Katalog

10NİSAN1998CUMA CUMHURİYET SAYFA KULTUR 11 17. Uluslararası Istaiıbul Film Festivali bir hafta sonra zengin bir programla başlıyor Festival katarı ııfııkta göründü ii-l 'İsa Kboli'dr I17.ULUSLA fSTAHBİl FİIM FESTİUAİİ Bayramı geçiştiren sapı silik piya- sa fılmleriyle ilgilenmektense hafta- ya bugün başlayacak olan ] 7. Ulus- lararası Istanbul Film Festivali prog- ranrunı tanıtmayı amaçladık bu cuma. Sinemaseverleri birkez daha. 18 Ni- san'dan 3 Mayıs'a kadar sürecek tat- lı bir festival koşuşturmacasına gark edecek olan film festivali. 'müdavim- lerine'. 16 bölümde gösterilecek, top- lam 151 fılmlik görkemli bir program sunacak yine. seçkin konuklann ağır- lanacaği iki hafta süresince. Bizim ıçin yıllardan beri ilkbahar coşkusuy- Ia özdeşleşmiş festival, artık alışıldı- ğı üzere, büyük ustalann klasiklerinin yanı sıra, merakhsı için yeni keşifle- re, sürpriz filmlere de gebe. zengin programıyla bir kez daha meraklısı- nı tıkabasa sinemaya doyuracak. Uluslararası yarışma Festivalin uluslararası \ itrinini olu$turan Uluslararası Yanşma bölü- münde, sanat- sanatçı temasınadaya- nan, 11 ayn ülkeden gelen 11 film ya- nşacak. Altın Lale ödülünün peşinde- ki Uluslararası Yanşma filmleri ara- sında, Cezayir-Çıngene asıllı, Fransız yönetmen TonyGatfiTin Locamo ve Montreal festivallerinden ödüllü son eseri 'Gadjo Dilo-Çdgın Yabancı': Amerikan Bağımsız sinemasının son yüzakı filmlerinden, '97 Sundance ve Deauville festıvallerinin galibi. New Yorklu Jonathan Nossiter adlı yeni bir yönetmenı haberleyen 'Sun- day-Pazar'; kulaklan duymayan aile- sıyle müzığe duyduğu sevgi arasında kalakalmış bir kızın öyküsünü anla- tan. Alman kadın yönetmen Carofi- ne Link'in en iyı yabaneı film Os- car'ına aday gösterilmiş 'Jenseitsder Stille-Sessizliğin Otesinde'si; yine çe- şitlı uluslararası festivallerden ödül- lerle dönmüş Güney Kore yapımı. Hong Sang-Soo'nun yönettiğı 'Do- muzun Kuyuya Düştüğü Giin' ve 1997 Locarno Feshvali'nde tran sine- masına Altın Leopar ödülünü geti- ren. iranlı yönetmenlerden Jafar Pa- nahi'nın 'Ayneh- Ayna'sı öne çıkıyor ılk bakışta. Bu bölümün öteki fılmleriyse Ye- ni Zelandalı Harry Sinclair'in 'Top- less VVomen Talk About Their Lives- Üstsüz Kadınlar Ha>atlannı Anlab- yor'. tspanyol Fernando Merine- ro'nun 'Agujetas En Al Alma-Ruh Sı- zısı'. Hıntlı Rejan Khosa'nın 'Swara Mandel-Rüzgânn Dansı', Yunanlı Renos Haralambidis ın 'Parasızlık Öyküsü' ve 'Dorian Gray'in Portre- 'si' yazan Oscar Wllde'ın itibannı ia- de etmeye soyunan. piyasaya çıkma- sı da olası lngiliz yapımı, edebiyat ünlülenne ılışkın filmleriyle tanınan Brian Gilbert'ın yönettığı 'NVilde'. Banş Pirhasan'ın. usta işi filmi 'Us- ta Beni Öldürsene' de sinemamızı temsil edecek Altın Lale yanşında. Sanatlar ve sinema Bu bölümde, deneysel-belgesel ça- lışmalandakapsayan 11 film yer alı- yor. Kışısel olarak en çok merak etti- ğımız, bırkaç