Katalog

14 MART 1999 PAZAR CUMHURİYET SAYFA 14 MART TIP HAFTASI 14 Mart Tıp Bayramı'nda hekimler, insanlığa yaraşır bir sağlık sisteminin oturtulması gereğini yinelediler e'nm sSAADET USLU Hastanın adı hâlâ Sağlık Sistemı. Geçen 14 Mart tarihinde hekimler sağhk sisteminin hasta olduğunu belırtip bir de reçete vermişlerdi. Aradan geçen 1 yıl boyunca hastalannda hiçbir lyileşme olmadığına dikkat çeken hekimler, reçetelerine yenı ılaçlar ekleyerek yineliyorlar. îstanbul Tabip Odası Basın Sözcüsü Dr. Rıfat Yücel. sağlık sistemimizin bir an önce iyileştirilmesi gerektığini vurguladı. Kamu sağlık kurumlannın yıllardır uygulanan politikalarla çökme noktasına getirildiğini belirten Rıfat Yücel, "Çağdaş standartta bir sağhk sisteminde bir hastaya en az 20 dakika zaman aynlnıası bir kural iken bugün kamu hastanelerinde bir hekim günde 100'den fazla hastaya bakmaya adeta zorlanmaktadır. İyi hekimliğin kurallarını yerine getiremeyen, bırakın yurtdışı kongreleri izlemeyi, ev kiralannın 150 nülyon lira olduğu kenrimi/de kirasını nasıl ödeycceğini kara kara düşünen hekimin kendini hastasına tanı olarak verebileceğini düşünmek hoş bir hayal olacaktır** dive konuştu. Hekimler geçen yılki reçetelerinde şu ilaçlara yer vermişlerdi: • Kaynaklann etkin kullanımı: tıbbi teknoloji kullanımının denetimi. doğru ve akılcı ilaç kullanımı. kamudaki altyapı ve insangücü olanaklannın ortak kullanımı, özel kurumlardan hizmet alımının kamu kurumlanna yönlendirilmesi, sağlıkta kamu yatinmlannın arttınlması. özel sağlık sektörü teşviklerine son verilmesi. • Yönetim tarzında değişiklik; çalışanlann yönetime, halkın denetime aktif katılımı. kamu yönetiminde hantal yapının değiştirilmesi, yerinden yönetim ve bölgesel işbirlıği, temel sağlık hizmetlerine öncelik veren kaynak kullanımı, sevk zinciri. • İnsan gücü politikalannda değişiklik; kâlâkastakamu sağlık personeli ücretlerinin arttınlması. çalışma ortamlannın iyileştirilmesi. bilgi ve becenyı değerlendiren ücret politikası. tam süre çalışmanın teşviki. kamu sağlık çalışanlanna toplu sözleşmeli-grevli sendika. Hekimler. "Sağhkta bugün yaşanan sorunlar. çağdaşlıktan uzak »örüntüler ve hekim-hasta ilişkisindeki sıkıntılar bizce sadece birer sonuç" demişlerdi. Dr. Yücel. hastanın iyileştirilmesi için bu yıl eklediklen yeni önerileri ise şöyle sıraladı: • Sağlığa bütçe payı arttınlmalıdır. Bütçeden en az yüzde 10 sağlığa aynlmalıdır. • Ciddi bir kamu sağlığı planlaması yapılmahdır. Yurttaşlann sağlık hakkı yeniden devletin güvencesi alnna ahnmalıdır. "Paran kadar sağhk** anlayışı ayıbından Türkiye kurtanlmalıdır. • Temel sağlık hizmetleri güçlendirilmeli, halen yürürlükte olmasına karşın uygulanmayan 224 sayılı yasada belirtilen basamaklandınlmış "sevk zincirli" sağlık sistemi hayata geçirilmelidir. Kuyruklar ancak bu sıstemle önlenebilir • Kamuda çalışan 12 yıllık bir uzman hekimin eline ayda 245 milyon TL, yeni mezun bir asistan hekimin