Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
29 TE MMUZ 1999 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI /ekonomi(a cumhuriyet.com.tr 13
İSO raporu özelleştirme kapsamına alınan TÜPRAŞ'ı birinci gösterirken onu TEAŞ ve TEKEL izledi
Eıı kârlı yine KİT'lerEkonomiServisi-lstanbul Sanayi Odası'nrn (İSO)
"Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" raporu-
na göre. hûkümetın özelleştirme kapsamına aldığı ka-
mu kura'uşlan Türkıye'nin en büyük ve en çok kâr
getıren kuruluşlan arasında ilk sırada yer aldılar.
Özelleştirme tdaresi BaşkanlığYnın 1999 yılınm 4.
çeyreğinde özelleştirmekapsamına aldığı 1 katrilyon
610 trilyon 285 milyar liralık üretimden satışlanyla
enbüyüksanayi kuruluşuolan TÜPRAŞ'ı TEAŞ, TE-
KEL ve Türkiye Şeker Fabrikalan izledi. Türkiye Taş-
kömür Işletmeleri Kurumu da 59 trilyon 585 milyar
liralık kârla en çok kâr getiren firma olurken, yine
satışı planlanan Petrol Ofısi AŞ de 1998 yılını 54 tril-
yon 666 milyar lira kârla kapattı.
Üretim dışı kârlar yüzde 88'e yükseldi
Bu arada. İSO 500"e giren şırketlerin 1997 yılın-
da yüzde 52.7 olan üretim dışı kârlannın 1998 yılın-
da yüzde 87.7"ye yükseldiği saptanırken hükümet-
ten vergi konusunda tavızler koparan sanayicilerin
paradan para kazandıklan bır daha ortaya çıktı.
tSO Yönetım Kurulu Başkanı Hüsamettin Kavi dün
düzenlediği basm toplantısında, Türkiye'nin 500 bü-
yük sanayi kuruluşu anketini açıkladı. Türkiye'nin
500 büyük sanayi kuruluşu arasında ilk 10'da6 kamu
1998 yılında ilk 1O firma
1998
sıra
no
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
1997
sıra
no
1
2
3
6
8
5
4
11
12
7
Firma
TÜPRAŞ
TEAŞ
TEKEL
TÜRKİYE ŞEKER
FAB. A.S.
PHİLSA PHİLİP
MORRİS SABANCI
SİGARA TÜTUN
SAN. A.Ş.
ARÇELİK A.Ş.
EREâÜ DEMİR VE
ÇELİK
OYAK RENAULT
TOFAŞ
PETKİM
Kamu
sıra
no
1
2
3
4
-
5
-
-
6
Özel
sıra
no
-
-
-
-
r- 1
2
-
3
4
-
Üretimdon
satışlar
(KDV'siz)
(milyar TL)
1.610.285
801.476
558.687
266.030
262.910
242.322
239.032
179.010
167.571
166.747
Iso
kurumu, 4 özel sektör kuruluşu yer aldı. İSO araş-
tırmasında. üretimden satışlara göre yapılan sırala-
mada Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ'nin (TÜPRAŞ)
Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşu olduğunu bil-
dirdi. 1997 yılında olduğu gibi ilk sırayı aJan TÜP-
RAŞ'ı. TEAŞ. TEKEL ve Türkiye Şeker Fabrikala-
• İSO 500'e
giren
şirketlerin
üretim dışı
kârlannın
yüzde 52.7'den
yüzde 87.7'ye çıktığı
belirlendi. Raporda,
birçok firmanm 1998
yılında faiz gelirleri ile
ayakta kaldığı ifade
edilirken üretim yapanların
varlıklannı
koruyamadıklan bildirildi.
n, Ereğli Demir ve Çelik ile PETKİM izledi. Özel
sektörde de birinciliğe, geçen yılın ikincisi Philsa Phi-
lip Morris Sabancı Sigara Tütün San. AŞ gelirken
bu kuruluşu sırasıyla Arçelik, Oyak Renault, TOFAŞ.
