Katalog

Cumhuriyel İmthaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yonetmenı Orhan Erınç • Genel Yavın Koordınatoru Hıkmet Çetınkava 0 Yazıışlen Mudunı Ibrahım Yıldız • Sorumlu Mudur Fıkret llkız 0 Haber Merkezı Muduru Hakan Kara 0 Gorsel Yonetmen Fıkret Eser tsühbarat Ceogız\ıldırını0Ekonomı Ozlem V üzak 0 Kultur Handan Şenkoken 0 Spor Abdulkadır V ucelman 0 Makaleler Samı Karaorcn 0 Duzcltmc Abdullah V azıcı 0 Fotograf Erdoğan koseoğlu 0 Bılgı Belge Edıbe Buğra 0 \ urt Haberlen Mehmet Faraç Yavm Kurulu flfaan Seicuk (Başkan) Orhan Ennç. Oktaj Kurtböke Hıkmet Çeünka>&, Şükran Soaer, Ibrahım V üdız. Orhan Bursah. Mustafa Balba>. Hakan Ksra Ankara Temsilcısı Mustafa Balbay AtaturkBuhan No 125 Kat 4, Bakanlıklar Ankara Tel 4195020(7 hat), Faks, 4195027 0 tznur Temsılcısı SerdarKızık, H ZıvaBlv 1352 S 23Tel 4411220, Faks 4419117 0 Adana Temsılcısı Çetin Yiğenogla, inonuCd 119 S No 1 Kat 1 Tel 363 12 11, Faks 363 12 15 Muessese Muduru Üstfin Akmen • K.oordmalor Ahmet Kornfaan •Muha- sebe Büknt Ytner • Idar- Husevin G ö n r * Bılgı-UIem N.il İnal • Bılgı sayarSıston M&rîvet Çilcr*SatL> FazflrtKua MEDYA C • Yonetım Kurulu Başkaoı Genel Mudur Gülbln Erduran • Koordınator Reha Işıtnun # Genel MudurYardrmcısı SevdaÇoban Tel 514 07 53 5139580 5138460-61 Faks.5138463 YaMmta>an \e Basan ^ enı Guı Haber Ajansı Basın *e Yayıucıhk \ Ş Tttrkocagı Cad j9 41 Cagaloglu 34334 lstanbul PK 246 Sırkecı 34435 lstanbul Tel <O212)M2O5O5(2Ohat Faks (0 212) M3 85 95 www cumhunyet com tr 20 TEMMUZ 1999 tmsak 3 48 Guneş 5 41 Öğle 13 18 Ikındı 17 13 Akşam 20 40 Yatsı 22 25 Gri balinalar tehlikede • WASHINGTON (AA) - Calıfornıa'nm Long Beach Iıman kentınde bulunan Ulusal Doğal Yaşam Dernegı Başkanı Joe Cordano, ABD ve Meksıka'nın Pasıfîk Okyanusu kıyılanna vuran ölu gn balınalann sayısının geçen yıl 80 olduğunu, ancak bu rakamın yılın ılk 7 ayında 155'eyukseldığını açıkladı Bu durumun çevTe kırlılığınden ve denızde balınalann beslendığı planktonlann azalmasmdan kaynaklandığını savunan bılım adamlan, kıtle ölumlennın onune geçılememesı halınde bu turun gelecegının tehlikede olacağını vurguladılar Mars'a gidiş 2020de • \EW YORK(AA)- Bundan 30 yıl önce Ay'a ayak basan ılk ınsan olan Amenkalı astronot Neıl Armstrong, 'ınsanoğlunun 2020yılında Mars'a gıdebıleceğını' söyledı Neıl Armstrong, "Mars'a ınsan yollama projesının gerçekleştınlebılmesı ıçın çalışmalann şrmdıden başlatılmasmın şart olduğu ' göruşunu dıle getırdı Kültür Bakanlığı'nm raporu: SlT kararlan uygulanmıyor, turizm bilinçsizce gelişiyor Kapadokya alarmı 1985te Düma Mirası Listesi'ne alınan ve bir bolumu 1996'da "Milli Park" ilan edıien Kapadokva, 360 tarihı kilise \e manastın, doğa hari- kası peribacalanyla ülkemizin en önemli turizm merkezlerinden biri. BAHAR TANRISE VER ANKARA - Doğa hankası penbacalan, antık kılıse ve manastırlan, yeraltı kentlen ıle tunstlenn uğrak yen olan Kapadokya, Dünya Banka- sı'nın 30 rrulyon dolar kaynak sağlaması