eline de 185 milyon TL geçmektedir. Bu maaşla hekimlerin çoğunluğu yoksulluk sınınnın altında bir hayat sürmektedir. Bu nedenle hekimlere ve tüm sağlık çalışanlanna emeklerinin gerçek karşılığı verilmelidir. • Sağlıkta sorunlar ciddi boyutlarda. Istanbullu 13 bin hekımi temsil eden bir meslek örgütü olarak çağnmız şudur: Hekimiyle, hastasıyla, basınıyla sağlık çahşanlanyla el ele verelim. llkın ülke sağlığını bu hale getiren, hekimleri \e hastalan mutsuz eden, kıran politikaların mimarlanndan hesap soralım. lnsana yaraşır bir sağlık sistemi için hep birlikte uğraş verelim. 2000 yılında 15.000 hekim işsiz kalacak Hekimler sorunlarmm çözülmesini istiyor14 Mart Tıp Bayramfnı en çok ilgılen- diren kesim hiç şüphesiz hekimler. Hekim- ler, ekonomiden çalışma şartlanna kadar yıl- lardır çözülemeyen sorunlannı bu yıl da yi- neliyorlar. Hekimlerin bazı sorunlan şöyle: • Ekonomik sorunlar Aitı yıihk uzun veyorucubirtıpeğitimi üstüne mecburi hiz- met, sağlık ocaklannda yoğun temel sağlık hizmetleri. uzmanlar için gecesi gündüzüne kanşık uzmanlık eğitimi dönemınin ardın- dan çok büyük hekim çoğunluğu emekleri- nin, bilgı birikimlerinin karşılığını alamamak- tadır. 15Ocak 1999'depratısyen hekimler 180 milyon, uzman hekimler ise 245 milyon li- ra aldı. Ev kiralannın 150 milyon liradan başladığı tstanbul'da bir hekimin eline ge- çen bu maaşla en temel ihüyaçlannı karşı- laması ve bilimsel gelişmeleri takip etmesi olanaksızdır. • Mezuniyet öncesi ve sonrası tıp eğitimindeki sorunlar Tıp eğitımi- nin temel amacı, tüm toplumun sağlık dü- zeyini yükseltebilecek nitelikte hekimler ye- tiştirmektir. Ülkemizde altyapı ve öğretim üyesi kadrosu açısından yetersiz yeni tıp fa- kültelerinden ve kontenjanlan arttınlan es- ki tıp fakültelerinden mezun olan hekim sa- yısında hızlı bir artış izlenmektedir. 1970 yılında 7 olan tıp fakültesi sayısı 1997 yılın- da 4l'e çıkmıştır. Özellikle son yedi yıllık dönemde, şimdiye dek görülmemiş bir artış- la 16 yeni tıp fakültesinin açılması bu gerek- sinimin ülke gereksinimlerinden çok politik kaygılar sonucu gerçekleştiğini göstermek- tedir. Bu durumun doğurduğu önemli bir so- nuç hekim işsizliğidir. Yaptığımız hesapla- ra göre 2000 yılında 15.000 hekim işsiz ka- lacaktır. • Pratlsyen hekimlerin sorun- lari Pratisyen hekimler; toplumun sağlık so- runlannın yüzde 90'ının iyi işleyen bir ilk basamak sağlık örgütlenmesi ve ekip hizme- ti ile çözümlenebileceğini savunuyorlar. Bu- nun için hükümetler bundan böyle sağlık politikalannda tedavi edıci hekimlik uygu- lamalannı değil koruyucu, önleyici ve geliş- tirici sağlık hızmetlerini önceleyen hekim- lik uygulamalannı özendirmelidirler. • Biz hekimler de mafyadan, tarikatlar- dan ve ırkçı milliyetçilik anlayışlanndan te- mizlenmiş, sosyal hukuk devleti ilkelerinin hayat bulduğu bağımsız bir Türkiye'de ba- nş içınde, emeğimizin karşılığını alarak ya- şamak, yurttaşlanmıza hizmet etmek, sağ- lık alanında söz sahibi olarak hekimlik yap- mak istiyoruz. r?3 i f iİoo »1223 Yıllara göre kamuda çalışan uzman hekim ücretleri <ABO Doiam 1152 Işçi Eylemleri Beyaz Eylemler Not 15 Ocak 1998 r,Jcak 1998 ıtıbanyle kamuda çalışan Uzman Hekim maaş, 567 7999 ıtıbar.yle kamuda çakşan Uzman Hekim maaşı 676 ABO ABD dolan, ABO dotan, En temel insan hakkı olan sağlıgın özelleştirUmesi 14 Mart kutlamalanna gölge düşürecek. 