Katalog

SAYFA CUMHURİYET 10 AĞUSTOS1999 SALI HABERLER fiûzel mankenlere ödül • İstanbui Haber Senisi - Türkıy. e elemesı geçen günlerde Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti'nde yapılan "Oueen of Magic Island" model yanşmasında ilk üç dereceye giren mankenler ödüllerini Altınbaş Kuyumculuk'tan aldılar. Altınbaş Kuyumculuk'un Sultanahmefte bulunan mağazasındakı törende mankenlere ödülleri Altınbaş Kuyumculuk Genel Müdürü Hüseyin Altınbaş ve Satış- Pazarlama Koordinatörü Öztekin Sevük tarafından venldi. (Cıbns'ta düzenlenen yanşmada binnci seçilen Seçil Mutlu'ya bılezık, ikincı ve üçüncü seçilen Ece Gürsel ile Petek Diçöz'e ıse birer bileklik hediye edildı. Babuna'dan Demirel'e şikâyet • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dr. Oktar Babuna. ortaya atılan iddialarla skandala dönüşen kemık ihği kampanyası hakkında başlatılan soruşturmalan Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e şikâyet etti. Demirel'e açık mektup yazan Babuna, "Eğer kampanyanın her detayı incelenmesi mevzubahis olursa, bu kampanyanın incelenmesi onlarca yıl alır. Bu da lüzumsuz masraf, zaman kaybı ve gereksiz sıkıntıya sebep olur" dedi. Oyuncular gözaltına alındı • SIVAS (Cumhuriyet) - Sıvas'ın Gürün ilçesinde bu yıl birincisi düzenlenen Alabalık Festivali'ne katılan Tiyatro Mango Grubu'nun "Kıssadan Hisse" adlı oyun sırasında kaymakam ve belediye başkanı "devletin güvenlik güçlerine hakaret edildigi" gerekçesıyle salonu terk ettiler. Bir süre gözaltında tutulan grubun yönetmeni ile 6 oyuncusu, daha sonra • serbest bırakıldı. Kaymakam Mehmet Aktaş. "Devletin güvenlik güçlerine, inançlanna. Atatürk'e hakaret edılen yerde kimse olmak istemez'" dedi. Hastanelerde vardiya sistemi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Saglık Bakanı Osman Durmuş. hastanelerin sorunlannı giderebılmek ıçın ellerindekı kaynaklan kullandıklannı belirtirken "iyi ışleyen", yapısı düzeltilmiş hastanelerin özel sektöre devTedılebıleceğını bildırdi. Durmuş, hastane özelleştirmelerinden elde edilecek paranın "kötü durumdaki" hastaneler ıçin kullanılacağını öne sürdü. Durmuş, hasta kuyruklarına son vermek için de dönüşümlü ya da randevulu sisteme geçilmesi gerektığinı vurguladı. Malıye Bakanlığı 'ndan gereklı ızinlenn çıkması durumunda 10 gün içinde dönüşümlü sistemi getireceklerini bildiren Durmuş, pılot çalışmadan sonra uygulamanın turizm yörelerindekı hastanelerde de yaygınlaştınlacağını sövledi. 'Komutanım, şehidim var...' Bölgedeki okullann bir bölümü öğretmensizlik, bir bölümü güvenlik nedeniyle kapalı Güneydoğu'da en önemli sorun eğitim ERCAN ÇtTLİOĞLU Güneydoğu'da, fotoğrafa giren kimi dü- şündürücü başka görüntüler de var. Yörenin sosyal dokusu ve töreleri nedeniyle, din adamlan toplumda büyük bir ağırlık taşıyor. Özelhkle imamlar çok önemli bir figür. Oy- sa görüştüğümüz yetkililer, bölgedeki imam- lann çoğunun. eğitim görevlerini yerine ge- tirebilecek nitelikte olmadıklanndan. daha da vahimi belirli siyasi ideolojilere yandaş- lık yaptıklanndan söz ediyorlar. 