Katalog

19 OCAK 1998 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA 15 Solda sıfıp DSP. " Yerel seçimlerde iki turiu se- çime gidelim " önerismi ileri sürüyor. Toplumsal Ekonomık SivasalAraştır- malar Vakfı İJESAV) Başkam Erol Tun- cef. ülkenin milletvekili savısı kadar se- çim çevresine avnldığı "iki turiu, dar bölgeli"seçim sistemi konusunda araş- tırma yapmış. Birinci turdayüzde 12.5 oranının üstünde oy alanpartilerin ikin- ci tura katıldığı, ilk turda yüzde 50 'nin üstünde, ifünci turda ise en çok oyu alan partinin milletvekili çıkardığı Fransa örneğinden yola çıkmış. Sistemi, 1995 milleftekili seçim sonuçlanna uyarlamış. Çıkan tabioşöyle: "Yüzde 12.5 oranıesas alındığında, ülkedeki 83 seçim çevre- sinden 8'inde Aı\AP'ın, 9'unda DYP'nin, 16'sında RP'nin ikinci tura geçemeyeceklerigörülüyor. Buna kar- şılık DSP 44, CHP 62 seçim çevresin- de ikinci tura geçemiyor. Ilçelere ge- lince: ASAP 141, DYP 176veRP 253 ilçede barajın altında kalırken DSP 548 ve CHP 686 ilçede baraja takılıyor. DSP'nin ve CHP'nin 1. turda birlik- te elendiği, yani merkez solun iddiasını baştan yitirdiği seçim çevresi sayısı 34. ilçe sayısı ise 418 7 bulmaktadır. Oysa. merkez sağdaki ANAP ve DYP 'nin bir- likte baraj altında kaldıklan il sayısıyal- nızca bir. O da Erzincan. İlçe sayısı ise 31. İl ve ilçelerde ortaya çıkan bu tab- lo, merkez sağ ve merkez sol arasında- ki dengesizlıği çarpıcı bıçimde ortaya kovmaktadır." Özetlersek: DSP ve CHP, neredeyse daha birinci turda yok oluyor. Tuncer 'in yorumu şu: "Ankara ve İstanbul belediyelerini yüzde 20 dolaylannda oy almış insan- ların yönetmemesi açısından belediye başkanlan için iki turiu seçim savunu- labilirbelkL Ama, milletvekUUğiya da belediye meclis üyeliği seçimleri için asla. Böylesi bir sistem, hele bu bölün- müşlük içinde solun zarannadır. So- nuçta seçimleri sağalar alır." Bölündüleryetmedi. kendilerine des- tek olan kesimlerden uzaklaştdar kesme- di, sağın kıvılanna demir attılar az gel- di. Hagayret, solsıfirlandı sıfirlanacak... ISIK KANSU Milli Egitim'de yenilikler8yıllık zorunlu temel eğitime geçildi- ğinden buyana eğitimcilerin, velılerin üze- rinde en çok tartıştıkları soru şu oldu: "8yüuygulaması çocuklarımızın ça- ğı yakalamalan, nitelikli bir eğitimden geçmeleri için yeterli mi?" Elbetteyeterlideğildi. Çocuklan. genç- leri eğitecek öğretmenlerin iyi yetiştiril- mesi. ders kitaplarımn içeriği, sınavlar- la eşitsiz yarışın körüklenmesi, okulla- rın olanaklannm genişletilmesine dönük sorunlar çığ gibiydi. Milli Eğitim Baka- nı Hikmet lluğbay, köşemizin konuğu ol- du. bu soruları yanıtladı: - Ders kitaplarımn içeriğinde deği- şiklik söz konusuydu. Çalışmalar han- gi aşamada? - Dersprogramları ve kitaplarına iliş- kin düzenli bir çalışma var. Değerlendir- meler belli bir olgunluğa geldikten son- ra tartışılabilır boyuta gelecek. - Daha nitelikli