Katalog

5 HAZİRAN 1997 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMI İhracatta sevindipici artış • Ekonomi Servisi - Türkiye thracatçılar Meclisi (TİM), mayıs ayında Türkiye'nin toplam ihracatının yüzde 29 arttığını bildirdi. Yıllık ihracat. ilk kez 25 milyar dolann üzenne çıktı. TİM'den yapılan açıklamada, geçici verilere göre, mayıs ayında ihracatın 2 milyar 233.9 milyon dolar düzeyinde gerçekleştiği kaydedildi. Geçen yılın aynı ayında 1 milyar 737 97 milyon dolarlık ihracat yapılmıştı. Ocak- mayis dönemini kapsayan ilk 5 aylık ihracat tutan da, bir önceki yıla göre yüzde 14 artışla 10 milyar 501.5 milyon dolar oldu. Geçen yılın aynı döneminde 9 milyar 199.9 milyon dolarlık ihracat gerçekleştınlmiştı. ASO: KOBİ koordinasyon kurulu olmalı' • ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - Ankara Sanayi Odası Başkanı Zafer Çağlayan, AB ile gümrük birliğine girilmesiyle KOBl'lerin karşılaştığı sorunlann aşılabilmesi için KOBİ Koordinasyon Yüksek Kurulu'nun kurulması gerektiğini söyledi. Çağlayan, TOBB'un koordinatörlüğünde kunılmasını önerdiği kurulda meslek kuruluşlannın, demek ve vakıflann. siyasi parti temsilcilerinin. akademısyenierin ve bürokratlann da yer almasını istedi. Çağlayan, "Bu sorunlann anlaşılamaması ve çözüm üretilememesi, yakın gelecekte KOBI'ler için telafisi mümkün olmayan zararlar getirecektir" diye konuştu. Buğday fiyatlarına tepki • İZMİR (Cumhuriyet Ege Biirosu)- Ege Çiftçiler Derneğı Yönetim Kurulu Başkanı Hulusi Tanman, Ege Bölgesi'nde yetiştirilen yan sert beyaz ekmeklik buğdaya 29 bin 700 lira fiyat verildiğini belirterek "Bu gaddarlıktır"' diye konuştu. Buğday fiyatlanndan üretici memnun değil. EÇD Başkanı Tanman. Başbakan Necmettin Erbakan, Başbakan Yardımcısı Tansu Çiller, tanm ıle sanayi ve ticaret bakanlanna gönderdiği "Buğday üreticisıyle alay mı edilıyor" başlıklı mektubunda sert çıktı. Tanman, İzmir'de 33 bin liraya ekmeklik buğday ithal edildiği bir dönemde Ege Bölgesi'nde yan sert beyaz ekmeklik buğdaya 29*bin 700 lira fiyat açıklandığını bunun da gaddarlık olduğunu söyledi. Güçbirliği Tekstil sermaye artüpdı • İZMİR (Cumhuriyet Ege Biirosu)- Ege Bölgesi'nde 132 ortaklı Güçbirliği Tekstil Sanayi •ve Ticaret AŞ'nin ı sermayesi 500 milyardan, 2 trilyon liraya çıkanldı. . Sermayenin 750 milyar liralık artışının bu yıl, 750 milyar liralık artışının ise 1998'de gerçekleştirileceği bildirildi. ILO'dan yeni çalışma kuralları • CENEVRE (AA) - ; Türkiye'nin de üyesi bulunduğu Uluslararası [ Çahşma Teşkilatı (ILO), î çalışma hayatında oluşan ' yeni dünya düzeninde. • çalışanlann haklannı koruyabilmek ıçın yeni kuraîlan belirlemeye çabalıyor. 