Vestel, Ford-Otosan, Mercedes-Benz, Çukurova
Elektrik. Çolakoğlu Metalurji ve Beko Elektronik ta-
kip etti. En çok kâr getiren kuruluşlar arasında ilk 5
sırayı yine kamu kuruluşlan alırken 1998 yılında
Türkiye Kömür Işletmeleri Kurumu 59 trilyon 585
milyar, Petrol Ofisi AŞ 54 trilyon 666 milyar, TÜP-
RAŞ-Türkiye Petrol Rafinerileri 54 trilyon 425 mil-
yar, PETKÎM Petrokimya Holdingi AŞ 45 trilyon li-
ra. Eti Bor Anonim Şirketi 37 trilyon 156 milyar li-
ra kârla kapattı. Kâr getiren kuruluşlar arasında TE-
KEL 29 trilyon 785 milyar lira, Türkiye Şeker Fab-
rikalan da 28 trilyon 480 milyar lira kâr elde ederek
ilk lO'a girdi. Özel sektörde de 34 trilyon 228 mil-
yar kârla Ford Otomotiv Sanayi AŞ ilk sırada yer alır-
ken, ikincilığe OYAK Renault, üçüncülüğe de Arçe-
lik geldi.
thracatta özel sektör
Sanayi kuruluşlannın Türkiye ihracatındaki payı
1997 yılında yüzde 44.7'ye ulaşırken 1998 yılmda yüz-
de 43.5'egenledi. thracattailk lO'daelektrik sanayii
ve demir-çelik başı çekti.Özel sektör ihracatı yüzde
2.5 artarken, kamuda ihracat yüzde 15.5 geriledi. Ih-
racatta önceki yıl üçüncü sırada yer alan Vestel birin-
ciliğe yükselirken, firmayı Çolakoğlu ve HABAŞ iz-
ledi. Kamü kurumlan arasında da TEKEL, Eti Bor,
ERDEMİR çok ihracat yapan kuruluşlar oldu.
Sektörün ve devletin tanıtıma yönelik ihmalci tutumu eleştirildi
Turizm
yittınmcılan
'dz$eştiriyaptı
• TYD Başkanı Köletavitoğlu, PKK liderinin
yakalanmasının ardından turizm sektöründe
yaşananlann, Kıbns Harekâtı'ndan bu yana
tanıtımın sürekli es geçilmesinin sonucu olduğunu
ve 25 yıllık ihmalin faturasının ödendiğini belirtti.
Ekonomi Servisi - Türkiye Turizm
Yatınmcılan Dernegı (TYD)
Başkanı Tavit Köletavitoğlu,
sektörde pazarlama ve tanıtıma
önem verilmeden geçirilen 25
senenin faturasının 16 Şubat süreci
ile çıkmaya başladığını söyledi.
Köletavitoğlu. Kıbns
Harekâtı'ndan bu yana tanıtımın
sürekli ihmaj edıldi|ım vet^roçj j
örgütü liderinin yakalanmasının
ardından turizm sektöründe
yaşananlar için "Hatayı, nedenteri
kendimizde aramalıyız" diye
konuştu.
TYD'nin yeni yönetimi, turizm
sektöründe önceki yıllarda
yakalanan hızlı gelişme eğilimınin
sürdürülebilmesi için devlete ve
özel sektöre düşen görevler
konusundakı görüşlerini aktardı.
TYD Başkanı Köletavitoğlu, 2010
yılında dünya turizm gelirlerinin
1.8 trilyon dolara (769 katrilyon
lira) ulaşacağını ifade ederek
Türkıye'nin bu gelirlerden aldığı
payın şu ankı düzeyi olan yüzde
1.7 olarak korunması
durumunda 2010 yılında
turizm gelirlerinin 32 milyar
dolar (13 katrilyon lira) olacağını
kaydetti.
TYD Başkanı, siyasi irade, turizm
bürokrasisi, medya ve sektör
temsilcilerinin aynı hedefe
kilitlenmesi ile bu rakamın çok
I jtjalf^şfikanlarataşıaabileceğıne
diikkat çekti. Köletavitoğlu,
turizmde yaşanan kriz nedeniyle
oluşan doğrudan zarann 4 milyar
dolar, etkilenen sektörle oluşan
toplam zarann bunun çok daha
üzerinde olduğunu vurgulayarak
Rusya'nın ve Türkiye'nin IMF'den
istediği yardımın bu rakamın çok
daha altında olduğuna dikkat
çekti.
