Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA
4JL CUMHURİYCT 18 MART 1999 PERŞEMBE
OLAYLAR VE GORUŞLER
Kurtuluşun Oncüsü: Çanakkale Savaşlan
BAHİR M. ERÜRETEN Hukukçu
U
luslann tanhınde, o gerçekleştınldığuçm çoğul olarak "sa-
uluslan oluşturan bırey- vaşlar" dıye anı lmaktadır
lenn gururla ve kıvanç-
la anımsadıklan, çok
onemle anılan gunler
vardır TurkJüğun Ana-
dolu da bın yıllık geçmışınde, bırçok
orneğı olan bu tanhsel anılardan bınsı
de Çanakkale Savaşlan'dır
Bılındığı gıbı, bırdevletı gerçekdev-
let yapan temei oğelen, vatan, ulus ve
ulkü bırlıgıdır
Ulusal bırlığimızı, müşterek lcûltûr
varlıklanmızı, tam bağımsız bır ülke
ıçmde gelıştırmek, dunyanın başka ulus-
lanyla karşılıklı saygı banş \e anlayış
ıçınde sürdurmek asıl amaçtır Bu amaç,
yuce onder Atatürk'un "Yurtta banş,
dunyada banş" ozdeyışıyle dıle getır-
dığı Turk mıllıyetçılığı ılkesıdır Bu ıl-
ke aynı zamanda, ulusal bağımsızlığı-
mızın kayıtsız, koşulsuz ve odunsuz ko-
runması ıle de eş anlamlıdır
Elbette, ulusal bütûnluk \e bağımsız-
lığın savunması soz konusu olmadıkça
savaşlar asla onaylanamaz Ancak yurt
topraklan ıçenden ya da dışandan sal-
dınya u|radığında >urdu sav unmalc go-
revlenn en kutsaJı, en onuriusu ve en ka-
çınılmazıdır Çanakkale Savaşlan da bu
tur savaşlara bır örnektır
Çanakkale Savaşlan, 29 Ekım 1914
tanhınde katılmak zorunda bırakıldığı-
mız Bınncı Dunya Savaşı'nda. Osman-
lı devletının on ayn cephede bırden yu-
ruttûğu savaşlardan bınsı kahramanca
v e onurlu bır şekılde sürdürûp kazandı-
ğı buyuk bır utkudur Bu savaş, bırkaç
aşamada. denızde ve karada ayn ayn
Bu savaşlann ılk surecı Boğaz sava-
şı dıye adlandmlan Çanakkale Boğa-
zı'nın gınşınde lngılız ve Fransız do-
nanmalannın. bu yurt koşemızı çok ağır
bır şekılde denızden bombardıman et-
mesının ardından Bogazı geçerek Istan-
bul'a ulaşmak amacı ıle 18 Mart 1915
tanhınde yaptıklan denız saldınsıyla
başlamıştır Dunyanın bu en guçlu do-
nanması, Turkluğun vatanını savunmak
ıçın canı pahasına verdığı savaş sonu-
cunda duşmanın kesın yenılgısıyle ay-
nı gûnde sonuçlanmıştır Tam anlamı
ıle duşmanın bırbozgununa donuşmuş-
tur Bır gun oncesınde Boğazın sulan-
na doşedığı mayınlan temızledığme ve
karaya yaptıklan bombardıman sonra-
sında butun toplanmızı susturduğuna
ınanmış bulunan düşman, saldından kı-
sa bır süre sonra yanıldığını anlamıştır
Çünku duşman, ne karadakı toplanmı-
zın tamamını yok edebılmış ve ne de Nus-
ret adlı mayın gemımızın gece yansı
gızlıce Boğazı yenı baştan mayınla do-
şedığını anlayabılmıştır Bu durumda
kendınden emın şekılde Boğazda ıler-
lemeye başlayan duşman donanması,
bır yandan karadan açılan topçu ateşıy-
le, öte yandan denızdekı mayınlara çar-
pan zırhlılann sulara gomulmesıyle pa-
nığe kapılmış, kendısını cehennemın
ıçınde bulmuştur lngılız Amıral Ro-
