Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 23TEMMUZ1999CUMA
HABERLER
DÜNY\DA BUGUN
ALİ SİRMEN
Hazır Fischer
Buradayken...
Konuya geçmeden önce bir noktayı vurgula-
yalım:
Türkiye insan hakları ve demokrasi özürlü bir
ülkedir. Bu konuda yabancılann yönelttikleri
eleştirileri haklı buluyorvetavnmız değişmedik-
çe AB'de yerimiz olmadığını kabul ediyoruz.
Ancak belirtmek gerekir ki AB üyeliğimizin
önünde, bundan başka engeller de var. Bütün
bu eksiklikler giderildikten sonra da masanın
üstüne asıl sorunların konacağını biliyoaız.
Tabii ki o sorunların varlığı yüzünden insan
hakları ve demokrasi özürlerimizi ortadan kal-
dırmayalım, demek istemiyorum. Onlar Avru-
pa'ya üyeliğimiz söz konusu olmasa bile, in-
sanlık ailesi içinde onurlu bir yere gelmemiz ve
bu topraklar üzerinde başı dik, mutlu yaşama-
mız için zorunlu.
Ama, kimi zaman, çifte standart uygulayarak
art niyetle yapılan ve hiç de haklı olmayan eleş-
tirilerle de karşılaşınca bunlara da açıklıkla ya-
nıt vermek zorunlu oluyor.
Avrupa ile aramızda garip bir durum var. Bi-
zim terör olarak nitelediğimiz olaya, onlar Kürt
sorunu diyorlar. Burada kimin haklı olduğunu
söylemek kolay değil. Çünkü iki taraf da olayın
tümünü göremiyor. Türkiye sorunun terör dışın-
daki yanını görmekte eksik kalıyor, Avrupa da
işin terör yanını...
• • •
Cevat Soysal'ın yurtdışında MİT tarafından
yakalanıpTürkiye'ye getirildiği, 21 TemmuzÇar-
şamba günü açıklandı. Ne zaman yakalandığı
konusunda ise rivayet muhtelif. Aynı gün Al-
manya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer de
ülkemize geldi.
Cevat Soysal'ın yakalanması haberini, Türki-
ye'ye doğru uçarken alan Fischer, bir ara uça-
ğı geri çevirmeyi bile düşündüyse de teroristin
Almanya dışında yakalandığı konusunda ken-
disine Ankara tarafından güvence verilmesiyle,
geziyi iptalden vazgeçti.
Fischer'in tereddüdü, Soysal'ın uzun süre Al-
manya'da yaşamış olmasından kaynaklanıyor-
du.
Bir Dışişleri Bakanı'nın kendi ülkesinden
adam kaçıran bir devlete resmi gezi yapmak is-
tememesini anlamak kolaydır.
Ama teroristlere kucak açan ülkelere karşı,
adeta meşru müdafaa halinde olan bir ülkenin,
başka hangi yolları tutabileceği sorusuna yanıt
verebilmek ise güçtür.
Neyse ki Cevat Soysal, Moldavya'da yakala-
nıp getirilmiştir de bunalım kendiiiğinden aşıl-
mıştır.
• • • •'• .
Türk işadamlarının Almanya Başbakanı
Schröder tarafından kabul edildiği ve sıcak me-
sajlann verildiği bir ortamda, Fischer'in Türkyet-
kilileri ile görüşmesı son derecede yararlı ola-
caktır.
Kimse kuşku duymasın ki Fischer masaya yi-
ne demokrasi ve insan hakları konusunu koya-
caktır.
Haklıdırda. .
Ama, Cevat Soysal'ın üzerinden çıkan ve mül-
tecilere verilen resmi seyahat belgesini de bizim
masaya koymamız ve "Ekselans, insan hak-
ları terörün olduğu yerde yeşermiyor. Eğer
gerçekten içtenlikliyseniz, bize terör konu-
sunda yardımcı olacak yerde, teroristlere
kucak açmaktan vazgeçin" dememiz de ye-
rinde olur.