1. Dünya Savaşı'ndan bu yana, işgal altındaki îstanbul'unun tıp öğrencilerinin direnişinin simgesi olarak kutlanıyor 1827'den 1999'a 172. ydnıda 14 Mart Hekimlerin 1999 bildirgesi Hekimler her yıl 14 Mart Tıp Bayramı nedeniyle bir bildiri yayimlayarak sağlık sistemindeki eksiklikleri ve olması gerekenleri belirliyor. Hekimlerin 1999 Bildirgesi şöyle: • Sağlık, sosyal devletin temel görevlerinin başında gelir. Eşit. nitelikli ve yaygın sağlık hizmeti herkesin hakkıdır. Çahşahlardan topladığı gelirle ayakta duran devlet. bütün yurttaşlanna sağhk güvencesi sağlamazsa sosyal devlet lafta kalır. • Olkemizin gereksinimine uygun nitelikte ve yeterli sayıda hekim yetiştirilmelidir. Politik amaçlarla açılan yetersiz üp.fakülteleri ve özel tıp fakülteleri ülkemizin yaranna değildır. Çok kişiye hekim diploması vermekle iyi sağhk hizmeti sağlanamaz. • Kamu sağhk hizmetlerini halka ve hekimlere yakışır hale getirmek mümkündür. Yeni bir yüzyıla girerken Türkiye sağlığa en az pay aytran ülkelerden biri olma utancından kurtulmalıdır. Sağlığm bütçe payı yüzde 10'a çıkanlmalı. kamu sağlık kuruluslannda yönetim ve hizmet sunumu açısından köklü reformlar yapılmahdır. • Hekimler iyi egitim almak, mesleklerini uygulayabilecek koşullarda çalışmak, emeklerinin karşılığını almak, onurlu ve özgür yurttaşlar olarak çalışmayı istiyor. Hekimleri yıldırmak, bu mesleği cazip olmaktan çıkarmak, topluma ve geleceğimize yapılan bir kötülüktür. • Basının sağlık bilgisi vermesine evet, şarlatanlık reklamlanna hayır. Denetime evet, yargısız infazlara hayır. - tnsan haklanna, hukuka saygılı, laik, bağımsız bir Türkiye'de banş ve demokrasi içinde yaşamak istiyoruz. Bu yüzyıhn başında örnek bir mücadeleyle, büyük umutlar ve özveriyle kurulan cumhuriyetimizin tarikat-mafya-siyaset batağında kaybolmasına seyirci kalmayacağiz. • Hekimin eğitiminden denetimine kadar tüm konularda tabip odasının yetkisi arttınlmalıdır Ancak bu şekilde tıp eğitimi, hekim atamalan, hekimin sürekli egitim aınacıyla denetimi, keyfi ve partizan müdahalelerden konınabilir. • Güçlü bir hekim örgütü herkesin ihtiyacıdır. Sağlık sorunlannm çözümü için haklannıza sahip çıkm, tabip odalanna destek verin. Tabip odası, hekimler için doğru adres, toplum sağlığı için güvencedir. İstanbulHaberServisi- tnsanltk ta- rihi kadar eski mesleklerden biridir hekimlik. Hekimlerin ünlü yemini olan Hipokrat'tan bu yana Anadolu'da onlarca hekim hastalıklara çare bul- mak için çabalamışlar. Osmanlı tmparatorluğu'nun yük- selme döneminde Bursa'da, Edime'de sağlık merkezleri, Istanbul'un fet- hinden sonra da Fatih Külliyesi'nde ayakta ve yatarak hasta tedavisi ya- pılmış, hekim yetiştirilmiştir. Ancak Imparatorluğun duraklaması ve ge- rılemesiyle uzun bir süre sağlık hiz- metleri ihmal edilmiştir. Tıpta kök- lü ve ciddi anlamda ilk Batılılaşma hareketlerini, 19. yüzyıhn ikinci ya- rısında III. Selim ve II. Mahmut dö- nemlerinde görülmektedir. Yinnınci yüzynla girerken, 1909"da askeri ve sivil tıp okullan Haydarpa- şa'da "Tıp Fakultesi" adıyla bir ara- ya gelir. Ha> darpaşa'daki Tıp Fakül- tesi, kaloriferle ısıtılan ilk kamu ku- rumudur. Bir söylentiye göre tıbbiye- nin Haydarpaşa'ya nakledilmesınin asıl nedeni, Sultan Abdülhamitin korkusudur. Kızıl Sultan, tıbbiyelile- rin gizli gizli örgütlendiklerini haber almış, çareyi tıp fakültesini boğazın öte yakasına göndermekte buhnuştur. Ama tıbbiyelilerin Abdülhamit'in baskıcı yönetimine karşı gizli örgüt kurduklannın kanıtlan var. Sultan Abdülhamit'e karşı eylemleri nede- niyle Taşkışla Harp Divanı'nda çeşit- li cezalara çarptınlıp 1897'de Trab- lus'a sürgün edilen 74 kişiden 29'u, tıbbıyeli veya askeri doktordur. Tıp öğrencilerinin işgale direnişi- nin simgesi olarak 14 Mart Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra, emperya- lıst kuvvetlerin ışgali altındaki Istan- bul'da, tıp öğrencilerinin işgale kar- şı direnişinin sernbolü olarak "Tıp BayramT ilk kez kutlanır. Bir yan- dan Batıh anlamda ilk tıp okulunun açılışı olan 14 Mart, bir yandan da iş- gale karşı tıp öğrencilerinin direnişi- nin simgesi olarak tarihteki yerini al- mıştır. İlk Tıp Bayramı 14 Mart 1919'da Istanbul'da kutlanır. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Sağ- lık Bakanı Dr. Refik olur. Bu sırada yalnızca 500 hekim vardır. Hemşire yok denecek kadar az. Yatak sayısı. eczacı sayısı. ebe sayısı da oldukça azdır. Dişhekimi hiç yoktur. Hızla sağlık teşkılatı kurulur. 8 Kasım 1923'te doktorlara mecburi hizmet kanunu çıkarılır. Cumhuriyet kurul- duğunda sadece üç hastane \ ardır. O zamana kadar daha çok muayeneha- nelerinde çalışan hekimler. yoksul halka hastanelerde ve hükümet ta- bipliklerinde ücretsiz hizmet verirler. Hekim milletvekılleri de hastaneler- de çalışmak zorunda kalırlar. 1 Eylül'de ilk tıp kongresi Anka- ra'datoplanır. Aynı ayın 13'ünde Ba- kanlar Kurulu, Avrupa'ya öğrencı göndermeyekararverir. 1926'daAd- li Tıp Yasası çıkanlır. 1928'de adı ka- dar ömrü de uzun olacak bir yasa çı- kanlır: "Tababet ve Şuabat-ı tarzı sa- naüannın İcrasına Dair Kanun." 14 Mart Tıp Bayramı, 1929'a ka- dar sürer. Bu yıldan sonra Tıp Tarih- çisi Dr. Osman Şevki (Uludağ)'ın önerisi ile Bursa'da ilk Türkçe tıp eğitiminin başlangıç tarihi olan 12 Mayıs tıp bayramı olarak kabul edil- miştir. 12 Mayıs tarihli ilk tıp bayra- mı 1929 yılında Haydarpaşa Tıp Fa- kültesi'nde kutlanır. 