1994-1996 döneminde yalnızca Diyarbakır il merkezin- de 70 kadar caminin Hizbullah'ın denetimin- de "eğitinı alanı" olarak kullanıldığı anım- sandığında. olayın boyutlarının geçmişte "si- yasiideoloji" sınırlan dışına taşmış bulundu- ğu açığa çıkıyor. • 1994-1996 döneminde yalnızca Diyarbakır il merkezinde 70 kadar caminin Hizbullah'ın denetiminde "eğitim alanı" olarak kullanıldığı anımsandığmda; olayın boyutlannın geçmişte "siyasi ideoloji" sınırlan dışına taşmış bulunduğu açığa çıkıyor. Diyarbakır'da bir ilçe kaymakamının, bağ_- lı köylerinin yansını hâlâ bilmediği, aynı il- çeye yeni atanan savcının, ölümlü bir mayın patlamasında geldiği olay yerinde, titremek- ten ayakta duramadığı. bir başka ilçe kayma- kamının ise valinin bir köy hakkında yönelt- tıği soruya, jandarma komutanına dönerek "_ köyü bizim Oçenin hududan içinde mi" dediği, kimi yetkililerce buruk bir gülümse- me ile anlaulıyor. Yine Diyarbakır'da bazı kaymakam eşleri ancak valilik emri ile o da geçen yıl açmışlar başlannı. Emre karşın yine de başını açmayan bir kaymakam eşi var, üstelik öğretmen. Bölge- de üç yıl önce bir ilçe kaymakamının başm- da takke ile dolaşıp cuma namazına gitme- yen memurlan cezalandırdığı, halkı ise ilçe meydanında azarladığı anlatılıyor hâlâ. Ve bu ilçe bugün yörede Hizbullah'ın en güçlü tabana sahip olduğu ycrlerden birisi... Askerlerin, köylere bırakınız doktoru, ve- teriner hekim götürerek köylülerin hayvan- lannı tedavi etmeyi başardığı bir ortamda, bölgede sağlık ocaklannın bir bölümü dok- torsuzluktan kapalı. TEDAŞ, Köy Hızmetleri, Karayollan, Ba- yındırlık müdürlüklennde, geçiniz müdürle- ri, neredeyse tüm kadrolar bir yıl içinde en Güneydoğu denildiğuıde yaygın kulianıian bir de>im var: "Halkı kazanmak.." Yörede uzun yıllargörev vapmış üst düze> bir yetkili, "Halkı ka- zanalım diye yola çıkarsanız, halkı kaybettiğinLri kabul eden başlangıç vapmış olursunuz. Önemli olan 'haikı mücadeleye ortak etmektir' diyor. az üç defa değişmiş. "Şu köyün elektriği ne oidu diye soruyoruz, hemen yapılıyor yanıtı- nı ahyoruz, aradan bir ay geçiyor, bir daha so- ruyonız; karşımıza bir başka müdür çıkıyor, ben yeni atandım diyor. baştan anlaüyoruz; tabii, hemen yapalım ama benim tayinim çık- n, gelecek arkadaşunla görüşseniz yanmnı ah- yonız" diye acı ile anlatıyor bazı yetkililer.. Şırnak'ta askeri birliklerin özellikle sınır ötesi operasyoniarda sıkça kullandıklan 20 kilometrelik, denebilirse eğer bir yol var. Ya- kınındaki dağ köyleri ile iletişimin sağlandı- ğı tek arter olan bu yol! Yılın büyük bir bö- lümü doğa koşullan nedeniyle kapalı. Israr- lar üzerine, var olan yolun "gerçek yola" dö- nüştürûlmesi çalışmalan 1992yıhndabaşla- mış. Yıl 1999 ve çalışmalar hâlâ sürüyor... Gö- rüşme olanağını buldugumuz biryetkili, "Yo- IUD yapunı 0e ilgili Ankara'dan gefen heyetle- re ödenen volluklaıia herhaMe 40 kilometre- lik yol vapüırdL." diyor ve ekJiyor: "_ sonun- da biraz sert olsa da dayanamadım, buraya heyet yerine dozer gönderin ve arük liitfen gelmeyin dedinL." Heyetler bunun üzerine ayaklanm kesmiş Şırnak'tan ve tabii dozerler de gelmemiş.. Bu görüşmenin tarihi 1994.. Ve Türkiye'nin çağ atlamasına inat, 20 kilometrelik yol inşaatı 20. Yüzyıldan 21. Yüzyıla devredilen birpro- je olma niteliğini korumayı ısrarla sürdürü- yor.. Ama en önemlisi eğitim. Bölgedeki okul- lann bir bölümü öğretmensizlik, bir bölümü güvenlik nedeniyle hâlâ kapalı. Diyarbakır genelinde geçen yıl kapalı olan 550 okul, bu yıl 272'ye inmiş. Ömeğin Bismil'de okulla- nn yüzde 35'i, Silvan'da yüzde 20'sinde öğ- renim yapılamıyor. Bölgenin gerek öncelikli, gerek uzun va- dedeki en ağırlıklı sorunu eğitim Eğitime gereklı ağtrlığın venlmemesı durumunda te- röre karşı yürütülen savaşımda alınan mesa- fe ve emekJerin kaybolacağı ortak görüşünü seslendiren yetkililer. okuldan önce öğret- men dıyorlar. Diğer devlet memurlan gibi öğretmenlerin de çoğu yörenin insanlan. Yö- renin sorunlan ile büyümüş, bu sorunlardan bir biçimde mutlaka etkilenmiş, değer yargı- lan yaşadıklannın üzerinde biçimlenmiş in- sanlar. Yörenin msan gücünden öğretmenliğe ge- çenlerin bir bölümünün Türkçeyi yeterince konuşamadığı, bu nedenle öğrencileri ile Kürtçe iletişim kurmayı yeğledikleri anlatı- lıyor yetkililerce ve soruyorlar "Kendini Türkçe ifade edemeyen bir öğretmen, öğren- cilerine Atatürk ve Cumhuriyet Türiayesrni nasıl anlaüp öğretecek?" Ardından çok acı bir açtklama daha geliyor. "Bazı köylerdeki okullarda Atatürk kim- dır' diye sordıığumuzda çocuklar yü/ümüze bakıyoriar. Bir misafir geldiğinde. seçtiğinıiz ögrencileri ahp eğitiyoruz; 'Atatürk kimdir' diye sorarlarsa 'En büyük Türk'tür, Türkiye Cumhuriyeti'ni kurmuştur' desinier diye_" Güneydoğu denildiğınde yine sıkça ve çok yaygm kulianıian bir deyim var: "Halkı kazan- maJc" Yörede uzun yıllar görev yapmış üst düzey bir yetkili bu deyime şiddetle karşı çıkı- yor. Hem ıçenk hem amaç açısından.. "Hafla kazanalım diye yola çıkarsanız, halkı kay betti- ğinLri kabul eden bir başlangıç yapmış olursu- nuz. Psikolojik açıdan da. tatbikataçtsından da çok yznhş biryaklaşım bu. Hem sizin çıiaş nok- tamzı zayıflatır hem de birleştiriciliğe soyunur- ken, aksine, bir taraf olarak algılanmanıza ne- den olur. Önemli olan 'halkı mücadeleye ortak etmektir'. Dünyanın neresinde olursa olsun ge- riUa türii bir savaşta, halkı mücadelenize ortak edemezseniz. başanya giden yolu u/anrsınız. Aynca niçin halkı kazanmak: halk devietinin karşısında değil ki. bu yaklaşunı sorunun çözfi- müneyardımcı göremiyonım_* • Askerlerin, köylere bırakınız doktoru, veteriner hekim götürerek köylülerin hayvanlannı tedavi etmeyi başardığı bir ortamda, bölgede sağlık ocaklannın bir bölümü doktorsuzluktan kapalı. Aynı yetkılınin ilginç bir saptaması daha var. Halkı mücadeleye ortak etmede kadınlann, da- ha doğrusu annelenn rolü... "Erkek çocuklar okula gftmeseler büe dönüp dolaşıp mutiaka gelecekleri ve eğitim alacaklan bir yer var.. as- ker ocağı.. Ama kadınlanmız aynı olanağa sa- hip değüler. Erkek çocuk asker ocağına geldi- ğindt. kökeni ne olursa olsun bir aynm yapıl- madığını, herkese eşit davranıldığını görür ve duyduklannın yanhşhğma inanarak evine dö- ner. Dikkat edin, PKK'ye yeni kaalanlann çok büyük bir bölümü henüz askeıiiklerini yap- manuş olanlardır. İşte aflenin, annenin önemi burada ortaya çıkıyor Annelerin, tüm kadın- lanmızın eğitilmesi, terör örgütierine kanJım- lann önündeki en büyük engeldir..." OHAL Bolge Valısı Aydın Aslan. Dıyarba- kır Valisi Nafiz Kayalı, Şırnak Valısı HaÛ Llu- soy, Mardin Valısı Fikret Güven, bölge ve il- lerinin sorunlan ile özdeşleşmiş, sürekli çö- züm reçetelen geliştiren ve bunlan yetebildik- leri her noktaya ileten, olağanüstü bir tempo ve özveriyle çalışan mülkı amirler. Ancak piramıdin tepesindeki etkinlik, ta- bana, alt kademelere inildikçe görünür bir erozyona uğruyor. Ve tepedeki elektrik akımı aynı güçle aşağılara inmıyor. Sürecek ' Gaziosmanpaşa'da yaptınlan okul için bağışta bulunan Alman işadamı yardım bekliyor Okul iıışaatuıa destek çağrısı Calışlar, ödülünü aldı Gazeteci Rafet Genç anüdı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Es- ki Parlamento Muhabırleri Derneğı ve Çağdaş GazetecilerDemegı (ÇGD) Baş- kanı, gazeteci RafetGenç. ölümünün 10. yıldönümünde mezan başuıda anıldı. Gazetemiz yazan Oral Calışlar. ÇGD'- nin Rafet Genç Haber Odûlü'nü CHP Genel Başkanı Altan Oyrnen'den aldı. Rafet Genç'in mezan başında dün dü- zenlenen törende bir konuşma yapan ÇGD Başkanı tsroet Demirdoğen, yap- tığı bir röportajdan dolayı 1 yıl 1 ay hap- se mahkûm olan gazetemiz yazan Oral Çahşlar'a verilen Rafet Genç Haber Odülü'nün anlamasını bilenler için bir mesaj olduğunu sözlerine ekledi. Rafet Genç'm mesai arkadaşlanndan CHP lideri Öymen de Rafet Genç 'in ba- sın özgürlüğünün sembollerinden oldu- ğunu belirtti. Gündeme gelen af yasası tartışmalanndadüşünce suçianna ilişkin birdüzenlemenin akla gelmemesini eleş- tiren Altan Oymen, Rafet Genç Haber Ödülü'nü Oral Çahşlar'a verdi. tstanbul Haber Senisi - Yardım- sever Alman işadamı Klaus Thi- erschmidt Gazıosmanpaşa Bollu- ca beldesınde yapımı ıçin bugüne kadar 650 bin Alman Markı bağış- ta bulunduğu 19 derslikli ilköğre- tim okulunun yanm kalan inşaatı- nın tamamlanması için işadamla- n ve bölge sakinlerinin ilgisini bekliyor. Almanya"da büyük bir tekstil firmasının sahibi olan Kla- us Thıerschmıdt, 2 yıl önce Milli Eğitim Bakanlığı'nadevTedilmek üzere yapımına başlanan, ancak kaynak yetersızliği nedeniyle in- şaatı yanm kalan Bolluca'daki ıl- köğretim okulunun inşaatını, ls- tanbul II Millı Eğitim Müdürü Ömer Bahbey ile birhkte gezdi. Alman işadamı Thierschmidt, Türkiye Korumaya Muhtaç Ço- cuk Vakfi tarafından da destekle- nen okul ınşaatının bir an önce bi- tirilmesi için Türk işadamlanna ve böige halkına çağnda bulundu. Türkiye'deki işadamlanyla 30 yıldn* iyi ilişkiler içinde bulundu- ğunu ve Türk halkına karşı sevgi beslediğinı anlatan Thierschmidt, bu düşünceyle Türkiye Korunma- ya Çocuklar Vakfi Çocuk Kö- yü'nun de bulunduğu Bolluca'da 2 yıl önce bir okul yaptınnaya ka- rar verdiğini kaydetti. Thiersch- midt, okulun inşaatının kaynak- sızlık nedeniyle 6 aydır durduğu- nu söyledi. Okuldan korumaya muhtaç ço- cuklann yanı sıra bölge halkının çocuklannın da yararlanacağını vurgulayan Alman işadamı, "Okulun inşaatının yanm kalma- sı bende hayal kınklığı yaratn. Bu okulu elbirİiğiyle tamamlamamız lazan" dedi. Bu desteği görmesi halinde. okulun yapımuıa bağışta bulun- maya devam edeceğini belırten Thierschmidt, "Önce sizlerin ço- cuklannıza ne kadar sahip çıkbğt- nıa görmek istiyorum" diye ko- nuştu. İstanbui II Milli Eğitim Mü- dürü Ömer Bahbey de, gıttikçe küreselleşen dünyada çocuklann birbirlenyle banş ve kardeşlik içinde büyümesi düşüncesınde olan bir Alman işadamının Türki- ye'de okul yaptırmasından büyük mutluluk duyduğunu söyledi. 100 milyar gerekli Milli Eğitim Bakanlığı'nın Bol- luca'da yaptırılan bu ilköğretim okulu ınşasını yakından takip et- tiğini bildiren Bahbey, inşaatın ta- mamlanamamasının işadamlan- nın içinde bulunduğu ekonomik krizden kaynaklanmış olabılece- ğini söyledi. Balıbey.daha 100 milyar liralık ek kaynağa ihtıyaç duyulan oku- lun, en geç Nisan 2000'e kadarbi- tirilmesine çalışacaklannı kaydet- ti. 3 bin 200 metrekare inşaat ala- nma sahip, 3 kat üzerine kurula- cak 19 derslikli Bolluca İlköğre- tim Okulu, yaklaşık 800 öğrenci- ye eğitim hizmeti verecek. T C C r a p o r u Basına 17milyar cezaİstanbui Haber Servisi - Türkiye Gazetecıler Cemiyeti (TGC), temmuz ayında siyasiler tarafından basına açılan 5 ayn davada 29 mılyar lira tazmmat talep edildiğini, üç ayn davada da basın yayın kuruluşlannın toplam 17 milyar üra ödemeye mahkûm olduğunu bildirdi. TGC'nın gazeteci ve yazarlann basın ve yayın yoluyla işlenmiş suçtan ötürü cezalannın 3 yıl süreyle ertelenmesini ve bu yoldaki davalann durdurulmasını sağlayacak bir yasa tasansı hazırlaması ıçin Adalet Bakanlığı 'na yaptığı önerinin, af yasa tasansı taslağında yer aldığımn vurgulandığı açıklamada. "TGC, gazetecıler Abdi Ipekçi, Çetin Emeç ve Uğur Mumcu cinayetlerinin ay dınlaülmasını önleyen idari engellemeler bulunduğunu öne sürerek bu konunun araşünhnası için Cumhurbaşkanı Süleyman Demırel'den Devlet Denetİeme Kurulu'nu görevlendirmesini istedi. TGC'nin 1998 Basın Özgüriüğü ödüllerini kişi olarak Cumhuriyet Gazetesi Yaaişleri Müdürü Fikret tlkiz ve Milliyet Gazetesi yazan Melih Aşık. kurum olarak da Barnn gazetesi De AP Haber Ajansı kazandı" denıldi. NOKTASI/ORAL CALIŞLAR oralcalislar(& turk.net Herkesin kendi durduğu yere göre kafasında bir strateji var. Bundan sonrası ne olacak? PKK silahları bırakırsa, bu silahlı kişiler nereye gidecek? Yıllardır bölgede önemli bir silahlı güce dönüşen korucular, nasıl silahsızlandınlıp si- vil hayata adapte edilecekler? Ka- falarda sorular sorulan kovalıyor, tabii cevaplar da cevaplan. Türkiye 20 yılayakın bir süre bo- yunca çok acılar çekti. Ekonomik, siyasi ve sosyal depremler yaşa- dı. Silahın egemen olduğu siyasi ortam, bütün ülkeyi etkisi altına al- dı. Biz bu süreç içinde yalnızca gençleri ve Güneydoğu'daki ay- dınları yitirmedik. Bu dönemde Uğur Mumcu, Muammer Ak- soy, Bahriye Uçok gibi çok de- ğerli insanlarımızı da yitirdik. Uğur Mumcu'nun, Bahriye Üçok'un, Muammer Aksoy'un ka- tilleri yakalanamadı. Abdi ipekçi cinayeti, mahkeme koridorlannda buhar olup uçtu. Ismini sayama- dığımız yüzlerce aydın, genç faili meçhullerde, yargısız infazlarda yok edildı. Yüzlerce insanımız kay- bedildi. izlerini bile bulamadık. Türkiye, son 20 yılda bir cehen- neme döndü. Susurluk'ta ortaya çıkan ürkütücü tablo, hâlâ gözü- müzün önünde duruyor. Onlardan hesap sorulamadığı gibi, onlardan örnek alarak oluşan yeni çeteler hayatı daha da çekilmez hale ge- tirdiler. Neredeyse her katilin ar- kasında bir çete oluşmaya başla- dı. Üstelik bu çeteler, yeraltı rantı- na ortak olabilmek amacıyla açı- ğa çıkıyoriar. TV'lerde korkutucu Siyasi Affi Tartışalım sözler ederek piyasalannı artırma- ya çalışıyorlar. Mahkeme önlerinde çetelere destek sloganları atmak olağan hale geldi. Hırsızlık ve soyguncu- luk meşru, cinayet olağan; dürüst- lük, gerçekleri dile getirmek, hak- sızlıklara karşı çıkmak ise olağa- nüstü bir özellik sayılmaya baş- landı. Bütün bu tabio şu anda da bütün yıkıcılığı ve vahşiliğiyle sü- rüyor. Son Denizer cinayetinde görüldüğü gibi, ölüm en kritik yer- lerde kol gezmeye devam ediyor. Bütün bu olumsuz görüntünün, Güneydoğu'da ölümün ve silahın konuştuğu ortamdan güç aldığını biliyoruz. Silah ve şiddetin ülkenin bir bölgesine egemen olması, ül- kenin her tarafını etkiledi, bütün yaşamımıza bazen dolaylı, bazen dolaysız egemen oldu. Bu egemenlik, yeni güçler, yeni iktidarodaklan, yeni ilişki biçimle- ri, yeni bir ekonomi, yeni bir sos- yal yaşam yarattı. Yeni statüler ye- ni kurumlar oluştu. İşte şimdi bu dengenin, bu sistemin bozulaca- ğı yeni bir döneme giriyoruz. Bugüne kadar savaşarak, dağ- larda yaşamış ölümün hemen ya- nıbaşındaki binlerce silahlı PKK'li, bir süre sonra silahsız ve dağsız kalacaklar. Bunlar Iran'da mı, I- rak'ta mı barınacak? Nasıl banna- cak? Bundan sonra kendilerine nasıl bir yaşam rotası çizecekler? Bu binlerce PKK'li aslında bu top- raklarda doğup büyüdüler. Hep- sinin Türkiye'de, Güneydoğu'da akrabaları, yakınlan var. Onların kaderi Türkiye'yi birçok yönden il- gilendirdiği gibi, bu yönden de il- gilendiriyor. Aynı şey korucular, güvenlik güçleri açısından bir başka boyut- ta yaşanacak. İşte böyle bir döne- min başındayız- Bu yeni dönem için yeni çıkış yollannı tartışaca- ğız. Aslında bu tablo bile, bir siya- si affın kaçınılmaz hale geldiğini gözler önüne seriyor. Herkes çok acılar yaşadı, çok yürekler yandı. Ancak geçmişe takılıp kalma- mak zorundayız. Önümüzdeki aç- mazları ve olanakları özgürce tar- tışmalı, biriikte çözüm yolları bul- maya çalışmalıyız. Önceden he- saplamadığımız farklı sıkıntılarya- şayacağımız bir gerçek. Fakat, bugün dünden çok daha iyi durumdayız. Yaralan sarabilir,- düşmanlıklan aşabilir, yeni bir ba- nş ortamına ilerleyebiliriz. Koşullar geçmişten çok daha elverişli. Sorunun olumlu yönde çözüle- bilmesi için uluslararası koşullar ve bölge koşullan da elverişli. Çö- züm yönündeki adımlan olumsuz yönde etkileyecek ağırlıklı bir güç yok. Bütün sorun, 20 yıldır Türki- ye'nin içinde oluşan ve bir siste- me dönüşen kurumlaşmanın ve gerilime dayalı dengelerin nasıl aşılacağı... Siyasi af önemli bir başlangıç o- labilir.