Biz de böyle bir istekte bulunmak hakkına sa-
hibiz.
Aynca Öcalan'ın duruşmalar sırasında terö-
rün çıkar yol olmadığını söylediği, yanlış yaptı-
ğını itiraf ettiği, bir başka deyişle onun bile şu
anda da devam etmekte olan terörü hani nere-
deyse kınadığını da anlatıp, Batılıların soruna
bakışlanndaki yanlışı vurgulamakta da sayısız
yarar var.
Hazır Joschka Fischer buradayken, şu konu-
yu açık yüreklilikle ele alsak.
11i/lMıllair.n illv
itirafçısı kayıp
Dt\ARBAKIR (Cum-
huriyet Biirosu)- ttirafla-
nyla şenatçı terör örgütü
Hizbullah'ın Mardin
grubunu çökerten ve ör-
gütün ilk itirafçısı olan
Abdülbaki Öz hakkında
5 yıl önce gıyabi rutukla-
ma karan çıkanldıği, an-
cak bulunamadığı öğre-
nildi.
Hizbullah itirafçısı
Abdülbaki Öz'iin de ara-
lanndabulunduğu 15'i i-
dam, 10'uda4'eryılağır
hapis istemiyle yargıla-
nan 25 sanıklı Hizbullah
Mardin İlım Grubu'nun
Diyarbakır 3 No'lu Dev-
let Güvenlik Mahkeme-
si'nde yargılanmasına
devam edildi.
Mardin" in Kızıltepe ve
Nusaybin ilçelerinde
1991 ve 1994 tarihleri
arasında 54 kişinin öldü-
rülmesi ve 17 kişinin de
yaralanması olaylanndan
sorumlu tutulan tutuklu
sanıklardan Şeyhmus
Uğur, Zeki Şinegu, Kaan
Aktaş, M. Zeki Ergin, M.
Şerif Baymdır, Abdullah
Aslan, Mehmet Kadri
Can, Ha>Tettin Demir ve
Mehmet Nesim duruş-
mada hazır bulundu.
Diğer tutuklu sanıklar
Adnan Aktaş, Aziz Kes-
kin. Haşim Giineş, Metin
Kandaş, Latif Bal ile tb-
rahim Güler ise duruş-
maya katılmadılar.
Örgfitü çökertti
Hakkında 5 yıl önce
gıyabi tutuklama karan
çıkanlan Abdülbaki Öz,
yakalandığı 1995 yılında
güvenlik güçlerine Hiz-
bullah'ın Mardin, Diyar-
bakır ve Batman grupla-
nyla ilgili önemli itiraf-
larda bulunmuştu.
Öz'ün itiraflan doğrul-
tusunda operasyon ger-
çekleştiren güvenlik güç-
lerince, Mardin yöresin-
de 4 yıl faili meçhul ka-
lan 54 cinayet çözülmüş
ve kanlı örgütün Mardin
llim Grubu tamamıyla
çökertümişti.
Öz'ün ya örgüt içi in-
faza kurban gittiği ya da
yurtdışına kaçmış olabi-
leceği üzerinde durulu-
yor.
Çalışana düşük ücret, mezarda emeklilik; sermayeye vergi ödünleri...
De\let kayıt chşmatesliıııANKARA (Cumhuriyet Bfirosu) - Ver-
gıde adaleti sağlamayı amaçlayan ve 29
Temmuz 1999'da birinci yılı dolacak olan
reform, uygulamalan tam olarak yürürlü-
ğe girmeden sermaye kesimi ve kayıt dışı
lobisinin baskısıyla sekteye uğradı.
