Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
tmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yaşın Yonctmenı Orhan Erinç
• Genel Yavın Koordınatonı HikmelÇe-
tinka\a # Ya/nşlcıı Mııdunı İbrahinı
^ ıldı/ • Sorumlu \ludur Fikret İlku
0 Habeı Merkezı \luduru Hakan Kara
9 Gorsel Yonetmen Fikret Eser
DK Haberler îjinasi Danışoğlu 9 Ntıhbarat Ongiz
\ ıldırım 9 Ekonomı Mehmet Saraç 9 Kulnır
Handan Jjenköken 9 Spor \bdülkadir ^ ücelman
9 M.ıkılclcr Sami Karaören 9 Duzeltme \bduBah
\ a/ıcı 9 Fotoğrai Erdoğan Köseoğlu 9 Bılgı-Belge
Edibe Buğra 9 N urt Haberlen Mehmet Faraç
Yavın KuruUt tlhan Selçuk
(Ba^kanı. Orhan Erinç. Okta\
Kurtböke. llikrmt (,'etinka\a.
Şükran Soner. Ergun Balcı.
İbrahim \ ıldız. Orhan Bursalı.
Mustafa Balba*. Hakan Kara.
\nkaraTem\ilcisi Muslafa Balhav AtjtürkBuhanNo.
l25.Kat4.Bakan]ıklar-AnkaraTel 4195020Chat). Faks.
4195027 • l?mır TeniMİciM Serdar Kızık. H Zı\a
Blv 1352S 2 5 Tel 441122(1. Fak* 44191 P 9 W n a
Temsılcısi. Çetin V iğenoğlu, InonuCd 119S No 1 Kat 1.
Tel 363 12 II. Faks 363 12 15
Mües>ese Mudurii Lstün \kmen #
Koordınator \hraet Korulsan •
Muha^be Bûlent ^ ener#ldare Hüse>in
Gürer • Uletme ÖnderÇelikVBılgı-
Ijlcm Nail İnal 9 Bılgısavar Sıstem
MürÜMH Çiler*Satı» Fazilrf Kuza
M E D I A C: • 1 onelım Kurulu
Başkanı - Oenel Mudur Gâlbin
Erduran 0 Koordınaior Reha
Işıtman # Genel Mudur Yardınıcî.sı
Se\daÇoban Te! 514 ı r 53 -
k!> 5138463
\ aMmla>an ve Basan: > enı (jun Haber Aıan.sı. Ba>ın \e ^ avınulık A Ş
TurkiKaŞı Cad 3* 41 Cağalojlu 34334 Ul PK. 246 Utanbul Tel (U 212n II 05 115 ı2C ha" ı Fak~ 1(1 212ı 51 •
13MART 1W8 İmsak:4.-T Güneş:6 13 Öğle 12.21 Ikındı. 15.37 Akşam. 18.15 Yatsı. 19.35
Istanbul'da
kar yağışı
• İstanbul Haber Servisi -
tstanbul'da öncekı gün
akşam saatlerinde başlayan
ve gece boyunca devam eden
kar yağışından sonra ha\a
sıcaklığının düşmesı sonucu
Fatih Sultan Mehmet ve
Boğaziçi Köprüsü ile trafîğin
yoğun olduğu bölgelerde
buzlanma ihtimaline karşı
tuzlama çalışması vapıldı.
Yetkililer. kar şagışımn kara,
hava-ve denız ulaşımında
herhangi bir aksamayayol
açmadığm! bildirdi
Sanatçılara
sosyal güvenlik
• ANKARA (Cumhuriyet
Biirosu) - Müzik ve sahne
sanatçılanna. emeklilik için
yeni borçlanma hakkı
verilmesini zorlaştıran
Yargıtav karan. sanatçılann
açtığı davanın ardından yine
Yargıtay'ca iptal edildı.