beckkomutasındak] Ingılız-Fransızmüt-
tefık armadası Cevat Paşa komutasın-
dakı Türk bırlıkJenne yenılgısının şaş-
kınlığını yaşıyordu Once Fransızlann
16 bın tonluk Bouvet zırhlısı bır mayı-
na çarparak ıçındekı vaklaşık 800 kışı-
lık personelıyle Boğazın dennlıklenne
gömuldu Arkasmdan İngılızlenn 15
bm tonluk İrreststibie ve 13 bın tonluk
Ocean \e 18 bın tonluk Inftaübil zırh-
hlan aynı şekılde Boğazın sulanna go-
muldu \ynca karadan açılan topateşıv-
le de Fransızlann Suffren \ e CakMs ad-
lı gemılen batınldı
18 Mart guneşı Çanakkale ufkunda ba-
tarken müttefık düşman donanması da
bu ağır yenılgı sonucunda elınde kalan
gemılennı kurtarmak ıçın Boğazın dı-
şına, Turk toplannın menzılı dışına ka-
çıyordu
Çanakkale'nın geçılmezlığı bır kez
daha tum dunyaya kanıtlanmıştı
Bu denız savaşının yaklaşık bır ay
sonrasında, duşman kuvvetlen bu kez Ça-
nakkale'nın Gelıbolu yanmadasından
karaya asker çıkararak yenı bır savaş
başlatmav ı denedı 25 Nısan 1915 tan-
hınde başlatılan bu çıkarmayla Çanak-
kale Savaşlan'nın karada ıkıncı aşama-
sı başlamış oldu lngılız komutan Ha-
mifton yönetımındekı duşman gûçler
lngılız ve Fransız bırlıklenyle Avust-
ralya, Kanada, Yenı Zelanda ve Hınt so-
mürgebırlıklenndenoluşuyordu Ilk on-
ce 75 000 kışılık bır oncu güçle başla-
yan çıkarma, Turk bıriıklennın ınatlı
savunması karşısında asker sayısı arttı-
nlarak 500 000 kışıye çıkanlmıştı
Duşman kuvvetlen Gelıbolu Yanma-
dası'nda, Kumkale, Sedduibahır, Kum-
tepe ve Anburnu gıbı noktalardan muh-
telıf zamanlarda karaya çıkanlmıştı
Turk kuvvetlenneguneycepheMnde Ve-
hip Paşa, kuzey cephesınde Esat Paşa ko-
mutaedıyordu Çıkarma sonrasında duş-
man çok çetın dırenme ıle karşılaşmış
hıçbır cephede önemlı bır başan sağla-
yamıyordu Savaşlar gorecedarbır alan-
da sıper ve yakın sungü savaşlan şek-
lınde suruyordu Kanlı savaşlarda her
ıkıtarafdaağırkayıplarvenyordu Ozel-
lıkle kuzey cephesınde çok çetın savaş-
lar suruyordu
Savaşm bu aşamasında Mustafa Ke-
mal'ın, genç bır yarbayın 19 Tümen
Komutanı olarak Anburnu'ndan başla-
yarak kuzey cephesındekı savaşlarda,
çok onemlı başanlar sağladığını goru-
yoruz Savaşm en kntık anında emnn-
dekı kuvvetlerle başkaca bırbuyruk bek-
lemeye gerek görmeden kuvvetlennı
cesaretle cepheye surerek, Kocaçımen
mevkıınde Avustralya ve Yenı Zelanda
bırlıklennden oluşan Anzak Kolordu-
su'nun saldınlannı durdurmayı başar-
mıştır Bırsure sonraduşman, karaya ye-
nı bırlıkler çıkararak saldınya geçrruş ıse
de Mustafa Kemal komutasındakı Turk
bırlıklen dort gun suren çok kanlı savaş-
lar sonucunda duşmanın Kocaçımen sal-
dınsını Conkbayın'nda durdurarak sa-
vaşın gıdışinı değıştırmış, rütbesı albay-
lığa yukseltılmıştır 10 Ağustos 1915
günu kesın utkusunu kazandıği ve Ana-
fartalar Kahramanı unvanını aldığı bu
savaşta, goğsunden aldığı bır şarapnel
