Katalog

18 OCAK -999 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA Sankibirizamanıdurdurtnuş• De\tetın bır turlu yenıleyemedığı eskımis koltuklar, masala:, kırık. dokük iskemlder, ıyı ısıtüma/an ve yetersİ2 mahkeme salonlan., uyumsuz mobılydar, ığretı kürsule-. Bılgısa} ar teknolojısı ile taruştınlmayan kalemlerde üst uste yığılmış tozlu dosyalann ıçler acısı göruntüsu ve yazı makıne ennın uğultusu Ç cgunun kapısında 'Adalet Sarayı" yazıyor ^azıyor yazmasına da, eskı Adalet Bakanı Hasan Denizkurdu'nun Istanbul Barosu genel kurulunda dıle getırdığı gıbi, hıç de saravlara benzemıyorlar Çoğu. Adalet Bakanlıği nın ya yurttaş ardan kıraladığı ışhanlan ya da kamu kuruluşlannın bakanlığa tahsıs ettığı bınalarda dağıtılıyor adalet Herhangı bınnden ıçen adımmızı atar atmaz ılk otarak 'ihmaTın ayırdına vanyorsunuz Sankı bınsı zamanı yıllar once durdurmuş gıbı Bankalann parklara konulmak uzere yaptırdığı reklam banklanyla dolu, düzensız loş kondorlar Devletın bır tûrlü yenıleyemedığı eskımış koltuklar masalar. kınk dokuk ıskemleler, ıyı ısıtılmayan ve yetersız mahkeme salonlan, uyumsuz mobılyalar, ıgretı kursüler Bılgısayar teknolojısı ıle tanıştınlmayan kalemlerde üst uste yığılmış tozlu dosyalann ıçler acısı goruntusü ve yazı makınelennın uğultusu Istanbul'un hemen hemen tum ılçelenne dağıtılmış adlıyeler, yetmezmış gıbı, aynı ılçenın sınırlan ıçıne serpıştınlen ceza, aslıye hukuk, aslıve ceza sulh ceza. ış ve tıcaret mahkemelen arasında koşuşturan, bır adlıveden dığenndekı duruşmaya yetışmek ıçın çaba barcayan avukatlar Mahkeme salonlannın kapısındakı uzun dava lıstelennde saatlerce sıralannı bekleyen yurttaşlar, onlennde yığılan dosyalann arasında adalet dağıtan yargıçlar Kısacası, adaletın dagıtıldığı bınalarda ıç karartıcı. boğucu bır atmosfer Yolu adlıyeye duşenlerde, adaletın şaşmaz terazısını taşıvan yargıçlarda, savcılarda, bır adlıyeden otekıne koşan avukatlarda bıkkınlık, umutsuzluk Adaletin "Saraylaı KEREM ILCAZ/BERTAN AGANOGLU **• İ i* Jm Ji isii 'Mahkeme duvan gibi vüz' sözünün nereden geldiğini bu manzarava bakarak anlamak hiç de 4L41 ZOT de^lL B u fotoğraf, türkiye'de adalet mekanizmasmın içüıde bûlunduğu durumun sadece küçük bir parçasını belgeliyor. Cumhuriyet tarihinin en çok ihmal edilen kurumunun "adalet"" olduğunu gözler önüne seriyor. Tüm hukukçular, Fatih Adliyesi'nin loş koridorlarında "adaletin tecelli etmesini" bekleyen insanlardan farksız sorunlanmn çözüme kavuşturulmasını beklhor. (Fotoğraf UGUR GÜNYÜZ) Ömrünün büyük bir kısmını adliye koridorlannda geçiren Doğan Katırcıoğlu mesleğe başladığı ilk günlerini anlatıyor Esîcİ Savcı Necati Özdemir'in kaleminde^Oi) |U Blnı4 Yeni gelene yalaıı haber yazcbrmak adettendf Adalet 1954 yılmın yaz ayında Türk telgraf ajansında spor muhabiri stajyeri olarak mesleğe başlayan Katırcıoğlu, ömrünün büyük kısmını adliye koridorlannda geçirmiş Yargıdapersonelsıkıntısı Türkiye 'deyargının işlerlik kazanması için 2 bin 471 yargıç, 2 bin 100 cumhuriyet savcısı, 440 DGMyargıcma gereksinim duyuluyor Tûrkıye'de vargının işlerlik kazanması ıçın 2 bm 471 yargıç. 