Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
4 -
SAYFA CUMHURİYET 21 MART 1999 PAZAR
OLAYLAR VE GORUŞLER
Gösteriş.J;£»
Turk Ceza Yasası'nın 163 maddesının kakkıajmasının yarattığı
boşluğu, neden olduğu sakıncalan aprmezlıkten gelıp şımdı de
312 maddenın kaldmlmasına çalışıhak *la iJJHve jktıdar
getıreceğı sanılan bır gostendır
YEKTA GUNGOR OZDEN
S
eçım ortamında gıderek ıv -
me kazanan "kendini gös-
tenne"çabalan değişik bı-
çımlerde surmektedır
"Gosteriş" sozcüğunun
kendıru one çıkarmaya, gun-
demde tutma> a, olduğundan başka us-
tun nıtelıklı ve veteneklı gostermeve
bağlı e>Iemlen kapsayan goze batıcı,
yapay davranışlar anlamına kullanıldı-
ğını belırtmek >ararlı olacaktır Bu tur
tutum ve durumlar sergıleyen "göste-
rişçi''lenn ızledıkJen yol \e yontemler
de çok değışıktır Kımı Bo|az koprule-
nnden atlamaya kalkışır kımı sokakta
soyunur, kımı umulmadık soylem ve
eylemlerle kendınden soz ettınp "dik-
kat çekerek" ılgı odagı durumuna gel-
meve çalışır
Gerçekten de bır kesımı teror aygıö
gibi çalışan medyanuzu) asıl >orun]an
unutturacak bır vaklaşımla bunlara yer
verdıgıgorulur Karumca, doğallığa ters,
duşen gostenş, bır rahatsızlık turudur ve
değışık belırtılen vardır \z once degı-
Hukukt, u
nılenlere ek olarak kımı yazılann, kımı
sözlenn, kımı davranış ve etkınlıklenn
olçüsuzlöğu, ruhsal ve beyınse! bozuk-
luklann sonucu nıtehğıyle karşımıza çı-
kabılır Amaç bencıllıgın-ozseverhğın
du> gusal nedenlerle gerçek dışına çek-
mesı ya da ıtmesıdır Kımı yonetıcıle-
nn kımı sıyasetçılenn cuma namazına
gıtmeJen kımı yerel yonetıcıienn namaz-
da ön sırada bulunmaya ozen gösterme-
len, kımı toplantılarda gereksız konuş-
malar ve versız sorularla ağırlık koy-
maya çaJışanlann çabası. sayılabılecek
guncel orneklerındendır Şımdılerde,
kullanılan taşıtaracının modelı, marka-
sı gıysıbıçımı ıftar, gecekondulara ko-
nuk olmak gıbı durumlarda bunlann ıçın-
dedır
Her msanın guçlü ve zayıf yanı, ken-
dıne ozgu davTanış bıçımı vardır Düş-
kunluğu alışkanhğı, rutkusu, kuruntu-
su ve dırencı de boyledır Hıç umulma-
dık bırağırlığa acıy» dav anır, çok ku-
çuk bır ola> karşısında sarsılır, yıkılır
Kırrulen kendini kalabalıklarıçındeyal-
nız, kırrusı de >alnızhgına karşın olağa-
nüstûguçlu ve donanımJı bulur Partı enf-
lasyonu, mılletvekıh ve bakan çokluğu
aday furyası, sıyasal yaşamımızın gerek
tırdığı ozen ve cıddıyetın uzağında ol-
duğumuzun kımı kanıtlandır Vasama
yağması dûzeyıne gelmış olanaklann
çekıcılığı, hızmeften, nıtelıkten çok, ya-
rarlanmanın yeğlendığını açıklamakta-
d)r Seçımler, bırey sel ve toplumsal du-
zeyın sı>aset bağlamındakı önemlı gos-
tergelennden bındır Değışık açılımlar,
renkler, ezgıler, rutarsızlıklar, gulunup
ağlanacak durumlarla ornek dav ranışlar
bırbınne kanşıp gıtmektedır Kımı do-
ğal karşılanacak kımıtepkıtoplavacak,
ıyı-kotuyaşamsûrecektır Bu çızgıde dal-
galanmalar, ınış-yokuşlar ve duraklar
olacaktır Kişilerin özelliklerine bağlı
gostenşler karnusal aJanda toplumu ıl-
gUendırmese uzennde durmava değmez.
