Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
23 HA2İRAN 1999 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Sosyal güvenlik reformu
'Emeklüik
yaşı SSK'nin
sorununu
çözmez'ANKARA(CumhuriyetBürosu)-Bakan-
lar Kurulu'nca sosyal güvenlik reform tasa-
nsının hazırlanması için oluşturulan komis-
yon, dün çalışmalanna başladı. Tasan, cuma
günü toplanacak Bakanlar Kurulu'na sunu-
lacak. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı
Yaşar Okuyan. emeklilik yaşında 55-65 ara-
sındaki tüm seçeneklerinin değerlendirildi-
gini söyledi. Uzmanlar, uzun vadede yaş dü-
zenlemesinin açıklan azalttığını, ancak sos-
yai güvenlik sisteminin açığını hiçbir yaş se-
çeneğinin ortadan kaldırmadığını belirttiler.
Sosyal güvenlik komisyonu, dün TBMM'de
ilk toplantısını yaptı. Toplantıya. Okuyan,
Devlet bakanlan Hikmet Lluğbav, Hasan
Gemici. Şükrü Sina GüreL Sağlık Bakanı
Osman Durmuş, Malıye Bakanı SümerOral
katıldı. ANAP Grubu'na reform çalışmala-
nna ilişkin bilgi veren Okuyan, emeklilik
yaşında 55-65 arasındaki tüm seçenekleri
değeTİendirdiklerini söyledi. 26 yıl sonra ku-
rumun açığının 25.4 milyar dolara, faizler-
le bu rakamın 50 milyar dolara ulaşacağını
anlatan Okuyan, Merkez Bankası dışında
kalan bankalann döviz rezervinin bile bu
kadar olmadığını söyledi.
TBMM Genel Kurulu'nda DYP'li Meh-
metSadriYıkhrun'ıngünderndışıkonuşma-
sına yanıt veren Okuyan, ülke koşullannda
70 milyon lira ile bir emeklinin yaşamını
sürdürmesinin zor olduğuna dikkat çekerek
sosyal güvenlik reformu ile cökmüş olan
sosyal güvenlik sisteminin kurtanlması,
emeklilerin insanca yaşayabilecekleri bir ge-
lır elde etmeleri ve sağlık hizmetlerinden en
iyi biçimde yararlanmalannı amaçladıklan-
nı söyledi. Okuyan, yıl sonu itibanyla sos-
yal güvenlik kummlannın açığının faizler-
le 5 katrilyon lira olacağım belirtti.
Uzmanlar: Açık kapanmaz
Öte yandan emeklilik yaşıyla ilgilı düzen-
lemenin sosyal güvenlik açığını kapatmaya-
cagına dikkat çekiliyor. Devlet Planiama Teş-
kilatı ile Hazine'nin rakamlannabakıldığın-
da, emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde
60 olduğunda (10 yıllık geçiş dönemli) sos-
yal güvenliğin fınansman açığının gayri sa-
fı milli hasıladaki payı 1997'de yüzde 3.03,
1999'da 3.13, 2000'de yüzde 3.19 ve 2050
yılında yüzde 3.63'e çıkıyor.
SSK'de 60-60 yaş düzenlemesi getirilse bi-
le DPT ve Hazine'nin verilerine göre, 1997'de
100 kabul edilen endeks, 2010 yılındâ yüz-'
"de
1
^ oranında artarak 168'e yükseliyor.
Bağ-Kur açlklanna emekli yaş düzenleme-
sinin etkisı açısından, 1999'da endeks 100 ka-
bul edildiğinde ve yaşın 60-60 olması duru-
munda, sürekli bir artış gösteriyor. 2010 yı-
lına gelindiginde açık yüzde 144'e ulaşıyor.
60-60 yaş düzenlemesinin Emekli Sandı-
ğı açıklanna etkisi açısından bakıldığında
ise 1997'de 100 kabul edilen endeks, 2010
yılında 192'yeçıkıyor. Uzmanlar, bu neden-
le uzun vadede yaş düzenlemesinin açıklan
azalttıgını. ancak sosyal güvenlik sisteminin
açığını hiçbir yaş seçeneğinin ortadan kal-
dırmadığını vurguladılar.