öğretmen yetiştirme konusunda bir çabanız var mt? - Buyıl başından beri YÖK ile birlik- te eğitim vefen-edebiyat fakültelerinde özellıkle branş öğretmenleri için üniver- site üstü l.Syılhk tezsizmasterprogram- ları koyduk. Bu programlardan mezun olan öğret- menlerin ek ders ücretlehni daha cazip hale getiriyoruz. - Bu programlar, yüksek öğretmen okullannın işlevini mi üstlenecek? - Lisanüstü eğitimi özendirecek bir alt- yapıyı hazırlıvoruz. Buyıl, fen-edebiyat ve eğitim fakültelerinde sınıföğretmen- liği formasyon kursu da açtık. Bufakül- telerin son sınıflarında okuyan 68 bin öğrencinin hemen hemen hepsiformas- yondan geçecek. Aynca. buyılyurtdışındadoktoraprog- ramına giden öğrencilerden vüzde 70 'ine yakını yalnızca öğretmenlik formasyonu alacak. Yani bunlar, örneğin fızikçi ola- rak Türkiye'ye dönmeyecekler. Fiziğin nasıl öğretileceği üzerine doktora yapa- caklar. - Sözünü ettiğinizyeni mezun 68 bin kişinin tümü gelecek yıldan itibaren okullarımızda öğretmen olabilecek mi? - Önümüzdeki eylül ayında başvuru olursa, o eğitimden geçmiş 40 bin öğret- men alabiliriz. Eğitimin kalitesinden ödün vermek niyetinde değiliz. Biratılımın içi- ne girme amacmdayız. Yeni inşaatlann hazırlıkları sürüvor. Standart olarak her okuldajimnastik salonu, işlikler bulunacak, engelli ço- cukların rahatlıkla sımflaragirmesini sağ- layacak bir yapılanma olacak. Bilgisa- yar destekli eğitim için derslerin bilgi- sayar yazılım programlarının hazırlık- larına başladık. - 8 yıllık kesintisiz temel eğitim son- rasında yapılacak sınavlan açıkladınız. Neden yine sınavlar gündeme geliyor? - Yeniden sınav gündeme gelmiyor. Ye- ni sistem 2000 yılında yerine oturacak. . 2000yılında, çocukların rehber öğretmen- ler tarafından izlendiği, yetenek ve be- cerilerin tesisine ailenin de katılmasım öngören bir sisteme geçilmiş olacak. Bu yapılana dek aşamalar olacak. Buyılli- seye geçişte müktesep haklar korunacak. Ortaokullann kapatılmasıyla kapasi- te boşluğu ortaya çıİayor. O okullann bün- vesindeki öğretmenlerin serbest kalacak mesaisi için lise 1 ya da lise hazırhk dü- zeyinde sınavla öğrenci ahyoruz. Ana- dolu, fen, Anadolu imam-hatip ve Ana- dolu teknik ve meslek liselerine sınavla gırivordu öğrenciler. Bu okullara dönük büyük talebi nasıl eleyeceksiniz? 4 yıllık not ortalamaları- nı çıkarmakzaman istivor. 1 milyon 300 bin çocuk bu kapsamda. Bu nedenle ilköğretim başarı puanla- n gelecek yıldan itibaren gündeme ge- lecek. Çocuk hem sınava girecek hem de 4, 5. 6 ve 7. sınıfortalamasının ağırlığı dikkate alınacak. Okuldaki öğrenimi ön plana çıkararak öğrenciyi avantajh kıl- mak amacmdayız. Eğitim, sınıf veokul merkezli hale ge- tirilecek. 