Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
21 AĞUSTOS 1999 CUMARTESİ • • • * CUMHURİYET SAYFA
HABERLERİN DEVAMI 19
GUNCELcÜNEYT ARCAYÜREK
• Baştarafi 1. Sayfada
ABD Başkanı ıle TC Cumhurbaşkanı on dakıka
goruşmuş Clınton Cumhurbaşkanı Demırel'e, "ta-
zıyelennı bıldırdıkten" sonra
"Daıma yanınızdayız Ne ıhtıyacınız varsa lütfen
bıldınn" dıyor
Demırerınyanıtıhaberdeyok Zaten masal bun-
dan sonra başlıyor
Telefon goruşmesınden sonra Başkan Clın-
ton'un -açıklanmayan- davranışlannı, verdığı buy-
rukları medyamız nereden nasıl oğrenmışse oğren-
mış, bılınmıyor ama şakır şakır yazıyor
özel becen ısteyen postmodern "çıftetellı" ga-
zetecılık bu
Ankara-VVashıngton arasında geçenlerı, ama
açıklanmayan bılgılen "keşfetmek" ve kamuoyu-
na duyurmak'
Haber masalımsı da olsa ınsanı heyecanlandın-
yor
Clınton, telefonu kapar kapamaz basmış emn
"Baba'nın arzusu tez elden yenne getınle "
Genelkurmay Başkanı Shelton'un eteklerı nasıl
tutuşmasın'? Bır yanda ABD Başkanı, ote yanda
"boyyuk devlefm Cumhurbaşkanı
Ustelık hemen her konuda uzman, her gun her
konuda konuşan Demırel, bu ozellığıyle yurtdışın-
dadatanınıyor
ABD'nın elınde ışımıze yarar hangı tur araç ge-
reç, uçak ya da gemı olduğunu bılen Demırel, "ar-
zusunu" aynntılanyla ıletıyor Clınton'a
"3 bın 100 kışı taşıyan, 631 yataklı, 22 hava am-
bulanslı, son teknolojıye sahıp amelıyathane ve
kiınıklenyle üç 'yuzer hastane1
" ıstıyor
Masalımsı oykude eksık olanı tamamlamak gö-
revımız Clınton, Demırel'ın ıstedığı hastane gemı-
lennı nrtelıklerıyle nasıl oluyor da bıldığını oğrenmek
ıstıyor
Demırel boyyuk bır sıyasetçıye yaraşır boyyuk
tevazuyla "Eh bızım de kaynaklanmız var sevgılı
Bıll" dıyor
Boylece "Baba Sülü ıstıyor, Sevgılı Bıll yoüu-
yor"
Geçelım masalı, geielım yaşadığımız gerçekle-
re Hukumet şaşkın
Ecevit, sankı "ıcracı bır başbakan" değıl de,
"olaylan ızleyen ve ırdeleyen bır başka ulkeden
gelen bır gozlemcı, bıryorumcu "
Nerede?
örneğın, Ecevrt'e göre, IMF'nındepremeyardım
olsun dıye gonderdığı 325 mılyon dolar Turk eko-
nomısıne "duyduğu guvenden" kaynaklanıyor-
muş
1
Ne kı, Cumhurbaşkanı ve Başbakan, duzgun
gunlerde kucaklaştıklan halkımız arasına kanşamı-
yor, depremzedelerle kucaklaşamıyorlar
Demırel, deprem bolgelerını helıkopterle dolaşı-
yor ve "halkıyla havada kucakiaşıyor"
Bu da bızımkılere ozgu "deprem demokrasisı!"
Halkının ıstırabını havadan ızleyen, ama halktan
dınlemeyen Cumhurbaşkanı, helıkopterden ınıp
ayağı yere bastığı her yerde refakatındekı bakan-
lann, orneğın Koşk'tekı kabulde elını open Devlet
Bakanı Yüksel Yalova'nın pur dıkkat ve pur cıd-
dıyet ızledığı basın toplantılan yapıyor
Halk ıstırabını, hukumetın ılgısızlığını, yardımdan
yoksun kalıştnı avaz avaz haykınyor mu
9
Bu çığ-
lığı Demırel şoyle yanıtlıyor
"Hukumetımıze, burada gördüğum çalışmala-
nndan dolayı teşekkür edıyorum Hukumet yapa-
bıleceğının en lyısını yaptı "
Bır gazetemız manşetınde soaıyor "Devlet ne-
dırpekı^"
Deprem altında kalan devlet, ışte budur karde-
şım'
Ne çare devlet nedır dıye sormadan, oncelık
alan bır başka soruya yanıt aramamız gerekıyor
"Hukumet nerede?"
Bulan varsa parmağını kaldırsın
1
OHALValisi
Aydın Arslan öldü
DtYARBAKIR
(Cumhuriyet Bürosu)-
Oncekı gece
Dıyarbakır'da kalp knzı
geçıren Olağanüstû Hal
(OHAL) Bolge Valısı
Aydm Arslan,
Ankara'ya goturulürken
uçakta yaşamını yıtırdı
Arslan, OHAL'ın
beşıncı valısıydı
Daha once astım ve
kalp rahatsızlığı olduğu
belırtılen Olağanüstû
Hal Bolge Valısı Aydın
Arslan öncekı gece saat
21 30 sıralannda evınde
kalp knzı geçırdı
Arslan'a ılk mudahale
evmde doktorlar
tarafından yapıldı Daha
sonra ambulans uçakla
Ankara'ya göndenlen
Arslan Malatya
uzenndeyken yapılan
bütün mudahalelere
karşın kurtanlamadı
Arslan'ın cenazesı
Gulhane Asken Tıp
Akademısı Asken Tıp
Fakültesı Hastanesı'ne
kaldınldı
Cumhurbaşkanı
Süleyman Demiret
TBMM Başkanı
Yüdınm Akbulut,
yayımladıklan
bassağhğı mesajmda,
Arslan'ın ölümunden
buyuk uzûntu
duyduklannı bıldtrdı
Dıyarbakırspor Kulubü
Başkanı Adnan
Oktörende, Arslan'ın
olumünun Dıyarbakır'ı
yasa boğduğunu
söyledı
Bölgeinsanı
OHALınHayri
Kozakçıoğlu, Necaö
Çetinkaya, Unal Erkan,
Necaü Bılican'dan sonra
beşıncı valısı olan
Arslan, 1953 yılında
Elazığ'a bağlı Maden
ılçesmde doğdu tlk,
orta ve lıse eğıtımmı
aynı yerde tamamladı
1972 yılında Istanbul
Unıversıtesı Hukuk
Fakultesı'nde oğrenıme
başladı, 1976 yılında
mezun oldu Aynı yıl
gırdığı kaymakamlık
sınavını kazanarak
Elazığ'da Maıyet
memur olarak goreve
başladı Malatya
Arapgır ve Kastamonu-
Araç ılçelennde
kaymakam vekıllığı
yaptı 1979 yılında
Maçka
Kaymakamlığına
asaleten atandı
1980 yılında
yedeksubay olarak
askerlık gorevını
Mengen Askerlık
Şubesınde tamamladı
1981 yılında
Çankın Ovacık, 1983'te
Burdur Bucak ve 1985
yılında Batman'a
kaymakam olarak
atandı 1987 yılında
Olağanüstû Hal'ın ılanı
ıle bırlıkte Bolge
Valı Yardımcılığma
getınldı 1989 yılında
Dıyarbakır Emnıyet
Müduru oldu 24
Temmuz 1990'da
Şınıak'ın ılk Valısı
olarak goreve
başladı 1992
yılında Karaman
Valılığıne atandı
1994 yılında
merkez valısı, 1996
yılında ıse
Kastamonu
Valısı oldu 15 Eylul
1997tanhınden
ıtıbaren Olağanüstû
Hal Bolge Valısı
olarak görev yapan
Aydın Arslan evlı ve
3 çocuk babasıydı
Kıvnkoğlu: Hükümet OHAL ya da sıkıyönetime gerek görmedi, afet ilan etti
OHAL uygulaması tarbşdıyor
ANKARA (Cumhuriyet Bfirosu) - Bakanlar
Kunılu'nun deprem gecesı uygulamayı kabul et-
medığı olağanüstû hal uygulaması yenıden tartı-
şılıyor Hukumetın deprem felaketınden sonrakı
gelışmelerde sergıledığı çaresızhk, kunımlann
yapılannı ve yeterlılıklennı gundeme getmrken
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hüseyin Kıvn-
koğlu. olağanüstû hal ya da sıkıyonetım uygula-
masının tartışıldığını, ancak hukumetın afet ıla-
nını uygun gördüğünü soyledı
Resmı ılanı beklemeden seferberhk ortamın-
da çalışan halk, duzenlı ekıplerle bolgeye yardım
gondenyor Kurtarma çalışmalan ıçın madencı-
ler ve dağcı gençler devre>e gırdı Emeklı Orge-
neral Kemal Yavuz un "yönetinun bıttiğı, sefer-
bertik ya da akıyöneüm üan edikrek koordtaas-
yonun 1. Ordu Komutanı'na dev redflmesı gerek-
tigi** sözlen, hukumet ıle asken yetkılılenn kur-
tarma faalıyetlenne yaklaşımındakı farklılığın
dennlığını ortaya koydu
Turk Sılahh Kuvvetlen'nın (TSK) felaket se-
naryolannı yıl ıçınde hazırlayarak knz tatbıkat-
lan yaptığı kaydedıhrken, bölgede kurtarma fa-
alıyetlen sırasında yaşanan sıkıntılann temelın-
de "yrtki ve sonjmhıhık" karmaşası olduğu sa-
vunuldu Cumhunvet'ın aldığı bılgıye gore,
MGK Genel Sekreterlığı bunyesındekı knz yö-
netun merkezı en kotü felaket senaryolanna go-
re hazır durumda Yetkıhler, senaryolarvetatbı-
katlara ılışkın hazırhklar sırasında dönemın hu-
kumetlennın TSK'nın faalıyetlenne ılgı goster-
medığme, toplanhlara "nezaketen" temsılcı gön-
derdığıne dıkkat çekıyorlar Yetkılıler, son olay-
da eşgudumde yaşanan duzensızlığın de kayıp-
lann artmasına neden olduğunu belırtıyorlar
Ecevit: OHAL gündeme geldi
Bakanlar Kurulu'nun depremm olduğu gece
yaptığı toplantıda olağanüstû hal uygulamasının
da gündeme geldığı, ancak başta MHP'lı bakan-
lar olmak uzere hûkümet uyelennın reddetmesı
üzenne kabul edılmedığı, afet ılanıyla yetınıldı-
ğı oğrenıldı Alınan bılgıye gore, salı gunu yapı-
lan Bakanlar Kurulu toplantısında konuyu gün-
deme Ecevit getırdı Toplantının açılışında dep-
remın zararlan ve yarattığı sorunlan anlatan Ece-
vit, knz yonetım merkezının çahştığını, ancak eş-
gudum aksaklıklan bulunduğunu soyledı Dışış-
len Bakanı tsmaüCem, OHAL'ın uygulanabıle-
ceğını, uygulanmazsa da hukumetın sorunun us-
tesmden gelebıleceğını, Tunzm Bakanı Erkan
Mumcu da, sorunun sıvıl asker meselesı halıne
getınlmemesını ıstedı Mumcu "Onemtiolanen
hızh şeküde müdahaie edebilmek ve halkunıza
yardımcı olabılmek. Daha önce deprem geçiren
valflerden yararlanalım, oolan knz merkeztne
çağırahm. Depremden sonraflkgünlerçokönem-
H. OHACden korkmayahm. Vahieri yetkılendir-
mek lazım. Ozel sektörün ımkâniannı tam oiarak
kuflanabilmek lazım. Gerekıyorsa OHAL ılan
edetim diyor. Bunu yetkı devn olarak gormeve-
Hm" dedı
Dev let Bakanı Mehmet Keçecfler'ın, genel ya-
şamı etkıleyıcı afet ılanı önensımn ardından soz
alan Bayındırlık Bakanı Koray Aydm, "Bizinı
hazu-hğımız var, bakanhk karanyla biie her tür-
lüözelsektörımkânı kulIanılabiHr" dedı Devlet
Bakanı Tunca Toskay da Aydın'ın göruşlenne
katıldı ve toplantıda genel yaşamı etkıleyıcı afet
ılan edıldı
'OHAL'e gerek görmedik'
Ecevit, OHAL ya da sıkıyonetım ılan edılme-
sıne ılışkın tartışmalann anımsatılması uzenne,
"Nasıl tedbır ahnz, bu konu Bakanlar Kunı-
lu'nda göruşukJü. AfederfleUgili yasal olanakla-
rm yeteriı olacağı kanısma vanldı. Olağanüstû
hal u> gulamasına su ana kadar gerek görmedik,
bundan sonra da gerek olacağını sannuyorum"
dedı
Ecev ıt, "Askerden sıkryönenm istemi getdL Sı-
krvönetim ilan edflebdır mı?" sorusuna "Sflahh
kuvvetlerden böyle bir istek kesınlikle gelmiş de-
ğjL Deprem böJgesinde sflahh kuvvetienfledev-
letin d^er kurumlan tam bir isbirliği içinde cah-
şıyor" yanıtını verdı
Bolgedekı valılenn yetkı ve sorumluluklan-
nın gereğını yenne getırmedıklen görüşu, sıya-
sı partı kulıslennde dıle getınldı Bazı mulkı ıda-
re gorevlılennın ınısıyatıf kullanmadaaktıfolma-
malan nedenıyle hukumet, bakanlar Hasan Ge-
ımci, Yaşar Okuyan ve Metin Bostanaoğlu'nu
bolgede görevlendırdı
'Hükfimetin tasamıfu''
Genelkurmay Başkanı Kıvnkoğlu, bolgede
sıkıyönetime ıhtıyaç olup olmadığına ılışkın bır
soru üzenne şunlan soyledı "Bu, tabü hükümet
tarafindan kararlaştınkh. Olağanüstû halı de uy-
gun görmediler. Ve kendilenne, \uhlere bazı vet-
tdler vermek suretryte olağanüstû hal veya sıkıyö-
netime gerek kalmadan bu isin yürütükböeceği
kanısma vardıklanndan gerek görmediler. Ama
TSK, devletın bütun kurumlan bu konuda her
turlü destegı sağlamaktaduiar. Gecesını gundü-
züne katarak orada hızmet vermektedirler. Bu-
na hükümet gerek görmemıştir."
Kıvnkoğlu, "Sizin böyle bır öneriniz oldu
mu?" sorusuna ıse şu yanıtı verdı
"Tabii görüşüldü, tarusıldı, tartışıhyor. Bu da-
ha cok, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterü-
ğı'nde Knz \ öneümı dedığımız merkez var, ora-
da butun bakanlıklanmızın temsücıien vardır.
Başbakanhk Miisteşan'nın başkanbğuıdadır,
orada görüşülüyor. Sıkıyonetım mi olsun, olağa-
nüstû hal mı uygulansın, yoksa buna gerek kal-
madan bu iş olabilir mi taranda."
Orta Amerika da deprem
Dış Haberter - Türkıye'nın yaşadığı ve yûz-
yılın en buyuğü olduğu belırtılen deprem, Orta
Amenka'yı da vurdu Türkıye'de 10 bın kışının
ölumune neden olan ve Rıchter ölçeğıne göre
once 6 7, daha sonra 7 4 olarak açıklanan dep-
rem, aynı şıddette Kosta Rıka ve Nıkaragua'da
da yaşandı Ancak ılk belırlemelere göre Orta
Amenka'da meydana gelen deprem sırasında
herhangı bır can kaybı olmadı Peru ve Bulga-
nstan da hafıf şıddetlı sarsıntılar yaşarken, Yu-
nanıstan deprem tehlıkesıne karsı alarma geçtı
Orta Amenka ulkelennden Kosta Rıka, Nıka-
raguavePeruıleBulganstandunsallandı ABD
Ulusal Deprem Bılgı Merkezı (NEIC), Kosta
Rıka'da Rıchterölçeğıyle 6 7 şıddetınde bırdep-
remın meydana geldığını bıldırdı Merkez üssu-
nun ülkenın guney sahıllen olduğunu açıklanan
depremınTSl 13 02'de meydana geldığı kayde-
dıldı
Fransa'nın Strasbourg kentınde bulunan Dep-
rem Araştırmalan Merkezı ıse depremın şıdde-
tını Rıchter ölçeğıyle 7 4 olarak açıkladı Kos-
ta Rıka'nın tûmûnde ve Nıkaragua'da hıssedı-
len depremde, bınalann sallandığı, enerjı hatla-
nnın kesıldığı behrtıldı Türkıye'de açıklanan
son rakamlara göre 10 bın kışının yaşamını yı-
tırdığı depremı aynı şıddette yaşayan Kosta Rı-
ka'da olen ya da yaralananın bulunmadığı açık-
landı Peru'nun başkentı Lıma'nın kuzeybatısı-
na duşen Montana bölgesınde de TSİ 16 50'de
meydana gelen ve aletsel büyüklüğü 5 3 şıdde-
tınde deprem oldu Orta şıddettekı depremın
bolgenın kırsal kesımınde hıssedıldığı kayde-
dıldı
Bıdgaristan da saDandı
Bulganstan'ın gûneybatısında dün hafif şıd-
dette bır deprem meydana geldı BTA haber
ajansı, Bulganstan Sısmolojı Ensütüsü'ne daya-
narak verdığı habennde, Rıchter ölçeğıne göre
3 3 şıddetınde olan ve can kaybınm yaşanmadı-
ğı depremın merkez üssünün başkent Sofya'nın
Tiirkiye çare anyor
• Baştarafi 1. Sayfada
haikı paniğe sürükİedigini, AKUT'un
sıkınü kaynagı hahne geküguıi" söy-
lemesı tepkılen daha da arttırdı Du-
ranay, deprem bölgesınde sağlık per-
sonelı ıhtıyacının bulunmadığını be-
lırterek, bu yönde açıklama yapan
AKUT elemanlannm 'işi sova döktü-
ğunü' söyledı AKUT'un knz ıçınde
knz yarattığuıı, sıkıntının kaynağı ha-
lıne geldığını ıfade eden Duranay,
bolgeye gondenlen fazla sağlık per-
sonelının kanşıkhğa neden olacağmı
ılen surdu Duranay'ın bu açıklama-
lan şaşkınhkia karşılandı Gunlerdır
tüm yurtta halkı yasa boğan ve panık
yaratan depremın dördüncu günün-
de, dun saat 14 00 ıtıbanyla olü sayı-
sı, Başbakanlık Knz Yöneüm Merke-
zı'nın rakamlanyla 10 bın 59'a, yara-
lı sayısı ıse 45 bın 17'ye ulaştı
Bu sayının enkaz altında bulunan
cesetler çıkanldıkça 1939 Erzıncan
depremını gende bırakması beklenır-
ken hukumetın hâlâ bölgeyle ılgılı
"olağanüstû hal" ılan etmemesı eleş-
tınlıyor
Meclıs'te bu konuda yapılan top-
lantıdan bu yana muhalefet partılen
FP ve DYP "olağanüstû hal ilan edil-
mesir
'nı ısterken Meclıs dışında bulu-
nan CHP Merkez Yonetım Kurulu
(MYK), hukumetın deprem bolgesı-
ne müdahalede geç kaldığını, kurtar-
ma çalışmalannda eşgüdumü sagla-
yamadığmı vurguladı CHP MYK,
"Depremı izleyen ilk 3 saat içinde Ba-
kanlar Kurulu'nun toplanarak, dep-
rem bölgesinde 2 ay uk sure için olağa-
nüstû hal karan ahnması gerekirdi"
goruşünu dıle getırdı
CHP MYK, öncekı gün başlayan
deprem gundemlı toplantısım dün de
surdürdü Toplantıda, uıceleme yap-
mak uzere bolgeye gıden partı yöne-
tıcılennın saptamalar ve onenlen
doğrultusunda hazırladıklan raporlar
ele alındı
Hukumetın pek çok yönden son de-
rece yetersız kaldığı göruşunde bırle-
şılırken, Özel Afet Yasası çıkanlarak,
uygulamalannın sadece bununla go-
revlendınlecek bır devlet dakanına
bağlanması gerektığı kaydedıldı Bol-
geye gıden 3 grup tarafından hazırla-
nan raporlarda şu saptamalara yer ve-
nldı
- Depremın şıddetı \e tahnbat po-
tansıyeh doğru olarak belırieneme-
mistir. Dola\ısı>la aferin boyutlan,
kurtarma faaliyetleri acısından en kri-
tik donem olan ılk ikı gun içinde doğ-
ru olarak algüanamamıştır.
- Devletın kurtarma faalıyetlenne
katkısı ılk gün yok düzeyde, ıkıncı
gun ıse çok sınırlı ölçekte gerçekleş-
mıştır
-HükümeÜn müdahalesi çok yeter-
siz duzevde kaldı. l Ikenın olanaklan
(kamu kuruluşlan, asken bırimler,
belediyeler, özel kesun) seferber edil-
medL Kurtarma faaliyetknnde halk
büyük olcude kendi halıne, yalmz bı-
nüakta.
- Deprem sonrası kurtarma faalı-
yetlennde basan ıçın öncelıkle eşgü-
düm, uzmanlık, makıne ve teçhızat
gereklı olduğu halde hükümet bunla-
nn hıçbınnı yennde ve zamanında ye-
tennce sağla>amadı
- Asken birliklenn ve emnıyet güç-
lerinin eünde son derece etkin ve ye-
terli habeıieşme olanaklan olduğu
halde, kurtarma faalryetlen haberleş-
mede yetersızlık nedenıy le aksanuşnr.
- Deprem, Sıvıl Savunma Teşkıla-
tı'nın maaş almak ve kadro doldur-
maktan öte hıçbır ışlev ve katkısı ol-
madığını bır kez daha kanıtlamıştır
Bu teşkılat ılk 48 saat ıçınde kendı
gorevlılenne dahı ulaşmakta yetersız
kalmıştır
- Deprem kriz merkezkri geneffik-
le şekilden oteye geçememiş ve gerek-
U e^udümü sağlamakta yetersiz kal-
mıştır.
- Devletın bugune kadar geçmış
afetler nedenıyle afetzedelere yakla-
şık 35 bın konut borcu vardır Bu ra-
kama Guneydoğu Anadolu'da zorun-
lu köy bosaltmalan nedenıyle sağlan-
ması gereken yaklaşık 70 buı konut
dahıl değıldır Bu depremle depremın
yurttaşlanna karşı konut borcu asga-
n 10 bın artarak yenı boyutlara tırma-
nacaktır Oysa 1999 butçesınde "Afet
FomTnda ve "Konut Fonu"nda öde-
nek yok duzeydedır
- Deprem bölgesi hem içten hem de
dıştan göçmen abuı bolge oktuğundan
ozelnklebasta Bulganstan, Makedon-
ya, Yunanistan olmak uzere Balkan
ülkelerinden on bmlerce soydaşınuz
vize alarak, deprem bolgesuıdekı ya-
kmlanmn akıbetinden haberdar ol-
mak ıstemışlerdir. Bu kışilere kısa sü-
reti ozel bir vize uygulamasına başlan-
maa bısani açıdan gerekhdır.