5 milyon işçinin kayıt dışı çalıştınlması ne-
deniyle SSK ayda 130 trilyon 500 milyar, yıl-
da 1 katrilyon 566 trilyon lira gelir kaybına
uğruyor. Kaçak çalıştınlan işçinin kayıt al-
tına almması durumunda, SSK'nin 1999 büt-
çesinde öngörülen 1 katrilyon 200 trilyon li-
ra düzeyindeki açık kapanabiliyor. Kayıt dı-
şı 5 milyon işçinin asgari ücret üzerinden
kayıt altına alınması durumunda, SSK'nin ay-
lık prim geliri 130 trilyon 500 milyar lira, yıl-
da 1 katrilyon 566 trilyon lira artacak.
Nergis Holding
'ŞirkeÜer
paravan
değü'
LEVENTGENCELLİ
BüRSA-Nergis Holding Yönetim Kuru-
lu Başkanı Şükrü Şankaya, TEKSİF Genel
Başkam Zeki Polafla düzenlediği basın top-
lantısında. Interbank Yönetim Kurulu Baş-
kanı KadirGünay'ı suçladı; borçlanmn id-
dia edildiği gibi 1.5 milyar dolar değil, 400
milyon dolar olduğunu öne sürdü. Şankaya,
"paravan" olduğu iddia edilen şirketleri de
resmen kurulmuş, her türlü yasal ve muha-
sebe defteri olan, son 2 yılda 350 milyori do-
lar ihracat yapmış, bir grup "ihracatçıfirma''
olarak nitelendirdi.
Nergis Holding Merkezi'ndeki basın top-
lantısına. çok sayıda işçiyle birlikte holdin-
gin avukatlan da katıldı. Şükrü Şankaya.
CavitÇağlar'ın basın toplantısına neden ka-
tılmadığına yönelik soruyu, "Cavit Bey yö-
netim kurulunda değfl. Gelseydi potitikohır-
du. Beni az mı gördünüz? Bu şirkederin ku-
rucusu benim,yönetim kurulu başkanı da be-
nim'' diye yanıtladı.
Şükrü Şankaya, yazılı olarak yaptığı açık-
lamasında, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu
adına tnterbank'ı yönetenleri isim vermeden
ağırdilleeleştirdi.
Şankaya, İnterbank Yönetim Kurulu Baş-
kanı ve Genel Müdürü KaditGünay'ı kas-
tederek "Maalesef Interbank'a atama yolu
ile genel müdür olmuş kişinin. bir kamu gö-
revlisi olmasma rağmen yargıya intikal etmiş,
olan konular hakkında, grubumuz ve grup
hissedariannuzjn yanı sıra devletin üst dü-
zey bürokradaruu, hem siyasileri hem de ba-
ğınısız Türk yargıçlarını suçlar niteHkte ko-
nuşmalan, devlet ve insan adına çok üzücü
olmuştur" dedi.
Memurlann yılm ikinci yansı için bekledikleri zam oranı netlik kazanıyor
liderler ıııaaş zirvesindeANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) -
Memurlann, yılın ikinci yansı için bek-
ledikleri maaş zammı oranı bugün ko-
alisyon ortaklannın zirvesinde belirle-
necek. Devlet Bakam ve Başbakan Yar-
dımcısı Devlet Bahceti, memurlan her
açıdan tatmin edecek bir iyileştirmenin
mümkün gözükmediğini söyledi.
Başbakan Ecevit de Türkiye Kamu-
Sen yöneticileriyle görüşmesinde, "EMF
ile ilgili herhangi bir sıkınümız yok.