Ama çok kuçuk gosterışlenn buyuk an-
lamlar \enkrek ovgu nedenı yapılması
hepimizı duşundurmelidir.
Gostenş duşkunluğu, toplumsal ve
kurumsal bır saynlık durumuna gelmış-
tır Tıpkı halk dalkavukluğu gıbı Ger
çekle ılgılı olmayan, süslü, aldatıcı, ya-
pay sozlervedavTanışlar Doğru, gerçek,
uygun, ıyı, gereklı, yararlı yenne şaşa-
alı, şatafatlı gurültülü eylemler, olu-
şumlar seçılmektedır Sporda, sanatta
da bu >ola kayılmaktadır Doyurucu ıçe-
nk olmadan. yandaş sayısma, alkışa ba-
kılıyor "lyiilaçacıdır''sözunünyansıt-
tığı ıçtenlık yenne, 'gostenşçi'yı kışkır-
tansozleredılıyor Uyarmaya, anımsat-
ma>a, eleştınye kızılıyor Sonuç hıç du-
şunulmuyor Ne duygunun sov luluğu, ne
duşuncenın anlam ve ağırlığı aranıyor
Bunlann gecerlılığıne, yûcehğıne ve er-
demıne kımse aldırmıyor Göstenşın de
bır olçusuzluk olduğu goz ardı edılıyor
Sıg goruşler, yuzeysel yaklaşımlar, ge-
çıştıncı sozlerbeğenı toplayabılıyor Ve-
nlen sozun yenne getmlme olasılığı de-
ğıl soylenmesı ağırlık taşıyor Sonuç-
ta, olanlar hepımıze oluyor \alan,oya-
lama. savsaklarna beceri \e demokrasi-
nın hoşgorulecek gereğı sayıldıkça te-
mı/Jık. doğruluk-durustfuk, ahlaklılık,
nanıusluluk olağanustu nitclık tanımına
ahnrvur. Işteadav hstdeıi KimOen ya ken-
dini göstermek, ya bir şe>ler kapmak \ a
da adav olamasa. olup seçinıı \itırst de
bir yerîere gelmek için başv uru yapmış
gorulmektedir.
Iktıdar ve muhalefet boşluklannın bır
nedenı de gostenşe kapılmaktır En teh-
lıkelı ruru de siyasal, dinsel, etnik alan-
dakalkışılanıdır
Kımılenyle bırlıkte gorunmevı, ya-
kınlık kurmayı, bılgıçlık taslamayı. on-
lerde yer almayı nasıl yorumlayabılı-
nz1
? Sıvn ve ters sozler ve yazılarla, gu-
lünç davîanışlarla avdın olduğu kanısı-
nı u>andırmaya çalışanlar yok mu9
Gostenş bıranlamdavarİıkveüstûn-
luksa\ı,bıranlamda 'somuruaracrdır
Aşağılık duygusundan kurtulamamış
kımılennın saplantısıdır Toplumumu-
zu umutsuzluğa düşuren sahte demok-
ratlann, sahte ılencılenn sahte mıllı-
yetçılenn sahte dındarlann ve sahte
Atatürkçulenn bayrak-ezan edebıyatı,
turban yaygarası, sozde ınsan haklan ve
demokrası onderlığı, rozet ve resımle
tembellıklennı ortmeye çalı^malan da
bu kapsamdadır llkesızlenn seçılmek
ıçın partı değıştırmelen, hıçbır şey go-
zetmeden partılere gırmelen de boyle-
dır Turk Ceza Yasası'nın 163. madde-
sinin kaldınlmasımn \arattığı boşluğu,
neden olduğu sakıncalan gurmezlıkten
gelip şımdı de312. maddenın kaJdınlma-
sına çalışmak da o\ ve ıktıdar getıreceğı
sanılan bır gostendır.
