Katalog

29 NİSAN 1998 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA KULTUR 13 ALLEGRO EVİN ÎLYASOĞLU Çm müziğiııin diinü bugünü• Bugün Çin Halk Cumhuriyeti'nde dinlenen geleneksel bir halk müziği var: Pentatonik yapıda, tek sesli ve özgün çalgılarla çahnıyor. Çok sesli Batı müziğinde ise konservatuvarlardaki eğitimle besteci On günlük Çin Halk Cumhu- riyeti gezisinde Pekin ve Şang- hay'ı görme fırsatını buldum. Bu arada ülkenın en eski müzik ku- rumu olan Şanghay Konservatu- van'nı da ziyaret ettim. Gelenek ile yeniliği iç içe ören bir kültür! Şanghay Konservatuvan 1927'de kurulmuş. Ve ülkedeki dokuz konservatuvar da bu kurumdan tü- remiş. Tümünün öğretim kadro- su bu kurumun mezunlanndan oluşuyor. Her bir okulun ıki bö- lümü var: Geleneksel müzik ve Batı müziği. Batı müziği de iki- ye aynlıyor: Klasik ve modern. Şanghay'da ve Pekin'de ikişer konservatuvar var. diğerleri ül- kenın değişik noktalanna yayıl- mışlar. Bugün Amerika ve Avru- pa kıtasında ünlenen nice ödül- ler kazanan pek çok mezunu var GIMDMO PÖCCIN1 John Adams'ın Nixon Çin'de operasından bir sahne. Madame Butterfly'ın 1903'teki afışl Şanghay IConservatuvan'nın: Bir- çok yorumcu ve orkestra şefının yanı sıra en övündükleri isimler şunlar: Ömeğin Huang Ying ve Kong Xiang Dong gıbı. Bugün Çin Halk Cumhuriye- ti'nde dinlenen geleneksel halk müziği var: Pentatonik yapıda. tek sesli ve özgün çalgılarla ça- hnıyor. Çok sesli Batı müziği var: Konservatuvarlardaki eğitim so- nucunda besteci yetıştiriyor. Ba- tı'daki klasik müzik normlan için- de seslendırilıyor. Bir de bunun yirminci yüzyıl uzantısı var ki. Schönberg Berg \e Webern tar- zında 12-ton yöntemiyle yazılı- yor. Örneğın Pekin'de \aşayan Luo Zhong Rong v e Şanghay'da yaş.a\an Zhu Jian Er, 12-ton ve yeni müzığin ülkedeki başlıca temsılcileri. Aynca Amerika'da yaşayan T'an Dun ve Fransa'da yaşayan Xu Shu Ya, çağdaş mü- zikte Çınlilerin başlıca ısimleri. Doğal kı, bir de popüler. eğlen- ce müziği var ülkede. O da özgün renklerle pop dün\asının yeni- liklerini birleştiriyor. Uzakdoğu müziğini Batı'ya 'egzotizm' akımı içinde önce Puc- dnitanıtmıştı. Ardından EricSa- tie'nin piyano parçalannda. De- bussy'nin Ca\a müziği etkisin- deki yapıtlannda Uzakdoğu'ya giderek ilgi arttı. Çağ sonunda ise minimalist yöntemin 'yinete- me' özelliğini kullanan besteci- ler. bunun kökeninde Çin müzi- ğinin var olduğunu söylediler. Özellikle Phillip Glass'ın •Akhnaten' adlı operası ve John adams'ın, Nixon Çin'de başlık- lı operasındapentatonik dizilerka- dar yıneleme tekniği kullanmış- tı. Şimdi Şanghay Konservatu- van profesörlerine sorduğumuz- da. bu tekniğin yalnız yerel Pe- kin Operası'nda var olduğunu, hiçbir modem Çin müziği beste- cisinin minimalist yönteme baş- vurmadığını söylüyorlar. Bana armağan edilen CD pa- ketini dinlediğimde hiçbir ortam- da geleneğin