1937 yılına ka- dar bu böyle devam eder. 1948 ue Dünya Sağlık Örgütü ku- rulur. Ve sağlık kavramı için son de- rece önemli bir tanım getirir: "Sağ- hk. sadece hastalık ve sakatltğın olma- >işıdeğiL bedenseL ruhsal\esosyal>ön- den tam bir iyilik halidir." 1958de kurulmuş olan SSK ilk SSK Sağlık Kurumu olan Nişantaşı Sağlık Mer- kezi'ni hizmete sokar. SSK sağlık hizmeti vermeye baslamıştır. 1961 Anayasasf nda sağlıkla ilgili 39. mad- dede belirtilen "Türkiye'de ferdin sağhk ve sosyal güvenliği devletin te- minatı altındadır" maddesi bugün etkınlığinı neredeyse yitirmiş, sağ- lık resmen serbest piyasa koşullan ta fından belirlenen bir meta olmaya baslamıştır. Sağlıkta sosyal dev let il- kesi unutulmuş, "herkese parası ka- dar sağtak" anlayışı sağlık politika- lanna egemen obnuştur. tstanbul Tabip Odası ilk kez 1976 yılında 14 Mart'ın içinde bulunduğu haftayı "14MartSağlıkHaftası" ola- rak kutlamaya başladı. Bu hafta için- de hekimlerin yasadığı sorunlar. tıp eğitimi ile ülke sağlık sistemindeki sorunlargündeme getirilmekte ve so- runlar ile çözüm önerileri mesleki dayanışma ile birlikte toplumun tûm kesimleriyle paylaşıhnaktadır. Sanatçı hekimler eserlerini sergiledi bul Tabip Odası'nın 70. kûruluş yıklönümü nedeniyle düzentenen resim ve fotoğraf sergisi, Basın Müze- si'nde açıku. 46 hekimin katıldığı sergide konuşan lstanbul Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Orhan Anoğıd, hekimler arasındaki sanatçı potansiyelinin daha da fazla olduğunu belirterek hekimlere katılım çağnsı Tıp Bayramrnı buruk kutlama 'Ozelleştirme sağlık hakkını yok ediyor'ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-14 Mart Tıp Bay- ramı bugünden ıtibaren dü- zenlenecek bir dizi etkin- likle kutlanıyor. Ankara Ta- bip Odası (ATO) Genel Sek- reteri Zuhal Ergönül, sağ- lık alanındaki ozelleştirme çalışmalanna dikkat çeke- rek "BuTıpBayTamı'ndane hekimler, ne hastalar, ne tıp öğrencileri ne de diger sağ- lık çalışanlan bir bayram havası duynıayacak. Çün- kü Türkiye'nin sağlığı çok bozuk" dedi. ATO Genel Sekreteri Er- gönül, Türkiye'de "halksağ- lığına kast eden politikala- nn" sürdürüldüğüne dik- kat çektı. Hastalanna gerçek rapor veren hekimlerin ce- zaevlerine kapatıldığına, devlet hastane)erjn»n jözel sektöre kıraya verildigine dikkat çeken Ergönül, "En temel insan hakkı olan sağ- lıklı yaşama hakkı, ozelleş- tirme potitikalan ile elimiz- den alınmaktadır" dedi. Emekli Sandığı'na bağlı bir devlet memurunun özel üc- ret ödemeden bir üniversi- te hastanesinden teşhis ve te- davi sonucu almasının "ay- lar" sürdüğünü kaydeden Ergönül. "OzeUeştirmeden sağhğın her basamağı etld- lenmiştir" dedi. Türk Tabipler Birliği (TTB), Tıp Bayramı nede- niyle düzenlediği etkinlik programt. 