Gostenş gerçeğın ve doğallığın ter-
sıdır Hıçbır kopya as!ı değıldır lçten-
hksızlık belırtısı gostenş toplumsal ya-
nıtlannı almalı toplumsal tepkı yaran-
nı duyurmalıdır Gostenşe ozendıren,
göstenşçılen yureklendıren rutumlar-
dandonulmelıdır Erdemı erdemsızlere
bırakmamak ınsanlık ve yurttaşlık
gorevıdır
Bu Durumlara mı Düşecektik!
SACİT SOMEL Emeklı Elçı
% ncırlık ten kalkan Amenkan uçaklannın ar-
I
ükkeşıfamacıylalrak'agıtmedıkJen Saddam'ı
devırme umudu ıle Irak'ı bombalamaya gıt-
tıklen anlaşıldı Turkıye'nın bagımsızlığı da
egemenlığı de bu suretle ıhlal edıldı Bu du-
nunda, ülkesı uzennde egemenlık haklanna
sahıp bır devletın vapacagı şey, bombardımanlann
durdurulmasını ıstemek Amenka ısrarederse lncır-
lık Havaalanı'nı kapamaktır Fakat hükumetımız
kendı ıhtıvan dışındâ yapılan bu bombalama karşı-
sında ağzını açarnamakta, "Başuruzadahabuyukbe-
faüar açmasalar bari" dı>erek ellennı ovuşturmak-
tadır Çunku ulke gırtlıgına kadar borca batmıştır
Borçlannı da odeyecek durumda değıldır Alacaklı
devlet de Amenka dır
Ellı >ıldır ıkndarda olan sağcı hukumetlenn ul-
kemızı getırdıklen durum budur Doksan mılvardo-
Iar borç, ıçende ve dışanda saygınlığını vıtırmış
mutlubırazınlığınçıkarlannınbekçılığınıvapanbır
devlet Hukuk devletı ortadan kalkmış, mafva ege-
menlığı başlamıştır Kaçak bınalann temellen artık
cumhurbaskanı tarafından atılmaktadır Danıştav ta
rafından sulak arazıde kurulmasına ızın venlmeyen
bırtesısı cumhurbaşkaru Çankaya'da kurabıleceğı-
nı söylemektedır
Bır partı lıdennın "Filan kımsevı derhal cezaevın-
den çıkarmazsanız yaruı Ankara'da yvu ellı bomba
paüaünm" demesı üzenne, o şahıs heınen serbest
bırakılıv ermektedır
Dm ve mezhep aynlığı korûklenerek vatandaşlar
bölunmuş Maraş'ta Çorum'daveSıvas'taçıkanfe-
cı olaylarda hükumet aydın ve masum vatandaşla-
nmızın oldurülmesme ve din dın yakılmalanna ızın
vermıştır
Polıtıkacılann >argıç guvencesını sulandırmala-
n sonunda adalet mekanızması da bozulmuş, ger-
çekten rejımı yıkıp şenat dûzenını getırmek ıste-
yenlere hafıf cezalar venlırken, "Okumak istiyo-
nız*1
dıven gençler, rejımı yıkma suçu ıle en ağır ce-
zalara çarptınlmıştır
Eğıtım ve sağlık o derece ıhmal edılmıştır kı, bır-
çok okulda tebeşır, sılgı, ısıtma parasına katkı adla-
n alünda ana-babalardan fahış paralar ıstenmış, yok-
sul aılelerçocuklannı ılkokula gönderememıştır
Devletler arası hukuk profesoru Oppenheımer.
