Katalog

Cumhuriyet İmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmeni: Orhan Erinç • Genel Yaym Koordinatörü: Hikmet Çetinkaya 9 Yazıişleri Müdürii: Ibratıim \ ıldız 0 Scrumlu Müdür: Fikret İlkiz 0 Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara 0 Görel Yönetmen: Fikret Eser • MakaJeler Sami Karaören • Düzeltme: Abdullah Yazıcı0 Fotoğraf: Erdogan köseoğlu • BilgiBeHıe: Dış Haberler: Şinasi Danışoğlu 9 Lstihbarat: Cengiz Yıldınm # Ekonomi: Mehme» Saraç • Kültür Handan Şenköken • Spor: Abdülkadir Yücelman Edibe Buğra 0 Yurt Haberlen: Mehmet Faraç Imsak: 4.32 Yayın Kurulu: ilhan Selçuk (Ba^kan). Orhan Eriırç. Oktay kurtböke, Hikmet Çetinkaya. Şükran Soner. Ergun Balcı. İbrahim Yıldız. Orhan Bursalı. Muslafa Balhav, Hakan Kara. AnkaraTemsilcisi: MustafaBalbay Atatürk Bulvan No: 125.Kat:+.BakanlıklarAnkaraTel:4195020(7hat). Faks: 4195027 0 Izmır Temsilcisi: Serdar Kızık, H. Ziya Blv. 1352 S.2.'3Tel:4411220. Faks:44191170Adana Temsilcisi: Çetin V iğcnoğlu, Inönü Cd. 119 S. No: 1 Kat: 1. Tel:363 12 11. Faks: 363 12 15 Akşam: 19.57 Yatsı:21.27 Müessese Müdürii: Cstün Akmen # Koordinatör Ahmet Korulsan # Muhasebe: Buknt Yener«ldare: Hüsevin Cörer • l5j«roe Önder Çelik • BılgıIslem: Nail tnal 9 Bilgisayar Sıstem: Müruvet Çiler • Satış: Farilet Kuza MEDYA C: • Yönetim Kurulu Başkanı Genel Müdür: Cülbin Erduran 0 Koordınatör. Reha Jştfman # Genel Müdür Yardımcıst. ScvdaÇoban Tel 514 07 53 513 95 80513 846061. Faks: 5138463 Vayımlavan ve Basan: Yen: Gün Haber Aıansı. Basın \e Yayıncılık A.Ş Türkıvajiı Cad İW 41 Cagaloglu 34334 lst.'PK:M6 lsunbu! Tel" <0 212» 5 [ 2 05 05 (20 hall Faks: l'O 212) 513 «5 «5 22NİSAN1998 Güneş: 6.08 Öğle: 13.10 Ikindi: 16.54 Kurul 1980'lerdeki 'villa yağmasını' onaylayanlann elinde Boğaziçi'nde 6 yağmaya' dönii • Boğaziçi'nden sorumlu Koruma Kurulu'nun müdürü Bülent Bilgin, Dalan döneminde koruluk yamaçlarda villa sitelerine yer açmak için "ağaç kesimine" izin veren kurulun da hem üyesi, hem müdürüydü. Aynı dönemde Dalan'ın "danışmanı" olarak bu sitelere destek veren Prof. Semavi Eyice de bir süredir Boğaziçi Kurulu'nun "başkanlığını" üstlenmiş durumda. nin Anayasa'ya aykırı bulunmasından ötürü de aynı villa inşaatlan için "hukuk dışı" oldukları yönünde yorumlar yapılmaktadır... Bunlardan "1071 villa" için verilen ruhsatlann ise Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararının Resmi Gazete'de yaklaşık 4 ay sonra (14.4. İ987'de) yayırnlanmasındanyararlanılarak "bu4 aylık bekleme süresi içinde" aceleyle düzenlenmiş olması da Dalan"ın aynı villa sitelerine yönelik "kayırmacTtavnna "hiikümetdesteği" şeklinde görülmekte ve tepkilerin daha da yükselmesine neden olmaktadtr... * 1 Boğaziçi yapısız düşünülemez, içinde vapı olma>an kilometrelerce yeşil alan giizel de sayılmaz. 