3. yılda öğrencilerin tüm yete- neklerini ortaya çıkaracak bir sınav ya- pılacak. Enayilik DYP lideri Tansu Çiller, başbakanlığı döneminde kendisim örtülü ödenekten verilen 5.5 milyar lira dolandırun Seiçuk Parsadan 'ın cezasımn Yargıtay 'ca onaylanmasmdan sonra, gazetecilere ağızlarınınpayını vermiş: "Davanın bizimle ne ilgisi var? " Tabiiya!.. En ufak ilgisi var mı bu davanın Tansu Çiller ile? Parsadan 'a verilen 5.5 mih'ar lira Tansu Çiller'in bozukpara çantasından mı çıktı yani? Özer Çiller 'in portfoyünde miydiyani? Mert Çiller in, Berk Çiller ın ceplerinden mi ödenmiş yani? Söyieyin ha, söyleyin! Enayilik; dolandtnhnası için seçmece kişilikleri başına getirmekte mahir ve dolayısıyla parası dolandınlmaya, iyi niyeti kullamlmaya mahkûm halktadır. Falcı bakan Sanavi ve Ticaret Bakanı Yalım Erez in, ANASOL-D koalisyonu kurulduktan sonra gündeme getirdiğı ilk projesmi anımsarsımz: "Özelleştirmeye karşı çıkan bürokratları camdan aşağı atma projesu" Erez, bu projesinde belli bir standardı vakalavamamış olrnalı ki, "ISO 9000 kalite güvence belgesi" almava göz dıkti. Bu amaca dönük yeni projesinin adı da pek afıli: "Mükemmelliğe Doğru Yolculuk ProjesL" Mükemmelliği bilemeyiz ama, projenin bakanlık memurlarına "yolculuk" öngördüğü kesin. Erez 'in, 1997 Aralık ayında yayımladığı kahvefalına benzer genelgesinde, üç gün sonra mı desek, üç ay sonra mı desek, görünen "yol" şöyle anlatılıvor: "Vatandaşların tatmin edilmesi ve daha hızlı hizmet verümesi maksadıyla bakanlık hizmetlerinin taşrada yapılması durumunda, görevi ne olursa olsun müsteşar yardımcıları dahil istisnasız her bir personelden hangi illere gitmeyi düşünebileceği ile ilgili öncelik sırasıyta en az 5 ilin ismi mutlaka yazılarak personel tarafından imzalanacaktır. Bu evrak kapalı bir zarf içinde özel kalem müdürlüğünde bulundurulacaktır." Falcının bozuk Türkçeli kehaneti "mükemmel" olabilir de, memurlara yasalarla tamnmış özlûk hakları pek "telve"ye benzemivor. AYDINLANMA ATEŞİ tletişim: Zeynep Eşiyok Fak»: 0.212. 513 85 95 'Siyasipartiler toplumsal sorunlara karşı duyarsız' Zonguldak Cumok, Uğur Mumcu'yu anmak için Ankara'ya giderken Camoklar'dan iatıUm.- bekliyor. Kuşadası Cumok "Birkatliama kurban gıden ga- zetemız yazarlanndan 'Ksüpaksız Kuvayı Milliyeci' Uğur Mum- cu'nun, savaşımına yaraşır büs- tünü 17 Ocak günü saat 12.00'de Seiçuk'ta Efes Müzesi giriş kapı- sı karşısında açtık. K.olaylıklarsağlayan Seiçuk Be- lediye Başkanlığı'na. UğurMum- cu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı yöneticilerine, büstü hazırlayan Ankara Güzel SanatlarHeykel Bö- lümü öğretim göre\ lileri Sayın Prof. K. Erçin Kasapoğlu ile Sa- yın Prof. Remzi Savaş'a teşek- kürlenmizi sunanz." ÇYDD Çağdaş Çocuk Kulûbû "Çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmak ve kitap sevgisini aşılamak için düzenlediğimiz ÇYDD Çağdaş Çocuk Kulübü. çocuklara okuma alış- kanlığı kazandırmak için 'Okuma Günleri' düzenlivor. 