Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyel I
tmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Ya\ın Yönetmenı. Orhan Erinç
_ Genel Va\ın Koordınatörü: Hikmet
Çetinkaya • Vazıişlen Müdürü: İbrahim
Yıldız • Sorumlu Müdür Fikret llkiz
Haber Merkezı Müdürü. Hakan
Kara • Görsel Yönetmen: Fikret Eser
Utihbarat. Cengiz Yıldınm • Ekonomı: Özlem
Yüzak 0 Kültür: Handan Şenköken • Spor.
Abdülkadir Yücelman # Makaleler: Sarai
Karaören • Düzeltme: Abdullah Yancı •
Fotoğraf: Erdoğan Köseoğlu • Bılgi-Belge:
Edib« Buğra % Yurc Haberkn. Mehmet Faraç
Yayın Kurulu: llhan Selçuk
(Başkan), Orhan Erinç, OkUy
Kurtbökc Hikmet Çetinka>a,
Şükrao Soner. Ergun Balcı,
tbrahim Yıldız. Orhan Bursalı.
Mustafa Balbav. Hakan Kara.
Ankara Temsilcisı: Mustafa Balbav Atatürk Bulvan
No-. 125. K.at.4, Bakanhklar-Ankara Tel: 4195020 (7
hat), Faks: 4195027 •izmırTemsücisi Serdar Kızık,
H.ZiyaBK. 1352 S. 2 3 Tel: 4411220. Faks:4419117
• AdanaTemsilcisi: Çetin Yiğeuoğlu, lnönüCd. 119
S No-1 Kat 1. Tel: 363 12 11. Faks: 363 12 15
Müessese Müdürü. Üstün Akmen #
Koordinatör Ahmet KonıJsan # Muha-
sebe Bülent Yener • ldare Hüseyin
Gürcr* BıUp-lşlem.N»ilİıuü»Bdgı-
sayarSıslem Mürüvrt Çiler#Satış
FaziktKuza
MEDYA C: • Yönetim Kurulu
Başkanj - Genel Müdur Gulbin
Erduran • Koordınatör Reha
Işıtman • Genel MüdurYardımcısı.
SevdaÇoban Tel: 514 07 53 -
5139580-513846(^61,Faks 5138463
\a\ımla>sn \e Basan: Yerı üun Haber Aıansı. Basın \e Yayıncıhk A $
Türkocağ', _"ad 3» 4] Cağaioğlu 34334 lü PK.246 Sırkecı Is'tanbul Tel ı0'212> 512 05 05 120 hat) Faks >0 I I D 513 <5 95
5MAYIS1999 İmsak: 4.09 Güneş: 5.51 Öğle: 13.08 Ikindi: 16.58 Akşam: 20.11 Yatsı: 21.46
Cînsel sağlık
ppojesi
• TRABZON(AA)-
Tıirkıye Aile Planlaması
(TAP) Derneği tarafından
uvgulanan ve Alman
Teknik İşbirlıği Kurumu
tarafından finanse edilen
cmsel sağlık projesi.
Trabzor.da üniversite
öğrencılerine yönelik
olarak başanyla
sürdürüiüyor. Geçen yılın
Nisan ayında başlatılan
proje ile ilgili olarak
açıklama yapan Proje
K.oordinatörü Ayşe Atal.
projede21 lidergencin
görev yaptığı ve bugüne
kadar düzenlenen
çalışmalarla Karadeniz
Teknik Ünıversıtesi'nde
eğitim-öğretim gören bin
üç yüz genci cinsel sağlık
konusunda geniş kapsamlı
olarak bılgilendirdiklerini
belirtıı.
Müzeye turist
akını
• NEVŞEHİR
(Cumhuriyet) - Ünlü halk
düşünürü Hacıbektaş'ın
Nevşehir'in Hacıbektaş
ilçesinde bulunan türbe ve
müzesini bu yılın 4 aylık
döneminde, 65 bin 393
yerli ve yabancı turist
ziyaretetti. 13. yüzyıldan
kalma mutfak eşyalan ile
çeşjtli gi\ im eşyalannın
sergilendiği müzeyi. yıl
sonuna kadar 800 bin
kişinin ziyaret etmesi
bekleniyor.
