Katalog

Cumhuriyet INTERNET'TE www.cumhunyet.com.tr www.cumhuriyet com Cumhuriye75. flL SAYI: 26873 / 200.000 TL (KDVıçınde) KURUCUSU YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI. NADİR NADİ (1945-1991) 1%. kıtap kulübü /% JSMTKESİNTttZHlZMET ^ / § SJUT ADBESE KtUP TESlM / / # SMT ÜYHJK KABULÜ A , M SMT KİHU» SİPffita 0UUU& A V f SMT TMKtTLE KJtfP MHŞI Dıledığmız kıtabm adım kreüi \anınmc "umarası v. son kuılanma unhl ]e bırlıkte bücnn, kjtap e*m.zde olsur \dirLZL, yTvadnnzs ve leleton njnıaramz] dabrldırmevı unutmaun L\edeğ'lse r ız, dı]ersen]?mede olun \i da uvelıgımzı venüevm HER t Ş L E M BtR T E L E F O N L 4 0212 514 01 96 5 MAYIS 1999 ÇARŞAMBA U M H U R İ YUNUS NADİ Y İ N K U ü R H İ M İ CUMHURİYET YOLUNDA Gazetemızın kurucusu Yunus Nadı'nın Kurtuluş Savaşı sonrası yazılarını 'Cumhuriyet Yolunda' adlı kıtabıyla sunuyoruz. Yunus Nadi, bu kıtabında yer alan yazılannda, Kurtuluş Savaşımızın başarıyla sonuçtanması zincirinın son halkası olan Turkiye Cumhurıyetı'nın kuruluşunu ve Cumhunyet'le bırlıkte gerçekleştirilen 'Atatürk Devrimi'nin amaç, ılke ve uygulamalarını konu edınmekte, gerıcı ve tutucu eylemlere karşı ağır eleştırılerıni yoneltmektedir. Gazetecıliğınin ve yazarlığının butun gucunu 'Ataturk Devrimı', Ataturkçu ilkeler ve Cumhuriyet yonetımının erdemleri doğrultusunda kullanan Yunus Nadı, 'Cumhurıyet' adını verdığı gazetesını de bu ilkeler temeli uzerine oturtmuştur. Cumhuriyet tarıhimızın başlangıç yıllarının onemlı olaylarını Yunus Nadi'nın usta kalemınden bu kıtabında okuyacaksınız. Yakın tarıhımıze ışık tutacak bu belgesel kıtabı gazetemızin '75 Yılında' okurlarımıza sunmaktan büyük kıvanç duyarız. Cuma günü Cumhuriyet 'le birlikte... Operasyon voğunlaştı 'NATO'nun en verimli günleri* # NATO Komutanı General Wesley Clark, Yugoslavya'ya dün ve önceki gün duzenlenen operasyonlan, '"NATO'nun en verimli günleri" olarak nıteledı Ittifak sözcüsü Shea de Kosova'daki askeri hedeflenn "genış bır yelpazede" bombalandığını bıldırdı. Pentagon, Yugoslav ordusuna ait bır MIG-29 uçağmın düşürüldüğünü açıkladı. # NATO harekâtı kapsamında Yugoslavya'nın çeşitlı merkezlerindekı elektnk dağıtım, petrol, radyo röle ve komuta kontrol tesısleri, havaalanlan, ana ikmal yollan, sınır karakollan, mühimmat depolan. hava savunma sistemleri ile Kosova'daki Yugoslav ordusu kara unsurlanna taarruzlar icra edıldiği bildinldi. • 11. Sayfada Kosova Diplomasi zorlanıyor # Amerikan yönetımı, ABD Başkanı Bill Clınton ıle Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin'in Kosova Özel Temsilcisi Viktor Çernomırdin arasında dün yapılan görüşmelerde, Kosova krizının çözümü yönünde "hiçbir gelişmenin" sağlanmadığmı bıldirdi. # Rusya'nın Yugoslavya Özel Temsilcisi Viktor Çernomırdin'in, ABD'deki temaslannın ardından gerçekleşmesi beklenen Belgrad ziyaretını yapmayacağı bildırildı Jesse Jackson, Clinton'dan Miloşeviç ıle görüşmesinı isterken ABD Başkanı bu aşamada öneriyi reddetti. • 11. Sayfada ABD Hortumlar can aldı # ABD'nin ortabatı bölgelerini etkileyen kasırga, 40'ın üzennde kişinin ölümüne, yüzlerce kişinin