Katalog

Cumhuriyet tmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmem. Orhan Erinç 9 Genel Yayın Koordinatörü' Hikmet Çetinkaya • Yazuşlen Müdürii İbrahim Vddız • Sorumlu Müdür Fikret tlkiz # Haber Merkezı Müdüru. Hakan Kara • Görsel Yönetmen Fikret Eser İsühbarat- C engjz Yıldınm # Ekonomı: Ozlem Yüzak • Kiiltür: Handan Şenköken • Spor: Abdfllkadir Yücelman • Makaleler Sami Karaören 9 Duzeltme Abdullab Yazıcı • Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu • Bılgı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberlen: Mehmet Faraç Yayın Kurulu: tlhan Selçuk (Başkan), Orhan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, İbrahimYıkhz,Orhan Bursalı, Mustafa Balbay, Hakan Kara. Ankara Temsıkısı Mustafa Balbaj Ataturk Bulvan No 125,Kat4,Bakanlıklar-AnkaraTel 4195020(7hat), Faks 4195027 • Izmır Temsılcısr Serdar Kızık, H Zıya Blv 1352 S. 2/3 Tel 4411220, Faks 4419117 •AdanaTemsücia. Çetin Yiğenoğlu, Inönü Cd. 119 S. No:l Kat:l, Tel: 363 12 11, Faks 363 12 15 Müessese Müdürü Üstün Akmen 9 Koordınatör Ahmet Korulsan 9 Muhasebe: Bülent Yener 91dare Hüscyin Gfirer 9 Satış: Fazilet Kuza MEDYA C: • Yönetım Kunılu Başkanı - Genel Müdür Gülbin Erduran • Koordınatör Reha Işatman • Genel MüdürYaıcfamctsı. SevdaÇoban Tel. 514 07 53 - 5139580-513846O-61.Faks 5138463 \a>lmla>ın \e Basan: Yenı Gûn Haber \)ansı. Basın \e Yavıncıhk A Ş Turkccagı tad 3<i 41 Cagaloglu 34334 Istanbu! PK ;46 - Sı'rkecı 34435 Istanbul Tel (O'212l5I2O5O5l2Ohall Faks (0-212)513 85 95 www.cumhuriyet.com.tr 29ARALIK1999 îmsak: 5.48 Güneş: 7.22 Öğle: 12.13 Ikindi: 14.30 Akşanv. 16.50 Yatsı: 18.19 Yardım elinl uzat • tSIÂNBUL(AA)- Atacağınız bır tebrik kartıyla hem dünya çocuklanna yardım edebilir hem erozyonla mücadeleye kanlabilır hem de aile saglığı ve planlamasına katkıda bulunabilırsııüz. Tebnk karü alabıleceğıniz vakıf ve dernekler ile telefonlan şöylc - TEMA Vakfr Kartlan bazı kırtasiyecıler ile vakıf merkezınde satüıyor. (0 212)283 7816 -ÇEKÜL Vakfi: Kartlar sadece vakıf merkezinde satüıyor (0 212)251 54 - Tûrk Eğitım Vakfi: Kart satışlan sadece vakıf merkezinden yapılıyor. (0212)274 61512 21. yüzyılda dünyadaki 6 bin dilin yüzde 90'ı ortadan kalkacak Yaşantmuz değişecek NEVVVORK (AA) - înternet'te açılanbir sitede, yenı yüzyüda yaşan- tınuzla ilgili çeşitli tahminler yer al- dı. u Dünyamızın Geleceğj" adlı ce- miyet tarafindan oluşturulan sitede, 2000 yılı ve sonrasında dünyanuzda- ki başlıca değışıklikler şöyle özeüe- nıyor: - Ömrûmüz uzayacak. 100 yaşını aşanlann sayısı günümüzde 135 bin dolayında bulunurken, bu sayı 2050 yüında 2.2 milyon kişiye ulaşacak. - Herkes lngüizce konuşacak. Bu- gün dünyada konuşulan 6 bin dil ve diyalektin yuzde 90'12100yılında or- tadan kalkrruş olacak. - Su sıkınüsı 25 yıl sonra en az bir milyar kişiyı etkileyecek. - 2010 yılında insanlar kollannda, kol saati gibi, sağlık durumlannı sü- rekli kontrol eden ve gerekli bilgile- n veren aletler taşıyacak. -21 yüzyüda kısırhk diye bir şey kalmayacak, ancak doğum oranı dü- şecek. - Dünya nüfusu 2035 yüında den- Lopez, sevgilisiyüzünden sorgulandı Şarkıcı ve fikn >ıldızı Jenniffer Lopez'in sevgilisi olan rap müziği şarkıcısı Sean 'Puffy' Combs, gittiği gece kulübünde silahla ateş açarak üç kişiyi yaraladıktan sonra kaçüğı iddiasıyla önceki gün tutukJandı. Olayın meydana geldiği gece Jenniffer Lopez'in de aynı gece kulübünde bulunduğu bildirfldi Lopez polis tarafindan bir süre sorgulandıktan sonra serbest brrakıldı. Combs ise Manhattan Güney Polisi tarafından elleri kelepçelenerek gözlem altma ahndı. Olayla ilgili olarak savcıhk tarafindan Lopez akyhine darva açılmayacağı benrtildl e-posta : tan (3 prizma. net tr geye kavuşacak, bunakarşüık ev hay- vaiüanıun sayısı hızla artacak. - Terönstler daha sansasyonel olay- lar yaratabilmek amacıyla yüksek teknolojiye, kimyasal ve biyolojik süahlara yönelecek. Güvenkk birim- leri arasındakı iletışım sayesinde te- rönst olay sayısı azalacaksa da, mey- dana gelecek olan olaylarda ölü sa- yısı çok yüksek olacak. - Laftan anlayan aygıtlar piyasaya çıkacak. Videoteyp, televızyon ve kahve makinesı gibi aletler "laftan an- layacak" ve sözle çalışacak. - Videoteyp, CD çalar ya da DVD gibi cihazlarkısa sü- rede demode olacak ve or- tadan kalkacak. Fılm ve mü- - zikartıkbilgisayarycmgala- n aracılığıylaevlerimize gi- recek. -ABD'de 2030-2050 yıl- lan arasında petrol bitecek ve dünyarun en fazla oto- mobüe sahip ülkesınde ula- şım alışkanlüdan köklü bi- çimde değişecek. Bu arada, New York Ti- mes gazetesinde yayımla- nan ilginç bir makalede, es- ki Yunan ve Romalüar dö- nemınde yaygın olan kent- devlet sistemırun, 21. yüzyü- da yeniden ortaya çıkacağı öne sürüldü. Gazete, bunun belirtileri- nin şimdıden görüldüğûnü kaydettive örnekolarak hız- la büyüyen ve merkezi yö- netimden kopan dev metro- polleri gösterdi. Bu metropoller arasında Amerika kıtasında New York, Mexico City, Rio de Ja- neiro, Sao Paulo, Montevi- deo ve Buenos Aires, Avnı- pa'da Berlin, Amsterdam, Zürih, Münih, Budapeşte. Asya'daPfekın, Bakû ve Teb- riz, Afrika'da ıse Kınşasa, Kisangani ve Lumumbashı bulunuyor. Makalede, 21. yüzyılda, günümüzdeki demokrası an- layışınm da değişeceğı ve ^yflksek teknoloji feodaüz- minin" egemen olacağı öne surüldü. SÖYLE$I ATTİLÂİLHAN \..Halep Onadaysa, Arşın Burada! Gâzi'nin 'Cumhuriyeti'nöe, söylerken de, dinlerken de, tüylerimizin diken diken olduğu: o son derece heyecanlandığımız, 'Onuncu Yıl Marşı' yok mu; onun bir mısraını, 'Soğuk Savaş' demokrasisi, Türkiye'de, aynen MitlîŞef 'totalıteriiği'nm kullandığı manada kul- lanmıştır; ne hikmetse, birferd-i vâhit çıkıp da, konuya açıklık getirmemişti. Mısraı, söylersöylemez, hatırtayacaksınız; "Imtiyat- sız sınrfsız kaynaşmış bir küüeyiz!"; bu sözlerden, Gâzi 'Curphuriyeti'rân 's/nıfl/' toplumu reddettiği, di- siplinli -yânı 'totaliter'- birtoplum yandaşı olduğu 'çı- kanlıyof"; Atatürkçülük diye, bir kere anti/Sosyalist, fakat bir o kadar da anti/Demokrat bir uygulama yü- rütülüyordu. Gâzi Mustafa Kemal, 'sosyalsınrflan've 'siyasipar- f/terin bu sınıflarla alâkasını reddetmiş. öyle mi; hadi öy- leyse, bir bakalım; çünkü, Halep oradaysa, arşın bu- rada!.." iyi de, ne kadar 'mazlum'? Betge/1. Halk Fırkası'nın kurulacağı günlerde, Mus- tafa Kemal Paşa'nın. Bahkesir'de verdigi Nu- tuk'tan. "...memâlik-i sâirede fırkatar, behemahal iktisâ- di maksat üzerine teessüs etmiş ve etmektedir, çünkü o memleketJerde muhtelrf sınıflar vardır. bir sınıfın menfaatini muhafaza için teşekkül eden bir siyasi fırkaya mukabil, diğer bir sınıfın menfaatini muhafaza maksadryla bir fırka teşekkül eder. Bu pek tabiidir. Güya bizim memleketimizde de ayrı ayn sı- nrf varmış gibi, teessüs eden fırkalar yüzünden şa- hit otduğumuz neticeler malûmdur. Hajbuki Halk Fır- kası dediğimiz zaman, bunun içine bir kısım değil, bütün millet dahildir..." (5 Şubat 1922) Burada sözü edilen 'millet', hiç kuşkusuz 'Mazlum bir Millet'\\r, bu takdirde 'Onuncu Yıl Marşı'nın sık sık alayaalınan, 'imtiyazsız, sınıfsız kaynaşmış birkütleyiz' mısan da; hakikatte, 'sosyal sınrf' gerçeğinin ve di- yalektiğinin inkân değil, lnkılâp Türkiye'si için o di- yalektiğin Zalim MiltetJer / Mazlum Milletler çeliş- kisinde görüldüğünün bir ifadesi! İyi de, nasıl 'maz- lum ', ne kadar 'mazlum' mu diyeceksiniz? Gâzi, 'Ana- dolu Ihtilâli'nın 'Inkılâb'a yoneldıği o heyecanlı gün- lerde, halkının 'mazlumiuğunu' açıkça dile getiriyor. Belge/2. "...milletimizin büyük çoğunluğu çiftçi ve çobandır, böyle olunca buna karşı büyük çiftçi ve çjftJik sahipleri gelir, bizde kaç kişi büyük toprak sa- hibidir, bu arazinin miktart nedir? Incelenirse göru- lür ki, memleketjmizin genişliğine oranla, hiç kim- se, büyük arazi sahibi değildir öyleyse bu toprak sa- hipleri de korumaya alınacak insanlardır..." "...sonra sanat sahipleriyle, kasabalarda ticaret yapan küçük tüccariar gelir, tabii olarak bunlann çı- kariannı, durumlannı ve geteceklerini sağlamak ve korumak mecburiyetindeyiz. Çiftçilerin karşısında olduğunu varsaydığımız büyük toprak sahipleri gi- bi bu ticareterbabının karşısında da, büyük serma- ye sahibi insanlar yoktur. Kaç milyonerimiz var? Hiç! Öyleyse biraz olanlara düşman olacak değiliz, tam tersine memleketimizde birçok milyonerin, hatta milyarderin yetşmesine çalışacağız..." "...sonra işciler gelir! Bugün memleketimizde fab- rika, imalathanevs. gibi kurutusJar çok sınırltdır; mev- cut işçilerimizin sayısı yirmi bini geçmez, oysa ül- kemizin gdişmesi için çok fabrikalara muhtacız, bu- il nun için de amele lâzımdır, demek ki tarlada çafı- şan çrftçiden farkı olmayan işçileri de himaye et- mek gerekir..." "...bundan sonra aydınlar ve bilginler gelir. Bun- lar kendi kendilerine toplanıp halka düşman olabi- lir mi? Bunlann üstüne düsen görev, halkın içine gi- rerek onlan aydtnlatmak ve yüksertmek, onlann ge- lişme ye ileriemesine öncü olmaktr. Işte ben mil- letjmizi böyle görüyorum; öyleyse çeşitli meslek erbabının çıkarian birbirine bağlı olduğundan, on- lan sınrflara ayırmak imânı yoktur ve bütünü halk- tan ibarettir..." (Ataturk'ün Söylev ve Demeçleri II, s. 97/98, Turk lnkılâp Tarihi Enstttüsü Yayınlan, 