2 İnıar Nasası'nın 47. maddesine göre (iptal edilen madde) inşa edilen yapı gruplan. me\cut çirkin yapüaşmadan daha farklıdır. (güzeldir) 3 Bu nedenle (aynı villa siielerini) durdurmak yerine inşaatlannın hızlandınlıp bir an önce bitirilmesi daha doğrudur..." Dalan "ı hem aklayan. hem de "rahatlatan" avrıca vük Cates 25 Haziran'da satışa çıkacağını açıkladı OKTAY EKİNCİ Tarih, 1 Kasun 1987.DÖnemin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Bedrettin Dalan tarafından oluşturulmuş "Boğaziçi tmar Dantşma Kurulu", yine Dalan'ın davetiyle Boğaziçi"nde bir "inceleme geasi" yapar. Gezinin gündeminde ise 1985 tarihli fmar Yasası "nın Anayasa Mahkemesi'nce U.I2.1986"da iptal edilen ünlü "47. maddesine" göre Boğaz"a bakan yamaçlarda ruhsat verilmiş tam "1461 villaıun" durumu vardır. Çünkü yine dönemin koruma kurulu kararlarıyla "agaç kesilerek" inşa edilen bu villa siteleri kamuoyunda yoğun eleştiri almakta, aynca bunlara ruhsat olanağı sağlayan yasa değişikliği Dupont'tan likralı giysi • İstanbul Haber Servisi Dupont Products tarafından dün Holiday lnn Oteli'nde likralı giysiler defilesi düzenlendi. Mayo sektöründe söz sahibi olmayı hedefleyen Dup>ont"un elastik ipliğiyle dokunan giysilerinin tanıtıldığı defilede, Mervc lldeniz'in de aralannda bulunduğu birçok manken podyuma çıktı. (Fotograf: KAAN SAGANAK)" Yağmaya övgü karan İşie böylesi bir hukuk süreci içinde "ruhsatian" olsa bi le "yasadışı konuma düşen" villa inşaatlan hakkında Bedrettin Dalan'a görüş sunacak Danışma Kurulu. yine Dalan'la birlikte o gün yaptığı gezinin sonucunda geniş bir "karar" metni hazırlar. 24.11.1987 tarih ve574 sayılı bu kararda özetle şunlar yer almaktadır: 'Çocuk felci yok edilecek' • İstanbul Haber Servisi Ulusal aşı günlerinin ilk etabı dün Tarabya Ana Çocuk Sağlığı Aile Planlaması Merkezi "nde başladı. 05 yaş grubu arasındaki 6 milyon 800 bin çocuğun aşılanacağı aşı günleri. 27 Nisana kadar devam edecek. ll Sağlık Müdürii Mehmet Sayman. istanbu!'da 820 bin çocuğun aşılanacağını ve 2000 yılına kadar çocuk felci hastalığının yok edilmesinin hedeflendiğini bildirdi. sek yargının Boğaziçi"ndeki diğer yasal koruma ilkelerine aykın bulup iptal ettiği bir "operasyon yasasH nı" savunarak. Boğaziçi"ne bakan elde kalan son yeşil yamaçlar içindeki bu yasaya dayalı villa inşaatlanna da "bir an önce bitirin" tavsiyesinde bulunan Danışma Kurulu. Istanburun kent ve imar tarihine "bilimi rantın hizmetine sokan duyarsıziar grubu" olarak geçti. Ne var ki yine bu Danışma Kurulu'nun üyelerinden bin olan ve aynı geziye de katılarak yukandaki karara imza atan Prof. Semavi Eyice ise şimdiki Kültür Bakanı İstemihanTalaytaratından "Boğaziçi'ne bakan" İstanbul 3 Numaralı Koruma Kurulu'nun "başına"getirildi. Aynı kurulun "müdürlüğune" de daha ANAYOL zamanında, ANAP'lı Kültür Bakan ı Agâh Oktay Ciiner tarafından