Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Curnhuriyet
İmtivaz Sahbi: Berin Nadi
Genel Yaşın Yonetmenı Orhan Erinç 9
Genel Yayın Koordınatorü. Hikmet
Çetinkava 9 Yazıışleri Mudurlen
IbrahimY üdız (Sommlu), Dinç Tavanç
9 Haber Metkezı Müduru Hakan Kara
9 Gorsel Yönetmen: Fikret Eser
Dış Haberler: Şinasi Danışoğlu • Istıhbarat:
Cengiz V. ıldınm • kultur Handan Şenköken
A Spor Abdülkadir Yücelman • Makaleler
Sami karaören • Dûzeltme Abdullah Vazıcı
• Foioğraf. ErdoğanKöseoğlu • Bılgı-Belge
Edibe Buğra • Yurt Haberlen. Mehmet Faraç
Ya>mK.unı]u UhanSelçuk(BaşKan).
Orhan Erinç. Okta> Kurtböke.
Hikmet Çetinkaya. Şûkran Soner.
Ergun Balcı Dinç Ta>anç. İbrahim
> ıldız. Orhan Bursalı, Mustafa
Balhav. Hakan Kara.
AnkaraTemsılcısı MustafaBalbay9HaberMudûrii Doğan
Akın Atatürk Bulvan No 125, Kat.4. Bakanhklar-Ankara
Tel 4195020 C hat). Faks 4195027 9 tzmır Temsılcısı:
Serd»rKınk,H.Zı><ıBl\ 1352S 23Tel:4411220, Faks-
4419117 9 Adana Temsılcısı Çetin Yiğenoğlu, tnonuCd
119S Nol Katl.Tel: 363 12 \ 1. Faks: 363 12 15
Koordınator. Ahmet Konüsan 9
Muhasebe: Bülent Yener 9
Idare HüseyinGürer#lşletme
ÖnderÇetik9Bılgı-lşlem Nail
İnal 9 Bılgisayar Sıstem:
Mürüvet ÇUer
MEDYA C: • Yonetım Kurulu
Başfcanı - Genel Viudur Gülbin
Erduran # K.oordınator Reha
Ijıtman • Genel Mudur Yardımcısı
Mine Akdağ Tel 514 0
7
53 -
5139580-5138460-61,Faks 5138463
Yavrala\aD \eBasac Yen Gü: Haber Aıansı. Basm \e Yavıncılık \ Ş
TûrkoralıCad 3141 ağaoğlu 433-" istPK 246 tstanbul fel (0 2121 5! 2 05 05 (20 hat) Faks (0 2121 51î 85 9*
HAZİRAN 1997 Imsak: 3.24 Güneş: 5.25 Öğle: 13.11 Ikindi: 17.09 Akşam: 20.43 Yatsı: 22.34
Boğançi'nden
görkemli
merhaba
• Kühür Servisi -
1. Boğazıçı Festvalı, Cemal
Reşıt Rey Konser
Salonu'nun giri;imleriyle
Harbıye Açıkha-a
Tiyatrosu'nda jprkemlibır
açılış törenıyle başladı.
Cemal Reşit Re. Senfoii
Orkestrasrnın Fahrettir.
Kenmo\ yönetmınde
verdiğı konsere tstanbul
Devlet Opera ve Balesi
tenorlanndan E-ol Uras da
konuk solist ola-ak katıldı.
Uras, programı <capsamında
opera aryalanncan Münir
Nurettm Selçuk'un
yapıtlanna, napjlıtenden
klasik Türk sarut müzifi
yapıtlanna kadar geniş bir
yelpaze sundu. CRR Senfoni
Orkestrası daha sonra ünlü
tnüzısyen ve bestecı Fahır
Atakoğlu'nun (yukanda)
yapıtlanna eşlik etti.
Promosyon
mağdurları
yargula
• İstanbul Haber Servisi -
Bazı gazetelenn
başlattıklan promosyon
kampanyalanndan zarar
gördüklerini öne süren
yaklaşık 300 kışi. bu
gazeteler aleyhine tazminat
da\aları açtı. Tüketicıyi
Koruma Demeği
(TÜKODER) tarafından
organıze edilen
şikâyetçıler. dün sabahın
erken saatlerinden itibaren
İstanbul Adliye Sarayı'na
gelerek da\a açılabilmesi
için gerekli işlemlen
yapmaya başladılar.
