Katalog

12 TEMMUZ 1998 PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMI / YATIRIMCIREHBERI 11 Cumhuriyet Attını <bm 16.900 16.900 16.700 16.200 SHaz. 12 19 26 3Tem. 10 D 0 İ 3 r (serbest piyasa satış) 270.400 265.400 262.500 257.500 5Haz. 12 19 26 3Tem. 10 MdlİC (serbest piyasa satış) 14&600 f » 1 f SHaz. 12 19 26 3Tem 10 61 a61 SHaz. Gecelik 69 12 19 faizler (%) 67 J~~\72 26 ŞTem. 55 110. Borsanın seyri 5Hat 12 26 3Tem 10 BORSAVERİLERİ KtsscSeMden Pıyasa Degen ımılyaf Tlj Işlem Hacmı 'mıt tjletn Mtktan SozleşmeSayıst Fıyat faanç Oran Sepo Piyasasj JîJem Hacro iıtıılyar II 1 Tahvil Piyasa» işiem hacmı (mılyar TL) Tesci Pıyasas Iştem hac/rrçmlyar TL) Önceki Hafta 17 399 079 =22858 52137 176060 20 54 1911370 519 4*4 22 2 706 54S Geçen Hafta 16851253 472 690 5314! 474903 1S98 17» 773 567 931 22 (764 832 Değişinı % •961 193 024 21 •945 934 -34 79 BORSADA CEÇEN HAFTA Iflem mifctarı (000) '13 19 218 Kapanış Fiyatı Haltalık Yiınle Yıllık Yitzde Haftanın ilk yansında 4500 düzeyini aşan endeks, satışlarla 4344'e geriledi Iyimser hava tiikendiTARIK YILMAZ Istanbul Menkul Kıymetler Borsası hafta başında yakala- dığı iyimser havayı çabuk tü- kerti. Haftanın ilk yansında 4500 düzeyini aşan borsada ıkinci yan yabancılann bor- sada satışa geçtiğı \e hüküme- tin yüzde 20 olarak açıkladıgı zammın hükümet ortaklan ara- sında anlaşmazlık çıkardığı haberleri endeksin 4344 pu- ana kadargerilemesine neden oldu. Hisse senetleri ortalama yüzde 3.14 oranında değer yi- tirdi. Dolar 270 bin lira sınınnı da aşarken getirisi yüzde 0.82 düzeyinde kaldı. Haftanın en lyı ge- tirisini yatinm fonlan \e faiz sağladı, Hafta ba- şında borsada lyi olan moraller para girişinin ol- maması nedeniyle günden güne yennı karam- sarlığa bıraktı. Borsacılar hafta ortasında4506 pu- ana ulaşarak tarihi bir rekor kıran bileşik endek- se yabancılann olmaması nedeniyle temkınlı yak- laştı. Yükseliş ıçin "olmazsaolınaz''şeklindeko- şullanan borsacılann yabancılann olmaması kay- gılarını arttırdı. Vabancüar çıkıvor Nitekim haftanın ikinci yansında kâr satışlan ve düzeltme hareketine giren borsada. haftanın son günü yabancıların ellenndekı hisselen çı- Yatırım araçlarının haftalık getirisi (%' <•*, 3 5 « lînnnnn Faızler, net ve dönem sonu olârak hesaplanmıştır. Repo faızlen. İMKB venlendır Dovız ve altm, serbest pıyasa fıyatıdır kardıgı yönündeki haberler yatınmcılann endi- şelenni haklı çıkardı. Ancak yabancılann satış- Ianna karşın borsada düşüş keskin olmadı. L'z- manlar bunun nedenıni yerlı büyük yatınmcıla- nn elJerindeyüksek fıyattan aldıklan hisse ile ya- kalanmalanna bağlıyor. Geçen haftayı 4344 puandan tamamlayan bor- sa, yatınmcısmı üzerken, hisse senetleri yüzde 3.14 oranında deger yıtirdi. En büyük kayıp yüzde 4.50 ile mali hisselerde yaşanırken, mali sektör hısselerini. en iyi 30 hisseden oluşan İMKB 30 endeksinın kaybı yüzde 4 2 ile ızledi. Öteyandan haftanın diğerönemlıgelişmesııse hükümet ortaklan arasında kamu çalışanlanna ya- pılacak zam oranı oldu. Uluslararası Para Fonu ile imzalanan izleme anlaşmasında hükümetin ka- mu ücretlennde geçmiş enflas- yon yerine hedeflenen enflasyo- nun