IMF'ye ne yapüysak gözüne giremiyo-
nız. Oyle bir kaygı içinde değiliz, ama
ülkenin içinde bulunduğu zorluklar or-
tada. Siz de bunu biliyorsunuz. Sizin
önerileriniz doğrultusunda etimizden
• Memurlann mağdur edilmemesi için olanaklann zorlandığını
belirten Devlet Bahçeli, "Ancak ekonomimizin kritik bir sürece
girmesine yol açan bugünkû elverişsiz şartlar içinde memurumuzu
her açıdan tatmin edecek, arzuladığımız iyileştirmenin
yapılabilmesi mümkün gözükmemektedir" dedi.
geleni yapacagu" dedi.
Devlet Bahçeli, dün partisinin grup
toplantısında, Meclis'i başta bütçe ya-
sası olmak üzere yeni bir çalışma ma-
ratonu beklediğine, tasanda yer alan
rakamlara da yansıyan ekonomik den-
gesizlikler ve olumsuzluklann ülkenin
içinden geçtiği darboğazın boyutlannı
bütün çıplaklığıyla ortaya koyduğuna
dikkat çekti. Türk ekonomisinin en bü-
yük kamburu olan enflasyon canavan-
nın birkaç yıldan beri "borçlanmave fa-
iz açman" adlı yeni bir kardeşinin ol-
duğunu vurgulayan Bahçeli, sosyal gü-
venlik ve vergi sisteminde yapılacak
iyileştırmelerle ülkenin rahatlatılması
için gereken düzenlemelerin yapılaca-
ğını bildirdi.
Hububat fiyatlannın çiftçinin alın-
terinin tam karşılığı olmadığını, ancak
Memuriarevlemlerindecanavar maskeatakarakenilasyoıııukendiferineetkisinicaıılaiHÜnnlar. (Fotoğraf: UGUR DEMİR)
Haber Merkezi - Memur sendıkalannın. mik rakamlaröngörülüyor. Birim asl ama-
yüzde 20 civannda olacağı belirtilen me- cımız; yüzdeük zamlar değil, grevli topiu-
mur maaş zammma tepkileri sürüyor Me"-"** ığttfjijjifrttaıdllB hakkıdn
1
. Kamu emek-
mur-Sen KonftderaSyoou'na bağlı sendi-^ eflwtWyrtı <jfcıır»ûmhTiBph»özteşnıeve
kalarca Istanbul'da Saraçhane Parkı'ndar ~
â
grev tökkmı kuflanınak için mücadele et-
gerçekleştirilen kıtlesel basın açıklamasın-
da, hükümetin tavn kınanarak zam oranı-
nın yüzde 70 olması gerektiği belirtildi.
KESK'in Adana'da 26 Haziran Cumartesi
günü düzenleyeceği miting için izin alın-
dı. Mersin ve Gaziantep"te de başvurular dün
yapıldı.
Istanbul Büyükşehir Belediyesi önün-
den Saraçhane Parkı'na yürüyen memurlar,
"Çağlar'ı çağlaorsın. mcmuru aglaürsın",
"Sadaka değil toplusödeşme" sloganlan at-
tı. Canavarmaskesi takan bazı memurlar da
ilginç gösterileriyle enflasyonun etkilerini
anlattılar.
Memur-Sen Konfederasyonu adına ba-
sın açıklamasını okuyan Birlik Haber-Sen
Genel Başkanı Hûsamettin Şenal, seçim
meydanlannda memuru enflasyona ezdir-
meyeceğiz diyen hükümet ortağı partilerin
yüzde 10-15'lik zam oranından söz ettik-
lerini ammsatarak hükümetin çahşanlann
değil, ulusal ve uluslararası sermayenin hü-
kümeti olduğunu öne sürdü. Diğer sendi-
kalarla ortak mücadele için hazırlık yaptık-
lannı ifade eden Şenal, zam oranının yüz-
de 70 civannda olmasını istedi ve hükümet-
ten beklentilerinin grevli toplusözleşmeli
sendika hakb olduğunu söyledi.