'Okuma Günleri'nin ılki Koca- mustafapaşa Çağdaş Çocuk Ti- yatrosu'nda yapıldı. Çocuk kitap- lan yayımcısı ve öykü yazan Fa- tih Erdoğan, öykü yazan Gül- sen Karlı \ e Fatih Şubesı Çocuk Kulübü çocuklarla söyleşi yaptı- lar. Çocuk kitaplan illüstratörü Nazan Erkmen de sergilediği ki- tap kapaklan resimleri hakkında çocuklara bilgi verdi. 'Okuma Günleri' her ay çe- şitli kütüphane, okul ve ÇYDD şubelerinde sürecek." Ankara Cumok "Günümüzde toplumsal yoz- laşmayı hızlandıran siyasal yozlaş- ma güçlendikçe güçlendi. Sonun- da yozlaşma Meclis'e girdi. TBMM görevini yapsaydı bu çü- rüme ve yozlaşma yaygınlaşmaya- caktı. Öncelikle neden Meclis'in görevıni yapmadığını araştırmak gerekir. Siyasal partiler bilimden, araştırmadan kopmuştur. Bilgi ve üretkenlik temelinde politika ya- pılmamaktadır. Siyasal partiler toplumsal sorunlara aslında du- yarsızdır. Oy avlamaya dönük ça- lışmalarla kişisel gösterileryapma- ya yönelik çabalar, siyasal partı- leri iyice felç etmiştir. Örneğin trafik canavan veba salgını gibi insanımızı yok eder- ken siyasal partilerden ses çıkma- maktadır. Yollar motorlu araçlan almazken, otomotiv sanayi tekel- leri durmadân piyasaya araç sür- 'fnfektedîrİef "Öu sorunlar da siya- si partilerin umurunda değildir. Demiryollanna dönüp de ba- kan siyasi partimiz var mı?.. Halbuki demıryollan ülkemi- zin kurtuluşudur. Tıkanan toplum- sal damanmızın açılmasıdır. Aslında çuvaldızı biraz da ken- dimizebatıralım... Bizneyapıyo- ruz? Kaçımızın umurunda yolsuz- luk, çürümüşlük. trafik canavan, demiryollan... Aktan Hilmi Çamurdan'ın de- miryolu yürüyüşü kaçımızı heye- canlandırdı? Hilmi'ye kaçımız destek verdik? Bana ne deyip ki- şisel zevklerimıze, bencilliğimi- ze dalmak toplumumuzu çürütü- yor. Bir umuttur Hilmi Çamur- dan'ın demiryolu yürüyüşü. Bir kurtuluş umudu Hilmilerin sayı- sının artması... Sorun: siyasal yozlaşmadır. Çö- züm; yeni bir siyasal sistemdir. Siyasetçilerin kayırmacılık, kol- lamacılık ya- pamayacağı kurumlaşmış bırdevletya- pısı çözüm- dür. Hukuk devleti çö- zürndür. Unutmaya- lımsoyutde- mokrası nu- tuklan ve sözleri de çö- züm değildir. Bana ne de- meden yolla- ra düşmeliyız.Yoksa çok geç ola- cak \e çocuklanmızdan utanaca- Zonguldak Cumok "24 Ocak"ta Uğur Mumcu'nun anısına düzenlenen programa ka- tılmak için Ankara'ya gıdiyoruz. Topluca katıhmı sağlamak için iletişim kurmak üzere 0.372.251 13 55 - 0.372.259 53 81 no - lu te- lefonlara en geç 21 Ocak saat 18.00'e kadar bildirilmesi gerek- mektedir." Yurttaşlık Bilincini Geliştirme Derneği Derneğin ocak ayı etkinlik prog- ramı: - 19-26 Ocak saat: 20.00 Söy- leşi: 'İnsan-Yaşam-Doğa': - 20 Ocak saat: 20.00 Yönetim ve Danışma Kurullan Toplantı- sı; - 22-29 Ocak saat: 20.00 Söy- leşi-Dınleti; 'Şiir-Ezgi': - 23 Ocak saat 20.00 Söyleşi; 'Bir Yurttaş Tavrı; Patara"; - 25 Ocak saat: 14.00 Söyleşi; 'Dilde Kirknmenin EJoyurJan' ve İlhan Gülek ile Esin Afşar'ın ka- tılımıyla dıa gösterimi; - 27 Ocak saat: 20.00 Yönetim Kurulu Toplantısı. HAYVANLAR ÎSMAÎL GÜLGEÇ KİM KİME DUM DUMA BEHÎÇAK behicakÇa turk.net 11AKBİ SEMtH POROY BULUT BEBEK SURAYÇIFTÇI Sence, Bayan La'nın kalbın» 4ainoak için ona ne söylemellyım ( Öncc Homtırg-'/ 5 d I" TARİHTE BUGUN MÜMTAZ ARIKAN 19 Ocak LAMA ÇIFTUGI.. 