ANAP-DSP-DTP hükümeti döneminde
çıkanlan yasanın temel düzenlemelerini
kaldıran paket, Başbakan Bülent Ecevit ta-
rafından açıklandı. Hükümet mali miladı
3 yıl ertelerken, geçici verginin oranını
yüzde 30'dan yüzde 20'ye indirip yılda bir
kez ödenmesini öngördü. Mevduat faizle-
ri,repogelirleri ve telif kazançlannda be-
yannameden vazgeçilerek, stopaj yeterli
kabul edildi. Sermaye kesimine yeni kre-
di olanaklan sağlanırken yüksek faizin fa-
turası KlT'lere çıkanldı.
Başbakan Ecevit, son Bakanlar Kuru-
lu'nda özellikle stok üretimini ortadan kal-
dırmaya yönelik tanmda üretim planla-
masını da kapsayan reform karan alındı-
ğını açıklarken, çiftçilere yönelik ödeme
zorluğunun aşılması için çalışmalar yapıl-
dığını söyledi. Başbakan Ecevit, dün Baş-
bakan Yardımcısı Devlet Bahçdi, Başba-
kan Yardımcısı, Enerjı ve Tabıi Kaynak-
lar Bakanı Cumhur Ersümer, Devlet Ba-
kanı Tunca Toskay. Sanayı ve Ticaret Ba-
kanı AhmetKenanTannkulu. Maliye Ba-
kanı Sümer Oral ile Hikmet Uluğbay'ın
yerine atanan Devlet Bakanı Recep Ö-
nal'ın katılımıyla düzenlediği basın top-
lantısında. ekonomideki gerilemeye karşı
alınan önlemleri açıkladı. Hükümet, me-
mur ve emeklıler için bütçe açıklannı ge-
rekçe gösterirken, bütçenin en temel gelir
kalemi olan vergilerden ödün verdi. Paket-
te yer alan düzenlemeler şöyle:
EKİmbank: Kaynak KuUammı Des-
tekleme Fonu'ndan 60 trilyon lira olmak
üzere 1999 bütçesinden toplam 210 trilyon
lira kaynak aktanlacak. Japon Exim-
bank'tan Rusya'ya ve BDT ülkelerine ya-
pılacak dışsatımlarda kullanılmak üzere
11 yıl vadeli 200 milyon dolar kredi gele-
cek. Dünya Bankasf ndan 7 yıl vadeli 250
milyon dolarlık ihracat fınansman kredi-
si Eylül 1999'da işlerlikkazanacak. Kana-
da thracat Kredi Kuruluşu EDC'den 50
miryon dolarlık kredi ağustos ayından iti-
baren işlerlik kazanacak. Yurtdışı piyasa-
lardan da 300 milyon dolar yeni kaynak
sağlama çalışmalan birkaç ay içinde so-
nuçlandınlacak. Eximbank'tan sevk ön-
cesi dışsatım kredi istemlerini karşılamak
üzere Merkez Bankası'ndan 500 milyon
dolar kullanılacak.
Böylece döviz bazında 1 milyar 300
milyon dolar ve 210 trilyon lira olmak üze-
re yaklaşık 1 miryar 800 milyon dolar,
Eximbank'a kaynak olarak aktanlacak. Bu
düzenlemede hükümetin Merkez Banka-
sı kaynaklannı kullanmama karannı boz-
ması dıkkat çektı.
Karşılıklar kararnamesi: Bu ka-
ramamede yapılacak düzenlemelerin dış-
satım ve isrihdam azalmalannı önleyece-
ği savunuldu. Ödeme güçlüğündeki fir-
malara. "BorçJan ertelenen firmalara. er-
telenen kredinin yüzde 20'si oranında olan
ek kredi olanağuun yüzde 50*>eçıkanlma-
sı: vadesinde ödenme>en kredikr için 30
gün değil 60 gün sonra takibaun başlaül-
maa; kredi yenilenmesinde vadenin 3 yü-
dan 5 yüa çıkanlmasT kolaylıklan getiril-
di. Bu uygulamalar 1999 yıl sonuna kadar
yürürlükte kalacak.