yeniden Bülent Bilgin atanmıştı. Bilgin de yine Dalan döneminde Boğaziçi'ne sıralanan 1461 villaya yer açılması için. yeşil yamaçları bezeyen ağaçlarda "kesim yapılabileceğine" dair karar alan o dönemin Koruma Kurulu'nun hem üyesi. hem de müdürüydü. REFAHYOL'dan sonra şimdi İstemihan Talay da bu müdürü aynı görevde tutmaya devam ederek Prof. Eyice'nin başkanlığıyla birlikte Boğaziçi Kurulu'ndagözlenen "2. Dalan dönemi" yorumlarına destek oluyor... Dış Haberler Servisi Dünyanınenbüyük bilgisayar yazılım şirketi Microsoft'un Başkanı Bill Gates. 25 Haziran günü düzenlenecek bir bilgisayar fuannda yeni Windows '98 yazılımının satışa sunulacağını açıkladı. Gates. önceki gün bir bilgisayar fuannda Windows '98'intanıtımını yaparken program çöktü. ABD'nin Chicago kentinde her yıl düzenlenen Comdex bilgisayar fuarında programın tanıtımını yapan Bill Gates, çok gelişmiş bir yazılım olan Windows "98'in eski versiyonlanndan daha güvenilir ve hızlı olduğunu. yeni yazılımla internete bağlanmanın daha kolay ve çabuk olacağını belirterek " Bilgisayar endüstrisinin ana hedefı ek kolay lıkJar sağlamaktır" dedi". Windows '98 yolda Bill Gates, dün CKN televizyonuna verdiği demeçteyse, kişisel bilgisayarlar için üretilen Windows '98 programının hâlâ birtakım eksiklikleri olduğunu ama çok yakında hazır olacağını umduğunu söyledi. Bu arada, Microsoft, Windows ürünleri için "Plug and Play" (Tak ve Çalıştır) sloganını kullanırken Microsoft'un rakipleri bu sloganı. "Plugand Pray" (Tak ve Dua Et) olarak kullanıvor. Tanıtımda sürpriz Yeni programın tanıtımı yapılırken bir teknisyenin bilgisayara tarayıcı bağlaması sonucu programda birtakım hatalaroluştu. Teknisyenlerin hataları giderme çabalan bir işe yaramadı \ e sonunda sistem tamamen çöktü. Sistemin çökmesi üzerine salona bir başka bilgisayar getirildi. Soğukkanlılığını koruyan Bill Gates. "Sanınm yapmamız gereken daha çok şey \ar. İşte bu yüzden \Vlndovvs "98'in dağıtımına daha başlamadık" dedi. SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN let imkânlarını da kullanarak, 'Kadro'nun altını nasıl oyduğunu, Yakup Kadri bey'in yazılanndan da, Falih Rıfkı bey'in yazılanndan da hissedebilirsiniz. Gerçekte mücadele, Gazi ile, artık hükümete ve partiye hâkim olmak isteyen, Inönü arasındaydı; ikinci kademede sürüp gidiyordu, 1935 Kurultayı'nadoğru, Inönü, 'Kadro'nun tasfiyesini başardı, ama... B/...lnönü'nün nasıl bir Kemalizm önerdiği, ünlü fakat kayıp CHP Nizamname ve Program tasansı ile meydana çıkınca, Gazi bu Yeni Kemalizm'e, açıkça cephe aldı; 'totaliter', 'seçkinci' ve 'bürokratik merkeziyetçi' bir yönetim öngörülüyordu; Gazi'nin Müdafaai Hukuk nutuklannda, üstüne basa basasöylediği 'Halk Idaresi' değildi bu! Gazi 'z/rvede'tatsız bir ikilik yaşanmasın diye, 'Kadro'yu, Recep Peker'e feda etmişti; fakat bu 