'Son
İmparatop'un
karısı öldü
• PEKtN(AA)--Göğün
oğlu" olarak başladığı
yaşamını komünıst
yönetim altındaki Çin"de
bahçıvan olarak
tamamlayan "Son
Imparator'un Pu Yi'nin dul
eşi Lı Şuşian önceki gün
73 yaşında öldü. Şuşıan'ın
akciğer kansen yüzünden
öldüeü bildirildı.
Çatalca'da
çocuklara gönev
• İstanbul Haber Servisi -
Çatalca Belediye Başkanı
Fırat Aykut, Çatalca
ilçesinin sokaklannı
çocuklara emanet etti.
Çocuklann isteğı üzerine
Çatalca sokaklannda
duvarlann boyanmasına
izin verdiğıni belirten
Belediye Başkanı Fırat
Aykut. ""Çocuklar gelip
duvarlan boyamak
istedikierini söyleyince
hemen kabul ettim. Onlara
15 gün izin verdik.
Derslerinden arta kalan
zamanlannı
değerlendirecekler" dedi.
Çocuk romanı
yarışması
• Haber Merkezi -
"Mevlüt KLaptan Edebiyat
Ödülü"nün bu yıl çocuk
romanına verileceğı
bildirildı. 8-12 >aş
düzeyınde yapılacak
yanşmada yapıtlar
kitaplaştınlacak. 9 Eylül
tanhine kadar
başvurulabilecek
yarışmanın sonuçlan. 12
kasım "" Dünya Çocuk
Kitaplan Haftasf'nda
açıklanacak. Yanşmada
1 'ınciye 40 milyon lira.
2'inciye 20 milyon lira,
3'üncüye 10 milyon lira
ödül verilecek.
Önümüzdeki yüzyılda bütün insanlar seyahat edecek, turizm dünya ekonomisinin lokomotifi haline gelecek
Dünya 'Tıırizm Çağı'na giriyor• Uzmanlara göre 15 yıl içinde dünyadaki turist
sayısı 4 kat artacak ve iş gezileriyle birlikte 2010
yılında turizm gelirleri 3 trilyon dolara ulaşacak. 200
milyon kişiye iş olanağı doğacak.
Çeviri Servisi - Ulaşım araçla-
nnın gelişmesiyle birlikte tunzm
endüstnsi dünya ekonomisinin lo-
komotifi haline geliyor. Timeder-
gisi son sayısında "KüreselYoku-
hık"başlığı altında dünya turizmın-
deki gelişmelere geniş yer ayırdı.
Dergınin özel dosya olarak ele al-
dığı tunzm olgusu, önümüzdeki
yüzyılın en önemli sanayi kolu
olarak diğer sektörleri geride bı-
rakacak. Dergiye göre bu yıl 600
miryonun üzerinde insan hava. ka-
ra veya deniz yoiuyla yabancı ül-
kelere gidecek. Turizmden bu yıl
küresel olarak 450 mılyar dolar
gelir sağlanacak. Merkezi Mad-
rid'te bulunan Dünya Tunzm Or-
ganizasyonu'na göre gelecek 15
yıl içinde turizm sektörü 4 mısli
büyüyecek ve 1.5 trilyon dolarlık
bır kaynak oluşturacak. İş gezile-
nnın eklenmesıyle 2010 yılında tu-
rizm gelirleri 3 trilyon dolara da-
yanacak ve 200 milyon kişiye iş
olanağı sağlanacak.
Herkes payını alacak
Tunzmdeki bu patlamadan fiim
ülkeler pay ını alacak. Büyük Ok-
yanus'taki minicikbıradadan Hi-
malayalar'daki en denn vadiye:
And Dağlan'nın en yüksek tepe-
sinden Büyük Sahra"nm uçsuz bu-
caksız çöllerine kadar her nokta-
ya turizm gırecek. Bugün E\erest
Dağlan'nın üzerindekı konaklama
noktalannda genel tuvaletlerin bu-
lunması. bunun bır habercisi.