yaralanmasına yol açtı Çapı 2 kılometreyi aşan hortumlardan Oklahoma ve Kansas eyaletleri etkilendi. # Yetkilıler, hortumlardan binlerce evin yerle bir olduğunu, arabalann taklalar attığını bıldirdi. Bazı görgü tanıklan. içlerinde yaşayan insanlarla birlikte havada uçuşan evler gördüklenni ifade ettiler. • 11. Sayfada BOflSA ODUP S4S2 öncek 5394 DOUAR Dum 303.500 Dncek 393.O0O MARK cDı*ı 213 00C G-ncek 212-B00 ALT1N ODun 3 0O5.OO0 1610 000 AHMET TANER KIŞLALI'NIN 'HAFTAYA BAKIŞ' KÖŞESİ M 17. Sayfada YÖK BAŞKAM'NA TEPKİ • 7. Sayfada ÇEAŞ SÖZLEŞMESt IPTAL EDtLDt • 19. Sayfada Demirel, Türkiye'nin 55 Müslüman ülke arasında tek laik ülke olduğunu söyledi 'Türbanıkııllaıııyorlai" MeCİİS'tekl İŞ bİtmedİ' TBMM'deki türban krizini Paris'te değerlendiren Demirel, "'Meclis'teki iş daha bitmedi" dedi. Türbanın arkasının olduğunu belirten Demirel şunlan söyledi: "Kimı Müslüman ülkelerde şeriat isteyenler oldu. O ülkelenn sonunun ne olduğunu görüyoruz. Afganıstan'da olup bitenler herkesin gözü önünde. Böyle bir gidişin sonunun ne olacağı belli değildir." Demirel. Kavakçı'ya yemin ettirilirse ilk gün ortaya çıkan duyarlılığın öneminı yitireceğıni vurguladı. ML'STAFA BALBAV Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel. Fransa Cumhurbaşkanı Chirac ile görüştü. PARİS - Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, türbanın köktendıncılığın sım- gesı olduğunu behrterek "Bu,ohareke- tin sembolüdür. AJtı vardır. Türkiye 55 Müslüman ülke arasında tek laik ülke- dir. Bu devam edecektir" dedı Demirel, önümüzdekı günlerde Kavakçı'ya bır şekılde yemın ettınlmesı halınde ılk gün ortaya çıkan duyarlılığın anlamını yıtı- receğını vurguladı Demirel. çağdaşya- şamdan aynlıp şenata yönelen ülkeler- de gelınen noktayı herkesin gorduğü- nü, Cezayır'de bu yolda 100 bin kışının öldüğüniı söyledi. Cumhuıbaşkanı, her şevın öngörülen şekilde gitmesı halin- de DSP lıden Bülent Ecevitın 10 gün ıçınde hukumetı kurabıleceğını belırttı Demirel, Osmanlı Sarayı Hazınelen Sergısf nın açılışı nedeniyle gıttığı Pa- ns'te, önceki akşam Fransız Uluslarara- sı llışkiler Enstıtusü (IFRI) tarafından duzenlenen tartışmalı akşam yemeğıne katıldı Yemeğe Fransız gazetelennın >azar \ e temsılcılerinın yanj sıra Türkı- ye'den de kımı gazete yazarlan davet- lıydı Demirel. burada Fransız gazete- 'Ülkeyİ kOruyacağlZ' Türbanın laikliğe karşı çıkış hareketinin sembolü olduğunu belirten Demirel, "Bu ülkeyi koruyacağız. Hukukla koruyacağız. Fransa da hukuk ne ıse bizde de odur. Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana buna karşı çıkış hareketleri olmuştur. Ancak son birkaç yılda sorun biraz daha öne çıkmıştır. Halk hadise istemiyor. Cumhuriyetten meranun" dedi. Demirel. Türkiye'nin 55 Müslüman ülke arasında tek laik ülke olduğunu anımsattı ve "Bu devam edecektır" diye konuştu. kelerde şeriat isteyenler oldu. O iilkele- rin sonunun ne olduğunu görihoruz. \f- ganistan'da olup bitenler herkesin gözü önünde. Bö\Ie bir gidişin sonunun ne olacağı belli değildir." Turkıye'nın 55 Musluman ülke ara- sında tek laik ulke olduğunu v urgulayan Demirel sozlennı şoyle surdurdü' "Buülkeyikoruvacağız. Hukukla ko- ruyacağız. Fransa'da hukuk ne ise biz- de de odur. Türban olayı laikliğe karşı çıkış hareketinin sembolüdür. Türkiye cılerin TBMM'deki yemın törenı sıra- sında meydana gelen "türban olayTna ılışkın sorusunu yanıtlarken "Cevapçok basft" dedı ve şunlan söyledi "Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin muayyen bir kı\afet kurah \ardır. Örne- ğin kravatsız giremezsiniz. Ama insan özel hayatında ister takar, ister takmaz. Türban da öyle. Özel hayatınızda kulla- nırsınız kullanmazsınız. a>n konu. Tür- kiye Cumhuriyeti tarihinde pek çok ka- dın millervekili oldu, ama hiçbiri bunu denemedL Meclis'teki iş daha bitmedi. Türbanın altı \ar. Kinıi Müslüman ül- Ecevit, araştırma yaptıklarını söyledi. DCM, Libya ve İran ayağını soruşturuyor Kavakçı'ya ajan incelemesi' FP'nin türbanlı millervekili Merve Kavakçı hakkında başlatılan ınceleme, "Lıbya ve tran" ağırhklı olmak üzere "yurtdışı bağlantılan" konusunda genışletıliyor. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in bilgılendırdığı Başbakan Bülent Ecevit iddıalan araştırdıklannı behrtırken ceza soruşturmasını yürüten Ankara DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel de MİT, Genelkurmay \e Dışişlen Bakanlığı'ndan bılgi istedi. ANKARA (Cumhuri>et Bürosu) - Cumhurbaşkanı Süleyman Derairel'ın Merve Kavakçı'nın ajan olduğu yo- lundakı ıfadelennın ardından genış çaplı soruşturmalar başlatıldı Cum- hurbaşkanı'nabubılgılenn MGK'nın geçen hafta yaptığı toplantıda değıl. MİT tarafından aynca \enldığı bıldı- nldı. MGK'de türban konusunun doğ- rudan Kavakçı'nın ismı anılmaksızın ele alındığı oğremldi Komutanlann. "TBMM'de türbanla yeminin müm- kün olmadıgını" \ urgulamasına katı- lan sı\ ıl üyelenn. "TBMM Genel Sek- reterligi \e hukuk müşa>iriiği konu\la ilgili olarak bir dos>a hazırlayarak TB- MM'nin gecici başkanına sunacak. Bu dosyada. TBMM Genel Kurul Salo- nu'na türbanla girUerekyemin edilme- sinin mümkün olmadığı bütün boyut- lan\laorta\a konuyor" bılgısını aktar- dığı kaydedıldı. Başbakan Bülent Ece- vit, dün "DemireTin. Kavakçı'nm a- jan olduğu vönündeki açıklaması var. Bu konu size bilgi olarak geldi mi" so- rusuna, ''Evet. Sayın Cumhurbaşkanı ile yaptığun göriişmede bana bu konu- da bilgi verdL Araştınvoruz" yanıtını \erdı Ecevıt. dün öğleden sonra da MGK Genel Sekreten Orgeneral Er- gin Celasin ıle göruştu Ecevit, "CMa- mArkasıSa.l9,Sü. 3'te Biryanda türbanlı Meclis üyeleri, biryanda eylemler Bursa"nın GemlikilçesindeFP'B İnci Özsabuncu \e L mmühan Yıl- dız'ın belediye meclisine türbanlı olarak girmesi tepkiye yol açtı. DSP, CHP, VIHP ve ANAP'lı üyelerin oylanyla başkanlık divanı- na seçilen türbanlı üyeler,DYP'den FP'ye seçimöncesi transfer olan Gemlik Beledive Başkanı Mehmet Turgut'un yanında meclisi yö- netme görevi üstlendiler. FP'li miller\ekili Merve Kavakçı'nın, TBMM'deki vemin törenine türbanıyla katılma girişimi Adana ve İzmir'deki eylemlerle protesto edildi. • 9. Sayfada GUNCEL CUNEYT ARCA\XREK Takke Düştükçe Kel Göpünüyop Türban aralandıkça gerçek yüzü yavaş yavaş orta- ya çıkıyor. Tıpkı kadın - erkek destekleyıcılerı gıbı Ikı tıp ınsandan korkmalı Sıyaih gözluklerın arkasında bakışlarını gızleyenler- MArkasıSa. 