Katalog

5 ŞUBAT 1998 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, ABD'yi Irak'a karşı askeri güç kullanmaması için sert biçimde uyardı Dihıyasavaşıçıkaböir'ABD Başkanı Bill Clinton'ın 'yaygaracı" davranışmı eleştiren Rusya lideri tehlikeye dikkat çekerken Bağdat sekiz başkanlık sarayını bir ay süreyle BM denetimine açabileceğini bildirdi. Dış Haberler Servisi- Rusya De\ let Başka- nı Boris Yettsin ABD Başkanı Biü Ointon'ın Irak'a karşı tutumunun bir dünya savaşma yol açabileceğini söyledi. Yeltsin'in sözlennin da- ha sonra Kremlin tarafindan düzeltildiğini açıklayan Washington knzıe diplomatik bir çözüm bulmak ıçin "zamanın tükenmekte" olduğunubildirirken, Irak'ın krizın patlak ver- mesine neden olan başkanhk saraylannı bir ay süreyle BM denetimine açmayı önerdığı bil- dirildı. Interfaks ajansınm habenne göre Yeltsin televizyondan da yayımlanan konuşmasında "CBrrton'ın hareketieribir dünyasayaşınayol açabiür. Çok yaygaraa davranryor. İnşan bu tür silahlânn karşısında dahadikkatiiolmalı; savas. uçaklanyla, bombalariatebditkrsavur- mamah" dedi. Kremlin Sarayı Sözcüsü SeTgey Yastr- yembski, Yeltsin'ın üçüncü dünya savaşı ıle il- gili sözlenni Amerikalı gazetecilerin yanhş tercüme ettiklerini ve abarttıklannı söyledi. Yeltsin'in "ABD Irak'a sakhnrsa. bu dunya savaşınayolaçabflir'' dediğini söyleyen Yastr- yembski, buradan Rusya'nın ABD'ye saldi- racağı sonucunun çıkanlamayacağrm, Yelt- sin'in yalnızca olaylann nasıl kontrolden çı- kabileceğinı ifade etmeye çahştığmı anlattı. Beyaz Saray Kremlin'inbu açıklaması üzeri- ne Yeltsin'in sözlerinin sonradan "düzeltildi- ğini" açıkladı. Yeltsin aynca Irak kriziyle ılgilı olarak Fransa Cumhurbaşkanı JacquesChiracve İn- giltere Başbakanı TonyBlair ıle telefonda gö- rüştü. Mısır Dışişleri Bakanı AmrMusa, Irak'm 8 Başkanlık sarayuun bir ay süreyle denetime açılmasma izin verdiğini bildirdi. Musa, Ka- hire'de düzenlediğı basın toplantısmda, lrak Dışişleri Bakanı MuhammedSaideiSahafile dün bir telefon görüşmesı yaprığını söyledi. Musa "El Sahaf, Irak'm 8 adet başkanhksa- rayının uluslararası uzmanlar tarafindan de- nedenmesine izin verdüderini bOdirdi" dedi. Amerikan televizyon kanah CNN'ın. Bağ- dat"dan kımliği açıklanmayan kaynaklara da- yanarak verdiği haberde de BM Gü\enlik Konseyi'nin 15 üyesinden her birinin. 2'si Irak'taki kitle imha silahlannı denetlemekle görevli BM Özel Komisyonu'ndan (UN- COM) olmak üzere 5'er müfettişle birlikte saraylara girmesine izin verileceği belirtildi. ABD yönetimi bu karan "soğuk" karşıla- dı.L'NSCOM tarafindan yapılan açıklamada da saraylann denetime açılmasının yetersiz olacağt belirtilerek, Güvenilk Konseyi'nin tesislere güvenli ve koşulsuz giriş istediği açıklandı. "Irak'ta kitle imha sflahı yok* BM Genel Sekreteri Kûfi Annan'ın kimya- sal silah danışmanı Rus Anatoli Kuntseviç, Irak'm kitle imha sılahı olmadığını ileri sür- ASHINGTON TÜRKÎYE 'NtN DESTEĞtNDEN EMİN ABD, lıı< iılik komısıuHİa rahat Dış Haberler Servisi - ABD Savunma Bakanı WU- liam Cohen, Irak'a yönelik olası bir askeri müdahale st- rasında Türkiye'deki lncir- lik Üssü'nün kullanılabıle- ceğini ima etti. Senato Silahh Hizmetler Komisyonu' nca düzenlenen bir toplantıya katılan Co- hen, Irak'a yönelik bir ope- rasyonun, bu ülkeye "ağır birdarbe" vurmayı hedefle- yen "ştddetH" bir saldın ola- cağını bildirdi. Toplantı sırasında. komis- yon üyesi Senatör Joseph Lieberman, Türkiye ile