174ülkenin , üyesi bulunduğu ILO'nun Cenevre'deki üç haftalık yıllık konferansında, çalışma hayatında yeni düzenlemeler ve uzun vadeli istihdamın yerini alacak fırsatların ortaya çıktığı konjonktürde çalışanlann haklannı koruyucu önlemler ele alınıyor. Konferansta. uzun dönemli istıhdam geleneğinin yerini almakta olan kısa vadeli istihdam sözleşmelerine kayış sürecinin düzenlenmesine çalışılacak. Her yıl mayıs aymda düşüş eğilimine giren fiyat artışları bu kez frenlenemedi Enflasyon yaza luzlı girdiANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Enflasyon, her yıl düşüş eğilimine girdiğı mayıs ayında bu kez frenlenemedi. Geçen ay, bir önceki aya göre, toptan eşya fi- yatlan yüzde 5.2, tüketici fiyat- lan yüzde 4.7 arttı. Fiyatlar, yıl- başına göre toptan eşyada yüzde 32.1, tüketici mallannda yüzde 31.6 düzeyinde yükseldi. Mayıs- ta yıllık enflasyon toptan eşya fi- yatlannda yüzde 74.6, tüketici fi- yatlannda yüzde 77.5 ile yüksek düzeyini korudu. Mayıs ayında fiyatlarda aylık en yüksek artış, destekleme alım fiyatlanna ya- pılan zamla yüzde 100 oranında çayda yaşandı. Devlet Istatistik Enstitüsü tara- findan dün açıklanan mayıs ayı fi- yat endeksine göre. toptan eşya fı- yatlan geçen ay. bir önceki aya gö- re yüzde 5.2, yılbaşma göre yüz- de 32.1, yıllık düzeyde de yüzde 74.6 arttı. Mayıs ayında, 12 aylık ortalamalara göre enflasyon yüz- de 78.5 düzeyinde gerçekleştı. Toptan eşya fiyatlan, mayıs ayında bir önceki aya göre, tanm ürünlerinde yüzde 3.7, maden ürünlerinde özel sektörde yüzde 3.4, kamu sektöründe yüzde 3.2 olmak üzere yüzde 3.3, imalat sa- nayiinde özel sektörde yüzde 5.6, kamu sektöründe yüzde 7.7 ol- mak üzere yüzde 6.1, enerji sek- Aylık enflasyon Oc. Şufc Mart Nıs. May Haz. Tem. Ağ. Eyl. Ek. Kas. Ar. Oc Şub. Mart Nis. May. "96 "97 Maaş zamları güdük kaldı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hükümetin propa- ganda aracı haline getirdiği ma- aş zamları, yüksek enflasyon karşısında hergün biraz daha eridı. Devlet Planlama Teşkila- tı verilerine göre, geçen yıl yüz- de 7.6 oranında reel kayba uğ- rayan memur maaşlanna, ocak ayında yapüan yüzde 47 ora- nmdaki zam da, son 5 ayda fi- yatlardaki yüksek artışla geri alındı. Memurmaaşlannm alım gücü, 1995 ve 1996'da büyük oranlı görünen zamlara karşın, yüksek enflasyon karşısında her yıl biraz daha düştü. DPT veri- lerine göre, maaşlar 1994 yılın- da yüzde 22,1995 yılında yüz- de 4.7, geçen yıl da yüzde 7.6 oranında reel kayba uğradı. Hükümetin, son 3 yıldır re- el anlamda değer kaybetmeyi sürdüren maaşlara ocak ayında büyük bir müjde olarak sundu- ğu yüzde 47 oranında zam da fi- yatlardaki hızlı çıkış karşısında aniamını yitirdi. Maaşlara yıl- başında yüzde 47 oranında zam verilirken, tüketici fiyatlan yı- lın ilk 5 aylık döneminde yüz- de 31.6 oranında arttı. Tüketici fiyatlanndaki buar- tışa göre, hükümetin ocak ayın- da maaşlara yaptığı zam ancak, aylıklarda bu yıl içindeki eri- meyi karşılayabildi. Maaşlarda son 3 yıldır yaşanan kayıplar ise halen giderilemedi. DPT verilerine göre, 19% yılında or- tama memur maaşı 26 milyon 463 bin düzeyinde kaldı. töründe yüzde 3.2 yükseldi. Tüketici fiyatlan, mayıs ayın- da. bir önceki aya göre yüzde 4.7, yılbaşma göre yüzde 31.6, yıllık yüzde 77.6 oranında yükseldi. Tüketici fiyatlannda 12 aylık or- talamalara göre enflasyon yüzde 78.9 düzeyinde gerçekleşti. Tüketici fiyatlannda, mayıs ayında, bir önceki aya göre en yüksek oranlı artış yüzde 5.4 ile Konya'da gerçekleşti. Tütketici fiyatlan, Adana'da yüzde 4.2, An- kara'da yüzde 5.2, Diyarbakır'da yüzde 3.4, lstanbul'da