beklenen "Türldye Küitürel Miras Projesi" kap- samında koruma altına alına- cak SlTalanlannayonehkka- rarlann uygulanmaması ve tu- nzm gelışmesının bilinçsizce gerçekleştınlmesı nedenıyle büyuk tehdıt altında olan böl- gedekı onanm ve uygulama- lann ıvedı jaşama geçınlme- sı ıstenıyor Tarihsel geüşim Ilk yerleşme ızlerı MO 3000'e dek uzanan Kapadok- ya, MO 1 800-1200 yıllan ara- sında Hıtıt egemenlığı altına gırdı Daha sonra Fngler, Lıd- ya, Pers ve Roma Imparator- luğu'nca yönetılen Kapadok- ya, erken devır Hınstıyanlan- nın sığindıklan bolge olması açısından buyük onem taşıyor MS 53 yılında mısyonerlık ge- zısı sırasında yoreye gelen Xm Paulus un, kılıselenn kurul- ması ıçın Goreme Vadısı'nı seçerek bölgede Hınstıyanlı- ğm başlamasını sağladığı be- lırtılıyor Roma ıdaresırun bas- kısından kaçan Hınstıyanlara engebelı vadılenn sığınak ol- duğu ve burada kayalann oyu- larak çok sayıda kılıse yapıl- dığına ışaret şanh, VaftJzci Iohannes, Çavu- şin, Uzümlû.Geyikli,Karabaş, Kubbeh, Yeni,Tahtaü ve Süm- buUu kiüselerL" Kapadokya, doğa hankası peribacalanyla da dıkkat çekı- >or Aynca savunma ve gız- lenme amacıyla yapıldığı sa- nılan Dennkuyu ve Kaymak- lı yeraltı kentlen, bölgeye ge- edılıyor 7 ve 13 yuzyıllar arasında Hıns- tıyanlık dün- yasının önem- lı merkezlenn- den bın olan bölgede bu dönemde çe- şıthbüyûlduk- te yaklaşık 360 kılıse ve manastırbulu- nuyor Bolgedekı kılıselerden bazılan şoyle "Tokalı, Elmalı, Azıze Bar- bara,V ılank Karanlık,Çakır- lı, Mer\em Ana. Saklı, El Na- zar,Kıbçlar.tkiYuzhı Şapd,Sa- nca, Azarkav a. Halasdere. K> zılçukun Balkan. Pancartu Ta\- • Kültür Bakanlığı'nm hazırladığı raporda, ürnzmdekı plansız gelişme, SlT kararlannın uygulanmaması ve koruma amaçlı ımar planı olmaması yüzünden Kapadokya'daki tanhı ve doğal mırasnı tahrip olduğu belirtıldı Kapadokya, Dünya Bankası'nın destek vermesı beklenen "Turkıye Küitürel Mıras Projesı" kapsamında koruma altına alınacak. len tunstlenn büyuk ılgı gos- terdığı yerler arasında bulu- nuyor Kapadokya'da ılk araşhrma- lar 19 yûzyılda gerçekleştınl- dı Bolgenın tanhsel SlT, tu- nzm ve yerleşme alan sınırla- n 1976 yılında yürurlüğe gı- ren Çevre Koruma Planı ıle belırlendı Göreme-Kapadok- ya 1985 yılında Dünya Mıra- sı Listesi'ne alındı Kapadok- ya'nın bır bölümu de 1996'da "Milli Park" ılan edıldı Bölgenin sorunlan Kültur Bakanlığı 'nca hazır- lanan rapora gore, Kapadok- ya Bolgesı'nde bugünyaşananso- runlardan bazılan şoyle "Geüşmenin plansız biçimde gerçekleşmesi, ınevcut pianlaruı uygulanmaması ya da plan karar- laruun değiştiril- mes«.nâzımveın- gulama pianian ile koruma amaçlı imar pianının hazuianmama- sı, turizm gelişmesinin bilinç- sizce gerçekleştirilmesi, SİT alanlanna Uişkin karariann uygulanmaması, koordinas- yon ve dcnetım eksildigi, do- ğai nitelikJeri olan StT alanla- ruıın afet bblgeleri 0e çakışma- sı,altyapuun yetersizliği,yore- ye uygun bir mimari ve çevre- nin uretilmemesi, teknoktjinin yanlış