parçası nedenıyle varalanmış, gazı un-
vanınadahakkazanmıştı Sonuçtadüş-
man ortak güçlen bu kara savaşlannda
da başan sağlav amavacaklannı aniamış
olduklanndan yaklaşık sekız buçuk ay
süren kara savaşlannada son vererek ka-
çırabıldıklen bırlıklennı Çanakkale'ye
bır daha donmemek uzere çekmışler-
dır I916yılıbaşında Çanakkale ve yö-
resınde hıçbır duşman asken kalmamış-
tı Ancak çok kanlı geçen, aslında ım-
paratorluğun başkentı olan Istanbul'un
da savunması açısından çok büyuk öne-
mı olan bu savaşta, Turk ordusunun şe-
hıt ve yaralı olarak kayıplan yaklaşık
252 000 kışıdır Şehıtlenmıze ve gazı-
lenmıze mınnet ve şükranlanmızı bır
kez daha sunanz
Ne yazık kı Bınncı Dunya Savaşı,
bağlaşığımızolan Almanya'nm yenılgı-
sı ıle sonuçlanınca, Osmanlı devletı de
yenılgıyı kabul etmek zorunda kaldı
Yalnız bununla da kalmadı, bu yenılgı
altı yuz yıllık Osmanlı devletının de so-
nunu hazırladı
Çanakkale Savaşlan, Türk sıyasal ta-
nhıne kazandırdığı manevı değerler açı-
sından unutulmayacak olumlu sonuçlar
getırmıştır Bu olumlu sonuçlan şöyle
ozetlemek olanaklıdır
• Çanakkale Savaşlan, Turkün, yaşa-
ma kararlılık ve yeteneğını ve her ko-
şulda vataruna sahıp çıkma güç ve etkın-
lığınde bulunduğunu tüm dunyaya açık
bır bıçımde kanıtlamıştır
• Tum dunya, Mustafa Kemal gıbı
üstun yeteneklı buyük bır komutanın
Turk ulusu ıçınden çıkabıleceğını gör-
muş ve anlamıştır
• Tüm dünya, Türk toplumunun, en
olumsuz koşullarda bıle, ıyı yonetıcı ve
komutanlar elınde başanya ulaşabıleek
nıtelık taşıdığını kabul etmıştır
• Çanakkale Savaşlan, yüce önder
Ataturk'un, bu ulus ıleherrüriü zorluk-
lann üstesınden gelıneceğını gosterrruş,
Osmanlı devletı yenne tam bağımsız, mo-
dem, çağdaş ve ulusal bır dev leün bu top-
raklarda yenı baştan kurulabıleceğının
oncusü olmuştur Kurtuluş Savaşı'na
atılmak ıçın hıçbır kuşkusu kalmamış-
tır
EVET/HAYIR
OKTAY AKBAL
Saygınlık Diye Bir Şey!
"Geçen gun
yolda yururken
karşıdan gelen
uçhştlıkbırgnjp-
la karşılaştım
Önde cıddı go-
runuşlu bır zat
yuruyor, hemen
yanında ve bıraz arkasında bırhanım, her-
halde eşı gelıyor, daha arkada da yanlann-
da çalıştığı ızlenımını veren bırışçı var Ya-
nımdan geçerken herbınnın davranışı fark-
lı ve anlamlı oldu Cıddı kışının gozlen bır
an uzenmde durdu, yuzunde bellı belırsız
bır ıfade değışıklığı benı tanıdığını sezdır-
dı Aynı anda yanındakı hanımın yuzunde
genış ve tatlı bır tebessum belırdı Arkada-
kı vatandaş ıse, yolunu değıştınp ıkı elıme
sanldı ondan sonra geçtı "
Erdal Inonu'nun yenı çıkan 'Fıkırier ve Ey-
lemler' (Boyut Yayını) krtabı bu şozlerle bı-
tıyor Bu, pek çok porrtikacrnın yaşayarrîa-"
yacağı brf ofaydır O kadar kı'kımıfefı soka-
ğa da çıkamaz, caddede de yurüyemez'
Saklanacak yer arar' Rasgele ortaya çıksa
gelıp geçenlerce aşağılanacağını bılır