yüzde 5, \z- mir'de yüzde 5.2. Erzurumda yüz- de 5.1, Trabzon'da yüzde 4.7 yük- seldi. Verilere göre, mayıs ayın- da gıda fiyatlan yüzde 3.7, giyim fiyatlan yüzde 11.5, konut gider- leri yüzde 3.6, sağlık hizmetleri- nin ücretleri binde 5 yükseldi. Mayısta çay fıyatı yüzde 100. domates fiyatı yüzde 40.8. kuru soğan fiyatı yüzde 36.6, doğalga- zın fiyatı yüzde 16.8 yükseldi. tstanbul Ticaret Odası 'nın Üc- retlilerGeçinme Endeksi'ne göre tüketici enflasyonu mayıs ayında İstanbul'de yüzde 8.5 oranında arttı. tlk 5 aylık artış yüzde 36.4, mayıs itibanyla 1 yıllık artış ise yüzde 85.2 oldu. 12 aylık ortala- malara göre yıllık enflasyon ise yüzde 90.8 olarak gerçekleşti. İTO, toptan eşya fiyatlannda ise aylık yüzde 6.4, geçen yılın mayısına göre de yıllüc yüzde 74.4 artış tespit etti. İzmir Ticaret Odası'nca hesap- lanan Toptan Eşya Fiyatlan Ge- nel Endeksi'nin Mayıs 1997 so- nucu açıklandı. Mayısta, nısana göre imalat sanayii sektöründe yüzde 7.2, enerji sektöründe yüz- de 2.5 artış gözlemlenirken, tanm sektöründe yüzde 0.1 bir gerileme görüldüğü bildirildi. Siyasetteki tıkanıklığı aşamayan REFAHYOL hükümeti yeni seçim politikasını belirledi 4 Yüzsüze af, rantiyeye faiz' ESRA YENER ANKARA - Hükümet, SSK prim. vergi ve diğer tüm amme alacaklan olmak üzere işveren ve sanayicilerin toplam 170 tril- yon liralık birikmiş borçlannı af- fetmeye hazırlanıyor. Seçim ya- tınmlannı arttıran hükümetin. Zi- raat Bankası na ödenemeyen çift- çi kredi karşılıklannın bir bölü- münün silinmesi için de formül aradığı öğrenildi. Aflann yanı- sıra, iç borçlanma için bankala- ra enflasyonun üzerinde yüzde 32 oranında reel faiz gelin sağ- layan, kamu arazilerini satma yo- luyla yeni bir rant dağıtımına baş- layan hükümet, çalışanlann üc- ret ve maaşlanndan yapılan tasar- rufu teşvik kesintilerinin biriki- mine ise yalnızca yüzde 30 gibi komik bir faiz geliri verdi. Kaynak pakeri adı altında, SSK prim ve vergi borçlanna af, ban- kalardan yüksek faizle borçlan- ma, kamu arazilerini satma yohry- la rant sağlama projeleri hazırla- yan REFAHYOL hükümeti, uy- gulamalannı bir bir devreye sok- tu. İşverenlerin, Sosyal Sigorta- lar Kurumu'na (SSK) olan birik- BIMCO 6 Boğaz trafigine güvenlik desteğF Ekonomi Servisi - Bu yıl 53'üncüsü düzenle- nen Baltık ve Uluslarara- sı Denizcilik Konseyi Ge- nel Kurulu dün sona er- di. Genel kurulda 53. dö- nem başkanlığına tek aday olan Isveçli armatör Ronold Bergman getiri- lirken, bundan sonraki dönem için de Philippe d'Orsay aday gösterildı. Genel kurul sonrasın- da yapılan basın toplan- tısında Boğazlar"ın gü- venliği konusunda yönel- tilen sorulara Bergman, "BtMCO olarak biz bu sorunun bölgesel bir problem olmadığını, uluslararası bir mesele olduğunu inanıyoruz" dedi. BÎMCO Meslek Ko- mitesi Başkanı John Ur- guhart da bu konuda, "BİMCO,BMiçerisin- de çok faaldir. Türk de- nizcilik makamları bu mesclenin herkesin çı- kan için nasıl çözüm- lenmesi ve uluslararası camiada ne şekilde ele ahnacağı hakkında bi- zimle temas edebilirler" diye konuştu. BİMCO Komıte Üye- si Eşref Cerrahoğlu ise Boğazlar'dan her yıl ge- çen 49 bin geminin