1926'M BUSÜN İNSlLTERE'DE LAMA SATİÇI- NA BAÇLANt>l! BEDtORDSHtftE'OA B/# LA- MA YET/ÇTIBME ÇlFrUĞİ KURMUÇ OLAM HAeoLD wiN6&eu>, UArwwLa&ı ÇOĞAL- TARAK 7O-8O AOETE ULAÇnRMIÇTI. 8ü AZADA BAZILARtHI DA B/AJEKL HAYvANI OLAKAK eğİTMIÇn. L4MA SATTÇI 8ÖYLE- C£ HAYVAfJAT BAHÇ.ELE& OlÇlNt>A ÖZEL ALICILARt DA tLj&tLEMDİeMrŞTt. LAUA, GÜNEy AMG&KA 'YA ÖZSÜ BİR UAYUAN OIMP "AAAEGİKAU OSl/ESİ *£>İYE~ AbLANPtefLMAMTAP/R. ARTIK TAMAMI £VCİL DUBUMDA BULUMAN LAMALAfZ, YÜK HflYMNt OLARAK KULLANILMAfiCmN 8AÇ- KA.ETt VE TVYL&e/ 'Ç/A/£>E 8ES££»MeerH>K. Lamalar ktzdırttdtk.- lan zaman HJkür- maJertyle. iimtüdür. GÖRÜŞ NEŞE DOSTER itimci En Çok Yücel'i Sevdik... 194O'lı yıllar... Ülkemin lise ve yüksek okulların- da okutulan kitapların yazarları: Içişleri Bakanı Emin Erişirgil in felsefe kitabı... Dışişleri Bakanı Necmettin Sadak'ın sosyolo- ji kitabı... Maarif Bakanı Hasan Âli Yücel'in mantık kita- bı... Ve bakanlannın kitap yazdığı bir Türkiye, o ki- taplarla yetişen cumhuriyet gençlıği, yazar-ba- kanlann oluşturduğu bir kabine... Bağımsızlık tut- kunu Atatürk'ün 1923 Devrimi'nin akla, bilime, fenne, çağdaş kültüre dayalı laik Türkiye Cumhu- riyeti'nin coşku dolu aydınlık atılımları... İkinci Dünya Savaşı'nın karamsarlık ve umutsuzluk yıl- lanna karşın cumhuriyet kuşağı yüreğini ve bey- nini aydınlatan dünya klasikleriyle besleniyor. I. Inö- nü, ve H. Âli Yücel imzalı önsözleriyle dünya ede- biyatını, dünya klasiklerini evine, eline getiren bu olanaklarla evreni kucaklıyor. O kuşak kültürel kimliğini, altyapısını, birikimini o kitaplara borçlu olduğunu sık sık yineliyor. Yıl 1931. Genç Türkiye Cumhuriyeti'nin devrim- lerle çağdaş bir ulus yaratma yılları. Gazi Musta- fa Kemal'in Türkiye çapında yapacağı denetleme gezisine Maarif Vekâleti adına 33 yaşındaki mü- fettiş H. Â. Yücel katılır. Bu son derece önemli ve zor görev o genç müfettişe verilmiştir. Yıl 1938. Atatürk'ün ölümünden 48 gün sonra 41 yaşındaki H. Â. Yücel Maarif Bakanlığı koltu- ğuna oturur. Şimdi yetkililere soralım? Milli Eğitim Şûrası, ilk neşriyat kongresi, Islam- Inönü Türk ansiklopedileri, Tercüme Bürosu, Köy Enstitüleri, üniversite yasası, halk müziği derle- meleri, konservatuvar, Ankara fen ve tıp fakülte- leri, Izmir Yüksek Ticaret ve Iktisat Okulu, resim ve heykel sergileri, gramer komisyonu, dünya klasikleri, ders kitaplan, 20.000 köy çocuğuna öğretmen, aydın yazar, sanatçı olma olanağı, eği- tim devrimleri, aydınlanma girişimleri gibi tüm bu yazılanlan ve yazılamayanlan gerçekleştiren bir bü- yük eğitimci neden UNESCO'nun önerısiyle mem- leketinde anılsın? Yaptıklarından birteki bile