A\ rupa, liderliğıni gıderek As-
ya ülkelenne kaptırmakla birlik-
te, turizm endüstrisinin motor gü-
cünü oluşturuyor. Bugün toplam
tunstlenn yüzde 60"ı hâlâ A\TU-
pa ülkelerini tercih edıyor. Geçen
yıl tunzmden 214 milyar dolar
gelır sağlayan A\rupa, 64 milyar
dolar kazanç elde eden ABD'den
üç mıslı ilerde. Avrupa'nın en bü-
yük kozu Akdenız'e kıyısı olma-
sı. Herbeşturisttenbirinın Akde-
nız ülkelennde tatil yapmak ıste-
mesı \ e Kuzey Afrika ülkelerin-
dekı terörolaylan Avrupa'nın ek-
meğineyağ sürüyor,
Olumluyanlannm yanı sırapek
çok olumsuzluğa da davetiye çı-
kartan turizm. özellikle çıftçılen.
çevrecılen ve hava kontrolünden
sorumlu havaalanı çalışanlannı
tedirgin ediyor. Ahlakı çökiişe yol
açtığı gerekçesiyle bazı hükümet-
ler turizmı engellemey ı bıle göze
alabılıyorlar. Ne var ki tunzmin
sağladı|ı gelinn cazibesi bu olum-
suzluklann geri plana atılmasına
yol açıyor. 21. yüzy ılın ılk yansın-
da turizmm gelışmesi karşısında
ortaya çıkabılecek bu karşıt görüş-
ler arasında bır uzlaşma sağlama
görevı hükümetlere ve seyahat
acentelerine düşüyor.
Grup tunzmi ılk kez 1950'li yıl-
larda Amerikahlann A\rupa'ya
akın etmesıy le başladı. Genelde ha-
vayollannı tercih eden Amenka-
h turistler içinde zenginler \e tüc-
carlar başta gelıy ordu. Ancak za-
man içinde tunst olmanın koşul-
langiderekdeğiştı Televızyonve
sinemanın seyahat arzusunu körük-
lemesı. ulaşımdaki gelışmeler ve
gezi seçeneklerinin artması. se-
yahate çıkmayı neredeyse zorun-
lu hale getriyor.
Gelecegn otelleri
Geçen günlerde merkezi Was-
hington'da bulunan bırmımari bü-
ronun açtığı yanşmada geleceğin
otel tasanmlan yanştı. Havada.
karada ve denızaltında olmak üze-
re üç konaklama merkezi tasan-
mına 2045 yılında hizmete gir-
mesi koşuluyla yeşıl ışık yakıldı.
Denizalö oteli: Su üzerinde yü-
zer durumda bulunacak "Yükse-
len Atiantis" adlı projeye göre ote-
lin. biri suyun altında, biri de üze-
rinde olmak üzere iki bölümü bu-
lunacak. Suyun altındaki kısımda
kalacakotel müştenleri şeffafolan
duvarlardan denız dibini seyrede-
cekler ve mimann iddıasına göre
"zaman ve mckân kavTamıru >i-
tirecekkr".
Topraküstü oteli: Herhangi bir
terk edilmış binanın üzenne inşa
edilebılecek "Citescape"in en te-
mel özelliği. duvarlannın hareket
edebilir nitelikte olması. Atıkla-
nn güneş enerjısi ile yok edilece-
ği otelde, duvarlar bir düğmeye
basmakla şefFaf. yan şeffaf ya da
donuk hale getirebilecek.
Gökjüzfl oteli: Helyum gazı
doldurulmuş balonlara bağlanan
"Ikarus",kuşlarda olduğu gibi içi
boş iskeletler üzerine ınşa edile-
cek. Havada asılı duracak olan
otelin tüm aksesuvan son derece
hafif metal ve plastık malzemeler-
den yapılacak.
