Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
26 HA2İRAN 1997 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
İran-Türkiye
dogalgaz boru
hattı ihalede
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - tran-Türkiye
dogalgaz boru hattı
projesinin Erzurum-
Sıvas-Ankara bölümünün
yapımı için açılan 2
ihalede tekliflerdün
açıldı. 410 kilometrelik
Erzurum-Sıvas hattı için
lOfirma teklif verirken,
en düşük öneriyi 43
milyon 107 bin dolarla
Epsilon-Age
Konsorsiyumu getirdi.
465 kilometrelik Sıvas-
Ankara hattına teklif
veren 12 firma arasında
en düşük öneriyi de 37
milyon 803 bin dolarla
Kalyon-Kalyon Yapı
Konsorsiyumu getirdi.
Erzurum-Sıvas ve Sıvas-
Ankara boru hatlan için
verilen tekliflerin 1 ay
içinde değerlendirilmesi
ve yapımin 20 ayda
tamamlanması
öngörülüyor.
Yap-işlet
komisyondan
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Termik
santrallann "yap-işlet"
modeliyle
kurulabilmesine olanak
tanıyan yasa önerisi
TBMM Sanayi. Teknoloji
ve Enerji Komisyonu'nda
kabul edildi. Komisyon
toplantısında konuşan
Enerji ve Tabıi Kaynaklar
Bakanhğı Müsteşan Uğur
Doğan. Türkiye'de enerji
açığının kapatılabilmesi
için yılda 4 milyar
dolarlık yatınm yapılması
gerektiğini, ancak
devletin en fazla 1.5
milyar dolarlık yatınm
yapabileceğini söyledi.
Konut sorunu
tartışıldı
• Ekonomi Servisi -
Emlak Bankası tarafından
düzenlenen "Türkiye'de
Gayrimenkul
Finansmanında Yeni
Arayışlar" konulu
konferans dün
gerçefcİeşti.
Konferansın açılış
konuşmasını yapan
Emlak Bankası Yönetim
Kurulu Başkanı ve Genel
Müdürü Sinan Solok.
gayrimenkul
finansmanında önemli bir
potansiyel taşıyan yatınm
ortaklıklarının düzene
girmesi için
vergilendirmeyle ilgili
bazi düzenlemelerin
yapılmasının şart
olduğunu söyledi. Solok.
Türkiye'de kişi başına
gelir düzeyinin istenen
seviyeye çıkanlması için
daha hızlı büyüme, bunun
için de yatınmlann
verimliliğinin artınlması
ve tasarruf oranının
yükseltilmesi gerektiğini
belirtti. Devlet Bakanı
Ufuk Söylemez ise
"Emlak Bankası'nın daha
iyi çalışabilmesi için
bankacılık ve konut
faaliyetlerinin birbirinden
aynlması gerekir" dedi
KB'nin 5.
yıldönümii
• ANKARA (AA)-
Dışişleri Bakanlığı
Sözcüsü Büyükelçi Ömer
Akbel. dün düzenlediği
basın toplantısında,
tstanbul
Deklarasyonu'nun
yayımlanmasından bu
yana geçen 5 yıllık
sürede KEl'nin. özellikle
uluslararası kimliğinin
pekiştirilmesi ve çalışma
araçlannın yaratılması
açısından ciddi ilerleme
kaydettiğini ve somut
projeler üretme safhasına
geçtiğıni belirtti.
Yapı Kredi
hisselerine ilgi
• İSTANBUL (AA)-
Çukurova Holding ve
bağlı kuruluşlannın
uluslararası piyasalarda
satışa sunduğu 100
milyon dolarlık Yapı
Kredi Bankası (YKB)
hisse senetleri için 160
milyon doların üzerinde
talep geldi. Credit Suisse
First Boston liderliğinde
UBS. 1NG Barings.
Merrill Lynch, SBC
Warburg aracılığı ile
satışa sunulan YKB hisse
senetlerinin 59
uluslararası yatınmcı
kuruluş tarafından satın
alındığı bildirildi.