Tanıtma konseyi
Köletavitoğlu TYD'nin
önceliklerini, sektör için
konjonktüre uygun bir 'master
plan' hazırlanması ve tanıtım
çalışmalanna kimlik
kazandmlması
olarak sıraladı.
Tanıtıma yönelik hazırladıklan
planı "3. binyıla girerken bir
'toplam tanıtma' senaryosu"
olarak açıklayan Köletavitoğlu.
ülke imajını geliştirmede
görevlendirilmesi için 'uhısal
tanıtma konseyi' adlı bir birim
tetfuirnasını önerdikfcrini ifade
etti.
Söz konusu birimde siyasi
iradenin ağırlıkta olacağı,
ancak meslek odalan, Bankalar
Birliği ve üniversitelerin de
katılımının sağlanması gerektiğini
kaydeden TYD Başkanı, sektörel
tanıtım için de özel sektörün
ağırlıkta olacağı bir 'turizm
geliştirme kurulu' kurulması
gerektiğini söyledi. Heriki
kuruluşun mali kaynağınm
oluşturulacak sürekli fonlarla
sağlanması gereğine dikkat çeken
Köletavitoğlu, bu fonlar için
gerekli kaynağı genel olarak
kamuya bağladı.
CINE5 Gold Card alan tüm üyelere
6 aylık yenileme hediye!
Hemen bir iktisat şubesine uğrayın
CINE5 Gold Card'ınızı alın.
212) f*l tfiV' %iıc (212> 66126 2" • vfe- (212) 6TS48 ^ « IttpJ^z '212) 512 01« • BM0r (212) 543 5Î1
* • timmf^ (212) 565143fl
• Se&m KJ2) 25» IT (T • 0q*4 (21& 4 92 "SS • a u ^ t UU) Z3P » » " fi^Qc I21Ö m J6S2 • Bto- Ü12İ 2R~ 1150 • Bnttade (22»
«2 /> -V • GUfe (2)6) 3» 39 12 • <a«qt (212) «5 «8 22 • İMe (212) 30 03 44 • I"Mr (2»l 530 25 M • U a * (216)« 43 53
• Imttr (212125IT 58 .HntUK) ST9O9O. fc*t(«* 016 4» "161 ' İ B * (21«*-«10. 1İOTI (212) S5 45 55 • 4.
1212 2*1004"7
• Mfepe «21K *9910 43 • MeoMOr 1212) 2te 89 22 • MSK (212) ÖT 44 00 • M p ^ (212) 2* Vtt» • SB^e (21Ö 3043 01
• Sonattı Ota^r 21W 478 40 D * $ £ (212) 251 49 II • CMdB- (216) 492 85 10 > ft^ıut (2t2) 662 r <K • «fcac (522) 5*3 24 01
• Msrc (3121 41* 99 » • Mkn B^dr*r U12> 212 » 9D • » • U12I 266 14 00 • M « ^ (31!) 44" 58 29
(242) 243 69 81 > BB« (224) 255 W 80 « Çıta (282) 653 ® 33 » D o ^ (258) 265 20 41« Hdy**- (222J 233 2~ 80 •ti«Mqı(3421 220 "B 50
• Olm (262) 643 04 20 • hüc (32) 4« 69 69 • Cftı»* (232) 24" 161» • Bqş*> (252) 364 44 40 • t » 1262) 5231100 • U ı _ «
(344) 22115»• fan(352) 2222300• İ B (332) 236rT)• H n a S (252)413T80-ita« (2M)2816555 >MMf (282) 2613151
İKTİSAT
Memauniyetle
5 (0212)274 16 16
www iKtisatbank.com.tr
ŞİMDİ SIRA VERGİ VE SSK AFFINDA
İş dünyası doymuyor
ANKARA (Cumhuriyet Bfirosu) - Ver-
gide sermaye ödünlerinin sonu gelmiyor.