Kuş cenneti
kurtarıldı
• SAMSUN (AA) - Bafra
Beledivesi'nce geçen yıl
Haziran ayında başlatılan
ve tamanıı dış kredi olmak
üzere yaklaşık 35 milyon
dolara mal olması
planlanan " Bafra Çevre
Rehabilitasyon Projesi" nin
biiyük bölümü tamamlandı.
Proje kapsamında yaptınlan
antma tesislerinin devreye
girmesiyle Türkiye'nin en
önemli sulak alanlanndan
Kızılırmak deltası. zehirli
ve kirli atık akışından
kurtanhyor. Bafra Belediye
Başkanı Hasan Aslan
"Proje tamamlandığında
artık Kızılırmak deltası için
kirlüik söz konusu
olmayacak" dedi.
Çocuklarda
tuvalet egitimi
• SAN FRANSISCO
(AA>-ABD'nin Winsconsin
Tıp Okulu'nda çocugun
tuvalet eğitimi konusunda
vapılan kapsamlt bir
çalış.mada, en etkilı eğitim
usulleri belirlendi. Raporda.
en etkili şöntemlerin, anne
ve babanın bu konuda
çocuğu mübalağaya
kaçmadan normal ölçülerde
teşvik etmesi. lazımlıkla
tuvalete alıştınlan çocuğun.
istenildiği gibi tuvaleti
kullanması durumunda
şeker gibi ödüller verilmesi
önerilivor.
Uzungöl'de
yenilik
• TRABZON (AA) - Doğu
Karadeniz'de. yayla
turizminin en önemli
merkezlerinden
Trabzon'nun Çaykara
ilçesine bağlı Uzungöl
beldesinin yeni seçilen
bağımsız Belediye Başkanı
Kadir tnan "UzugöTde içki
yasağı diye bir şey
yok"dedi. İnan. Uzungöl'de
FP'li belediye yönetimının
5 yıl önce içki yasağı
koyduğunu anımsatarak
görevın tamamlanmasının
ardından bu yasağın da
sona erdiğini belirtti.
'Katil' yosun
• MIĞLA(AA>-
Uzmanlarca "ekolojik
felaket'" olarak
değerlendirilen 'katil'
yosunlar. Muğla Sahil
Güvenlik K.unılu
Toplantısı'ndada
görüşülerek acıl önlemler
ahnması istendi. Muğla
Sahil Güvenlik Kurulu
toplantısında, bu tür
yosunların denizlerimizdeki
ekolojik dengeyi bozmadan
yok edilebilmesi için çeşitli
kuruljşlardan birımsel
yardım ıstenmesine karar
verildi. Bu amaçla. Muğla
Valiliği'nce. Ege ve Dokuz
Eylül üniversiteleri, MTA
ve Su Ürünleri Genel
Müdürlüğü'ne birer yazı
gönderilerek bilimsel
yardım talebinde
bulunuldu.
29 belgeselin gösterileceği 2. Uluslararası İstanbul Arkeoloji Filmleri Festivali başladı
Arkeoloji beyaz perdede• Festivalde film ,,.
gösterimleri her gün saat
16.00-20.30 arasında
İtalyan Kültür Merkezi'nde
ücretsız olarak
gerçekleştirilecek.
Kültür Servisi - tlki geçen yıl düzenlenen
Uluslararası İstanbul Arkeoloji Filmleri Fes-
tivali'nin ikincisi 4-7 Mayıs tarihlen ara-
sında gerçekleştiriliyor. FİAT ve Vehbi Koç
Vakfı'nın sponsorluğunda İstanbul İtalyan
Kültür Merkezi ve Mediterraneo Kültür
Demeği tarafından düzenlenen festivale bu
yıl Almanya"dan 5, Fransa'dan 4, ABD'den
Lİngiltere'den l,İsrairden2.Isviçre'den 1.
lsveç'ten 1, Türkıye'den 7 ve ltalya'dan 7 ol-
mak üzere toplam 29 belgesel film katılı-
yor. Festival. Mediterraneo Kültür Derneği
Başkanı Antonio Zavaglia. İtalyan Kültür
Merkezi Müdürü Bruno Bellone ve müdür
yardımcısı Akio Baldini nın katıldığı toplan-
tıylabasına tanıtıldı.