TGC'nin 51. kuruluşyüdönümüTürkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin
(TGC) kuruluşunun 51. yıldönümii
dün cemiyetin lokalinde düzenlenen
törenle kutlandı. N ıldönümü töreninde a>nca cemiyete >eni ü\e olan 20 gazeteciye de cemiyet rozetleri takıldı. Törende bir
konnşma yapan Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nail Güreli. "Bunalım içinde görevİerini yapmayan ve savsaklavan.
hatta bunalımlann kaynağı olan kimi çevreler en bü> ük sorumlu olarak basını hedef göstermektedir" dedi. Özgür ve bagımsız
basının demokrasinin en büyük güvencelerinden biri olduğunu Mirgulayan Güreli, halkın gerçekleri öğrenmesinden rahatsız
Erbakan.DışişleriBakanı ve Başbakan Yardımcısı Tansu Çiller, DSPGenel Başkanı Bülent Ecev it törenebirer kutlama telgrafı
gönderdi. Törenden sonra verilen kokte>le birçokcemiyet üyesi katıldı. (Fotoğraf: HATİCE TUNCER)
BA1L4NLIK BELGELERİN TAMAMLAML4SINI İSTEDİ
AIDS îlacına u
etik' eııgeli
GÜNDÜZ İMŞİR
ABD'de bır Türk dokto-
run "çağınvçbası'' olarak nı-
telenen AIDS"e karşı gelış-
tirdıği \e ABD'den federal
patent alan ılacın Türkiye "de-
ki ilk klinık çalışmalannın
llhısal EtikKurulu tarafından
durdurulduğubelirlendı. Sağ-
lık Bakanlıgfna bağlı ülu-
sal Etık Kurulu, 1994'ün 6. ayında
gönderdiğı yazıda durdurma gerekçe-
lerinı "FAZ 2 adlı ilacın az sa> ıda has-
ta üzerinde denenme aşamasuıda alı-
nan sonuçlannın yeteıü olmaması. do-
zun güvenilirolmaması ve pıhulaşma-
vı önlemesi" olarak sıraladı.
AIDS teda\ ısınde yeni bir aşama
olarak adlandınlan "Marker depen-
tend Methodotogv" adlı tıbbi yöntem
tüm dünyada bilim adamlan tarafından
• İlacın ülkemizdeki
uygulaması sırasında
sorumlu ekipte yer alan Dr.
Özcan Nazlıcan. tedavinin
amacını, virüsün girdiği
hücrelerde bozulan
tbnksiyonlann geri
kazandınlması olarak
tanımlıyor.
tartışılıyor. Dr ArşinurOralBurcuoğ-
lu'nun koordınatörlüğünde Haseki Has-
tanesi Enfeksiyon Hastalıklan Klinık
Mikrobıyolojı şefı Dr. Özcan Nazlı-
can. Dr.Orhan Ulutin. Dr. Selim Ba-
dur. Dr. Güler Yılmaz ve Dr. Ükav
Alptekinden oluşan Haseki ıle Çapa
hastanelerinde göre\ lı uygulayıcı bır
ekip tarafından gerçekleştırilen çalış-
ma sırasında ilacın uygulandığı bır
hastanın ise halen yaşadığı ve labora-
tuvarbulgulannın son dere-
ce sağhklı çıktığı belırtildi.
İlacın ülkemizdeki uygu-
laması sırasında sorumlu
ekipte yer alan Dr. Özcan
Nazhcan. tedavinin amacını
AIDS v ırüsünün gırdıgı hüc-
relerde bozulan fonksıyon-
ların gen kazandınlması ola-
rak tanımlıyor. Halen başta
ABD olmak üzere birçok Av -
rupa ülkesınde satılan "Defibrotide'*
adlı ılaçtan yola çıkılarak başlatılan
çalışmanın Ulusal Etık Kurulu tara-
fından durdurulması nedeniyle kısıtlı
olarak yalnızca 3 hastaya uygulandı-
âını vurgulayan Dr. Özcan Nazlıcan.
şöylede\amettr
~ Bu hastalardan ilk ikisi yaşamını
vitirdi. Bir diğeri ki bu ölen hastalar-
dan birinin eşi oluvor o halen son de-
rece sağlıklı bir şekilde yaşıyor."