16 Mart Salı gü- nü Kennedy Caddesi No:4 adresindeki Çağdaş Sanat- lar Merkezi'nde Merkez Konsey Başkanı FüsunSa- yek'in saat 13.00'teki ko- nuşmasıy la başlayacak, ar- dından TMMOB Başkanı YavuzÖnen'in yöneteceği "Türkive'de Kamu Sektö- ründe Vaşananlar" konulu oturum düzenlenecek. Sa- at 15.30'dada lstanbul Üni- versitesi lktisat Fakültesi Öğretim Üyesi ve gazetemız yazan İzzetün Onder"ın yö- neteceği "Türkhe'de Sağ- hkta Yaşananlar' 7 başlıklı oturum yapılacak. Ödül töreni TTB'nin Tıp Bayrarnuıe- denıyle düzenlediği ödül tö- reni, saat 18.30'da gerçek- leştirilecek. Basın ödülleri, Radikal'den Celal Başlan- gıç, Perihan Mağden, Ev- rensel'den Serpil Kutay ve gazetemiz yazan Şükran Soner'e; "Cengiz Kılıç De- mokrasi ve İnsan Hakları Ödülü'* ise Harb-lş Sendi- kası Başkanı IzzetÇetin ile Öğretim Elemanlan Sendi- kası Başkanı lzzettin Ön- der'e; onur ödülü de sağlık ocağı hekimi EdaGüven'e verilecek. Cumhurbaskanı Demirel 'Türkiye'nin 70 bin doktor açığı var' Dr. Hayri Davas'a teşekkür plaketi verM. Sergi, 27 Mart'a kadar açık kalacak. (SAADET USLU) ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Cumhurbaskanı Sûleyman Demirel, Türki- ye'de 800-900 kişiye bir doktor düştüğünü, bunun gelişmiş ülkelerdeki gibi 400-500 kişiyebir doktor ol- ması gerektiğini belirtirken, "70 bin doktonı bulunan Türkiye'nin bir bu kadar daha doktora ihtiyacı var- dır" dedi. Türkiye Sağlık Çalışan- lan Egitim ve Dayanışma Vakn'nın "Sağlık Alanın- da Hizmet Onur Ödülü" dün Çankaya Köşkü'nde düzenlenen törenle eski Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. İnsan Doğramacı'ya veril- di. Hekimlik mesleğinde 50 yıl hizmet veren 50 dokto- ra da plaket sunuldu. Herkese sağhk hizmeti Törende konuşan Cum- hurbaskanı Demirel, Tür- kiye'de yükseköğretime. sağlığa paha biçilmez hiz- metlerde bulunduğunu söy- ledıği Doğramacı için. "20. asırda yaşamış, 21. asrın adamıdır. Bu ödülûn kaçın- cı olduğunu bilmiyorum, ama bu ödülleri muhafaza edebilmesi için özel bir ko- nak yaptırması lazun" de- di. Demirel. hekimliğin 50 yılda büyük gelişmeler kay- dettiğini, Türkiye'nin de bundan geri kalmadığını belirtirken. "Herkesin sağ- hk hizmetlerinden yarar- lanması lazınıdır" hedefıne ulaşabilmek için, devlet, va- tandaş ve çeşitli kuruluşla- nn elbirliğiyle büyük çaba harcadıklannı söyledi. 'Hekimler emekB ohnaz' Demirel, Türkiye'de 5 bin kişiye bir hekimin düştüğü yerler bulunduğuna dikkat çekerek. "1000 doktorlu Türkiye 1920'nin Türkiye- sL Bugün lOOOdoktorlubir- çok hastane var. Bizim var- mak istediğuniz, uygar ül- kelerin standarrlandır: 350- 400 kişiyebir hekim. Biz da- ha yandayız; 800-900 kişi- ye bir hekim düşüyor. Tür- kiye'nin dahaçok sağlık hiz- metlerine ihtiyacı vardır** dedi. Ödülünü alan Doğrama- cı'nın, yakında 84 yaşını dolduracağını belirterek, "Hekimler emekli olmaz- lar. Son nefeslerine kadar çalışırlar. Şu veya bu şekil- de ben de bu kuralı uygula- makistnorum" sözleri üze- rine Demirel, "Hoca için tashih-isinn(yaş küçültme) yapacağım. Yani, kimseyi sıkıntıya sokmamak için ya- şını. 2ûyaş küçültrürecegHn. Bu demektir ki daha 20 se- ne hizmet istiyoruz" diye konuştu. Doğramacı da, "Tashih-i sinn obnadan da hizmete devam edeceğjm" dedi.