hahan yapımı •Napoli'nin YerahV ve
Fransız yapımı 'Muhteşem İskenderiye'
filmlennin gösterildiği gala gecesiyle baş-
layan festivalde film göstenmleri her gün
16.00-20.30 saatlen arasında İtalyan Kül-
tür Merkezi'nde ücretsiz olarak gerçekleş-
tirilecek. Festivalde en iyi belgesel filmi be-
lirleyecek seçici kurul ise fılm yönetmen-
leri Hilmi Etikan. Bülent Annlı ve Bizans
sanatı tarihçisi Asnu Bilban Yalçın'dan olu-
şuyor.
Yan etkinlikler
Festivalde bu yıl iki yan etkinlik de ger-
çekleştirilecek. 5 Mayıs çarşamba günü sa-
at 14.00'tedüzenlenecekolan 'Türkne'nin
Z-eoginlikleri, Kfiltürel Değerlerive Belgesel
Film' konulu panele konuşmacı olarak film
yönetmenlen Hasan Ozgen v e Enis Rna ile
arkeolog-yayımcı Nezih Başgelen katılıyor.
Festival kapsamında 7 Mayıs cuma günü
saat 18.3O"da ise İÜ Edebiyat Fakültesi Pre-
historya Anabilim Dalı öğretim görevlisi
arkeolog OğuzTanındL 'Kültürel Mirasunı-
zm Korunması İçin Belgeleme-TAY (Türki-
ye Arkeolojik Yerfeşmeleri) Projesi' başhk-
lı bir konferans verecek.
TAY projesiyle, 1993'tenbuyanaTürki-
ye Arkeolojik yerleşmeleri. höyükler, tü-
mülüsler. anıtlar, mezarlıklar, ören yerleri ilk
kez tek tek belgeleniyor.
Festivalin tanıtımı için düzenlenen basın
toplantısına katılan Mediterraneo Kültür
Derneği Başkanı Zavaglia. festivalin buyıl
geçen yıla oranla çok daha renkli geçeceği-
ni ve Türkiye. Italya gibi arkeolojik zen-
ginliklere sahip olan ülkeler için böyle bir
festivalin büyük önem taşıdığını belirtti:
"Avnıpa Birliği'nin > aptığı bir araşarmaya
göre 2005 vılında kültür turizminin önemi
iki kat artacak. Birçok arkeolojik /enginli-
ğe sahip olan Türkiye ve İtaha gibi ülkele-
rin bu sektöre yatınm yapmalan gerektiği-
ni düşünüyonım. Festival, hem bu zengin-
liklerin konınmasına katkıda bulunmak
hem geçmişimizi tanıtmak hem de gençlerin
ilgisini arkeolojiye çekmek açrsından önem-
li. Sevindirici olan ise festivalin artık tüm
dünyada tanınıyor olması."
2000 vılında düzenlenecek olan 3. Ulus-
lararası İstanbul Arkeoloji Filmleri Festiva-
li'nin istanbul Arkeoloji Müzesi'ndegerçek-
leştirilmesi için de çalışmalara başlandı.
Uzmanlardan İstanbula 3. köpru yapılırsa günde 590 ton karbon monoksit yağar' uyarısı
4
Kentin boynuna kement atdıyor'
İstanbul Haber Servisi - İstan-
bul'a 3. köprünün yapılması halin-
de kentin üzerine günde 590 ton
karbon monoksit yağacaöı belir-
tıldı.
İstanbul Erkek LiselilerDerne-
ği'nin düzenlediğı "3. Köpru" ko-
nulu panel. The Marmara Ote-
li'nde gerçekleştirildi. Panelde ko-
nuşan İTÜ Inşaat Fakültesi Ulaş-
tırma .Anabilim Dalı Öğrerim Üye-
si Prof. Dr. Güngör Evren. 3. köp-
rü sorununun. seçımlerin ardın-
dan unutulmuş gibi görünse de or-
tadan kalkmadığını söyledi. EvTen.