2 bin İ00 cumhuriyet savcısı, 440 DGM yargıcına gereksinim duyuluyor Toplam 5 bin yargıç ve savcı açığırun yaru sıra 44 EK3M, 17 agır ceza mahkemesı, 358 ashye ceza mahkemesı, 251 sulh ceza mahkemesı, 359 ashye hukuk mahkemesı, 211 sulh hukuk mahkemesı, 60 ış mahkemesı. 177 tıcaret mahkemesı, 576 ıcra tetkık mercn, 455 çocuk mahkemesı, 7 kadastro mahkemesımn kurulması gerekıyor Yargıç, savcı ve mahkemelenn yanı sıra 7 bm 916 zabıt kâtıbıne, 800 mübaşıre ve 1140 hızmethye de gereksinim duyuluyor Türkiye"dekı adalet saraylannın 961 'ınden sadece 94'0 Adalet Bakanhğı'nın mulkıyetınde bulunuyor 641 adliye, çeşıtîı kamu kuruluşlannın kendılenne tahsıs ettığı bınalarda, 226 adliye de yurttaşlardan kıralartan apartman daıresı, ışhanı ve dükkânlarda hızmet venvor Doğan Kaöraoğlu_ 45 yıl- dır gazetecılık yapıyor 1954 yılının yaz ayında Türk telgraf ajansında spor muhabın stajyen olarak mes- leğe başlayan Katırcıoğlu, ömrünün büyuk kısmını ad- liye kondorlannda geçirmiş 10'un uzennde odul almış bırgazetecı Polıs-adhyemu- habırlennın duayenlennden Katırcıoğlu, "meslektebaşa- nmın sun" dedığı ılk polıs- adlıye habenyle ılgılı anısı- nı anlattı 1957 senesı Ağustos ayın- da Son Posta gazetesme trans- feroldum Son Posta dakı ılk ustam Orhan Erinç'tı Or- han Ennç benı once emnıye- tegoturdü Ozamanpolısve adliye ışlenne tek muhabır bakardı Polıs bultenlennı nereden alacagımı ve kısım- lan gösterdıkten sonra Buyuk Postane"nın ust katındakı îs- tanbul Adlıyesı'negıtnk Da- ha sonra Orhan Bey gıttı Ben o gunun akşammda adliye muhabırlennın toplandığı, Büyük Postane'mn altında- kı sahanlığa ındım Adliye muhabırlen ıçınde en ustala- n Vasfiye Ozkoçak, Hasan Pulur.ÖzerOster ustam Or- han Ennç, \BKarakut Hur- nyet'ten Aydoğan ÖnaL \e- nı Sabah'tan Kemal Savcı Vatan'dan Rahmi Berksoy. Cernal Ozbavrak ve tbrahim Y A 1 Daıreler CezaGend fCurulu 1 Ceza 2 Ceza 3 Ceza 4 Ceza 5 Ceza 6 Ceza 7 Ceza 8 Ceza 9 Ceza 10 Ceza 11 Ceza TOPLAM R G 1 T Aı Y C GELENLER Gcçtn Yüdıo Kalan 19 435 1411 1091 447 315 98 16 108S 2707 45 101 7^70 Unı Gelen 392 4343 19370 14239 12076 5151 13394 11502 19P1 6719 14925 7077 128359 Toplam 411 4778 20781 15330 12523 5466 13492 11518 20256 9426 14970 7178 136129 1 E Z A 1D A 1 R E L E R 1 ı ş Y U K U ( ' ÇIKANLAR Onama 61 3066 10091 10891 7321 3227 7918 4428 10338 3629 6496 3340 70806 Bozma 165 913 5960 2772 3000 1168 4377 S86O 4765 1784 3850 1006 3^620 Bır bölamde onama bır bolumde bozma 1 211 577 0 556 176 396 0 151 233 374 211 2886 Ret 7 49 1152 152 514 9^ 300 404 