Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 9 EKİM 1998 CUMA
8 HABERLERIN DEVAMI
GUNCELcÜNEYT 4RCAYÜREK
• Baştarafi 1. Sayfada
Her ıkı ıfade aynı kapıya çıkıyor
Artık knz bır noktaya geldı Ya sabrımızın taştığını
açıkiayarak harekete geçeceğız ya da kemığe daya-
nan bıçağın daha ne kadar bızı yaralayacağını bır su-
re daha bekleyecegız
Gerçı, Turkıye Surıye'ye soylenebılecek ne varsa
soylemış bulunuyor Klasık deyımıyle "top artık Su-
nye'de "
Şam, ya Turkıye'nın haklı ısteklennı karşılayarak
savaşın eşığınden donecek veya Hafız Esad'ın an-
lamsız ınadını surdurerek tepesıne ınmemıze olanak
sağlayacak
Sunye'nın Turk onenlenne somut yaklaşımlar yap-
mayı duşunmedığı bır ortamda kımı komşu devlet-
lenn onerdığı gıbı muzakerecı kımlığındekı heyetler-
le bır masaya oturmak krızı "sulandırmaktan" ote-
ye bır ışe yarayabılır mı'?
Ustelık Turkıye de soldan sağa sıyasetın Surı-
ye'ye gerektığı zaman gereken olçulerde askerı bır
hareket yapılmasında "ıttıfak" ettığı bır donemde
Zorunlu olmayan dıyaloga ne gerek var"?
15 yılbekledıkten sonra knzın "neden bırdenbıre"
çıktığı kımı sorulara yol açıyor
Soruyu yanıtlamak ıçın once knzın nasıl başladı-
ğına kısaca goz atmak gerekıyor
Kara Kuvvetlerı Komutanı Orgeneral Attila Ateş
16 Eylul 1998 gunu Sunye sınınnda, PKK'ye yatak-
lık eden Şam'a "Artık sabrımız taşıyor" dıye seslen-
dı
Komutanın bu sozunden sonra kamuoyu kımı ge-
lışmelerı gozlemedı Ola kı devletın tepe noktalann-
da "mutat goruşmelerde" konu ele ahndı ama, olan-
bıtenler kamuoyuna yansımadı
Cumhurbaşkanı Demırel KK Komutanı Attila
Ateş'ın sert çıkışını tam 14 gun sonra (1 Ekım 1998)
TBMM'yı açış konuşmasında yıneledı "Sabnmız ta-
şıyor "
Eğrı oturup doğru konuşmak gerekırse, ızlenen bu
gelışmeler askerlerın tukenen dıplomatık yontemle-
n bır kenara atıp Turkıye'nın artık "sılahlı hareket da-
hıl gereken mukabeleyı yapacağını" Şam'a duyur-
makta oncelığı ve onderiığı ele aldığını gostenyor
Nereden nereye
Devletın tepe noktalarında daha ne gıbı başka ge-
lışmeler ya da goruşmeler geçtığı elbette bugun bı-
lınmıyor
Ne var kı, Sunye knzı bır sonuca bağlandıktan son-
ra, nasılsa, Cumhurbaşkanı yakını gazetecılere -28
Şubat'tan sonra yaptığı gıbı- kımı belgelerle bılgıle-
ri verır, her kesımden once Surıye'ye kafa tutanın
bızzat Cumhurbaşkanı olduğu yazılır, demokrasıyı
korumak amacıyla askerler olayın oykusunde goz ar-
dı edılır, boylece knzdekı esrar perdesı demokratık
b*r yoldan kaidınlır
1
Guncel gelışmeler arasında 15 yıl aradan sonra
Turkıye'nın Sunye ye sılahlı baskıya yonelmesınde-
kı nıçınler de tartışılıyor
TSK Guneydoğu da PKK'ye karşı belkı de dunya-
da eşı az gorulen bır başarı kazanıyor, teroru marjı-
nal duruma çekıyor
1993 yılında yonetıcılere oncelıkle terorun "dış kay-
naklanm" kurutmayı ıçeren bır goruş egemendı Fa-
kat teroru "ıçerde kurutmadan dışa yonelme formu-
lu" o sıralar uygun gorulmedı
Prof Soysal'ın değındığı gıbı ıçerıdekı başarı dış-
takı desteğı artık "yok etmenın^ zamanı ve sıras* gel-
dıği k'anısını guçlendırdı
Terorun başlıca dış desteğıni noktalamak ıçın ha-
rekete geçıldı
30 Ağustos'ta ışbaşına gelen yenı komuta kade-
mesının bu doğrultudan harekete geçmış olması
guçlu bır olasılık
Le Monde'da ıkı gun once çıkan bır yazıda, "Bır
dıplomatık kaynağa gore, Turkıye'de guçlenen as-
kerlerın dıplomatlara dış polıtıkada govde gosterısı
ıçın açıktan baskıyapmalan" son olayların ıçyuzu dı-
ye gostenlıyor
Sunye knzınde hukumetten once askerlerın, arka-
dan askerler doğrultusunda Cumhurbaşkanı Demı-
rel'ın devlet adına goruş ortaya koyması ve daha
başka oğeler hukumetın ıkıncı planda gorunmesıne
neden oluyor 28 Şubat benzen bır "çıkış" akla gelı-
yor
Son açıklamalar hukumet yerıne Cumhurbaşka-
nı'nın "ınısıyatıfı elıne almaya" hazırlandığını goste-
nyor.