Türkiye'nin ulaşımının yüzde
95'inin karayolu üe sağlandığını
ve bu oranın dünyanın hiçbır ül-
kesinde bulunmadığını belirterek
şöyle konuştu:
• İstanbul Erkek Liseliler Derneği'nin düzenlediği panelde
konuşan uzmanlar, 3. köprünün ulaşıma çözüm seçeneği
olmadığını, sorunu daha da çözülmez hale getireceğini
belirttiler. Uzmanlar, 3. köprünün yapılması halinde araç
trafiği artacağından îstanbullunun günde 590 ton fazla
karbon dioksit soluyacağını savundular.
3. köprünün yapılmasına karşı 6 Haziran 1999 tarihinde
Arnavutköy'de bir şenlik düzenleneceği belirtildi.
u
Bizarabalandüşünüyoruz,in- Ahmet Turgut da, köprü ve tüp
sanlan düşünmeliyiz. Insaniann
bir se\i seçmesi için seçeneğin çö-
züm getirmesi gerekir. Köprü çö-
züm seçeneği değildir. Köprüyü
seçenek olarak tartışmayı reddet-
meliyiz. Köprü problemi daha da
çözülmez hale getirir. İstanbul'un
üstüne günde 590 ton karbon mo-
noksit yağmasını istiyor muyuz?~
Şehir Plancılan Odası Başkanı
geçidin birbirlerinin alternatifı ol-
madığını kaydetti.
"Şu an ortalardaolan proje yal-
nız köprü projesi değildir. Bu İs-
tanbul"u yıkma vedoğayı tahrip et-
me projesidir*' diyen Turgut, ye-
rel yönetimlerin birbirlerine siya-
si açıdan zıt olmalanna karşın bu
konuda anlaşmaya vardıklannı ha-
tırlattı.
Mimarlar Odası tstanbul Şube-
si 2. Başkanı Erdal Aktulga ise
kentte yaşayan insanlara danışıl-
madan verilen kararlarla ulaşım
sorununun çözülemeyeceğinin al-
tını çizerek "Danıstay'ın tüm ka-
rarianna karşın şehrimizde garip
şeyler olmaktadır" dedi.
Aktulga. tstanbul'un boynuna
bir kement atıldığını ve yenileri-
nin de atılmaya çalışıldığını ileri
sürerek "Gökkafes'in üstünebir tü\
dikilmemelidir. Eğer her şe>e rağ-
men köprüyü de > aparlarsa onun
üstüne de tüy dikllmemelidir" de-
di.
3. köprünün yapılmasına karşı
6 Haziran 1999 tarihinde Arna-
viıtköy'de bir şenlik düzenleneceği
belirtildi.
2001 gece
masallan
defilesi
Modacı Yıldınm Mmnık'un,
"2001 Gece Masallan 1999
Couture \'az Koleksryonu"
adını verdiği defile dün Conrad
Otel'de gerçekleştirildi.
Aralarında Axelle Mdou,
Valerie Lehman. Ebru Ürün.
Deniz Pulaş, Deniz Akkaya ve
Rena Ramiah'ın da bulunduğu
uluslararası modellerin
katılımı ile vapılan defilenin,
21. \iijnkiun son Yddınm
MajTuk Couture koleksiyonu
olduğu büdirildi. Defilede
seslendirilen ve Fatih
Geleceğimizin Çocuklan Vakfi
için hazırianan "Azın Gücü
Yetmi>or" adlı şarkının da yer
aldığı ve önümüzdeki günlerde
pi\Bsaya sunulacak albümden
elde edilecek tüm gefirin vukfa
bağışlanacağı duv uruklu.
( U G U R G Ü N V Ü Z )
YASA YOKTCUzf
KÜBJRT 6UMİH6
Harem balesinin prömiyeri yapıldı p
su Merih Çimenciler'in koreografısiyle 'Harem" balesinin düma prömherini İs-
tanbul Atatürk Kültür Merkezi'nde gerçekleştirdi. Osmanlı İmparatorluğu'nun
kuruluşunun 700. yıldönünıü kutlamalan kapsamında Kültür Bakanlığı ve İstan-
bul Menkul Kıymetler Borsası'nın katkılanvla sahnelenen iki perdelik bale,
'Kimse>e Etmera Şikâyet', 'Yine Bir GülnihaV. 'Şehnaz Longa', A ücut İklimi
1
gibi eski Osmanlı usul ve müziğinin örnekleri eşliğinde sunuldu. Orkestrada, pi-
yano ve keman gibi BaO müzigi sazlanmn yanı sıra ne>, kudüm, kanun gibi Os-
manlı müzikgeteneginin enstrümanlan da kullanddL (Potoğraf: K.ADER TUGLA)
SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN
CHP'den Bol Ne Var?