Mısır ve Kazakistan yatırımları 300 milyon dolara varan zararla sonuçlandı
TPAO'mın yatınm fiyaskosu
• TPAO, AMOCO Firması aracılığıyla Mısır'da 45 milyon dolara aldığı sahayı.
7-8 milyon dolarlık petrol çıkardıktan sonra, "iş görmediği" gerekçesiyle aynı
firmaya yaklaşık 6 milyon dolara geri sattı.
BAHAR TANRISEVER
ANKARA - Türkiye Petrolle-
ri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO)
Mısır ve Kazakistan'da giriştiği
yatınmlarda "plansızlık ve uy-
gulanan yanlış personel politi-
kaları" nedeniyle yaklaşık 300
milyon dolar (bugünkü kurdan
43 trilyon lira) zarar ettiği öğre-
nildi. ANAP Kocaeli Milletve-
kili Hayrettin Uzun. TPAO ve
BOTAŞ yöneticilerinin. ilgili ba-
kanlıklara ve hükümetlere sek-
töre ilişkin olarak yanlış bilgi
verdiklerini söyledi.
TPAO'ya yakın kaynaklar,
yöneticilerin tek taraflı bilgilen-
dirme ileyetkililer vekamuoyu-
nu yanılttığını savundular.
TPAO ve BOTAŞ yöneticile-
rin, bakanlıklar ve hükümetle-
re sektöriin organizasyonu, dün-
yadaki uygulamalar. yurtdışı ve
içi çalışmalar, rezervler. üretim
miktarlan ve maliyetlerhakkın-
da yanlış bilgi vermeleri nede-
niyle yurtiçi petrol üretiminin
durmanoktasınageldiğini kay-
deden kaynaklar. "Yurtdışı fa-
aliyetleri ise, yanlış yatırımlar
ve yanlış organizasyonlar ne-
deniyle ülkemizin kısıtlı kay-
naklarının inanılmaz hızla ve
geri dönüşü olmayan biçimde
dışarı akıtılmasına neden ol-
maktadır. Dar bir kadroya çe-
şitli çıkarlar sağlanması ama-
cıyla rezerv ve üretim rakam-
ları >anlış veçokabartılı ola-
rak sunulmaktadır" görüşünü
dile getirdiler.
TPAO'nun, 1992'de 182 mil-
yon dolar olan yurtiçi yatınmla-
rının 1996 yılında 60 milyon
dolara düştüğünü bildiren kay-
naklar, "plansızlık, yanlış per-
sonel politikaları ve önyargı-
lı analizler" nedeniyle çeşitli
ülkelerde girişilen savısız pro-
je yatınmının da başansızlıkla so-
nuçlandığını belirttiler.
40 milyon dolar zarar
TPAO çevrelerinde dile geti-
rilen iddialara göre. TPAO. Mı-
sır'da AMOCO Firması'ndan
45 milyon dolara aldığı sahayı,
7-8 milyon dolarlık petrol çıkar-
dıktan sonra, "iş görmediği"
gerekçesiyle aynı firraaya yak-
laşık 6 milyon dolara geri sattı.
Ancak toplam 40 milyon dolar-
lık zarara yol açtığı öne sürülen
yatınm için bugüne kadar so-
ruşturma açılmadı.
Eski BOTAŞ genel müdürü,
ANAP Milletvekili Hayrettin
Uzun da, yetkililerin yanlış ve
yanıltıcı bilgi verdiklerini doğ-
rularken, Kazakistan'da yatınm
yapabilmek için TPAO'nun 1993
Mayısı'nda bakanlığa ve hükü-
mete arsa hakkındaki rezerv ra-
kamlannı abartarak bildirdiğini
söyledi.