Boyle bınyle Yenıkoy kıyı yolunda karşı-
laşmıştım Bır ıkı yıl oncesıne kadar ulkenın
en onde gelen, daha doğrusu en çok sozu
geçen, hatta her sozu buyruk sayılan bır
gorevlısıydı Bır en ust gorevlı Iş başında
ıken nıce acılar yaratmıştı Bunlan yurt sev-
gısınden yaptığını sanmıştı Toplumun de-
ğıştığını gormek onu yanılgılara suruklemış-
tı Tam karşımdaydı, bana bakıyordu, her-
hangı bır yurttaş sayarak Bır şey beklıyor
gıbıydı Selam vermemı, ya da yanına gıdıp
elını sıkmamı, belkı de yaptığı hızmetlennı
ovmemı Bır baktım yuzune, geçıp gıttım
Içten yaralandığını duşundum sonra Yaş-
lı bır adam, ne de olsa yaşına saygı gerek,
ama oyle duygular vardır kı, her turlu say-
gıyı, sevgıyı yok eder
Ölçu budur, ınsanlan korkutarak, urkute-
rek degıl, onlan anlamaya, sevmeye çalışa-
rak gorev yapabılmek daha sonra da o
onemlı koltuklardan aynldıktan sonra da
toplum karşısında ozgurce dolaşabılmek
Ismet Paşa buna bır omektı Tekbaşınagı-
der bankadan parasını alır, sokaklarda do-
iaşır, yurttaşlar-
laselamlaşır.el-
tenrnsıkardı Bır
zamanlar kı-
zanlarbıteonun
karşısında say-
gısız davrana-
maztardı Erdal
Inonu polrtıka dunyasına ıtıldı, zorlandı 12
Eylul'e kadar aklının ucundan mılletvekıllı-
ğı, bakanlık, genel başkanlık gıbı şeylen bır
an bıle geçırmedığı açıktır öyîe olsa, daha
genç yaşında polrtıkada yer almaz mıydı
9
O bır bılım adamı, bır aydınlık kışı
Ama toplum onu sorumlu goreve çağı-
nnca ondan kaçınmayacaktı Istemeden de
olsa, bunalımlı bır zaman parçasında ustu-
ne duşenı yapacaktı
"Benseyazarlıkmesleğınegırdım, anıla-
nrhı, aklıma geldıkçe duşüncetenmt yazıyo-
rvm Özgurceyaşfyonjz" dıyor.Özguroeya*-
şamak ancak gorevını başardıktan sonra
gelen bır mutluluk surecı değıl mıdır'? Ger-
çtbugun Erdal Bey'ın toplum gorevının so-
na ermedığını pek çok kışı duşunmekte
Yine gelse, yıne sorumluiuk ustlense, bır
kez daha toplumda bır yenı yol açsa dıye
umutlananlar var
'Fıkırierve Eytemterin onsözunde unlu ma-
tematıkçı VVeıtstrasse'nm bır sozunu anı-
yor "Yaşamda her şey çok geç gelır" Ya-
zariık da geç gelmış
1
Şoyle dıyor "Sıyaset-
teyken basında hep ıyı bır konuşmacı ol-
madığım şeklınde eleştınler çıkardı Sıya-
set eylemınden aynlıp anılarımı yayımla-
maya başladıktan sonra ıse bırdenbıre ara-
nan bır konuşmacı oldum Bu ışte bıryan-
lışlık vardı, ama nerede olduğunu anlaya-
madım "
Ben hep Erdal Inonu'nun ıyı bır konuşma-
ct olduğunu yazmışımdr Oysa basındakı ar-
kadaşlann bekledığı bağırmalı çağırmalı,
masaya yumruk atmalı tnr konuşma bıçımıy-
dı Bu çırkın geleneğı Erdal Bey bozmuştu
Içınden oyle geldığı ıçın, doğallıkla konuş-
ma kışılığının gereğı olduğu ıçın
'Fıkırier ve Eylemler'ı okurken usta bır
konuşmacıyı dınler gıbı oluyorsunuz Buyuk
savlar ılen surmeyen, sızınte dostça bır soy-
leşı yapan bır bılgeyı dınler gıbı
Uydu Değil, Bölgesel Güç...