KESK Adana Şubeler Platformu Dönem
Sözcüsü BTS Şube Başkanı Nejat Okay
ise dün yaptığı açıklamada, "İnsanca Ya-
5am" adı altındaki mitingin Uğur Mumcu
Alanı'nda 14.00'tebaşlayacağınıbelirterek
"Yüzde 140'lara v'aran zam ekonomisinin
nâkim olduğu ülkemizde kamu emekçisine
verflmek istenen yüzde 10-15 gibi komik
zammı kabul etmemiz mümkün değiL Bu
nedenle alanlardayız" dedi. Ülke genelin-
de hükümetı protesto etmek için miting ve
basın açıklaması gibi eylemler için valilik-
lere başvurulann bu hafta sonuna kadar ya-
pılacağını belirten Okay, şunlan söyledi:
"57. hükümetin diğer bükümetkr gibi
kamu emekçisine ayinhğı bütçe bizim için
sürpriz olmadı. Biz bunu bekliyorduk. Cl-
kemizin siyasal. sosyal \e ekonomik anlam-
da kriz içinde olduğunu düşünüyomz. İJ1-
kede rant ekononıisi hikim. Yüzde 140'la-
ra varan faizlerle tefeciy e, sermayçye para-
lar ödenirken bize yüzde 10-15 gibi çok ko-
raekte. ancak siyasal iktidaıiar bu haklan
tanunamakta ve imzaladıklan uluslarara-
sı sözleşmelere karşın bfldiklerini okuyor-
lar. Hükümetin ücret politikasını. emekçj-
ye ayırdığı bütçeye tepki nedeniyle Ada-
na\Jamhınga^izenliyoruz.VaDİik'tengerek-
liizin çıkn. Bütün kamuemekçierini mitin-
gedavetedıyoruz." -• • •
ı
Mersin ve Gaziantep'te de KESK yetki-
lileri, miting düzenlemek için Valiliğe baş-
vuruda bulundu. Tûrkiye Kamu-Sen Ada-
na fi Temsilcisı lsmail Koncuk. düzenledi-
ği basın toplantısında, bugün tnönü Par-
kı'nda kitlesel basın açıklaması, 29 Hazi-
ran günü Gar Postanesi'nde bakanlara yö-
nelik faks, 30 Haziran günü ise Uğur Mum-
cu Alanı'nda "Açhğa hayır" adlı bir göste-
ri düzenleyeceklerini söyledi. Koncuk, in-
sanca yaşamak istediklerini haykırmak için
yapacaklan eylemlerin 12.30'da başlaya-
cağını bildirdi
bütçe olanaklan zorlanarak çiftçinin
mağdur edihnemesi için bir fiyatdüze-
yi belirlenmeye çalışıldığmı anlatan
Bahçeli, peşin ödeme politikasının uy-
gulanacağmı belirtti.
Memurlann mağdur edilmemesi için
de bütçe olanaklannın zorlandığını be-
lirten Bahçeli, şunlan söyledi:
"Hükümetimiz, memurlanmızm için-
de bulunduğu geçim sıkmttsını gözden
uzak tutmamakta, bu nedenle bütçe im-
kânlan çerçevesinde yapabileceği kat-
kryı araştırmaktadır. Ancak, ekonomi-
mizin kritik bir sürece girmesine yol
açan bugünkü erverissiz şartlar içinde
memunımnzu her açıdantatmin edecek,
arzuladığımız iyileştirmenin
yapilabflmesi mümkün gö-
züîanemektedir. Buna rağ-
men önümüzdeld günterde
kesinJeşecek olan maaş arü-
şının ekonomik dengelerin
daha fazla bozubnasma mey-
dan vermeden yupılabilecek
en makul oranlarda gerçek-
leşmesine gayret sarfedil-
mektedir."
'Nûfuz kavgası'
Dış politik gelişmelere de
değinen Devlet Bahçeli, Bal-
kanlar'ın uluslararası nüfuz
kavgasına sahne olduğu bir
dönemde Türkiye'nin daha
dikkatü, önlemli ve aktif dav-
ranması gerektiğini vurgula-
dı. Bahçeli, şöyle konuştu:
"Kıbns ve Kuzey Irak
meseleleri de çok yakında
uluslararası gündemin ilk
sıralanndayer almaya baş-
layacaknr. Önceblde,Türki-
ye'nin çözümsüzlük istedi-
ği şeklinde özetlenen ve Yu-
nanistan'ınönderliğinde yü-
rütülen. zaman zaman da
uluslararası kamuoyu üze-
rinde etkili olan kampanya
en azmdan izole edilmelidir.
