Katalog

SAYFA CUMHURİYET 4 OCAK 1999 PAZARTESİ HABERLER Mensin'in kurtuluşu • MERStN (Cumhuriyet Bürosu) - Mersın'ın düşman ışgalinden kurtuluşunun 77. yıh törenlerle kutlandı. lstasyon Alanı'nda temsili milis kuvvetlerini taşıyan trenin karşılanmasıyla başlayan törenlere Devlet Bakanı Rüştü Kâzım Yücelen. İçel Valisi Şenol Engin, Akdeniz Bölge Komutanı Tuğamiral Erdal Bucak. Anakent Belediye Başkanı Hali! Kuriş ve tçel milletvekilleri Fıkn Saglar, Alı Er. Halil Cin de katıldı. Istasyondaki törene katılanlann vilayete kadar yürümeleri ve vilayet binası önündeki göndere Türkbayrağı çekilmesinden sonra Vali Şenol Engın. tebrikleri kabul etti. Kamu sözteşmeleri • ANKARA (AA)- Kamu kesımınde bu yıl toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde bulunacak Türk-tş üyesi sendikalar. 6 Ocak Çarşamba günü konfederasyon genel merkezinde değerlendirme toplantısı yapacak. Toplantıda, ücret ve • sosyal zam konusu tartışılacak ve Başkanlar Kuruiu'nca oluşturulmasına karar verilen "Kamu Koordinasyon Kurulu"na katılacak sendikalar saptanacak. Kamu Koordinasyon Kurulu'nun 6 sendikadan oluşması bekleniyor. Erbakan'dan destek çağrıst • KONYA (Cumhuriyet) - Kapatılan Refah Partısi'nin yasaklı Iideri Necmettin Erbakan, lslami gazete ve televizyonlara destek çağnsı yaptı. Anadolu Aslanlan Işadamlan Derneği'nm (ASKONO iftar yemeğine katılan Erbakan. burada yaptığı konuşmada. başörtüsü genelgesınin ıptali için lslami medyaya önem ve destek verilmesini istedi. Erbakan. "tnsanlanmızın saadet içinde olması için medyaya karşı lyi olmalıyız ve onlan desteklemeliyiz. Bugün 27. kuruluş yıldönümü olan Milli Gazete'yi ve Kanal 7 televizyonunu desteklemek gerekli" dedi. Örgiit operasyonu • GtRESUN(AA)- Giresun'da, Türkiye Devrim Partisi (TDP) üye ve sempatizanı olup, kırsal kesimdeki silahlı teröristlere lojıstik destek sağladığı belirtilen 13 kişi. güvenlik kuvvetleri tarafından yakalandı. Giresun Emnıyet Müdürü Ahmet Demircı, gözaltına alınanlarla birlikte kırsal kesime ulaştınlmak üzere hazırlanmış bır cep telefonu. birteyp ve radyo, 1000 Alman Markı ile yiyecek ve giyecekler ile bunlan taşımakta kullanılacak bir otomobil ve bir damperli kamyonun ele geçirildigini bildirdi. Mapmara Bölgesi Barolam• BURSA(AA)- Maımara Bölgesi Barolan Toplantısı, cuma günü Bursa'da yapılacak. Bursa Baro Başkanı Ali Arabacı. 10 Ocak'a kadar devam edecek toplantıya, Marmara Bölgesi'ndeki barolann başkan ve yönetim kurulu üyelerinin katılacağını bildirdi. Toplantıda avukatlık, avukat tanımı. niteliği ve işlevinin tartışılacağını belirten Arabacı; avukatlık tekeli, zorunlu avukatltk, avukata çıkar karşılığı iş getirme yasağı konulannın da ele alınacağını söyledi. Sahte diploıııa skaıulah1700 sahte diplomaya imza atan eski Ankara îmrahor Endüstri Meslek Lisesi Müdürü Yunus Çakmak, mesleğinden atıldı. İki lisede 300 diploma iptal edildi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dışandan bitirme sınav lannda usulsüzlük yaparak 1700 sahte diploma veren .Ankara Imrahor Meslek Lisesı'nin görevden alınan eskı müdürü Yunus Çakmak. öğretmenlik mesleğinden de ıhraç edildi. Etlik ve tncirli liselerinin eski okul yöneticılennın de görevden alınması yönündeki öneri, bakanlık müfettişlerince inceleniyor. Dışandan bitirme smavlanndaki "şaibe", Ankara İmrahor Endüstri Meslek Lisesi, Etlik \e Incırli • Bakanlık, sahte diplomaların peşinde. Etlik ve İncirli liselerinin eski okul yöneticilerinin de görevden alınması yönündeki öneri, bakanlık müfettişlerince inceleniyor. liselenndeki sahte diplomalarla belgelendi. fmrahor Endüstri Meslek Lisesi'nde dışandan bitirme smavlannda usulsüzlük yaparak sahte diploma veren eskı müdür Yunus Çakmak. Milli Eğitim Bakanlığı müfettişlerince "görevini kötüye kuilandığt" gerekçesıyle meslekten ihraç edildi. Lisenin görevden alınan ve başka okullara atanan eskı 7 yöneticisinin de görevden alınacağı ögrenildi. 1700 sahte diploma ıptal edilirken diploma verilenler arasında Milli Eğitim Bakanlığı'nda çalışan personel yakınlannın da olduğu ögrenildi. Yaklaşık 300 sahte diplomanın verildiğı Etlik ve tncirlik lisesinın görevden alınan eski okul müdürü ve müdür yardımcılannın da görevden alınacağı öne sürüldü. Ankara Milli Eğitim Müdürü Behçet Yavuz, sahte olduğu belirlenen tüm diplomalann iptal edileceğini ve bu olaya kanşan yöneticilerin görevden alınacağını bildirdi. Yavuz, "Hiç kimse görevini kötüye kullanamaz" dedi. Açık lıse uygulamasının yararlanna dikkat çeken Yavuz, "Böylece sahte diploma otaylan da sona erdL Geçmiş dönemde maalesef böyle istenmeyen olay lar olmuş. Ama bizden önceki dönemde olan tüm ola> lann peşindeyiz. Sahte diplomaya geçh vermeyiz" dıye konuştu. Zonguldak'taki 48 bin maden işçisi. toplusözleşme görüşmelerinin uyuşmaztıkla sonuçlanması üzerine, 59 gün süren direnişten sonra. 4 Ocak 1991 günü hak aramak için Ankara'ya vürüyüşe başladı. Madencilerie birlikte 100 bini aşkın insanın vürüyüşü Türkiye'dc büyük heyecan yaratmış. yürüyüşe sendikalar, siyasi parriler. aydınlar. yazarlar, kitle örgütieri destek vermişlerdi. i ü ü ü^ ALİ AYÂROĞtt""'" " ZONGULDAK - 48 bin maden ışçisinin gerçekleştirdiği "Büyük .Ankara Yürüyüşü'*nün bugün dokuzuncu yıldönümü. Bundan tam 9 yıl önce 30 Kasım 1990tarihinde 14. dönem toplusözleşme görüşmelennin uyuşmazlıkla sonuçlanması üzenne 48 bin maden işçisi greve başlamıştı. Maden ışçıleri 59 gün sürecek Zonguldak direnişinin ardından Ankara"ya yürümüşlerdi. 4 Ocafc 1^9TTaflfTfhde otobüşftrle Ankara'ya hareket edecek olan maden işçilerine zamanın Içişleri Bakanı izin vermemişti. tçişleri Bakanı'nın bu emri üzerine Zonguldak'ta toplanan 100 bine yakın ınsan maden işçilerine destek vermek üzere Ankara'ya hareket ermişlerdi. Genel Maden lşçileri Sendikası'nın öncülüğünde başlatılan yürüyüş tüm Türkiye"de heyecan yaratmış. yürüyüşe sendikalar, siyasi partiler, aydınlar, yazarlar, kitle örgütleri destek vermişlerdi. TurgutÖzal'ın Cumhurbaşkanlığı. Yıldınm Akbulufun başbakanlığı döneminde yaşanan ve en büyük işçı hareketlerinden bin olarak Türkiye tarihine geçen yürüyüş sırasmda işçiler ıle hükümet \e gmenlik güçleri arasında büyük gerginlikler yaşandı. Yürüyüş kortejinın önü Mengen çıkışında askerler tarafından kesilerek, E5 karayoluna çıkmalan engellendı ve yasağa uymayan 200'e yakın Ankara'ya yürüyen madencilerin haklannı arama azmi yorgunluklannı unutturmuştu. maden işçisi gozetim altına alındı. Maden işçileri, 6 Ocak 1991 tarihinde Yeniçağa'ya çekilerek, GMlS ile hûkümet arasındaki görüşmelerin sonucu beklemişti. Genel Maden lşçileri Sendikası (GMİS) 1 Ocak 1999 tarihinde itibaren geçerli olacak olan 18. dönem toplu iş sözleşmesinin diğer toplusözleşmelere göre, çok büyük önem taşıdığına dikkati çekerek şu açıkJamayı yaptı: "Dev lette devamlılık esasrır. Hangi dönem olursa olsun biz, her şart altında haklı taleplerimizi sonuna kadar savunacak ve üyeterimizin insanca çalışıp. insanca yaşayabilecek koşullan yaratma mücadelemizi sürdüreceğiz. Maden işçilerinin ve Türkiye işçi sınıftnın bugünkü konumu ve şartlan 1990'ın şartlanndan çok daha kötü ve agırdır. Son 10 yıl içerisinde uygulanan politikalar nedeni ile Zonguldak maden ocakları kapahlma noktasına getirilmiştir. Koşullar 1991 yılının koşullanndan çok daha ağırdır." Bakanlar Kuruiu Körfez Savaşı'nı bahane ederek grevleri yasaklarken Ankara'da yapılan görüşmeler sonunda madencilerin yer üstünde 15 bin 545 lira olan günlük ücretleri 43 bin 056 liraya çıkartıldı. Madencilerin 59 günlük direnişlerinın sonunda yeraltında ıse ortalama günlük ücretler birinci altıncı ay için 50 bin lira. ikinci altı ay ise 64 bin lira oldu. Adana Cezaevi sevkte gerginlik yaşıyor ADANA/GAZIANTEP (Cumhuriyet) - Adana ve Ceyhan'da meydana gelen depremden sonra Gaziantep Özel Tip Cezaevi'ne yerleştirilen tutuklu ve hükümlüler bölüm bölüm Adana'ya gönderilmeye başlandı. Bugüne kadar 28'i Adana Kürkçüler Cezaevi'ne sevk edilirken cezaevi yönetimiyle mahkûmlar arasında büyük bir gerginlik yaşandığı belirtiliyor. Tutuklu ve hükümlü aileleri, çocuklannm cezaevine ahnmadan önce çınlçıplak soyularak arandığını. buna direnenler ıle yönetim arasında çatışma çıktığını ileri sürdüler. Gaziantep Cezaevi 'nde, ıstedikieri yerlere sevklerinın çıkması için açlık grevi yapan tutuklu ve hükümlülerin büyük bölümü Adana Kürkçüler Cezaev i 'ne gönderildi. Gaziantep Cumhuriyet Başsavcısı Ahmet Karayigit, bir süre önce bu amaçla cezaevinde dönüşümlü açlık grevine gidildiğinı, ancak yapılan görüşmeler sonunda buna son verildiğini belirterek şunlan söyledi: "Adana ve Ceyhan'daki depremden sonra baa mahkûmlar Gaziantep'e nakledilmişlerdi. Bu mahkûmlann bir bölümü yeniden eski yerlerine gitmek istediler. Bu durumu yetkililerle degerlendirdik ve yapılan görüşmeler sonunda bir kısmının nakli uygun görükhl." Adana Kürkçüler Cezaevı'ne tutuklu ve hükümlülerden bir bölümünün gelmesinden sonra gerginlik vaşandığı savlandı. Insan Haklan Derneği Adana Şubesi Başkanı Süleyman Kthnç, tutuklu ve hükümlülerin üç-dört gün Kürkçüler'de kaldıktan sonra çevredeki cezaevlerine sevk edileceklerini öne sürerek "Sevkten önce idare ve savcıuktan 'insanca davranılacağı" yönündesöz ahnmıştı. Gaziantep'ten gelen arkadaşlar aranmadan içeriye alınacaklardı. \ncak ailelerinden öğrendiğimize göre çınlçıpiak soyularak arama yapılmış ve bir sakhn olmuş. Şu anda cezaevi yönetiminden yeterli bilgi alamıyoruz" dıye konuştu. 1.5 milyon Türk, Alman yurttaşı olacak İstanbul Haber Scrvisi - Almanyacla yaşayan bir buçuk milyon Türkün. Alman yurttaşlığına geçmeye hazırlandığı belirtılerek, Türkiye'de seçme ve seçiime haklan bir kez daha unutulan Avrupalı Türklerin büyük bir düş kınklığı yaşadıklan vurgulandı. Almanya'da bulunan Türkiye Araştırmalar Merkezı Direktörü Prof. Dr Faruk Şen, bu nedenle Türkler arasında anayasal haklannı korumak için yasal yollara başv urma eğiliminin yükseldiğını söyledi. Prof. Dr. Şen. yaptığı açıklamada, Türkiye'de seçme ve seçiime haklan yine unutulan Avrupalı Türklerin, Almanya'da bundan sonra yapılacak seçımlerde oy kullanabileceğını ıfade ettı. Nisan ayında yapılacak seçımlerde de yurtdışındaki Türklerin gümrükler dışında oy kullanamayacaklannın anlaşıldığını belirten Şen. bu kişilerin anayasal haklannın bir kez daha çığnendiğini vurguladı. Alman yurttaşlığına geçen Türklerin sayısının halen 220 bin olduğunu. ilgili yasada bu yıl içinde yapılması beklenen değişiklik sonrasında bu sayının 1.5 milyonu aşacağını söyleyen Şen. "ÖzeOikle Almanya'da yaşayan Türkler bu haksızlığa karşı yasal yollara başv urma eğUimindeler. Türk siyasi partileri ve hükümetler, Almama'daki Türkler olgusunu yeterince değerlendiremiyor, bu konuya yalnızca döviz kaynağı olarak bakıyorlar" dedi. Almanya'daki Türklerin yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda siyasal ve sosyal bir güç olarak da kendılerinı gösterdiğini anımsatan Şen. sosyal demokratlar ve yeşillerin bu gücü görerek yurttaşlık konusunda adım atılmasına çalıştıklannı kaydetti. Şen, yasa değişikliği ile yurttaşlığın önünün açılmasıyla, Türklerin artık Alman siyasal partilennin daha fazla ilgisini çekeceğıni belirrti. Yalnızca Almanyacla 2 milyon 100 binin üzerinde Türk yurttaşının yaşadığını ve bunlann 1.5 müyonayaklaşan bır bölümünün oy kullanabilecekyaşta olduğunu vurgulayan Şen. Almanya'da iş kurmuş Türklerin sayısının 1999'da50bindolay'ında olacağını bildirdi. Üniversite öğrencilerinin sayısının 23 bine yaklaşacağını, emeklilerin 45 bin artacağının tahmin edildiğini ifade eden Şen "Abnanya'da maaşh ya da serbest olarak çalışan faal Türk nüfus bu ülkenin ulusal gelirine 1996 yılı itibarıyla yüzde 1.97 katkı sağladı. Almanya'nın anılan yılda toplanı 3.5 trilvon mark olan ulusal gelirinin 69 miryar markı Türkler tarafından yaratıldı. Almanya'da işçi olarak çalışan faal nüfusun yıllık net gelir toplamı 20.6 miryar mark'" dedi. Şen'in verdığı bılgilere göre Almanya'daki Türk girişimcilerin sayısı 1998 yılı itibanyla 50 bin. Türk girişimciler 100'ün üzerinde dalda faaliyet gösteriyorlar ve şimdiye kadar Almanya'ya 9.5 milyar marklık yatınm yaptılar. 2 milyon 49 bin kişi ıle Almanya nüfusunun yüzde 2.5'ini oluşturan Türk nüfusun içinde çalışırdurumda olanlann sayısı 805 bin düzeyınde. Avrupalı Türklerin 1997yılmda yarattıklan 49.7 rrulyar ECU'lük katma değer, 1998 AB bütçesinin yansmdan fazla. 1998 yılında yaratılan katma değer ise 50 milyar ECU'yüaştı. BtZBİZE ERDAL ATABEK Umut Peşinde... • On beş milyon kişi Sayısal Loto oynamış. Top- lanan para bir trilyonu geçmiş. Sabah gazetesi "Bu para çıldırtır" diye manşet atmış. Loto'ya ka- tılmak isteyenler bayilere hücum etmiş. Acaba kaç kişi Milli Piyango bileti alıp yılbaşında servete kon- mayı hayal etmişti. Otuz milyon kişinin hiç değil- se bir çeyrek bilet aldığı tahmin ediliyor. At yarışıy- dı, kazı kazandı derken bebelerle hastanede ya- tanlann dışında herkesin piyango peşinde koşuş- tuğu ortaya çıkıyor. Alın size 1999 Türkiyesi'nin gerçekçi bir fotoğrafı. Aslında bu davranışı belirleyen sözcük "umut" degildir. Bu davranış, kişisel fırsatçılığın ağır bas- tığı bir çıkar oltacılığı. Küçük bir yem atacaksınız, büyük bir balığın gelmesini bekleyeceksiniz. Ge- lir mi gelir. Ya gelmezse? Bir dahaki sefere gelir. Oltacının işi yemi takıp oltayı atmak. Gerisı biraz deneyim. şans, kader, kısmet. Oltacı sabırla bek- leyecek. Kızmak, küsmek, vazgeçmek yok. "Umut" diye nitelenen başka bir davranış da çaresizliğin yarattığı "sannlı bekleyiş". Sanki bir şey olacakmış gıbi, içinden olmayacağını bile bi- le "nereden ve kimden olursa olsun beklenen bir ışık". Insanlan inanca, mistik dünyaya, özlediğı hayallere yönelten, onlardan umar bekleten dav- ranış. 1998'in son günlerinde vatandaşlarla yapılan sokak röportajlannda. vatandaşlara sorulan "Ye- niyıldan ne bekliyorsunuz" sorusuna en çok "Hü- kümetin kurulması" yanıtı alınıyordu. İkinci soru olan "Hükümetten ne bekliyorsunuz" sorusuna ise aynı vatandaşlann yanıtı "Hiçbir şey beklemi- yorum, nasılsa bir şey değişmez" oluyordu. Asıl soruyu üçüncü soru olarak sormak da kimsenin aklınagelmiyordu: "Hiçbirşey beklemediğiniz bir şeyin olmasını neden istiyorsunuz?" Işte bu tür- den "düşünebilme işlevi"n\ kazanamamış ya da yitırmiş insan beyinlerinde "umut" da birilerinden bir şey beklemek anlamının sözcüğü olur. Ne beklediğini bilmeden, < . Kimden beklediğini bilmeden, =»••'.-.•• Neden beklediğini bilmeden, • •••<•-• • Bekiemek. Böylesıne bir anlamsızlık, hiçbir zihinsel organi- zasyon becerisı taşımayan bir "Sahibim kim?" beklentisi, incelenmesi gereken bir bozulmadır. Bu bozulmanın sorumlulan kimlerdir? Sorumlular, "çıldırtan paralar"\ toplurnun temel değeri yapanlardır. "Heryolla çok kazanmayt, baş- kalarından daha iyiyaşamayı en haklı başan" sa- yan ideolojinin politikadaki, medyadaki, kurum- lardaki temsilcileri bu bozulmanın sorumlularıdır. "Yeni Ortaçağ" adını taşıyan önemli yapıtında Alain Minc şöyle diyor: "Ekonominin 'en son ge- rekçe'ye, tüketim isteklerinin yaşamsal bir ama- ca, zenginliğin en üstün değere ve paranın mut- lak bir referansa dönüşmesiyle birlikte, piyasa ekonomisıne doğru geçişin belirsizlikJeri, halkla- nn şaşkınlığını arttırarak etnik fantazmalara sığın- ma eğilimini güçlendirmektedir." ... Alain Minc'in sözünü ettiği "hatklar", Doğu Av- 'Wtıp*halklan<*r. Böyle bır gıdtşin "ekonomid&maf^ yeüaşmaya", "ideolo/ıde bgğnaz dine ve etnik yah pılaşmaya", sosyal davranışlarda "fanatik bölün- melere" yol açtığını belirterek döneme "Yeni Or- taçağ" nitelemesinı yapıyor. Ulusların kabilelere, birliklerin bölünmelere, bilincin inanca dönüşme- si büyük tehlikelerin işaretlerini vermiyor mu? Türkiye'de olup bitenler bunlardan başkası mı? Elli milyon insanın pıyangodan lotoya koşup durması bir şey anlatmıyor mu? "Geçen yılda neleroldu?" belgesellerinde Sos- yal Sigortalar Kurumu'nun açtığı sınavın görüntü- leri yer alıyor mu? Binlerce insanın statlara koşup içeriye girmelerinin iç burkucu görüntüleri unutul- du mu? Diyarbakır'da yaşanan gıda yardımı dağı- tımının göz yaşartıcı görüntüleri bir yerde yer alı- _ yor mu? Gerçek "umut", güven duygusuna dayalı sağ- lıklı bir beklentidir. Umut, yapacağına güvenen insanlann zaman ayarı yapılmış hedefıdir. Umut, bir toplumun geleceğinı düzeltme karar- lılığıdır. Umut, bir insanın özgüvene dayalı irade öngö- rüsüdür. Umut, "yapacağım, karahıyım, göze alıyorvm" diyenin hakkıdır. Geri yanı umut tacirierinin pazarlama teknikle- ridir. ... N Yeni yılda ne mi değişecek? ' ' : ' "'',. Sen değişemezsen hiçbir şey. . ' " V . l . Sen değişebilirsen her şey. *" ' '" * ! / ._.' Her şey sana bağlı. Hep de öyle olacak. "'_ ['' Askere hakaretle suçlanıyor NazhDıcak'a * soruşturma açıldı SEL.\HATTtN GÖKATALAY MALATYA - Malatya Cumhuriyet Başsavcısı, FP Genel İdare Kurulu üyesi, gazeteci Nazlı Dı- cak'ın 13 Aralık tarihin- de Malatya'da yaptığı bir konuşmada devletin as- keri kuvvetlerine hakaret ettiği savıyla soruşturma başlartı. Ilıcak, "İnsanve Kadın Haklan" konulu panelde Konya Selçuk Belediye Başkanı ile Garnizon Komutanı ara- sında geçen tartışma ile ilgili sorulan soruya Ziya Paşa'nın bir şiirinı oku- yarak yanıt vermişti. FP Malatya tl Hanım- lar Komisyonu'nca 13 Aralık 1998 tarihinde Halk Eğitim Merkezi Sa- lonu'nda düzenlenen "Insan ve Kadın Hakla- n" konulu panele Nazlı Ilıcak konuşmacı olarak katılmıştı. Panel sonra- smda basın mensuplan- nın Konya Selçuk ilçesi Belediye Başkanı ve Gamizon Komutanı ara- sında geçen tartışmayla ilgili görüşünü sormalan üzerine, Zıya Paşa'ya ait olduğu bilinen "Bedasla necabet mi verir hiç üni- forma/ Zerdüz palan vTirsan eşek yine eşektir" mısralannı okuyan Ilıcak daha sonra şöyle konuş- muştu: "tnsanın küık kıyafeti, dış görünüşü yani zarf hiçbir anlam ifade etmez, mazrufa bak. Bu bir ha- karet degildir. Teşbihtc hata olmaz. Yanlış hare- ket ctmişrir oradaki sayın tümgeneral. Son derece ılımlu farklı bir baktş açı- sı getiren sayın belediye başkanımızı müsamaha ile dinleyebilir, daha son- ra da ayiu kibar üslup ile çıkışını ifade edebilirdi. Böyle nezaket kurallannı aşan davranışı tasvip et- meye imkân yok. Eğer o kürsüde ben olsaydım, o mısralarla cevap verir- dim kendisine." ,. ..