'yeniliği' hazmedemedi, sonra asıl amacı olan sivil ve halkçı bir yönetim için, hem Peker'i görevinden aldı, hem de Ismet Paşa'yı harcamaktan çekinmedi! Yaşasaydı, ne olurdu? Bu bir 'faraz/ye'dir; ölüm, Inkılâb'ın hem yarıda kalmasına neden olacaktır, hem de 'yozlaşmastna': nasıl başkan seçildiğini öğrendiğiniz ismet Paşa, kendi 'yorumunu' gelecek kuşaklara 'Kemalizm' diye tanıtacaktır; yapılan, gerçekte, Kemalizm'in 'tasfiyesi' olmadı mı? F Yeni dönem Nitekim Prof. Eyice. başkanı olduğu kurula Danıştay kararıyla geri dönen kimi üyelere dc "tahammül" edemedi ve son bir ay içindeki toplantılara katılmadı. Kültür Bakanı ise görevden almayetkisini Danıştay'ı işlevsiz kılan hukuk dışı bir yöntem kullanarak bu "sorunu" çözünce de kurul çalışmalan yeniden "rayına" girdi. Bu çalışmalar içinde; "birkaç yıl önce a> nı kurulun eski üyelerince reddedilen imar taleplerini şimdi kabul etmek" de olduğundan, kurulun önümüzdeki kısa dönemde gündemi hem yoğun. hem de "ivedi görüşme" istekleriyle yüklü. Çünkü her an yargı kararıyla bir eski üye daha kurula dönebilirve kurulun diğer yeni üyelerine eski bilgileri aktararak. Eyice'nin "rahat karar alma ortamını" yine bozabilir... çevre konferansı Ediz Hun'dan Boğaziçi'ndeki bu görüntülere 19851989 döneminde ruhsat \erildi. Vani. Prof. Eyice'nin Dalan'a danışman olduğu, Bülent Bilginin de Boğaziçi Koruma Kurulu'na şimdiki gibi müdürlük yaptığı yıllarda... • SAMSl'N (Cumhuriyet) Tunzm Haftası nedeniyle Samsun"da "Turizm ve Çevre" konulu bir konferans veren sinema sanatçısı Ediz Hun, "Ormanlann yok olması nedeniyle asit yağmurlan artarken. oksijen azalma gösteriyor" dedi. Nükleer atıklann büyük bir tehdit aracı olmaya devam ertiğini belirten Hun. "Deniz vesu kirlilikleri. hızlı nüfus artışı doğayı yok ediyor. Güneş enerjisi. jeotermal enerji gibi kaynaklann geliştirilmesi lazım. Sanayiye verdiğimiz önem kadar. çevreye de açık bir pencere bırakmalıvız'" dedi. Giindemdeki rant dosyaları İstanbul 3 Numaralı Koruma Kurulu'nun önümüzdeki haftalarda gündemine alacagı konulann en önemlileri 199319% döneminden gelen istekler. Çünkü bunlar koruma karşıtı imar talepleri nedeniyle yine o yıllarda ya reddedilmişti, ya da 1995'deki "Be>'kozSanyerSÎT karan" nedeniyle de zaten durmuştu. lşte, Danıştay karanyla göreve dönen "eski üyelere" bile neden tahammül edilemediği konusunda açık bir fikir verebilecek gündem maddelerinden bazılan: • "Beykoz ve Samer SİT alanlan için geçiş dönemi yapılaşma koşullan." (Özellikle 1995'dedurdurulan me\zi veıslahplanlannayenidenişlerlikkazandırma dayatması \ar). • "Çarnbca SİT Alaın Koruma İmar Ptanr (Kaçak apartmanlaşmayı planla meşrulaştırma ve yamaçlan imara açma niyeti \ar). • "Bavındır Irtşaat'ın Beykoz'da orman içi \illa sitesi" (aynı araziye. aynı fırma tarafından yol bile yapılıyor). • "Saip