yok olmadığını duy- dum. Piyano müziği, tıpkı EricSa- tie'nin bize tanıttığı gibi. Piya- nonun tuşlannda tüm geleneksel çalgılann tınılannı ve danslann ritimsel özelliklerini duyuyorsu- nuz. Tematik bütünlüğe sıkıca bağlı. Bu çoksesli çağdaş müzik- te solo çalgılar. şan ya da büyük orkestra yapıtlannın neredeyse tümü betimsel ya bir öykü, ya bir manzara. ya bir geleneksel ma- sal ya da geleneksel simgeyi an- latıyorlar. Erik ağacından kelebeğe, şen- lik danslanndan yaşlı Çinli'nin öyküsüne ve işçi ezgilerine dek, hep yüz yıllar boyu gelenek ola- gelmiş. simgeler var. Çin müziğinin ilginç biryönü de hep doğayla ilintili oluşu. Ge- ce-gündüz, mevsımler, hasat za- manı. dağlann doruklan, nehir- lerin coşkusu, altm gölün yansı- ması, vatan toprağına övgü, va- tan özlemı, ünlü canavar simge- leri, kelebekler ve kuşlar... Tıpkı resim sanatında ya da edebiyatlanndaki gibi Çin'i ge- zerken. Çin'in ince ve aynntıh sanatını yakından solurken bu müziği debirbaşkaboylamdaal- gılıyorsunuz. Zengin bir gelene- ğin disiplin içinde modernleşme- sini. evrensel müzik dilini konuş- masını keyifle izliyorsunuz. İzmir'de geçen haftadan izler ÖNDER KÜTAHYALI İZMİR- Ege Ünıversıtesı Atatürk Kültür Merkezı bün- yesındeki Ahmed Adnan Saygun Şalonu tZDSO'nun dınletılenneaynlmıştır. Ay- nı salonda baska dinletiler de ızlenebilmektedir. Ayn- ca en az dört salon daha var; ama lzmir'deki müzik etkin- likleri. yalnızca İZDŞO ile \ e konservatuvarın düzenlediği akademik nitelikli dinletiler- le sınırlanmış görünmektedır. Kentımizdeki kültür- sanat vakıflarıyla dernekler. Tür- kiye içınden ve dışından ça- ğınlacak sanatçılarla resital- ler ve oda müziği dınletıleri düzenleme bakımından eli sıkı da\ranıyorlar. Ülkemızın en ı>i opera ve bale sanatçılanndan bazıla- n İzmir'dedir; ama Milli Kü- tüphane Vakfı'nın Elham- ra'>a bıtışık olarak yaptır- makta olduğu yenı bına bı- tırilemediğınden, operamız doğru düzgün temsil vere- medığı gibi provalar bıle kı- sıtlı koşullar altmda yapıl- maktadır. tz- _ _ _ _ _ mır'de yüzlerce müzik sanatçısı var: ama bunla- rın büyük bölü- mü müzıkte dü- şünce üretımı açı- sından herhangi bir etkinlik yap- maz: müzik uze- rine yazılanları okumak zahme- tine katlanmaz. lzmir'deönem- lı bir dinleyıcı topluluğu var; an- ™~" m ~ m cak bunlar. resitallerle oda müziği dinletilerine gitmek istemezler. Şenfonik dinleti- lerde isebirbölümü ikincı ya- nda salondan çıkar gider. İyi- ce müzminleşmiş olan bu hastalık, özenle düzenlen- miş olan programlarda bile kendını gösterebilır. IZDSO'nun dinletisınde şef Ender Sakpınar. R. Stra- uss'un Don Quixote başlık- lı şenfonik şıırini seslendi- rirken salon yine boşalmış- tı. Bu ilginç yapıtta, DonQu- hote'u sımgeleyen viyolon- sel soloyu, tzmir'in dostlann- dan değerli sanatçı Ali Doğan çaldı. HÜ Devlet Konserva- tuvan Müdürlüğü'nün ve