WWF turizimcilerle anlastı
'Akdeniz'i korumak
için bir dolar'
e-posta : tan (a vol. com. tr
İstanbul Haber Servisi -
Dünya Doâayı Koruma
Vakf'fnın (WWF). dünya-
nın ekoiojik açıdan en de-
ğerli 200 alanı arasında bu-
lunan Akdeniz'ın korun-
ması amacıyla. Fritıdressor
adlı Kuzey Ülkelerı Tur
Operatörleri Konsorsiyu-
mu ile gerçekleştirdiği an-
laşmaya göre kuzey ülkele-
rinden Akdenız'e gelen her
turistten 1 Amerikan Do-
lan alınacak. Bu gırişimle
oluşturulması planlanan
yaklaşık 500 bın dolarlık
finansal kaynak ile WWF
tarafından Akdeniz'ın çeşıt-
li ülkelennde yürütülen ça-
lışmalar desteklenecek.
Doğal Hayatı Koruma
Dernegi 'nden (DH KD) ya-
pılan açıklamaya göre
WWF'nin Akdenız'de >1i-
rüttüğü çalışmalan yerin-
de ıncelemek üzere, yakla-
şık 20 Avrupalı gazeteci,
Portekiz, ltalya ve Türki-
ye'de çeşitli yerleri ziyaret
edecekler. 16hazirandaTür-
kiye'ye gelecek olan gaze-
teciler. akdenizfoklannın
korunması amacıyla çalış-
malar yürütülen Foça'ya zi-
yaretlennin ardmdan önem-
İı bir denizkaplumbağası
üreme alanı olan \e DHKD
tarafından koruma çalışma-
lan yürütülen Belek'e gide-
cekler.
Desteklenecek
projeler
W\\'F'nm Fntıdressorile
yaptığı anlaşma. tüm dün-
yada başlatılan ~2000"e 1000
günden az kaldr kampan-
yası çerçevesınde gerçekleş-
tinldı. Buanlaşmadan sağ-
lanacak kaynakla, W\VF"-
nin Akdeniz'de yürüttüğü.
Barcelona Konvansiyonu
Kirlilık Protokolü. Deniz-
kaplumbağalannı Koruma
Programı. Akdenız Keres-
tesiz Orman Ürünleri Prog-
ramı ve çeşitli eğitim çalış-
malan desteklenecek.
'Oğretmenden
çokimam
gönderiliyor'
.VSTALYA (Cumhuriyet)- Almanya
Federal Bilim Araştırma \e Teknolo-
ji Bakanlığı Müsteşan Dr. FritzScha-
umann, Türkıye'nin Almanya'ya Türk-
çe öğretmeninden çok imam yoliadı-
ğını. bunun sonucu olarak da kontrol-
süz köktendinci akımlar ve Kuran kurs-
larının arttığını söyiedı.
Antalya Falez Otel'de önceki gün
başlayan> 1961-19%Almama'vıa Türk
Dış Cıöcü'nün 35. Yıh" konulu Türk-
Alman basm sempozyumu sona erdi.
Almanya'da sayılan hızla artan Kuran
kurslan ile köktendinci akımlann tar-
tışıldığı son oturumda konuşan Dr.
Fntz Schaumann şunlan söyledı:
~KonrrolsÜ7 köktendinci akımlar
gelişiyor Ahnanya'da. Buna bağlı ola-
rak Kuran kurslannın sa> ısı hızla ar-
hvor. Bu dunım T ürklerin Almanya ile
entegrasŞflnunu bozuyor. Biz Türkle-
rin dinlerinden kopmamalan için okul-
lara din eğitimi kovduk. Ancak maale-
sefbunlann içinde fslamısiyasiyöneçek-
mek isteven gruplar var. Bunlar kavgı
yaraüyor"
Tarih boyunca yolculuk
Fil sırtmdan
uzay mekiğine
İ.Ö. 218: Anibal İtalya'yı ele geçırmek amacıyla
Alp Dağlan'nı fil sırtında aştı.
800-1000: Vıkingler
yelkenli gemileriyle
İngiltere ve
Normandiya
kıyılannı haraca
kestiler.
1200(yuklaşık):
Cengiz Han ve
ordusu A\ rasya
steplerinde önlerine
çıkan her şeyi ezip
geçerek Avrupa
SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN
Gâzi'ye Dönmek, 'Geleceğe Dönmek'tir!..