Su- udi Arabistan'ın ABD'nın bölgedeki iki önemli mütte- fıği olmasına karşın Anka- ra ile Riyad'ın topraklann- daki askeri üslerin kullanıl- masına izin vermemelenni anlayamadığını ve bundan rahatsız olduğunu belirtti ABD Savunma Bakanı ise Lieberman'a karşıhk olarak "Irak'a karşı birope- rasyon düzenlenmesi duru- munda, önceden hazırladı- ğumz harekat pianlaruıı ay- nen uygulayabileceğimiz ve müttefiklerimizin desteğini sağlayacağımızdaneminim'" dedi. Cohen toplantıda yaptığı konuşmada, Irak ite- UNS- COM arasında yaşanan bu- nalımın en iyi çözümünün hâlâ diplomasi olduğuna ınandığını söyledi. Cohen, buna karşın askeri güç kul- lanımı söz konusu olursa harekâtın öncelikli amacı- nın lrak'ın kitle imha silah- lannı kullanma kapasitesini olabildiğince kısıtlamak ve • Senato'da konuşan ABD Savunma Bakanı William Cohen "hazır" operasyon planlanm uygulayacaklanndan ve Türkiye'nin destegini alacaklanndan emin olduğunu söyledi. askeri komuta-kontrol mer- kezleriyle Cumhuriyet Mu- hafizlannı imha etmek ola- cağını belirtti. ABD'nin hedefınin Irak lideri Saddam Höseyin ol- madığını vurgulayan Cohen "Baskanınuz askeri müda- hale karan alırsa, bütün Körfez ülkelerinin bize des- tek vermesini bektiyonız" dedi. Savunma Bakanı, olası bir saldın durumunda tsrail ile yakın işbirliği yapılaca- ğını söyledi. A BD 'Lî SENA TÖR McCAIN YÖNETÎMÎ ELEŞTÎRDİ 'Türkiye'yi ihmalin bedelini ödüyoruz' Rusya. Fransa, Çin, Arap dünyası ve birçok ülkenin karşı çıkmasına karşın ABD Körfez'de askeri varhğını güçlendiriyor. dü. Kuntseviç "ABD wmüttefiklerinin Irakta imhaedebflecekkrihedeflerin olmadığıru'' be- lirtti. Anlaşmazlığı gidermek için "somut öneri- ler" getirdiği bildirilen Fransız temsilcı Bert- rand Dufourcq' dün Irak liden Saddam Hü- sevin'le görüştü ve kendisıne Fransa Cumhur- başkanı Jacques Chirac'ın mektubunu sundu. Chırac'ın mektubunu değerlendireceğini, dengeli siyasal bir çözüme ulaşmaya da önem verdiğini belırten lrak lideri, Rusya ve diğer taraflann da krize çözüm bulmak için ciddi ça- ba gösterdiklerini söyledi. Fransa Dışışlen Bakanı Hubert Vedıine, ülkesinin Irak'a yönelik bir askeri müdahale- nin etkili olacağına inanmadığını söyledi. Fransa Senatosu Dışilişkiler Komisyonu'nda konuşan Vedrine askeri müdahalenin Saddam Hüseyin'in otoritesıne gölge düşürmek yeri- ne büyük sayıda insan kaybına yol açacağıru ifade etti. Vedrine, Ortadoğu banş sürecınde kilitlenmenin aşılması için uluslararası ca- mianın ve ABD 'nin gösterdiği çabalann et- kisiz kaldığı bir dönemde, askeri müdahale- nin Ortadoğu'da şok etkısi yaratacağını kay- detti. Albright Körfez'e dönecek ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albright ve lngılız meslektaşı Robin Cook'un Irak'a karşı olası asken saldınlar için siyasi ve lo- jıstik destek sağlamak amacıyla Körfez ülke- lerini ziyaret edeceklen açıklandı. Cook. "Gerekdijnlogyoluyla obun, gerek askeri güç yotuyla obun lrak'ın BM silah de- netimlerine karşı olan tavnnı değjştirtmekte kararholduklannı" bildirdi. "Irak'ın neolur- saotsun BM kararlanna uymasuusağtamak" yolunda ABD'ye destek veren tngıltere'nin Körfez'e bir uçak gemisı, iki destroyer vebir nükleer denizaltı gönderdiği bıldirilıyor. Çin ve Rusya'nın dışişleri bakan yardım- cılan ise dün Pekın'de bir araya gelerek kri- zi görüştüler. Çin Başbakanı Lı Peng, ABD'yı dünyaya hakim olmak istemek ve başka ülkelenn içışlerine müdahale etmekle suçladı