Kamtl bankalan: Kamubankalan-
na, kullandırdıklan uzman kredi faizleri
ile genel tıcari kredi faizleri arasındaki
farktan oluşan göre\r
zararlan için 100 tril-
yon liralık Hazine kâğıdı verilecek. Bu dü-
zenleme, kamu bankalannın bilançolann-
daki kötü durumu düzeltmeye yönelik
"makyaj" olarak değerlendirilirken, özel-
likle kamu bankalannın içinde bulunduğu
nakit sıkışıkhğı sorununu çözmeyecek.
FalZ yükü Kİriere: Hazınenm ge-
lecek günlerde yürürlüğe koyacağı bir dü-
zenleme ile kamu kurumlannın nakit var-
lıklannın değerlendirilmesinden kaynak-
lanan yapay faiz yükselişlerinde dengele-
me yapılacagı belirtildi. Budüzenleme ise
KİT'lerin varlıklannın piyasa koşullann-
da değerlendırilmemesi anlamına geliyor.
Yani yüksek reel faiz sorununun faturası
KlT'lere kesiliyor. KİT'lerin bilançolan-
nın bu düzenlemelerden olumsuz etkilene-
ceğine dikkat çekiliyor.
KOBİ'lere kaynak: Halk Banka-
sı'nın dış piyasalardan sağladığı 5 yıl va-
deli 200 milyon dolarlık krediden dışsatım
faaliyetinde bulunan küçük ve orta ölçek-
li işletmelere (KOBt) orta vadeli tesis ve
işletmekredileriaçılacak. 1999 yılı bütçe-
si ile KOBt Teşvik Fonu'na konulan 4 tril-
yon liralık ödeneğin aktanlmasıyla kaynak
aktanmı bekleyen 200 firmaya kredi kul-
landınmı başladı.
TÜketiCİ kredileri: Bankalarca ve-
rilen tüketici kredilerine uygulanan Kay-
nak Kullanımı Destekleme Fonu kesinti-
si, yüzde 8'den yüzde 3'e indirilıyor. Bu
düzenleme için bankalann da kendi fon-
lama maliyetkrini azaltması gerektiği be-
lirtildi.
Dışsatım dövlz kredileri: Dış-
satımcı firmalann dış pazarlardakı satış
vadelerinin uzaması nedeniyle kullandın-
lan döviz kredilerinin vadeleri de 12 ay-
dan 18 aya yükseltildi.
Yeni vergi yasasının özünükaldıran dü-
zenlemeler de şöyle:
Mali rnllat: Mali milatileharcamave
tasarruf esasına dayanan gelir tanımı uy-
gulamalan 3 yıl süreyle erteleniyor. Bu
düzenleme, söz konusu hükümet döne-
minde uygulamadan vazgeçildiği anlamı-
nı taşıyor. Mali miladın 2000 başına erte-
lenmesi tartışıhrken bu sürenin 3 yüa çı-
kanlması ise bu düzenlemeden tamamen
vazgeçilmesi olarak değerlendirildi. Ver-
gi yasasının temelini oluşturan mali milat
ve gelir tanımı uygulatnasından vazgeçi-
lerek, ücretlilerden alınan vergi dışında en
önemli gelir kapısı kapatıldı.
Sermaye hoşnut
Vergji
yasası
tepetaklak
Ekonomi Servisi - Başbakan
Bülent Ecevit'in açıkladığı yeni
ekonomi paketinde yer alan ver-
gi düzenlemeleri ZekeriyaTemi-
zd tarafindan hazırlanan vergi ya-
sasının özünü altüstetti. "Işdün-
>asının olaşturduğu vergi karşıü
İobi yine kazandı" diyen ekono-
mi uzmanlan. yasanın özünü
oluşturan "gelirin tanımı« mali
miladın 3 yıl erteJenmesi"ni. hü-
kümetin kayıt dışı ekonomiye ye-
niden kucak açmasınınbir göster-
gesi olarak yorumladılar. Serma-
ye kesimi ise hükümetin aldığı
kararlan memnuniyetle karşıla-
dı.