Molla ornıan arazisindeki Bevkoz Konaklan ve Acarkent'e komşu TED Koleji inşaan" (SlT karanna aykın, buna rağrnen dayatılıyor). • Riva'da bölge> i imara açan planlann onayı" (StT karanyla dunnuştu, yenidcn gündemde). • "Riva'daorman arazisindeGalatasaray l nKersitesi ve Samer'deki orman arazisinde de Koç l nivcrsitesi projeleri" 11 W5"teki SİT karannın bu projelere engel olan hükümlerinde değişiklik talebi var). • "Eriler'in Bogaz'a bakan kesimlerinde>oğunlukarnşı"( 1994996 kararlarında yoğunluk ve yüksekliklere kısıtlamagetirilmişti). • "Eski kurul kararlanna a> kın ve büyiitülerek > apılan inşaatlar için yeni projeonavı" (Boğaziçi geri görünüm bölnesindeki kimi parsellerde). • "19931996'da reddedilen havali eski eser projeleri" (tarihte nasıl biryapı bulunduğu bilinmeyen parsellerde. eskiyi andıran projelerle sözde kültür varlığı yenilemeleri). • "Polonezköy Tabiat Parkı" (1995'teki SlT karanna aykın olarak yeni yapılasma ve eğlence merkezleri planlanıyor). ahrettin Paşa, birâlem: askerlere vergi o aynntı merakı, insana neler öğretir. 1925 Ekimi, Gazi onu, on gün kadar, Çankaya Köşkü'nde misafiretmiş; Paşa, bu misafirliğin, gün gün, saat saat, güncesini tutuyor; 'Hatıralan' arasında, yayımlamıştır. Neleri anlatmaz ki! O sabah verilen kaşarpeynirinin iyi olmadığından tutunuz, Cumhuriyet Bayrami gecesi, FreskoGazinosu'ndaAtatürk'ü 'ilk defa, böyle biraz fazla kaçırmış olarak' gördüğüne kadar. Câlibi dikkat olan Râsim Ferit bey'in Çankaya ziyaretine ait notları, diyor ki Fahrettin Paşa: "... az sonra, isminin Râsim Ferit olduğunu oğrendiğim, şaşı gözlü bir doktor gelerek, Atatürk'ün eiini öptü ve işaret edilen yere oturdu, konuşmaya başladı. Kendisi 'Mason' imiş, sözleri de 'masonluk' hikâyeleri! Atatürk bir zamanlar kendisini de 'Mason' yapmak istediklerini fakat kabul etmek istemediğini söyledi. istanbul'da Mason üstâdı azamı, Temyiz (yargıtay) azasından, Servet bey isminde bir zatmış, istifa ettirmiş!..1' ('On Yıl Savaş', s. 408, İnsel Yayınları, 1970.) Gazi'nin masonluğu hakkındaki iddialara, bir yalanlama daha, üstelik görgü tanığından! Fahrettin Paşa, anlattıklanyla, 'Masonluğun', Tanzimat ve Meşrutiyet'te olduğu gibi, Cumhuriyet'te de, yönetimin en üst düzeyine kadar (Çankaya) sokulmaya çabaladığını, göstermekle kalmıyor; aynca hem Gazi'nin 'Mason olmayı' kabul etmediğini doğruluyor; hem de, devlet erkânıyla masonluğun, bir arada olmasından hoşlanmadığına, tanıklık ediyor. Önceki yönetimlerde, bu beraberliğin 'seyyiatını'görmüştü; muhtemelen, 'ulusalbirçağdaşlaşma' hamlesi olarak tasariadığı 'Kemalist Inkılâbı' Neo/Tanzimat'çı bir 'alafrangalığa' yozlaştıracağından korkuyordu. Korktuğu başımıza gelmiştir. Korktuğu 'Başımıza' Gelmiştir Yalnız, dikkat!.. nti/emperyalist, yâni 'tam bağımsız', yâni 'ulusal' Kemalizm, amaçladığı 'halk