Katalog

14 KASIM 1998 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Ankara krize gömülüyop' • BRÜKSEL(AA)- Beiçika'nın yüksek tırajlı muhafazakâr La Libre Belgique gazetesinin 'Ankara krize gömüiüyor' başlıklı haberinde. "Mesut Yılmaz'ın birçok cephede dövüşen laik hükümetinin desteksız kaldığı" ifade edildi. 1982'denbuyana hıç bir hükümetin 5 yıllık yasal süresıni dolduramadığına dikkat çeken gazete, "ABD'nin desteklediği laik ve stratejik bır ülke' olarak tanımladığı Türkiye'nin, iç ve dış krizlerle mücadele ettiğim vurguladı. Haberde, "Şu sıralarda 200 bin asker doğuda PKK mılıtanlanna yönelik operasyon yapıyor" ifadeleri yer aldı. Rusya-Japonya ortak bjldirisi • MOSKOVA (AA> Rusya Devlet Başkanı Bons Yeltsin ile Japonya Başbakanı Keıze Obuçi, Ikinci Dünya Savaşı'ndan miras kalan toprak sorununun çöziimü yolunda bir adım atarak dün. Moskova Bildirisı adlı bir belgeyi ımzaladılar. "Rusya Federasyonu ve Japonya arasında Yapıcı Ortaklık Kurulması Bildinsı' adını taşıvan belgede, tartışmalı Kuril Adalan'nda ortak ekonomik çalışmalar yapılması ilkesi yer aldı. Rusya. bu bildiriyle birlikte, Kuril takımadalannın bazılannın statüsünün tartışmalı olduğunu resmen benimsemiş oldu. Yeltsin'in elçisi serbest • MOSKO\A(AA)- Rusya Devlet Başkanı Bons Yeltsin'in, Çeçenistan'da 6 ay önce kaçınlan temsilcısi Valentın Vlasov serbest bırakıldı. BirKremlin sözciisünün yaptığı açıklamaya göre. Içişleri Bakanı Sergey Stepaşin, Yeltsin'e. Çeçenistan tçışleri Bakanlığı'na bağlı bıriiklenn Vlasov'u ^ serbest bıraktığını haber verdi. lnterfax ajansı da, Içişleri Bakanı Stepaşin'e dayanarak, Rusya'nın Vlasov "un serbest bırakılması için fıdye ödemedıginı duyurdu. Enver İbrahim hak arıyor • k l ALA LUMPUR (AA)- Malezya'da eski Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Enver tbrahim"in, Başbakan Mahathir Muhammed'in anayasayı ihlal ettiği gerekçesiyle hakkını aramak için mahkemeye başvurmayı planladığı bildirildi. Emer yaptığı yazılı açıklamada. Başbakan Mahathir" in. kendısini bakanlık göre\ınden azletmesiyle mücadele etmeye karar verdiğini kaydettı. Enver, azledilmesinin yasadışı ve anayasaya aykın olduğunu öğrendığıni belirtti. Avusturya'da polis skandalı • VİYANA(AA)- Avusturya hükümeti, uzun zamandır tartışılan ve telefon dinlemeye olanak tanıyan yeni güvenlik yasasını önceki gün kabul ederken Içişleri Bakanlığf ndan bazı üst düzey memurlann gizli bilgiîeri özel dedektiflere sattığı ortaya çıktı. Avusturya Emniyet Müdürü Michael Sika da skandalın varlıgını kabul îderek Viyana'da ondan fazla avukatın bürosunda y'apılan aramada Içişleri BakanlığTnaaıt gizli jilgilere rastlandığını jelirtti. Kamboçya'ya senato • PHNOMPE\H(AA)- Camboçya Kralı Norodom îıhanuk. rakip siyasi ıderlerin, yeni koalisyon lükümeti anlaşması ıvannca parlamentonun ıst kanadı senatoyu urmak konusunda nJaştıklannı açıkladı. Lral. yayımladığı çıklamada. muhalefet deri Prens Norodom .anariddh'in. Ulusal leclıs'in başkanı olarak tanacağını, eskı başkan hea Sim'in de yeni ;natonun başkanı