Kayıt dışının denetim olanağını kaldıra-
cak biçimde yapılan değişikliklerin ardın-
dan bu kez de
M
af" konusu gündeme geti-
riliyor. Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO)
Yönetim Kurulu Başkanı Kani Aydoğdu,
"geriye dönük olarak 5 yılhk matrah artö-
nmrvia devletin büyük geür sağla>'acağı" sa-
vıyla vergi affını önerdi. Aydoğdu, Başba-
kan Yardımcısı Hüsamettin
Özkan'ın "Ben bu konuyu
zaten düşflnüyordum. Sizin
söylemenizden memnun ol-
dum" dediğini belirtirken,
SSK'ye olan prim borçlan-
nın cezalanna da af istedi.
EBSO'nun dün Hilton
Oteli'nde Başbakan Ecevit'le
yaptıklan görüşmeye ilişkin
düzenlediği basın toplantı-
sında vergi affi gündeme ge-
tiriJdi. EBSO Meclis Başka-
nı Kemal Çolakoğlu, dışsa-
tıma fon hazırlanmaması ne-
deniyle Türkiye'nin dünya
ekonomisinin ötesinde bu-
nalıma girdiğini, bu buna-
lımdan çıkma çabalannı, sos-
yal güvenlik ve tahkim dü-
zenlemesini destekledıklerinı söyledi. Ço-
lakoğlu, "Devlete de birtakım girdiler ol-
sun" diyerek af düzenlemesini savunur-
ken, hükümetin düşünme tarzının da bu
yönde olduğunu, Ecevit'in, Özkan'dan ça-
lışmayapılmasını istediğini söyledi. Çola-
koğlu, beyanname düzenlemesine karşı çı-
karak vergilerin kaynağında alınması ge-
rektiğini savundu.
"Ihşarrya kaçan para geri gelecektir, ama
Egeli sanayici,
vergi ve SSK prim
cezalanmn affinı
önerdi. Başbakan
- - Yardımcısı
özkan, "Ben
zaten bu konuyu
düşünüyordum "
dedt
hiç olmazsa insanlar geçmisten tedirgin ol-
masın" diyen Aydoğdu, devletin denetim
orarunın zaten yüzde 2.5'te kaldığını, ge-
riye dönük 5 yılı kapsayacak biçimde mat-
rah arttınmıyla gelirini arttırabileceğini
söyledi.
Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Öz-
kan'ın da "Ben bu konuyu zaten düşünü-
yordum" diyerek gündeme getirmelerin-
den memnuniyetini ifade ettiğini aktaran
Aydoğdu, daha önce de bu-
nun yapıldığını, devlete bü-
yük para geleceğini ileri sür-
dü.
Kani Aydoğdu, prim ceza-
lanna da af istedi. Aydoğdu,
SSK'nin gediklerin en büyü-
ğü olduğunu, cezalara iyileş-
tırme olanağıyla "muazzam
para toplanabOeceğinr, prim
borçlan dışında cezalann kat-
lanarak büyümesi nedeniyle
bunlann tahsil edılme olana-
ğının zaten kalmadıgını ileri
sürdü.
Kani Aydoğdu, bölgedeki
işletmelerde kapasite kulla-
nım oranlannın yüzde 35-
40'ların altına düştüğünü,
600'e yakın sanayi tesisinin
kapatıldıgını, ancak yeni paketle birlikte can-
lanma geleceğini umut ettiklerini söyledi.
Ekonomideki durgunluğun zamanında
önlem alınmamasından kaynaklandıgını
belirten Aydoğdu, kuruluşlann yüzde
95'inin küçük ve orta büyüklükte işletme-
ler (KOBİ) nitelığinde olduğunu, KOBİ
yasasınm bir an önce çıkanlmasını iste-
diklerini, Ege'nin yatınmlarda geri kal-
dığını hükümete aktardıklannı bildirdı.