19, Sü. l'de 'Tek aday' konusunda gelişme yok CHP'de birleştirici isim arayışı sürüyor # CHP'de "Y enıden yapılanma" hareketini başlatan grubun "Kurtancı aramıyoruz" söylemıne karşın, bir grup "birleştirici isim" arayışını sürdürüyor. Genel merkez Baykal'ın, 22 Mayıs'ta yapılacak olağanüstü kurultayda aday olmayacağını savunuyor. Denız Baykal ise kurultay öncesi gelişmeleri "büyük bir dikkatle" izlediğinı belirtti. • 4. Sayfada HUKUMET ÇALIŞIVL4SI DSP 4 saglaın protokoP istiyor # Başbakan Bülent Ecevıt'ın hükümetin kurulması ıçın turlara başlamadan önce gruplar halınde görüşlennı aldığı mılletvekıllen, MHP lıden Devlet Bahçelı'nın "Bız hıç değışmedik" sözlerinden duyduklan kaygıyı dıle getırdı Bahçelı ıle yann gorüşmesı beklenen Ecevit, 'Tvlılletvekıllenmızın kaygı \e beklentilennı dınlıyorum. DSP tam bır dayanışma ıçınde" dedı. Mılletvekılleri gorüşmelerden sonra suskun kalmayı tercıh ederken, tstanbul Millervekili Rıdvan Budak. "Karar aldık, konuşmayacağız" dedi • 5. Sayfada MHP. MeclisBaskanlığını istiyor Bahçelı ba^kanlığında dun toplanan MHP Başkanlık Dıvanı. olası hükümet modellennı goruştu. partinın tavnnı belırledı. Başbakanlığın bınncı partı olan DSP'ye venlmesı nedeniyle MHP, TBMM Başkanlığf nın kendısınde olmasında ısrar edecek MHP, DSP ıle yapacağı görüşmelerde koalısyon protokolü ve bakanlık dağılımı surecının eşzamanlı yürütülmesını isteyecek. • 5. Sayfada \ArkasiSa. 19, Sü. 3'te Hukukcular JYasaya aykın' # FP'lılenn, "içtûzükte 'türban yasak' yazmıyorsa serbesttır" değerlendtrmesinı hukukcular reddettiler. Türbanın öncelikle mületvekıllerinin üzerine ant ıçtiklen •'devrım yasalan"yla bağdaşmadığmı belirten hukukcular. kamu kurumlannda türban takılmasının, hukuk kurallanna. ıçtihatlara ve geleneklere aykın olduğunu söylediler. • 5. Sayfada Yolsuzluk soruşturması sürüyor Naylon faturalar vergi dairesinde # Belediye tktısadı Teşekküllen ile ilişki içinde olan ve naylon fatura kesen 25 şırkete ait evrak, detaylı bir şekılde inceferne yanılması amacıyla Karaköy Vergi Dairesi'ne getirildi. Gözaltına ahndıktan sonra serbest bırakılan 77 kışı hakkında başlatılan soruşturma ise Istanbul DGM Cumhunyet Başsavcılığı'nca sürdürülüyor. • 7. Sayfada FP'de sıkıntı Menderes istifanın eşiğinde • Fazilet Partisi Genel Başkanı Recai Kutan, türban bunalımmın başaktörü Merve Kavakçı'ya sahip çıktı. Kavakçı'nın durumu Adnan Menderes'i FP'den ıstifa noktasına getirdı. Bugûn düzenleyeceği bir toplantıyla açıklama yapacağı belirtilen Menderes'in. FP lideri Kutan'a çok sinirlendiği belirtildi. • 9. Sayfada Kurultaya katıidr Kavakçı Hamas ilişkisi # Meclis'teki yemin töreni sırasında türban tartışmasını başlatan FP'li Millervekili Merve Kavakçı'nın, Islami terör örgütü Hamas'ın "ABD'deki bir numaralı destekçisi" olarak bılinen Filistin Islami Bırhgı'nin (IAP) yıllık kongresine katıldığı ortaya çıktı. Kavakçı, kuruluşun Harnas'la bağlantısı olduğunu bilmedığmı söyledi. • 9. Sayfada