esas alınacağı taahhüdünde bulunması para \ e sermaye piya- sasını olumsuzetkıledi. Borsacı- lar hükümetin maaş konusunda ödün \ererek anlaşmayı yerine getirememesinden endişe eder- ken IMF'nin "Anlaşmayı daha başuıdan çiğnediler" diyerek dış musluklannı kapamasına yol aça- cağından endişe ediyorlar. Enflasyon oranının haziran ayında da düşmesiyle birlikte tem- muz ayı başında mevduat faizle- rinde indirime giden bankalar, geçen hafta ortasında mevduata uyguladıklan faizi tekrardüşürdü. Bu haftalık ge- tirilerinin bir miktar düşmesıne neden oldu. 13 büyük bankadan yapılan hesaplamaya gö- re yıllık mevduat faızinin yüzde 13.2'lık kesın- tisi çıkanldıktan sonrakı haftalık getirisi yüzde 1.34. 6 a> lık mevudatın yüzde 1.24 \e üç aylık me\ udatın getirisi ise yüzde 1,25 olarak gerçek- leştı. FonJar en iyi Ağırlıklı olarak bono ve hisse senetlennden olu- şan yatınm fonlan ise haftanın en iyı getırili ya- tınm araçlan oldu. Tüm fonlar ortalama yüzde 1.47 oranında değer kazanırken. A tıpi fonlan yüz- de 2.09 ve B tıpi fonlar da yüzde 1.13 oranında değer kazandı. Kayıt dışı trilyonlarca lirayı ceplerine indirenJer, yasanın uygulanmaması için bastınyor Hal mafyası direııîyorMERİH AK İZMİR-Izmır'de satılan yaş mey- ve \e sebzenin yüzde 90'ını elınde bu- lunduran ve "Hal mafyasT olarak ta- , nımlananlann yasaya karşı direnci sürüyor. Kayıt dışı tnlyonlarca lirayı ceplerine indirenler, yasanın uygu- lamaya girmemesi ıçm bastınyor. Bu konuyla ılgili çalışanlan tehdit yağ- muruna tutanlar, son olarak da depo- larında el konulan ürünlenn ıhale usulüyle satılması ıçın kurulmak is- tenen hakem heyetınin kurulmasını engelledi. Öteyandan DGM savcılı- ğınm lzmır Emniyet Müdürlüğu'nden konuyla ılgili bilgı istediğı. polısin de araştırma baslattığı öğrenildi. 14 Haziran'da yürürlüğe gıren ve bir aylık süreç içinde yaşama geçıril- mesi gereken Hal Yasasf yla ilgili Iz- • Bir aylık süreç içinde yaşama geçirilmesi gereken Hal Yasası'yla ilgili İzmir'de karşılaşılan direnç sürüyor. Pazann yüzde 90"ını elinde bulunduran "kayıt dışı para kazananlar"a karşı mücadelenin yöntemleri belirlenmeye çalışılırken, bu konuda Izmir Emniyet Müdürlüğu'nden de destek isteniyor. mir'de karşılaşılan direnç sürüyor. bulunan az sayıda depoya yapılan Pazann yüzde 9€'ını elinde bulundu- ran "kayıtdışı para kazananlar'a kar- şı mücadelemn yöntemlen belirlen- meye çalışılırken. bu konuda tzmir Emniyet Müdürlüğu'nden de destek isteniyor. Hal müdürüne ölüm tehdidi Kente kaçak yaş sebze ve meyve getiren kamyonlann 30'un üzerınde büyük depoya mallannı götürdükle- n belirlenırken. bu depolara yapıl- mak ıstenen baskınlar bir türlü ger- çekleştirilemedi. Bu kişilerin elinde baskınlar sonrasında Hal Müdürü Za- fer Bulut'un. kendisıne gelen ölüm tehditlen üzenne ilk önce kenti terk ettiği daha sonra da sağlıgını gerek- çe göstererek izne aynldıf ı öğrenil- di. Bulut'un izne aynlmadan önce bu kişilerin elinde bulunan bazı depola- ra baskın yapıldığı ve bu baskınlar- daelegeçinlen ürünlenn ihaleylesa- tılmasının da bu kışıler tarafından en- gellendiğı belirtildi. Mallann satıl- masını denetleyecek hakem heyetinın de bu