dev letlere gostenlen saygının bıraz da kendı davra
nışlanv la belırlendığını, çırkın davranışlan olan dev -
let ve hukumetlenn saygı gormedıklennı yazmak-
tadır Bugun polıtıkacılanmıza, devletımıze ve hu-
kumetımıze yabancı devletlenn muamelesı bunun
doğrulugunu kanıtlamaktadır Son yıllarda sağcı ve
şenatçı polıtıkacılanmızın dışanda maruz kaldıkla-
n hakaretlen ıbretle ızledık Bu polıtıkacılanmızın
maruz kaldıklan agır hakaretlere hjçbır tepkı gos-
tenneden, gulerek ülkemıze donmelen bırTürk ola-
rak bızı üzdu
Para ınsanı yozlaştırmakta, vıcdanlan nasırlaştır-
makta, şeref ve haysıyet duvgulannı yok etmekte-
dır Sağcı polıtıkacılanmızın ıhtırası da kendılennı
mahvetmıştır Halkımızın bırljısmı yıyecek bulmak
ıçın gecelen çop bıdonlannı kanştınrken daha faz-
la maaş, daha fazla luks. daha kalabalık ve gorkem-
lı dış seyahatler, daha pahalı oteller daha fazla ara-
balar, uçaklar, yazlıklar, kışlıklar, Meclıs'te daha ra-
hat koltuklar, avızeler, tuvaletler onlan ınsanlıktan
çıkarmıştır
Boyle bır parlamentoya sahıp bır devlete yaban-
cı ulkelenn bakışı elbette değışecektır Batı ülkele-
nnde artık Sevr hukumlennden soz edılıyor lçlenn-
de, ulkemızın sonınlannı uluslararası konferanslar-
da çozümlemek duşuncesını ortaya atanlar çıkıyor
Ocafandavasınm hangı mahkemede gorulmesı ve ve-
nlecek cezanın ne olması gerektığı hakkında mesaj-
largondererek egemen bırdevletın kabul edemeye-
ceğı baskılar yapıyorlar Tıpkı vaktıyle Osmanlı dev-
letıne yaptıklan gıbı
Son günlerde mılletvekdlığı aday hstesıne alınma-
yan bazı mılletvekıllenmızın hem Turk toplumuna
hemde bulunduklan mevkıye gosterdıklen yenı bır
saygısızlık ulkemız ıçın yenı bır leke oluşturmakta-
dır
Bugune kadar "tahkım şaı-ü", "memleketunıziıı
kayrtsızAmerikan kumpanvalanna açılnıası" gıbı ul-
keyı ılgılendıren konularda protestolan ışıtılmeyen
bu kışıler, bu kez aday lıstesme alınmadık dıye kı-
vametler koparmaktadıriar Ulkemızın her tarafın-
da bombalar patlarken memlekerımızı daha buyuk
bır kaosun ıçıne atmaktan çekınmemelen, mılletve-
kıllığını padışahlık gıbı bır kez oturulunca kalkılma-
yacak bır yer olarak gormelen mılletvekıllıgı nıte-
lıklenne sahıp bulunmadıklannı ve bundan sonra ken-
dılenne guvenılemeyeceğını gostermıştır
Zaten, hukümetımızın 90 mılvar dolarlık borcun
faızlennın nasıl ödeneceğıne çare aradığı bır dö-
nemdemaaşlannayenı bır zam daha yaparak, üçay-
da dort mılyar lıraya çıkarmalan da >urt sevgısı
toplumun geleceğını düşûnme gıbı duvgulan ne de-
rece yıtırdıklennı ortaya kovmaktadır
Eskı Amenkan Buyukelçısı Abramovvitz, ülkesı-
ne gonderdığı raporda ulkemızın 10 yıl ıçınde par-
çalanacağını yazmış Eğer sağcı partılervenıden ık-
tıdara gelırlerse, bu felaketı başımıza getırebılecek-
len anlaşılmaktadır
Ulkemız yonetımının artık çıkarcılann sömuru-
culenn ellennden kurtanlıp yurtsever ve durust > o-
netıcılere venlmesı zamanı gelmıştır ve geçmekte-
dır DSP ve CHP nın yakldştınlması ıçın harcanan
çabalar yazık kı sonuç vermemıştır Zaten bınsının
'Arn Ok'u uç oka ındırmesı oburunûn Fethullah
Hoca'yaovguleryağdırması, çok kımseyı ıkısınden
de uzaklaştırmıştır
Bu durumda, bugün, butün vatandaşlann altı ok
ve Ataturk ılkelen etrafında bırle>en "SoldaGuçbir-
liği'' hareketını desteklemelen kaçınılmaz duruma
gelmıştır Sağcı ıktıdarlann ulkemızı duşurduklen
bu felaketlı durumdan kurtulmdnın tek volu budur
PENCERE
Nebi•••
General Allenby, Bırıncı Dunya Savaşı'nın
unlu İngılız komutanı1
Adı uzun Edmund
Henry H. Allenby'nın takma adı da 'Boğa'ydı,
ın yarı, ofkelı, kurna2 mı kurnaz somurgecı su-
bay, omru boyunca Afrıka'nın kuytuluklarında
ya da Asya'nın çollerınde mazlumlara karşı
savaşryor, kutsal Kudus'u ele geçıren Hınstı-
yan komutanı..