Li, ABD'de yayımlanan Chına lnfor- mation adlı dergide yayımlanan söyleşide U ABD her zaman kendi yasalannı uiuslara- rası yasalaruı üstüne ko> nıa\a çabşıyor ve di- ğer ülkderin de ABD yasalanna uymalannı şart koşuyor. ABD'nin Dümanın Hakimi oi- ma iste^niasla kabuledemeviz, kimsede bu- nu etmeyecektir'" dedi. İnciriik'te durum Albright: Araplar bizi destekleyecek VVASHINGTON (AA) - ABD Senatosu Üyesi John McCain, Irak'a karşı gerçekleştirilecek bir askeri operasyon için Türkiye ve Suudi Arabistan'ın desteğine "gereksinim" duyulduğunu söyledi. Vietnam Savaşı'nda tutsak düşen ve birkaç yıl savaş esiri olarak yaşayan Senatör McCain, ABC televızyonunda Irak bunalımıyla ilgili sorulan yanıtlarken "Askeri bir harekât kaçırulmaz gibi görünüyor" dedi. Savunma uzmanı John McCain, Türkiye ve Suudi Arabistan'ın üslerin kullanılmasına izin vermemesininm, hava operasyonlannın gücünü olumsuz etkileyeceğini belirterek "Umanm bu destek sağlanır. Aib yıh aşkın bir süredir, Türkiye ve Suudi Arabistan'ı ihmal etmenin bedelini ödüyoruz7 ' diye konuştu. Dış Haberier Servisi - ABD Dışışlen Bakanı Madeleine Albright lrak ile kri- zin diplomatik yollardan çözülememesi durumunda Arap ülkelennin bir ABD as- keri harekâtına destek vereceklerinden • emin olduğunu söyledi. Albright, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek ıle görüşmesmden sonra yap- tığı açıklamada "KrizidiplomatikyoUar- dan çözmeyi tercih ediyoruz, ancak bu yöntem başansıznga uğrarsa, bunun do- ğuracağı ciddi sonuçlann sorumhıluğu da Irakyönethnine ait olacaknr" dedi. Albright'm nabız yoklamak üzere çık- tığı dört günlük Ortadoğu ve Körfez ül- kelen turunu tamamlayarak dün lrlanda üzerinden Washington'a gitmek üzere Kahire'den aynldı. Albright uçakta gaze- tecilere yaptığı açıklamada, "Arap ülke- leri bizim gibi diplomatik çözümden ya- na. Ancak liderlerden hiçbirisi. 'ülkene dön ve başkanagüç kuUanmamasinı söy- le' demedT dedi. Kuveyt, Pentagon'un 1991 yılındaki Körfez Savaşı'ndan bu yana en Irak'a yapılacak en büyük saldın olacak dediği askeri operasyonda, ABD'nin yanında yer alacağını belirtti. Suudi Arabistan ve Bahreyn, bu konu- da söz vermezken Albright askeri bir operasyon düzenlenmesi halinde her iki ülkenin ABD'nin yanında yer alacağın- dan emin olduğunu söyledi. lncirlik Hava Üssü'nde dün sabah erken saatlenlen itibaren yoğun uçuş trafığı yaşan- dı lncırlik'ten 06.00-08.00 saatleri arasında 2 adet KC-15 tanker uçaği, F-15 ve F-16'lar- dan oluşan 12 adet savaş uçağı havalandı. 08.50-09.35 saatleri arasında ise 8 savaş uça- ğı ve bir tanker uçağı usse iniş yaptı. Os yet- kilileri. uçuşlann eğitim amacıyla yapıldığı- nı söylediler. ÜBAREK TEN MESAJ Arap Birliği lideri Irak'ta Dış Haberler Servisi - Arap Birlığı Genel Sekreteri tsmetAbdüimecid, Irak knzine çö- züm bulmak amacıyla başladığı diplomatik turlann ilk durağı olan Ürdün'de dün Dışiş- leri Bakanı FayezTarawhen ile görüştü. Ab- dülmecıd, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mü- barek'in ısteğı üzerine Ürdün zıyaretinin ar- dmdan lrak lideri Saddam Hüseyin'le görüş- mek üzere dün Bağdat'a gittı. Abdüimecid, Mübarek'in Saddam'la yapacağı görüşme sırasında "Arap dünyasının Irak'a karşı as- keri güç kullanılmasından yana olmadığınui ve diptumatik çözüm şansuun vmlmesi ge- rektiğûün alonı çizmesinr istediğinı söyle- di. Irak'ane gibi önerilerle gittiği konusun- da bilgı vermekten kaçınan Abdüimecid, Saddam