kışıler tarafından kurdurulma- dığı bildinldı. Bu konuda lzmir Ti- caret Odası da çalışmalara başladı. Ko- nuyia ilgılı bir toplantı düzenleyen İZTO üyelerı. yasanın bir an önce yaşama geçmesini istiyor. İZTO Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş. denetimlerin sü- reklilık kazanmasmdan yana olduk- lannı söyledı. Daha önce yapılan ça- lışmaiann 3-4 gün sürdüğünü \e da- ha sonra bunun "yalama haledönüş- tiiğiinü" dıle getırdı Demirtaş, çalışmalannın dirençle karşılanmasının da normal olduğunu belırterek. "Vasadışı, kayıtdışı çab- şanlar karşı knj acak. Ama buna kar- şı vasalar \ ardır. ^ asa ve hukuk bu di- renişi venecek ve kayıtdışı ekonomi mutlaka ka>ıt icinealınaraknr. Bura- da bir kaç kişi değiL İzmirli. ülke ka- zanacakür" dı\e konuştu. Ziraat Bankası 135 yıl sonra Sofya'da MEH.MET SARAÇ SOFYA - Ziraat Bankası, Bulgaris- tan'ın başkenti Sofya'da, Başbakan Me- sut Yıtaaz'ın da katıJdığı bir törenle 6. >-urtdışı şubesini açtı. 10 milyon mark- lık sermaye ile kurulan banka şubesinin açılış törenine Başbakan Yardımcısı İsmet Sez- gin, De\ let Bakanı Işm Çetebi Enerji ve Tabii Kay- naklar Bakanı Cumhur Ersiimerile banka genel müdürlen, yönetim kurulu üyeleri ve üst düzey bürokratlar katıldılar. Ziraat Bankası'nın açılışı için birgünlügüne Sofya'ya gelen Başbakan Me- sut Yılmaz, bu zıyaret sırasında aynca Bulgaris- tan Başbakanı Ivan Ko$tov ile bir araya gelerek iki ülke arasındaki ilışkıleri \e bölgedeki geliş- melerideğerlendirdı. Yılmaz, Bulgaristan'laTür- kiye arasında Serbest Ticaret Anlaşması ımzala- dıklannı belirterek, Türk girişimcilerin Bulgaris- tan'da üstlenecekleri alt yapı projeleri karşılığın- da ilave elektirik alınması meselesini görüştük- lerini ifade ettı.Bankanın Sofya Şubesi'nin açı- lış törenine. bankanın kuruluş çalışmalan sırasın- da gerekli izinlerin alınmasında önemli katkılar- da bulunan Bulgaristan Başbakanı Ivan Kosto\ da katıldı. Başbakan Mesut Yılmaz ve Ivan Kos- tov, Ziraat Bankası Sofya Şubesı'nın açılışında ilk iki müşteri olarak kabul edildıler ve kendıle- rine birer hesap açıldı. Temelleri 135 yıl önce Niş Valisı Mithat Paşa tarafından Pirot kasabasında atılan Ziraat Banka- sı Sofya Şubesı ile; hem Türk hem de Bulgar halkına ve özellikle de iki ülkenin işadamlanna. uluslararası bankacılığın gerektirdiği hertürhız- metin en iyi şekilde verilmesınin hedeflendıği belirtildi. Cep 'te ayrıntilıfatura .\NKAJRA (\A) - Cep te- lefonu faturalannda, yaptık- lan görüşmelere ilişkin ay- nntılı bilgilerin yer alması- nı isteyen aboneierin, ılgili kurumun müşteri hizmetle- ri senisine dilekçe ile baş- vunnalan gerektığı bildiril- di. Turkcell ve Telsım yetki- lılerindenalınanbilgıyegö- re. cep tsJefonu faturalann- da şehiriçi ve şehirlerarası görüşmelere ilişkin ödeme miktarlannın ve diğerçeşit- li bilgilerin yer almasını ıs- teyen aboneler, ılgili kuru- ma dilekçe ile başvurarak istekte bulunabilecekler. Telsim yetkilileri. dilekçe veren abonelere faturalannın yanı sıra ekte aynntılı döküm göndereceklerini. döküm kaç sayfa olursa olsun 50 bin lira talep edeceklerini söylediler. Turkcell yetkili- leri ise aboneierin. kendile- rine