56 kat fark var
TPAO'nun rakamlan ile ger-
çek rakamlar arasında 56 kat fark
olduğu belirtildi. Kazakistan'da
petrol çıkartabilmek için 250
milyon dolar yatınlmasına kar-
şın.yalnızca 2.7 milyon dolarel-
de edildiğini, bu miktann da ye-
niden yatınma harcandığı kay-
dedildi.
Uzun. TPAO'nun 14 milyar
varil üretmeyi planlarken, yalnız-
ca 250 milyon varil çıkartabil-
diğini bildirdi.
1993 'te 14 milyar varil rezerv
üretileceğinı iddia eden TPAO
tarafından Mayıs I994'te Ener-
ji Bakanlığı'na verilen raporda,
üretilebilir rezervler 1.8 milyar
varile düşürüldü.
13.2 milyar varillik düşüşün
toplam 276 milyar dolarlık za-
rara (1 varil 20 dolar) karşılık
geldiği bildirildi. Raporda. yal-
nızca 130 bin varil petrol üre-
tildiği belirtilerek. 1995 yılı için
günde 1.1 milyon varil üretim
yapılacağı yönündeki iddia da
yalanlandı. TPAO yetkilileri bu-
gün için rezerv değerinin 250
milyon varile düştüğünü açıkla-
dılar.
Rezervlerin 14 milyar varil-
den 250 milyon varile düşmesi-
ne karşın herhangi bir önleme
gidilmediği. hesaplann dolar ye-
rine Kazakistan parası Tenge ba-
zında tutulduğu ve alımı yapı-
lan mallann stok kontrolünün
olmadığını açıkça belirleyen
Price Waterhouse denetim rapor-
larının hasıraltı edildiği ileri
sürüldü.
Enerji Bakanı enerji sıkıntısının santral yapımıyla çözüleceğini söyledi
6
Elektrik darboğazındayız'
• Enerji Bakanı Recai
Kutan, dün düzenlediği
basın toplantısında,
yapımı için teklif
alınan Afşin-Elbistan-B
Termik SantralTnın
4x350 megawat (MW)
gücünde olacağını ve
8.2 milyar kilovvatsaat
elektrik enerjisi
üretileceğini bildirdi.
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Enerji ve Tabii Kav-
naklar Bakanı Recai Kutan. 6-
7 yıldır gerekli yatınmlann ya-
pılmaması nedeniyle onaya çı-
kan enerji darboğazının. ihale
açılması için çalışmalan yürü-
tülen toplam 5 bin megavvatlık
santral yapımının tamamlan-
masıyla sonaereceğini söyledi.
Recai Kutan. dün düzenledi-
ği basın toplantısında, yapımı
için teklif alınan Afşin-Elbistan-
B Termik Santralı'nın 4x350
megavvat (MW) gücünde ola-
cağını ve 8.2 milyar kilovvatsa-
at elektrik enerjisi üretileceği-
ni bildirdi.
Santralın yılda 18 milyon ton
linyit yakacağını kaydeden Ku-
tan, Afşın-Elbistan yöresinden
çıkan linyitle 8x350 MW gücün-
de daha termik santralın kurul-
masının yatınm planlan içinde
yer aldığını belirtti.
Kutan. santral ihalesi için 4
uluslararası konsorsiyumun tek-
lif verdiğini kaydederek, en dü-
şük rakamı Mitsubishi liderii-
ğindeki konsorsiyumun teklif
ettiğini açıkladı.
Mitsubishi konsorsiyumunun
1 milyar 506 milyon dolarlık
bir teklifle geldiğini belirten
Kutan, fiyatın yanısıra kredi ve
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Kutan. dün düzenlediği basın toplantısında Afşin-Elbistan-
B Termik Santralı'nın enerji sıkıntısına bir ölçüde çözüm olacağını söyledi. (Fotoğraf: AA)
teknik yönünden de inceleme
yapılacağını bildirdi.