ho- calığın neden olduğu yoğun çalışmalar arasmda Ali Do- ğan, solo çalmaya da zaman ayırabiliyor. Bazı küçük pü- rüzlere karşm ortaya kovdu- ğu seslendirme derli topluy- du. Başkemancı KartalAkın- cı ile vıyola grup şefi Zeft- haÖzel'ın soloları da güzel- di. Sakpınar, hem bu yapıt- ta hem de başta seslendirdi- ği Verdi'nin "Alırryazısının Gücü" operası uvertüründe. orkestranın güzelliklerinı ba- şanyla ortaya çıkardı: bizi mutlukıldı. Aynı dinletide YaJçın Tu- ra'nın on yaylı çalgı ve solo JtZDSO'nun dinletisınde Yalçın Tura'nm ketnan için 'Oyun Havalan'nın dünya seslendirilmesi yapıkh. keman için "Oyun Havala- rTnm dünya seslendirmesi yapıldı: soiocu Hakan Şen- soy'du. Tura'nın yapıtı "Taksim" ile başlıyor: sonraki bölüm- ler. "Oyun Havası", "Çifte- teUT, "Curcuna ve "Oyun Havası" olarak sıralanıyor. Taksım dışındakı bölümler, geniş kadrohıodaTnüziğı bı- çeminde yazılmış. Besteci bunlarda, karmaşık armo- niyle Türk müziği ağırlıklı aydınlık bir yazıyı yan yana getiriyor. lyice belirgın olan Türk müziği öğesinde belki Al- naretkisinden sözedilebilır. Son bölümde 9'8Mik ölçü- dekı aksak ntmin belırlı bir kalıp içinde kullanılmasın- dan doğan tekdüzeliğe ve anılan bolümün uzunluğuna itirazım \ar. Bunun dışında "Oyun HavalarT. canlı \e pınltılı biryapıt. Önümüzde- kı mevsimde yinelenmesını dilerim: ancak sonraki seslen- dırmelerde Hakan Şenso>, epey güç olan sololanna özen göstermelidir. — — » İzmir'de müzık- te varlann artınl- masında. yoklann ise sıfıra ındırıl- mesinde bırıcık umut gençlerdır. Onlann. bu yüce sanatı kıtlelere sevdirme yolunda ortaya koyacağı çabalar. müzik ya- şantımıza yenı bir devinim getırebi- lir. tşte böyle bir _ _ _ _ _ beklentiyle. DEÜ "~"~™"" Devlet Konserva- tuvan Öğrenci Orkestra- sı'nın, kurumu bitırmekte olan sanatçılardan üçüyle verdiği dinletısine gıttik. Prof. Kâzım A. Alhmnbe- kovyönetimindekı orkestra. tenor Levent Gündüz'e. J. Massenet'nin Werther opera- sından Werther'in ar\asıyla G. Bizet"nin Carmen opera- sından Don Jose'nin arya- sında. tromboncu Özgün Arm'a. Larsom trombon kon- çertosunun bırinci ve ikınci bölümlerinde ve pıyanist MertEsen'e, U.C. Erkinin piyano konçertosunun bınn- ci bölümünde eşlik etti. Genç- lenn yorumculuktaki basan- larına ek olarak orkestranın gerçekleştirdiği eşlik de son derece olgundu. Dinletinin sonunda mut- lu bir olay yaşandı. Sadece DEÜ Devlet Konservatuva- rı'na değil, aynı zamanda Türkiye'nin genel müzik \a- şantısına büyük emek veren piyanist Vedat Çorbacu ke- mancı Kenan Kutucuoğlu \ e trombon sanatçısı Bedri Er- güden, ellinci sanat yılları nedenıyle Konservatuvar Müdürü sayın Prof. Dr. Mü- fit Bavraşa'dan plaketlenni aldılar. Değerli büyüklenmi- ze. bundan sonraki yıllann- da sağlık ve mutluluk dılenm. Müzîk elçûerimiz Lütfi Kırdar'da Kültür Senisi - BBC Concert Orchestra, yarın saat21.00"deLütfikırdar