aynntılı fâtura gönde- rilmesi için dilekçe verme- leri halinde. üzerinde sade- ce ödenecek miktann yer al- diğı faturanın gönderilme- sinden bir hafta sonra. abo- nelere aynntılı fatura gönde- receklerini ifade ettiler. Yet- kililer, aynntılı fatura ücre- ti olarak 50 bin lira talep edeceklerini belirttiler. Aynntılı döküm ısteğınde bulunmayan aboneierin fa- turalannda ise Türk Tele- kom'un cep telefonlannın lisansının Turkcell ve Tel- sim'e devredilmesinden ön- ceki uygulamasında olduğu gibi sadece ödenecek mık- taryeralacak. DÖVİZ - ALTIN NE GETİRDJ? Amerikan Dolan «imınMırtu lngılıı Stertını isnçre Frangı HoRaoda Ftorini fmaa Frjngı Cifflhuriyet »Itım ! Mlyarkûlçe 22 ayar bılezık Ttoş (11) 207.000 115.700 343 000 141 7S0 102.500 34 500 12 800 000 1 925 000 1.915 000 (H) 268 200 147 500 444 000 175 700 131.000 44.150 16 900 000 2545 0 0 0 ^ 2.530000 01) 270400 148 600 442.000 176 000 131900 44 350 16 900 000 2540000 2 530.000 NUKV 0.82 0 75 -0 45 017 0 69 0.45 000 -0.20 0.00 nlçuı 30.63 28.44 28 8C 2426 2868 28.55 32.03 3195 3211 İstinye'den En Taze Haberler Borsacı'da • Borsacı 1 1 ~ W " ~ ^ HAFTALIK EKONOMİ DERGİSİ Borsacı 1ENFLASYON DÜŞÜYOR FAİZLER GERi ÇEKİLİYOR ŞİMDİ BORSA ZAMANI BORSA ŞİRKETLERİNİN SİGORTADEGERLERİ ŞİRKETLB{k\l RİSK ANALİZLERİ POAŞ'TA KAPIŞMA BİTTJ Mİ? VESTEL V1KING KASlTÇILIK ÜNAL TARIM. YUNSA EGE SERAMİK MAR- SHAL BOYA POAŞ yE MARStML DOĞAN HOLOING HNANS VATIRfM BIRA ŞIRKFJLERI OEMIRBANK ARMM "BORSADAKİ REHBERİNİZ" YORUM ÖZTİN AKGÜÇ Yılın İlk Altı Ayı Sonunda Merkez Bankası Bilançosu Yılın ilk altı ayında TC Merkez Bankası bılançosun- daki gelişmeler, bankanın 26 Haziran 1998 tarihli du- rumu dikkate alınarak şöyle özetlenebılir. * Bankanın analıtik bılançosuna göre varlıklan 1997 yıl sonuna göre yuzde 70.0 oranında artarak 26 Haziran 1998 ıtibanyla yaklaşık 8.0 katnlyon TL'ye ulaş- mıştır. Bankanın bu dönemde dış varlıklan yüzde 78.0 oranında artarak 7.8 katrilyon TL'ye yükselirken iç varlıklar yüzde 38.0 oranında azalmıştır. Analitık bi- lançoya göre bankanın varlıklannın yüzde 98.0'e ya- kın bölümü, 1998 yıl ortası itibarıyla dış varlıklardan oluşmaktadır. * Bankanın brüt döviz rezervi 1997 yıl sonuna gö- re USD olarak yaklaşık yüzde 45.0 oranında artış göstermiştir. Bankanın dövız varlıklan 1997 yıl sonunda 18.386 milyon USD iken yılın ilk altı ayında yüzde 45.0 ora- nında artış göstermiştir. Bankanın döviz varlıklan 1997 yıl sonunda 18.386 milyon USD iken yılın ilk altı ayında yüzde 45.0 ora- nında artarak, 26 Haziran tarihi ıtibanyla 26.700 mil- yon USD'ye yükselmıştır. Bankanın dış varlıklannda- ki hızlı artış da döviz rezervindekı artışı ortaya koy- maktadır. * Bankanın kaynakları içinde döviz yükümlülük- lerindeki artış yüzde 26.7 düzeyinde kalmıştır. Ban- kanın toplam döviz yükümlülüklerınin ulaştığı boyut, 26 Haziran itibarıyla TL olarak 5.1 katrilyon TL, USD bazındaise 19.441 milyon USD'dir. Bankanın ılgili dö- nemde dış varlıklannın döviz yükümlülüklerinden çok daha hızlı artışı, dış varlıkJar/döviz yükümlülükieri ora- nının 1997 yıl sonuna göre yüzde 108.5'ten yüzde 152.4'e yükselmesine olanak vermiştir. Söz konusu oranının yükselişı bankanın net döviz pozisyonunun önemli boyutta arttığını göstermektedir. •*• Bankanın döviz pozısyonu net olarak 10 milyar USD'yi aşmıştır. Bankanın döviz pozisyonu, daha açık bir deyışle döviz varlıklan ile döviz yükümlülükieri arasındaki fark, 1997 yıl sonunda 1.686 milyon USD iken, 26 Ha- ziran itibarıyla 10.175 milyon USD'ye yükselmiştir. * Yılın ilk altı ayında banknot mıktannda (emisyon hacminde) artış yüzde 29.3 duzeyındedir. 1997 yıl sonunda dolaşıma çıkanlan banknot mik- tan 758.9 trilyon TL iken, yılın ilk altı ayında yüzde 29.3 oranında artarak 26 Haziran tanhı ıtıbanyla 981.3 tril- yon TL'ye yükselmiştir. Bankanın dış varlıklan, net dö- viz pozisyonu hızlı artarken, emisyon hacmindekı ar- tışın sınıriı boyutta kalışı, açık piyasa işlemleri ile ola- naklı olmuştur. •*• Merkez Bankası parası bu dönemde yüzde 244.7 gibi olağan dışı artış göstermiştir. Yılın ilk altı ayında dolaşıma çıkan banknot mıkta- n ve dolaşıma çıkan banknot ile bankaların TCMB'de mevduatından oluşan rezerv para sınırlı artış göste- rinVen, açık piyasa ışlemlennden borçlan da içeren Merkez Bankası parası çok hızlı arttş göstermiştir. Ger- çekten yılın ilk alt ayında rezerv para yüzde 33.0 ora- nında artarak 1.576 trilyon TL'ye yükselirken, Mer- kez Bankası parası yüzde 244.7 gibi olağan dışı bir artışla 2.873 trilyon TL olmuştur. TCMB, döviz alımı- nın getirdiği banknot genişlemesıni s*nırtayabilmek, emisyon artışını emebilmek ıçın, açık piyasa ışlem- lerine başvurmuş, APİ yoluyla döviz alımının parasal genişleme uzerindeki genişletıci etkisıni sterilıze et- meye çalışmıştır. Bunun sonucu olarak TCMB'nin API'den kaynaklanan borcu 26 Haziran tarihi ıtiba- nyla 1.104 trilyon TL'ye yükselmiştir. 1997 yıl sonun- da ise TCMB, API'den borçlu değil, alacaklı durumun- da idı. Merkez Bankası parasının bu denli genişlemiş ol- ması. APİ'den borçlann kabank oluşu, yakın gelecek- te faizler ve emisyon hacmi üzerinde nasıl bir etki ya- par? APl'nin büyük boyutlu oluşu, faizlerin aşağıya çekilmesinde bir engel oluşturur. Aksi halde hızlı bir emisyon genişlemesi yaşanır. Dığer bir soru, açıkla- nan parasal program, TCMB'nin bilançosundaki son aJtı aylık gelişmelerle ne ölçüde tutarlıdır; kuşkusuz TCMB'nin brüt ve net döviz rezervinin artmast olum- lu puandır. Ancak APİ'den borçlann bu denli yüksel- mesi, faizler ve emisyon genişlemesi üzerinde potan- siyel bir tehlike oluşturmaktadır. Yılın ikinci altı ayın- daki gelişmeler de, ilk altı ayın benzeri olursa, para programının gerçekleştirilmesi. uygulanması teh- iıkeye düşer. YATIRIM FONLARI NE GETİRDİ? Yatınm Fonu Adı Haftalık Degışnn % r,ı.ç, Dejışı m% Yatınm Fonu Adı Hafta'* Dejısım % ktıut8Ti|»Tiliyıl msillTAıüetsi Garantı B Tıpi Tîhvıt Gsfantı B Tıpi L*1 arantı B T p ı ^ r n a fclMK D ^ orA PamııUunkArı»ıDetır - ' " nlıHısseSaild __*Oe*ıjliB>F irKannam AtaATıvHısstSene *•••-.-?'-^: :w Kakrf Ta-bvıt« Booo Zırjat fr-4 HalFo»-. te» Foo-2 PaırutıBTıp, Lkıt FD P E T tejte OeTK;r. DmırYat »IıjtOel [an; f;n-l m B Tmı tjtif»FI TacırterBTıpı.. Osmanlı Tahvıl-Eow F Osmanlı 8 fa tıtıt EGS B Ii(ü îahni Bor> ABtjAıBrD Dçjıster For