Vergi yasasında yeni düzenle-
melere gıden hükümet, iş dünya-
sma boyun eğmek zorunda kaldı.
Türkiye'de kayıt dışının boyutla-
n her geçen gün artarken mali mi-
latla birlikte başlayan nereden
buldun sorusunun, parayı yastık
altına ve yurtdışına kaçırdığını
öne süren iş çevrelerinin, mali
miladın kaldınlması yönündekı
baskısı sonucunda hükümet üç
yıllık bir ertelemeye gitme kara-
n aldı. Hükümetin son düzenle-
melerini "Yasanm özünü bozdu-
lar" şeklinde değerlendiren Tür-
kiye Serbest Muhasebeci Mali
Müşavirler ve Yeminli Mali Mü-
şavirler Odalan Birliği (TÜR-
MOB) Başkanı Mustafa Özyü-
rek. "Ecevit her açıklamastnda
4369 sayılı vergireformununözü-
ne dokunulmayacağını söylüyor-
dn. Ancak ne >azık geürin tanımı
ve mali millattaki erteleme ile ya-
sanın özü ertetenmiş oluyor. Bu
değişiklikk artık devlet kimseye
nereden buldun sorusu sorama-
yacak.tşdünyasuıın istekleri doğ-
rultusunda bir paket hazırlan-
nuş* diye konuştu.
Faize adaletsiz vergi
Daha önce repo ve faiz geliri
2.5 milyar lirayı geçen kişilerin
beyanname verme zorunluluğu-
nu kaldıran yeni düzenlemede,
stopaj usulüne de geri dönüldü.
Bu uygulamanın da adaletsizliğe
zenün hazırladığını dile getiren
Özyürek, söz konusu karann ana-
yasanın verginin mali güce göre
ahnması ilkesi ile de çeliştiğine
işaretetti.
Ekonomi paketinin açıklanma-
sından sonra en çok sevinen ke-
sim ihracatçılar oldu. Hükümetin
aldığı ekonomik önlemleri "Geç
otanakla birlikte son dereceolum-
lu" olarak nitelendıren Türkiye
ihracatçılar Meclisi (TİM) Baş-
kanı Okan Oğuz. Eximbank'tan
aktanlacağı açıklanan 1.8 milyar
dolarlık kaynağın can simidi ola-
cağını söyledi. Sözü verilen kay-
nağın kısa sürede ve bütünüyle
ihracatçıya yönelik olmasijjerek-
tiğini dile getiren Oğuz, "Umidi-
miz. alınan kararlann kısa süre-
de ve tavizsiz bir biçimde uygula-
maıya konulmasıdır" diye konuş-
tu.
Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği Başkanı Fuat Miras da
Ecevit'in açıkladığı ekonomik
önlemlerpaketi konusunda, "Hü-
kttmete teşekküretmekten başka
söyleyecek söz bulamıyonınT di-
ye konuştu.
tĞNELt FIRÇA ZAFER TEMOÇİN
HüKMET
tAECÜf
VÜAVBT AtfmtA
Eski Maliye Bakanı TemizeFden vergi düzenlemesine eleştiri
4
Üç yıllık kayıp giderileınez'
ANKARA (ANKA) - Eski
Maliye Bakanı Zekeriya Temi-
zeL Başbakan BülentEcevit tara-
fından açıklanan ekonomik pa-
ket kapsamındaki vergi düzen-
lemesini değerlendirirken, mali
miladın ertelenmesi ve menkul
sermaye iratlannın stopajla ver-
gilendirilmesinin hata olduğunu
söyledi.