Kongre ve Sergı Şarayı'nda şef Cem Mansur yönetiminde bir konser verecek. Türk Ekonomi Bankasf nın düzenlediği BBC Concert Orchestra'nın konserine soprano Yeida Kodallı. piyanist Ozgür Aydın ve keman sanatçısı İuncay f Vrintaz solıst olarak katılacaklar. Konserde. Copland'ın "Fanfare for the Common Man". Gerslmin'ın "Rhapsod> in Blue". Bcrnstein ın West Side Story'den şenfonik danslar ve Candıde operetinden Kemancı Tuncay Yılmaz Soprano Nelda Kodallı Piyanist Özgûr Aydın "GUtter and be Gay". Vierdi'nin Rigoletto operasından "Caro Nome". Donizetti'nın Lucia dı Lamermoor operdsından "Regna\a nel Silenzio", Massenefnin Thaıs operasından keman ve orkestra ıçın "Meditation". Sarasete'nın Zigeunervveisen. Delibes'in Lakme operasından "Air des Cloches" \ e Saint- Saens'ın Samson ve Delılah'dan "Bacchanale" ısımli yapıtları J S T A N B U L : 312 Mayıs 1888, «ya (rini Snt: 18.00 BKetter: «MM Tü: (8212) 2S1 56 00, Vakkarıma (Taksim, Suadiye, Mumrku) A N K A R A : 10 May» 1888 Atatark Spor SaloBU Saat: 20.00 BBltter: Btst Mutie Ceitar Tel: (0312) 425 24 64, CSO Bett Müzik (KaPBm, Bahçelievlep), OOTÜ, DKNY, Vakkorama, Konı Sinemaları İ Z M İ R : 11 Mayıı 1888 bnir Hilten Saat: 20.00 Blletler: tznir Hilton Tel: (0232) 441 60 60, İZDSO, Vakkorama Hakan Erdoğan Ppodnctlon seslendınlecek. Soprano Yelda Kodallı, Avusturyada katıldığı yanşmalarda Mozart'ın 'Sihirli Flitt' operasındaki gece prensesı rolüyle ünlenerek Viyana Devlet Operası'nda aynı rolü oynadı Sanatçı Italya. KÜLTÜR • SANAT Ispanya. lsrail, Amerika ve Almanya'da önemli operalarda rol aldı. Piyanist Özgür Aydın ise Ankara Devlet Konservatuvan'nda başladığı müzik çahşmalannı üstün yeteneğinin fark edilmesi üzerine. Londra Kraliyet Müzik Koleji'nde sürdürdü. Aydın. eğitimine Hanover Musıkhochschule'de devam ediyor. En iyi 'Schuman Yorumcusu Ödülü'nün sahibi olan Tuncay Yılmaz ise Samucl Vshkcnazv ve tthzak Perlman'ın öğrencisi. New York'ta ünlü orkestralarla çalışıyor. 293 89 78 (3 HAT) Tadbilrr, her damağa hıtap eden, ozel, güzel ve danslı günlerin yaşandığı ÇATI'da 29 Nison Dünyo Dons Günü daha bir anlamlı kutlonıyor I Hafta içi gruplara 3.500.000 U.(KDV DaM) ÇAT1 »imdı OTOPARK ucretınizi de ödüyof? Tel: 251 00 00 te£«ın(-Bar T.C. Kültür Bakanhgı İSTANBUL DEVLET OPERA ve BALESİ ATATORK KOLTOH MERKEZt NDE Piyotr İlyiç Çaykovski UYUYAN GÜZELbale 3 perde Koreografi ve Sahneye Koyan Orkestra Şefi Koreograf Yrd Dekor ve Kostüm Kordo Bale Şefi Işık : Derek DEANE Elşad BAĞIROV . Renata CALDERİNİ Paul CHALMER : Osman ŞENGEZER : Yüksel ERSİN : Bülent DARCAN Sanatçılar: Hülya AKSULAR/OMay l'ERESTECİ/Ayfer ZEREN/ Tan SAoTÜRK/Agnes OAKS/THomas EDUR/ Tatyana EGELİ/Sibel SÜREL/Çiğdem TEZCÛR/ çiğdem ERKAYA/Alkış PEKER/Bartas KO6ANER/ Beyhan BAŞAR İSTANBUL DEVLET OPERA VE BALESİ ORKESTRASI 28 Nısan Salı 20.00 (Öıel Gösteri) 6 