kııllanımi-" Insan ve doğal koşullann tahnbatına açık olan Kapadok- ya'nın korunarak gehştınlme- sı ve değerlendınlmesı amaç- lanıyor Bolgenın surdürule- bılırkalkınmasını olanaklı kı- lan yonetım planı ve çevre du- zenı planlannın hazırlanması- nın yanı sıra roleve, restıtusyon ve restorasyon projelen ıle ko- ruma amaçlı ımar planı çalış- malannın yapılması gerekı- yor Onanm ve uygulamala- nn surdurulmesı, bu yönde ye- nı ba^layacak çalışmalann da acıl bıçımde yaşama geçınlme- sı ıstenıyor "Törkiye Küitürel Miras Projesi" kapsamında Dunya Bankası yetkılılenyle yapılan görüşmelerde, Kapadokya ıçın bıhmsel araştırmalann Ocak 2000-Arahk 2001 tanhlen ara- sında yapılması öngoruldu Proje uygulamalannın da Ocak 2002-Aralık 2006 tanhJen ara- sında gerçekleştınlmesı karar- laştınldı Ayasozoriyan Kilisesi oııarılacak Nev^ehir'in De- rinkuvTJİlçesin- de, yorede ya- şayan Rumlar tarafindan 1777 yılında vaptın- İan Ajasozori- van Kilisesi'nin restoras\onu için Başbakan- UkTanrtmaFo- nu"ndan35nül- yar liralık kay- nak a\nkü.De- rinkuyu BeJecfi- ye Başkam Ib- rahimErtaş^iI- çeninenonem- likulrürvarük- lan arasında yer alan Avasozoman Kilisesi'nin, Kapadokya Bölgesi'nde özgün yap»- sını koruyan ender eserİerden biri olduğunu söyledi. Kilisenin mimari yapısı ve iç bö- lumlerdeki fresk ve fıgürlerin günümüze kadar ulaşbğını beiirten Ertaş. "Kilisenin iç böifimlerinde restorasyonu gereken yerlerin eskj görünümüne sadık kalınarak ya- pılması ve çevre düzenlemesi çanşmalanna katkı olması açısından Başbakanlık Ta- ruüm Fonu'ndan 35 müvar liralık bir destek geldi. Kilisede restorasyon çalışmalan önümüzdeki günlerde bâşlatüacak" dedL (Fotoğraf SELAHATTİN ŞAHİN) "Bana koleksiyonumugeri verinl' ISIL ÖZGENTÜRK badayı. hepsı hınzır Genç dostum yanına başka arkadaşlannı alarak her gün cezaevı- ne gıtmeye başhyor Çocuklara once kendı- lennı tanımalan ıçın çeşıtlı tıyatro egzersız- len yaptınyorlar Çocuklar bıçkın ya, başlı- yorlardalgageçmeye Tıyatrocularneyapa- caklannı şaşınyorlar Sonundaıçlenndenbı- n a Herkesbu-hıkâveanlatsın",dıyor Çocuk mahkumlar, "Bu da nereden çıkn" dıye dü- şünup pek ılgı göstermıyorlar Uzun bır za- man geçıyor, neden sonra on-on ıkı yaşlann- da bır mahkûm orta yere çıkıyor ve başlıyor hıkâyesını anlarmaya "Krçocuk\ ı annış' > dıyor. "Buçocuğuan- nesi babası hıç sevınezmiş. Hatta babası onu her gun dovermış. davak vıve yı\e çocuğun kafası yamuk v unıuk olmuş. Çocuk boyle da- yak yıye vı\e gunlennı geçınrken sokaktaki aratNdarameraksarnuş. Butun markalan bir bir öğrenmış. Ama bu onu kesmenuş. bu kez her markanın kapısının nasıl açılacağınu alar- muı nasü durdurulacağını keşfetnuş. Bu da onu kesmemiş, bu kezgecden arabalann ka- ptsuu açıp ne var ne yok çalmaya başlanuş. Buda onu kesmemiş. grtmtşçaJdıkbuTnıya- Koskoca bır yıl göz açıp kapayıncaya ka- dar geçmış, gene 'DeginnendereTemmuzn' gelmış Ve ben Değırmendere yolundayım Değırmendere bu dunyaya findığıyla nam salmıştır, ama