ve diğer Iraklı yetkililerin göruşle- nnı alacağını söyledi. JSlETANYAHUALBRİGHT INÖNERÎSÎNÎREDDETTÎ Israil Irak 9 a bu kez lık verecekkarşıl Dış Haberier Servisi - tsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, VVashıngton yönetiminin Irak'm olası bir füze saldınsına karşılık verilmemesi yönündeki isteğini reddetti. İsraıl'de yayımlanan Haaretz gazetesine göre ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albright, geçen cumartesi günü Netanyahu ıle Kudüs'te yaptığı görüşmede, lrak'ın 1991 körfez Savaşı'nda olduğu gibi Israil'e füze saldmsında bulunması durumunda Israil'in saldınya karşılık vermemesini istedi. Benyamin Netanyahu ise Albright'a bu konuda güvence vermediği gibi lrak'ın lsrail'e saldırması durumunda misılleme yapılacağını söyledi. Gazeteye göre Albright İsrail'in misillemede bulunması durumunda, bunahmın gerçek nedeninin dünyanm gündeminden düşeceğini ve Arap ülkelennin ABD'nın sertlik yanlısı politikasına verdiği desteğin azalmasına yol açacağmı belirtti. Netanyahu, önceki gün lrak'ın Israil'e saldırma olasıhğının çok düşük olduğunu. ama yine de Israil ordusunun ve hükümetin bir saldınya karşı hazırlıklı olduğunu söylemişti. Üst düzey ordu yetkilileri, Irak lideri Saddam Hüseyin'in, ABD öncülüğündeki bir operasyonun kolruğunu tehlikeye düşürmesi durumunda lsrail'e saldırmayı deneyebileceği uyansında bulunuyorlar. lrak'ın Birleşmiş Milletler (BM) nezdindeki Daimi Temsilcisi Nizar Hamdun, ülkesinin lsrail'i vuracak yetenekte olmadığını ve uzun menzilli füzelere sahip olmadığını bildirdi. Temsilci, "Irak'ın ne uzun menzilli fuzesi ne de lrîmyasal ya da biyolojik silahı var. Hepsi de yok edüdi" dedi. Amerikan CNN televizyonunun sorulannı yatutlayan Hamdun, lrak'ın Israil'i vuracağı yönünde hiçbir açıklamada bulunmadığını belirterek ülkesinin elinde hiçbir kitle imha silahı bulunmadığını söyledi. s. Körfez'deki her krizde olduğu gibi bu kez de tsraillüer künyasal saldın korkusuyla gaz maskelerine hücum ettikr. ADDAM KORKUTUYOR İsrail ilaç ve aşı peşinde KUDÜS (AFP) - Körfez'deki gerilim artarken lrak'ın kimyaSal ve biyolojik silahlarla saldınya geç- mesinden korkan israil'in ABD'den istediği ılaç ve aşılann yakında geleceği bildirildi. ABD Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Israil yönetimi- nin Antraks mikrobunakarşı ABD'den antibiyotik ve aşı talep ettıği, NV'ashington'un da bu isteği kabul et- tiği bildirildi. Israil hükümetinın aşı, panzehır, gaz maskesi ve diğer koruyucu ekipmanm alımı ıçin 68 milyon dolar ödenek ayırdığı belırtiliyor. Israil'de yayımlanan Maariv gazetesı, Körfez'deki knzın artması üzerine ülkedeki ilaç fabrikalannm tam vardiya çalıştıklannı ve 10 gün içinde binlerce doz an- tibiyotik ürettiklerinı yazdı. Gazetedeki habere göre ABD dışındaki ilaç üreti- cilenndende iki haftaiçinde lsrail'e ilaç sevkiyatı ya- pılacak. Ilk sevkiyattaki ilaçlann. îsrail'e yönelik bir saldın karşısında ülkenin saldından en zarar görecek ve etkilenecek orta kesiminde yaşayan halka dagıtı- lacağı belirtiliyor Irak'daki kitle imha silahlannın denetıminden so- rumlu UNSCOM'un başkanı Rkhard Butfer'ın son hazırladığı raporda lrak'ın elinde Israil'i yok edecek güçte kimyasal silah bulunduğunu açıklaması üzen- ne ülkede büyük bir panik başgösterdi. 1991 yılındaki Körfez savaşı sırasında Irak lsrail'e 39 Scud füzesi firlatmış, Tel Avi\ bölgesinde 2 kişi ölmüş, yüzlerce kişi yaralanmıştı.