lacağını kaydetti. lkedeki en büyük siyasi rizin çözümlendiği îlirtıldi. Irak'amüdahaleyi destekleyenlerin sayısı artarkenBağdat'ın sonumuduBM Genel sekreteri, arabuluculuktankaçmdı Âınıan, araya girtnek istemiyorDış.HaberterServisi-ABD, Irak'a saldın düzenleme ko- nusundaki kararhlığını sürdü- rürken Bağdat yönetimi, Bir- leşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofi Annan'm ara- bulucuiuk için Irak'a gitmeyi düşünmediğini açıklamasına karşın BM'nin duruma müda- hale etmesıni istiyor. Ulusla- rarası topluluğun frak'a bir hava saldmsı düzenlenmesi- ne yönelik destegi artarken Arap ülkeleri de bunalımın başlıca sorumlusunun Irak li- deri Saddam Hüseyin olduğu- nu dıle getiriyor. ABD Savunma Bakanı \Viüiam Cohen'in önceki gün VV'ashıngton'ın oyun oynama- • ABD'nin Körfez'deki askeri varlığını iyice arttırmasına karşın bazı üst düzey yetkililer, olası bir saldınnın on günden önce gerçekleşmeyeceğini belirtiyorlar. dığını ve ABD'nin eyleme geçmeye hazır olduğunu açık- lamasına karşın dün NYashing- ton Post gazetesine bilgi veren bazı ABD'li üst düzey yetki- liler, olası bir saldınnın on günden önce gerçekleşmeye- ceğini belirttiler. Yetkililer, ABD Başkanı Bül Clinton'ın gelecek hafta başında Asya gezısine çıkacağını anımsata- rak, operasyonun Clinton'ın gezisi sırasında yapılmayaca- ğını, bu süre içinde soruna diplomatik çözüm bulunma- sının umulduğunu söylediler. ABD Savunma Bakanı VVUtiam Cohen, Saddam Hü- seyin'in herkesi bıktırdığını söyleyerek Bağdat'ın Güven- lik Konseyi kararlanna uyma- yı düşündüğü yönünde hiçbir gösterge olmadığını belirtti. BM Genel Sekreteri An- nan'ın Bağdat'a gitmeyi dü- şünmediğini söylemesine kar- şın Irak, soruna BM aracılı- ğıyla diplomatik çözüm bu- lunması yönündeki ısrannı sürdürüyor. Başbakan Birinci Yardımcısı Tank Anz, Irak'ın BM silah denetçileriyle işbir- liğini kesmesıyle ortaya çıkan bunalımı çözebilecek tek kişi- nin Kofı Annan olduğunu yi- neledı. tktidardakı Baas Partisi'nin yayın organı El Tavra gazete- si, Kofi Annan'a, soruna dip- lomatik çözüm bulunması için çaba göstermesi çağnsı yaparken bu çağnnın Irak ABD'den korktuğu için yapıl- madığının altını çizdı. Gazete- de, "Güvenlik KonseyTnin so- runa banşçı çözüm bulunma- sı ve saldın oİasılığmın önlen- mcsi için daha ciddi ve karar- Fırtına bulutlan toplanıyor Körfez'de bulunanlar nTîi 14 savaş gemisi S Tomahawk Cruıse tüzesı Tomahawk 174 savaş uçağı - 50'sı USS Bsenhower'de - diğertefmın çoğu Suudi üslermde 23 bin 500 asker çoğu gemıhrde göm yapıyor INGILTERE 12 Tomado bombardtman uçağı Kuveytte üsienmtf Körfez'e konuşlandırılan ABD/lngiliz güçleri TÜRKİYE ' " Beklenen ABD takvfye gücü 15 «avaş gemiaj S'sı Tomahawk Crvıse tuzelenyle 266 savaş ç g - bazılan USS Entetpnse uçak gemisınden - û m o Garcıa adasmda ûstenmıy 12S-52 bombatiıman uçağt B r f u u Wood gemisi 20.000 kadar J •sker 4 500-6 000 kara pyadesı b bir tavır takınmasını istijtj- ruz. ABD'nin saldırgan hıtu- mu karşısında Konsej 'in ser- güediği kararsu rutum kunı- mun güvenilirliğine