Yerli payı arttırılacak
Santral yatınmlannda yerli
payı artırmayaçalıştıklannı be-
lirten Enerji Bakanı Kutan. Mit-
subishi'nin teklifinde yerli pa-
yın yüzde 27 olduğunu kayde-
derek, bunun yüzde 50'ye çıka-
nlması için sözleşme aşama-
sında özel görüşme yapacakla-
nnı söyledi. Kutan, teknik şart-
namesinde çevre kirliliğini ön-
lemeye dönük özel hükümler
de konulan santralın. Keban
Hidroelektrik Santralf ndan yüz-
de 30 daha fazla elektrik ürete-
ceğini söyledi.
Enerji Bakanı Kutan, 6 termik
santralın yap-işlet modeli ile
yaptınlması için açılan ihale-
ler aleyhine Elektrik Mühen-
disleri Odası'nın (EMO) Da-
nıştay'a açtığı davalarda, önce
yürütmeyi durdurma. sonra da
iptal karan verildiğini anımsat-
tı.
Ihale yeniden açılacak
Toplam 6 bin MVV gücünde
6 santralın ihalelerinde teklifler
alınmış olmasına karşın yap-iş-
let modelinin yasaya dayanma-
ması nedeniyle iptal edildiğini
belirten Kutan. hükümetin ha-
zırladığı yasa önerisinin komis-
yonlardan geçip gelecek hafta
yasalaşmasıyla ihalelerin yeni-
den açılacağını söyledi.
Kutan'ın verdiği bilgiye gö-
re ihale hazırlıklan süren sant-
rallar da şunlar:
Çan Termik Santralı (2x 150
MW). Tunçbilek-C Termik
Santralı (300 MW|. Seyitömer
Termik Santralı 5. Ünitesi (150
MVV). Aliağa Fuel-oil Termik
Santralı (700 M\V), Soma-C
Termik Santralı (2x300 MVV).
Kangal Termik Santralı 4.
Ünitesi (150 MVV). Çayırhan
Termik Santralı 5. ve 6. Üniteler
(2x300 MVV), Silopi Termik
Santralı (100 MVV), Bıngöl-
Karlıova Termik Santralı (60
MVV). Eskişehir Dogalgaz Çev-
rim Santralı (1400 MVV). İthal
Kömür Termik Santralı (1000
MVV).
EMO raporu
Dünya
nükleeri
terk ediyor
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Türkiye'de enerji bunalı-
mına girileceği gerekçesiyle açıl-
mak istenen nükleer santrallar.
Batı ülkelerinde çevreye ve in-
san sağlığına zarar vermesi nede-
niyle giderek tasfiye ediliyor.
Elektrik Mühendisleri Odası
(EMO) Başkanı Asım Rasan.
Türkiye'nin uzun yıllar vetecek
elektrik potansiyeline sahip ol-
duğunu söyledi.
EMO'nun enerji politikaları-
na ilişkin hazırladığı rapora gö-
re nükleer santrallann çeşitli ül-
kelerdeki son durumlan şöyle:
ABD: Çernobil kazasınm ar-
dından, yapımı süren 128 santral
iptal edildi. 1957'de Colorado
Rocky Flats reaktöründe patla-
mameydana geldi. 1979"da
u
The-
ree IMile Island Kazası" sonu-
cu kanserde yüzde 10 artış görül-
dü.
İspanya: Planlanan 35 reaktö-
rün birçoğundan vazgeçildi.
İtalya: 1987'de vapılan refe-
randum sonucu 3 santral kapatıl-
dı. Nükleer santral yapımı, 2002
yılına kadar askıda.
İngiltere: Liverpool VVindsca-
leReaktörü'nde, 1957'de yangın
çıktı. Bu olayın ardından 39 kişi
öldü.
İsviçre: 13 yıldır hiçbır nükle-
er santral tamamlanmadı. 1988de
6 santralın planlan iptal edildi..
Almanya: 1979'dan beri yeni
nükleer santral yapılmadı. 3 sant-
ral kapatılırken. l'inin yapımın-
dan vazgeçildi.