yıl önce 'Karanlık Su- lar'la dıkkatimizi çeken yönetmen Kutluğ Ataman'ın toplam süresi 8 saate (462 dakika) yaklaşan ve ayn ayn da ızlenebilecek 9 bölümden olu- şan. operamızın ilk dıvası Semiha Berksoy hakkmda çektıği, sözlü, ar- yalı ve de resimli hayat tarihi niteli- ğindekı öncü denemesi 'Kutiuğ Ata- man's Semiha B. unplugged' filmi. Portekizlı yaşlı usta Manoel De CMi- veira'nın. MarceUo Mastroianni'nin son filmi olarak şimdiden sinema ta- rihine geçen 'Viagem Ao Principio Do Mundo-Dünyanın Başlangıcma Yblculuk'; festıvalın gedıkli isimle- rınden. yine Portekizlı Joao Cesar Monteiro'nun hem yönetip hem de başrolünü eski yakışıklılardan Pierre Clementfyle paylaştığı 'John VVay- ne'in Kmrmasr; Avusturyalı Ro- bert-Adrian Pejo'nun. New Yorklu sanatçı JoeColeman'la 'artiz gibi yö- netmen' Jim Jarmusch'u oynattığı, 'eğlendirici sanatsal gerilim filmi" 'Rest In Pieces-Allah Zahmet Eyle- $in': lsvıçrelı deneyimlı yönetmen- lerden Daniel Schmid in kaybolmaya yüz tutan Japon Kabukı tiyatrosuna övgii düzdüğü, belgesel afırlıklı, 4 kısımlı 'Das Geschriebene Gesicht- Yazüı Yüz\ eski Doğu Bloku ülkele- nndeki miizikal rürüneyakın plan ka- mera tutan Alman yapımı 'Doğu Ya- kasının Hikayesi'; Paris'ın Yüzde Yüz Arap diye adlandınlan kenar ma- hallelerinden birinde geçen ve 'dini kendi politik ve maddi çıkarianna kuDananlan' sergileyen, Cezayir asıl- lı Mahmoud Zemmouri'nin yönetti- ğı. kadrosunda Raı müziğinin ülke- mize de gelen temsilcilerinden Kha- led'ın de yer aldığı Fransız yapımı •Yüzde Yüz Arabka' ve geçen yıl Ve- nedik'te dikkati çeken. Italyan kadın yönetmen Robeıta Torrenin 'Tano Da Morire-Bitirim Tano'su da kaçı- nlmayacak cinsten ilginç fılmler. Is- veç yapımı 'Noel Oratoryosu', Çin estivalin geçen yıl Metropolis'le başlattığı sessiz klasiklerin büyük orkestra eşliğinde gösterimleri bu yıl yine Lütfi Kırdar'da, doğumunun 100. yılı dolayısıyla Eisenstein ustanın Dimitri Şoştakoviç'in müziklediği Potemkin Zırhlısı başyapıtıyla sürecek. Uluslararası yanşma jürisine Polonyalı saygın yönetmen Kryzstof Zanussi başkanlık edecek. yapımı 'Donmuş'. Güney Kore yapı- mı 'Şölen' ve Yunan yapımı 'Ozgür- lüğe Doğru". bu bölümün seyirci önü- ne çıkacak öteki filmleri. Sinemacılar üstüne Yedıncı sanatla derın bir ılişkiyı sürdürenlerin keyifle izleyeceği orta ve uzun metrajlann yer aldığı bu bö- lümde, Sergey Eisenstein, lngmar Bergman, Sergey Paracanov; Ken Lo- ach, Paul Cox, Lars Von Trier v e Tay- vanlı Hou Hsiao-Hsien gibı. yaşlı- genç sinema ustalannın yaşamlannı. sanatlannı, kendi ağızlanndan ve bir- likte çalıştıklan meslek erbabının ta- nıklıklanyla perdede seyTetmek. her zaman rastlanan firsatlardan değil kuşkusuz. Yo-Yo Ma: Bachtan... Çınlı çellocu Vö-Yo Ma'nın. Jo- hann Sebastian Bach ın solo vıyolon- sel süitleri yorumlannm görsel karşı- lığını arayan (ve aralannda Atom Ego>an. Patricia Rozema, François lerden saklanan. 