Yargıtav 21. Hukuk Dairesı
Başkanlığı. daha önce
verdıği karan iptal ederek
sanatçıların borçlanma
hakkının ışveren ve onun
mirasçılanna bağlı olarak
düzenlenmesi ile hizmet akti
koşullannın çıkanlmasını
kararlaştırdı.
Hülya Avşar'ın
davası
• İstanbul Haber Servisi -
Ses ve sinema sanatçısı
Hülya A\ şar'ın 2 milyar 17
milyon 200 bin liralık naylon
fatura düzenleyerek vergi
kaçırdığı gerekçesiyle iiç yıla
kadar hapis cezası istemiyle
yargılanmasına devam edildi.
İstanbul 3. AğırCeza
Mahkemesi'nde ifadesi
alındığı sırada gülen Avşar'ı
mahkeme başkanı "Burası
mahkeme. gülemezsiniz"
diye uyannca sanatçı
ağlamaya başladı. Avşar,
ifadesınde \ergi işleriyle
muhasebecısinın
ılgilendiğini belirtti.
Ali Sururi
topraga verildi
• BODRL'M (AA) - Böbrek
yetmezliğı nedeniyle önceki
gün Izmir'de hayatını
kaybeden Türk
Tiyatrosu'nun usta
sanatçılarından Alı
Sururi'nin (85) cenazesi. dün
Bodrum Torba'da Adliye
Camii"nde kılınan ikindi
namazının ardından Torba
Mezarlığı'nda toprağa
verildi. Surun'nin cenaze
törenıne eşı Ale\ Surun,
ailesi \e yakınlannm yanı
sıra Bodrum Kaymakamı
Uğur Boran. Belediye
Başkanı Tuğrul Acar ile
sevenlerikatıldı.
2028 yılında bir
göktaşı
• \\ASHINGTON (AA) -
Gökbilımcıler. 2028 \ihnda
bir göktaşının Dünya'nın çok
yakınından geçeceğini
bildirdiler. Uluslararası
Astronomi Birliği (UAB)
tarafından yapılan
açıklamada, daha önce hiç
görülmemiş bu göktaşının.
Dünya'nın 42 bin kilometre
yakınından geçeceği.
karşılaşma zamanının ise 26
Ekim 2028. Türkive saati ile
20.30"da olacağı belirtildi.
Osmantı arşivleri
• ANKARA (AA) - Osmanlı
İmparatorluğu'nun 600 yıllık
tarihıne ışık tutan. Sadrazam
Mustafa Reşıd Paşa'mn
1846'da kurduğu Hazine-i
Evrak Müdürlüğü'nden
günümüze ulaşan, bugüne
kadar kaderine terk edilmış
durumdaki 150 milyon adet
belge koruma altına
alınacak. Devlet Arşivleri
Genel Müdürlüğü. bu
amaçla "Bilgisayar
Otomasyon Projesi"
hazırladı. Projeyle. tasnif
edilen arşiv belgelerinin
görüntüleri. günün gelişen
teknolojisi kullanılarak
bilgisayara aktanlacak.
Emniyet Organize Suçlar Dairesi, sanıkları zengin ve güçlü avukatlarm savunmasmdan yakmıyor
w
Uyuşturucu kaçakçıhğında delîl zor'
EVtN GÖKTAŞ
ANKARA-Özellıkle uyusturucukaçak-
çılığı konusunda De\ let Gmenlık Mahke-
meleri'ndekı (DGM) rüş\et suçlamaları.
yargıya gü\r
enı zedelerken. Emnı\et Genel
Müdürlüğü Kaçakçılık \e Organize Suç-
larla Mücadele Daıre Başkan Yardımcısı
Ismail Çalışkan da. >argı sürecındeki şa-
ibelere tepkı gösterdı. Çalışkan. uyuşturu-
cu sanıklannın "güçlü vezengin aMikatlar"
bularak cezaevinden kurtulduklarını sö\-
ledı.