SEDATİLHAN£ Genenıl
A
vrupa Bırlığı'ne (AB) tam üye olup
onun sıyasal uydusu olmaktansa. onun-
la ılışkılerı sadece ekonomık yonden,
uçuncu ulkelen kapsamayan serbesttı-
caret bolgesı duzeyınde tutacak Tür-
kıye'nın, NATO, AB, Batı Avrupa Bır-
lığı (BAB) Avrupa Konseyı (AK) Avrupa Guvenlık
ve Işbırlığı Kuruluşu (AGtT), vb uye olduğu obur
Avrupa kuruluşlannda bır 'Avrasya boigesd gucü' po-
htıkası uygulamasına ınananlardanım Lızbon dan Vı-
ladıvostok'a kadar uzanan bu buyuk Avrasya kıtasm-
da Turkıye Rusya, Çm, Hındıstan gıbı bır bölgesel
guç olarak Avrupa kuruluşlannda sıyasal sosyo-kül-
turel, askersel ve ekonomık yonden etkın bır sıyasal
guçolmapolıtıkasını benımsemelıdır Buduşuncenın
gerekçelennden bırısını de Turkıye'ye Batı'nın bakış
açısı oluşrurmaktadır Çunku Batı, Turkıye'nın bır
bölgesel guç olma durumunu kazanmasınctan endışe
duymakta. bolgesınde boyle bır ozgür guç polıtıkası-
nı uygulayacak Turkıye'nın yaratabıleceğı denetım
sorunlannı duşunmektedır ABD. ulkemızın AB ıçın-
de denetımını duşunurken AB, bu gucun yapısında ya-
ratacağı sorunlardan urkerek bırlığe katılımına karşı
çıkmaktadır ABD AB Turkıye konusundayalnız en-
dışelı değıl, aynı zamanda kararsız olduğunu belırt-
mektedır ABD ulusal hedefının temel oğelennden
olan kuresellığın (Serbest ve hakça tıcaret ve yatın-
mın butun dunyaya yaygınlaştınlması) uygulamasın-
da Turkıye gıbı bır yenı bölgesel gucun, Avrasya gı-
bı denetımınde sıkıntı çektığı bır kıtada ortaya çıkışı,
super gucu bır kararsızlığa ve duraksamaya yonlen-
dırmıştır AB'nın uydusuolması sağlanamazsa bır Av-
rasya bölgesel gucu olarak Turkıye, ABD çıkarlannı
ne olçude etkıler"
7
ABD yonetımınde etkılı olan du-
şunurler, olaya bu açıdan bakarak, Turkıye'ye yalnız
jeopolitik konumu nedenıyle değıl, jeostratejik ozel-
lıklen nedenıyle de onem venlmesını onermekteler
Çunku Turkıve, coğrafı konumunun sağladığı sıyasal
olanaklarla yenı yontemler (stratejıler) uygulayabıle-
cek bır ekonomık sıyasal askersel, sosyo-kulturel
guçler dengesı kurmanın eşığındedır
Bu satırlarla amacım. Turkıye'nın Avrasya da bırböl-
gesel guç olma olanağını bu konumda tartışmaya aç-
mak ve "ABD/\Bneder" korkusunu >aşayanlara da
aynı zamanda bır olçude yanıt vermektır
"ABD'de ve daha az derecede (fakat gittikçe büyû-
yenölçüde) Avrupa'da Tıırkı>e;soguksa\aşsonnısıv>e-
nı bır cephe hattı ışgal eden ve styasal duzenlevıcı bır
ulke olarak nitetendirflmeye baş-
landı."
"Rusya şımdi Turkıye'nin
ildnci büyuk tkaret ortağtdır."
"lran, bolgede Orta \sya u\-
kelenne gıden onbınleree Türk
kamyonu içın onemli bir hiz-
meü saglamak durumunda kal-
maktadır."
"Ozerk bır Kurdıslan sonınu,
Kuzev Irakıçın dahı arük soz ko-
nusu değüdır."
•'KısadonemdeTürkiye, Gü-
nev Kafkasva ve Orta teya ül-
kelenne karşı daha az ıdeolojık
fakat dahaçokpragmauk bir po-
liOkavı kabul etmıştır."