Türkiye, ne dün ne de bu-
gün çözümsüzlüğe taraf ol-
mamıştır. Türkiye'nin iste-
diğiadfl,onurhı ve makul bir
çözümdür, banşın ve istik-
rann kalıcı olmasıdır. Do-
layısıyla meşru ve haklı yak-
laşunlarunızdanv-azgeçıne-
yeceğiıniz açıkür."
Toplantıda bilgi veren Mil-
h Savunma Bakam Sabahat- •
tittÇakmakoğlu. Ermeni soy-
kınmı yasa tasansınm son
aşamadan geçmemesi için
Fransız hükümetinin dikka-
tinin çekildiğini ve anlayışh
bir hava estiğini belirtti.
Memur zammı konusu
dün Türkiye Kamu-Sen'in
siyasi partilere yaptığı zi-
yaretlerde de görüşüldü.
SSK ve TCDD'de özelleştirmeyeprotestoSSKveTCDDçaüşan]andünyürü>üşwgösteraerte
özeUeştirme çabşmalannı protesto ettiİer. KESK'e bağh
Bir»eşikTasımacıükÇal^anlarıSendikası(BTS)üyea
kamu çahşanlan, TCDD Yakacık Hastanesi'nin
özeiie^tirme girişimlerini protesto amaayla
'Öze&şttrmeye Karşı Ra%da Yüruyüş"e foaşiadı. BTS
ve KESK'e bağlı sendikalann üyeleri, dün Ha> darpaşa
Gan'nda 1230 araJarmda toplanırken basın açıklaması
yapan Istanbul 1 No'lu şube yönetim kurulu üyesi Soner
Önal, TCDD Yakacık Hastanesi'nin özelleştinne
çabasmm hukuki olmadığmı îfede etti. Daha sonra
aralannda BTS 1 No'ta[Şube Başkanı Hasan Bektaş'ın
da buiunduğu 10 kişj, Bostana'ya kadar tren rayîan
uzerindeyürüdö. Yuriryüş bugün Bostana'dan
Pendik'e dek sûrecek. Üçûncü gün Pmdikten
Gebze'yB,ddnh3ncügünHereke-Derincearası
yapüacâk olan yürüynş, beşinci gün Derince^kn tzmit
tren istasyonuna kadar gerçekJestirflerek sona erecek.
TCDD çabşanlan dönüşümlü olarak ve aralannda
seçtOdeıi temsifcflerle yaptıklan yürüyüş sırasmda
istasyonlarda bOdiri dağrttılar. Işçi Partisi fstanbul Ü
Başkanı Sadık L sta da yazüı bir basın açıklaması
yaparak yürüyüşü destektediğini belirtti. Sağbk ve
So^alHkmetEmekçikriSendikasıdasonzamaniarda
yenkien başlayan SSK'nin özelleştirflmesi yönündeki
çahşmalara tepki gösterdi SES Ş^8, Aksaray, Anadohı
ve Bakırköy şubeteri, dün Okmevdanı Hastânesi'nde
ijir açıklama y^ptilar. (Fotoğraf:* HATÎCE TUNCER)
Bulantı ve kusma şikâyetiyle hastaneye kaldınlan gence gıda zehirlenmesi tanısı konuldu
4
Coca Cola krizi' Istanbid9
a sıçradı
AYKUT KÜÇÜKKAYA
Içecek sektöründe yaşanan kızgm re-
kabet döneminde Avrupa'da yaşanan
"Coca Cola 10121" Türkiye'ye de sıçra-
dı. Istanbul Avcılar'da Coca Cola'dan
bulantı ve kusma şikâyetiyle hastaneye
kaldınlan 19 yaşındaki Türkan Emin'e
"gıda zehirlenmesi
r
tanısı konulurken
Emin'in ailesi Coca Cola firması hak-
kında dav-aaçmaya hazırlanıyor. Coca Co-
la kutusu ise incelenmek üzere Adli Tıp
Kurumu'na ve Hıfzıssıhha Enstitüsü'ne
gönderildi.