Ismai! Çalışkan. "Mahkemelerde görü-
len u\uşturucu da\alannı incelediğiniz za-
man. her sanığı en az 3 avukann sa\undu-
ğunu görü\orsunuz. Üstelik bu a\ukatlar
hem çok zengin hem de çok iyi sa\ unma \ a-
pıyoıiar. Sonunda baknorsunuz. kısa bir
süre sonra adamlar tahli\e olmuş ve kaçak-
çılık \apma\a de\am edi\oriar~ diye ko-
nuştu.
Uyuşturucu kaçakçılıgı ile mücadelede de-
• Başkan Yardımcısı Ismail Çalışkan, uyuşturucu kaçakçılıgı ve
organize suçlarla mücadelede, çok büyük problemlerle karşı
karşıya bulunduklannı, en büyük sorunun da "kaçakçılann
kullandığı cep telefonlannı dinleyememek" olduğunu belirtti.
lıllendirmenin çok zor olduğunu ka\deden >apılanmalıdır.~
Başkan Yardımcısı Ismail Çalışkan. uvıış-
turucu kaçakçılıgı ve organize suçlarla mü-
cadelede, çok büyük problemlerle karşı kar-
şıya bulunduklarını. en büyük sorunun da
"kaçakçılann kullandığı cep telefonlannı
dinleyememek'" olduğunu belirtti. Bu konu-
da teknik olanaksızlıklar içinde bulunduk-
Çalışkan. şunlan söyledi:
"L-\ uştTjrucu kaçakçılan. bu işi babadan
oğula tıpkı bir meslek gibiyapr>orlar. Üst dü-
ze\dekiler. bu işe eüni sürmü\orlar. Bu işin
cezası ölüm. fakat delillendirme zor olduğu
için kimse böyle bir cezaja çarptınlmı\or.
Çünkü kimse u>uşturucu kaçakçılığı >ap-
tığını itiraf etmhor. Gözahına alındığmda iti-
raflarda bulunan sanık. mahkemede her şe-
\i inkâr edi\or. Polis mahkemeve yeterince
delil sunanıiNor. sadece ifadeleıie yetinmek
zorunda kalı\or. Bu da nıahkûmhet için>e-
terli olmu\or. Sonuçta serbest kalı>orlar. Hâ-
kim \esa\cı. mahkûmhet için delil ister. ^'e-
teıii delil olmayınca. hukuk kurahna göre ser-
best bırakmak zorunda kalıyorlar. Bu neden-
le u\ uşturucu ile mücadele konusu yeniden
lannı kaydeden Çalışkan. kaçakçılann sık
sık telefon numarası değiştirdiklerinı. bu-
nun da operasyonlan olumsuz yönde etki-
lediğıni anlattı. Çalışkan. şunlan sö\ledr
Cep telefonu sonınu
"Cep telefonlannın dinlenmesi konusun-
da teknik imkânlardan \asalar çerçe\esin-
deyararlanamıj oruz. PTT'\ egidip dinlemek
istediğimiz numarayı bildiriyoruz. PTT de
cep telefonu dinlemek için yeteıii teknik im-
kâna sahip değil. Avrıca bu konuda hâkim
karan da gereldyor. Hâkim karan olsa bi-
le, cep telefonunu rahathkla dinleme olana-
ğımız yok PTT yeterli teknik imkânlan sağ-
lamadıkça sonuç alamıyoruz. Sabit telefon-
lan kola> lıkla dinlejebiliyoruz, ama cep te-
lefonlarını dinlemek kola\ olmuyor. Avrupa
ülkeleri bu konuda her türlü olanağa sahip-
ler. Uyuşturucu ile mücadelede işbirliği > ap-
bğınuz ülkeler.teknikimkânsızlıklanmızı bö-
medikleri için bize şüphe ile bakryorlar."
Çalışkan. uluslararası uyuşturucu kaçak-
çıhğının Türkiye için fazla tehlikeli bir bo-
yutu olmadığını söyledi. Kaçakçılığın ge-
nelde TIR'larla yapıldığmı anlatan Çalışkan.
yılda bir mih on ci\ anndaki TIR'dan ancak
yansını denetleyebildiklerini söyledi.