yüz- de 40'ının sigortası ol- madığını anımsatarak. BlMCO'nun Boğazlar- 'da güvenlik ve çevre ko- nusunda Türkiye'ye ulus- lararası platformda tam destek verdiğini söyledi. REFAHYOL, seçime sanayicinin borçlannı affedip iç borçlanma faizlerini arttırarak hazırlanıyor. miş 239 trilyon liralık borcun, 70 tnlyon liralık faiz toplamının ya- nsı silindi. Yasayla, borçlann ge- ri kalanının da 10 ay taksitle öden- mesine olanak sağlandı. Hükümetin vergi affını öngö- ren ikinci yasa taslağında da vergi ve diğer amme alacaklann- dan 1996 sonuna kadar ödenme- yenlerin faizlerinin yansının si- linmesi öngörülüyor. Bu borçla- nn yaklaşık 285 trilyon lira oldu- ğunu belirten yetkililer. bu raka- mın 100 trilyon liralık bölümü- nün affedileceğini, geri kalanı- nın da 10 ay taksitle ödeneceği- ni bildirdiler. Vergi ve SSK primi dışında. ka- çak altın stoku yapanlara af ge- tiren hükümet, çiftçilerin de Zi- raat Bankası'na olan birikmiş kre- di borçlannın bir bölümünü sil- mek için formül arayışına girdi. Kaynak gereksinimini gerek- çe gösterererek, kıyı ve orman arazilerinden, lojmanlara kadar tüm kamu arazilerini satışa çı- karmaya hazırlanan iktidar. gece- kondulara da af getirmeyı plan- larken, özellikle lstanbul, Anka- ra gibi RP'li belediyelerin bulun- duğu büyük kentlerde şehir ıçın- dekı Hazıne arazilerini belediye- lere devTedecek. Arazi satışıyla rant dağıtılır- ken, gecekondu sahiplerine \ e- rilmek üzere yapılacak bınalar için müteahhit seçme ve çalıştır- ma yetkisini de bu belediyeler kullanacak. Kaynak adı altında bankalar- dan yüksek faizle borçlanmayı sürdüren koalisyon, son olarak düzenledığı tüketici fiyatlanna endeksli TÜFE tahvilı ihalesin- de bankalara enflasyonun 32 pu- an üzerinde çok yüksek düzey- de faiz verdi. Bankalara verilen enflasyonun yüzde 100'e ulaşa- cağı düşünüldüğünde yüzde 132 düzeyine ulaşan bu faiz oranına karşın, çalışanlann ücret ve ma- aşlanndan yapılan zorunlu tasar- rufu teşvik kesintilerinin birikim- lerine yalnızca yüzde 30 oranın- da faiz uygulandı. Silivri'de E-5 ve E-6 Kınalıköprü Kavşağı birleşim noktasında, denize 800 m lstanbul'a 45 dakika mesafede, Derhal tapulu, proje tastikli, dubleks villa ruhsatlı arsalar, avantajlarıyla satışaMedya Market'in size özel ödeme sunulmuştur. • 4 buyuk yuzme havuzu, »Tenıs, basketbol ve voleybol sahalan, • Yürüyüş. koşu ve bısıklet parkurian, »Çocuk parklan, • Sosyal tesislen, »Alışverış merkezı, »4 oda, salon, 2 wc. banyo, 2 teras, 2 balkon Şömme ve bartekü. ŞIMDİ ARAYIN ••••«•a. 4i**8t İ&SK& Hi tm •I !•! l«i ••••« *m » *•MW *•••! •I IKI ı« «ik_»r «•*«• mmr ı u ı ı (0212) 281 49 49Merkez: Levent Caddesı Sümbül Sokak No.41 80620 2. Levent, lstanbul Yetkıli Satıcı : Emintaş San. Sıt. Topkapı Tel: (0212) 613 83 19 - 20 İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Şeriat-Çete Aynı Sepete Son günlerde Çiller-Erbakan ikilisinin koyult- tukları seçim pazarlığı ile su yüzüne çıkan ittifak- ların ülkemizde köklü geçmişi de var. Hani MHP'de Devlet Bahçeli de genel başkan seçilirse, gündeme gelecek dörtlü ittifak, REFAH- DYP-BBP-MHP'nin seçimlerde partilerin ayrı ayn kimlikleri korunarak, oylarının aynı sepette toplan- ması ittifakı var ya öyle damdan düşer gibi ortaya çıkmadı. 12 Eylül'ün meyvesi "Özalizm"detoplanan dört eğilimin (!) hangi ölçülerde buluştuklan giderek da- ha bir su yüzüne çıkıyor. Liberalizm şemsiyesinde solculuğun, ırkçılığın, şeriatçılığın buluşması olabi- lir mi? ideolojide, teoride olmaz, ama bizde pratik- te çok başka anlamlar ve noktalarda buluştuklan- nı, görerek, yaşayarak öğrenmiş bulunuyoruz. Solculan (!) " 2. Cumhuriyet" diye yola çıkıp, ye- ni dünya düzeni adı altında, finans, tekel çıkariarı- nı gözeten, kitleleri ezen en acımasız reçetelerin sa- vunmasını üstlenirken, liberalden öte sağ bir çiz- giye yuvarlanmaktan pek de rahatsız olmadılar. Milliyetçileri (!), ırkçılığa dayalı Türkçülüğü ide- olojide çatışır olsa da şeriatla buluşturmayı, Türk- islam sentezinde yürümeyı seçtiler. Yaşam prati- ğinde bir koldan devlet içinde öncelikle polis kad- rolannda yerleşirken, devlet içinde çeteler, devlet dışında da mafya örgütlenmelerınin bayraktariığı- nı yaptılar. Şeriatçıların önemli tarikatları ANAP içinde ikti- dar gücü de elde ederken, asıl örgütlenmelerini daha sonraki yıllarda ağırlıklı olarak Milli Görüş ka- nadı ile Refah içinde gerçekleştirdiler. Biz ırkçılık ile şeriatın, çatışan ideolojilerin nasıl buluşturulabildiklerine kafa yorup dururken, Türk- çülüğe dayalı ırkçılığın şeriatla buluşturulmasının ar- dından, Kürtçülüğe dayalı ırkçılığın da şeriatla bu- luşturulması gündeme geldi. Önceleri Iran kaynaklı "Islam Cumhuriyeti'nde halklann kardeşliği"Xez\, Refah içinden de beslen- di. Geçmışte insan hakları bazında soldan destek gören Kurtîer, Kürtçulükle solculuktan koparken, şe- riatçılıkla Refah'a, iran'a yaklaştılar. Güneydoğu'da yaşanan sıcak savaş ile birlikte ortaya çıkan çelişkiler, çarpık çıkar ittifakları için- de, her şey bırbirine karışıp, arapsaçına döndü. Katledilen insan hakları, ölen iki tarafta da bu ül- kenin gençleri gerçeğinde, kimileri şeriata, kimile- ri Türkçülüğe-Kürtçülüğe dayalı ittifaklar, çetelerin içinde, uyuşturucu, silah ticaretı batağında, kirli çı- kar ortaklıkîarında buluştular. Güneydoğu'daki sıcak savaşın ağır bedeli ile yeni dünya sömürü düzeninin en kötü yönetim ör- neklerinin sonuçlan buluştukça, Türkiye'de yoksul- laşma, gelir dagılımı çarpıklıklan, işsızlık katlandı. Sosyal politıkalardan sapma üzenne tuz bıber ek- ti. Ülkenin her yerinde, hele de patlayan varoşlar- da, yoksullaşma, işsizlik, ağır dışlanma ile kımliği- ni kaybeden kitleler mafya, çeteler, şerıat, ırkçılık, tarikatlar, aşiretler, her türlü kirlenme, olumsuzluk için bulunmaz kaynak haline geldiler. Işte bu yapılanma içinde, önce ANAP sonra DYP içinde, çağdaş demokrasiyi içine sindirmiş liberal- ler, gerçek anlamdaki merkez sağdan yana olan- lar genellikle hep azınlıkta kaldılar. Susurluk'ta kam- yon çarpması ile ortaya çıkan devlet içindeki çe- telerin bir kolu, sadece aranan bir katil-uyuşturu- cu suçlusu ile milletvekili, polis müdürü işbirliğini açığa çıkarmıyordu. Mafya-aşiret-çeteler-devlet- şeriatilişkilerağının boyutlan hakkında önemli ipuç- ları