Şikâyetler üzerine Belçika ve Lük-
semburg'da satışı yasaklanan, Hollanda
ve Fransa'da ülkeye girişi ve satışı dur-
durulan Coca Cola'nın neden olduğu
bildirilen zehirlenme olayı önceki gece
Istanbul'da de yaşandı. Avcılar Cihangir
Mahallesi Osmanpaşa Caddesi Cren So-
kak 16/8 numarada ikamet eden Emin ai-
lesinin 19 yaşındaki kızı Türkan Emin
evinde rahatsızlandı. Kusmaya başlayan
Emin, annesi Gübüm Emin ve komşu-
su Asaf Ünal tarafından Özel Avcılar
Hastanesi'ne kaldınldı. Hastanede teda-
vi alüna alınan Emin'in midesi yıkandı.
Hastane yetkilileri ve doktorlar incele-
me sonuçlan gelmeden, zehirlenmeye
Coca Cola'nuı neden olup olmadığı ko-
nusunda kesin bir şey söyleyemeyecek-
lerini belirttiler.
Dün taburcu edilen Emin'in zehirlen-
mesine yol açtığı öne sürülen Coca Co-
la kutusu incelenmek üzere Adli Tıp Ku-
rumu'na ve Hıfzıssıhha Enstitüsü'ne
gönderildi. Bulgar göçmeni olduklan
öğrenilen Emin ailesi, kızlannın kutu
Coca Cola içmeye başladıktan kısa bir
süre sonra kusmaya başladığını, kendi-
lerinin Coca Cola'yı kaşığa koyup kok-
ladıklannı ve kötü bir koku aldıklannı
belirtti. Emin ailesi, Coca Cola firması
aleyhine dava açacaklannı söylerken iki
firma yetkilisinin, kızın ailesi ve hasta-
ne yetkilileri ile görüştüğü öğrenildi.
Coca Cola'nın Türkiye'deki üretimi
yerel kaynaklar tarafından yapılıyor. Üre-
timde Türkiye yalnızca "konsantre" it-
halatı yaparken onun dışında üretımde
kullamlan şişeler, kutular, karbondiok-
sit gazı ve diğer malzemeler Türkiye'de
temin ediliyor. Türidye'de Coca Cola ku-
tulannı üreten firmalar Manisa'da Ma-
canco ve tzmit'te CMB adlı şirketler.
Coca Cola şişeleri ise Şişecam tarafın-
dan üretiliyor.
Yaşanan krizin Coca Cola'nın Avru-
pa'da etkin olan "Schweppes>
' ve "Oran-
guut" markalannı satın almak istediği
sırada yaşanmasına dikkat çekiliyor.
Işçi Partisi (İP) Buca îlçe Örgürü, ko-
la boykotu kampanyası başlattı. Kamu-
oyuna, "Kola yerine yerli mab içecekle-
ri tüketefim" çağnsı yapan İP Buca îlçe
Örgütü, kampanyanın yalnızca bir boy-
kot değil, aynı zamandaulusal sağlığa çağ-
n olduğunu vurguladı. İP Buca Îlçe Ör-
gütü Başkanı Hayati Özcan, "100'ü aş-
kın ülkede emperyalist pazan olan kola
tröstüne akıtılan ulusal gelirimizi tan-
ma, ulusal sanayiye çevirme olanağınuz
vantar. Dünvanın bu oligarşik yapüan-
malanna, ulus se\gisi ve ulusal iktisat
düşüncesi ile cevap verilmelidir'' dedi.
HAFTAYA BAKIŞ
AHMET TANER KIŞLALI
Pamuk'ça...