Hasankeyf ıımudu bittnedi
Çevreciler, Kuzey Mezopotamya'nın mağaralar başkenti için ayakta
MELTEM FTRATLI
GAP kapsamındakı Ilısu Barajı ya-
pıldığmda Dicle Nehri'nm sulan al-
tında kalacak Hasankeyf" i kurtarmak
için umutlar tükenmedi. Ilısu Barajı
projesinin 20 yıl önce hazırlandığına
dikkat çeken çevreciler. günümüzün
teknolojik olanaklan kullanılarak ye-
ni bir proje hazırlandığı takdirde Gü-
neydoğu'nun Kapadokya ve Efes'i
olarak nitelendirilen antik kentin kur-
tanlabileceğini savundular.
Hasankeyf'e kamuovoınun dikkati-
ni çekmek ısteyen birgrup çevTeci, bir
süredir Hasankeyf Kurtarma Gönül-
lüleri adı altına çalışmalar yürütüyor.
Helenıstikdöneme aıt 5 bine yakın ma-
ğaranın ve tarihi eserin bulunduğu
Hasankeyf" üı 1978 'de 1. Derecede Ar-
keolojik StT Alanı ilan edildiğini anım-
satan çevreciler. baraj yapıldığı takdir-
de bölgedeki tarihi ve doğal güzellik-
lerin sular altında kalacağını vurgula-
dılar. Bu durumun Anayasa, uluslara-
rası anlaşmalar, UNESCO'nun koru-
ma karan ve Güneydoğu'nun kalkın-
ması için başlatılacak "EkonomikYa-
tınmlar Hanüesi"nin ruhuna aykın
olduğunu sa\iinan çevreciler. çevre-
ciler şu önerilerde bulundular:
• Her durumda 50-75 yıl yaşaya-
bilecek ve enerji üretebilecek hiçbir
baraj. tüm insanlığa ait, bölgesine ebe-
di turizm geliri vaat eden Hasankeyf le
kıyaslanamaz.
• Ilısu Barajı'na harcanacak para,
enerji dağıtım sistemlerinin iyileştiril-
HasankeyTe turist akıııı
DFV ARR\KlR<Cumhurr>etBü-
rosu) - Ilısu Barajı sulan altında
kalması beklenen Hasankeyf, yer-
lı ve yabancı turist akınına uğru-
yor. llçede uzun yıllar bir mağara-
yı dinlenme tesisi olarak işleten
Ramazan Ayhan, konaklama yeri-
nin bulunmaması nedeniyle 30 ma-
ğaraya daha yatak yerleştirdikleri-
ni. yerli ve yabancı turistlerin ge-
ceyi bu mağaralarda geçirecekle-
rmi söyledi. Ayhan, bu mağaralar-
da haita sonlan yer kalmadığını
belirtti. llkbaharla birlikte bölge-
de turist sayısında patlama olduğu-
nu söyleyen Ayhan. "DoğaveGü-
ne>doğu'nun Kapadokynsı Hasan-
keyfe son yülarda büvük bir yerii
ve vahancı turist akını var. Ocenin
Ihsu Barajı aHmda kalacağıranaçık-
lanmasımn ardından binlerce in-
sanHasankt>rison ke/görmekiçin
buraya geMyor" dedi. Ramazan Ay-
han, Hasankeyf'egelençoğu turis-
tin geceyi burada geçirmek istedi-
ğini belirterek şunlan söyledi: "An-
cak HasankeyTte konaklama yeri
olmadıgından.mağaralann bir bö-
tümüne şatak ktrvmak durumun-
da kaJdık.Hafta sonlan mağaralar-
da hiç yer kaunıyor. Şu an 30 ma-
ğarayı bu şekilde iştetmeye açnk."
mesi ve kaçaklann önlenmesi için kul-
lanılmalı.