Avusturya ve Filipinler'de ta-
mamlanan nükleer santrallar. mil-
yarlarca dolarlık yatınma karşın
çalıştınlmadı.
Diğer gelişmiş ülkelerde de
nükleer karşıtı politikalar benim-
sendi.
REFAHYOL secime programlı
Maaş zammı da
hükümet
modellerine kaldı
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - "Müstafi"
REFAHYOL hükümeti.
memur maaşlanna
temmuz ayında yapılacak
zamlan da. yeni
kurulacak hükümet
modelleri ve seçim
tarihine göre
belirleyecek.
Maaşlara gelecek ay
yapılacak artışın, yeniden
DYP-RP koalısyonu
gerçekleşmesi ve
seçimin 1998"de
yapılması durumunda
yüzde 21. farklı bir
hükümet modeline
doğru gidilmesi
durumunda da yüzde 30
düzeyinde verilmesinin
planlandığı öğrenildi.
Yeni rakamlar
Malıye Bakanı
Abdullatif Şener'in
talimatıyla. geçen ay
nisan-haziran enflasyonu
doğrultusunda yüzde 15-
16 düzeyinde
programlanan maaş
zamlan. siyasi
ortamdaki gelişmeler
çerçevesinde yeni
rakamlara doğru gitti.
Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel'in,
Başbakan Necmettin
Erbakan "ın istifasının
ardından. hükümeti
kurma görevini ANAP
Genel Başkanı Mesut
Yılmaz'a vermesi
üzerine Maliye
Bakanlığı'nın, yeniden
bir zam oranı üzerinde
çalıştıklan bildirildi.
Oranlara zam
REFAHYOL
hükümetinin erken seçim
olasılığının artması
üzerine temmuz ayında
maaşlara yapılacak zam
oranını yüzde 21 'e
çıkardığı öârenildi.
REFAHYOİ'un.
Yılmaz'ın hükümet
kurmasının kesinleşmesi
durumunda, yeniden
hükümet kurulmadan
önce imzalanmak üzere
maaşlara yüzde 30
oranında zam öngören
bir kararname taslağını
da hazır bulundurduğu
bildirildi. •
Yetkililer, yeniden DYP-
RP ortaklığında bir
hükümetin kurulması
dummunda. memur
maaşlanna yüzde 21
oranında zam
yapılacağını bildirdiler.
Toplu Konut Kredileri Yönetmeliği RP'li belediyelere yaradı
Toplu konutta RP ayrıcalığı
FATMA KOŞAR
Kooperatıtlenn "kasası boş" de-
diği ve geçen yıl düzenlenen HA-
B1TAT-2 dolayısıyla biriken borçla-
nnı ödeyemeyen Toplu Konut 1da-
resi'nin (TOKİ) Toplu Konut Kre-
dileri Yönetmeliği değiştirildi. Bu
ay uygülamaya konulan yönetme-
likte toplu konut v apımcılannın kre-
dilendirilmesi ile ilgili hususlann
değiştirilerek "kredilendirme için
en az yüzde 40"a gelme zorunlu-
luğunun kaldırılması ve müteah-
hit firmalarının da yararlandırıl-
masını hedefleyen" düzenlemele-
rin Refah Partili belediyelerle çalı-
şan firmalara kaynak sağlamak için
yapıldığı öne sürülüyor.
Konut ihtiyacının en yoğun ya-
şandığı büyük şehirlerde belediye se-
çimlerinı kazandıktan sonra konut-
ta boygöstermeyebaşlayan RP'nin
yandaşı olan çevreleri sessiz seda-
sızkredilendirdiği belirtiliyor. RP'li
Dev let Bakanı Mehmet Altınsoy'a
bağlı TOKl'nin yönetmeliği değiş-
tinlırken belediyelerle çalışan. "ya-
pımcı" olarak adlandırılan ve en
az 200 konut yapan müteahhitlere
de kredi sağlanmasının RP'li bele-
diyelerle Islami şirketler arasında pa-
ra transferine TOKl'nin araç edil-
mesinin amaçlandığı ifade ediliyor.
Konut maliyetinin hızlı artışına
karşın kendilerine kredi olanağı sun-
maktan uzak olan TOKl'nin kasa-
sının boş olduğunu belınen Türk-
kent Genel Başkanı Oğuz Soydan.
"Elbette belediyeler kendi yan-
daşlarına, çevrelerindeki firma-
laraişyaptırıyorlar. Bu vönetme-
likle de bir şey değişmeyecek. Çün-
kü TOKİ, kredi sunma olanağın-
dan uzak" diye konuştu.
Kredilendirme işlemi için ge-
rekli olan alıcı payı hesabı açtırma
ve kredilendirme için konutun en az
yüzde 40"a getirilme zorunluluğu
kaldırıldı. Kredilerin konut bü>ük-
lüğüne göre. değişken ve belirsiz
olan vadesi 120 ay olarak belirlen-
di. Ayrıca kredileri kullanım ve ge-
ri ödeme dönemi boyunca '•^eniden
Değerlendirmc Metodu" uygula-
narak kredi borcu ve geri ödeme
taksıtlennin belirlenmesi ve uygu-
laması getirildi.
Ayrıca yapımcıya doğrudan kre-
di açılması ve inşaat tamamlandık-
tan sonra bir yıl içinde kredi borcu-
nun geri ödenmesi sistemi getiril-
di. Bunun için yapımcınınen az200
konut üretmesi şart koşuldu.
Daha önce Konut Fonu'ndan kre-
dilendirilen ve inşaatı devam eden
toplu konut projelerine ödenmekte
olan kredi miktarlan. inşaat mali-
yetleri artışına paralel olarak yüzde
95 arttınldı. Düzenlemede. halen in-
şaatlardakibırpuanhk ilerleme kar-
şılığında konut başına ödenmekte
olan 4 milyon 300 bin liralık kredi.
8 milyon 385 bin liraya yükseltildi.
İŞÇİNİN EVRENİIVDEN
ŞUKRAN SONER
Saadet ZinciPi
Gazeteci Necati Doğru, fizik- kimya hocalığından,
dünyanın en hızlı büyüyen, en yüksek kârlarla, ortak-
larına en yüksek payları verme mucizesini (!) yaratan
Kombassan'ın başını çeken Haşim Bayram Hoca'ya
soruyor: "Son 150 yıl içinde dünyada sermaye geti-
risi yüzde 8-f 10'u geçen, kârlılığı yüzde 4-5'ı aşan
şirket yok. Kombassan, döviz bazında yüzde 30 kâr
payı dağıtıyor.."
Hoca böyle bir şeyin olmadığını, para yatırmış or-
taklann ayrılmak istediğinde. hisselerini başka iste-
yene devrettiklerini, yeni ortağın eski ortağın parası-
nın elde ettiği getiri üzerinden hisselerine ödeme
yaptığını açıklıyor. Eski borç, yeni ortağın getirdiği ta-
ze paradan karşılanıyor. 30 binlerle sayılan ortaklar,
yatırım payları büyüdükçe, öbüryandan da heralan-
da yatırım yapmış 30 fabrika büyümesini sürdürüyor.
Ne dünyadaki kurallara, ne de Türkiye'deki tica-
ret yasası ile SPK yasalarına uymayan, ancak bor-
cun borçla ödenmesi, saadet zinciri anlammda, hal-
ka bir yerde koptuğunda Kastelli, ya da Arnavutluk'ta
yaşanan banker skandalı örneği felaketleri getirebi-
lecekbirsistemin oluşturulduğu anlaşılıyor. Büyüme-
nin tespih, iman, gülsuyu, inanç kabarmasından çok,
şimdiye kadar halkanın bir yerde kopartılmaması,
döviz bazında yüzde 30 kâr payında yattığı ortaya çı-
kıyor. Haşim Bayram Hoca, işletmelerın gerçek kâr
paylannın dünya ölçülerinin üzerinde olduğundan,
mucizelerden falan söz edemiyor.