Temizel, özellikle mali milat-
la ilgili üç yıllık ertelemeyi eleş-
tirdi. Öngörülen düzenlemelerle
ilgili fazla bilgisi bulunmadıgı-
m, bu yüzden detaylı bir yorum
yapma durumunda olmadığını
belirten Temizel, mali miladın
üç yıllık bir dönem için ertelen-
mesiyle îlgili olarak "Türidye
açısından üç yıllık bir kaybuı ko-
lay tetafi edilemeyeceğini söyledi
derseniz, şimdilik o yeter" diye
konuştu. Zekeriya Temizel şun-
lan söyledi:
"En önemli düzenleme, mali
milat ve stopaj karan. Stopaj a
tabi olmayan. oldukça önemli bir
gelir stoku var. Bu düzenkmeyle
bunlar tamamen vergi dışı kal-
mış olacaklar. O nedenle bu dü-
zenlemeye kesin olarak kaûlmı-
yorum. Emlakvergisiyle ilgili dü-
zenleme her zaman olabilir. Em-
lak vergisindetd durum, beledi-
yelerin yanlış uygulamalanndan
kaynaklandL
Telif kazancı elde edenlere ve-
rilmiş olan düzenlemeyi de diğer
düzenlemeler arasından cımbız-
la çekilmiş olarak adalet ilkeleri-
ne aykın buluyorum."
Temizel ne yapti?
# Vergi yasasında gelirin ta-
nımı değişti ve her türlü harca-
ma ile tasarrufun kaynağının so-
nılması olarak kabul edildi.
Böylece, her türlü tasarrufun
bankalara bildirilmesi için 30
Eylül 1998'e kadar süre verildi.
Kamuo>'unda mali milat olarak
adlandınlan 30 Eylül'de banka-
larda 4 milyar dolar toplandı.
# Yasada geçici vergi oranı
yüzde 25 olarak belirlenirken
üçer aylık dönemler itibanyla
beyanname verilmesi karara
bağlanmıştı. İlk uygulama yapıl-
dı ve ocak-şubat-mart dönemi ile
ilgili beyannameler verildi.
# Repo ve faiz gelirleri enf-
lasyondan anndınldıktan sonra
Zekeriya Temizel, mali miladın üç yıl için ertelenmesini değerlendi-
rirken "Türkiye açısından üç yılhk kayıp kolay telafı edilemez" dedi.
1998 yılı için 2.5 milyar lira,
1999 yılı için de 3.5 milyar lira-
nın üzerine çıkılması durumun-
da beyanname verilmesi zorun-
lu kılındı.
0 Emlak vergisinde oranlar
düşürülürken bir genel beyan
dönemi başlatıldı.
0 Telif haklannda kazançlan
7 milyar lirayı geçenlerin yıllık
beyanname vermesi şartı konul-
du.
Nasıl ürpanlandı?
0 Mali milat ile harcama ve
tasarruf esasına dayalı gelir tanı-
mı uygulamalan 3 yıl süre ile er-
telendi.
0 Geçici vergide 2000 yılın-
dan başlamak üzere kurumlar
için oran yüzde 20'ye düşürüle-
rek ödeme süresi altı aya çıkanl-
dı.
0 Mevduat faizleriyle repo
gelirlerinin vergilendirilmesin-
de, kaynakta kesinti yoluyla ni-
hai vergilendirme usulüne gidil-
di.
0 Emlak vergisinde isteyenin
yeniden beyanname vermesine
olanak sağlandı ve bu veTginin
çevre temizlik vergisiyle birlik-
te tahsil edilmesi karara bağlan-
dı.
0 Telif haklannın vergilendi-
rilmesinde stopaj esası, nihai
vergilenme olarak kabul edildi.
GeÇİCİ verBİ: işverenlerin istedıgi gi-
bi, oran, kurumlar vergisinde yüzde 30'dan
yüzde 20'ye çekildi. 3'er aylık dönemler
halinde ödeme süresi 6 aya çıkanlarak.
yılda yalnızca bir kez bu verginin alınma-
sına razı olundu. Böylece bir diğer gelir-
den de vazaeçıldi.