Demırel, "Anayasa'yagoreben ıcranın başıyım ve
bana tanınan yetkılen kullanacagım" dıyor
Ötesı malûm
1
Arabuluculuk için harekete geçti
İran devreye
girme peşinde
Dış Haberler Servısı -1ran
Dışışlen Bakanı Kemal Har-
razi, Sunye-Turkıye gergın-
lığınde arabuluculuk vap-
mak uzere dun Sunye'nın
başkentı Şam a gıttı Harra-
zı'nrn Sunye'dekı temasları-
nı tamamladıktan sonra An-
kara'ya gelmesı beklenıyor
Şam'da Dışışlen Bakanı
Faruk el Şara ıle goruşen
Harrazı, ıkı ülke arasındakı
sorunun, dıploması yolu>la
çozuleceğınden emın oldu-
ğunu soyledı Harrazı "Ild
ülkenin sonınlannı banşçı
yollaria çozecebdeceklerin-
den eminiz. İki Muslüman
ölke arasında bovle sonınlar
çıkabilir, çozum getırmeye
çalışacağtz" dedı
Faruk el Şara ıse Turkı-
ye'yı "kendi iç sorunlann-
dan konışularını sorumlu
tutmakla" suçladı \e Surı-
ye'nın "Turkhe'nın provo-
kasyonunun zamanlamasmı
anlavamadığını" so>ledı El
Şara buna karşın Sunve'nın
Turkı>e ıle olan sorununu
banşçı yollardan çozmeye
hazır olduğıınu sozlenne ek-
ledı
Harrazı'nm bu sabah da
Ankara'da Dışışlen Bakanı
fsmail Cem ıle goruşmesı
planlanıyor
Suudı basını, Türkıye'nın
Surı>e >e bır operas>on du-
zenlemesı durumunda, bu-
nun Turkıye'dekı koktendın-
cılenn tepkısıne neden ola-
cağını yazdı Okaz gazete-
smde çıkan haberde, "Tur-
khe'dekı Islamcı kamuoyu.
Turkiye'nin Sum e'ye sakür-
masını sessiz sedasız ideme-
vecektir. Operasvon. aksıne
ordunundesteğındeki huku-
metın engellemeve calışöğı
Islamcı faahveüen guçlendi-
recektir" vorumu yapıldı
Rumlardan destek
Kıbns Rum Yonetımı Dı-
şışlen Bakanı YannakisKa-
sulides. Turkıye ıle Sunye
arasındakı gergmlıkte Sun-
ve'vı destekledıklennı bıl-
dırdı Rum radyosunun ha-
benne gore Kasulıdes, AB
Konferansı ıçın gıttığı Luk-
semburg'dan donuşunde
v aptıfı açıklamada, Turkıye
ıle Sunye arasındakı gergın-
lığe değınerek bu konuda
Sunve >ı destekledıklennı
so>ledı Dış polıtıka hedef-
lerının "Turld>e dahil tûm
komşularla banş içindeyaşa-
mak" olduğunu one suren
Kasulıdes "Biziın en buyük
arzu ve isteğinuz Turk asker-
lerinın Kıbrıs'tan çekilmesi
ve \nkara ile iyi ilişkiler
geliştinnektir" dıye konuştu
Türkîye barışa zorluyorANKARA (Cumhuriyet Burosu) - Başbakan
Mesut Yılmaz, Turk Sılahlı Kuvvetlen 'nın (TSK)
"kriz yönetimi" çerçevesınde Sunye sınınnda
planladığı asken tatbikatı 15 Kasım'da yapacağı-
nı açıkladı
Turkıye ıle Sunye arasındakı bunalımın denn-
leşmesı Mısır'ın ardından Ortadoğu'dakı dığer ul-
kelen de harekete geçırdı îran Dışışlen Bakanı
Kemal HarrazL Şam ıle Ankara'yı kapsayan bır
bolge turuna çıkarken, Başbakan Yardimcısı Bu-
lent Ecevit Turkıye'nın, sorunun cıddıyetını Arap
dunyası ve Batı'ya anlatmakta geç kaldığını vur-
guladı Ecevıt, "Suriye ile ikili diyalog" konusun-
da, "Onlar bu kamplan boşaitmava, ciddi tedbir
almaya kararü olduklannı gostermeden olmaz"
açıklamasını yaptı
Yılmaz, Bakanlar Kurulu'nun oncekı gun yapı-
lan toplantısında, Sunye sınınnda planlanan tat-
bıkatın 15 Kasım'da başlayacağını bıldırdı Kara
ve hava unsurlannın karılacağı tatbıkatta, Denız
Kuvvetlen'ne aıt unsurlann da Doğu Akdenız'de
manevra gerçekleştıreceklerı oğrenıldı Turkı-
ye'nın yurtdışındakı temsılcılennın bunalımın he-
men ardından muhataplan tarafından yoğun soru-
larla karşılaştıklan bıldınldı Dışışlen, buyukelçı-
lıklerden gelışmeler konusunda bulunduklan ul-
kelenn etkın kurum ve kuruluşlannı Turkıye'nın
haklılığı konusunda bılgılendınnesını ıstedı
Bu çerçevede Dışışlen'nın başta BM Güvenlık
Konseyı ve NATO olmak uzere uluslararası yapı-
lanmalara Turkıye'nın rahatsızlıklan konusunda
bılgı veraıekte olduğu, Dışışlen Bakanı İsmail
Cem'm de gerekırse bıre bu- temaslarda buluna-
bılecegı bıldınldı