11 yaşındakibirget- to çocuğunun öyküsünü anlatan Da- nımarka yapımı 'KuşSokağındaki A- da da pek yabana atılır gibi değil. Dünya festivallerinden Festıvalimızın yıllardır dünya si- nemasmın yeni ürünlerini sunan. fes- tnaller festivali niteliğindeki birbaş- ka geleneksel bölümünü oluşturan 20 filmlik Dünya Festivallerinden prog- ramında. Fransız, Rus ve Uzakdoğu sıneması ağır basıyor. 'San derili Qint EastHood' olarak anılan, Japon oyuncu. yönetmen Takashi Kita- no'nun geçen yıl Venedik'te Altın Aslan'ı kazanan 'Hana-Bi- Ha\ai Fi- şekJer'i; Alain Resnais ustanın, bu yı- lın Cesar ödüllennı toplayan, popü- ler Fransız şansonlannı konusuna be- ceriyle yedirdiği, iki saatlik miizikal komedi denemesi 'On Connait La Chanson-Eski Güzel Şarkılar'ı; yine Fransız sinemasının haddinden fazla üretken, 40 yıllık ustası Claude Chabrol'un büyük olasılıkla festival Festivalden 25 öneri • Çılgın Yabancı Tony Gatlif • Pazar Jonathan Nossiter • tyi iie Kötünün Bahçesinde Clint Eastvvood • Sessizligin Ötesinde Caroline Link • Seni SoTOİyonıııi' Marion Vernoux • Salvatore Guilano- Francesco Rosi • Isa Eboli'de Durdu Francesco Rosi • Soğuk Büfe Betrand Blıer • Gece Kıyafeti' Betrand Blier • Kanal Andrzej Wajda • Dügün Andrzej VVajda - '" • KraOık 1-11/ Urs Von Trier • Suzaku Naomi Kawase • Başka Bir Anne, Paula van der Oest • fKşkiden Sonra/' Brigitte Roüan • Dykusuzluk Erik Skjoldbjerg • Marius ve Jeanette' Robert Guediguian • Mutlu Beraberlik' Wong Kar- Wai • Havai FişekJer Takashi Kitano • Eski Güzel Şarkıtar Alain Resnais • Orbis Pictus,' Martin Sulik • Kusursuz Çember/ Ademir Kenovic • İsa'run Yaşamı Bruno Dumont • Melekler Koya' Manuel Pradal • Borunu Öttûr/ Marc Herman (Fellini 'leri, sessiz-sesli klasikleri, sinemacı üstüne belgesel leri dışta tutanık.) Girard gibi yönetmenlenn bulundu- ğu) 6 Kanadalı sinemacının yaklaşık birersaatlik konulu ve deneysel film- lerinden oluşan Yo-Yo Ma: Bach"tan Esmlenmelerbölümü. öncelıklemü- ziksever sinema tutkunlarını ihya edeceğı birbaşka ılgınç bölümü. Edebiyattan perdeye Güzelım 'Carrington' fılmıyle ün- lenen İngiliz yazar-yönetmen Chrfe- topher Hampton'm Joseph Con- rad'ın romanından uyarladığı 4 Sec- ret Agent-Gizii Ajan'. Qint Eastwo- od'un bu kez sadece kameranırtarka- sında kalarak, ABD'nın güneyınde- kigerçekbırcınayetolayınınakleden bir çok satan kıtaptan uyarladığı 'Midnightin the Garden ofGood and Dc\il-İ\i Ue Kötünün Bahçesinde Ge- ceyansr ve Fransız kadın yönetmen Marion Vernoııx'nun çağdaş tngılız yazan Julian Barnes'ın 'Talking It Over' adlı romanından uyarladığı 'Loveetc.-Seni SevmiyonmT. bu bö- lümün bızim merakla bekledığimız fılmlen. İki şaşırtıcı Macar filmiyle('Uzun Süren Alacakaranbk ve 'VYitman Kardeşler"). 