• Tüm ülkede 200 civannda baraj
planlandığına göre Ilısu Barajı en so-
na bırakılmalı.
• Hasankeyf'te arkeolojik kazılar,
bilimsel çalışmalar ciddi bir şekilde
başlatılmalı. Eserler sıkı koruma altı-
na alınmalıdır.
Etkinlikler
Hasankeyf Kurtarma Gönüllüleri
bir dizi de etkinlik düzenledi. İstan-
bul'daDonKişot'ta(istiklalCad. Imam
Adnan Sok. No:23 Beyoğlu Tel: 0212
292 4018) gerçekleştirilecek etkinlik-
ler şöyle:
6 Mayıs, saat 19.00: -Hasankeyf
SubraGömülmeden*dia_gösterisi ve
söyleşi - Mimar Sinan Universitesi
Fotoğraf Bölümü
8 Mayıs, saat 13.00: Barkovizyon-
da 'Hasankeyf belgeseli. Saat 14.00:
Tzmanlar Ihsu ve Hasankeyf in Ka-
deriniTaruşıyorlar'" açık oturum. Ka-
tılanlar: Burrian Zengin, Recep Kavıış,
Ahmet Cengiz, Oktay Ekincu Çetin
Gürcün, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay,
Prof. MetinAhunbay;Prof. Dr. Ahmet
Ercan, Murat Cano, Pelin Erdoğan.
9 Mayıs. saat 13.00: Barkovizyon-
da 'Hasankeyr belgeseli. Saat 14.00:
Hasankeyf için çevre bakanlan kon-
feransı. Sunan: BedriBaykam. Katı-
lanlar İmren Aykut Doğancan .\kyü-
rek,Ziyaeddin Tokar, Rrza Akçah, Flk-
ri Sağİar, Prof Dr. Celal Ertuğ, Prof.
Dr. Orhan Kural ve tbrahim Eren.
12 Mayıs. saat 19.00: 'Hasankeyf
Bildirisi'nin kamuoyuna açıklanma-
eilmem sizin de aklınızdan geçti mi?
Seçim kampanyasında, elbette gördünüz, şöyle
bir ilân: "CHP; Atatürk'ün Partisü". Elimde olmak-
sızın, kendi kendime. şu soruyu sormuştum: seçime
katılan bu delik deşik partiyle, Kemalizm - yânı Mü-
dafaa-iHukukDoktrini- arasında, ortaklaşa'nekal-
dı? Kim hangi tarafa çekerse, o tarafa uzayan 'Ata-
türkçülük' diye müphem bir tutum ki, ne Müdaafa-i
Hukuk'çular'ın anti/ernperyalist, laik ve demokratik
platformuyla alâkası kalmıştır; ne de hatta, Halk Fır-
kası'nın 'Uç Misâk-ı MillT (Siyasi, ıktısadi ve harsî)
üzerine oturtulmuş, 'mazlum millet' ideolojısiyle! Tek
başına, bu seçime giren örgütle, başlangıçtaki
metod ve ideoloji arasında 'uçurum'; bence hal-
kırt, CHP'sine indirdiği 'tokatı' yeterince açıklıyor.
Seçmen (Türk halkı), üç çeyrek yüzyılda, o kadar
çok CHP yaşamıştır ki, 'hakikisini' arayıp bulama-
maktan yorgun düştü: 'Dokuz Umde'nin 'IzmitKonuş-
masf'nın daha çok 'Solcu Kemalist'; bir bakıma-
Kadro'cu, yânı Galiyef çı - 'Halk Fırkası'; Peker/lnö-
nü hizbinin, 35 Kurultayı'ndan itıbaren devreye sok-
tuğu', ilham perisi 'faşizan', CHP'sinin aynı mıdır?
'Totaliter mevzuatı' aynen koruyarak, 'demokrasi'ye
geçen 'Milli Şef'in partisiyle; aynı 'mevzuatı' degişti-
rebilmek için, Menderes/Bayar olıgarşisiyle çatışan
CHP, aynı mı? 27 Mayıs ertesınde, neredeyse 'özyö-
nef/Vn'ci, 'insanca ve hakça düzen' türküleri çağıran
'Demokratik Sol' CHP'si ile -ki Ismet Paşa'yı tah-
tından indirmiştı; sonraki yıllann 'eyyamcı', hangi du-
aya amin diyeceğinı kestiremeyen CHP'sini birtuta-
bilir misiniz?