- Türkıye'de merkezıyetçı kamu
yonetımı tam bır "çökuntü" ıçmdedır
Kamu yönetımının bu acız ve etkısız
durumuna karşın halkın doğrudan
seçtığı beledıyeler hemşenlennın yar-
dımına koşmakta tüm olumsuz koşul-
lara karşın daha etkılı olmuşlardır Bu
durum, ıdan reform yapılarak, yenn-
den yonetım bınmlennın daha güçlü
kılınmasını gereklı kılmaktadır
DYP Genel Başkanı Tansu Çil-
ler'de dün yazılı bır açıklama yaparak
derhal akılcı ve acıl onlemler ahnma-
sı uyansmda bulundu Yalnızca 'ha-
a' sözlerle acılann dındınlemeye-
ceğmı belırten DYP Genel Başkanı
şunlan dedı
"Acılan bıiyûten, katlanümasuu
daha da zoriasnran bir gerçek ise dep-
rem felaketine uğrayan bolgeleriınize
gereğince, yetennce destek olunama-
nuş olması, çeşitli kademelerdeki so-
nımlular tarafindan sergilenen şaş-
kmhk, organızasvon bozukluğu, ko-
ordinasyonsuzluktur"
Ulusal >as ılan edılmesını ısteyen
Çıller aynca şu onenlerde bulundu
"Deprem felaketinın yaşandığı yer-
ler' olağanüstû hal bölgesi ilan edii-
meüdir. Böylece bolgeye yapılmakta,
yapılacak olan hizmetterin koordine-
si sağlanmıs olacak, çok baştuık ve da-
ğuukhk ortadan kalkacak, hizmetler-
de etkinlik sağlanacakur. Acfl yardım
seferberttği ilan edilmelidir. Böylece,
çeşitli kuruluş ve kışUerin vardımlan-
nm ihtiyaç duyulan bolgelere rvedink-
le lüasürdması konusunda da koordi-
nasywn sağlanmış olacakür. Salgm
hastahk tehlikesuıe karşüık sağlık se-
ferbernği üan ediunefa ve aşı kampan-
yalan ile bu bölgeterdeki halkımmn
korunması sagianmabdır."
tÜ sınavlan erteledi
Istanbul Unıversıtesı Rektoru Prof
Dr Kemal Akmdaroğlu, deprem ne-
denıyle bütunleme smavlannın 6 Ey-
lûl'e ertelendığını açıkladı Alemda-
roğlu, yaptığı yazılı açıklamada, söz
konusu yenı sınav tanhının ılende da-
ha da ertelenebıleceğını behrttı
BM'ye bağlı Dunya Sağlık Örgütu
(WHO), depremde ölenlenn cenaze-
lennın salgın hastahk konusunda
yüksek bır nsk oluşturmadığını bıl-
dırdı
WHO'da görevlı doktorlardan Mkv
helThieren genellıkle doğal felaket-
ler sonunda ölenlenn ortada kalan ce-
nazelennın derhal gomulmemesı ve-
ya yakılmaması halınde çevreye sal-
gın hastahk tehlıkesı yayacagına ına-
nıldığını, ancak bunun yanlış bır ı-
nanç olduğunu söyledı Thıeren, do-
ğal felaketın yaşandığı bolgede daha
once olmayan hastalıklann felaketler
sonrasında ortaya çıkmadığını kay-
dettı
Yağma çetesi yakalandı
Samsun'dan Kocaeh'ye yağma
yapmak ıçın gelen yaklaşık 30 kışılık
bır grubun bölgede yakalandığı bıldı-
nldı
Öte yandan Eskışehır'de depremde
çöken 7 katlı bınanın teknık sorum-
lusu olduğu bıldınlen bır kışı ıle dep-
remde büyük hasar gören bır sıtenın
3 müteahhıdı gozaltına alındı
75 kılometre güneyı olduğu belırtıldı
Yunanlı sısmologlar, Marmara'da meydana
gelen şıddetlı deprem sonucu Ege'nın kuzeydo-
ğu bölgesınde, yer altındakı toprak katmanlan-
nın kuzeye doğru kayması nedenıyle Yunanıs-
tan'ı da ıçıne alan bır bolgede yenı bır depremın
meydana gelmesı ıhtımalı bulunduğunu ılen
sürdü
Atına Rasathanesı yetkılılennın açıklamasın-
da, yapılan araştırmalar sonUcu, Kocaelı mer-
kezlı depremın meydana gelmesıne neden olan
genış toprak tabakasının tam olarak yenne otur-
madığının tespıt edıldığı belırtıldı Toprak kay-
ması sonucu yer altında oluşan yüksek enerjı-
nın Kuzey Ege bölgesınden Atına'ya kadar uza-
nan bölgede, Rıchter ölçeğıne gore 6 5 şıddeö-
ne kadar varabılecek yenı bır sarsıntı meydana
getırme olasılığınm çok yüksek olduğunu öne
süren yetkılıler, televızyonda yaptıklan açıkla-
mada, Yunan halkma paniğe kapılmadan onlem
almalannı önerdı
Diyanet îşleri
Başkanı Yılmaz
'Cesetler
yıkanmadan
gömülebilir'
KOCAELİ(AA)-
Dıyanet tşlen Başkanı
Mehmet Nuri Yılmaz,
depremde enkaz altından
çıkanlan bazı cenazelenn,
zorunluluk söz konusu
olduğu ıçın yıkanmadan
gömülebıleceğını
belırterek "Baa cesetier
tanınmaz hafc geinuştir.