zarar ve- riyor" denildi. Gazetede yer alan makalede. "Hiçbir yetki- si obnadan Irak'a saldırmak için sürvkli bahane arayan Ls- terik veöfkeli Amt'rikan boğa- sını ancak Kofi Annan ve Gü- venlik Konseşi durdurabflir" yorumu yapıldı. Bir arabuluculuk girişimi için önümüzdeki günlerde Bağdat'a gitmeyi tasarlama- dığını belirten Kofı Annan. dün Güvenlik Konseyi'nin da- ımi üyelen İngiltere. Çin, Fransa, Rusya ve ABD'nin temsilcıleriyle bir araya geldi. Toplantınm sonucuna ilişkin henüzbiraçıklamayapılmadı. Annan'm sözcüsü Fred Eck- hard, bugünkü bunalımla ge- çen şubat aymda yaşanan ve Kofi Annan'ın arabuluculu- ğuyla çözümlenen gerginlığin farklı boyutlarda olduğunu, şubat ayında Bağdat > önetimi- nin uzlaşmaya hazır olduğunu söyledi. Eckhard, •'Annan, I- rak'ın BM kararlanna tanıa- men u>Tna\a hazırlandığını açıklamadıkça >e Güvenlik Konseyfnin tam desteğini al- madıkça Bağdat'a gitmcye- cek" dedı. Araplar Saddam'ı suçluyor Daha önceki bunalımlarda Saddam Hüseyin'e destek ve- ren Arap ülkeleri bu kez buna- lımın sorumlusu olarak Sad- dam Hüseyin'i gösterip I- rak'ın geri adım atmasını ister- ken uluslararası topluluğun olası bir saldınya verdıği des- tek artıyor. ingiltere Başbaka- nı Tony Blair, Irak'ı bir kez daha uyararak "Saddam hiza- ya gelmeli. Gelmezse. bunun doğuracagı sonuçlara katta- nır" dedi. Japonya da Irak'a BM silah denetçileriyle işbirliği yapma çagnsını yinelerken, Kanada, Irak'a yönelik bır saldınya destek vereceğini açıkladı. Fransa, ABD'nin, Irak'ın Gü- venlikfKonseyi kararlanna uy-. ması gerektiği yönündeki * görüşünü paylaştıgînı belirtti. Altı soruda Körfez bunalımı Bunalım nasıl başladı? Irak neyl savunuyor? Irak'ın 2 Ağustos 1990'ta Kuveyt'i işgal etmesi üzerine Bırleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi. insani yardımlar dışında Irak'la tüm ticari ve finansal ilışkilerin kesilmesini içeren yaptınm karan aldı. ABD'nin Bağdat'ı bombalamasıyla sona eren savaşın ardından Konsey, Irak'a. yaptırımlann kaldınlması için kıtle ımha silahlannı yok etmesi koşulunu getirdi. UNSCOM nedir? BM Güvenlik Konseyi'nin, Irak'ın biyolojik, kimyasal ve balistik kitle imha silahlannı yok edip etmediğini denetlemekle görev lendirdiği özel komisyon. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) da nükleer silahlann yok edilmesinden sorumlu. Son bunalım ne zaman basladı? Irak'ın, 31 Ekim'dede UNSCOM'un denetleme çalışmalannı durdurduğunu açıklamasının ardından patlak verdi. Yasaklanan silahlann tümünü yok ettiğini söylüyor. BM Güvenlik Konseyi'nden 8 yıldır uygulanmakta olan yaptınmlan kaldırmasını isteyen Bağdat, UNSCOM denetçılennın ABD, ingiltere ve lsrail için casusluk yaptıklannı da ileri sürüyor. UNSCOM denetçileri ne yaptı? Irak'ın elinde bulunan 38 bin kimyasal silah parçası, 474 bin litre kimyasal silah yapımında kullanılan madde. 48 operasyonel füze, 6 füze rampası ve 30 özel kimyasal ve biyolojik füze başlığı yok edildi. 50 bin Jitre ölümcül mıkrop üretme kapasitesindeki bir fabrika havaya uçuruldu. Yapılması gereken ne kaldı? Kımse bilmiyor. UNSCOM bazı füze başlıklarıyla, biyolojik silah üretimindc kullanılan 17 tonluk madde ve 200 tonluk sınirgazı hammaddesinin yok edilip edilmediğinden emin olmadığını belirtiyor. IsraiPin barışa koyduğu koşııllar ABD'yi bıkürdı • ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü James Rubin, Israil'in koyduğu yeni koşullan kabul etmediğini kaydetti. VVASHINGTON (Ajanslar) ABD, lsrail hükümetinin Filistinlilerle im- zalanan Wye Plantation Anlaşma- sı 'nın yürürlüğe girmesi için koyduğu yeni koşullan reddetti ve Israil'in Do- ğu Kudüs'te yeni bir Yahudi yerleşim birimi inşasına ilişkin karannı da eleş- tirdi. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü James Rubin yaptığı açıklamada, ABD'nin, lsrail bakanlar kuruiunun banş anlaşmasını onaylamasını mem- nunlukla karşıladığını, ancak koydu- ğu yeni koşullan kabul etmediğini kaydetti. Rubin, lsrail Başbakanı Ben- yanıin Netanyahu ile Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat'ın bu anlaşma- yı koşulsuz imzaladıklannı ammsata- rak, Washington'ın. kabul edilen ve i- kı tarafın da uygulaması gereken yü- kümlülüklen ıçeren anlaşmanın içer- diği koşullara göre yerine getirilmesi- ni beklediğini belirtti. Bu arada Rubin, tsrail'in Doğu Ku- düs'te yeni bir Yahudi yerleşim birimi inşası planını da eleştirerek, NVashing- ton'ın bu karara karşı olduğunu kay- detti. "Bu karar ahnmamtşolsaydı da- ha iji olacakö" diyen Rubin, taraflar arasında güven ortamının yaratılması- na ihtiyaç olduğunu belirtti ve bu ka- rann banş sürecine zarar verdiğine işaret ettı. lsrail Bakanlar Kurulu, önceki gün anlaşmayı "koşuflu" onaylamıştı. ls- rail hükümeti, Batı Şeria'dan çekilme- yi, Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) en yüksek organı Ulusal Filis- tin Konseyi'nin, FKÖ'nün kuruluş belgesinde Filistin devleti ilanını ön- gören maddeyi kaldırmayı kabul et- mesi koşuluna bağlamıştı. ABD Ortadogu özel temsilcisi Den- nis Ross'un da Wye Plantation Anlaş- ması'nın uygulanmasının sağlanması için dün bölgeye gittiği bildirdi. Başbakan Yardımcısı Ecevit Bulgaristan'da Soydaş sorununa çözüm KIRCALİ (Cumhuriyet) - Türkiye, Bulgaristan'da yerleşik Türk soydaşla- nn göçlerini önlemek üzere 'j'erinde' çözüm anyor. Başbakan Yardımcısı Bü- lent Ecevit, Bulgar hükümetinin deste- ğıyle Türkiye'de bir kentte temaslarda bulunur gibi Kırcali'yi ziyaret ederken bölgenin belediye başkanlan, eğitim- den sağlığa, tanmdan sanayiye kadar merkezi hükümetin gerçekleştiremedi- ği pekçok yatınm için Türk hükümetin- den yardım istediler. Başbakan Yardımcısı Ecevit ile DSP Genel Başkan Yardımcısı Rahşan Ece- vit'in 2 günlük Bulgaristan gezisinin Kırcali bölümü, başka bir ülkenin top- raklannda olmasına karşın sanki Türki- ye 'dekj seçim gezileri gibi geçti. 