Uyuşturucu kaçakçılığından elde edilen
gelırın. bü\ük ölçüde teröre aktığını anla-
tan Çalışkan. Türkiye'de u> uşturucu kulla-
nımının abartıldığı gıbi çok yüksek olma-
dığını ileri sürdü.
McCartney
modası
Ünlü modacılar bu vılın sonbahar-kış
kreas\onlannı Paris'te sergileme\i
sürdürüşorlar. Eski Beatles ü\elerinden Paul
McCartney'in kızı desinatör Stella
McCartne>, PanYteki defılesinde. 1998-1999
Sonbahar-Kış Koleksiyonu ile adından sö/
ettirdi. Defile sonunda manken Helena
Christensen (sağda) ile biıiikte izle\icilerin
önüne çıkan Stella uzun uzun alkışlandı.
(Fotoğraflar: REUTER)
Uludağ'ı
kıırtarma
çabası
BURSA (Cumhuriyet) -
Bursa Barosu'nun önder-
liğinde TMMOB'ye bağlı
bazı odalarla kişi ve ku-
rumlar. 11 Ocak 1998 tarih-
li Resmi Gazete'de 19 tu-
rızm merkezı arasında yer
alan Bursa Uludağ Kış
Sporları Turizm Merkezi
karannın ıptali için Danış-
tay'a başvurdular.
Bursa Barosu'na bağlı
çok sayıda aviikat tarafın-
dan hazırlanan dilekçede,
Uludağ Mılli ParkTnın yüz-
de 52"sinin turizm merke-
zi ilan edilmesiyle. onan-
lamayacak doğa tahribatıy-
la karşı karşıya kalınacağı
öne sürüldü ve yürütmenin
durdurulması da istendi.
Dilekçede, BakanlarKu-
rulu kararıyla Uludağ'ın
özellikleri, ekolojik denge-
sı. ve çevreye etkileriyle
kamu yarannın gözetilme-
digi savunuldu.
Karann. ÇevTe Yasası ve
ÇED Yönetmeliği'ne de
aykm olduğunu belirtildi.
Çocuk kendisiyle barışık olmalı
Ailelerin
eğitilmesi gerek
ASITMAN ABACIOĞLLl
İZMİR-Alkol. siga-
ra ve diğerbağımlılık ya-
pıcı maddeleri kullanan
gençlerin aileleri, böyle
bir problemle karşılaş-
tıklannda ne N apacakla-
nnı bilmiyorlar.
Uzmanlar, bağımlı
olan çocuklannda ne tür
davranış değişikliği ola-
bileceğı konusunda ai-
lelerin önceden bilgilen-
meleri gerektiğini söy-
lüyorlar.
Ege Üniversitesi Beyin
Araştırmaları Merkezi
Müdürü Prof. Dr. Şaki-
re Pöğiin. gençler ara-
sında giderek yaygınla-
şan uyuşturucu kullanı-
rrana ilişkin. aılelere uya-
nlarda bulundu.
Prof. Dr. Pöğün. ba-
ğımlılığın. "psikok)jik>-e
fizikser şeklinde aynl-
maması gerektiğini vur-
gulayarak "Bazı tür mad-
delerin yoksunluk belir-
rileri çokdaha şiddetli oi-
makta,bazı maddelerde
ise ölüme sebep olabile-
cek doza ulaşılması daha
kolay. Ama neticede bun-
lann hepsibe\indebirta-
kım değişiklikler >apı-
yorlar. Beyne etkisi >ok-
tur gibi bir izlenim edin-
memek lazım" dedı.
e-posta : tan (a prizma.net. tr
Park alanı için tapuda 'İmar değişikliği yapılamaz' kaydı var
4
Camili Taksim^ açmazda
SÖYLESİ ATTİLA İLHAN
OKTAY EKİNCİ
istanbul Büyükşehır Beledışesı'nce
"Infragesellsenaftrürl m>eltplanung"
\e "MBH \apı Sağhğı Merkezi Ltd.