Yılmaz, gazetecılenn sorulan uzenne Şam yö-
netımıne, bır sure venlmesmın soz konusu olma-
dığını belırterek "Nereden çıkıyor bunlar? Olur
mu o>le şe\ canım'' Bu ışın suresı olmaz. gereği
olur.Gereği ne>se, ne zaman gerekırse o zaman ya-
pdır" dedı Yılmaz, Sunye nın PKK orgutune
verdığı desteğı kesılmedıkçe Türkıye'nın bölucu
terörle mucadelesınde kalıcı sonuç alamayacağı-
nı vurgulayarak "Bu tespit hem muhataplannuza
hem üçuncu taraflara, herkese duyurulmuştur"
dedı Yı lmaz, "Bu duyuruya yanıt ğeldi mi" soru-
su uzenne, henuz btr yanıt gelmedıgını, ancak Mı-
sır Devlet Başkanı Husnu Mubarek'ın Sunye ta-
rafından aldığı bılgılen kendılenne ulaştıracağını
soy ledı
Yılmaz, "Bundan sonraki geKşmekri tayin ede-
cek olan Sunve'nın tutumudur. Bugun vann hiç
kimse bır gehşme beklememehdır. Umanm ki Su-
riye, Turk de\letinin bu tespırinın ne kadar ciddi
olduğunu fark eder ve bunun gereğuıi yerine geb-
rir" dıye konuştu
Çetin: Ola\ ciddidir
Turk Atlantık Konseyı tarafından duzenlenen
"9. L laslararası AntahaGuvenük\<e tşbırliği Kon-
ferana"na katılmak uzere Antalya'nm Kemer ıl-
çesıne gelen TBMM Başkanı HikmetÇetin, bır so-
ru uzenne, ulusal yarar soz konusu olduğunda tum
sıyası partılenn her turiu goruş aynlığını bır tara-
fa bırakarak bırlıkte hareket etmenın orneğını bır
kezdaha sergıledıklennı soyledı
Çetin "Ola> ciddidir. TurkKe'nin atacağı bir
adıin voktur. Turkiye adunını atnuşör.Admı atma-
sı gereken ulke Surive'dir. Dileğimız, konunun ba-
nşçı yoidan çözümudür" şekhnde konuştu
Sunye gergınlığı ıle ılgılı gelışmeler, dun akşam
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Huseyin Knn-
koğlu ıle Yılmaz'ın Çankaya Koşku'nde ayn ay-
n yaptıklan goruşmede ele alındı Sunye bunalı-
mının yanı sıra Kuzey Irak'la ılgılı gelışmeler bu-
gün Çankaya Koşku'ndekı zırv esınde masaya ya-
tınlacak
Ecevıt, Cumhuriyefe yaptığı açıklamada bu-
nalımın sonraki aşamaian ve Turkıye nın tavny-
la ılgılı şu bılgılen verdı
Diplomasi: Dunva kamuoyunu aydınlatmak ıçın
bır kampanya açılacak Ozellıkle Arap v e tslam ul-
kelenne yönehk olarak "Törkij'e'nin Suriye Ue so-
runu nedir, Suriye'nin tutumu nedir. da\Tanışı ne-
dir?" Bunlann aynntılı olarak duyurulması lazım
Maalesef cıddı bır kamuoyu kampanyasını hıçbır
konuda açamadı Turkıye Geç kaldık bunda Kıb-
ns konusunda, Ege konusunda soyleyeceğımız
çok şeyler var PKK, Yunanıstan Bunlan dunya-
nın gundemıne getırmemız lazım Oncelıkle de
Sunye'nın tavrını
Bız Arap dunyasını aydınlatmadığımız ıçın on-
lann kendı yuzeysel dayanışmalan var, çok den-
neınmeyen Aslındaaralanndadayanışmadançok
kıskançlık, anlaşmazlık var Sunye'ye ozel sem-
patılen olduğunu da sanmıyorum Her turlu tero-
nzme yataklık ettığı ıçın hepsının Sunye'den bır
çekıngenlığı olsa gerek Bunlara dıkkat çekme-
yen Batı'ya kendı olumsuzluklannı da soyleme-
mız lazım
Müdahale olasılığı: Kamuoyu oluşturmadan
sonra daha etkılı yaptınm duşunüluyor Muhtelıf
seçeneklen belırleyeceğız
Diyalog: Dışışlen Bakanlığımız onlara ıstekle-
nmızı, koşullanmızı açık ve aynntılı olarak behrt-
tı, yanıt bıle vermedıler Tamamen duymazdan
geldıler Once bır anlayışlı tavır ıçıne gırdıklennı
gormemız lazım, eğergırebılu-lerse Yoksa oturup
dıyalogla ne konuşulacak9
Neden şimdi?: Bınkım vardı, sureklı şehıtler
venlıyor, bu, kamuoyunu gıtgıde daha çok rahat-
sız edıyordu Tabıı askerler bunun en başta rahat-
sızlığını duyuyor Psıkolojık ortam musaıttı Ay-
nca Turkıye'de terorun etkısı azaldıkça, güvenlık
sağlandıkça, bu sefer sıyasallaşmak ıstıyorlar Ora-
da da Batı Avrupa ulkelenne guvenıyorlar Onla-
nn da sorumluluğunu daha açık şekılde anlatma-
mız lazım
Kuzey Irak: Kuzey Irak'takı otonte boşluğu