Erken gomühnesınin bir
sebebi de salgm
hastahklan önlemektir"
dedı
Yılmaz, depremın merkez
ussü olan Kocaeh'ye
gelerek Valı Memduh
Oğuz'u makamında
zıyaret ettı Zıyaret
oncesınde gazetecılenn,
cenazelenn yıkanmadan
ve cenaze namazı
kılınmadan gomuldüğune
daır şıkâyetler geldığını
behrtmesı uzenne bır
açıklama yapan Yılmaz,
bazı cesetlenn tanınamaz
hale geldığını ve bu
yuzden de yıkanmadan
gomülebıleceğmı ıfade
ettı
Hastahk uyansı
Cenazelenn erken
gomulmesınm bır
sebebının de meydana
gelebılecek salgm
hastalıklan önlemek
olduğunu kaydeden
Yılmaz, "Tûrk halkının
böyle gunlerde daha çok
yardımlasması gerekir.
Böyle gunler
yardımlaşmave
dayanışma gunlendir.
Allah bir daha boyie
gunler gostermesin" dedı
Kocaelı Muftülüğu
yetkılılen de, ıl genelınde
yaklaşık 50 camınm hasar
gorduğunü, daha çok
mınarelenn yıkıldığını
belırttıler
Yetkılıler, tum camılenn
açık olduğunu ve 24 saat
hızmet veren
gasılhanelennde
cenazelenn yıkanarak
namazlannın
kıldınldığını bıldırdıler
G U N D E M MUSTAFA BALBAY
• Baştarafi 1. Sayfada
bugunku adını aldı 1947'de "zaman " bolumu hız-
mete gırdı 1982'de Mıllı Eğıtım Bakanlığı'ndan
alındı, Boğazıçı Unıversıtesı'ne bağlandı Deprem
Araştırma Enstıtusu ıle Gok ve Yer Bılımlerı Araş-
tırma ve Uygulama Merkezı adı attında ıkı kuruluş
halınde çalışıyor
Son donemde reytıng rekorlannı Kandıllı Rasat-
hanesı Muduru Prof Dr Ahmet Mete Işıkara kı-
nyor Buda doğal Tum Turkıye, deprem konusun-
da sağlıklı bılgıler edınmek ıstıyor Gunumuz "bıl-
gı çağı" Bılgı her şey Yaşam kurtarma, yakın ge-
leceğı ongorme karar verme
Ne var kı Kandıllı'den gelen haberlertam anla-
mıyla guven vena değıl Ilk gunku depremın bu-
yukluğune ılışkın yanlışlığına, öncekı gunku "dep-
rem olabilir" uyansının ıçenğıyle ılgılı kuşkumuz
eklenınce, konuyla yakından ılgtlı, daha once baş-
ta Cumhunyet'ın Bılım-Teknıkdergısı olmak uze-
re pek çok yerde yazıp çızmış kışılerle ılışkı kur-
duk
Aşağıdakı yorumlanmız ve aktardıklarımız, so-
zunu ettığımız kışılerden aldığtmız bılgılere daya-
nıyor
Ilk gun Prof Işıkara'nın verdığı rakam 6 7 ıdı
ABD kaynaklı haberier ıse buyukluk ıçın 7 8 dı-
yordu Bunu Prof Işıkara'ya sordular Kendısın-
den emın bır havayla "Hayır"ded\, "bızımkı doğ-
ru Onlar su yuzeyındekı tıtreşımle ölçmüştür "
Doğal olarak hepımız Kandılh'ye ınandık Ama
ertesı gun Kandıllı hatasını kabul ettı ve "7 4'müş"
dedı Depremın buyukluğuyle şıddetı aynı şey
değıl Deprem buyukluklennde yaygın kullanılan
Rıchter olçeğı açığa çıkan toplam enenıyı venyor
Ama konuyla bdımsel olarak ılgılenenler deprem
buyukluğunun yarattığı şıddet ıçın aynca "Mer-
callı ölçeğım" kullanıyoriar Bu olçekle en zayıf
deprem bır, en ağır hasara yol açan deprem 12
olçeğınde İzmıt ıçın venlen rakam, 10-11 Bunun
Rıchter ölçeğıne gore karşılığı 7 5-8 1 arasında
Bu durumda Kandıllı'nın 7 4 ısrannın da gerçek-
çı olmayabılecegı kuşkusu ortaya çıkıyor Bunun
uzennde neden ısraria duruyoruz^ Eğer bu bu-
yukluk ılk aşamada duyurulsaydı, dunya yardıma
koşarken daha hızlı hareket edebılırdı 6 7 buyuk-
luğundekı depremle 7 5 buyukluğundekı depre-
mın açığa çıkardığı enerjı arasında 100 kata yakın
fark var
1
Prof Işıkara'nın öncekı gun, "Yeraltından va-
hım haberler geldı, bu bıldığımız fay hattının dı-
şında. Büyuk deprem olabilir Geceyı dışanda
geçınn" uyansı da bılım adamlannca "bılımsel"
bulunmuyor Bılım adamlan Gemlık'tekı hareket-
lılığın ortalama 7 yıl sonrakı bır depremın haber-
cısı olabıteceğını belırterek Prof Işıkara ıçın de-
ğışık yorumlar yapıyorlar Kandıllı Rasathane-
sı'nın tanhıne duyduğumuz saygı nedenıyle bun-
lan aktarmıyoruz
1
Bebeklerini düşüren anneler
Istanbul'da öncekı gece yaşananlatia ılgılı bınn-
cıl kaynaktan bıze ulaşan bır yaşam kesıtını akta-
ralım
Doğum yapacak bır kadın telaşla, depremle ıl-
gılı kurumlan, tanıdığı oğretım uyelennı arıyor
"Sağlıklı bılgı venn" deyıp yalvanyor
"Doktorlar hastaneyı terk ettı Hastaiann bahçe-
ye çıkması ıstenıyor Ikı hamıle kadın telaşla dü-
şük yaptı Bebeklenöldu Yalvannm söyleyın, ben
neyapayım?"