800 binden fazla Türk soydaşın temsilcisi olan başkanlar, "Sizlere büyiik ümitter bağladığımızı belirtmek istiyoruz. L'mutlanmızın ve beklenrilerimizin bo- şa çıkmamasını rica edKoruz" dediler. Ecevit"in spor salonunda düzenledi- ğı toplantıda da duygulu anlar yaşandı. Bazı soydaşlar konuşmalan ağlayarak alkışlarken Ecevit'in sözleri zaman za- man "Başbakan Ecevit" sloganlanyla kesildi. Ecevit, halka şöyle seslendi: "Buigaristan'la dostça yaşamak be- nim en büvük umutlanmdan birivdi. Fakat 80'B vıllarda cok acıyaralar oldu. Ancak özeDikle son villarda banş iste- ycn, dostluk isteyen herkesin katkısrv la ilişkilerimizde yeni bir dönem başladı. Bu mucize nasıl gerçeklesebUdi? Inanı- yorum ki buna neden Bulgaristanblar ile Türkler arasındaki göniil bağlandır. Ticari ilişkilcrimiz kesinlikle yeterli değildir. Potansiyelimizin çok ahındadır. Fakat çıgır açılrnıştır, yol açılmıştır. tliş- kilerimizin geliştirürnesi eski yaralann sanunasun kolaylaştınr. Sorunlar hızla çözüldükçe geleceğe de daha güvenle bakabilirsiniz." Ecevit Kırcali'de büyük ilgi gördü. İsrail onceden uyarılmayacak Dış Haberier Servisi - ABD'nin Irak'a saldın karan alması durumunda Israil'i önceden uyarmayacağı bıldınldi. lsrail televızyonu, ABD'nin lsrail'e saldın tarihini bildırmesi durumunda bu bilginin Irak'a sızdınlabıleceği gerekçesiyle tsraıl'ı önceden uyarmayı kabul etmediğini belirtti. Televizyonun haberinde lsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun ABD Başkanı Bill Clinton'dan Irak'ın mısillemesine karşı hazırlık yapabilmek için saldın tarihini Israil'e bıldirmesıni ıstediği ifade edildi. Ancak ABD, saldın tarihinin ajanlar tarafından Bağdat yönetimine ıletilebıleceği gerekçesiyle bunu reddetti. ABD'nin Irak'a saldırması durumunda bir mısillemeye karşı kendini savunabilmesi için Patriot füzeleri göndereceği belirtıldi. Israil'in elinde şu anda 3 Partiot fiizesi bulunuyor. Bir Israilli yetkiliyse Irak'ın elinde tsrail'ı vurabilecek en az 30 füze bulunduğunu öne sürdü. Yetkili. Irak'ın aynca kimyasal ve biyolojik silah üretebilme yeteneği olduğunu. bu silahlann Israil'e yönelik bir saldında fiize başlıklanna takılabilecegını söyledi. Cakarta'da protesto gösterisi yapan binlerce öğrenci\i durdurmak için polis gözvaşartıeı spre> ve cop kullandı. EndoneTyay da kanlıgösteri: 4 ölü • Başkent Cakarta'da parlamentoya yürümek isteyen binlerce öğrenciyi durdurmak isteyen polisle göstericiler arasında çatışma çıktı. 4 öğrenci öldü. Önceki gün de 2 kişi ölmüş, 100 kişi yaralanmıştı. askerlere taşlar ve söktükleri trafik işaretleriyle karşılık verdikleri ka>- dedildi. Olaylar sırasında dört öğ- Dış Haberier Servisi - Endonez- ya'nın başkenti Cakarta'da dün po- lısin, parlamentoya yürümek isteyen binlerce öğrenciyi engellemeye ça- lışmasından sonra çıkan çatışmalar- da dört öğrencinin daha yaşamını yitirdiği bildirildi. Polisin dün Cakarta'nın anacad- desi Calan Sudirman üzerinde top- lanan öğrencilen dağıtmak için göz- yaşartıcı bomba. plastik mermi ve tazyikli su kullandığı; öğrencilerin de, kendilerini engellemeye çalışan rencinın yaşamını kaybertiği kayde- dildi. Her gfln ayn gösteri Endonezya'nın başkenti Cakar- ta'da. önceki gün öğrenciler ile as- kerler arasında çıkan çatışmada biri polis 2 kişi ölmüş, 