~Turk demokrasısı komşula-
n ik karşılaşürüdjğında ıvı go
runmektedir. Batı ölçulenne uv-
mavan durumlar: Askerlenn
rolu, şıddet yanhsı olan sıvasal
partilenn kapaülması ve insan
haklandır."(l)
Yukandakı alıntılarda duşu-
nurler ABD ıçın Turkıye ıle
ılışkılennde uç seçenek sun-
maktadır Turk asken v e elıt ke-
sımını desteklemek Avrupalı
muttefıklenyle beraber temel
değışıklıkler ıçın Turkıye'ye
baskı yapmak Turk toplumsal
orgutlennı cesaretlendtrmek
ABD yonetımınde etkmlığı-
nı surduren eskı ulusal guven-
lık danışmanı Brzezinsky ıle,
yıllarca Turkıye'de C1A ajanlı-
ğı yapmış Henze'den alınan aşa-
ğıdakı alıntılar ıse Turkıye'nın
jeostratejik olanaklannı ortaya
koymaktadır
' Guney Kafkasya'da ve Or-
ta Asya'da ıstıkrarlı bır banş or-
tamı (Pax Amencana - Kendı çı-
kanna hızmet edecek bır banş
ortamı) yaratmak ıçın ABD,
Turkıye ıle karşıt duruma duş-
memeye ozen gostermelıdır Ankara ıle Hazar Denı-
zı yatağı ve Orta Asya gelecegı ıle ılgılı yapılacak da-
nışmalar, Turkıye'nın ABD ıle StrateiikOrtaklık an-
layışını teşvık edecektır" (2) Çok tartışmalı boyle
bır stratejık ortaklık ancak, Turkıye'nın bır bölgesel
guç olması durumunda soz konusu olmalıdır Aksı
takdırde ortaklık uyduluğa donüşebılır
"Turkıye, 21 yuzyılda başansını çok ustun bır du-
rumda surdurecektır " (3)
Turkıye ıle ılgılı bu tur alıntılar çoğaltılabılır Bu-
tun bunlardan şu sonucu çıkarabılınz
"Turkıye bır ulke değıl, uç yanı denızlerle çevnlı,
dort mevsımı bır arada yaşayabılen, nufusunun yuz-
de 65'ı 25 yaşın altmda dınamık, yırmıye yakın etnık
grubu bağnnda yaşatan, dunyanın 10 buyük ekono-
mısınden bın olmaya aday, değışık kultur zengınhk-
len ıçeren, yedı kat tanhsel kultur olanaklanndan esın-
lenmış, yeraltı ve ustü zengmlıklenyle yeterlı bır kı-
tadır Kfiçâk Asya KıtasL Bu onemlı ayncahğı yaşa-
yan bır toplum olarak ulusal hedefımız. ûlkenm bü-
tunluğünu ve çıkarlannı sav unmak. ulusal gucümuzün
oğelennı (ekonomık, sıyasal, sosyo-kulturel, askersel,
teknolojık, bılımsel guçlenmızı) sureklı olarak gelış-
tırmek, demokratık yontemle (yasama, yurütme ve
yargı arası uyum, ılışkı ve dengeyı kurup halkın ıstek-
lennı yonetıme yansıtarak) toplumumuzun bıreylen-
nı katmanlara ayırmadan, bılgi çağının yaşam duze-
yıne ulaşacak şekılde Avrasya'da bır bölgesel guç ol-
maktır Buhedef ıçm "ABD/ABneder" onemlı olma-
malıdır Boyle bır ulusal hedef ıçın bızler ne duşunu-
yoruz
9
Sanınm sorun burada yatmaktadır
Avrasya'nın sıcak kamındakı Türkıye'yı sureklı
kendı dışında tutarak, Ktnm, 1 Dünya Savaşı ve So-
ğuk Savaşta Rusya'ya karşı kullanan Avrupa'nın çev-
re nöbetçılığınden çıkıp, guç olduğumuzu belırleme-
lıyız artık Bızı çağdaş uygarlığa yonlendıren duşun-
cenın ulusal yonelımı uydu olmak değıl, bölgesel guç
olmayı ıçermelıdır
(Böyle bır ulusal yonelımı, çok kısa surelerle yaz
aylannda beraber olabıldığım değerlı düşunür liğur
Mumcu ve tanışma onuruna enşemedığım değerlı ya-
zar Ergun Bala ıle tartışmayı çok ısterdım. onlan oz-
lemle anıyorum ) , • ••*
PENCERE
(1) Turkev EmergıngRegıonalPcnverorStalemCn-
sıs K A mikens, Great Decısıons 1998
(2) A Geostrategy For Eurasıa Z Brzezinsky, Fbre-
ıgnAffaırs Oct 1997
(3) Turkıye veAtaturk ün Mınası, P Henze, Fuat Koz-
luktu Cumhunyet 24 Ocak 1999, Washıngton
Sanal Kuruluş ^
Bayramı... j \
Gazetelerde okurken gözlenme inanamadım
Cem Özer, televızyondakı programında "Ol-
mayan bır ımparatohuğun 700'uncu yılı kutlanır
mı? Istanbul'u fetheden padışahlar, 450 yıl son-
ra bu kentı Ingılızlere teslım etmış" dedığı ıçın kı-
yamet kopmuş
Özer'e eleştın, tepkı, dava, kınama
Yetmez
Sanatçıyı ıçen atmalı kı aklı başına gelsın, Os-
manlı'ya bır daha dokunmasın ti
Vah bıze'
• , ,
Cem Özer'ın soyledıklen gerçeğı dıle getınyor
Var olmayan ımparatorluğun 700'uncu kuruluş yıl-
donumunu kutlamanın anlamı ne9
Habsburg'lar,
Selçuklu'lar, Romanof'lar, Stuart'lar, Tudor'lar Ka-
rolenj'ler, Mıng'ler, Çıng'ler ve bu koşeye sığma-
yacak nıce hanedan dunyadan gelmış geçmış,
tanhe gomulmuş
Geçmış zamanda halklann tepesınde hanedan-
lar bulunur, ıktıdar babadan oğula geçerdı Osman-
lı'yı bu bakımdan mı ozluyoruz?