30 bini bulduğu söylenen ortaklı Kombassan'da
günün birinde ayrılmak isteyen ortak sayısı, girmek
isteyen ortak sayısını aştığında, ıp koptuğunda, her
şeyin ve de kıyametlerin kopacağı da ortaya çıkmış
bulunuyor. Keramet, saadet zinciri halkasını koptur-
mamakta, kopma noktasında sihirli büyünün, her şe-
yin biteceği besbelli. Kombassan ve çoğu yurtdışın-
dan, inanmış 30 bin ortağı için geçerli saadet zinciri
halkaları, siyasette, Çiller ve DYP milletvekillerinin,
Erbakan ve Refahlı milletvekillerinin durumlannı açık-
lamaya da çok uygun düşüyor.
Haşim Bayram Hoca'dan en küçük Kombassan
hisseli ortağa uzanan çıkar halkası koptuğunda, bü-
tün halkalar dağılacak. DYP ve Refah'ta da milletve-
killen ile liderler arasında oluşturulan çıkar zinciri,
parti, program, ideoloji bağlarmı koparma düzeyine
ulaşmış bulunuyor.
Milletin vekilinden vazgeçtik, partilerinin, prog-
ramlarının, ideolojilerinin vekili olma nitelikleri yok ol-
muş, konumlan ve çıkarları ile tümden Çiller ve Er-
bakan'a bağlı kılınmış, onların vekili konumundaki
kadrolar, kaderteri ile göbekten bağlı olarak onların
dayatmalarının dışına çıkamıyorlar. Parti, program ve
ideolojik çıkarlan, düşünceleri ile çatışsa da lider buy-
ruğunu yerine getirmek zorunluluğunu duyuyorlar.
Aslında genelde parlamentodaki milletvekili çoğun-
luğu ve lider milletvekilleh ilişkisi için geçerli olan bu
durum, Refah ve hele de DYP'de gerçek bir kader
zinciri bağına dönüşmüş konumda. Erbakan ve Çil-
ler'in dayatmasına karşı çıkacak milletvekilinın başı-
na gelebilecekler besbelli ki hükümet kurma görevi
Yılmaz'da ve oylarını Meclis'te kullanma hakları söz
konusu iken kimlikleri yok sayılarak imzaları toplanı-
yor. Bu iki partide sağduyu sahibi, YOLREFAH-B'yi,
en azından Türkiye'deki siyasal krizi büyütmeyi, kit-
lenmeyi onaylamayan onla değil yüzle milletvekili bi-
liniyorken aksine imzaları alınabiliyor.
Demek ki imza atan herkes için öylesine etkili güç-
lü bir zincir, lidere kader, göbek bağı söz konusu ki
lider buyurduğunda akan sular duruyor. Bu 12 Eylül'ün
ve özellikle de lider talimatı ile oluşturulmuş listeler-
den seçilmiş parlamenterlerin, lidere göbek bağı ile
açıklanabilecek bir bağımlılıktan da öte bir durum. Pek
çok kişi için diğer partiler ve liderler tarafından açıl-
mış kartlar bile görülemiyor. Karşılıklı kirli çamaşırla-
rı, defoları, açıkları nedeni ile Çiller ve Erbakan'ın bir-
birlerine şantajla bağımlı olmaları türünden, şantajla
bağımlılıklar da önemli boyutlara ulaşıyor.
Bunlar herkesçe bilindiğinden şimdi, imzaların da
pariamento oy dağılımı için ölçü olamayacağı, zorun-
lu imza atmış olanların bir bölümünün Meclis'e gel-
meyerek oy dağılımını Yılmaz hükümeti lehine sonuç-
landırabilecekleri söyleniyor. Milletin vekili konumun-
daki kişiler için ne kadar utanç verici bir durumsa, bi-
zim için de ders çıkarmayı gerekli kılıyor.