Bakan Sümer Oral: Yasadan taviz vermedik
Maliye'den savunma
Ekonomi Servisi - Mal iye Bakanı Sümer
OraL sermaye kesiminin baskısıyla değiş-
tinlen Vergi Yasası'nda yapılan düzenleme-
lerin "tayiz" olarak yorumlanmaması ge-
rektiğini söyledi. Oral. "Degisiklikler ver-
gi kaçağını özendirme şeklinde değerlendi-
rilemez. Fedakârlıgın bütün kesimler ara-
sında adil dağdımından \ana>ız" dedi.
lstanbul Sanayi Odası'nın meclis top-
lantısına kanlan Maliye Bakanı Sümer Oral,
ekonomik tabloyu ve Vergi Yasası'ndaki son
değişiklikleri değerlendirdi. Oral, kamu
kesimindeki çarpıklığın devlet bütçesini
kilitlediğini, bu nedenle de özel sektöre
kaynak aktanlamadıgını söyledi. 1999 yı-
lında GSMH'nin yüzde 11.6'sı kadarkon.-
solide bütçe açığı bulunduğunu kaydeden
Oral. "Amacımız açığı kapaüp gideri art-
tumak. Borçlanma azalmazsa faiz ve enf-
lasyon düşmez" dedi.
Vergi Yasası'ndaki değişikliklerle kay-
naklann harekete geçeceğini savlayan Oral,
"Vergi sisteminin zaafa uğrayacağı vönün-
deki iddialar doğru değil. Toplumda kayıt
dışı ve kara para kanşnnlıyor. Bunu serma-
yeye taviz olarak yorumlamak da yanlış.
Ekonominin cantanması, işâtemiiçin yarar-
lı olacakür" görüşünü dile getirdı.
Paketten sorunlarına çözüm çıkmadı
Esnaflar da
ayaklanıyor
ANKARA (Cumhuriyet
Bfirosu) - Türkiye Esnaf ve
Sanatkârlan Konfederasyo-
nu (TESK) Başkanı Derviş
Günday, ekonomik önlem-
ler paketinde esnaf ve sana-
kârlann sorunlannın göz ar-
dı edildiğini belirtti. Gün-
day, "Sorunlanmıza karşı 0-
gjsidik devam ederse kepenk
ve kontak kapatmadalül her
türiü demokratik hakkunı-
zı kullanmak zorunda kala-
cağtz" dedi. Günday, her tür-
lü demokratik yönteme baş-
vurma konusunda yürütme
kuruluna tam yetki verildi-
ğini de bildirdi.
Günday, dün düzenlediği
basın toplantısında TESK'in
hafta başında gercekleştirilen
yönetim kurulu toplantısın-
da alınan kararlan açıkladı.
Hükümetçe açıklanan eko-
nomik önlemler paketinde
kendilerine yer verihneme-
sinden yakınan Günday, "20
mih onluk büvük bir khfenin
geleceğe dönük umuüannın
lankfağını'" söyledi. Günday,
•*Esnaf ve sanatkârlannuza
karşı bu iügisiz yaklaşım,eko-
nomimizin istikrar unsuru
esnaf vesanatkâriarunıa üz-
müştür" dedi.
Ekonomideki daralma ve
akaryakıta 7 ayda 13 kezzam
gelmesi nedeniyle perişan
olduklannı ve her gün işye-
ri kapamalan ile karşılaştık-
lannı anlatan Günday, hü-
kümetten TESK'in düşünce
ve önerilerinin dikkate ve
ciddiye alınmasını istedi.
İŞÇİMN EVRENİNDEN
ŞÜKRAN SONER
Bir Kirli Oyun
Siyaset hep iyi bir satranç oyununa benzetilir. Bi-
zimkisinin satrançla uzaktan yakından ilişkisi yok. Ku-
ralsız, her tür ahlaksızlığın geçerli olduğu bir kirli oyun-
dur gidiyor.
Önceki gün yayımlanan yazımda, Türkiye'de ilk kez
oluşan emek cephesinin yumuşak karnının Türk-lş ve
Genel Başkanı Bayram Meral olduğunu, hükümetin
de bu bılınçle olayın tarafı diğer sendikalar, meslek oda-
lan, demokratik örgütleri yok sayarak Türk-lş ve Bay-
ram Meral ile kapalı kapılar arkasında ikili görüşme-
lerie işi bitiımeye baktığını anlatmaya çalışmıştım.
Önceki gece, geceyansı sonrası haberterinde bir iki
cümle ile, Bayram Meral ile Başbakan ve Çalışma Ba-
kanı arasında geçen görüşmelerin sonunda, Meral'in
ağzından "Anlaşma ortamı doğmuştur. Perşembe
günü yapılacak eytemin gereği kalmamıştır" yolunda
bir açıklama geldi.