1 OO'den fazla ki- şi de yaralanmıştı. Polisin, 10 milyon nüfuslu kentin üç bölgesinde bulunan üniversite kampuslanndan çıkarak parlamen- toya doğnı yürümek isteyen öğren- cileri engellediği bildirildi. Endonezya'nın başkenti Cakar- ta'nın doğusunda Halkın Danışma Meclisi'nin gönüllü korumalannın saldınya uğradıklan, bir korumanın öldüğü, diğer ikisinin de afır yara- landığı kaydedildi. Endonezya'da öğrenciler, arala- nnda ordunun siyasete müdahalesi- ne son verilmesinin de bulunduğu demokratik değişiklikler istiyorlar. Öğrenciler aynca. eski Devlet Baş- kanı Suharto'nun yolsuzluk ve ınsan haklan ihlalleleri suçlanndanyargı- lanmasını talep ediyorlar. Bilgisayar sendromu, ateşleme sistemlerini de etkileyecek 2000'de nükleer sflah tehdidi VVASHHNGTON (AA) - 2000 yı- lında bilgisayar sistemlerinin kilit- lenmesi ihtimali, savunma sistemle- riyle birlikte, ABD'nin nükleer si- lahlan ateşleme sisteminı kontrol e- den bilgisayar ağınıdatehditediyor. ABD-Ingiliz Bilgisayar Güvenlik Konseyi üyesi Michael Kraig tara- fından yayımlanan raporda, nükleer ateşlemenin kazara başlaması ihti- malinin az olduğu belirtilirken, ve- rilecek olası alarma ABD Başka- nı'nın anında karşılık veremeyebile- cegi kaydedildi. Raporda, örneğin nükleer ateşle- me sistemini kontrol eden bilgisa- yar sistemine Ruslann nükleer sal- dın düzenlediğine daır yanlış bilgi gelebileceğine işaret edildi. 2000 yı- lının ilk saniyelerinde, yıllan sade- ce son iki rakamıyla gösteren bilgi- sayarlar çökebilecek veya 1900 yı- Iına geçildiğini zannedecek. Bilgisayarlann yeni sisteme uy- gun hale getirilmesi için en az 300 milyar dolar harcanması gerektiği bildiriliyor. ABD'nin çevre atağı • Washington da sonunda Kyoto protokolünü imzalayan ülkeler arasına girdi. Dış Haberier Servisi - ABD. sera etkisi yaratan gazlann azaltılmasıyla ilgili Kvoto Anlaşması'nı imzaladı. Anlaşmaya, ABD adına Birleşmiş Milletler (BM) Daımi Temsilci Vekili ^ Peter Burieigh New York'ta ımzaattı. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, ABD'nin anlaşmaya imza atmasının Kyoto'da üzerinde anlaşmaya vanlan düşünce ve kavTamlann birer gerçek haline getirilmesine bağlı olduğunu gösterdiği bildirildi. Ancak yönetimin imzaladığı anlaşmanın. ABD Senatosu'ndan onay alması gerekıyor. ABD Senatosu'nda anlaşmaya karşı güçlü bir grup bulunuyor. Anlaşmaya karşı olanlar, Çin gibi gelişmekte olan ülkelerin de anlaşma kapsamı içerisine alınması gerektiği görüşünü belirtiyorlar. FKadar yukselecek ABD'nin anlaşmaya imza koyması. Arjantin'in başkenti Buenos Aires'teki BM Çevre Konferansı ile aynı zamana rastladı. Anlaşma ile ABD'nın, 2008- 2012 dönemmde, ülkedekı ısı biriktıren karbondioksit gibi gazlann düzeyini 1990 yılı seviyesine indinnesi gerekiyor. Çeşıtli Amerikan sanayii sektörleri de. enerji fiyatlannın çok yükseleceğini belirterek Kyoto Anlaşması'na karşı çıkıyorlar. ,\nlaşma. karbondioksit gibi ısı biriktiren sera gazlannın. ABD \e diğer 37 sanayileşmiş ülke tarafından belirli bir takvime göre azaltılmasını öngörüyor.