benım ıçın Değırmendere en çok ahşap heykeller dıyandır Altı yıldır her temmuz ayında Değırmendere'ye yabancı yeriı, ellen, yüreklen çok manfetlı heykel- cıler gelır ve meydana kurulan açıkhava atöl- yesınde bır ay boyunca çalışırlar Ilk gunler hıçbır şeye benzemeyen kestane agacı gov- delen, gün geçnkçe bıçımlenır ve temmuz so- nunda her bın hayranlık uyandıran bırerhey- kele donuşur Çocuğu, gencı, yaşlısı tüm De- ğırmenderehler hemen her gun açıkhava atol- yesını zıyaret ederler Kımı boyacı Bflal gı- bı ahşap yontmaya merak sarar, kımı gun boyu elınde dantel orgüsu heykelcılere lafye- nştınr Hemen herkeste bır merak, "Bakalun bu yıl hangi heykeOer ortaya çıkacak ve nerele- re verleştirüecek?" Bu konuda mahalleler arasında çok cıddı bır rekabet vardır Her yıl yapılan heykellenn bır kısmı denız kı- yısmdakı açıkhava müzesme, bır kıs- mı meydandakı par- ka konur, genye ka- lan da mahalleler arasında paylaşılır Kendme heykel edı- nen her mahallelı kasım kasım kasılır Artıkonlanndabı- rer heykelı vardır lşte gene temmuz ve ben Değırmen- dere yolundayım O yorede çok dostum var Gençlerıçın dans kurslan açan, yaşlılan gız- lı gızlı sevındıren ve ışınden çıktıktan sonra bır barda dostlanna her gece gıtar çalan Tür- kıye'nınherıle herılçeyelazımbeledıyebaş- kanı Ertuğrul Akahn başta, Izmıt Buyukşe- hır Beledıyesı ŞehırTıyatrosu'nda geçıcı bır sure ıçın de olsa bırlıkte olduğum genç tıyat- rocular, daha kımler, kımler Onlardan, tıyatrocu dostlanmdan bınnın anlattığı bırhıkâye, bu kez Değırmendereyo- lunda benı yakalıyor Genç dostum tıyatro- nun ınsanı, dünyayı değıştıreceğıne, onu gu- zelleştıreceğme ınanıyor Bu nedenle şık salonlarda değıl, mapus- hanelerde, sokaklarda tıyatro yapmayı sevı- yor Ve ınancı doğrultusunda harekete geçıp mahkûm çocuklarla bırlıkte tıyatro yapma- >a karar venyor Bu onlann değışmesıne, gelışmesıne neden olacak. îçı kıpır kıpır ızın- ler alıyor, gorüşmeler yapıyor ve sonunda Buca Açık Cezaevı'nde çocuk mahkûmlar- la çalışma olanağına kavuşuyor Çocuk mahkumlar ıyıce gehşlan Hepsı ka- nagmda bıçak Lri bulunan bu- adama satma- ya başlanuş. \ma arabadan çaldığıfldşey- den birinı evde sakbyor, kendine ozel kolek- siyon yapı>ormuş. Gunlerden bır gun, pohs- ler evi basıp, koleksiyondaki bütün araba parçalanm da alarak onu karakoia gotûr- müşler, ardından da çocuk,çocukmapusha- nesine gırmış. O kuçük çocuk her gun agb- yormuş. Pofislerden her gün araba parçala- n koleksryonunu istiyormuş. Çıinkü o koiek- siyoniçinkaçgece uykusuz kalnuş,aç kalnuş, susaz kalnuş_" Küçuk mahkûm buraya kadar hıkâyeyı çok guzel anlatmış ama sonuna gelmce baş- lanuş ağlamaya, bıryandan da hep aynı soz- len yınelıyormuş "Koleksiyonumu isterim, koleksiyonumu isterim.Onu banaverin,ne ohırbana verin!" Bu hıkâyeyı unuttum sanıyordum, unutma- mışım 'Degu-mendere Temmuzu'na gıder- ken yakaladı benı Bence çocuk mahkûm koleksıyonuna kavuşmalı En azından hıkâ- yesıyle bunu hak edıyor isoz50(g hotmafl.com