Şti." adlarındakı Alman \ e Türk fır-
malanndan oluşan bir ortaklığa yap-
tınlan "Taksim Kentsellasanm Pro-
jesi". mımarlık ve şehircilik konula-
nndaki tartışmalı önerılerın yanı sıra
bir dızi ">asal sorunlan" da içinde
banndım or.
Taksim'de üç a\rı yere değişik bü-
yüklüklerde "cami alternatifleri" de
önererek meydan üzerindekı "şeriat-
çı beklentilere" çözunı üreten proje-
nin özellıkle Taksim Gezisi"yle ilgili
eski tapu kayıtlanndaki "yeşü alan ko-
şulu" \üzünden gerçekleşme şansı
bulunmu>or. Projeyı yapan firmala-
nn "> abancı mimarlanna" ait Türki-
ye"demesleki hizmet ve |
sorumluluk üstlenecek-
lerine daır gerekli "yasal
izinlerin"TMMOB"den
ve Bayındırlık Bakanlı-
ğı'ndan alınmamış ol-
ması da aynı projenin
beledi)
r
ede ve Koruma
Kurulu'nda mcelenıp
onaylanması önünde en-
gel oluşturuvor. Çünkü
TMMOBve'lmarYasa-
sı'na göre proje sorum-
lusu olan mimar \ e mü-
hendislenn ulusal mes-
lek odasına kaydı ve Tür-
kıye'de geçici çalışma
ızınlen bulunmadan. uy-
gulamaya dönük ona>
ve ruhsatlann \enlmesı
de mümkün değıl...
tstanbul Büyükşehir
Belediyesı'nın "Tak-
sim'e Cami" hedefıne
hizmet etmek üzere
11.6.19% tarih ve 7816
sayılı bir "Koruma Ku-
rulu Karan"'na dayana-
rak 1997 > ılı Mart ayın-
da gerçekleştirdiğı Tak-
sim Kentsel Tasanm Pro-
jesi'ni yaptırma ıhalesi.
yine beledi>enm "da-
vet" ettiğı mımarların
büyük çoğunluğu tara-
fından "güdümlü ihale"
olduğu gerekçesiyle
"boykot'*edilmışti. Beledıve Başkan-
lıği'nın proje ücretiyleilgılı teklif \er-
melerıni ı^tedigı mımarlardan a>nca
bırde "proje açıklamaön raporu"ta-
lep etme»ı. bu raporlarda ancak "ca-
mi>v de yer bulma\ ı kabul eden" bü-
rolara ışin ihale edıleceğı ka\gısını
varartı. Minıarlar Odası da böyle bir
proje elde etme şöntemının "özgür
\c bilimsel tasanm ortamını \ok etti-
ği" gerekçesı\ le kabul edilemez oldu-
ğunu ılan edınce. ıhale\e katıhm ger-
çekleşmedı.
Bu boykot nedenı> le 13 çağnlı mı-
mardan sonuçta ancak "üç büronun"
teklif \ erdigı 11 Mart 1997 tanhınde-
ki ihalede, proje yapım ışı INFRA
(Alman) ve MBH (Türk) ortaklığın-
ca yüklenildi. Proje ihalesınde "4 ay"
gibi kısa bir süre konulmasına \ e ıha-
leye davet edilen mimarlann hemen
Koruma Kurulu'nda durum
Çoğunluğun olumlu
yaklaşması olası değil
Taksim ve çevresi T994'te belirlenen "Beicoğlu Kentsel StT
Alanı" içinde kaldığından. cami önerilenni de içeren yeni dü-
zenleme projesinin öncelikle tstanbul I Numaralı Koruma Ku-
rulu'nca onayı gerekiyor.