anıl- masına yeterli iken neden eloğlunun hatırlatma- sına gerek kalsın? Yücel'i UNESCO'suz anamaz mıydık? Yıl 1946. H. Âli Yücel'e tutucu ve gerici çevre- lerce suçlamaların, giderek saldırıların başladığı yıllar... Gerekçe ise çevirilerle ulusal kültürün ih- mal edildiği ve Türk kültüründen uzaklaşıldığı. "eğitim"i "milli" kılan bakana yakıştırılan bu! Pe- ki evrensel kültür nedir? Ve ona nasıl ulaşılır? Bu sorunun yanıtını da onlara ve onların uzantılarına sormak gerekir.. soralım? İkinci Dünya Savaşı'nın karamsarlık ve umut- suzluk yıllarını ilkeliaydınlıklara çeviren, eğitim ve kültür tarihimizin en venmli, en ıvmelı, en ilkeli dö- neminin miman Hasan M Vüce/'dir. 1954'te bir derginin, "Özlediğinizbüyükmutlu- luk nedir" sorusuna, "Namuslu bir hayatın so- nunda şerefle ölmek" yanıtını veren H. Â. Yü- cel'der>a<acağBTiız çok ders, öğreneceğirrvz 6Qk> şey var. Ulaşılmaz eğitimci ve eğitim bakanı H. Âli Yücel'i oğlu şair Can Yücel'den ödühç aldığım dizeyle selamlıyorum. "Arttı kültürüm, birikimim, bilgim Maarif Bakanlan içinde ben en çok Yücel'i sev- dim." BULMACA SEDAT YAŞAYAN 8 9SOLDAN SAĞ A: 1/ Gelışıgüzel, üstünkörü ış yapmak. 2/"Eğ- lenecek — bu- laman / Gönlüm- deki köşk olma- sa" (Âşık Vey- sel)...Topuniçı- nı silmekte kul- lanılan ucu fır- çalı çubuk. 3/ Lapinagillerden bırbalık.Kaba- dayı.4/Birgöre- vin yürütülebıl- mesi tçın merkez olarak seçilenyer... Yerindedu- ramayan kımse. 5/ Kınk kemikleri bir arada tut- mak amacıyla kullanılan 3 tahtagibidüznesne...Ke- 4 nar süsü. 6/ Bir kımseyi özürlü gösteren durum yadaolay. 7/Güç,emek. çaba... Antıl Denizı'nde bir ada-devlet. 8/ Kendı- 8 ni büyük görme... "Çok g sarhoş" anlamında argo sözcük. 9/ Sevınç. neşe. şenlık. YUKARIDAN AŞAGIYA: 1/ Bınne ya da bir şeye ben- zemeye çalışmak, taklıt etmek. 2/ Küçük tekne kaptanı... Genellıkle resımli duvar ılanı. 3/ Bir ışı yaptırabılme gü- cü... Tropıkal Afrika'da yetişen ve çok sert odunu olan bir agaç. 4/ Sıcak ve nemli ıklımlerde oluşan. parlak kırmızı renkli toprak cinsı. 5/ Raflan olan kapaksız ve taşınır do- lap... Eskı Mısır'da güneş tannsı. 6/ Molibden elementi- ninsimgesi... Incirağaçlanndadöllenmeyi sağlayansinek. II Kütahya'nın bir ılçesi... Hukuk. 8/ Çapraz çubuklarla ve aralıklı olarak yapılan pencere sıperi... Küçük gemı. 9/ Birnota... Algılanan nesnelerin temel nıteliğı. Cumhuriyef YILLIK'961 O C A K 1 8 9 6 / 3 1 A R A L I K 1 9 9 6 / \ J . 1996 Yılının önemli olaylan, Köşeyazılan, Karikatürieri, Çizgi-Bantlannı içeten bez ciltli bu yıllığt, Istanbul'da Taksim ve Cağaktğlu Sergi salonlanmızdan Izmifde İleri (Konak), Temmuz (Kemeraltı), Aydın (Kipa/Bomova) Kitabevlerinden, Adana'da Cumhuriyet Kitap Kulübü Sergi salonundan ve de kitapçlardan edinebilirsiniz. Ryab:1.250.000 TL kitap kulübü Çlt MZMLIMI l.f. Tetefonla sipariş vermek ve yıllığa kjsa sürede ulaşabilmek için Tel:(0212)514 01 96