Orhan Pamuk olayı köşemi ilgilendiren yönüyle brt-
mişti. Ama okuriar ve tanınmış bazı yazariar için bit-
mediği anlaşılıyor.
Gelen mdrtuplar, belgeler ve çıkan yazılar koca-
man bir doşya oluşturdu.
Yaman Örs "Bilim ve Ûtopya" dergisinde, tartış-
mayı neredeyse bir bilimsel titizlikle irdeledi. Hıncal
Uluç konunun en can alıcı noktasının altını çizdi.
Yalçın Küçük de "Aydınlık"ta benim bu konuya
' "birdenbire" son verişimde derin (!) anlamlar keşfet-
ti. Ve Pamuk'a farklı açılardan ağır eleştiriler yönelt-
ti.
Yurtiçi ve yurtdışı toplantılarda zaman zaman ko-
nuyla ilgili sorular hâlâ geliyor...
• • •
öğretmen-yazar Ibrahim Şimşek ve felsefe og-
retmeni olan eşi "medyanın reklamlanna uyarak" Bay
Pamuk'un "Yeni Hayat" adlı kitabını almtşlar. Ve tüm
çabalanna karşın bitirememişler.
Uzun mektupta şu satıriar var
"Ne yazık ki, ülkemizde kendisini okuyucuya du-
yurmak için, köşe yazarianna para ödeyen yazariar
olduğu söyleniyor. Bunlardan birisinin de, Cumhu-
riyet gazetesinin Kitap dergisinde, Orhan Pamuk'u
bir çınara benzeten kişi olabileceğini düşünmek is-
temiyorvm."
Ve ekliyor
"Yüce Atatûrk'ümüzü küçümseyen tümcelerine
gelince: Orhan Pamuk'u ikinci cumhuriyetçi olanla-
nn savunmalan, her şeyi anlatmıyormu dersiniz?"
• • •
Avukat Aykut Çura mektubunda, Pamuk'un bir-
çok kitabında Atatürk ve devrim karşıtlığı bulundu-
ğuna değiniyor. özellikle "Seyaz Ka/e"den ömekler
vermiş.
Özellikle de devrimin bir "yıkım" olarak nitelendi-
rildiği bölümler bunlar.
Padişahlığın yıkılması.. Halkın inançlannın değiş-
tirilmesi.. Insanlann bir gecede başkalaştırılması..
Minarelerin neye yaradığını bilemeyecek hale gelin-
mesi.. Yıkımı gerçekleştirenlerin üstünlüklerini göre-
rek onlara benzemeye çalışılması..
Sayın Çura şöyle diyor:
"Daha açık ifade ile yazar... Cumhuriyet ve dev-
rimlerin, halkın kıyafetini değiştirip, Batı taklitçiliği-
ne özendirdiğini, ınanç-din vb. kültürierinden uzak-
laştırarak, manevi yıkıma uğrattığını savunuyor."
••*
Mükerrem Can Türk dili ve edebiyatı öğretmeni.
Görevi geregi Bay Pamuk'un tüm kitaplannı sonuna
kadar okuduğunu söylüyor.
Ve ekliyor:
"Orhan Pamuk kitaplanndan cümle ömekleri alır,
öğrencilenme bozuk cümle ömekleri diye gösterir-
dim. Uzun cümleler kuran, bir süre sonra okuyanın
dikkati dağıldığı için bozukluğu bu karmaşa içinde
algılanmayan, dilimizi iyi bilmediği için kızdığım bir
yazardır O."
•••
Başka bir mektup dört bayanın imzasını taştyor Öz-
1em Kışlacıklıoğlu, Nezahat Gemici, Nermin Vıl-
maz ve Ceyda Demiryas.
Somut bir iletileri var:
"Bizler Orhan Pamuk gibi saraylı değiliz. Dedele-
rimiz, onuhannı ayaklar altına alarak, ülkeyi işgal
edenlerin kucaklanna atlamadılar. Biz, bu yüzden
Atatürk'ü çokseveriz. Bu yüzden, Orhan Pamuk'un,
Atatürk'ü Türk halkı kadar sevmesi zaten mümkün
değildir."