hükümetini' (iktidannı) oluşturabilmek için, iki önemli ve özgün kurumlaşmaya gitmişti: 'Halkevleri', ve 'KöyEnstitüleri'!.. Besbelli, 'ulusalkalkınma', tabandan yukanya doğnj tasarlanıyor; tabanın inkılâbın amaçlanna uygun geliştirilebilmesi için de, bir 'kültür devrimi' uygulamasına gidiliyordu. Yalnız, dikkat! Ulusal Demokratik Devrimler, klasik şemaya uygun geliştiklerinde, 'sanayiinkılâbı've 'toprak reformuyla' birlikte gelirler; Anadolu Ihtilali, onlarsız gelmişti, hakiki bir inkılâp olabilmesi, onlann gerçekleştirilmesine bağlıydı; 'Halkevleri've 'KöyEnstitüleri', ancakozaman işe yarayacaktı; yalnız bu ikisi mi, yooo; 'Toprak Reformu' ve 'Sanayi \n/c//âö/'yapılmadıkça, kadınlann eşitliği de (Medeni Kanun) lâfta ve boşlukta kalırdı; kıyafet degişikJiği de (Kıyafet ve Şapka Kanunu), benzer diğer üst/yapısal değişikliklerde!.. Neticede, radikal ve derinlemesine bir 'ulusal çağdaşlığın' somut bileşenleri olamaz; eski tanzimat 'alafrangalığının' adeta 'dekoratif' unsurlarına yozlaşırlardı. Öyle de olmuştur! Yoksa Inönü Cumhuriyeti'nin 'yetiştirdiği', sözde 'Atatürk llke ve Inkılâplan'na bağlı; onca 'laik've 'alafranga' aydın, o 'inkılâbın' ülkedeki en güçlü, en tarihi kültür, ekonomi ve savunma 'kalelerini', haraç mezat satmaya kalkışır mıydı? A İki' Kemalizmden hanglsi IXemalizm'in 'tutarlı' iki ideolojik l\teşebbüsü olmuştur. Şevket Söreyya bey ve arkadaşlannın 'Kadrocu' temel arayışlan, bir; Inönü/Peker ekibinin, partiyi devletleştirmeteşebbüsü, iki!/ ilki, Sovyet Ihtilali'nden, ama daha çok Sultan Galiyef'in tezlerinden ilham almıştı; anti/emperyalist bir halkçılık üzerine oturuyor, diyalektik bir gelecek projeksiyonu öneriyordu; halkçılığı ve anti/emperyalistliği, 'ulusallığının' güvencesiydi. ikincisi, görünüşteçok 'Batılı' birprojeksiyon içindeydi, oysa gizliden gizliye, chauvin, hatta ırkçı hevesleri vardı (II. Dünya Savaşı'nda Gestapo ile işbiriiği); halkçılık iddia ediyor, devlet kapitalistliğini tercih ediyordu (bürokrasi ağırlığı, memurun imtiyazı); kültürde, Yunan/Latin tabanlı, açıkça 'komprador' bir kültürden yanaydı: Tanzimat alafrangalığı! Gazi'nin bu iki teşebbüsten hangisine daha yakın olduğu bellidir. A/ Başından itibaren, 'Kadro'yu tutmuş, açıkça desteklemiş, fsmet Paşa'yı da 'desteklemeye' davet etmiştir; oysa Paşa'nın Recep Peker'le geliştirdiği 'Yeni Kemalizm' anlayışının, dev TRT ve Koç Holding'in düzenlediği Çocuk Balosu, bu akşam saat 21:00'de başlayacak. Dünyanın 46 ülkesinden gelen çocuklarla TRT l'in Teletempo programında kutlayacağımız gecede Banş Manço ve Kurtalan Ekspresi ile sunucumuz Ömer Önder de olacak. Koç 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramımızı kutlarken herkese dünya çocuklarının coşkusunu yaşatacağız. http:// www. prizma.net. tr/ A İLHAN http://www.eda.tr/bilgiyay/yazar/ailhan.htlm