Kurulun bu projeye "yeşilışık" yakan 11A19%tarih ve 7816
sayılı kararında şu görüş benimsenmişti: "Önerilen alanda
(Taksim Gezisi Parkı) prensipolarak cami yapılabileceğine.ge-
nel bir meydan düzenlemesi kentsel tasanm projesinin getiril-
mesine_." Bu kararda imzası bulunan, dönemin Kurul Başka-
nı Prof. Dr. Semavi Eyice şımdi artık Boğaziçi'ne bakan 3 Nu-
maralı Kurul'da. Dığer ımza sahiplennden Arkeoloji Müzesi
Müdürü Alpay Pasinli ise geçen yıl Bursa Koruma Kurulu'na
atanmışken şimdı yeniden İstanbul 1 Numaralı Koruma Kuru-
lu'na geri döndü. Pasınli'ye "yers^mak" için I. Kumrdan alı-
nan üyenın de REFAHYOL döneminde de aynı görevden uzak-
lastınlan Prof. Dr. Ze\*nep Ahunba> olduğu öğrenildi.
î996'dakı. "Cami^jprensipte e\et" karanna karşı çıkarak im-
za atmayan Prof. Dr. Özer Erenman ile Doç. Dr. ZeİkiyeYenen
ise I. Kurul'daki üyeliklerini sürdürüyorlar. Diğer iki üye olan
mimar Kemal Akçay ile mimar Tanju Verda Akan'ın da Tak-
sim1
in "Cumhuriyet dönemini simgele>en çağdaş ve laik kim-
Bğine" du\arlı olduklan bilini\or...
Bu nedenle Alpay Pasinli, Kurul'a gerı dönmüş ola bile. te-
melinde "siyasi hedeffler" yatan bir "cami da\armasına" göre
biçimlenmiş kentsel tasanm projesi için Prof. Özerman baş-
kanlığındaki Koruma Kurulu çoğunluğunun bu kez de olum-
lu yaklaşması pek olası görünmüyor...
tümünün bu süreye de itiraz etmiş ol-
malanna rağmen. ihaleyi kazanan or-
taklığa yaklaşık "1 \il" çalışma süre-
si tanındı. Böylece "özdbirajTTcahk"
içinde Taksim'i yeniden planlamaya
başlayan INFRA-MBH ortaklığı. bü-
yük bir "gizlilik" içinde sürdürülen
"camili Taksim" proıesini geçen gün-
lerde İstanbul Büyükşehir Belediye-
sı'ne teslim ettı.
Tapuda 'park' koşulu
Taksim Gezısfnı de yeniden dü-
zenleven ve buradakı ıkı ayrı yere ca-
mi öneren proje işte böv lesi bir tartış-
malı ıhaleyle yapılmış olsa bile. bu ala-
nın tapu kayıtlanndaki "yeşilalan ko-
şulu". projedeki önerilere gerçekleş-
me şansı tanımıyor.
Beledıyenin, ortada henüz onavlı
\e şasal bir proje olmadan. "Biz bu-
rayı planlıyoruz" dıye-
rek geçen yıl "tahliye iş-
lemi" başlattığı Taksim
Gezisf ndeki işyerlerin-
ce açılan davalarda. Be-
yoğlu Tapu Müdürlü-
ğü'nün mülkıyete ılış-
kin açıkladığı belgeler
bir dizı "tapu şerhleri-
ni" de ıçeriyor.
Bu şerhlere göre.
Taksim Gezisi'nın mül-
kıyetı 1941 yılında İs-
tanbul Beledıyesi'ne
devredilirken. kütüğün
"be>anlar" bölümüne
belediyece "sanlama-
yacağuıa" \ e park ışle-
\ i dışında "başka şekil-
lerde kullanılama>aca-
ğma" dair hükümler ko-
nulmuş durumda. Ayn-
ca yine aynı şerhler ara-
sında "tmarplanı deği-
şikliği yapılarak başka
bir maksada tahsisedil-
diği takdirde tapu ka> -
dı yeniden Hazine'ye
geçer" şeklinde açık hü-
küm de bulunuyor.
lNFRA-MBH'nin ca-
mili projesi de temelde
bir "imarplanı değişik-
liği" olduğundan. bu
hükme göre beledıye-
nin böylesi bir planı
onaylaması "tapu ko-
şullanyla" çelişiyor...