7 07 158 470 198 4208 Gen Çevırme 5 130 282 101 82 170 411 275 599 324 276 171 2826 tlgüı Daıreje •»3 0 188 0 İ49 0 0 0 0 0 27 0 437 Vargıjen btlırtme 30 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1481 0 1511 Da>aıu başkatcre tttarimts 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 22 0 12 DLŞMI Zaman \simi 0 4 284 118 100 27 0 219 2052 0 1157 49 4010 \f 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 9 9 Toplam 343 4373 18534 14034 11722 4865 13402 11186 18612 6128 14153 6975 124327 7 ) Devır 68 405 2247 1296 801 601 90 332 1644 3298 817 203 11802 Öz Tercüman gazetesının adliye muhabın de HalitÇa- pın Halıt Çapın benım Is- tanbul Erkek Lısesı"nden ar- kadaşım Orada herkes bırer haber yazdırdı Benyenıol- duğum ıçın bende bır haber yoktu Kâğıdı çıkardım. otur- dum Kamuoyu o gunlerde Üskudar Iskelesı'nden oto- mobıhyle denıze uçan sakat genç olayıyla meşguldü Ka- zada ErcümentÇiftci kurtul- muş nışanhsı ıse olmüştu O gün Halıt Çapın, "Ercıi- ment Çiftci tekrar gozalüna aundı. Vrabavı kasırlı olarak denize surup nışanlısının olu- naune neden olnıaktan* de- dı Ben bunu gavet guzel bır şekıldevazdım Dahasonra adlıyeden çıktık, yuruyerek Çatalçeşme Sokak'takı Son Posta gazetesıne geldım, vıllavı andıran bır bınaydı O zaman daktılo falan yok elde > azıyoruz haber- len Ben dıpte bır masaya oturmu^tum Yanımda da kocaman bır radvo, ama radyo elektnk harcartmasın dı>eaçılmazdı Şefım Or- han Be\ "Doğan Bey ne ^pçflrsunuz" dı> e sordu Ben de "Ercument ÇMtçi tekrar gozalbna ahndır ya- nıtını verdım Orhan Be\ de bunun uzenne "Acaba Usküdar'a savcrya sordu- nuz mu?" dedı Kızdım çunku haben bana veren sınıf arkadaşım, o yazmış- tı ben de yazmıştım Yanıt olarak "Luzumn yok, Ha- üt sovledi" dedırn "Pfeki sizbifirsiniz' 1 dedı Bırbın- mıze be> dıve hıtap edıvo- ruz Bırkaç dakıka geçtı son- ra gayet kıbarca "tsterseniz bir sorun daha rvi ohır belki ola> gelişmiştû-"" dedı Bunun üzenne "G«lişse Halit zaten söyterdi, herhaMe arükyann geüşecek" dedım Bır süre sonra Orhan Be> adımı ses- lenerek "Emniyet Amirli- ği'nin tetefonu şu lütfetı eder mtsiniz?'" dedı Kızdım ama bır yerde de ustam, "Belkı gefişme olmustur, ama nasü- sa mat da olur bu şimdi" dı- ye duşunerek açtım telefo- nu Uskudar Emniyet Aırur- lığı'nden "Hiç böyle bir şey yok"dedıler "Nasüolur.Bû- tun gazeteciler bıliyor. Niye saklrvorsunuz" dedım "Vokovtebırşev isterseıuz nobetçı savcna dasorun hep- si haval urunu" yanıtı uzen- ne ben mosmor oldum Or- han Bey ın yanına vaklaş- tım \ e "Siz hakhsuıız, böyle bir şe> yokmuş" dedım Or- han Be\ kafasını kaldırarak "Nevse Doğan Be> aldırma" dedı' Sonradan ogrendun kı bu, pohs-adlıyede âdettenmış Yenı gelene boyle hayalı bır haber >azdınlırmış Tabuer- tesı gun bız anlı şanlı gıttık adlıyeye, haber vazılmamış- tı Budaustamınsağlamolu- şusayesındeydı