"... ben de Atatürk ilke ve devrimlerinin anti/li-
beral taraflannı eleştiriyordum; ama bence he-
pimiz büyük bir hata yaptık; aslında, Atatürk il-
ke ve devrimlerini, çok güçlü bir biçimde savun-
mamız gerekiyordu."
"... bir de Türkiye'de hem sol hem de gelenek-
sel muhafazakâr partilerin çöküşü süreci ya-
şandı. Bu da bazı aydınlann, Islâmcı düşünce-
yeyaklaşmalannı kotaytaştırdı. Fakatşimdi ken-
dim de dahil olmak üzere, bu aydınlann büyük
bir hata yaptıklarını yinelemek istiyorum..."
"... bugün gecikmiş bir şey yok. Artık Atatürk
ilke ve devrimlerini, çok daha büyük bir güçle sa-
vunmamız gerekiyor. Bunu söylerken belki yine
gençliğimde bildiğim Türkiye'yi yeniden bulma
çabası içindeyim." (Cumhuriyet. 13 Nisan 1997)
Bu sözler, Prof. Paul Dumonfnun sözteri; 1945'den
bu yana, yıllarca Istanbul'da yaşamış, 'Gâzi'nin
Türkiye'sini -son döneminde de olsa- görmüş bir
Fransız; Strasbourg Üniversitesi Türkoloji Bölümü
Başkanı! Görüldüğü gibi, o da, çâreyi 'gençliğinin
Türkiye'sini yeniden bulmak'ûa görüyor; bir yerde,
benim yıllardır söylediğim bir sözü, o da söylemiş,
demiş ki:
"... bence Türkiye'nin en önemli sorunlanndan
birisi bugün eğitim sorunudur. (...) Mustafa Ke-
mal'in Türkiye'sinin eğitim sistemine çok olum-
lu gözle bakmaya başladım. O tür bir eğitim son
derece 'ilerici'. Bence o eğitim, bugüne uygula-
nabtlse çok iyi olurdu..." (Cumhuriyet. 13 Nisan 1997)
O da, tevhid-ı Tedrisat Kanunu'nun 'delinmesi'ne,
parmak basıyor. Geçen gün ne demiştim? Tek çâ-
re, Gâzi'nin Cumhurtyeti'ne dönmek!
Aklın yolu bir.
çok daha vâsi bir tahavvül!.
1
I" tiraz malûm: günümüzün şartları, aynı mı? Bugün,
'hotberiof' 20'lerin, 30'ların Türkiye'sine dönülür
mü?
Meseleyi böyle koymak, ona diyalektik değil me-
tafizik koymak, yânı hiç anlamamak demektir. Dö-
nülecek olan, o Türkiye'nin dınamikliğıni. atılganlı-
ğını, kendine güvenini ve geleceğe ınancmı gerçek-
leştirmiş olan. o tutum! O 'inkılâpçı tutumu', yeni-
den tutmak! Bu da besbelli, Müdafaa-i Hukuk Dokt-
rini'nin 'sürekli devrimcilik' idrakınde yatıyor.
Gâzi'nin 'inkılâpçılık' târifini hiç şüphesiz çoktan
unutturdular; oysa, hem son derece 'radikal'ö\r, hem
de şaşılacak derece 'diyalektik!'
"... medeniyetyolunda muvaffakiyetteceddü-
devâbestedir(yenileşmeyebağlıdır). içtimai ha-
yatta, iktisadi hayatta, ilim ve fen sahasında mu-
vaffak olmak için yegâne tekâmül ve terakki yo-
lu budur. Hayat ve mâişete hâkim olan ahkâ-
mın, zaman ile tagayyür, tekâmül ve teceddüdü
zaruridir. Medeniyetin ihtirâlan, fennin hârikala-
n, cihânı tahavvülden tahavvüle düçâr ettiği bir
devirde, asırlık köhne zihniyetlerle, mâziperest-
likle muhafaza-i mevcudiyet edemeyiz." (Ağus-
tos1924)
"... henüz kurtulmuş değiliz, atılan hatveler
(adımlar) bundan sonra atılması gereken hatve-
lerin mebdeidir (başlangıcıdır). İnsan mebdede
iken, neticeye vâsıl olduğunu iddia ederse, dün-
yanın en derin gafletleri içinde kendini payân
görür. Biz daha çok hatveler atmak mecburiye-
tindeyiz. Bu hatveler hem çok seri, hem çok
uzun olmalıdır. Binaenaleyh bu hatveleri doğru
ve muayyen bir isbkamet dahilinde atabilmek için,
kendi mukadderatımıza kendimiz sahip ve hâ-
kim olmak mecburiyetindeyiz." (1923 Ocak)
Bir de tabii. her okuyuşumda beni heyecana gar-
keden, o müthiş târifi: "... Türk inkılâbı nedir? Bu
inkılâp, kelimenin vehleten (ilk anda) imâ ettiği
ihtilâl manasından başka, ondan çok daha vâsi
bir tahavvülü ifade etmektedir."
