Katalog

KCumhuriyet kitap kulübü Her KİTAP dünyayabir umut sunar. KİTAP, CAĞALOĞLU SERGİ SALONUNDA... Turtoci$ Cad. No. 39/41 (34334)CağaloğlıVtstanbul TeH212)514 01 96 Faks (212)514 01 95 Cumhuriyet nhuriyet kulübü e dinginlikve incelik \YINLARFndi ğ (34334)Cagaloğtu/tstanbul Tel (212)514 01 96 Faks:(212)514 01 95 74. YIL SAYI: 26483 / 150000 TL (KDV içinde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 10 NİSAN 1998 CUMA C U M H U R l Y E T ' İ N K Ü L T Ü R H İ Z M E T İ Şeyh Sait ve İsyanı Metin Toker'in yakın tarihimizin bu kanlı ayaklanmasının ayrıntılarını anlattığı kitap bugün Cumhuriyet 'le biriikte Şeriatçı kuruluş ve vakıflann en önemli kaynağı kurudu Deride THK haşarısı• Kurban Bayramı'nın 3. gününde de deri toplama çahşmalannı sürdüren Türk Hava Kurumu bu sene 2 milyonun üzerinde deri toplamayı planlıyor. THK Genel Sekreteri Mehmet Tiritoğlu. kurumun geçen yıllarda kurban derilerinde yüzde 18-20'lik bir paya sahip olduğunu belirterek "Bu yıl bu sayının 2-2.5 katına çıkmasını bekliyoruz" dedi. Türk Hava Kurumu geçen yıl 750 bin deri toplamıştı. • îstanbul'da THK'ye bağışlanan deri miktannın geçen yıla oranla rekor düzeyde olduğu bildirildi. THK'ye vatandaşlarca yaklaşık 120 bin adet koyun. 600 ton sığır derisi bağışlandı. Izmir'de ise Büyükşehir Belediye Başkanı Burhan Ozfatura'nın açıklamalanna karşın geçen yıla oranla daha fazla deri toplandı. Konya'da da yüzde yüz artış olduğu, ancak bu sene de derilerin çoğunu vakıflann topladığı belirtildi. Bir haftada 118 trafıkHaber Merkezi - Kurban bayramın- dan önce yapılan uyanlar hiçbir işe yaramadı. Bayram nedeniyle oluşan yoğun trafik nedeniyle 3 Nisan Cuma akşamından itibaren altı gün içinde "hatah sollama, şerit ihlali. aşm hız" gibı nedenlerle meydana gelen kaza- larda 118 kişi ötdü, 262 kişi de yara- landı. Selçuk Oniversitesi Kazalan Aras- tırma, Önleme ve Uygulama Merkezi Mûdürü Prof. Dr. Omer Haüs Tom- baklar, 10 milyon sürücûnün 7 milyo- nunun trafik icurallannı ihlal ettigini belirterek "Bu kadar kaza tesadüfde- ğB" dedi. "Thıflk terörü" uzun bayram tati- linm başladığı geçen cuma aksamm- dan bu yana da yollardaydı. Yurdun çeşitli yerlerinde. dûn saat 18.00'e ka- dar meydana gelen trafik kazalannda toplam 39 kişi öldü, 53 kişi de yara- landı. Bu rakamlarla. Kurban bayramı tariiinin başladığı cuma akşamından dün saat 18.00'ekadar meydana gelen trafik kazalannda ise ölenlerin sayısı 118, yaralı sayısı da 262 oldu. Çorum'un Osmancık ilçesinde dün gece meydana gelen zincirleme trafik kazasında 11 kişi öldü, 2 kişi yaralan- dı. Sakarya, Gaziantep, Bilecik Bozü- yük, Istanbul, Samsun, Trabzon, tz- mir, Kayseri. Hatay Belen, Çanakka- le Ayvacık, tzmit, Şanhurfa Siverek, Bursa ve Kütahya Simav'daki trafik kazalannda da 28 kişi öldü, 51 kişi ya- ralandı. Prof. Dr. Ömer Halis Tombaklar, kazalann başta gelen nedenlerinın ce- halet, altyapı sorunlan, eksiklikler ve diğer kusurlar olduğunu kaydetti. AA'ya yaptığı açıklamada, bazi sürü- cülerin direksiyon başında "astan" kesildiğine işaret edenTombaklar şöy- le devam etti: "Ehlhederin yüzde 6O'ı da uzaktan kumanda ilealınıyor. Bö>\e olmasaydı trafiğt çıkan siiriküler trafik işaretle- rinin ne anlama geldiğini bilirlerdi. Çiinkii ülkemizdetrafik işarrtlerini bi- len süriicü sayısı sadece 50 bindir. Alt- yapı da yetersizdir. Son 10 yıida sürû- cü belge sayısı ve motorlu taşıt sayısın- da 9-10 kat artış olurken karayollan- na aynlan bütçe 196O'lı ydlara göre 6 kat azalmıştır.