97 Berlinale'de ılgı çe- kip özel mansiyon kazanmış. Nazı- sonrası pıyasada da göstenlecek olan 50 filmi ; Rien Ne Va Plus-Hırsız ve Çırağı' filmi; Ermenı kökenlı Fran- sız yönetmen Robert Guediguian'ın Fransa"da çok beğenılen. bol ödüllü 'Marius ve Jeanette'ı: Fransız kadın yönetmen Anne Fontaine'in yine Ve- nedik'te en ıyı senaryo ödülünü almış 'Nettoyagea Sec-Kuru Temizteme'si: birkaç yıl önce 'Chunking Exp- ressVFallen Angels' fılmlenyle özel hayranlar edinen. festivalin gözdele- nnden Hong Konglu 'biçimci' yönet- men Wong Kar VVai'nin. iki eşcınse- lin çalkantılı yatak odası öykülerini anlattığı son filmi "Happy Together- Mutlu Beraberlik1 , bizim öncelikle yolunu gözlediğimiz filmler bu bö- lümde. Rus yönetmen Alekse> Bala- banov'la AJeksandr Sokurovun 'Bi- rader'le 'Ana veOğlu'; lngmar Berg- man'ın gözde oyuncusu-vönetmen Liv Ullmanın. senaryosunu eski ko- cası Bergman'ın imzaladığı. bol ödüllü 'Özel İtiraflar'ı; Martin Sulik ustanın yine günlük gerçek dünyayla absürd ve trajikomik bir mıstisizmi harmanladığı 'Orbis Pictus'u. A\ust- ralyalı Bili Bennett'in 'Öp Ya DaÖI- dür'ü ve üç 'san ırk' filmi. Eric Khoo'nun '12 Kafı. Tsai Ming-Li- angın 'Nehir'i, Zhang Yuan'ın 'Do- ğu Sarayı Bad Sara>i' da pek ilgisiz kalınamayacak fılmlerden. Sinemanın genç yıldızları Sinemada 'ilk soluğun farkb tadı- nı' arayanlann es geçmeyeceğı bu bö- lümde Japon Naomi Kawase"nin yok- sul bir aılenın sorunlannı işleyen, '97 Cannes'da Altın Kamera ödülünü ka- zanan minimalist dramı 'Suzaku'; Fransız BrigitteRoüan'm bıldik yıkı- cı bir aşk öyküsüne taze bir soluk kat- tığı ikinci filmi 'Post Coitum, Ani- mal Triste-Üişkiden Sonra'. Ameri- kalı bağımsız yönetmen Nicholas Barker'ın Nevv Yorklu iki erkekle ı- kı kadının 'heteroseksüelbirfiyasko- nuneşiğindekiinşkilerini'. yan belge- sel bir tarzda anlattığı kara komedi denemesi 'LnmadeBeds-DağınıkYa- taklar'; Tunuslu Nadia Fares'ın tu- tucu törelerle kıstınlmış üç çağdaş Tunuslu kadının yaşamlannı kesiştir- diği, bol ödüllü 'Ballar veKüDer'i gö- ze çarpıyor öncelikle. İranlı Raffi Pitts'ın Beşinci Mev- sim'ı. ltalvan Giuseppe M. Gaudi- no'nun 'Giro Di Lune Tra Terra E Mare-Ayın Kara Ve Deniz Arasında- ki De>inimi': Hollandalı Paula Van DerOest'in bol ödüllü 'Başka Bir An- ne'si ve Noneçlı ErikSkjoldberg'in 'l >kusu2İuk'u da ıhmale gelmez. çağımızın aynası sinema Tarihın tanığı. sorgulayıcısı, ger- çeklerin. sırlann yılmaz takipçisı si- nemanın yalnızca bireğlence endüst- risi olmayıp çağımıza ayna tuttuğunu da örnekleyen siyasal çizgideki eser- lerden oluşfurulan bu bölüm. Avus- turya-Bosna'dan Ispanya'ya Sırbis- tan'dan Arnavutluk'a kadar çeşitli ül- kelerden gelen, toplumsal ıçerikli, düşündürücü filmlerden bütünleni- yor. Bosnalı yönetmen Ademir Keno- vic'ın kamerasını Saraybosna cehen- nemine çevirdiğı yan-belgesel 'Ku- sursuz Çember': lspanyol yönetmen ikili Jose Luis Lopez- Unares'le J»- vier Riovo'nun Troçki'nin Meksi- ka'da KGB'nın lspanyol ajanı Ramon Mercader tarafından öldürülmesinin