Türkiye'de çetelerle, şeriatla hiç hesaplaşmadan,
en azından 12 Eylül Anayasası'nda yapılmış değişik-
likleri yasal düzenlemelere yansıtmadan, bıraz demok-
ratikleşme havası estiremeden, seçme seçilme hak-
kını gasp eden tabloyu değiştirmeden, siyasi parti-
lerde hiç değilse delege seçımleri gerçekleştirilme-
den, hatta seçim öncesi genel kurullaryaşanmadan..
gidilecek her erken seçim, halka saadet zinciri ola-
rak yutturulan, aslında kader, felaket zincirleri niteli-
ğini taşıyan bağımlılıklar halkasmda yeni parlamen-
tolaroluşturmak, demokrasinin,hukukdevletıninçık-
mazını yaratmak anlamına geliyor.
Turk-isin haziran mutfak hesabı
4 kişilik aile 32
milyona doyuyor
ANKARA (Cumhu-
riyet Bürosu) - Türk-lş,
gıda maddelerinde 6 ay-
lık enflasvonun yüzde
35.5 oranında olduğunu
bildirdi. Türk-lş'in hesa-
bına göre, 4 kişilik aile-
nin gıda harcaması hazi-
ran ayında bir önceki aya
göre yüzde 4.9 oranında
artarak. 32 milyon 37 bin
liraya yükseldi. Ekmeğe
yapılan yüzde 25 oranın-
daki zammın aylık mutfak
harcamalarında 759 bin
liralık artışa neden oldu-
ğuna dikkat çekildi.
4 kişilik ailenin bütçe-
sine. gıda maddelerinin
fiyatlanndaki artış nede-
niyle, haziran ayında bir
önceki aya göre 1 mil-
yon 485 liralık ek yük gel-
di. Araştırmada, aylık gı-
da harcaması tutannın 6
aylık dönemde yüzde 35.5
oranında arttığı belirtilir-
ken. geçen yıl haziran
ayında 18 milyon 363 bin
1(1*3 olan gıda harcaması
tutarında yıllık artış ora-
nının yüzde 74.5 olduğu-
na dikkat çekildi. Araş-
tırmada, yılbaşından iti-
baren gıda masraflarının
8 milyon 400 bin lira art-
tığı kaydedıldi.
Yürürlükteki net 11
milyon 422 bin liralık as-
gari ücretin 4 kişilik aile-
nin aylık gıda masrafının
yalnızca üçte birini karşı-
ladığı belirtildi. Buna gö-
re. asgari ücret neti. 4 ki-
şilik ailenin yalnızca 10
günlük gıda harcamasını
karşılayabiliyor.
Ekmeğin fiyatının. ma-
yıs ayındaki yüzde
11.1 'lik artıştan sonra bu
ay da yüzde 25 oranında
yükseltildiği vurgulanan
araştırmada, geçen yıl ha-
ziran ayında 50 bin lira
olan bir kilogram ekme-
ğin bu yıl haziran ayında
yüzde 100 artarak 100
bin liraya yükseldiği bil-
dirdi. Gıda maddeleri
içinde yüzde 128.6 ora-
nıyla en yüksek artış pi-
rinçtegerçekleşti. Bir ki-
logram pirinçin fiyatı, 84
bin liradan 192 bin liraya
yükseldi.
1 kilogram kıymanın
fiyatının yüzde 71.4 arta-
rak 350 bin liradan 600
bin liraya, beyaz peyni-
rin fiyatının yüzde 81.5
oranında artarak 270 bin
liradan 490 bin liraya, ku-
ru fasulyenin fiyatı yüz-
de 101 oranında artarak 87
bin 500 liradan 176 bin li-
raya, margarinin fiyatı
yüzde 71.4 oranında arta-
rak 140 bin liradan 240
bin liraya, 1 kilogram çi-
çek yağının fiyatı da yüz-
de 100.8 artarak 239 bin
liraya çıktı.