Osmanlı Imparatorluğu'nun kuruluş yıldonumu
hangı açıdan kutlanacak? Sozgelımı Avusturya
- Macanstan Imparatorluğu'nun kuruluş yıldonu-
munu kım kutlayabılır? / „ ( ,
Macanstan mı? * ~
Avusturya mı9
Osmanlı Imparatorluğu'nun 700'uncu yıldonu-
munu kım kutlayacak? Cezayır? Mısır? Suudı
Arabıstan? Surrye? Lubnan? Kuveyt?. Ur-
dun? Yunanıstan? Bulganstan? Macanstan?
Romanya? Irak? Lıbya? Tunus? Hayır, buul-
kelenn kutlamaya katılacaklannı sanmıyorum
Cumhurbaşkanlığı forsundakı on altı yıldız, on
altı Turk devletını vurguluyormuş' Pekı, kurup ba-
ttrdığımız 16 Turk devletının de kuruluş yıldönum-
lennı kutlasak nasıl olur? Her yıl 29 Mayıs'ta Is-
tanbul'un Fetıh Bayramı'nı davul zurna, kalkan kı-
lıç, sakal bıyık kutluyoruz, sankı dunya âleme dı-
yoruz kı "Bız yaşadığımız kentı zoha ele geçırdık,
bız Osmanlıyız, kımsenın gozunun yaşına bak-
maytzi "
Ne akıllı adamlanz i- r *'
Osmanlı kım?
Rum Bulgar, Strp, Turk, Ermenı, Boşnak, Arap,
Macar.Amavut.Yahudıvb Osmanlı değıl mıydı?
Gunumuzde Osmanlı yok'
Ama Osmanlı Imparatorluğu'nun tanhı var, mı-
rası var
1
Altı yuzyıl uç kıtada egemenlık kurup sal-
tanat surmek onemlı bır olgudur Ancak bu olgu-
yu sığ hamasetın ve sıyası dıncılığın dar goruş
açısında laık Cumhunyet'e karşı kullanmaya kai-
kışmak çağdışılıktır
•
Osmanlı Osmanlı'yı tanımazdı
Bılmezdı
Çunku btr toplumu tanımakye ^anhırfijbıfç^k,
bıiınç ve bılirmşıdir .Aj J,J n,^
Cumhunyet kurulduğunda Anadoluda okuma
yazma bılen bır mff/on kışı vardı, çağdaş ıçenğıy-
le unıversıte yoktu, kutuphanesınde basılı 25 bın
kıtabı bulunan bır toplum neyı bılebılır? Ancak bu-
gun erıştığımız duzeyde, Osmanh'ya uygarlık ta-
rıhındekı gerçek yerını sağlayacak araşttrrnaJar
yapılabılır ^v s ^* ^
Gunumuzde geçmışı yaşamak mızah uretır, ka-
nkatur turetır
Islam dunyası oturup kalkıp Mustafa Kemal e
şukretsın, Ataturk olmasaydı, bugun Osmanlı'nın
başkentı gâvurtann elınde olacaktı
BAMRKÖY 4. SULH HUKUK
HÂKİMLİĞİ'NDEN
1999/185
Mahkememızın 1999/185 es 1999/181 kararsa-
yıh, 11 3 1999 tanhlı ılamı ıle, Istanbul Bakırköy
Kartaltepe Mah c 037, k 1498'de nufusa kayıtlı
bulunan mahcur Emıne Demırtaş'a, kızı Emıne De-
mırtaş'ın vası olarak tayınıne karar venlmış olup, ıl-
gılılere ılanen teblığ olunur 15 3 1999
Basın 11492