Bana öyte geliyor ki CHP'nin 'tahhindeki' bunca dal-
galanma arasında, 'tipik' ve 'değişmez' nitelik.; CHP'nin
(Mason) Lâikliğı, (Taklit) Batıcılığı; 'Halkevleri' ve 'Köy
Enstitüleri' nostaljisi; bir de. aşın 'dilde özteşt/rmecı-
lik' merakıdın bu kadar yeter mı diyeceksiniz, yetme-
diğini tek başına son seçim -gerçekte 1950'den bu
tarafa, hemen bütün seçimler- kanıtlamıştır.
'Onu da biz yaparız' kafası mı?
Nedeni, bellr. 'Gâzi'nın 'partisi' olup, 'Müdafaa-i
Hukuk'u es geçen, odur; 'ulusallıgı' savunup, sı-
rasında Bolşevik, sırasında Faşist ya da Nazi, sıra-
sında Sosyal Demokrat -ama, ne yazık ki 'hepsi ec-
nebi'- partilere özenip; mevcut ve sağlam ideolojisi-
ni veyöntemini inkârederek, partinin 'fikriyâtı'nı 'aşû-
reye' çeviren de, o'duıi
Ideolojisinde ve eyleminde tutarlı, hangi aklı başın-
da ve kendini bilen bir siyasal örgüt; 20'li yıllarda, il-
ham perisi 'Paris Komün'ü olan radikal bir halkçılık
ve inkılâpçılık; 30'lu yıllarda, ilham perisi Itah/a'daki
•Yüksek Faşist Konseyi' olan. kapitalist birtotaliter-
lik; 6O'lı yıllarda, ilham pensı 'Mazlum Milletler' olan
bir 'Demokratik Sol'; sonraki yıllarda, ilham perisi Brük-
sel Enternasyonalı olan, 'uyduruk' bir 'sosyal de-
mokratlık', önerebilir? Hele, uzun iktidar yıltarı bo-
yunca, hareket noktasına ve siyasi platformuna
uygun, her 'icraatını'; 'bizzat' yozlaştınp, sonra-
dan kendisi 'red ve inkâr' eylediyse? Ne yani, ya-
lan mı? Anti/emperyalist ve anti/kapitalist tavn,
benimseyen de odur, reddeden de! Halkevleri'ni,
öncü kültür kuruluşları olarak, düşünüp kuran da
odur; yozlaştınp reddeden de, o! Köy Enstitüleri,
Eğitim ve Oğretim seferberliği vb. 'atılımlan' o
başlatmış; sonra tükürdüğünü yalayıp, 'alayını'
kızıl komünistlikle, o suçlamıştır.
Ya 'eyyam' değıştikçe, 'takım' değiştirmesine ne de-
meli? Faşizm zamanıdır, ttalya'da, 'kara gömlekliler'
zuhur eder, adı Recep Peker olur; Nazizm'dir, Avru-
pa'yı kaplar, Meriç boyunda görünür, bakarsın Sa-
racoğlu olmuş; savaş sonudur. VVellcome Missouri'yi
yaşarsınız, Beyoğlu'nda ABD bayrakları: adı Kasım
Gülek; Üçüncü Dünya bastınyor, 'Bağlantisızhk' al-
mış yürümüş, adı Bülent Ecevit; nihayet, 'küresel-
leşme' ve 'özelleştirme' çağıdır, adına 'Üçüncü yol'
diyorlar, o da Baykal.
Bukalemun'un değişme hızı, yanında yaya kalır.
Peki, o' hangi halktı?
zaman soru şu: kendi kendini, bu kadar çok,
\J bu kadar hızlı 'reddeden' bir Parti'yi; halk sü-
rekli kabul edip bağrına basar mı? Bunu ondan, na-
sıl bekleyebilirsiniz? Etmedi, etmiyor, böyle giderse,
etmeyecektir de!