uzenne Turkıye'ye sızma olanaklan kolaylaşuıca
Sunye'nın etkınlıgı de busbutun arttı Şımdı Su-
nye'den hareket edıp Kuzey Irak'a, oradan Tala-
bani'nın kontrolu altındakı bolgeden Iran'a ve
Iran'dan Turkıye'ye sızma olanaklan çok artmış
oldu Hatay ıçınde kuçuk bır kesımın coğrafı ne-
denlerle korunması bıraz gûçtu, fakat onun otesın-
de dumduz arazıdır Boydan boya ıkı taraflı tel ör-
gulerle çevnlıdır
Washıngton uzlaşmasından sonra bızun kaygı
duyduğumuz gelışmeler olursa PKK'nın etkınlık
olanaklan da artacak PKK, Kuzey Irak*ta daha et-
kılı duruma gelmış olacak Federasyon lafı ılk de-
fa Amenka tarafından dıle getınlıyor, Kuzey Irak
ıçın Gerçı çok ılgınç, o deklarasyonda federasyon-
dan bahsedılmıyor, sadece federe dev letten bah-
sedılıyor, dıyor Ikısı aynı şey
Piğer teroaslar
Dışışlen Bakanlığı Sozcu Yardımcısı Sermet
Atacanh, Mısır Dışışlen Bakanı AmrMusa'mn Is-
maıl Cem'ı arayarak Mubarek'ın Şam zıyaretıne
ılışkın bılgı verdıfını soyiedı Atacanh'nın verdr-
ğı bılgıye gore, Cem goruşmede, Ankara'nın ger-
gınlığe ılışkın gorüşlennı bır kez daha aktardı \e
terorun Turkıye ıle Sunye arasındakı tek sorun ol--
duğunu soyledı
TBMM Dışışlen Komısyonu Başkanı Murat
Karayalçın da dun parlamentoda duzenledığı ba-
sın toplantısında, yenı donemde Turkıye'y ı çevre-
leyen ulkelenn parlamentolannın dışışlen komıs-
yonlannı Turkıye'ye davet etmeyı planlad.kJannı
açıkladı Kara>alçın, "Meclıs Başkanı'na bu top-
lannlann Ortadoğu'dan başlaülmasını oneren bır
yaa da yazdık. \ynca Dışişlen Komisvonu üvele-
rinin gruplar hahnde Arap ulkelenne. Muslüman
ûlkelere gonderilmesıni de onerrvoruz" dedı
Ba\ kal: Teröre tepkisiz kalamayız
CHP Genel Başkanı Deniz BavkaL, Turkıye'nın
ulusal butunluğune yonelık olan terore seyırcı ka-
lamayacağını soyledı
Baykal, Robert Kolej Mezunlan Demeğı'nın
Bızımtepe Sosyal Tesıslen'nde yaptığı konuşma-
da, Turkıye'nın terore duyarsız ve tepkisiz kala-
mavacağını bıldırdı Baykal "Türkije sınırian
ıçınde teroru denetün alüna almasu sınırian dışın-
dakı ttrönst unsurian da denetim altında rutnıa-
sını haklı ve gerekli hale getinr. Terorun uluslara-
rasılaşması engellenmebdır. Turkıvetepldsmiguç-
lü ve uvıımlu bir halde vermeüdir" dedı
Hukumetın şımdıye kadar partılere cıddı şekıl-
de bılgı vermedığını vurgulayan Baykal. olayın
medyatık olarak değerlendınlmemesını, olayın
uzenne kararlılık v e tutarlılıkla gıdılmesını ıstedı
Sunye'nın uluslararası alanda terore verdığı
desteğın bılındığun ve teronst bır ulke olarak gö-
rulduğunu anımsatan Baykal, Turkıye'nın 14 yıl-
dır suren teroru bertaraf etme çabası ıçınde oldu-
ğunu ve şımdıye dek 33 bın yurttaşımızın olduğu-
nu kaydettı Türkıye'nın çok ağır bır bedel ödedı-
ğını ve bu anlamda sıyasal brr travma yaşadığını
belırten Baykal, "Suriye,Turkıye'ye yöneükteror
harekâbnın karargâhına topraklaruu açnuş; ona
asken, sıvasıvelojısük katkı \ermıştır. Şuphesızte-
rorun ıç nedenlen de \ardır. Fakat bunlar, asıl olan
dış desteğı gormemızı de engeüemez" dıye konuş-
tu
Turkıye'nın ıç kamuoyunda konunun onemı
açısından yetennce donatılmış ohnadığını, ortak
bu" anlayışuı henûz oluşmadığını savunan Baykal,
hukumetın konuya buyük bır cıddıyetle eğılmeme-
sınden yakındı Ne yapılacağının kamuoyuna ka-
rarlılık ve tutarlıklıkla anlatılmasını ısteyen Bay-
kal, Sunye'ye 1996 yılında nota venlmesıne kar-
şın bu ulkenın bızım yönetımımızdekı zafıyetler-
den cesaret alarak terore karşı gerekli adımlan at-
madığım kaydettı
CHP Genel Sekreten Adnan Keskin. de dun du-
zenledığı basın toplantısında "Geldiğimiz nokta-
daTürkive'nin diplomasi silahınıyetenncekullan-
madığını görmektejiz" dedı Keskin, sıkıntılann
Turkıye'yı meşru mudafaa noktasına getırdığını.