Banakıyma- dı Bu gazetecılıkte sınıfar- kadaşın da olsa, akraban da olsa guvenmeyeceksın, habe- n kendın takıp edeceksın bunu öğrendım ben Yoksa bütun Babıâh'ye rezıl olacak- tım SURECEK Demokrasi Cumhuriyet Yetmış beş yıllık cumhunyet tanhınde haklı olarak çok tıtız davrandık Hepımız her fırsatta cumhunyetı koruyup kollamayı görev edındık Hatta zaman zaman cumhunyet uğruna demokrasıyı bıle terk ettık Daha da kötüsü bu amaçla adaletı de çoğu kez rafa kaldırdığrmız oldu. Fakat tüm bunlan yaparken bmdığımız dah kesttğımızı fark etmedık Aşın hassasıyet ve korumacıhk uğruna. cumhun>r etı besleyen hayatı damarlan kesıp zarar verdığımızı, zayıflattığımızı, yok ettığımızı anlamadık Halk ıçın cumhunyetın sozlük anlamının değıl ve fakat sunduğu nımetlenn önemh olduğunu bılemedık Ostelık bu nımetlenn vazgeçilmez oknınm demokrasi ve adalet olduğunu unuttuk Evet belkı cumhunyetı kelıme olarak koruduk, ama ne yazık kı ıçını boşalttık On yı! boyunca bulunduklan ülkelerde gıthkîen tuvalet sayısını dahı bıhp ızledığımız, lakm yakalayamadığımız (') kanun kaçaklannı 30 gün ıçınde dünyanın dört bır yanında, bır anda yakaladık Tam 15 >ıl süren terör belasında bölücü orgut başının hemen yanı başımızda (') olduğunu gördük Eh bûlunduğu ülke nasıl olsa zayıftı, savaş ılan ettık Bolücu orgut başının dünyadakı ıhşkılenmızın en ıyı düzeyde olduğu brr ülkeye sığmmasına yol açök Eee, tabıı bu ülke bıraz uzakta ıdı Aynca Batılı ıdı Savaş falan ılan edemezdık Koîayı \ardı Domateslere savaş açabılırdık Bız de öyle yapük. Domates ve lahanalara savaş ılan ettık. Bır kısım vatandaşlar tarafmdan lınç edılırken güvenlık mensuplanmızın tt Durun durun, vurmajın, o normal vatandaşL." tanımlamalannı duyduk Pızza seven vatandaşlann "Acaba ben şinıdi vatan haini mi oldum1 ' sorgulamalanna şahıt olduk 35 mılvon asgan, 75 mılyon azamı ücretle ışçılenn, memurlann yaşamak gıbı ımkânsız bır olguyu gerçekle^tırdıklen mucızeyı se>Tettık Altı ay ıçınde 500 brn ınsanm ışten çıkanldığı, en buyuk fabnkalann kapandığı süreçte. "kriz yok" dıyebılen bakanlar tanıdık 65 mılyon ınsan hep bırlıkte toplam 5-10 kışının kımle yatıp kalktığinı, hangısının sılıkonlu goğsunün büyük olduğunu, hangısının bacaklannın selüloıtınm daha fazla olduğunu merak eder. bu meraktan uyuyamaz olduk Tum TV ekranlan arasında daha çok hangısınde kan, şıddet, kavga, baldır bacak, tecavuz var ıse ona ratıng rekorlan lardırdık. Ben aslında adaletı ve demokrasıyı anlatacaktım Hukukun ustünlüğu, yargının bağımsızhğından bahsedecektım. Ama yukandala tablo ıçınde bunlan koyacak bır yer bulamadım Her şeye rağmen bır gün adalet, demokrasi, hukukun ustünlüğu, ınsan haklan ve özgurluklen, yargı bağımsızhğı, sosyal güvenlık, adıl paylaşım gıbı değerlerle ıçı doldurulmuş bır cumhunyet tablosu goreceğız Ben ınanıyorum