veriyordu. ilişkiler yumağında kimin ne kadar, nerede ol- duğunu, ne boyutlarda kirlendiğini saptamak ola- naksız denecek kadar zor. Özaî'ın kızının mafyayı cinayete azmettirmekten yargılanıyor olması, mahkûm olmasa, delil yetersizliğinden aklansa bi- le kirlenmenin, kirli ilişkiler yumağının bir küçücük kanıtı olmuyor mu? MHP içindeki kavganın gündeminin onların kar- şılıklı birbirlerini suçlamalanndan çıkardığımız ka- darı ile "ülkücülerte çetelere, şeriata bulaşmışların birbirierinden aynlması" çizgisinde olması, ırkçılı- ğa dayalı bir çizgıde dahi her şeyin ne kadar kar- maşık hale geldiğini sergilemiyor mu? ANAP'ta Çiller'i yenmek adına bile olsa, çetele- re, zaman zaman da şeriata çıkış yapan Yılmaz'ın kızdığım pasifliği, yan yolda duruşu, çizgisıni çe- kemeyişi, ANAP içindeki çetelere, mafyaya, şeri- ata yakın kadroların ağır basması, fren yapmalan değil mi? Madalyonun öteki yüzü ile BBP'yi parlamento- ya taşıyan, Refah'la daha önce koalisyon yapmak isteyen ANAP aynı ANAP değil mi? Ozal'ın yarattığı ANAP'a göre, Demirel'in DYP'si- nin daha demokrat, daha liberal olma şansı vardı belki. Gerek seçim sloganları, gerekse sosyal de- mokratlarla iktidar ortaklığı bu umudu verirken De- mirel'in demokratikleşme ve çağdaşlaşmaya adım atmadan Çankaya'ya kaçışı ve Çiller'in oturuşu ile gelen yeni kimlik, DYP'yi ANAP'tan beter hale ge- tirdi. Şimdilerde DYP'de demorasi çizgisinde liberal- ler, merkez sağda kimlığini koruyabilenler mumla aranıyor. Çiller'in şahsında ve öncülüğünde DYP, "çete-şeriat-mafya-çıkar" hizmetinde bir partı kim- liğine bürünüyor. Civangate türü, yolsuzluk-mafya hesaplaşması türünden skandallan nerede ise unuttuk. Susuriuk'un unutturulması aşamasını yaşıyoruz. Şeriatın, reji- mi, laikliği hedef alan devlet içindeki vaıiığı, demok- rasinin bir koşulu, sonucu gibi yutturulmak isteni- yor. Birbiri ile çatışan ideolojiler, çağdışı, hukuk-de- mokrasi dışı, gerici bir kirli çıkar ıttifakında karşı- mıza güç birliği halinde çıkıyor. " Şeriat-çeteler aynı sepette" seçim ittifakı ko- tarılabilirse, şeriat-çeteler-mafya-tarikatlar ittifak- lannın yargılanamayan baş sanıklan, en azından mil- letvekili olarak milletin başında kalmaya hazır- lanıyorlar. Promosyonzedeler mahkeme yolunda Ekonomi Servisi - Tü- keticiyi Koruma Derneği promosyon veren basını sö- zünde durmaya çağirdı. Ga- zetelerin tirajlannı yükselt- mek amacıyla promosyonu koz olarak kullanmasını eleştiren TÜKODER. Me- cidiyeköy Kültür Merke- zi'nde düzenlediği basın toplantısmda gazetelerin ti- cari kimlikten bir an önce kurtulmasını istedi. Abartılı reklamlarlapro- mosyona yönlendirilen tü- keticilere vaat edilen ürün- lerin zamanında verilmesi- ni isteyen TUKODER Baş- kanı Mehmet Sevim, serti- fıkalı-sertifikasız fıyatlarla gazete satışına son verilme- si gerektiğini, bugüne ka- dar haksız olarak sertifika karşılığında alınan paralann tüketicilere iade edilmesi gerektiğini vurguladı. Kendilerine başvuran tü- keticilere bireysel dava açıl- ması konusunda yardımcı olacaklarını söyleyen Mehmet Sevim, alınan ka- rarlar çerçevesinde derneğin de dava açabıleceğını bil- dirdi.