Ankara'nuı son gınşımlennın tumünün uluslara-
rası hukuka dayandığını soyledı
FP liderier zirvesi istedi
FP Grup Başkanvekılı Lutfü Esengün Turkıye
ıle Sunye arasındakı bunalımı değerlendırmek
üzere Cumhurbaşkanı Süleyman Demird'm bu-
tun sıyası partı lıderlennı toplantıya çağırmasını
ıstedı Esengun, Sunye'de kendı halkına zulüm e-
den bır zorba rejımı bulunduğunu belırterek "İn-
şallahburejiminsonaerdirilmesiTûrkiye'nineliv-
le olacakür" goruşunu dıle getırdı ANAP Genel
Başkan Yardımcısı Agâh Oktay Gûner, hukume-
tın doğru yo\da olduğunu belırterek "Tüm diplo-
matik yollar denenmeü. Surive diz çökup Bzur di-
lemeli. Suriye bunlan vapmazsa her tıiriu tedbır
alınmalıdır" dıye konuştu
TESK Genel Başkanı Derviş Gunday. Turkıye
ıle Sunye arasında çıkabılecek olası bır savaşta
Turk esnaf ve sanatkânnın her şeyıyle hazır oldu-
ğunu bıldırdı
Suriyeliler PKK safinda
YiırtHaberleriServisi- Samsun'da,
TKP-ML TİKKO orgutûnun kullan-
dığı bır hucre evının orta> a çıkanlma-
sı \e mılıtanlara malzeme taşıvan ıkı
kamyonun ele geçınlmesı olayıyla ıl-
gılı başlatılan operasyonlarda 17 kı-
şı gozaltına alındı tkı kamyonda pat-
layıcı yapımında kullanılan 2 ton mu-
hımmat bulunduğu belu-lendı
DHKP-C, TlKKO ve PKK'nın ortak
eylemler yaptığı Sıvas, Tokat ve çev -
resınde 5 Sunyelı teronstın de bulun-
duğu belırnldı
Samsun'da öncekıgun bır hucre
ev ının basılmasıy la başlayan TtKKO
operasyonu suruyor 34 VT 386 ve
34 V CY 27 piakalı kamyonlarda kır-
sal kesımdekı mılıtanlara gondenl-
mek uzere patlayıcı yapımında kulla-
nılan 2 ton muhunmat bulunduğu oğ-
renıldı Yetküıler, bırmılıtanuııfade-
lennden yola çıkarak Samsun'da ara-
lannda unıversıte oğrencılennın de
bulunduğu 17 kışıyı gozaltına aldı
Yakalanan mılıtanın, malzemelen,
Amasya, Tokat ve Sıvas kırsalındakı
teronstlere ulaştırmakla gorevlı ol-
duğu anlaşıldı
Yetkılüer, bu ıfadelerden yola çıka-
rak operasyonlan DHKP-C TtKKO
ve PKK'nın ortak eylemler yaptığı
Amasya, Tokat Sıvas bolgelenne de
kaydırdılar Orgutlenn kullandığı
hücre evler ıle sığınaklann bulunma-
sı ıçın terorle mucadele ekıplen bu uç
kentte de yoğun operasyonlar yapı-
yor
Son dört ayda PKK, DHKP-C ve
TtKKO'ya bağlı 24 mılıtanın oldu-
rulduğu Tokat yoresınde soz konusu
orgutler ıçınde 4 de Sunye uyruklu
teronst olduğu belırlendı
1995 yılında Sunye'de "bomba
eğilimi'' gordukten sonra Turkıye ye
gelen v e bır sure Gune> doğu Anado-
lu Bolgesı kırsal kesunındekı P-
KK'lılere bomba konusunda eğıtım
veren "Rodi'' kod adh Mefamet Ali
Metuned bu teronstlenn en tehlıke-
lısı olarak gostenldı
Yaklaşık 6 ay once Ordu kırsal ke-
sımınden Tokat'a, oradan da Sıvas
kırsal kesımıne gelen Mehmed'ın ya-
nındabulunan 8 orgut uyesınden 2'sı-
nın teslım olduğu, 3 'unun ıse oldurul-
duğu açıklandı Güvenlık yetkılılen
Mehmet Alı Mehmed'ın 'BüyükF»-
lat' kodadh bırmılıtan ve 'Aslan' kod
adlı Erdal Özdoğan'la bırlıkte bolge-
de faalıy ette olduğuna dıkkat çektıler
Tokat. Ordu ve Sıvas kırsal kesı-
rrunde bulunan örgut uyelennın ara-
sında 4 Sunyelı teronstın daha oldu-
ğunu bıldıren yetkılıler şu bılgılen
verdıler
-PKK'lilerin bolge komutanhğuu
San Ibrahım kod adlı Ramazan
Toptaş yapıvor. DHKP-C orgutûnun
sözdebdende Yusuf-Nıyazı kodad-
lı Sabahattın Yavuz TKP-ML-TÎK-
KOörgütunün isesözdeBderi 'Ellez-
Dede' kod adh Halıl Şahın. Ancak
yapacaklan eylemler için ortak hare-
ket ediyorlar. \akalanan kışilerde v«
sığuıaklarda orgut uvelennın buükte
çekürdiğı resımler bulundu. Bu re-
simkr. kırsal kesımlerde bulunan ör-
güt ûvelenmn haın ışbırlığı içerisin-
de olduklannı belgelıjor. 'Rodı kod
adh miBtanın dışında Karadenız Böl-
gesi'nde bulunan4 Surivtli orgutuye-
si.'Yahya' kodadh tbrahım Halıl Âş-
bn 'Salıh' kod adh tdns Hasan,
'Nevzat' kod adh Nevzat A-noka ıle
'Rumed' kod adn. açık kimiığı hcnüz
beBrfcnemeyen bir teroristtir:''
Güvenlık bınmlen Sunyelı Meh-
met Alı Mehmed'ın katıldığı one su-
rulen eylemlen de şoyle aç'kladılar
"Tokat gınşınde bulunan Kurtu-
luş In Fabnkası'na baskın duzenle-
>erekuç,Golkoy'un \hmeüı, Aybas-
n'nın Hısarcık kotlennde ikı vatan-
daşuı ve Ordu'da Gokhan Çavuşoğ-
lu adh polis memurunun kadedflme-
Uzmanlara göre
6
savaş çıkmaz
9
tstanbul Haber Servisi - Türkıye-Sunye gergın-
lığını değerlendıren uzmanlara gore ıkı ülke ara-
sında savaş çıkmayacak Turkıye'nın knz duru-
munda lehte sonuçlar çıkarmak ıstedığını belırten
uzmanlar, olası asken harekâtm ıkı gün ıçınde Tür-
kıye'nın ustunluğuyle sonuçlanacağını savundu-
lar Turtaye'nınbu konuda uzenndekı cıddıyetırun
anlaşıldığını belırten Emeklı Buyükelçı ve Turkı-
ye Ekonomık Sosyal Etütler Vakfı Dırektöru Gün-
düz Aktan, savaş çıkmadan mutlaka bu' çözumün
bulunulacagını soyledı
Türkıye'nın, Sunye'ye karşı gosterdığı bu cıddı
tutumun bır stratejı olduğunu vurgulayan Akton,
"Çok daha ciddi girişimJerde de bulunabiliriz. Ör-
neğinDenizKuvvetleri hareketegeçebüır. Hukümet
sınırdaki kuw«derine vtrdiği savaşj etialeriniaçık-
lavabüir. Cıddıvebıuzı göstermek karşı tarafi yan-
hş karar almaktan korur" dedı
Aktan, Turkıye'nın müdahale hakkının da saklı
bulunduğunu belırterek "ABD 10 yurttaşı için Af-
rika'yı vurdu. Birim 28 bın YTirttaşımız öldu. L ste-
ük bu mudahaloı 1992-93 vılında vapsaydık bugu-
ne kadaren az 7 bın kışuıın olnıesını onleyebiUrdik"
dıye konuştu
Stratejı uzmanı, yazar Erol Mütercunlerıse Tur-
kıye'nın devlet stratejısırun kuruluşu aşamasında
Atahirk tarafından "Yurtta banş, dünvada banş"
sozuyle belırlendığını anımsatarak savaşın Turkı-
ye'nın en son duşuneceğı bır çozum olacağını vur-
guladı Ancak devletlenn savaştan kaçamayacağı-
nı da soyleyen Mutercımler'ın olası bır savaş se-
naryosu ıse şoyle
"Birincisi iki sflahh kuvvetleri karşılaşnrdıgınız-
da Türki>e 48 saat içinde kuze>den guneye, doğu-
dan babva tüm Surive've hâkim olur. 72 saatte dun-
yaya Sunve'den hangı gun çekıleceğini deklare ed-
er. Surrve'nın vanında Iran. Irak ve PKK de vanm
guç olarak kabhrlarsa, kı bu buna 3 buçuk savaş
dKoruz. bu savaşm gahbi de Turtave olur. Savaş so-
nundaTurkrve bolgenınen buvükjeostratejık oyun-
cusu olur Bır adım sonrasında ıse \vrasva'ran mer-
kez gucu halıne gehr. Savaşa Rusva da süahh değfl,
ancakstratejik biroyuncuolarak kaolabiür.Budu-
rumda ABD'de satranç masasındaki \erim ahr, a-
ma \BD şahı oynarve bir kezdaha guçlenir. Bu ara-
da Türkıye'vle birlikte İsrail de guçienir. Bu Orta-
doğu'nun parçalanmasına nedenolur.İran6'ya bo-
lünur.Ortadoguiçin \eni bırhantaçizilır, Savaşeko-
nomik kaviplara neden olur, ancak sıvası kazanç-
lar bunun çok uzenndedir. Zaten asker hazırhkla-
ruıı olası bır savaşa gore vapar."
Sosyal Demokrası Vakfı (SODEV) Yoneüm Ku-
rulu Başkan Vekılı ve araştırmacı-yazar Aydın Cın-
gı da gergınlığın bır knze donuşturuhnesırun dıp-
lomatık manevra olduğunu belırttı Olası bır savaş
sonucunda Araplan blok olarak karşımıza alacağı-
mızı one suren Cıngı şunlan soyledı
"Bolgede yahuzlaşır,İsrafl'le baş başa kahnz. Ba-
tıjandarması rolü bızevapışır. Teroru kazıyabUiriz,
en aandan onemli bır gozdağı veririz. Terorist ba-
nndıran ulkeler de Turiave've karşı sıkmolı duru-
ma girer. Yunanıstan ve hatta ttaha'vla gergınlik
olabilir. Baü dunvası gozunde laik Muslüman kım-
Uğimizdahadapekışır.Turkıve'de ıse bırleştindUk
öğesinin İslam değil de ulusçuhık olduğu ön plana
çıkar. Bu arada milhvetçılik pnm \apar. Mudaha-
le>i reddeden Fazılet Partısı ıse koktendıncı olma-
>an ıhmh Islamcüar gozünde dıskaufıve olur Savaş
çok uzun vadede ekonomiyi etkilemez."
Ozel savaş stratejısı uzmanı emeklı Bınbaşı Erol
Bilbflik de gergınlığın aslında Sunye-Türkıye ara-
sında değıl, buyuk olçude ABD-Turkıye arasında-
kı ılışkılerden kaynaklandığını savundu
ABD'nın Turkıye'yı Kuzey Irak, Bakû-Ceyhan
Boru Hattı ve Kıbns konulannda sureklı sıkıştır-
dığını kaydeden Bılbılık, son olayın ıse geçen 17
EylurdeWashıngton'dayaşandığını soyledı Bılbı-
lıİc. Barzani-Talabani-ABD arasında Kurt Federa-
tıf Oluşumu konusunda anlaşmaya vanlmasının
Turkıye ıçın kabul edılemez bır tehhke oluşturdu-
ğuna dıkkat çekerek "Surive krizi aslında VBD'nın
sıkıştırmalannı yarma harekâadır. Turkiye buna
mecbur kalmıstır'' dedı Sunye knzıy le Korfez Sa-
vaşı'nı karşılaştıran Bılbılık, "Biri ABD içjndi, di-
ğeri ABD'ye karşı'' yorumunu yaptı
Eskı Mılh Bırhk Komıtesı uyesı Suphi Kara-
man ıse Sunye'yle ılgılı gergınlığın Hatay sorunu-
na kadar dayandığmı, ancak ulkelenn tanhe daya-
h gerguılıklennın buyük devlet adamlan arasında
surdurulmemesı gerektığım vurguladı Sunye'yle
gergınlik konusunda ABD'nın tutumuna dıkkat
edıhnesı gerektığuıı vurgulayan Karaman "Ame-
rikan politikası bir satranç tahtası gibidir. Her yer-
de oynar. Örneğin Surij'e'j'e karşı Turkıye'yi des-
tekler. karşüığında da Kuzev Irak'taTurkiye'den ta-
vız ısterler" dı>e konuştu
G U N D E M MLSTAFA BALBAY
• Baştarafi 1. Sayfada
Medyaya gore, Sunye'nın bır ucundan gırer, ote-
kı ucundan çıkarız Bır gunluk ış Nıye bır de çap-
raz dolaştırmadılar, anlamadık
Bırkaç gunluk Surıye'ye gırıp çıkmalardan sıkı-
lan medya, bu ışın suresının olmasına karar verdi.
Her grup kendınce 10 gunle 45 gun arasında de-
ğışen sureler tanıdı
Suriye Buyukelçılığı 45 gunluk sure konusunu
Şam'a bıldırınce Esad rahatlamıştır
- lyı, daha 44 gun var
Işın şakasının olmadığını bılıyoruz Ancak med-
yanın da savaşın şakası olmadığını anlaması ge-
rekli
işın gerçeğıne gelırsek Ecevit dun bır nokta-
nın artını çızdı
- Arap dunyasına kendımızı anlatmada geç kal-
dık
Turkıye olarak ne yazık kı, ulkelerarası ılışkıleri
gerçeklere değıl, duygulara oturtuyoruz Sonra da
o duyguları "ger"ıp "çek"erek gerçeğe ulaşmaya
çalışıyoruz
Bunun en somut orneğı Almanya'yla ılışkılerdır.
Almanya bıze yılda bırkaç kez "en buyuk dost",
"sınsı duşman" olur Eskıden Dışışlen Bakanı Kin-
kel hep topun ağzında olurdu "Türkler de çok
oluyor" mu dedı
"Hey Kınkel, kendıne gel Bu adama faks çe-
kın Turk'un gucunu anlasın "
"Turkler Almanya'nın kalkınmasında temel taş-
tır" mı dedı
"Vıelen dank Kınkel "
Şımdı butun umutlar Schröder'de Bugun ıçın
bızımkıler Schroder'den memnun
"Türkler Schroder'e teşekkur eder..."
Yann ters bır demeçte yandı.
"Schroder, bedelını oder "
Onyargılar...
Arap dunyasına da aynı onyargıyla ve butun ola-
rak bakıyoruz 5 Ekım gunu bu koşeyı noktalarken,
dılımıze yerieşmış uç deyımı anımsatıp bu onyar-
gılan atmak gerektığım soylemıştık
- Ne Şam'ın şekerı ne Arap'ın yuzu.
- Bır şey anladımsa Arap olayım.
- Bu ış Arap saçına dondu
"Doğru yaklaşım" dıyenler çıktı Bır-ıkı okurdan
da karşı yanıt aldım
- Mustafa Bey, bunlar onyargı değıl, gerçek Os-
manlı'nın son donemınde bıze ne yaptılar, bılıyor
musun'? Benım dedem, Yemen yolunda oldu..