Gâzi Mustafa Kemal'in Halkçı, Devletçi, Inkı-
lâpçı, Cumhuriyetçi, Lâik ve Milliyetçi platformun-
dan; CHP'de kala kala, çünkü ne kalmıştır, bakar mı-
sınız? Geçmişine, yâni tarihine burun kıvıran, bir 'en-
fe/' züppehği; yüzeysel, yâni 'taklit' bir 'alafrangalık';
kendini özenle kalabalıktan farklı tutan, bir 'seçkinci-
lik'! Ayrıca, lâikliği, Selçuklu / Osmanlı medeniyeti-
ni ve kültür sentezini 'külliyen' red sanıp; 'çağdaşlı-
ğı\ geçmişten gelişipyenileşmekyerine, yoğun bir 'ec-
neb/'yle özdeşleşmek hevesi! SelcukJu'dan, Osman-
lı'dan, kısacası bu halktan (musıki, şiir, giyim kuşam,
şarkı, türkü vs.) ne gelirse, ne olursa hepsi kötü; 'ec-
neb/'den (Ingiliz, Fransız, Alman, Amerikanfarketmez)
hepsi iyi! Şu ya da bu devlet adamının, şu ya da bu
parti liderinin, filan ya da falan tarihte, bu davranışa
karşı çıkmış olması, bir şeyi değiştirmez; Anadolu
sathında, 'ortalama' CHP yandaşının 'profıli' maale-
sef budur; zaten, seçmenin cezalandırdığı da, o!
Bu kadarla kalsa, yine iyi: Gâzi Mustafa Kemal Pa-
şa, kim bilmiyor, yoksul bir yetimdi, bir halk çocuğu;
develerini ıhtınp, tozlu yol üstünde, devecilerle cıga-
ra sohbeti yapan, odur; Orman Çiftliği düzenlenir-
ken, güneş altındaki masalan gölgede birleştirip, üs-
tüne paltoyu çekip, oracıkta uyuyan da odur, uyan-
dığında, çevresini köylülerle çevrilmiş görünce, onlar-
la hasbıhale dalan da o! Neden? 'halkçı'dan çok,
'halktır' da ondan! Çankaya yıllannı düşünsenıze!..
Latife Hanım'ın, onu, eşinden çok, gece nöbetçisi ne-
ferlerle ilgilendiğinden kınadığını unutabilir miyiz? Yö-
netimin, bu niteliğini kaybertiğini hissettikçe, kendini
yollara vurup, 'unsur-u asli'nin peşine düştüğünü; ara-
daki kopukiuğun ciddiyetini gördükçe, mahzun oldu-
ğunu...
Avağa kalkın efendiler!'
âzi'nin etrafında, çoğu beş parasız, kJealist 'Cum-
\J huriyet' aydınlan vardı; ne yurtdışı 'kariyerlerini'
gözlerini kırpmadan reddedip, Anadolu kıracında,
çalışmaya gitmişlerdir, gel gör ki, onun ölümünden son-
ra, CHP, üyesi Ankara'lı bir bakkaldan, yüzyılın en zen-
gin yüz kişisi arasına girebilen, bir holding sahibi ya-
ratabilmiştir; yâni böylece, ülkenin kaderine hükme-
decek oligarşi'nin (bürokrasi/burjuvazi) mayasını
çalmış bir çıkar ortaklığına dönüşmüştür ki, metelik-
siz çok yandaşı, zamanla bal tutmuş; bal tutmakla kal-
mamış, bir güzel parmağını da yalamıştır.
Daha da vahimi ne olabilir? 'Külli' ayıbından son-
ra, halk ona oy vermezse; kabahatı kendinde araya-
cağına, bir de dönüp, halkı suçlaması mı: "Kardeşim
bu halk adam olmaz, ruhu gerici, ne yapsan anlamı-
yor!". Öyle mi? Peki, o 'ahval ve şerait içinde dahi',
Müdafaa-i Hukuk'u Müdafaa-i Hukuk; Kuva-yı Mil-
liye'yi Kuva-yı Milliye; Cumhuriyet'ı Cumhuriyet
yapan, hangi halktı?
'Ayağa kalkın efendilert'
http-y/ www. prizma.net tr/ AILHAN
httpV/wvAv.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm