ve Ada- pazan olduğunu söylediler. Yetkililer, saat 13.00'den 18.00'e dek 4 ve üze- ri büyüklükte birartçı depremin kay- dedilmediğini açıkladılar. Büvüklük Saat Büvükiük Saat Büvüklük 1- 03.35 2- 03.57 3- 04.08 4-04.32 5- 04.33 6- 04.48 7- 05.23 8- 05.35 9- 05.43 10- 05.51 11- 06.14 12- 06.43 13- 07.18 14- 07.20 4.2 4.4 4.6 5.0 5.5 4.9 4.4 4 J 4.7 5.0 5.5 4.2 4.5 4.6 15- 07.40 16- 08.10 17- 08.45 18- 08.54 19- 09.28 20- 09.36 21- 10.21 22- 11.09 23- 11.11 24- 12.02 25- 12.32 26- 12-36 27- 13.46 28- 14.37 4.4 4.8 4.3 4.3 4.5 4.1 4.1 4.3 4.3 5.0 4.3 4.3 4.2 4.0 29- 14.58 30- 17.32 31- 18.17 32- 21.35 33- 21.52 34- 23.30 35- 21.52 36- 23.30 37- 00.14 38- 01.13 39- 01.53 40- 03.45 41- 04.04 42- 12.31 4.5 4.0 4.1 4.1 4.1 43 4.0 4.3 4.5 4.4 4.2 4J 4J 4.0 43- 16.59 44- 17.27 45- 18.34 46- 18.50 47- 00.16 48- 00.18 49- 02.18 50- 16.04 51- 17.15 52- 17.24 53- 18.16 54- 18.48 55- 21.35 56. 03.03 4.0 4.0 4.1 4.0 4.2 4.0 4.1 4.8 4.5 4.0 5.0 43 43 4.3 İzmit 1999 10.000'i astı Gerede 1944 3.959 100 50 0 -50 -100 KUZEYDOĞU ANADOLUFAY 1966 -500 Batı -400 -300 Muradiye 1976 3.840 Gediz 1970 1.086 -200 -100 0 35. boylama uzaklığı (km.) 100 200 300 400 500 Uzmanlar insanlarm ciddi ruhsal sorunlarla yüzyüze kalabileceğini belirtiyor Deprem depresyonu kapıda • Psikiyatrist Ayhan Kalyoncu, deprem bölgesinde yaşayan insanların stres, tepkisel depresyon hatta kişisel alt yapısı uygunsa ciddi akıl hastahklan bile yaşayabileceğini vurguladı. Psikiyatrist Doç. Dr. Nusret Kaya da "Deprem darbesinin toplumumuzun yüzde 50'sini yan panik ve depresyonlu bir hale getirdiğini" söyledi. İstanbul Haber Servisl- Türkiye'yi dennden sarsan depremde, birinci de- rece deprem bölgesinde bulunan kişile- rin psikolojik sorunlar yaşayabıleceği vurgulandı. Balıtdı Rum Hastanesi'nden Uzman Psikiyatrist Ayhan Kalyoncu, deprem bölgesinde yaşayan insanlann stres, tepkisel depresyon hatta kişisel alt yapısı uygunsa ciddi akıl hastalıkla- n bile yaşayabileceğini vurguladı. Psi- kiyatnst Doç. Dr. Nusret Kavada "Dep- rem darbesi toplumumuzun yüzde 50'si- ni yan panik ve depresyonlu bir hale ge- tirdiğini söyledi. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastahklan Hastanesi ve Balıklı Rum Hastanesi depremde psikolojik sorunlan bulunan- lara ücretsiz bakacağını açıkladı. Psiki- yatrist Ayhan Kalyoncu. deprem bölge- sinde bulunan kişilerde "Huzursuzluk, uykusuztuk, depremi yeniden uykuda görmek, ufacık birseste >eniden olayıya- şamak" gibi tepkilerin görülebileceği- ni söyledi. Özellikle televizyonlardaki bütün gün devam eden yayınlann in- sanlardaki huzurluzluğu arttırdığmadik- kat çeken Kalyoncu. "Televizyoııla^ga- zetetertabii ki bilgi verecek. Ama bu ka- dar vahim manzaralan bütün gün ver- mek doğru değil. Acı çekenlerin görün- tüleri insanlann huzursuzluğunu artü- nyor" dedi. Bazı yayın organlannda çı- kan "Bu İstanbul'da bekknen deprem değü" şeklindeki haberleri de eleştiren Kalyoncu. şöyle devam etti: "Kesin bir bilş yok. Bilimsel olarak kamdanmamış. Istelik böyle bir bilgi- vi açıklamak için hiç uygun bir zaman değil. İnsanlarzaten endişe içinde. Bu sa- dece insanlann şov yapmasL Böyle bir düşünce varsa ilk şok atiatıklıktan son- ra gerekli mercilere iletilmelL demeç ola- rak halka açıklanmamalı. Şimdi yapıl- ması gereken şev insanlan rahatiatacak açıklamalar olmah." Mec^ava tepki Psikiyatrist Doç. Dr. Nusret Kaya da "Deprem darbesi toplumumuzun yüz- de 50'sini yan panik ve depresyonlu bir hale getirdi" dedi. İnsanların sağlıklı düşünemediklerini söyleyen Kaya şu bilgileri verdi: "Medyanın habercilik adına yayımla- dığı acılı. kanlı göriintüler, panikve dep- resyonu artünyor. Bundan baştaçocuk- laroünak üzeretüm insanlaretkikniyor. Bilim adamlannın 'Deprem önceden tahmin edilemez' dediği ve bu bilimsel olarak da doğru olduğu halde. şu veya bu televizyon kanalında. gazete \eya medya orgamnda yavımJanan ihtimal içeren habeıier bile \anhş algılanıvor. Toplum paniğe sürükleniyor. Bu neden- le medyanın yayınlannda çok sorumlu davranması gerekir. Medya otosansür uygulavarakderhal toplum sagüğını dü- zetecek yayuılar yapmahdırlar." l.Ü Çapa Tıp Fakültesı Psikiyatri Ana- bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. SedatÖ/- kan, "Şokun ilk günlerini atlattık. arük soğukkanb ve akılcı düşünmek gereld- yor" dedi. Depremzedelere hem mad- di hem de manevi boyutuyla yapılacak desteğin çok önemli olduğunu söyle- yen Prof. Dr. Özkan. deprem sonrasın- da yakınlannı kaybedenlerde veya ya- ralanan kişilerde hayatta kalmanın suç- luluk düşüncesi yaratabileceğini söy- ledi. lJzmanlar televizyondaki deprem görüntülermin çocukbnn yasadığı şoklan yeniden yaşamalanna yol açabüeceğini befirttiler. 'Çocukları ekrandan ıızak tutun' İstanbul Haber Senisi- Uzmanlar, deprem sonrası televizyonlardaki görüntülerin çocuklan olumsuz etkileyebileceğini vurgulayarak, ekrandan uzak tutulmalannı istediler. Çocuk Vakfi Başkanı Ruhi Şirin, televizyondaki görüntülerin çocuklann şoklan yeniden yaşamasına neden oldu|una dikkat çekerken, Türk Psikologlar Derneği Kayseri Temsilcisi Haös Ozerk, deprem görüntülerinin özeüikle 9 yaşmdan küçük çocuklara izlettirilmemesi gerektiğini beürtti. Çocuk Vakfi Başkanı Ruhi Şirin, televizyondaki görüntülerin çocuklar üzerinde farkh etkileri olabileceğini söyledi. Çocuklann deprem göriintülerini şiddet içerikli göriintüler olarak algılayabileceklerini vurgulayan Şirin, "Deprem konusunda bügisi olan ve depremi bizzat >aşamış çocuklar için bu görüntüler deprem efektlerine dönüşebilir. ve çocuklar için yeni şoklara neden olabilir. Deprem bölgesi dışuıdaki çocuklann bu görüntülerle çocukluk çağı depresyonian kamçılanabilir r uyansında bulundu. Çocuklann deprem görüntülerinden uzak tutulmasını isteyen Ruhi Şirin, depremin çocuklara gerekçeli