Araplar bızı şoyle arkadan vurdu
Elbette bunlann da gerçek payı var Ama, yen
geldığınde tarıhten duşmanlık değıl, ders çıkanl-
ması gerektığım bız soylemıyor muyuz
7
Komşularımızla ılgılı sorunlar olunca şu ozdeyi-
şı anımsatmadan geçemıyorum
"Coğrafya ulkelenn kadennı belırler."
Bugun Çankaya Koşku'nde, tanhı son knzden
once belırlenen bır zırve var Ev sahıbı ve Turkı-
ye'nın ıç-dış guvenlığıyle ılgılı kurumlann temsılcı-
lerı katılacak Gundemde bırbınyle bağlantılı ıkı te-
mel konu var
- Sunye ve Kuzey Irak
"Sunye'yle knz neden şımdı patladı" sorusuna
yanıt arayanların bıraz da Kuzey Irak'ta olup bıten-
lere bakrnası gerekıyor Teronstlenn temel geçış
yolu Sunye uzennden dırekt Türkıye'ye değil, Su-
rıye'den K Irak'a, oradan Turkıye'ye Buradakı
yenı oluşumla PKK bır bakıma, denıze ulaşmış olu-
yordu
Surıye'nın terore verdığı destekle, K Irak'takı
kontrol dışı bolge bır bakıma bırbınnı tamamlıyor-
du Önumuzdekı gunler değıl, aylar bu konuyla
geçecek Gerekırse bu ulkeye karşı "en sert" ta-
vır dakonulur Ancak, "komşu"olduğumuzuunut-
mamak gerekıyor Bırbırıne zıt gıbı gorunebılır a-
ma, Surıye'ye en sert yaptınmı ongormenın yanın-
da, GAP'tan bu ulkenın de doğrudan yararlanma-
sını sağlamanın planlannı yapmak gerekıyor
Medyamıza ters gelecek ama
Nobel Portekizli
• Baştarafi 1. Sayfada
narya Adalan'nda yaşamını
surdürmekte olan >azann
ancak 60'ından sonra ün ka-
zandığı ve bırçok dıle çevnl-
dığını soyleyen Allen, vaza-
nn 1977 cie yayımlanan
"Boyama ve Kaİigrafı Hak-
kında El Kitabı: Bir Ro-
man" adlı kıtabının, ılensı
ıçm umut verdığını ve
1982'de çıkan "Baltasar ve
Blimunda" ıle yazarhğınm
doruk noktasına çıkrjgını be-
lırto Bır yazar- ressamınya-
şamınm konu edıldığı "Bo-
yamaveKahgrafj Hakkında
El Kitabı: Bir Roman*'da.
aşk, ehk değerler ve bırey sel
ve toplumsal baskılar ön pla-
na çıkıyor ttalvan bestecı
Corghi'nın "Baltasar veBli-
munda"dan esmlenerek
"BKmunda" adlı bır opera
bestelemesının ardından
1984 'te v ayımlanan "Rkar-
do Reis'in Otduğu Yü" adlı
roman büyuk ılgı topladı
Romanda, Portekız'ın dıkta-
torluk donemınde yaşadığı
kara yıllann en onemlısı
olan 1936 yılı gerçekustü bır
bıçemle anlatılıyor Lız-
bon'da geçen romanda, Fer-
nando Pessoa'nın kendı ya-
rattığı kahramana yapüğı zı-
yaretler ve varoluş tarüşma-
lan konu edılıyor Yazann
dığer romanlan arasında,
"Taştan Sal" (1986), "Iiz-
bon KuşatmasmmOyküsü",
"lsa Pevgamber'e Göre
Evangelium" (1991) ve
"Koriukfe Ügfli Bir Öykfi"
(1995) bulunuyor Yapıtla-
nnda bıreysel duşüncelennı,
zengm hayal gücuyle bırleş-
tınvor
YA Ş A M I
Jose Saramago 1922 de Lızbon'un kuzeyındekı Azın-
haga koyunde bır çıftçı aılesınde doğdu Ekonomık neden-
lerle tahsılını lıseden aynlarak bıraktı Onun yenne ma-
kıne tekmsyenlığı oğrendı Çeşıtlı ışlerde bulunduktan
sonra Dıano de Notıcas gazetesınde şef redaktor yardım-
cılığı > aptı 1975'te olaylar nedenıyle gorevınden aynlmak
zorunda kaldı 1969'da komunıst partıye uye oldu, ancak
partısı dahıl > anlış davTanan herkese ve kuruma karşı eleş-
nnde bulunmayj surdurdu 1975-1980 arası geçımını çe-
vırmenhklekazandı Daha sonra unlenınce yalnız yazar-
hkla geçınmeye başladı Jose Saramago, Portekız PENku-
lübunun buyuk odulunu (1983 ve 1984), Portekız Eleşör-
menler Bırhğı'nm roman odulunu (1986), Portekız Ro-
man ve Oyku Büyuk Odulü'nu (1991), Vıda Lıterana
(1993) ve Camoes (1995) odullennı kazandı
Basın Yaym Enformasyon Genel Mudürlüğu'nden
aldığım 03349 numaralı Basın Kartımı kaybettım
Hukumsüzdür
F4TOŞ ARIPINAR JOUAULT
tstanbul Unıversıtesı oğrencı kımlığımı ve peısomu
kaybettım Hukumsüzdür
FULYA ÖZYILMAZ