arkasındaki gizleri aralama ıddıasın- dakı belgesel 'Göklerde Fırtına': yi- ne Bosna kıyımı ve sorunlan üstüne 3 saati aşkın. Avusturya yapımı 'Day- ton'dan Sonraki Yıl' belgeseli; 1990'lann Bulgarıstanına bakan. ödüllü 'Geç Doiunay' vb. gibi etkile- yici ve düşündürücü eserler. merak- lısı ıçın herhalde kaçınlmaz filmler. Yönetmenlerden Fransa Sessız sinema dönemınden Louis Feuillade klasiği 'Yampirier'den Re- neClairklasiğı 'Paris Ü.vnyor'a; 'ba- ba'Jean Renoir'ın siyasal ününü pe- kıştirdığı 1936 yapımı 'Mösyö Lan- ge'ın Suçu'ndan Fransız tarzı kara film'ın ustalanndan Jean-Pierre Mel- vilk'ın 'Bob Le Flambeur-kumar- baz Bob'una: TrufTaut, Godard. .\ndre Techine'lere kadar uzanan bir yelpaze beklıyor meraklısını. Bir ülke-slnema: inglrtere Son dönemde çıkış yapan lngiliz sinemasının son iki yılından seçilmiş 6 filmin en ilginçleri. festivalimizin açılışını yapacak olan Mark Her- manın hüzünlü toplumsal güldürü- sü 'Brassed Off- Borunu Öttür'la, Pa- kistan asıllı Ldayan Prasad'ın dinsel bağnazlık üstüne 'My Son The Fana- tk-Benim Fanatik Oglum' komedisi ve Philip SaviUc'ın Julian Barnes'ın ilk romanından uyarladığı 'Metro- land 1 komedi- dramı. Öteki lngiliz filmlenyse John Duiganın 'Lawn Dogs-Ça\ır Köpekkri', Sean Mathi- as'ın 'Sent-Kmk' ve Phil Agland'ın 'The VVbodlanders-Orman Insanla- n' Kralhk-Cençllk farklıdır 'Dalgalan Aşmak'ın yaratıcı yö- netmeni Danımarkalı Lars Von Tri- er'in TV'ye çekttgi >aklaşık 9 saatlik, iki bölümlü Riget-kraUık'. dehşetle pembe dizı romantızmi içeren, sürp- rizlere gebe, alışılmadık türden, siv- ri bir taşlama. Gençlik Farklıdırprog- ramındaysa Jean Vlgo ödülüyle Va- lencia'da Altın Palmiye'yi kazanan, Bruno Dumont'un 'La VTe De Jesus- tsa'nın Yaşamı' ve umut veren yete- nekli, genç yönetmeni Manuel Pra- dal'ın parlak bir gelecek vaad ettiği •Marie Baie Des Anges-Melekier Ko- yu', mutlaka göreceğımız ıkı Fransız filmi. Ve ustalar... Yedincı sanata yön vermiş, yeni ufuklar açmış dahilerin başında yer alan Federico Fellini toplam 16 fıl- miyle Anısına bölümünde yer alır- ken. vaktiyle Sinematek'in tanıttığı Andrzej VVajda, Francesco Rosi, Ist- \an Szabo, Bertrand BHer ve AtrfYıl- maz gibi ustalar da çoktan klasikleş- miş rllmleriyle festivale çeşni kata- caklar. KEDÎ GOZU VECDİ SAYAR Çoğunluk Sizsiniz! Sevgili koyun kardeşlerim, Farkında mısınız; koyunların kaderi ile ilgili herkes, son günlerde. Bu iyiye alamet mi dersiniz? Eskiden, yalnızca kediler kaygılanırdı, koyunların akıbetinden. Sizlerse, sesinizi bileçıkarmazdınız, kediler zulüm görürken, "Kedilere kıymayın efendiler" demektense, başı- nızı çayıra gömerdiniz. Çünkü, siz çoğunluktunuz... Hâlâ da çoğunluksu- nuz. Ve kimbilir, daha ne kadar süre çoğunluk kalacak- sınız. Çoktandır, size bir bayram kartı bile atamadığımı fark ettim. Oysa, aklımdan hiç çıkmıyorsunuz. Kamuoyu araştırmalannı gözden kaçırdığımı