Dün sabah emek cephesi örgütleri toplantısından
önce, Türk-lşten, üye sendikalara gönderilen talimat-
la eytemin kaldınldığı duyuruldu. Oysa emek cephe-
sini oluşturan örgütlerin liderleri ile son gelişmeleri de-
ğeriendirme toplantısı öğlen başladı ve bu yazının ya-
zıldığı saatlerdede devam edıyordu. Ortak alınmış, an-
laşma koşullannda ortak kaldınlabilecek eylem karar-
lan için bildik yöntemlerle oldubitti uygulanıyordu.
Kulis olarak biraz daha ayrıntı vermekte yarar var.
Bayram Meral'in ortak eylem kararlanndan dönüşetek
ciddi dayanağı, sosyal güvenlik yasa tasansının ye-
niden değeriendirilmek üzere alt komisyona alınmış
olrnası. Bu arada Çalışma Bakanı Okuyan, kendisini
özel arayanlara, Bayram Meral'e daha önce kamuoyu-
na açıkladıklannın dışında herhangi bir ödün verme-
diklerini belirtiyor, yaştan geri dönüşün söz konusu ol-
madığını söylüyordu.
24 Temmuz'da Ankara'da gözler önüne serilen bü-
yük emek cephesi gücü, IMF kaynaklı, emeğe, halkın
çıkariarına aykırı kararların tümüne anlamlı karşı du-
oış, eylemler zincınnde halka böyle birdenbıre neden
ve nasıl koptu?
Çiller hükümeti zamanında, kamuda imzalanmç söz-
leşmelerin hak edilmiş alacaklan da işte böyle bir ge-
ceyansı, bir köşkte yapılan görüşme sonucunda, ya-
sa ve hukuk ayaklar altına alınarak bağışlanmamış
mıydı? O zaman neden ve nasıl olmuş ise aynen öy-
le oldu.
Elbette yasa ve hukuka aykın hak gaspının karşı ses-
leri, işçilerin, sendikalann protestolan, aylaryıllar sür-
müştü. Bir sürü yargı karan ile olayın hak ve hukuka
aykınlığı da ortaya çıkmıştı. Ama sonuca bakın siz. So-
nuçta Çiller hükümetinin hak edilmiş sözleşme para-
lannın üstüne otunması, Türk-lş yönetıminin suç or-
taklığında gerçekleşmiş, sendikacılara da bir seycik-
lerolmamıştı.
Bu kez durum elbette çok farklı. Elbette söz konu-
su olan sadece kamu işçilerinin birdönem sözleşme-
lerinin farklan değil. Çok uzun bir dönemdir IMF re-
çeteleri kaynaklı hükümet programlannda durmadan
hak kaybeden emekçilerin sabnnın taştığı bir nokta-
dayız.
SSK yasa değişikliği öyle söylendiği gibi emeklilik
yaşını yükseltmekle kalmıyor, emeklilik hakkını ço-
ğunluk işçi için yok ediyor. Kayıt dışını, kuralsız eko-
nomiyi, sosyal devletten vazgeçışı simgelıyor. Sonuç
olarak bütün ışçiler ve kamu çalışanlannı yaşamsal et-
kiliyor. ,
Türkiye'de ilk kez bütün emek güçlerini bir cephe-
de buluşturan gelişmeler, sosyal güvenlik sisteminin
kökünü dinamitleme yasası ile de sınıriı değil. Ondan
belki de daha önemli olması gereken tahkim ve özel-
leştirme, anayasa değişikliği var. Ne de olsa yasa ile
gelen haksızlıklardan geriyedönüş, anayasa ilegelen
saldınlardan kurtulmaktan daha kolay olabilir. Üstelik
gündemde kamu çalışanlannın ücretlerinin iyileştiril-
mesi de dahil, pek çok sorun birden vardı.
Düşünün ki hükümet, işçi - işveren taraflannın "Biz
anlaştık" dediği metne bile kulak asmıyor. Işverenle-
rin açık açık "Biz o yaşlarda işçi çalıştırmayız" ilanına
karşın IMF'nin istediği yaşlarda diretip, SSK'nin ço-
ğunluk işçi için işe yaramaz bir kurum olmasını hedef-
liyor. Yeni dünya sömürü düzeninde Türkiye'ye biçi-
len arka bahçe rolünde, sağlık, sosyal güvenlik ancak
parası olanlar için geçerii olmalı, değil mi?
İşte bu tabloda, Türk-lş, bugünkü üyeleri için yu-
muşatılmış geçiş süreleri ile bir anlaşmaya, "evef" di-
yor. Doğrusu arkasına emek cephesini almasa, baş-
ka örgütlerin moral öncülüğünde, bir büyük Ankara mi-
tingi gerçekleşmemiş olsa, hükümet eski işçiler için
sus payı ödününü de vermeyecekti.
Şimdi hükümet açısından da niye çıkanldığı anla-
şılmaz birabuk sabuk metin ortada var. Hükümet, IMF,
borsa yupileri, medyadaki sözcüleri koro halinde emek-
lilik yaşı ile ilgili birtakım rakamlarda diretiyorlar. İşve-
renler bile yüzde 61 'inin kayıt dışı çalıştırıldığı özel
sektörde, ileri yaşta işçinin olmadığı gerçeğıni göze-
terek "olmaz" diyorlar. Türk-lş'ın de bilınen nedenler-
le, Türkçesi özel nitelikli santajlarla oluru alınarak, bir
yasa kotanlmak isteniyor.
Çıkacak yasa eski işçileri kapsamadığı için, SSK de-
liğinde bır işe yarasa bile en az bir 20 - 25 yıl sonra
yarayacak. SSK'nin asıl delikleri yerinde durup, ara-
da SSK'ye de sizlere ömür rahmet okutulacak.
Nelerin pahasına, neyin adına, niçin?.. Sahi bütçe-
ye katkısı yok gibi bir iş için bu gürültü, bu kıyamet
neden? Iktidar partilerinden, liderlerinden, pariamen-
terlerinden bu soruları kendi kendine utanmadan
sorabileni var mı?
Ekonomi Servisi - Sanal pazarlama-
cılık, flörtler, bebekler derken tnternet
üzerinden fuarcıhk da yaşamımızın bir
parçası olmaya başhyor Uluslararası
ekonomi ve ticaretin sınırlan elektro-
nik ortamda yeniden tanımlanırken,
TÜYAP ile Interpro A.Ş/nin ortaküğı
ile kurulan TlFAŞ, Türk Endüstri Fu-
an'nı (TtF)lnternet üzerinden dünya
piyasalanna sunmaya hazırlanıyor.
TlF'in hizmetinden ziyaretçiler üc-
retsiz olarak girişte kimlik kaydı yap-
ttrmalan koşuluyla yararlanabilecek-
ler. Sanal fuarcılık sistemi, Türkçe ve
tngilizce olarak Internet üzerinden ke-
sintisizhizmetverecek. Kurumlarara-
sındaki küresel elektronik ticareti geliş-
tirmek amacıyla yapılan projede, ziya-
retçilerin kredi kartı numaralannın ça-
Türkiye'de
sanal
fuarcılık
devri
lınma riski bulunmuyor.
Tümüyle sanal ortamda tasarlanmış
"Mannara Adası" adı verilen alan, sek-
törlere göre aynlmış fuarbinalan komp-
leksinden oluşuyor. Sanal fuar binala-
nnda firmalara aynlmış standlarda ise
kabul masası, kartvizitlik. broşürlük ve
toplantı masalan gibi en ince detaylar
bile yer alıyor. Katılımcı firmalarürün-
lerini, stand sunum panolan ve geniş-
letilmiş ürün bilgilerini içeren broşür-
lerle tanıtma olanağı bulacaklar.
TÎFAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Bü-
lent Ünal. Internet üzerinden fuarcılık
çalışmasuun zaman ve mekân sınırla-
masını ortadan kaldıracağını vurgula-
yarak "DünyiMİavt; Türkiye'de ilk defa
böyle bir tanıtım F»ı-yn»« yapdryor"
diye konuştu.