Mayıs Çarşamba 20 00 (Gala) 9 Mayıs Cumartesı 15.30 13 Mayıs Çarşamba 20 00 TÛRK KARDİYOLOJİ VAKFI Bıletler Atatutk Kultur Mcrkezı gıseletınde satılmakladır A.K.M gişe tel: (0212) 251 10 23 251 56 00 (7 hat) 254 NİKKAM NK-108 T marka yazarkasanın ruhsatını kaybettim. Hükümsüzdür. FERRUH ÖZCEBE Her birimiz. bir başka kişiden daha sorumlu olmak. yaşadığımız bölgedeki çağdaş eğitim kurumlarını geliştirmek. desteklemek zorundayız. ÇAĞDAŞ EĞİTİM \ AKFI Tel: 0212-2^6 28 99 Faks: 0212-286 İİS4 VakıfbanK EtilerŞb. Çe\ Bağtf Hesap So: 20l2"'6 Kirienen Dünyamızı Fidan Dikerek Antalım ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Bülent Çetinop'un pesim sergisi • Kültür senisi - Bülent Çetinor'un suluboya çalışmalan 1-16 Mayıs tarihlen arasında Ali Toy Sanat Merkezi'nde izleyicilerin beğenısine sunuluyor. 1973 yılında ilk sergisini açan sanatçı. resim çalışmalannı mimarlık mesleğiyle birlikte sürdürüyor. Mimarlık kültürümüzü yansıtan suluboya resimlerinin konulan arasında evler. konaklar. yalılar, kent, köy ve kasabaların görünümleri, doğa güzellikleri yer alıyor. Yurtiçinde ve yurtdışında 57 sergi düzenleyen Çetinor'un yapıtlan bircok ülkedeki çeşitlı koleksiyonlarda bulunuyor. Tiasıl Yaratıyorlar' • Kültür Servisi - Marmara Cniversitesi Güzel sanatlar Fakültesi. 'Nasıl Yaratıyorlar' adlı bir konferans dizisi başlatıyor. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Acıbadem Kampusu'nda bugün saat 15.00'te başlayacak olan konferanslarda. sanatın birçok dalından isim, kendi yaratıcılık serüvenlerini, yöntemlerini anlatacak. Sanatta disiplinlerarası ilişkileri vurgulamayı, farklı sanat dallannda yaratma kavTamı ve yaratma biçimı üzerinde durmayı, fakültenin sanat \e tasanm eğitiminde disiplinlerarası eğitim düşüncesine ışık tutacak bakış açılannı sağlamayı amaçlayan konferanslar daha sonra kitaplaştınlacak. Zülfi Livaneli ile başlayacak olan konferans dizisine 6 Mayıs'ta Hilmi Yavuz. 13 Mayıs'ta Adalet Ağaoğlu konuk olacak. Konferanslar dizisi ekım ayından sonra da devam edecek. (326 26 67) Akbank Oda Orkestrası konseri • Kültür Senisi - Akbank Oda Orkestrası bugün saat 19.30;daSabancıCenter Hacı Ömer Salonu'nda şef Ender Sakpınar yönetiminde bir konser veriyor. Flüt sanatçısı Gülşen Tatu'nun solist olarak katılacağı konserde Vivaldi, Bach, Holst ve Carl Nielsen'in yapıtlan seslendirilecek. Zen Grubu, Bilgi Üniversitesi'nde • Kültür Servisi - Zen Grubu. cuma günü saat 19.30'da Bilgi Üniversitesi Büyük Salon"da bir konser veriyor. Türkiye'de alternatif ve doğaçlama müziğin öncülüğünü yapan Zen Grubu. müziğinde farklı türlerin ve coğrafyalann seslenni kaynaştınyor. Yapı Knedi Yaymları'nda yeni kitaplar • Kültür Servisi - Yapı Kredi Yayınlan tarafından 4 yeni kitap daha yayımlandı. Enis Batur'un 'Aciz Çağ. Faltaşlan" isimli 8 bölümden oluşan kıtabı sinema. müzik, plastik