Katalog

3/YFA CUMHURİYET 17 EYLÜL 1997 ÇARŞAMBÂ 8 DIŞ HABERLER Ermenistan'da nükleer silah iddiası • TAŞKENT(AA)- Azerbaycan. Ermenistan'ın elinde nükleer başlık olduğunu ılen sürdü. Azerbaycan Dışişleri Bakanı Hasan Hasanov, Taşkent'te de\am eden "Orta Asya: Nüdeer Silahlardan Anndınlmış Bölge" konferansında, Ermenistan'ın izlediği nükleer politikadan kaygı duyduklannı bildirdi. Hasanov, "Ermenistan her ne kadar nükJeer silah sahibi ülkeler listesinde değilse de, elimizde Ermenistan'ın nükJeer başlık edindiğini gösteren kanıtlar bulunuyor" dedi. Rusya-Supiye ortak tatbikaü • MOSKOVA (AA) - Rusya ile Suriye'nin, Rusya'daki bir hava üssünde 20-27 Eylül tarihleri arasında yapacaklan hava tatbikatında, Suriyeli askerlere füze ateşleme eğıtımi venlecek. Rusya Hava Savunma Birlikleri Basın Merkezı Başkanı AJbay Alexander Ujanov, dün yaptıgı açıklamada, tatbıkatta "hava savunma amaçlı" olduğu belirtilen S- 200 füzelerinin kullanılacağını. bu füzelerin, havadan gelen hedeflere ateşleneceğini belirtti. S- 200. S-300"ünbirönceki modeli ve daha kısa menzıllisi olarak biliniyor. Çohacopulos'tan tuhaf suçiama • ATÎNA (AA) - Yunanistan Savunma Bakanı Akis Çohacopulos, Türkiye'yi, "kaçak göçmenleri mayın tarlalarını belirlemek amacıyla kullanmakla" suçladı. Çohacopulos, Meriç nehri yakınmda mayın tarlasına girerek yaşamını yitiren Kuzey Iraklı 3 kaçak göçmenle ilgili olarak, bu tür olaylann engellenmesi için Türkiye sınınndaki mayın tarlalannda yeni bir i$aretleme sistemi uygulayacaJdanra açıkladı. Bakan, "Ancak karşı taraf mayınlann yerini tespit için kaçak göçmenleri kullanıyor" iddiasında bulundu. Şevardnadze Atina'da • ATİNA (AA) - Gürcistan ile Yunanistan arasında dört adet işbirliği protokolü imzalandığı açıklandı. Protokollerin, devlet arşi\ lerinin düzenlenmesi, atletizm. istatistik ve çevre korunması alanlannda ışbırliğini öngördüğü belirtildi. Yunanistan Hükümet Sözcüsü protokollerin imzalanmasının ardından vaptığı açıklamada, Gürcistan'm Yunanistan'ın Kıbns konusundaki ve Türk- Yunan ilişkilerindeki tutumunu desteklediğini ileri sürdü. Kuzey Kore'de kıtlık • BONN (AA) - Kuzey Kore'nin, Ikinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en kötü kıtlık dönemini yaşadığı ve her ay 10 bin civannda çocuğun açlıktan öldüğü bildirildi. Alman Kızılhaç Teşkilatı Sözcüsü Susanne Anger, bu ülke için daha fazla gıda \e tıbbi malzeme yardımı yapılması çağnsında bulundu. Anger, 7 yaş altı çocuklarda ölüm oranının yüzde 40 arttığını belirtti. Türkiye damşmanı istita etti • Dış Haberler Servisi - Ermenistan Cumhurbaşkanı Levon Ter Petrosyan'ın Türkiye İşleri Bas Damşmanı Jirayr Lıbaridyan görevinden istifa etti. Erivan'dan yapılan açıklamaya göre. Lıbaridyan'ın istifasma tamamiyle ailevi bir sorun neden oldu. Erivan'daki kaynaklar Libaridyan'ın istifasının, özellikle bu dönemde Türk- Ermeni temaslannın yürütülmesi açısından ıyi olmayacağmı belirtiyorlar. Libaridyan'ın Amerikalı olan eşınin sağlık durumunun ciddi şekilde bozuk olması nedenıyle ABD'ye yerleşeceği belirtildi. Küba'daki bombalama eylemlerinin amacı turistleri kaçırmak Bombacıdan itiraflarDış Haberter Servisi-Küba'da tu- ristık tesislerdeki bir dızi bombala- ma eylemini gerçekleştırmekle suç- lanarak tutuklanan El Salvadorlu es- ki asker, Küba televızyonunda sal- dınlarla ilgili itiraflarda bulundu. Raul ErnestoCruzLeon isminde- ki bombacı Havana'da 12 Temmuz'da iki otelde, 4 Eylül'de de 3 otel ve bir restoranda patlayan ve İtaKan asıl- lı bir Kanadalı turistin ölmesine ve 6 kişinin yaralanmasına neden olan bombalama olavlannın sorumlusu ol- • ABD'deki Kübalı göçmenler tarafindan görevlendirildiği öne sürülen El Salvadorlu eski asker, eylemleri nasıl gerçekleştirdiğini televizyonda anlattı. duğunu belirterek "El Salvador'da bana verilen görev üzerine Küba'ya gekfim.Bana verilen listejegörebel- li turistik noktalara. geneDikle otei- lere turistfer arasında panik yarat- mak için panayıcı maddeJer yerieş- tirmem gereldyordu" dedı, ancak kendisini görevlendirenler hakkın- dabilgi vermedi. Leon bağlanülı ol- duğu örgütün kendisine büyük gü- venlik sağladığını ve Küba'da kim- se ile ilişki kurmak zorunda kalma- dığını belirtti. ABD askeri okullannda eğitim Eski asker Leon, padayıcılan tetevizyona nasıl yerlestirdiğini programda gösterdl gördüğü bildirilen Leon'u sorgula- yan Kübah karşı casusluk uzmanı Al- bay Adalberto Rabeiro. Leon'un Amerikalı Kübahlar Ulusal Vakfi (CANF) tarafindan organize ve fi- nanse edilen bir uyuşturucu kaçak- çılığı şebekesinın üyesi bir terörist olduğunubelirtti. Merkezi Miami'de bulunan CANF, FTdd Castro yöne- timine karşı faalıyetlen ile tanını- yor. Vakıf bu bombalama olaylan ile ilişkisi olduğunu inkâr etti ancak Rabeiro, Leon'un bombalama olay- lannda çok yüksek teknolojiye sa- hip ekipmanlar kullandığını söyle- dflcten sonra ellerindeki delillerin olayın CANF bağlantılı olduğuna dair bir şüphe bırakmadığını ekledi. Televizyona monte etti Televizyon programında Rabeiro, Leon'un plastık C-4 patlayıcılannı Küba'ya televizyon içinemonteedil- miş olarak veya ayakkabılannın için- de gizli olarak soktuğunu belirtti. Saatlıbombalann son teknoloji olan zamanlama programlan ise bir he- sap makinesı içerisinde, detantörle- rin ise dolmakalem ve radyolu saat- ler içine monte edilmiş olarak ülke- ye sokulduğu bildirildi. Cruz Leon bu olaylarda kullanılan ekipmanla- nn yerleştirilişlerini televizyon prog- ramında uygulamah olarak göster- di. Albay Rabeiro, 4 Ağustos'ta Ha- vana'daki bir Ispanyol oteli ve 24 Mayıs ve 3 Ağustos'ta da Bahama ve Meksiko'daki Küba turizm büro- lanndaki patlamalann da bombala- ma kampanyasının birer parçası ol- duğunu söyledi. Albay, Leon'un ger- çekleştirdiği bombalama eylemle- rinin 1995 Martı'nda CANF tara- findan organize edilen bombalı sal- dın girişimine benzedigini belirtti. tki Kübalı göçmen, 1995'te ellerin- deki C-4 patlayıcılan ile planladık- lan saldmlan gerçekleştiremeden ele geçirilmişlerdi. ABD istihbarat örgütü, yaşgününü kutlamaya hazırlanıyor Marksîzme karşı 50 ydDış HaberlerServisi- Hakkında en çok konuşulan, kitap yazılan ve film çevrilen istihbarat kuruluşu olan Amerikan Merkezi Haberalma Ör- ğühl (CIA); 1? Eyiül'de 50. yaşını dolduruyoT. Kuruluşundan beri az gelişmiş ülkelerde sosyalist hare- ketlerin çoğunlukla kanlı bir biçim- de bastınlmasında başanlı olan ör- gütün en büyük başansızlıklan. Sov- yetler Birliği'nin dağılmasını ve Iran İslam devrimini önceden göreme- mesi oldu. 18 Eylül 1947 günü Harry Tru- man'ın başkanlığı dönemınde kuru- lan CIA için, 50. doğum günü ne- deniyle Washington yakınlanndaki Langley'de bulunan merkezinde bü- yük bir kutlama töreni yapılacak. ABD Başkanı Bill Clinton da •'yeni veesld" binlerce CIA çalışanmın ka- tılacağı kutlama töreninde hazır bu- lunacak. 50 yıl önce kızıl Sovyet İmpara- torluğu'nun yıkılışını kendisine "as- G hedeT' saptayarak yola çıkan CIA, şimdi SSCB'nin dağılmasıyla tero- rizm, örgütlü suç ve uyuşturucu ka- • Sovyetler Birliği'ne karşı oluşturulduğu günden beri amaçlan doğrultusunda büyük başan gösteren CIA, en büyük düşmanın yıkılışını önceden göremedi. çakçılığı ile mücadele ve kitle imha silahlannın yayılmasının önlenme- si gıbi alanlara öncelik veriyor. CIA. Amerikan federal birimleri- ne dış kökenlı istihbarat sağlarken, Amerikan yasalan, iç istihbarat kc- nulannı FBTnin sorumluluk alanı- na veriyor. 16 bin kadar kadrolu ve binlerce de sözleşmeli çalışanı bu- lunan CIA'nın yıllık bütçesi 3 mil- yar dolan buluyor. CIA, son yıllar- da örtülü operasyonlarını kapsamı dar. ancak daha etkili bir yöntemle sürdürme çabası içine de girdi. Do- ğalan gereği yaptıklan her iş "ülke içinve gizü" olan istihbarat kuruluş- lannınbaşanlan ya da fiyaskolan ko- lay kolay gazete sayfalanna yansı- mıyor. CIA'yı zor duruma düşüren fi- yaskolann başında, çöküşünde bü- yük emeğinin geçtiği Sovyetler Bir- liği'nin sonunu önceden görememiş olması geliyor. CIA, Berlin Duva- n'nın inşa edilmesini, 1973'teki Arap-tsrail Savaşı'nı, Hindistan'ın nükleer silah üretme kapasitesine kavuşabileceğini ve tran İslam Dev- rimini'de önceden göremedi. CIA'nın fiyaskolan arasında, Kü- ba'daki rejimı devirmeye yönelik ünlü Domuzlar Körfezi çıkarması, Fidel Castro ve diğer bazı ülkelerin liderlerine yönelik başansız komp- lo girişimleri de bulunuyor. Afgan mücahitlerinin Sovyet bir- liklerini ülkeden çıkarması da CIA'nın "başan" hanesinde yer alı- yor. Bu başannın, SSCB'nin dağıl- ma sürecini hızlandırdığı ifade edi- liyor. Ancak CIA tarafindan Sov- yetler'e karşı örgütlenen, finanse edilen, silahlandınlan ve eğitilen Af- gan mücahitleri daha sonra "radikal lshuncı" terörün temel unsurunu oluşturdu. Çoğu Arap birçok kişi Afgan mücahitleri ilebirlikte savaş-' mak için bu ülkeye gitti. Burada eği- tilen kişiler ülkelerine döndüklerin- de rejimi tehdit eden unsurlar hali- ne dönüştüler. CIA'nın, Afganistan'da Sovyet- ler'e karşı savaşmak için eğittiği ba- zı kişiler, gerçekleştırdikleri terör eylemleriyle şimdi Ortadoğu banş sürecinin önündeki en önemli en- gellerden birini oluşturuyor. ABD, CIA bütçesinden maaş verdiği Mı- sırlı "Kör tmam"ı yıllar sonra New Yotk'taki terörist eylemleri yönlen- dirdiği gerekçesiyle hapis cezasına çarptırdı. Uydu teknolojisiyle dünyanın her yerini gözleyebilen CIA, Afganis- tan'da "Şeytan İmparatorluğu"na karşı mücadele etmesi için eğittiği kişilerve temsil ettflderi düşüncenin, 10-15 yıl sonra ABD'nin önüne cid- di bir terorizm sorunu olarak çıka- cağmı da tahmin edemedi. Irkçı berici Parti bderi Carl Hagen, sevincini yandaşlanyla paylaşiı. Norveç'te sol iktidardan düştüDış Haberler Servisi - Norveç'te önceki gün yapı- lan genel seçimlerde yüzde 35.1 oranında oy elde ede- rek çoğunluğu sağlayan Iş- çi Partısi mecliste gerekli çoğunluğu sağlayamadığı için iktidardan düştü. Irkçı Ilenci Parti'nin oylannday- sa büyük oranda artış göz- lendi. Katılımın yüzde 77.1 ola- rak açıklandığı seçimde, Iş- çi Partisi oylannçoğunlugu- nu elde ederek 165 sandal- yeli mecliste 65 sandalye kazandı. Işçi Partisini yüz- de 15.3 ile aşın sağcı tleri- ci Parti, >r üzde 14.3 oyla Muhafazakârlar ve yüzde 13.7 oy oranıyla Hıristiyan Demokratlartakipetti. Mer- kez Parti yüzde 8.0 oranın- da oy, Sosyalist Sol 5.9. Li- beraller yüzde 4.4, Kızıl tt- tifak yüzde 1.6, bağımsızlar yüzde 1.5 oranında oy ka- Başbakan Jagland üzgün zaridı. Işçı Partisi liden Baş- bakan Jagland, çoğunluğu elde etmesine karşın seçim sonuçlarının bellı olmasın- dan sonra 13 Ekim tarihin- de bütçenın meclise sunul- masından hemen sonra is- tifasmı sunacağını açıkla- dı. Jagland, Işçi Partisi'nin 1993 genel seçimlerinde al- dığı yüzde 36.9 oy oranına ulaşamaması halinde istifa edeceğini açıklamıştı. • Iktidardaki İşçi Partisi mecliste gerekli çoğunluğu sağlayamadı. Irkçı partinin oylarında büyük artış görüldü. Aşın sağcı tlericı Parti oy- lamadan ikınci en büyük parti olarak çıkarken göz- lemciler, merkez partilerin- den oluşan bir koalisyonun ülkenin başına geçebilece- ğini belirtiyorlar. Ancak ne olursa olsun önümüzdeki aylardaNorveç'in sıyasi ya- şamının büyük ölçüde çal- kantılarla geçeceği konu- sunda siyasetçiler ve göz- lemciler hemfıkir. 1995 raporu Milyonlarca Amerikalı aç DışHaberterServisi- ABD Başkan Yar- dımcısı Al Gore, ülkede açlığın trajedi boyutlanna vardıgım ifa'Se etti. ABD'de 12 milyon insanm açlık tehlikesiyle kar- şı karşıya olduğunun belirtildiği 69 say- falık U 1995 Yüı ABD Ev Gıda Güvenü- ği"raporunda,ABD'de açlığın en yaygın olduğu gruplann siyahlar, Ispanyollar, annenin baktığı aileler ve çok çocuklu aı- leler olduğu açıklanıyor. Al Gore "İnsan- lıktrajedisine son vertnek için bu konuda açıklanan tablonun Amerikalılan hareke- te geçirmesi gerekhor" dedı. ABD Tanm Bakanlığı'mn 1995 yılı verilenne göre 12 milyon aile, genellik- le yetersiz beslenirken, açlık tehlikesini daha ciddı yaşayan 800 bin ailenin. 6 ya- şın altında 215 bin çocuğu bulunuyor. Al Gore ile Tanm Bakanı Dan Gfickman, 2000 yılına kadar restoranlar, kafeterya- lar, tanm alanlan ve gıda üreten fırma- larda >r üzde 33 lük gıda tasarrufu yapıla- cağuu belırtiyorlar. Şu anda ABD'de üre- tilen 160 milyon ton gıdanın 43.2 milyo- nunun ziyan olduğu açıklandı. Çevre kirliliği ABD'de çocuklar kanser oluyor Dış HaberlerServisi-ABD c!e çeyı^Kİr^ liliği nedenıyle çocuklar arasındaki kan- ser vakalannın son yıllardâ büyük artış kaydettigi bildirildi. Washington'da konuyla ilgili olarak dü- zenlenen bir konferansta konuşan doktor Phiöp Landrigan, ,\BD'de istatistiklere göre, yılda ortalama 0-14 yaş arasındaki 8 bin çocuğun kanser olduğunu belirtti. Doktor. son yıllardâ çocuklar arasındaki testis kanseri vakalannın yüzde 60, ke- mik kanserinin \-uzde 50, beyin kanseri- ninyüzde30.kankanserininyüzde lOart- tığını kaydetti. Doktor Landrigan,u Bu hızh arüş, kan- ser vakalannın genetik faktörlerden Ueri gelmediğini gösterij'or. Çevreye bağh et- kenlerinkanser\nkalanmn ortayaçıkma- anda esaslı rol (i> nadığını düşüniiyoruz'" dedı Doktor Ladrigan son 20-30 yılda 75 bin sentetik kimyasal maddenin geliştirildi- ğini ve çe\Teye saçıldığını belirtirken bunlann yansına yakmının insan sağlığı üzerinde zararlı olacabileceğini bildirdi. D E C İ Ş E N N A T O VE T Ü R K İ Y E NATO, Türkiye'nin Rusya endişesini paylaşmıyor LALE SARltBRAHİMOĞLL ANKARA- Ikıncı Dünya Sa- vaşı sonrası olası bir nükleer sa- vaşa dayalı savunma konsepti SSCB'nin dagılması ile değişi- me uğrayan Avrupa güvenlik mi- marisinin temel taşı NATO. var- lık nedenini pekiştirecek kimlik arayışını bazı eski Doğu Bloku ülkeleri ile genişleyerek sürdürü- yor. NATO'nun yeni savunma konsepti, dağılan SSCB'nin mi- rasına konan Rusya'yı ürkütme- meye de özen gösteriyor. Bu ne- denle NATO. 'tehdit' kavramı yerine 'risk' kavrarranı benim- sedı. Ama perde arkasmda teh- dit Rusya olarak algılanıyor NATO'nun 1990 yılmdade- ğiştirdiği savunma konsepti; kök- tendinci akımlar, aşın milliyetçi- likhareketleri, nükleer, kimyasal ve konvansiyonel silahlann is- tenmeyen kişi ya da ülkelerin eli- ne geçmesini önlemek ve bölge- sel çatışmalann sıçramasını dur- durmak için 'olascanşmalann ön- ceden önlenmesi ve dipk)matik yöntemlere başvurmayı' ön pla- na çıkartıyor. NATO yeni risklere karşı kü- çük, ancak ateş gücü \iiksek bir yapılanmaya da gitti. NATO'nun yeniden yapılan- masında ittifakın 45 yıllık "sadık müttefiki'' Türkiye'nin ciddi en- dişeleri var. SSCB'nın Akde- niz'in sıcak sulanna inmesini ön- lemek için ittifakın güney kana- dının bekçiliğinı yapan Türkiye. Soğuk Savaş'ın bitımıyle birlık- • NATO'nun ürkütmek istemediği Rusya'nın Kafkaslar'daki faaliyetleri, Ankara için ciddi bir endişe konusu. Diğer endişe konusu ise, NATO'nun üç eski komünist ülke ile genişleme sürecini planlandığı şekilde 1999 yılına kadar pürüzsüz tamamlamak için Türk-Yunan sorunlannı teğet geçme eğilimine girmesi. te kendisini, 21. yüzyılın ekono- milerini yönlendirecek olan pet- rol ve doğalgaz zengıni, ancak is- tikrarsızlık içindeki Orta Asya ve Kafkasya'run ortasında buldu. 21. yüzyılın ekonomilerini yön- lendirecek diğer bir madde ise Ortadoğu'nun göz diktiği Tür- kiye'nin topraklanndan kaynak- lanan su. Yeni Avrupa güvenlik mima- risinin oluşmasında; Türkiye'yi çe\Teleyen Balkanlar'daki istik- rarsızhk. Orta Asya ve Kafkas- ya'daki etnik çatışmalar ve Rus- ya'nın gücünün kontrol altına alınması yönündeki savunma stra- tejileri ön plana çıktı. Yine Türkiye'nin yanıbaşın- daki Ortadoğu'daki istikrarsızlık Değişen NATO'nun temel taşları ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Kısa adı Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü olanNATO, SSCB'nin ve hemen ardmdan Varşova Paktı'nın dagılmasından çok kı- sa süre önce ve sonrasında ortaya çıkan ye- ni güvenlik mimarisine uyum sağlayacak bir dizi yeni antlaşma imzaladı. Bu anüaş- malardan belli başlılan şöyle: -Mart 1989:23 NATO ve Varşova Pak- tı üyesinin katılımıyla Avrupa'da Konvan- siyonel Kuvvetler'in indirimi Antlaşması (AKKA) imzalandı. - Mayıs 1989: BrüksePde silahlann de- netimi ve silahsızlanma konusunda NA- TO zirvesi yapıldı. İttifak politıkasının iki önemli açıklaması yayımlandı. Bunlardan biri silahlann denetimi ve silahsızianma ko- nulannda kapsamlı kavram metni oldu. Zirve sonunda yayımlanan bildiride, itti- fakın Avrupa'nın bölünmesini önlenme- si, adil ve banşçıl bir Avrupa düzeni oluş- turulması yaklaşımmın ana hatlan çizildi. - Kasım 1990: Ortak bildiri ile herhan- gi bir devletin toprak bütünlüğü ve siyasi bağımsızlığma karşı tehdit ve güç kullan- maktan kaçınılması taahhüt edildi. - Kasım 1991: îttifak, Roma'da düzen- lediği zirve toplantısı ile yeni bir güven- lik kavramı oluşturdu. - Arahk 1991: NATO ve eski Doğu Bloku ve Rusya arasında ilişkileri düzen- leyen Kuzey Atlantik îşbirliği Konseyi (KAİK) kuruldu. KAİK daha sonra Avru- pa Atlantik Ortaklık Konseyi adını aidı. -1994: Brüksel'de 16 NATO üyesi ül- ke ile Sovyet ardılı bağımsız cumhuriyet- lerin de yer aldığı eski Doğu Bloku ülke- leri ile işbirliği mekanizması oluşturan Banş için Ortaklık (BİO) kuruldu. - Mayıs 1997: NATO ve Rusya. Pa- ris'te yakın işbirliği antlaşması imzaladı- lar. - 7 Temmuz 1997: NATO Madrid'debir araya gelerek, Polonya, Macaristan ve Çek Cumhuriyeti ile genişleme karan aldı. It- tifak, Romanya ve Slovenya'nın tam üye- liği konusunu ise 1999'da gözden geçir- me karan aldı. Türkıye'yi cephe ülkesi olmak- tançıkardı. Rusya endişesi Yeni Avrupa güvenlik mima- risinin kurulması süreci devam ederken NATO'nun endişeleri kısmen Rusya üzerinde yoğun- laştı. Ancak bu endişelerin gide- rilmesi yolundaki NATO yön- temleri Ankara'yı ciddi şekilde rahatsız ediyor. NATO, tam üye yapmadığı. ancak yakın işbirliği mekaniz- ması kurduğu eski Doğu Bloku ülkeleri ve Sovyet ardılı bağım- sız ülkeler ile bir Banş İçin Or- taklık (BİO) kavramı geliştirdi. Bu çerçevede, Orta Asya Türk cumhuriyetleri ile Türkiye'nin de dahil olduğu bazı NATO üye- si ülkeler arasında banşı koruma konulannda işbirliği amacıyla önceki gün bu bölgede bir tatbi- kat başladı. Ancak ittifak, özellikle Kaf- kasya'da butür banşı koruma fa- aliyetlerini yapmamaya özen gös- teriyor. Belçika'nın başkenti Brük- sel'deki NATO karargâhında bir grup Türk gazetecinin sorulan- nı yanıtlayan üst düzey bir NA- TO askeri yetkilisi, bu soruya çok açık yanıt veriyor. Bu yetki- li "Rusya'nın arka bahçesinde (Kafkas>a) fazla faal olmak iste- miyoruz. Çünkü bu, ittifakın ge- nişlemesürecinetepkisini sürdü- ren Rusya'yı rahatsız eder" de- di. Türkiye ise BİO ülkeleri ile daha sıkı işbirliğine özen göste- riyor. Üst düzey bir Türk askeri yetkilisi, bu konuda şu görüşle- re yer veriyor: "Baoh ülkeler, Rusya'nın hassasiyeti nedeniyle özeffikk' Kafkasya'da aktif olmak istemiyoriar. Ras> a, Balkanlar ve Kafkasya'da nüfuzunu artOnp ittifakın Türk-Yunan sorunlan- nm vaşandığı «iinev kanadmı iş- lemez hale getirfbüecek." Türkiye'yi NATO konusunda rahatsız eden bir diğer konu da ittifakın. Çek Cumhunyeti, Po- lonya ve Macaristan ile genişle- me sürecine ağırlık vererek. ger- ginleşen Türk-Yunan sorunlan- nı teğet geçme eğilimine girme- si. BirTürk yetkilı, "NATO,Tür- Idye'nin çekildiği I>% namic Mix- 97tatbikatmın \apılacağı manev- ra alanlan konusunda Yunanis- tan'ataviz\ererekEge Denia'nde Türkiye'nin haklı endişelerini görmezden geldi" diyerek NA- TO'nun öncelikli kaygısının ge- nişleme olduğunun altını çizdi. Türk ordusu abartıyor Türkiye'deki iç siyasi geliş- meleri de yakından izleyen NA- TO askeri ve sivil yetkilileri, Tür- kiye'de tran'da olduğu gıbi bir siyasi tslamın varolmadığını sa- vunuyorlar. Üst düzey bir NATO askeri yetkilisi, Türk gazetecile- rin sorulannı yanıtlarken şu gö- rüşlere yer verdi: "Türk halkının büyük çoğun- luğu zaten dinine bağh. Türk or- dusu Refah Partisi'nin üzerine fazla giderek kendi gücünü gös- termek istedi di> e düşünüyoruz. RP'nin kapaülması ise bu parti taraftarlannı Türkiye için daha da tehlikeli hale getirebüir." Kafkasya kanat bölgesinin önemi artü NATO'nun genişleyecek ol- ması ve Rusya'nın mevcut silah tavanlanndan memnun ohnama- sı nedeniyle Soğuk Savaş sonra- sı kon\r ansiyonel silahlar kulla- nılarak sürpriz bir savaşın pat- lak vermesini önlemeyi amaçla- yan Avrupa'da Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması'nı (AK- KA), yeniden gözden geçirme süreci başladı. AKKA kapsamında Türkiye ise dikkatlerini, yanıbaşmdaki Rusya'nın Kafkasya kanat böl- gesinde antlaşmalara aykın ola- rak aşın sılahlanma faaliyetleri ve kanat kavramının yeni müzake- re sürecinde ortadan kalkıp kalk- mayacağı üzenne yoğunlaştırdı. Bir NATO askeri yetkilisi ise, ilginç bir saptamada bulunarak Orta Asya ve Kafkasya doğal gaz ve petrol zenginliklerinin Ba- tı'ya güvenli akışını sağlamada, boru hatlannın geçiş güzergâh- lan arasında yer alan Kafkasya kanat bölgesinin korunmasının kendileri açısından şimdi daha da önem kazandığına işaret etti. SÜRECEK