*' Haber Merkezi - Kurban de- risı toplamakla yetkilı tek ku- rum olan Türk Hava Kurumu (THK). bu yıl geçen seneye oranla rekor düzeyde den top- luyor. THK"nın deri pazannda- kı payını 2.5 kat arttırarak paza- nn yüzde 50'sinı kontrol erme- yi bekledığı bıldınldı. Irtıcaı fa- alıyetlenn en önemli gelır kay- naklan arasında yer aldığı Ge- nelkurmay belgelennde kayde- dılen kurban densı konusunda bekledığı rakama ulaşamayan şeriatçı kuruluş ve vakıflann gelırlenne darbe vuruldu. Iz- mır'de kaçak den topladıklan belırlenen ve gözaltına alınan HADEP Çığh llçe Baskanı Mustafa Doğan ıle bazı ılçe yö- neticilennın de aralannda bu- Iunduğu21 kişı,tutuksuzyargı- lanmak üzere serbest bırakıl- dı THK, Kurban Bayramı'nın 3. gününde de den toplama ça- lışmalannı sürdürdü. THK Ge- nel Sekreteri MehmetTîritoğhı, kurumun geçen yıllarda kesılen kurban derilerinde yüzde 18- MArkauSa. 15,Sü. l'de Cürkan arayışta 'CHP'deki rahatsızkk derin ve sessiz' • CHP"de parti içi aktif mücadeleyi bırakan Izmir milletvekilı Aydın Güven Gürkan, "var olan durumdan mutlu olmayan sosyal demokratlann" katılacağı bir platform oluşturma arayışına girdi. Gürkan, "Partide sessiz ama derin bir rahatsızlık var. Kongre mücadelesınde yokum, kurultaydan hiçbir şey beklemiyorum. Eğer amaç, Sayın Baykal ve çalışma arkadaşlannı belırlemekse, buyursunlar, istediklen gıbi yapsınlar" dedi. • CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ın sonbaharda seçime gidilmesi ıstegıni de eleştiren Gürkan. "Bu hükümet gidebildiği kadar gitmelidır. Bu hükümete zaman ve rahatlık tanımalıyız. Bu bana sanki rejime de şans tanımak gıbi geliyor" görüşünü dile getirdi. TÜREY KÖSFnkl taberi • 4. Sayfada Aralannda Türk yok Hacda yine facia: 100'ün üstünde ölü • Suudi Arabistan'da haccın son gününde şeytan taşlamadan dönen hacılar arasında çıkan panikte 100'ün üstünde hacının öldüğü bildirildi. Ölenler arasında Türk hacılann olmadığı belirtilirken Endonezya, Malezya Hindistan, Pakistan ve Mısırlı hacılann çoğunlukta olduğu açıklandı. Panik, dün öğle saatlerinde Mina'da üst geçitte bulunan bazı yaşlı ve hasta hacılann aşağıya düşmesı üzerine çıktı. • Mina"da geçen yıl çıkan yangında da çoğunluğunu Endonezyalılann oluşturduğu 343 kişi yaşamını yitirmişti. Hacda bulunan Başbakan Mesut Yılmaz'ın annesı Güzide Yılmaz'ın otelinde istırahat ettiği öğrenildi. • 9. Sayfada r l o l r l ı ı t n e t ı 9gûnlûkbayraıntatili,şehirleringürûltüsiuıden, U U 1 U U U t ş u kirindenvestregndenkısasüreUğinedeolsakur- tulmak isteyenler için i\i bir firsat yaratü. Güneş, yûzünü göstermekte cömert dav- ranınca, sahiller güneşlenenlerie doldu taşti. Özellikle Ege ve Akdeniz kıyılanndaki turistik tesislerde doluluk oranı bekienenin çok üzerine çıktı. Tatile çıkanlar önceden kendiJerine kalacak ver avırtmavınca konaklav acak ver bulmakta zorlandılar. Ankara kararlı Atina'ya rağmen banş umudu • Dışişleri Bakanlığı Türkiye ile Yunanistan arasındaki sorunlann çözülmesi konusunda kararlılığını yaşama geçirmek için uygun politikalan belirleme çahşmalannı sürdürüyor. "Yunanistan "a rağmen Yunanistan'la banş" sloganını benimseyen Dışişleri, "yaratıcı ve cesur kararlarla" Ege'deki komşusuyla ortak zeminde buluşmayı deneyecek. • Genelkurmay Başkanı Orgeneral Ismail Hakkı Karadayı'nın geçen yıl Yunan Milli Günü'ne katılmasının ardından, BAB (Batı Avrupa Birliği) toplantısı için gittiği Atina'da Yunan muhatabı ile samimi bir görüşme yapması çabalann sadece sivil inisiyatifte kalmadığının bir göstergesi olarak dikkat çekti. f DBMKmil'lllHlM 1 8 , Sayfada Harcamalan bizden, ürünleri onlara Beyin öü ügöçünün üağır• Türkiye, bilim adamı yetiştirmek üzere yurtdışına gönderdiği öğretim üyelerini ahkoyan ABD, îngiltere gibi gelışmiş ülkeler tarafından sömürülüyor. Türkiye, gelişmiş ülkelere gönderdiği öğrencilerin her türlü bakım, beslenme ve tedavilerini karşılamasına karşın onlann beyin ürünü olan bilimsel araştırmalanndan yararlanamıyor. EBRU TOKTAR ANKARA-Türkiye, bılım adamı yetiştirmek üzere yurtdışına gönderdiği öğre- tim üyelennı ahkoyan ABD, Îngiltere gıbi gelişmiş ülke- ler tarafından sömürülüyor. Türkiye, gelişmiş ülkelere gönderdiği öğrencılenn her türlü bakım, beslenme ve te- davilennı karşılamasına kar- şın onlann beyin ürünü olan bilimsel araştırmalanndan yararlanamıvor. Yüksek Oğretım Kurulu Yürütme Kurulu üyesı Prof Dr. Mümin Köksoy, gen kal- mış ülkelenn sonınu, sana- yileşmiş ülkelerin yeni sö- mürü türü "beyin sömürüsü- ne" karşı uyanda bulundu. Köksoy, geçmış dönemde gelişmemış ülkelenn kas gü- cünü, işçı emeklen ve ham- maddelennı kullanan sanayı- leşmiş ülkelerin şımdi de be- yin sömürüsüyle önemli bir tehdıt oluşturmaya başladı- ğma dikkat çekti. Ekonomik ve sosyal kalkınmaya katkı- da bulunmak üzere gelişmiş ülkelere öğrencı gönderen ve milyarlarca lira harcayan Türkiye'nin beyin göçü dar- besiyle karşı karşıya bulun- duğunu vurgulayan Köksoy, "OECD'nin 1989 yılına ait bir raporuna göre, gelişmek- te olan ülkelerden gelişmiş olan ülkelere 1961-1983 vılta- n arasındaki beyin göçü 1 milyon kişJden fazladır" de- di. Köksoy, bedelsiz beyin göçünü ise şöyle tanımladı: " Bu göçte önceki beyin gö- çünden farldı olarak, geliş- mekte olan ülkelerin bilim adamlannın ve bakmakla yükümlü oiduklan kişilerin bilim ürerimi için fazla bir işe yaramayan. fakat beslenme- leri, bakım ve tedav ileri için bü)1ik masraflar gerektiren MArkasıSa. 