Bır Arap atasozu dermış kı
"Nıl Nehn Fılıstın 'e taşmadıkça Batılı pey-
gamber Osmanlılan Kudus'ten atamaz "
Arap MuslumanıylaAnadolu Muslumanı ote-
den ben bırbınne ters duşer, zıtlık atasozune
dek yansımış, Arap, Osmanlıyı duşman belle-
mış, Ingılızı de kurtarıcı gıbı beklemış
Pekı, Osmanlıyı Kudus'ten atacak "Batılı
peygamber" kım olacak?
Arapça'da 'peygamber' sozcuğunun karşı-
lığı.
"EINebı "
Batılı peygamberın adı
Allenby..
Ses çağrışımı, Arabın kulağına vaktın geldı-
ğıne ılışkın muştuyu venyor
•
El Nebı Mısır'a geldı, ama Nıl Nehrı Fılıstın'e
nasıl taşacak?. İngılız Kantara'da filtreden ge-
çırdığı Nıl suyunu Suveyş Kanalı'nın altındakı
yollardan pompalayıp doğu kıyısındakı sar-
nıçlarda topluyor, sonra yedı tane yardımcı
tulumba ıstasyonu aracılığıyla kurak ve çorak
çole doşenmış borulardan geçırerek ıkı yuz
mıl kuzeye taşıyor
Nıl'ın suyu da Fılıstın'e ulaşmıştır, El Nebı ar-
tık Kudus'u Osmanlılardan kurtaracaktır; 100
bın asker, 40 bın deve, 13 bın katırla oluşan
İngılız ordusu bu ışı yapıyor. Londra, Allenby'ye
"Noel'den once Kudus'e gır" emnnı vermış-
tı; 1917 yılının Aralık ayının 9'uncu gunu Allenby
kutsal kente, at ustunde değıl, aiçakgonullu bır
nebı gıbı yaya gınyor
• -X
Batılı peygamber Kudus'u aldı, ama, sonuç
Araplara yaradı mı? "ÇolMuslumanı" ne pe-
rışanlıktan kurtuldu, ne de dayak yemekten'
Bugun ingılızın nebısı yenne Amenkan nebısı
Ortadoğu'da fink atıyor, Musluman el pençe
dıvan, suklum puklum
Kurtuluş ıçın "Batılı nebı"ye gerek yok...
•
'Anadolu Muslumanı' ırtıcayı yendığı gun
kurtuluşun kapılan açılacak, demokrasıye, oz-
gurluğe, bağımsızlığa kavuşulacak
Çok değıl, beş yıl once başladı
her şev. Turkcell'le mobıl
yaşama geçtık. Ilk gunden
ıtıbaren çoğunluğa kalıtelı
hızmet verebılmek ıçın yatırım
yaptı Turkcell, guvenımızı
kazandı. Bu yıl dunyanın
en buyuk teknık altyapı
anlaşmasına ımza attı.
Yem yenı ruzmetlerle
ıletışımden beklentılerımızı
artırdı. Sesımız vukseldı,
hayat hızlandı, avrılıklar
katlanılır oldu.
TURKCELL
Turkıye'nın guvenıhr
lıder GSM operatoru