Mevduat faizleri ve repo ge-
lirleri: Bu gelirlerin vergilendirilmesin-
de, zaten bellı sınırın üstüne beyanname
zorunluluğu getirilmişti. Sınınn yükseltil-
mesi bile tercih edilmeyerek,
vergilemede stopajla yetinil-
mesi kararlaştınldı. Stopaj
oranının da gelir vergisinin
en alt dilimi olan yüzde 15'e
çıkanlması bile gündeme ge-
tirilmedi.
Emlak verglSİ: Yeni-
den beyanname verme ola-
nağı tanındı. Bu verginin
çevre temizlik vergisiyle bir-
likte tahsili öngörüldü.
Telifkazançlan: Telif
kazançlannda belli bir sını-
nn üstüne getirilen beyanna-
me zorunluluğu kaldırıldı.
Bu gelirlerde yalnızca sto-
pajla yetinilecek. Başbakan
Ecevit, açıklanan düzenle-
meleri, vergi yasasının özü-
nü bozmadığı, vergi yasası-
nı yürürlükten kaldırmadığı,
yalnız erteledigi gerekçele-
riyle savunurken, bu yasa çı-
kanlırken hesapta olmayan
dünyadaki ekonomik buna-
lımın Türkiye üzerindeki et-
kisinin bu değişiklikleri zo-
runlu kıldığını anlattı. Ece-
vit, yeni vergi düzenlemele-
rinin gelir kaybı yaratıp ya-
ratmayacagı sorusuna, "Bir
gelirkaybı,vergi reformunun
uyguianmasıyla başlamışnr.
Çünkü vergjyi tabana yaya-
rak. sosval adaleti sağlayicı
gelir arnşlan beklenmektey-
dL Bu aruşlar sağlanamadi''
yanıtını verdı. Ecevit birga-
zetecinin, devlet sanayiciler
için ciddi bir fedakârlığa kat-
lanırken, çalışan geniş kitle-
ler için gelecek günlerde ek
önlemler düşünülüp düşü-
nülmediği sorusu üzerine.
şöyle konuştu: "Zaten yü-
rürlüğe giren yasa, ücretÛle-
rin Nergilerinde indirim sağ-
hvordu. Bu devam edecek.
Üretim,}-aanm. dışsatım için
atanan her tedbir, işsizfiği
azaltKL ücrederde arnş ola-
nağı getirici tedbirlerdir. O
yüzden arada bir çeUşki d-
duğunu düşünmüyonım."
Maliye Bakanı Oral ise
hisse senedi alım-satım ka-
zançlarmın vergiden bağışık
tutulmasma ilişkin düzenle-
me yapılmadığmı, ancak bu
paket kapsamında vergideki
temel değişıklerin açıklandı-
ğını, aynntıda bir-iki deği-
şiklik daha eklenebileceğini _
açıkladı. Oral, yeni vergi de-
ğişiklikleri gelir arttıncı ise
neden sürekli uygulanmadı- •
ğına ilişkin soru üzerine şöy-
le dedi: "Gelirarttmademe- .
dim. Bu iki maddenin gelir
arttırması için belli bir dü-
zeydeteknikyapıyaulaşmak'
lazım. İdare, bu maddeleri
sağhklı uygulayabilecek dü- '
zeyde değil. Gelir artnna
amaca ulaşacak araçlar,
amacı sağlayacak düzeyde
degil. Esasında vergi cetvel-
lerinde yüzde 40'a varan in-.
dirim, hayat standardı esası- '
nın kaldınlması vergi azal- '
masına yol açta."
Oral, bu değişikliklerin
otomatik olarak gelir kaybı-
na yol açmayacağını, zaten
1999 ve 2000 yılı için bu
maddelere ilişkin gelir öngö-
rülmediğini, idarenin teknik
yapısının vergi yasasının ge-
tirdiği unsurlan gerçekleşti-
rerek gebrleri arttırmaya uy-
gun olmadığını. öngörülen
geçiş süresiyle teknik altya-
pırun hazırlanacağını anlat-
tı.