mı sanıyorsunuz? Hepinizin bayramını kutlar, gözlerinden öperim. Tabii ki bu bayram da canını kurtarabilenlere sö- züm... Salman Rüşdü yeni kitabını rock n poll üzerine yazdı • LONDRA (AA) -' Şeytan Ayetlen' adlı kitabıyla. Iran'ın dini lideri Ayetullah Humeyni'nin ölüm fetvasına hedef olan Hint asıllı lngiliz yazar Salman Rüşdü. yeni romanında rock'n roll dünyasını anlatıyor. Rüşdü, yeni kitabının içeriğiyle ilgili açıklamayı, Kanal-4 televizyonunda yaptı. Henüz tamamlamadığı kitabının konusu hakkındakı ılhamı Irlanda rock grubu U2'den aldığını belırten Rüşdü, kitabı konusunda araştırma yaparken bir süre U2 ile birlikte olduğunu söyledi. Cumhuriyet Kitap Kulübü'nde etkinlikler sürüyor • Kültür Senisi - Cumhunyet Kitap Kulübü Taksim Sergi Salonu'nda 'Okuma Günleri' adı altında düzenlenen etkinlikler kapsamında 16 Nisan Perşembe güffc saat 18.00'de Dilek Türker 'Mutlu 01 Nâzım' oyunundan bölümler sunacak. 'Dınleti' bölümünde 23 Nısan Perşembe günü saat 16.00'da Esin Afşar, müzikseverlere "Atatürk' adlı CD'sıni dinletecek ve konuyla ilgili bir söyleşı gerçekleştırecek. Söyleşili İmza Günleri kapsamında 18 Nisan Cumartesı günü saat 15.00- 17.00 arası Emre Kongar, yeni yayımlanan '21. Yüzyılda Türkiye' ile diğer yapıtlannı imzalayıp okurlanyla söyleşecek. Saim Akçıl'ın 'Ulusal ve Evrensel Müzik' konulu söyleşisi 24 Nısan Cuma günü saat 18.00'de izlenebilir. (252 38 81) Adam Sanat dergisinin yeni sayısı çıktı • Kültür Servisi - Aylık kültür-sanat dergisi Adam Sanat dergisinin nisan ayı >ayısı çıktı. Bu sayıda Memet Fuat'ın 'Dil Yazmak". Fethı Naci'nin "Erzurum Lısesı Yıllanll', Mehmet H.Doğan'ın 'BirYıllık'ın Hazırlanma Öyküsü". Hıfrı Topuz'un "Globalleşme Nedir?'. Orhan Barlas'ın 'Bulanık Oyun". Timur Selçuk'un 'Bir Tatlı Huzur Almaya Eurovision'dan". Mehmet Ergüven'in 'Özer Kabaş', Mustafa Okan'ın 'Mustafa Ata: Gizlenemez Gövde', Ateş Süphandağh'nın 'James Joyce ve Ulysses", Nedret T.Öztokat'ın "Balkan Naci tslimyeli'nin Suretleri'. N.Kuruyazıcı-M.Oraliş'in 'Almanca Yazan Göçmen Yazarlar' ve Ibrahım Oluklu'nun "Başaran'm İlk Şiirleri" başlıklı yazılar yer alıyor. Dergide aynca "Şiir Köşesi' adlı bölümdeki şiirler ve yazılann yanı sıra yeni yayımlanan kitaplar tanıtılıyor. Şaip ve yazap Bosquet öldii • R\RİS(AA)- Fransa"da yapıtlan tüm edebiya- ödüllerini alan şair. romancı ve eleştirmen Alain Bosquet, Anatole Bisk adıyla Ukrayna'da doğmuçtt Bosquet'nin en ünlü yapıtı, 'Bir Rus Kadını adl otobiyografık kitabıydı. Bosquet, daha sonra ABD'ye yerleşmiş ve bu ülkenin vatandaşlığına geçmiştı. ABD vatandaşlığını 1950'de bırakan Bosquet. yaşamının sonuna kadar yaşayacağı ve 5C> yapıt vereceği Paris'e yerleşmışti. Edebiyat kariyem boyunca her edebiyat ödülünü kazanan Bosquet, L'Academie Francaise ödülünü de almıştı. Sanatçının son yapıtı, 'Mutsuz Bir Milyarderin Portresi' adıyla geçen yıl yayımlanan romanıydı.