• • •
Şu satriar da, ismi bende saklı olan Istanbullu bir
avukatın mektubuna ait:
"Üzerinde çok düşünmüş olmama rağmen ve hat-
ta kimi arkadaş toplantılannda, becerebildiğim kur-
nazlıklaria, türlü yöntemlerie, adeta cımbızla çeke-
rek, kendi içimde Orhan Pamuk'u anlama toplantı-
lan düzenlemişsem de, bir türiü başanlı olamamış-
tım. Yazılannızı okuyunca, kendimi psiko-terapiden
başanyla çıkmış gibi hissettim."
Ve uzunca mektup şu satırlarla son buluyor
"Anlayamadığım insanlann kitaplannı okuyabili-
rim ve saygı duyanm. Ancak yazdıklan ile insanlara
ulasamayan, halkına verebilecek bir satın olmayan
birine, bir milleti bugünüyle, dünüyle, kültürüyle ve
her yönüyle anlamış ve dünyada eşine az rastlanır
birşekilde, heridealinde peşinden sürüklemiş birli-
dere 'sinsice' karalamalarda bulunan birine hiçbirşe-
kilde saygı duymam."
•••
Emekli ögretim üyesi Dr. Temel Doğan'ın iletisi kı-
sa. Bay Pamuk'la ilgili tartışmalara olan tepkisini tek
tümce ile özetliyor:
"AtatQrkdüşmanı, Kurtuluş Savaşı düşmanı, Cum-
huriyet düşmanı numaracı cumhuriyetçiler karşısın-
da sergilediğiniz tutariı ve erdemli davranışınızdan
dolayı sizi kutlar, bu kişileri size karşı savunanlan kı-
nar, saygılar sunanm."
• • •
Can Yücel'inki dahil, Bay Pamuk'u aşağılayan şi-
irter... Eleştiriler... Cumhuriyet Kitap dergisine kızan-
lar...
Ne yazık ki, kabank dosyadan sadece birkaç ör-
neği alabildim köşeme.
Sayın Yaman örs'ün "Bilim ve Ütopya'daki, Bay
Pamuk'u ve savunuculannı didik didik eden uzun in-
celemesini umarım konunun tüm meraklıları oku-
muşlardır. Cumhuriyet Kitap Kulübü'nün bu yazıyı
aylık bühtenine alarak önemli bir hizmet yaptığını dü-
şünüyorum.
Aslında konuyu noktalamak oldukça zordu. Ama
bu zor işi Hıncal Uluç ustaca yaptı:
Hürriyet Gösteri dergisi, Pamuk'un son kitabını, ya-
zın dalında "Yılın Olayı" seçmiş. Ama aynı "özel sa-
y;"da, ülkenin önde gelen dokuz yazın eleştirmeni-
nin oylan ile seçilen tam 42 kitap yer alıyor.
Ve Bay Pamuk'un kitabına "sıfır" oy!
Eklenecek bir şey kaldı mı?ü
Yabancı sigaraya
yüzde 11-18 zam
Ekoflomi Servisi - TE-
KEL'in içki ve sigaraya
yüzde 31'e varan oran-
larda yaptığı zammın ar-
dından, özel sigara üre-
tecileri de fiyatlannda
ayarlama yaptı.
PhilsaPhihp Morris Sa-
bancı şirketi, sigara fıyat-
larına yüzde 11 ile yüzde
18 arasında zam yaptı.
Şirketten yapılan açıkla-
mada, 450 bin lira olan
Parliament kutu ve Marl-
boro sigarasının 500 bin
liraya, 425 bin lira olan
Marlboro kutunun 475
bin liraya yükseltildiği
bildinldı.
Aynca Chesterfield ve
kısa LM sigaralannm fı-
yatı da yüzde 18 oranın-
da arttınlarak 325 bin li-
ra, uzun LM'nin fiyatı ise
350 bin lira olarak belir-
lendi.