İktidarlar, Anti/Kemalîst!
j smet Paşa, Gâzi'ye ve Inkılâbı'na, nerede, kım,
I ne maksatla 'muhalefete' kalkışırsa kalkışsın,
hep aynı 'hastalığa düçâr olduğunu' söylemiştir.
Diyor ki:
"...bizim siyasi bünyemize, eskiden beri şu
hastalık ânz olmuştur: muhalefette veya ikti-
darda bulunanlar -kendisi şahsen geniş yürek-
li ve serbest fikirli olsa da-; din cereyanların-
dan istifade etmek imkânı bulunursa, teşkilâ-
tiyla, maiyetiyle, siyasi bir menfeat olarak, mu-
vakkaten' diye, 'şimdilik' diye ondan istifade et-
meye kalkar. Kültürü müsâit bulunmayanlann
bile, bu sakat meylini yenmek mümkün olmu-
yor..." (Ismet Inönü, 'Hatıralar', cilt II. s. 204. Bil-
gi yayınevi, 1992)
Paşa, muğlak konuşmayı 'dıplomatça ifade'zan-
neden nesildendir; söylemek istediği basıt: Türki-
ye'de her siyâsetçi, kendisi dindar olmasa da,
'şimdilik' kaydıyla irticâdan yararlanmıştır. Hele
muhalefetler, kesinlikle böyle: Ittihat ve Terak-
ki'ye karşı, Hürriyet ve itilâf, Halk Fırkası'na kar-
şı Terakkiperver Fırka, Cumhuriyet Halk Parti-
si'ne karşı Demokrat Parti vs... bu, gerçekçi 'tes-
bit"\n yaşanmış kanıtı değıl de, ne? Genç Cumhu-
riyet'in başını ağntan, Nakşibendiler veSaid-i Nur-
si idi: inkılâba karşı her 'muhalefet' onları 'taban'
edinmeye kalkmış; neticede, onlara 'â/ef' olmuş-
tur: son yarım yüzyıla dikkatle bakarsanız, açık ve
seçik olarak, kimin kimi 'kullandığını' daha iyi gö-
rürsünüz.
Tesb/f'i yapmış olan Ismet Paşa, Hasan Âli
Yücel'ı, Reşat Şemsettin Sirer'le değıştirdiği an,
aynı kötü çareye başvurmuş olmadı mı? Geldığı-
miz yer belli: gizli açık tekkeleri, kaynağı ve mahi-
yeti belirsiz Media'sı. mediatique şeyhleri, ulema-
sı ve sokaktaki 'hazır kuvveti' ile, Türkiye'de irti-
ca, Meşrutiyet'te olduğu gibi, salkım saçak orta-
dadır...
Neresinden bakılsa. bugün...
Anadolu inkılâbı ve ihtilâli için, -Gâzi'nin tâ-
biriyle, 'ıslah edilecek şey, iktisat ve maarif'ûv,
daha izmir iktisat Kongresi'nde, 'hâkimiyet-i mil-
liye' kadar, 'hâkimiyet-i ıktısâdıye'ye de ehemmi-
yet atfettiğini, konuşmamış mıydık? Ona göre,
bunlardan birisi olmadı mı, öbürü de olamazdı; o
yüzden, 'erken'Cumhuriyethükümetleri, hemhalk-
çı hem devletçiydiler; Başvekil ismet Paşa, 'kamu
öncülüğünde planlı sanayileşme projeksiyonu 'nun
nasıl oluştuğunu, şöyle anlatmıştır:
"...plan meselesini, 1932'de Rusya'ya yaptı-
ğım seyahatin başlıca hedeflerinden biri ola-
rak düşünmüşümdür. (...) Nitekim Sovyet Rus-
ya'dan planı, ihtiyacımıza göre ciddi birtedbir
olarak düşünmek kanaati ve karan ile dön-
düm. Rusya'da kararlaştırdığımız üzere, tecrü-
beli bir Sovyet uzmanı olan prof. Orlof başkan-
lığında bir heyet Türkiye'ye geldi, üç dört ay gi-
bi kısa bir zamanda bize, olumlu, uygulanma-
sı mümkün bir plan verdi..."