sanatlar. edebiyat \e hayata dair şeyler hakkmda yazdığı denemelerini içeriyor. küçük Iskender 'Papağana Silah Çekme' adlı yeni kitabında genel olarak romantik, anarşist tavnnı gösteriyor. Ahmet Güntan ise iki şiir kitabını 'tlk Kan" adı altmda toplamış. Tuna Kiremitçi'nin ikinci şiirkitabı 'Akademi'de çeşitli meslek isimlerini taşıyan otuz şiiri yer alıyor. BUGUN • BORL'SAN KULTUR VE SANAT MERKEZl'nde saat 15.00'te \ideodan Mary Poppins izlenebilir. • AYŞE VE ERCÜMEND KALMIK VAKFI'nda saat 18.00'de Ce\at Çapan. İclal Erentürk. Jale Erzen, Ali Teoman Germaner, Süleyman Saim Tekcan'ın katılacağı "Özer Kabaş'ın Bıraktıği İzler" konulu toplantı yer alıyor • EYLÜL MÜZİK KULÜBÜnde Loent Yüksel dınlenebilir. • İSTANBULÜNİVERSİTESİ Fen Fakültesi'nde saat 16.00'da 10 Devlet Konser\atu\an Öğrenci Orkestrası bir konser veriyor. • ÎFSAK'ta saat 19.30'da "Doğa Grubu'nun Doğa Gezileri Fotoğraflannın Değertendirilmesi" konulu etkınliğı yer alıyor. • TARIK ZAFER TUNAYA KÜLTÜR MERKEZİ'nde saat 17 30da Aydın Aybay \e Nursel Sağıroğlu'nun katılacağı 'Anayasayla Korunan DoTİm Yasalan" konulu toplantı izlenebilir. • AKSANAT'ta saat 12.30 \e 18.30'da videodan LaSeparation isimli film gösterilnor. • AFA SANAT KAFE'de saat 18.00'de Ugur Yücel'in katılacağı Arayış başlıklı söyleşi izlenebilir. • CUMHURtVET KİTAP KLLÜBÜ nde 15.00- 17.00arası RaifErtem, 17.00-19.00 arası Bülent Tanör kitaplannı imzalıyor. 17. ÜLUSLARARASI İSTANBUL FİLM FESTİVAÜ BUGUN • Emek'te 12.00 ve 18.30'da Metroland. 15.00'te Parasızlık Öyküsü. 21.30'da Pazar izlenebilir. • Fitaş'da 12.00 ve 18.30'da Birader. 15.00 \e 21.30'da Kazanova gösteriliyor. • Alkazarda 12.00 ve 18.30'da Kentin ÜzerindeLi Eller, 15 00 te Çılgın Yabancı. 21 30da Lsta Beni Öldürsene izlenebilir. • Beyoğlunda 12.00'de Kasaba. 15.00'te Adak. 18.30'da Hamam. 21.30'da KanşıkPizza yer alıyor. • Sinema'da 12.00de Solgun BirSarıGül. 15.00 te WiWe. 18 30da Benim FanatikOğlum. 21 30'da Düğün gösteriliyor. • Moda'da 12.00"de A>na. 15 OO'te Maria Baie des Anges, 18.30'da Albay Korugan. 21.30'da Beyaz Şeyh izlenebilir. • Özel Gösterimler: Lütfi Kırdar'da orkestra eşliğınde Potemkin Zarhlısı izlenebilir. YARIN • Emek'te 12.00 ve 18.30'da İlişkiden Sonra. 15.OO'te Ruh Sıası. 21.30'da Sessizliğin Ötesinde izlenebilir. • Fitaş'da 12.00 \e 18.30'da Orbis Picrus. l5.00ve 21.30'da Orkestra Provası gösteriliyor. • Alkazarda 12.00 ve 18.30'da fsa EbolPde Durdu. 15.OO'te Pazar, 21 30'da Parasızlık Chküsü izlenebilir. • BeyoğJu'nda 12.00'de Yanlış Saksının Çiçeği. 15.00'te AdıVasfı>e. 18.30'da Deniz Bekli>ordu, 21 30'da Gerilla yer alıyor. • Sinema'da 12.00'de Usta Beni Öldürsene. 15.OO'te Doğu Sara>i Batı Sarayi. 18 30'da Kusunuz Çembcr, 21.30'da Güven gösteriliyor. • Moda'da 12.00'de Çılgın Yabaıîeı, 15.00'te Kırk. 18.30'da Masumiyet Adına. 21.30'da Aylaklar izlenebilir.