15,Sü.8'de 10 MSAN LAİKLİK GÜMJ Çağdaştopluma geçişinyddönümü • Anayasadan, 'Devletin dini Islamdır' ıbaresınin kaldınlışının yıldönümünde ÇYDD Başkanı Türkân Saylan, 70 yıl öncekı değışıklikle devletin, ınsanlan inançlanna göre ayırmayan, inanç baskısı ve sömürüsü yapmayan, yurttaşlann her birine eşit uzaklıkta ya da yakınlıkta bulunan bir konum kazandığını söyledi. ÇYDD Başkanı Saylan Türkiye'nin çağdaş dünyanın bir üyesi olma yolunda adım attığını kaydetti. • 13. Sayfada Sanatçüarın -i düşselkonukhırı • Sanatçılanmız düşsel bir akşam yerneğı verseler sofralarına kimleri çağırmak isterlerdi? Bu fantastik yemeğe birbirine zıt kişileri mi, uyumlu kişileri mi, anlaştıklan kişileri mi, yoksa hesaplaşmak istediklerini mi çağınrlardı? • Aldığımız yanıtlar, edebiyat dünyamızın çoğunlukla kendi aianianndakı ünlüleri tercih ettigini, ötekı dallardaki sanatçılann da spor, politika, sosyal bilimler dallanna hiç ilgi göstermediğini ortaya koydu. Marilyn Monroe'nun pek çok erkek ev sahibinin masasından eksik olmadığı yemeğin en çok tercih edilen konuklan arasında Nâzım Hikmet, Haldun Taner ve Shakespeare yer alıyor. • 10. Sayfada Üniversitenin sabıkalı öğretim üyeleri GUNDEM MUSTAFA BALBAY • Muğla Üniversitesi'nde çete kurmak ve patlayıcı madde atmaktan 15 yılı aşkın hapis cezası alan, ömür boyu kamu hizmetlerinden yasaklı Selçuk Özdağ, beden eğitımı bölümü başkan yardımcısı. Özdağ, Ömer Lütfîi Topal cınayetinin sanıklarından Serdar Özdağ'ın kardeşi. Diğer başkan yardımcısı Aydın Çelebi'nin de sabıkası var. Beden eğitimi ve spor bölümündeki öğretim üyelerimn neredeyse tümü Manisa Spor Akademisi kökenli eski ülkücü. SERDAR KIZIK İZMİR- Hükümet yurtdışındakı ünıversıte- lerde şenat eğitimi görenlerle ilgılı yenı düzen- lemeleri gündeme getırirken yurtıçındeki ünı- versıtelerin bazılannda gericı faşist örgütlenme, şaşırtıcı örnekleriyle ortaya çıkıyor "Çocukif- tariarı'*nın düzenlendiğı Muğla Üniversite- si'nde patlayıcı madde atmak ve sılahlı çete oluşturmaktan ağır hapis cezalanna çarptırı- lan, ömürbovoı kamu hızmetlennden yasaklı ül- kücüler, öğretim elemanı olarak görev yapıyor. bölüm başkan yardımcılıklanna getiriliyor... Kentin demokratik ve ilerici yapısını da gi- derekbozan Muğla Üniversıtesı'ndeki Türk-ls- lam senlezine dayalı kadrolaşma, ürkürücü bo- yutlarda. Memurlar arasında elden ele dolaşan Fethullah Gülen kasetlen, lojman ayinleri. ge- lenekselleştınlen çocuk ıftarlan ve "Abdullah Çatlı için düzenlenen anma törenleri"yle üni- versıte. kent gündemınde yennı koruyor. Ünı- versite doktoru Yavuz Giirler. bayan elıni sık- mamasıyla tanını>or Hastalanan kız öğrencı- len muayene etmeden hastaneye sevk edıyor. 2-6 ya$ arası çocuklann bakıldığı ünıversite kreşinde " çocuk iftarian" düzenlenıyor. Be- şıncısi geçen ramazan ayında gercekleştirilen çocuk ıftarlan, ünnersıtenın üç ayda bir ya- yımlanan resmı bültenınde şöyle anlatılıyor: "Muğla Üniversitesi Geliştirme DernegJ ya- ranna düzenlenen çocuk iftanna. üniversitemiz personeli veçocuklannui yanı sıra üniversitemiz dışından aileler ve çocuklar da kanldı. Gelenek- sel ramazan eğlencelerinin sunulduğu iftar ye- UArkasıSa.l5,Sü.6 J da Adıyaman'da Oğretmen Olmak... Sekiz yıllık kesintisiz temel eğitimin yasası çıktı a- ma, tasası devam ediyor. Başkentteyasayı çıkanmak- la ne yazık kı her şey yoluna girmiş olmuyor. Eğitimin süresi kadar içeriği de önemli. MArkasıSa.l5,Sü.8'de