Allah aşkına. elinizi kalbinize koyup da söyleyiniz:
Gâzi'nin bu 'Tür*c/nk//âb/'tanımını, 'Atatürkçülüğü'
kimseye vermeyen, o 'siyaset esnafı'nm ağzından,
bir kerecik olsun duydunuz mu?
20 yıl önce çıkarılmış bir sonuç...
21 Mayıs 1977'de Gâzi'nin inkılâpçılığını şöyle
özetlemişim:
"... bütün bunlardan hemen iki sonuca vanlmaz
mı: al Mustafa Kemal devrimciliğı, en azından
Fransız Devrimi türünden birdevrimı, kesin sonuç-
lanna kadar geliştirmeyi gerektirır; yâni demokrasi-
nin bütün genişiiği ve açıklığıyla tamı tamına kurul-
ması şarttır. bl Çağlaria koşullar değiştikçe, geliş-
menin tek yolu yenileşmek olduğuna göre, kurula-
cak demokrasinin de geliştirilmesi, değiştirilmesi, çağ-
daş uygahık düzeyine ulaştınlması gerekir.
Çağımızda demokrasinin özgüriükçülüğü inanıl-
maz bir genişliğe ulaşmış, ayrıca sosyalist demok-
rasi kuramı, gelişmiş demokrasi toplumlannda çağ-
daş uygarlığın ilkesi yerine geçmiştir. O zaman, bir
bizdeki 'devrimci' sözcüğünden ürken ödlek siyasi
partiiere; tutuculuğu, Atatürkçülük diye yurturma-
ya uğraşan, türlü boy ve boyadan 'siyaset esnafı'na
bakacağız; bir de yaptığı ışi, 'ihtilalden de geniş de-
ğişiklikler içeren bir eylem' diye tanımlayan, sü-
rekli yenileşme ve ilerlemeden yana Mustafa Ke-
mal'e bakacağız; goreceğiz kı. karşımızda ülkeyi
yönetmek için bizden oy isteyenlerin çoğunu, 'sü-
reklı devrimci' Mustafa Kemal düşüncesi çoktan
mahkûm etmiştir, etmektedir." (Hangi Atatürk, s. 78
/ 4 Basım./ Bilgi Yayınevi)
Peki, ne diyorsunuz? Gâzi'ye dönmek, aslında 'geç-
miş'e değil, 'geleceğe dönmek' anlamınagelmiyor
mu?
http:// www. prizma.net. tr/ A İLHAN
http://www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm
içlerine doğru
ilerledi.
15. Yüzyıl: Avrupalılar Akdenız'in doğu
sahıllerindeki ülkeler ile ticaret yapmaya başladı.
1796: Napolyon, Anibal'in izinden giderek at
sırtında Alpler'i aşıp italya'yı istila etti.
1946: Queen Elizabeth. Southampton Limanf ndan
yola çıkarak ilk
uzun yolculuğuna
başladı.
1966: Boeing 747
Jumbo Jet'i
hizmete soktu
Hava yolculuğuna
talep arttı:
transatlantiklerin
pabucu dama atıldı.
1969 Neil
Armstrong "İnsan
için küçük. ınsanlık
için büyük bır adım" atarak Ay "da insanın ilk ayak
ızinibıraktı.
1994: İngiltere ve Fransa arasında inşa edilen Manş
Tüneli'nde tren seferlerı başladı Dover-Pans arası
3 saate indi.