bıçimde anlatılması gerektığıni söyledi. "Çocuklann soruları yamtsız buakümamalı* 1 diyen Şirin. medyanın da bu konuda uyancı yayınlar yapmasını istedi. Çocuklarda 9 yaşına kadarki dönemin olaylan masallaştırma, felaketleştirrne ve abartma dönemi olduğunu belirten Halis Özerk ise şu bilgileri verdi: "Çocukluk dönemi depresyonunun etkisi, görüntüleri izledikten birkaç saat ya da birkaç gün sonra ortaya çıkabilir. Bu rahatsızlığın belirtileri çocuklarda telaşın artması, uyanlara karşı ani tepki vermesi. uykuda irkilme, huzursuzluk, aşın iştah. anne- baba ile daha fazla birlikte olma, onlara dokunma duvgusunun artması şeklindedir. Çocuklar daha çocuksu davTanış gösterebüirter. Ebeveynter çocuklannın davranışlanndaki değisikliğe duyarsız kalmamau, onkra daha fazla ilgi göstermelklir.'" Odalardan Meclis'e elestiri Mühendisler yapı denetimi istîyor ADANA (Cumhuriyet Güney tlleri Bürosu) - Adana depremi sonrasında ortaya çıkan yapı denetim eksikliğinin son depremle tekrar gündeme gelmesi Mühendis Odalannı harekete geçirdi. Mühendisler, geniş yığınlann karşı olduğu tahkim ve sosyal güvenlik yasalan konusunda sabahlara kadar çalışan Meclis'in yapı denetimi konusunu da ele alması gerektiğini savundu. Mühendis Odalan. Kocaeli depremmin Adana depremınden çok şiddetli olduğunu vurgulayarak devletın yine üzerine düşen görevlerı yapmadığına dikkat çektiler. Adana Inşaat Mühendisleri Odası Başkanı Sadi Sürenkök. "Biz Adana'da bü>ük bir deprem vaşadık. Ancak Yaiova ve Gölcük'e geldiğimizde burada yaşanan sarsınhnın boyııtlanııın kat kat fazla olduğunu gördük. Her yer yerie bir ohnuş, devlet ortada jok" dedi. Yasa tasansı kadiik oldu Adana depreminden sonra gündeme gelen yapı denetim yasasının bir önceki dönem görüşülmediği için kadük olduğunu kaydeden Sürenkök, "Sosyal Güvenlik Yasa Tasansı"nı geçirmek için sabahlavan Meclis bir an önce bu konuya de el armalı. Devlet ben bu tarihten sonra yasada var olan kurallara u> mavan binalann basariannı ödemiyonım. eksik malzeme kullanan müteahhitleri cezalandıracağım demeti. Adana depreminden ders almayanlar bu affetten arük ders almaülar'' dedi. Yurttaşlara destek çağrısı AKUT'tan acfl malzeme listesi tstanbul Haber Senisi - Arama Kurtarma Derneği'nin (AKUT). deprem bölgelerinde sürdürdüğü çalışmalarda kullamlmak üzere bazı malzemelere acil olarak ihtiyaç duyduğu bildirildi. AKUT'tan yapılan yazılı açıklamada, dernek adına çeşitli yerlerde yardım kamyonlan dolaştınldığının ögrenildiği belirtilerek böyle bır çalışmanın olmadığı kaydedildi. Açıklamada. deprem bölgelerinde şu malzemelere ihtiyaç olduğu bildirildi: "Buzdolabı (seyyar), tansiyon aleti, ventolin (üaç acil), kameton (ilaç acil), otoskop, anti sisteminik (acil), formaldehit, tetanos asısı (çok acil), şapka, güneş >ağu sedye, atel seti (kınklar için), orta ve büyük boy pil, iş tuiumu, jeneratör (acil), icebos, projektör, ceset