1952). Işin püf noktası burada sanınm; yâni o 'halkın' ki- minle ne türlü bir çelişki, -hatta çatışma- içinde ol- duğunda! Görenler Allah için söylesln! osya/sınıf' ve 'siyasiparti' ilişkisine bu derece vâ- kıf Gâzi Mustafa Kemal, halkın 'mazlumluğu' dolayısıyla çeşitli 'sınıflar' arasındaki -zaten zayıf- çe- lişkileri küçümsese de, vartığını bilmiyor mu? Biliyor ama, onun önemli gördüğü, büyük (majeur) çetişki, o halkın 'Sistem'le olan çelişkisidir, bunu da o ünlü cüm- lesinde özetlemiştir. Belge/3. "...meslek-i içtJmai itibariyle düşündü- ğümüz zaman, biz hayatnı, istiklâlini kurtarmak için çalışan erbâb-t sâ'yiz (emekçileriz) zavallı bir halkız. Mahiyetjmizi bilelim. Kurtulmak ve yaşamak için çalışan ve çalışmaya mecbur olan bir halkız. Bi- naenaleyh hepimizin hakkı vardır, setâhiyeti vardır, fakat çalışmak sayesinde bir hakkı kazanınz; yok- sa arka ûstü yatmak, ve hayatını çalışmadan geçir- mek isteyenlerin, bizim hey'et-i içtimaiyemizde (toplumumuzda) yeri yoktur, hakkı yoktur. O hajde ifade edelim efendiler. Halkçılık, nizâm-ı içtimaisi- ni (toplumsal düzenini) sâ'yın hukukuna (erneğin hu- kukuna) istinat ettiren, bir meslek-i içtimaidir..." "...efendiler biz bu hakkımızı mahfuz bulundur- mak, istjklâlimizi emin bulundurmak için, hey'et-i umumiyemizde, hey'et-i milliyemizce bizi mahvet- mek isteyen Emperyalizm'e karşı ve bizi yutmak is- teyen Kapitalizm'e karşı, hey'et-i milliyemizce mü- cahedeyi (cihat etmeyi) caiz gören bir mesleği ta- kipeden insanlanz..." (E.Z.Karal, 'Atatürk'ten Düşün- celer', s. 25. T.l. Bankası Kültür Yayınlan, 1956) Onun, Emperyalizm'e karşı 'dokuzumde' çevresin- de, birleşık bir 'Halk Cephesi' tesis etmekte, karar kıl- dığını görmemek ıçın; ya körolmak lâzımdır, ya kötü ni- yetlı; Gâzi, Türkiye'nin 'ulusal buıjuvazi'sini oluştu- rabilmek için dahi Emperyalizm'e karşı bir 'istiklâl- i tam' savaşı vermek zorunda oktuğunun bilincin- deydi. Onun düşündüğündenfarklı biryoldan oluşturulmuş burjuvazimizin, ne kadar 'ulusal' olduğunu görenler Al- lah için söylesin! Meraklısı için not Sorunu, daha kapsamlı ve aynn- tılı olarak tartışmayı yeğleyenler, Bkz: 'Bir Sap Kırmı- zı KaranfiP, s. 132/159 Bilgi Yayınevi, 1998. http^/www.prizma.neLtr/AILHAN http^/www.bilgiyayınevi.com.Wailhan Faks/0-212/26019 88 İ ş B a n k a s ı ' n ı n y i r m i n c i y ü z y ı l d a k i s o n 7 / k ' i Simdi, herkes. Netıııatik Bugüne dek evinde, işyerinde bilgisayarı olanlar İnternet Bankacılığı'nı rahat rahat kuilanıyordu. Peki ya olmayanlar?.. Kullanamıyordu. İş Bankası, bu durumu değiştiriyor ve İnternet Bankacılığrnı herkesin kullanımına açKyor. Şimdi İş Bankası'nda 20. yüzyılın son 'ilk'i, Netmatik var. Artık bir İş Bankası kartı olan herkes, (Bankamatik de olur, Kredi Kartı da) bütün bankacılık işlemlerini internet üzerinden çalışan Netmatik'le yapabilecek. Görerek ve de dokunarak! Kolayca. Netmatik logosu olan şubelerimizden birine gelin, İş Bankası'nın yirminci yüzyıldaki son 'ilk'iyle hemen tanışın. T ü r k i y e ' n i n d u n ü , b u g ü n u , y a r ı n ı .