Katalog

SAYFA CUMHURİYET 29TEMMUZ1997SALI 8 DIŞ HABERLER Sağın kilit ismi: LePen • STRASBOURG(AA)- Fransa'da yayımlanan Liberation gazetesinde çıkan bir araştırmaya göre, ülkedeki sağ partilerin, aşın sağcı ve ırkçı Jean Marie Le Pen'in desteği olmadan artık iktidara gelmesi çok zor. Liberation, sağ partiler arasında yer alan çeşitli politikacılann görüşlerine yer verdiği araştırmasında, Sosyalist Parti'nin Komünist Parti ile ışbirliği yaparak iktidara geldiği gibi artık sağ partilerin de Le Pen ile anlaşma yoluna gitmesi gerektiği yolundaki değerlendirmelere yer verildi. Rusya'da patlama • MOSKOVA(AA)- Rusya'nın Kueda kasabası yakınlanndaki bir binada doğalgaz sızıntısının yol açtığı patlamada 11 kişi yaşamını yitirdi. Olağanüstü Hal Bakanlığı yetkililerinin bildirdiklerine göre, patlamada 19 kişi de yaralandı. Yıkıntı altında kalan 10 kişiye hâlâ ulaşılamadığını belirten yetkililer. yaralılardan 6'sının da durumunun ağır olduğunu söylediler. Cezayip'üe operasyon • PARİS (AA) - Cezayir'de ordunun 14 temmuzdan bu yana düzenlediği operasyonlarda. aralannda liderlerinin de bulundugu 300'den fazla miliranın öldürüldüğü bildirildi. Le Matin gazetesi, birliklerin, ülkenin kuzeydoğusundaki dağlık bölgede gizlenen birçok militanı kuşattığı ve sığınaklan bombaladığını yazdı. Öte yandan Cezayir'in güneyindeki Larbaa'da aşın dincilerinsaldınsı sonucu ilk belırlemelere göre 20 kişi öldü. Saldında yıkılan evlerin altında birçok cesedin bulunduğu ve ölü sayısının 40'a kadar çıkabileceği belirtilıyor. İsrail G.Lübnan'a saldındı • BEYRUT (AA) - İsrail savaş uçaklan. güney Lübnan'da Hizbullah hedeflerine saldırdı. İsrail güvenlik yetkililennin bildirdiklerine göre, Iklim el-Tufah bölgesine iki savaş uçağı 4 roket attı. Hizbullah gerillalannın. Cezine'deki İsrail hedeflerine saldınsından sonra gerçekleşen İsrail saldınsında ölen ya da yaralanan olup olmadığı konusunda bilgi verilmedi. Türkiye'ye karşı ittifak • LEFKOŞA(AA) - Suriye. Yunanistan ve Kıbns Rum kesiminin, Türkiye'nın Ortadoğu ile olan ticaret kapılannı kapatmak için güç birliği yaptığı iddia edildi. Merkezı Lefkoşa'da bulunan Uluslararası llişkiler Ajansı'nın (INAF) haberine göre, Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad, Türkiye'nin Ortadoğu ülkeleri ile olan ticaret yollannı kapatmak amacıyla hazırladığı planı uygulamaya koydu. Suriye, Yunanistan ve Kıbns Rum kesimi arasında işlenecek bu plan, Türk ürünlerinin Ortadoğu ülkelerine ihraç edilmseni önlemeyi, Avrupa ürünkrinin. Yunanistan üzerinden Rum kesimine aktanlarak Suriye'den pazarlanmasını hedefliyor. Bu planın, geçtiğimiz hafta, Şam'ı ziyaret eden Rum dışişleri bakanı Yannakis Kasulides ile yapılan bir toplantıda görüşüldüğü ve karara bağlanadığı belirtildi. Ermeniler Türkiye'yle ilişkilerin normalleştirilmesinden yana Erivan diyalog istiyorLEYLA TAYŞANOĞLU ERİVAN--Türkıye"yle ilişkilerin normalleşmesi- ni istiyoruz. Bunun bir an önce gerçekleşmesi gerek. İlişkilerin normalleşmesi için hiçbir ön koşulumuz yok.'" Ermenistan'ınbaş- kenti Erivan"da konuştu- ğumuz herkes bize bu söz- leri söylüyor. 1915 olayla- nnı akıllanndan silmiş de- ğiller. Ancak Ankara'yla havanın düzelmesini 1915 olaylanna endekslemiş de- ğiller. "Anayasamızdaki 19151e ilgili maddeyi de kakürdık" diyorlar. Ankara. Erıvan'a beş yıldır ekonomik ambargo uyguluyor. Nedeni, Erme- nistan ve Azerbaycan ara- sında Karabağ yüzünden çıkan savaş. Bugün silah- lar susmuş. Ankara, etnik kaygılar ve 1915in silin- meyen izleri nedeniyle Azerbaycan'a tam destek veriyor. Öte yandan Karabağ'da fıili birdurum var. Bölge- de olan Azen nüfusu savaş nedeniyle Azerbaycan'a kaçmış. Bugün. yasal sta- tüsü tam da belli olmayan Karabağ 1 eylül günü ya- pılacak devlet başkanlığı seçimlerine hazırlanıyor. Ancak şu ana kadar aday- lar daha belirlenmemiş du- rumda. 1991'deSovyetler Bir- liği'nin dağılmasıyla ba- ğımsızlığın ilan edilmesi, Azerbaycan'da savaş, eko- nomik ambargo, doğal kaynaklann azlığı Erme- nistan'ı çok ciddı bir yok- sulluğa itmiş. Daha bir bu- çuk yıl öncesine kadargün- de iki saat verilen elekt- rik. akmayan sular, yakıt- sızlıkla mücadele etmek zorunda olan Ermeniler bugün bu sorunlann üste- sınden geldiklerine mem- nunlar. Ama bu buruk bir memnunluk. Aylıkortala- ma ücretler 10-15 dolar dolayında. "Bu parayla nasd geçi- niyorsunuz" sorumuza. *Birdençokişyapmak zo- nındayız, Aynca dış ülke- lerde'yaşaj an Ermeni top- lumlanndan da önemli pa- rasal yardımlar geliyor" diyorlar. Ambargo nasd delinir Ankara'nın uyguladığı ekonomik ambargoya kar- şın çarşılarda çok sayıda Türk malı satıldığı dikkat- lerimizi çekıyor. •'Bu mal- lar buraya nasıl gûiyor" diye soruyoruz. İran ve Gür- cistan üzerinden gönderil- dikleri yanıtı geliyor. Bırtakım Türk işadamla- n da özellikle Gürcistan üze- rinden Ermenistan'laticare- tı geliştirmişler. Bunun ken- dilenne biraz katkısı oldu- ğunu söylemeden geçemi- yorlar. Çarpıcı yoksuDuk Halk arasındaki yoksulluk çok çarpıcı. Onun getirdiği bir de sağlıksızlık sorunu var. Sağlık sistemi tam yerine oturmamış. Doktor, diş hekimi azlığı kendini belli ediyor. Hele diş hekimleri... Karşılaştığımız herkesin ağız sağlığının bo- zukluğu hemen dikkatleri- mizi çekiyor. Gazeteci nasıl ısınr Erivan'da bulunduğumuz günlerde birkaç Ermeni ga- zeteciyle görüşmek, basının durumu hakkmda da bilgi al- mak istiyoruz. Randevumuz ayarlanıyor. Ermenistan Ba- sın Ajansı Armen Press'in binasında görüşecegiz. İçeri giriyoruz. O da ne? Bir salon panel için düzenlenmiş. An- laşılan görüşme yapmak ye- rine panelist olacağız. Bir sa- at süreyle sorulan yanıtlıyo- ruz. İlişkilerin norrnalleşme- sini bizim de istediğimizi söylüyoruz. Varsayım üzerine kurulu, "Bugün Türkiye'nin elinde bulunan kendi öz vatan top- raklanm ele geçirmek üzere Ermeni ordulannın hareke- te geçmesi durumunda ada- letikorur musunuz" biçimin- de iktidardaki Ermeni Ulusal Orgütü organı gazetenin genç muhabiri Gagik Martoyan bize bir soru yöneltıyor. Ya- nıhmız şu oluyor: "Ülketer arasındaki sorunlann herza- man görüşmelerie, barışçı yoDartaçözübnesinden yana- yım ve her zaman savaşlara karşı çıktım. Aynı nedenle 1974'teld Kıbns Harekân'nı da deştirdim." Ertesi gün gazetede yer alan haberin başlığı şuydu: "Ermenüerin vatanlannı tekrareldeetmeyi denemele- ri durumunda Türk gazete- ci adaleti korumayacak." Anlaşılıyordu ki pek çok kişinin Türkiye'ye ılımlı yak- laşmasma kirşın şoven söy- lemler bazı kesimlerde hâlâ etkiliydi. Panel sırasında es- ki lstanbullu birkaç Ermeni gazeteci ise hem eskı hemşe- rilik hem de meslektaşlığın doğurduğu yakınlıktan olacak dostça yaklaşımlanyla hava- yı yumuşatma çabası için- deydiler. Özetlemek gerekir- se.baa uç tepkilerekarşın Er- menistan'da egemen duygu- lar, ilişkilerin normalleştiril- mesi, eski yaralann sanlma- sı ve karşılıklı bir anlayış or- tamının yerleştirilmesiydi. Kamboçya banşa aç • Kamboçya'da tarihin tekerrür ettiğini belirten International Courrier dergisi, bu ülkede gûnümüzdeki krizde BM'nin hatalı politikalannın da payı olduğunu öne sürüyor. Dış HaberterServisi- Ta- rihin süreklı tekerrür ettiğı bir ülke Kamboçya. Kızıl Kmerler'in korkunç zulmü- nün ve iç savaşın yıkıcı et- kisinden hâlâ kendini kur- taramamış 10 milyon nü- fuslu bir toplum. Fransa'da yayımlanan haftahk Inter- national Courrier dergisi son sayısmda Kamboçya'da ay başında yapılan darbeyi işleyerek BM'nin yetersiz- liklerinı sergiledi. Dergiye göre, 1991 yı- lında BM'nin arabuluculu- ğunda gerçekleştirilen ba- nş görüşmelerinin özünde silahsızlanma ve yönetimin siyasetten çekilmesi yatı- yordu: Barış havariliğini üstlenen BM ise bu görevi- ni yerine getirmedi. Kam- boçya'da iktidar kavgasmın darbe ile sonuçlanması ve ikinci Eşbaşbakan Hun Sen'in. birinci Eşbaşbakan Norodom Ranariddh ı de- virmesi acı bir gerçeği bir kez daha ortaya çıkardı: BM'nin banş operasyonu- nun yetersizliği ve hatta bu- nun da ötesinde bu girişi- min ülkeye ağır bir fatura çıkardığı. Kamboçya banşı Prens Norodom Ranariddh'e bağlı krala güçlerce kontrol edilen bötge. Khieu Sampan lıderiiğindeki Kızıl Kimmerter'in kontrotündeki bölge. Hun Sen'in önderiiğindeki Kamboçya Halk Parbsine bağlı güçlerce kontrol edilen bötge. lengSary Kderiiğinde 1996 ytlmda hükümete katılan Kızıl Kimmerter'in kontrolündeki bötge. 15Ternmuz199Tttelüdwıın. HAKAN GUNLUGU 43 bin votka kurbanı Ruslann votka tutkusu, ölümcül sonuçlara yol açıyor. 1996'da kaçak votkadan zehirlenerek ölenlerin ülke çapında43 bin kişiyi bulduğu bildiriliyor. Bazılarıysa 1995'te aynı nedenle ölenlerin 55 bin kişi olduğunu hatırlatarak görece bir iyileşmeden söz ediyor. Rus basınının sütten ağzı yandı Başkan Boris Yertsin'le ilgili olarak yalnızca kendi eleştirel makaleleriyle yetinmeyip dünya basınından da sıkça alıntılar yapan Pravda gazetesi, ciddi maddi sıkıntılar ve ardından yazı kurulundaki bölünmeler yüzünden popülaritesini yitirdi. Başka muhalif yayın organlan da - devletten ödenek almak şöyle dursun- kâğıt bulamamak vb. sorunlarta büyük sıkıntılar yaşadı, yaşıyor. Izvestiya gazetesi, Başbakan Vıktor Çernomırdin'in 5 milyar dolarlık serveti olduğunu yazan Fransız Le Monde'dan alıntı yaptıktan sonra bir türlü belini doğrultamadı; sonunda geçen günlerde gazetede hissesi olan bankalann da baskısıyla Genel Yayın Yönetmeni Igor Golembiovski koltuğundan oldu (Şimdi 'Noviye Izvestiya', yani 'Yeni Haberler' adlı bir gazete Gelir beyanları tartışılıyor Forbes dergisinin dünyanın en zenginleri arasında, 3 milyar dolarlık servetiyle 97. sırada gösterdiği Rusya Güvenlik Konseyi Sekreter Yardımcısı Boris Berezovski, resmi mal beyanında tüm servetini yalnızca 40 bin dolar olarak açıkladı. Öteki devlet yöneticilerinin mal ve 1996 gelir beyanlan da kamuoyunda tartışma yaratıyor. Bir gazete, Başkan Boris Yeltsin'in sahip olduğu arsa ve evlerie son model BMVV'sinin, resmi beyanda son derece düşük bedellerle gösterilmesini eleştirdi. çıkarmaya çalışıyor). Bütün bunlar, gazeteleri artık daha da dikkatli davranmaya zoriuyor. Bunun bir örneğini geçen günlerde yaşadık. "Rusya'da kapitalizmin babası" olarak görülen Başbakan Yardımcısı Anatoliy Çubays'ın, tatilini geçirdiği Norveç'te, şaibeli bir işadamıyla görüşme yaparken yerel gazetecilerce fotoğrafının çekilmesi, Rus basını tarafından sanki hiç fark edilmedi. Yalnızca küçük bir bağımsız Moskova gazetesi konuyu birinci sayfadan aktardı. Hakkmda tutuklama karan çıkanlmış olan Danimarkalı işadamı Yan Bonde-Nilsen, Çubays'ı ve eşini ağırlamak için pahalı bir yat kiraladı. Sibirya'daki doğal zenginliklerle de yakından ilgilenen karanhk işadamı ile fotoğrafçılara yakalanan Çubays, yatı apar topar terk etti. Oyuncak bebekler tehlikeli Rusya'da üretilip satılan "Futbolist" adlı oyuncak bebekier tehlikeli bulunarak yasaklandı. Gerekçe, bebeğin saçlannın "gerekenden çok daha yavaş yanması". Yetkililer, kaza anında bebeğin peruğunun en çok 2 saniyede yanmasının zorunlu olduğunu, aksi takdirde çocuğa ciddi zarar verebileceğini belirtiyorlar. ve ülkenin kalkınması için bugüne kadar sarfedilen ra- kamın 2 milyon dolann üze- rinde olduğu belirtiliyor. Dergi bir konuya daha dikkati çekiyor. Kamboç- ya'da Hun Sen ile Ranariddh arasında gerginliğin artma- sına, Ranariddh birlikleri ile Kızıl Kmerler arasında ya- kınlaşmanın gözle görülür hale gelmesine karşın, banş anlaşması çerçevesinde Kamboçya'ya mali yardıro yapan Batılı ülkelerin ne- den hâlâ Phnom Penh yöne- timine bile bile oluk oluk paralar sarfettiğini sorgulu- yor ve soruyor "Hun Sen 01- ke içinde hâkimiyetini gide- rek arttınr ve yandaşlan, si- yasal arenada, basında ve yervJ yönetimde kendilerine muhalif olanlan bertaraf ederken. başta ABD ve Ja- ponya ohnak üzere yardım yapan Baülı ülkeler neden seslerini çıkarmadılar? Ne- den, 'Durun yoksa yardım musluklannı kısıyoruz' de- medüer?" Bu arada gerçekleştirdi- ği darbe ile uluslararası ca- mianm tepkisini çeken Hun Sen, demokratikleşme yo- lundan vazgeçmediğini gös- terme girişimlerini sürdü- rüyor. Devrik birinci Baş- bakan Prens Ranariddh'in halefinin gelecek hafta ya- pılacak seçımlerle belirle- neceği bildirildi. Hun Sen, gazetecilere yaptığı açıkla- mada. 120 sandalyeli mec- lisin dünkü oturumuna yal- nızca 97 üyenin katıldığını belirterek, seçimlerin bir hafta ertelendiğini söyledi. ABD^nin Iran politikası değîşnıedi YEDİTEPE UNVERSITY ENGLISH PREPARATORY SCHOOL Is seeking qualified native and non-native teachers of English during the 1997-1998 academic year. Applicants are invited to apply for füll/part-time posts. The required documents are as follows: I photocop of diploma I letter of applicatiou ıc.v. I a photograph Adress : Yeditepe Üniversitesi Acıbadem Kampusu Ibrahimağa Mah. Köftüncü Sok. Acıbadem/1stanbul Tel : (0216) 327 64 70 - 71 - 72 /126 Faks : (0216)327 64 79 WASHINGTON (AA) - Beyaz Saray, Iran'ın tecrit edilmesi yönündeki politi- kasının değişmediğini bildirdi. Beyaz Saray sözcülerinden Anne Lu- zato yaptığı açıklamada, "İran potitika- mız değişmemiştir. İran politikaınızın de- ğiştiğine ilişldn bir sinyal de verilmemiş- tir" dedi. Luzato, Türkmenistan doğal- gaz projesinin "D'Amato Yasası" olarak adlandınlan İran ve Libya ile ilgili Ame- rikan yasasını ihlal etmediğini söyledi. Sözcü, yasamn uygulanmasının devam edeceğini de belirtti. ABD yönetiminin, Türkmenistan'dan Türkiye'ye tran üze- rinden doğalgaz boru hattı inşa edilme- si projesine karşı çıkmadığını açıklama- sı, Washington'un Tahran politikasımn de- ğiştiğine ilişkin yorumlara yol açmıştı. D'Amato Yasası. tran ve Libya'da 40 milyon dolan aşkın yatırımlarda bulu- nan yabancı firmalara karşı yaptınm uy- gulanmasını öngörüyor. ABD, İran"a kar- şı bir "tecrit ve laskaç" politikası uygu- luyor. Başkan BfflClinton yönetimi, Iran'ı, teröre doğrudan destek vermek, kitle im- ha silahlarının peşinde olmak ve Ortado- ğu banş sürecini baltalamaya çalışmak- la suçluyor. Öte yandan, Suudi Arabistan'da 19 Amerikalı askerin ölümüne yol açan bom- balama eylemi ile ilgili soruşturma ise ha- len devam ediyor. Söz konusu terör ey- leminin arkasında Iran'ın bulunduğuna ilişkin iddialann doğrulanması halinde ABD'nin sert tepki göstereceği belirtili- yor. Bu arada, aralannda eski Ulusal Gü- venlik Konseyi Başkanı Zbigniew Brze- ansld'nin de bulunduğu bazı etkin eski Amerikalı yöneticiler, İran ile en azından bir diyalog kurulması gerektiğini savunuyorlar. Kudüs Belediyesi'nin karan askıya alındı İsrail, yeni yerleşim birimlerinden vazgeçti Dış Haberler Servisi - İsrail, Filistinlilerin sert tepkisine yol açan Doğu Kudüs'te yeni yerleşim birimi kurma karannı askıya aldı. Müslüman Doğu Kudüs'te yeni Yahudi yerleşim birimi kurma karan Kudüs Belediyesi tarafından alınmış, Başbakan Benyamin Netanyahu, kendisine damşılmadan alınan bu karan eleştirerek yeni yerleşim birimi kurulmasına izin verilmeyeceğini belirtmişti.İsrail Içişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada. yeni yerleşim birimi kurma planına karşı temyize başvurulduğunu, mahkeme bu konuda bir karar verinceye kadar planın askıya alındıgı belirtildi. Filistin Özerk Yönetimi Enformasyon Bakanı Yaser Abid Rabbo, Kudüs'ün doğu kesiminde yeni Yahudi mahalleleri kurulmasmın geçici ya da kısmen dondurulmasını kabul etmediklerini, bu yapılaşmalardan tamamen vazgeçilmesini istediklerini söyledi. Rabbo, Ramallah kentinde düzenlediği basın toplantısında, "Yahudi yerleşim birimleri konusunda geçici ya da kısmi hiçbir önlemi kabul etmiyoruz" dedi. Rabbo, "Yaliudi yerleşim birimi kurma çalışmalan tamamen durdurulmalı. Bu konudaki kararlüığunızı ilgili bütün kesimlere öteden beri fletiyoruz'' dedi. Rabbo, eski İsrail Başbakanı Izak Rabin'in öldürülmeden birkaç ay önce, 1995 yılının Nisan ayında; bölgedeki Yahudi yerleşim birimi kurulması çalışmalannın tamamen dondurulmasını kabul ettiğini hatırlattı. Rabbo. "Işgal amndaki Arap topraklanna yeni bir Yahudi yerleşim birimi eklenmemesi yönünde Rabin'in önayak olduğu guişimlere Netanyahu hükümeti saygı göstermeli" diye konuştu. Dış BASIN Asya'nm diktatörleri Güneydoğu Asya Ülke- leri Birliği (ASEAN) hem 30. yılını hem de Burma. Laos ve Kamboçya'nın ör- güte alınmasını kutlamayı tasarlarken Kamboçya "da- ki son darbe ve Burma'da- ki baskılar moralleri boz- du. ASEAN uzun zaman üyelerinin ve üye adayla- nnın içişlerine kanşmama politikası izledi. Ama 5 temmuzda Kamboçya'mn ikinci Eşbaşbakanı Hun Sen'in gerçekleştirdiğı dar- benin yarattığı sarsıntının ardından ASEAN bu tutu- munu değiştirdi. ASEAN bu hafta Laos ve Burma'yı üyeliğe kabul ederken Kamboçya'nın üyeliğini erteledi ve bu ülkeye bir arabulucu heyeti gönder- di. Güneydoğu Asya ülke- lerinin çoğundaki istikrar- sızlık ve yolsuzluklar ya- bancı yatınmcılan bölge- den kaçınyor. Kamboç- ya'da Hun Sen yakında Ulusal Meclis'i toplayıp kukla bir Başbakan ataya- rak yaptığı darbeyi yasal- laştırma yollan arayacak. Bu manevTayı kabul etme- ye hazır görünen Japonya Kamboçya hükümetine yardımbaşlatarak hem Hun Sen'e hem de geleceğin darbeci adaylanna yanlış sinyaller yolluyor. (26 Temmuz) Miloseviç güçleniyor Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç, bu yı- lın başında sokaklara dökü- len halkın taleplerine boyun eğdiğinde, dünya, muhale- fetin eninde sonunda onu ik- tidardan indirmeyi başaraca- gını sanmıştı. Yanıldılar. Mi- loseviç bugün Yugoslav- ya'nın yönetimini elinde tu- tuyorve geçen hafta görevin- de dört yıllık yeni bir döne- me daha başladı. Ekono- mi neredeyse çökmek üze- re. Miloseviç'in gücü, içiş- leri bakanlığı, gizli po- lis. devlet medyası ve kara- borsa ekonomisinden geli- yor. Protestocular, Milose- viç'e karşı birleşecek bir ko- alisyon oluşabileceğinı um- dular. Muhalefet liderleri- ninse birleşmek yerine bir- birlerine sataşmayı tercih et- meleriyle hayal kınklığı- na uğradılar. Muhalefe- tin. Miloseviç'in oyunlan- na karşı mücadele edemeye- ceği anlaşıldı. Sırbis- tan'in anayasası devlet baş- kanlığında üçüncü dö- nem görev yapmasını ya- sakladığı halde. parlamen- to onu ay başında Yugoslav- ya Devlet Başkanlığı'na seç- ti. Miloseviç'in bundan son- raki adımı, şu anda sade- ce adı olan bu mevkiye ger- çek yetki verilmesi yönün- de anayasanın değiştirilme- si için parlamentoyu ikna et- mek olacaknr. (26 Temmuz)