torbası (acil), Idreç, her türiü antibiyotik (çok acil) ve taşımacılıkta kullamlacak araba-kamyon (çok acü>" Salgın hastaiık tehdidi Deprem bölgelerinde özellikle kolera-tifus belirtilerine rastlandığı belirtılen açıklamada, "çok acil olarak kolera ve tiffis önleyki anti konıyuculara", özellikle de "Idmeron" türevi antibıyotiklere ihtiyaç olduğu kaydedildi. Açıklamada, belirtilen malzemelerin Beşiktaş Ihlamur Yıldız Caddesi Sakıp Sabancı Anadolu Lisesi bahçesine getirilebileceği bildirildi. Tokat 1942 3.000 Uce 1975 Z385 Varto 1966 2.396 Hakkân 1930 2.514 600 Doğu İVEDİ ÖNLEM GEREKLİ Salgın tehlikesitstanbul Haber Servisi- Çöplerin birikmesi, tuva- let ve su olmaması salgın hastaiık tehlikesini gün geçtikçe arttırıyor. Uz- manlar deprem bölgele- rinde gelişebilecek hasta- lıklara karşı ilgilileri uya- rarak gerekli önlemlerin zaman geçirilmeden alm- masını istiyorlar. Marmara Bölgesi'ni sarsan deprem sonrası ge- lişebilecek salgın hasta- lıklara karşı almması ge- reken önlemler şöyle su^- landı: - lçme ve kullanma su- lannda kaynağı belirsiz olan açık, şüpheli amba- lajlı, İSKİ suyu ve bakan- lık izinli sulann dışında satıîan veya dağıtılan hiç- bir su kesinlikle kullanıl- mamalı. - Meyve ve sebzeler iyi- ce yıkanmadan kesinlikle yenilmemeli. - Çöp, evsel ve diğer atıklar ağzı açık şekilde atılmamalı. Hijyen önemli - Tuvalet ve diğer bi- reysel konularda hijyen kurallanna mutlaka uyul- malı. - Açıkta satılan gıda maddeleri tüketilmemesı veya iyice temizlenerek tüketilmeli. - Sudepolan kirli ve bı- rikintili olan veya artezyen kullanan apartman ve si- te yönetimleri, bulunduk- lan ilçe grup başkanhk- lanndan klor tableti veya kireç kaymağı alıp sulan- nı dezenfekte ederek kul- lanmalı. - Şüpheli sulann tüke- timi zorunlu olduğu haller- de en az 10 dakika kayna- tılmalı. - Ambalajlı su ahrken kabındaki etiket ve kapa- ğı üzerinde aynı ismi olan, kapak logosu kabartmalı olan, bakanlık ruhsat tari- hi ve sayısı belli olan ve da- ha önce açılmamış tek kul- lanımlık schiling kapaklı olması gerekmektedir. Istanbul'da durum İstanbul İl Sağlık Mü- dürlüğü deprem sonrası yaptığı incelemelerle ilgi- İi açıklamasında, şehir ka- nalizasyon ve antma sis- teminde herhangi birpat- lama olmadığınm tespit edildiğini belirtti. Baraj çıkişlan ve ana arterlerde süper dezenfeksiyon ya- pıldığı kaydedilen açıkla- mada şöyle denildi: "ŞebekeJerdekaçakola- sılıgı düşünülen haüara enjeksiyon yöntemiie kkr- lamaya takviye yapıldı. Aök ve çöplerin toplan- ması ve gerekli ilaçkunaiş- lemleri yoğunlaşünlarak sürdürüidü. bünın Oçesağ- lık grup başkanüidanna klor tatdederi ve kireç kay- mağı dağıüldı ve hassas bölgelerdeki apartman ve site sakinlerine talepleri dogrultusunada verihne- ye başlandL" MESELA DEDİK ERDAL ATABEK YazarımiE Erdal Atabek yıllık iznini kullandığından yazılarına ara vermiştir. e-posta : tan Ca prizma. net. tr