Kandıllı Rasathanesı'nın ıçınde olup brtenlerie ıl-
gılı de bazı bılgıler eiımıze ulaştı örnegın, kurumun
en yetkın sısmolojı profesdrlennden bınnın Doğu
Anadolu'ya bılımsel araştırmaya gondeoldığını oğ-
rendık
1
Boylesı bır gunde Kandıllı Rasathanesı'nı yıpra-
tacak bır değertendırme yapmak hoş değıl Ancak
Kandıllı bıze boylesı donemde sağlıklı bılgı verme-
yecekse ne zaman verecek?
Depremden alacağımız onlarca ders var Bun-
lardan bın de Kandıllı Rasathanesı'nın ıdan yapısı
ıçındekı kaynamalann bılım uzenndekı etkısı Ko-
nu bılımden açılmışken ozellıkle Yalova ve çevre-
sındekı heyelan alanlanna ınşaat yapılabılır rapor-
lannın altında ımzası bulunan oğretım uyelennın de
en az gozunu kâr burumuş muteahhıtter kadar so-
rumlu olduğunu anımsataiım
Bu konuya devam edeceğız Toplumun her ke-
sımını sarsmak gerekıyori
BM: 40 bin ölü
Haber Merkezi - Enkaz
altında hâlâ onbınlerce ce-
set bulunurken Bırleşmış
Mılletler (BM), Marmara
Bölgesi'nı yerle bır eden
depremde olü sayısının 40
bıne ulaşabıleceğını bıldır-
dı
BM Insanı Yardım bolü-
munun Avrupa sorumlusu
Sergk) Piazzi, ölü sayısının
40 bıne ulaşma olasılığınm
bulunduğunu behrttı Pıaz-
zı, enkaz altında yaklaşık
35 bın kışının bulunduğu-
nu anımsattı
Pıazzı, "Getecek pazar-
tesi ya da salı gününe ka-
dar enkaz ahmdan canh
çıkması mumkün" dedı
Pıazzı, havanın sıcak ouna-
sının kurbanlann yaşama
olasılığını arttırdığını söy-
ledı
Bınalann yapısal özel-
lıklennın de enkaz altında-
kılenn sağ kalabılmesını
sağlayabıleceğını söyleyen
Pıazzı, betonun parçalar
halınde çöktüğunü ve bu-
nun ınsanlann enkazda
sıkışmasına yol açsa da ne-
fes boşluklan bırakarak
kurbanlann uzun sure ha-
yatta kalmasmı sağlayabı-
leceğını soyledı
Gölcük'ün üçte biri
Deprem bolgelennde
hâlâ pek çok yerde enkaz-
lara el bıle surülmemesı
BM Avrupa Sorumlu-
su'nun tahmınım doğrulu-
yor TabelasındanüfusuöO
bın yazan ve üçte buı yıkı-
lan Gölcük'ün de sahıl ke-
sımı denıze akmış bulunu-
yor
Gölcuk'te Donanma
Caddesı, Kavak Semh,
Yüzbaşılar'dakı 7-8 katlı
bınalann çoğu yıkılmış du-
rumda Golcük'te olü sayı-
suıın en az 15 buıı bulaca-
ğı öne sürüluyor
Değırmendere- Gölcük
arasındakı bolum, Halıde-
re, Golcuk- Karamürsel
arasındakı sahıl bandında
pek çok bına, çay bahçesı
denız altında ,
Yazhkçılann çoğunluk-
ta bulundugu Yalova'da da
sayuun 5 buıı geçmesı bek-
lenıyor
Adapazan ve Bolu'da da
enkaz altında bınlerce ce-
set bulundugu belırtılıyor
Kirienen Dünyamızı
Rdan Dikerek Antalım
ORMAN BAKANUĞI
AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLÜ
GENEL MUDÜRLÜĞU