"...Sovyet uzman heyeti, daha mühim olarak
bize demir ve çelik endüstrisine girmek lüzu-
munu telkin etmiş, bu yola götürmüştür; görüş-
memiz esnasında bana, memlekette demir ve
çelik endüstrisi kurmak lüzumunu anlattığı za-
man, memleketin bu endüstriyi kuracak halde
bulunduğunu, kesin olarak temin etmiştir..."
(Aynı eser, s. 278)
Cumhuriyet'in 'kalkınma hamlesi' doğru baş-
lamıştı; oysa, -gizli sömürge- Devlet-i Aliyye'den
müdevver 'iş muhiti' liberallik istiyordu; o devirde,
muhalefet demek, nasıl laiklikten ta'viz manasına
geliyorsa; aynı şekilde, halkçı/devletçi tutumdan
da, ta'viz manasını içeriyordu: Terakkiperver Fır-
ka, 'liberal'dlr, 'Serbest Fırka' -adı üstünde- '//-
öera/'dir; savaş sonrası, demokrasiye geçiş süre-
cinde kurulan ilk 'muhalefet' partisi Millî Kalkın-
ma Partisi, 'liberal'dir; sonradan 'resml muhale-
fef/'temsil edecek Demokrat Parti de, gerçekte,
CHP'nin sivil/liberal kanadından başka bir şey de-
ğildir.
Tuhafama gerçek: aynı Ismet Paşa, 1950 ve 1954
mağlubıyetlerinden sonra, yavaş yavaş, liberallığin
'nimetlerini' keşfetmeye başlar, o gün bugün, Mer-
kez Sağ/ Merkez Sol yönetimler, Türk ekonomi-
sini inkılâbın rayından çıkarmak için, ne cambaz-
lıklar yapmışlardır, hep biliyoruz. Neresinden ba-
kılsa bugün, Türkiye en bayağı, en görgüsüz, -de-
yim yerindeyse- en 'lümpen' liberal ekonomiyi ya-
şamaktadır.
Aksini, kim iddia ederse etsin...
Ardı ardına, kimsenin inkâr edemeyeceöi, iki
'tesbit': Türkiye'de bugün, 'Kemalist'Inkı-
lâb ve ihtilâl'in karşı olduğu, hızlı döneminde
ısrarla savaştığı, iki eğilim -üstelik 'kemalist' eti-
ketler altında- iktidardadır. Türkiye'yi, kamu ön-
cülüğünde gerçekleştinlen yedi büyük sanayi komp-
leksi aşamasından. 'özelleştirme' ve küreselleş-
me' rezaletine getiren de. bu iktidarlardır Imam/ha-
tip liseleri ve Anadolu liseleri ikiliğiyle. Tevhid-i
Tedrisat Kanunu'nu delen, ülke aydınlarını lâik/
anti-lâik diye ikiye bölen de, bu iktidarlardır.
Bilmem ama, aksini kim iddia ederse etsin. ba-
na 'Türkiye'de, siyasi yönetime aksi/inkılâpçı
(tasrih ediyorum, anti/kemalist) kadrolar hâkim-
dir' demek, hiç de gerçeğe aykın görünmüyor:
aralarındasürüp giden çekişme, inkılâbın tamam-
lanmasıyla ilgili değil, son zamanlarda iyice orta-
ya döküldüğü gibi, çıkar ya da bireysel güç hesap-
larıyla ilgili, 'al gülüm, vergülüm' pazarlıkları!
http:// www. prLzma.net tr/ A İLHAN
http://www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm