Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 7 MAY1S 1997 ÇARŞAMBA
14 KULTUR
Kültür Servisi- 50. Cannes Film Fes-
tivali bugün başlıyor. Ingmar Berg-
man'ın değer görüldüğü 'Palmıyelerin
Palmıyesi'ni almak üzere törene katıl-
mayacağını açıklaması, aynı şekilde
Fransız Kültür Bakanı PhiÛippe Dous-
te -Blazy'in seçim kampanyalan sıra-
sında bir akıl hastası tarafından sırtın-
dan bıçaklandığı içın festivalin açılışı-
tıı yapamayacak oluşu bu büyük
kutlamaya gölge düşürüyor.
Ancak Fransa Cumhurbaşkanı Jac-
quesChirac, yoğun progTamından fera-
gat ederek bu pazar 50. Yıl yemeğinde,
Isabelk Adjani'nin başkanlığını yaptı-
ğı Cannes jürisiyle bırlikte olacak.
Festivalin açılış fılmi, Luc Besson'un
90 mılyon dolarlık bilim-kurgusu 'Be-
şinci Element'. Bu akşam gösterilecek
filmm başrollennde Bruce \Viliis ve
Gary Oldman yer alıyorlar.
Festivalin ıkınci günü Cannes'da ka-
rargah kuran medya mensuplannı müt-
hişbırhaberbeklıyor. Mkhael Jackson
rol aldığı 'Ghost'un tanıtımı ıçin Can-
nes'a gelıyor. Stan Winston'un yönet-
tiğı film yanşma dışı bölümde gösteri-
lecek.
Bu yıl festivaJe davet edilen Çin ve îran
fılmleri siyasal birknze yol açtılar. Fes-
tival yöneticisi Gilles Jacob'un yaptığı
açıklamaya göre, katılımlan hükümet-
lerince engellenen Çın ve lran filmlen-
nin yerine Mısırlı yönetmen Yusuf
Şahin'in *Le Destin - Yazgı'. ve Fransız
görüntü yönetmenı Philippe Rousse-
lot'nun ılk yönetmenlik denemesı olan
"The Serpent's Kiss' 18 fılmlık yanşma
listesine resmi olarak eklendi.
Battda 'ShangaiTriad' ve 'Yaşamak'
adlı filmleriyle tanınan Çınli yönetmen
Zhang Yimou'nun 'KeepCool' adlı son
filmırun festıvale katılması Çın hüküme-
tince engellenmişti.
Tahran yönetimı de on gün önce, tran-
lı yönetmen Abbas Kiarostami'nın 'The
Delicious Taste of theCherries' adlı fil-
minın festıvale katılması yasakladı. Fran-
sız radyosuna bir açıklama yapan Kıaros-
tamı. Kültür Bakanlığı yetkılilennin.
filminin ilk olarak şubat ayında Tahran
Festıvali'nde gösterilmesini istedikleri-
nı açıkladı. Festival aynı zamanda Iran'da-
ki Islamı rejimin yılhk kutlamalanna
da denk gelıyor. Kiarostami'nin birön-
cekı fılmi geçen yıl Cannes film festi-
valinde gösterilmişti.
Çin Hükümeti ise 'East Palace, West
Palace' adlı fılmi 'Belli Bir Bakış' bölü-
İlginçKültür Servisi - Cannes Film
Festıvah'nin çıkış noktası Vene-
dık Bienah'dir.
İlkı 1895'te gerçekleştirilen bu
sanat bıenaline, 1932'deyanşma-
lı bir film gösterimi bölümüeklen-
di: 'LaMostraİnternazionaled'Ar-
te Cinematografica'. Kazanan fil-
me 'palmiye' ^eklınde biraltın ödül
sunulacaktı. Ancak 1938"ın Ağus-
tos ayında 'Palmiye'lerin acıkîan-
ması sonrasında Avrupa sineması
cıddi bırgerginlık yaşadı. Kazanan
film, HMer'in propaganda belge-
sellerini hazırlayan Leni Riefens-
tahl'ın 1936 Berlın Olimpiyat
Oyunlan'nı konu alan "Stat Üah-
lan' adlı belgeseliydi.
Goffredo Alessandrini'nin Mus-
soüni'nin oğlu tarafından destek-
lenen 'Lutiano Sera Pilota / Luci-
anoPOotOtacak'adlı filmı deödü-
le değer görülmüştü.
Demokrat delegeler olayı boy-
kot ettiler Aynca, bienalın tutu-
munda bir değişıklik olmazsa bir
sonrakı yıl yanşmaya katılmama
karan aldılar.
Bu sıralarda Fransa Sanat Et-
kinlıkleri Bırlıği Başkanı Philippe
Erianger'in aklında, Fransa'da da
Venedik'e rakip olacak, uluslara-
rası bir film festıvalı düzenleme
projesı oluşmaya başlamıştı.
Derhal Fransa'nın seçkin kent-
leri arasından bir seçım yapıldı ve
Cannes, festival kentı olmayı hak
etti. tlk Cannes Festivali'nin tari-
hı 1 Eylül 1939 olarak belırlen-
mıştı.
Böylelıkle festival kentinin yıl-
lar boyu sürmesi dilenen görkem-
li günlen başlamış olacaktı. Ağus-
tos sonlanna doğru, Amenkalı film
yıldızlan yenı bir festivalin heye-
canıyla akın akm gemilerde. Can-
nes'da yer ayırttılar. Ancak bek-
lenmeyen bir olay oldu: 28 Ağus-
tos 1939'da Hıtler, Polonya'yı is-
tıla etti. 3 eylülde 2. Dünya Sava-
şı başladı ve 8 Mayıs 1945'e ka-
dar sürdü. Böylelıkle 1. Uluslara-
rası Cannes Film Festıvali, 7 yılhk
bir aradan sonra ancak 20 Eylül
1946'dayapılabıldi.
îlk Cannes Film Festivali büyük
başan kazanmca. ertesi yıl ikinci-
sinın düzenlenmesi kararlaştınldı.
Ancak festival bınası ol-
dukça yetersızdi. Bu
yüzden yeni bir 'Festi-
valSarayı'nın yapımına
gınşıldi. Geciken inşa-
at çalışmalan, yetkılı-
len biraz endışelendir-
diyse de festival tam za-
manında başladı. Da-
veilıler geldığinde du-
varlardaki boyalar he-
50. ULUSLARARASI CANNES FİLM FESTİVALİ
Yıldızlarla başkyor
Ingmar Bergman,
Cannes 'a gelmiyor
Ünlü Isveçli yönetmen Ingmar Berg-
man, Cannes Film Festivali'ne katılmı-
yor. Bu yıl 50. yıldönümünü kutlayan
festivalde kendisine sunulacak olan 'Pal-
mrveterin Palmiyesr ödülünü almak üze-
re Cannes'a gelmeyeceğinı açıklayan
Bergman'ın ödülü, ailesi tarafından ka-
bul edilecek.
tsveçFBm Enstitüsü'nden yapılan açık-
lamada, efsanev i yönetmene sunulacak
ödülün, Bergman'ınkızı linn tarafindan
ahnacağı bildirildi. Törene, Bergman'ın
oğlu Daniei ve festivalin 'Belli Bir Bakış'
bölümünde 'Private Conversations' adlı
fılmi gösterilecek olan, Bergman'ın es-
ki kansı, ünlü oyuncu-yönetmen livUD-
mann da katılacak. tsveç televizyonu için
ikı bölüm halinde gösterilen filmin senar-
yosu da Ingmar Bergman imzasını taşı-
yor. Bergman ve Ullmann'ın kızlan Linn,
pazar günü gerçekleştirilecek törende,
ödülü babası adına alacak. Bergman'ın
oğlu Daniei de festivalde ikinci uzun met-
rajlı fılmi 'Espectations' ile yanşma dı-
şı bölümde yer alacak.
'Palmiyefcrin PalmryesT ödülünün, ya-
şamı bo\ unca Cannes Film Festivali 'nde
hiç ödül almamış ünlü biryönetmene ve-
rilmesi kararlastınlmıştı. VVoodv Allen,
Ctint Eastvvood, Jean Luc GodanL F.Ba
Kazan, Ken Loach, Alain Resnais, Etto-
re Scola ve Bflly Wilder'ın da aralannda
bulunduğu yönermenler arasından ödü-
le değer görülen Ingmar Bergman oldu.
Kansı Ingrid'i iki yıl önce kaybeden
78 yaşındaki Bergman, o tarihten bu ya-
na Faro Adası'nda yaşamını sürdürüyor
Cannes Film Festivali'ne 'hiçbir koşulda'
katılmayacağını belırten Bergman, uzun
süredir bir kitap yazmakla meşgul.
münde gösterilmesi planlanan yönet-
men Zhang Yuan'ın pasaportunu iptal
etti. Bu iki filmin yerini alacak olan
fılmlere gelince: Chachine'in fılmi bir
Fransız-Mısırortak yapırru ve tanntanı-
maz olmakla suçlanan bir Arap filozo-
fun, Ibn Rüşd'ün (1126-1198) yaşamı-
nı konu alıyor. 'The Serpent Kıss' Ro-
usselot'nun ilk yönetmenlik denemesi.
Fransız-Alman-lngiliz ortakyapımı olan
filmin çekimleri Ingiltere ve trlanda'da
yapılmış. Film, 'Belli Bir Bakış' bölü-
münde izleyıcıylebuluşacak tngiliz yö-
netmen Kenneth Branagh'ın dört saat
süren 'Hamlet' uyarlaması yanşma film-
leri arasında yer alıyor. Filmde Robin Wi-
liams, Gerard Depardieu,JuBe Christie
ve Charlton Heston rol alıyorlar.
Cannes Film Festivali'nde iki oyun-
cunun ilk yönetmenlik denemesi de si-
nemaseverlerle buluşuyor. Bunlar,
Johnny Deep'ın The Brave' ve Gary OU-
man'ın 'Nil By Mouth' adlı fılmleri.
Festıvale seçilen filmler arasında agır-
lık Amerikan fılmlerine ait. Bu filmler
arasında CTint Eashvood'un 'Absohıte Po-
wer'ı, CurtisHanson'ın 'LAConfklen-
tial'ı da bulunuyor Festivalde herkesin
gözü Antonioni, Robert Ahman, Fran-
cescoRosi F. FordCoppoia, Martin Scor-
sese, Emir Kusturica. Costa Gavras ve
Quentin Tarantino gibi dünyaca ünlü
sinemacılar da olacak. Yönetmenlen
karşılamak üzere festival organizasyo-
nu büyük hazırlıklar yaptı. Aynca Ro-
bert de Niro, Bruce \VTllis, John Travol-
ta, Kim Ba&singer, Gina Lollobrigida,
Catherine Deneuve, Hugh Grant, Victo-
ria Abril ve Michael Jackson festıvale
gelecek ünlü yıldızlar arasında.
Bu yıl Altın Palmıye'ye aday göste-
rilen filmler arasında en ıddıalı adaylar
Francesco Rosi'nin yönettiği ve Nazi
kamplanndan kurtularak Avrupa'ya ka-
çan bir savaş kurbanının yolculugunu ko-
nu alan 'TheTruce' ile Ingıliz yönetmen
Michael Winterbottom'ın fılmi 'Wel-
come to Sarajevo'.
'uSOyûuı öyküsü
1 , Uluslararası
Cannes Film Festivali
20 Eylül 1946'da
yapıldı. Her 'Palmiye'
ardında sayısız
polemik bırakır.
Cannes tarihinde
gerçekten haksızlığa
uğrayan film
Scola'nın 'Özel Bir
Gün'ü oldu. Çok
çeşitli protestolar
yaşandı. 1968'de
festival yapılamadı.
Alfred HHchcock ve Tîppi Hedren (1963).
L
BrigitteBardot(1953).
SophiaLoren(1959).
nüz kurumamıştı. Ancak yıne de
her şey iyı gıdıyordu... Ta bir gün
rüzgânn azızlığme uğrayan çatı
uçup gidinceye dek. 1955'e kadar
festivalde verilen ödül 'Altın Pal-
miye'değil, 'Uluslararası Füm Fes-
tivali Büvük Ödülü'ydü. 1955 te
Delbert Mannın 'Marty'si ılk Al-
tın Palmiye'yı alan film oldu.
1964 te yeniden 'Büyük Ödûl'e
dönüldü ve 1975"ten bu yana 'Al-
ün Pahniye' olarak smemacılann rü-
yasını süslüyor.
1954'te 'Pahniye'lenn sahiple-
n jüritarafindan behrlendikten son-
ra Cannes, tanhınin en ilginç an-
lanndan bırinı yaşadı. Üyelerin
shklanan filmler
arasında Otto
Preminger'in 'Siyah
Carmen'i ve Louis
Malle'in 'Küçük
Fahişe'si bıınlar
arasında.
Woody Allen ve
Hitchcock hiç ödül
kazanmadı. En çok
ödül alan ülke ABD.
1991'deCoen'lerin
filmi 'Barton Fink' üç
Altın Palmiye alan tek
film oldu Cannes
tarihinde. Gary Grant ve Kim Novak (1959).
En çoködül alan ülkeler
ABD 14 kcz, Italya 9 kez, Ingiltere 8 kez. Fransa 7
kez, Japonya 3 kez, Yugoslavya, Almanya ve îsveç
2'şer kez Altın Palmiye kazandı. Büyük ödülü flci
kez kazanan yönetmenlere gelince: ABD'li FrancB
Ford Coppola, Yugoslav Emir Kusturica ve
Danimarkalı Bflle August, Cannes tarihine ikişer kez
Ahın Palmiye kazanan yönetmenler olarak geçtiler.
fılmleri bırden fazla görmeleri ko-
nusunda iddialı bir jüri başkanı
olan JeanCocteau, ödüllenn açık-
lanmasından bir saat önce Reoe
Ctement'ın 'MonsieursRipois' ad-
lı fılminm de ödüllendırilmesını
istedi. Haksız yere unutulan bu
film için hemen o anda bir ödül ya-
ratıldı. Yanşmalarda halen veril-
meye devam eden bu ödüL, 'Jüri
Özel Ödülü'ydü.
Her 'Pahniye', ardmda sayısız
polemik bırakır. Herkes kendi be-
ğendığı filmin yeterince iyi değer-
lendırilmedığiru, hatta unutuldu-
ğunu söyler. Cannes tarihinde ger-
çekten haksızlığa uğramış bir film
varsa bunun ancak Ettore
Scola'nın 'Una Giornata
Pankolare/Özel BirGün'
adlı fılmi olduğu söyle-
nebilir. Bizde de gösteri-
lip çok beğenilen 'Özel
BirGün', 1978'inenba-
şanlı fılmlerinden biri ol-
masına karşın, ne Altın
Palmiye ne de herhangi
bir ödül alabilmişti Can-
nes'da. 1957'de 'Arts' dergisinde
keskin kalemiyle sınema eleştin-
leri de yazan François Truffaut,
Cannes 57'yi şöyle tanımlıyordu:
"Öncedenbelirtenmişdamşikh dö-
vüş." Aynı derginin 1958 Cannes
sayısmdaysa yine Truffaut. "Pro-
fesyondlerin dışladıgı, eleştirmen-
lerin aşağdadığı bu yanşma ne ya-
nk ki tüm sgnatsal ve ticari ağırb-
ğını kaybetti'' diyordu. Ne var kı
Truffaut, ertesi yıl 'Les 400 Coups
/400 Darbe' adlı ilk fılmiyle Can-
nes'ın büyük ödülünü kazandı.
1968'in ünlü olaylan festivali
de etkiledi. 1%8 Cannes Festiva-
li yapılamadı. Bu, sanat çevrelerin-
ce yoğun tepkiyle karşılan-
dı. Aralannda Godard,Truf-
faut vb. Yeni Dalga yönet-
menlerinin bulunduğu bir
gnıp sinemacı, Cannes'a
gelerek protesto gösterile-
ri yaptılar.
1950'li yıllarda Cannes
kumsallannda soyunan ar-
tist adaylan, yıldi2cıklar ga-
zetecilerin gözbebeğıydi-
ler. Ancak 1970'lere gelindiğınde
sayılan öylesine artmıştı ki, ilgi
çekebilmek ıçin yapmadıklan nu-
mara kalmıyordu. Fotoğrafçılar,
1977'de, şişmiş kaslanyla kasım
kasım bir genci keşfettiler aynı sa-
hillerde. Bu gencin adı Arnold
Schvvarzenegger'dı ve 'Pumping
Iron' adlı filminin tanıtımı ıçin
Cannes'da boy gösteriyordu.
1979'da sinema yazarlığından
festival yöneticilığine gelen Gilles
Jacob,'AhmKamera' ödülünü kur-
du. Her alandan ilk fıhnlerin ya-
nştığı Altın Kamera'yı kazananlar
arasında, Jim Jarmusch (1985),
MiraNair(1988), Tran Anh Hung
7. kez kadınjüri başkam
Cannes jürisi 50 yılhk tarihinde yedi kez
kadm başkan tarafından yönetildi.
1 %5'te (Mivia de HaviDand. 1966da Sophia
Loren, 1971'de Michele Morgan. 1973'te
Ingrid Bergman, 1975 ve 1995'te Jeanne
Moreau. 1979'da Françotse Sagan ve 1997'de
Isabelle AdjanL
(1995) ve PascakFerranO9%) ilk
akla gelen isimler.
13 Mayıs 1980 tarihinde ödül
törenine katılan davetliler. yaşam-
lannın en sıkıcı saatlerim geçırdi-
leı. O akşam elektrik işletmesi gre-
ve girmıştı ve bardaktan boşanır-
casına bir yağmur yağıyordu Can-
nes'a. Davetliler festival bınasın-
da uzunca süre mahsur kalmışlar-
dı.
"Islddar olmazsa festival de ol-
maz" derler. Şu anda çoğu unutu-
lan birçok film ıslıklanıp yuhalan-
mıştı ödüllen açıklandığında. Ama
bu filmler arasında unutulmayan-
lar da var. Örneğin Otto Premin-
ger' in 'Carmen Jones/Siyah Car-
men' adlı filmi, 1955'te Bizet'nin
mırasçılan tarafından 'operanın
karanhk yönünü ortava koyduğu'
nedenıyle suçlamalarla karşılaş-
mıştı. Louis Malle ise 1978'de
ABD'de yaptığı ılk film olan ve
küçük bir fahişenın öyküsünü an-
latan, bizim de yırmi yılhk bir san-
sürden sonra yakınlarda seyrettiği-
mız 'Prett) Baby'yle sert tepkiler
aldı MauricePialatda 'SousleSo-
leil de Satan' adlı fılmiyle v erilen
ödülünü yuhalamalar ve ıshklar
arasında alırken yumruğunu hava-
ya kaldırmış ve "Beni sevmiyorsa-
nız emin ohın ben de sizi sevmiyo-
rum!" dıyerek tepkı göstermiştı.
Çok çeşitli protestolar yaşandı
Cannes'ın 50 yılhk tarihinde...
1983'te fotoğraf seansı ıstemeyen
babeue Adjani 'L'Ete Meurtrier /
CHdüren Yaz'la kazandığı ödülü
almak üzere festival sarayının ba-
samaklannı çıkarken fotoğrafçılar
dayıldızı, fotoğraflannı cekmeye-
rek protesto etmişlerdi örneğin.
1991 yıhnda Joel ve Ethan Co-
en'in filmi 'Barton Fink\ Altın
Palmiye, en iyı senaryo ve en iyi
erkek oyuncu (John Turturro) dal-
lannda üç Altın Palmiye almıştı. O
tarihten ben festival yönetimı bir
daha bir filmın bunca çok ödül al-
maması ıçin elinden gelenı yaptı.
Wwdy Allen,Cannes'da hiç ödül
kazanmadı Ancak altı filmı daha
önce yanşma dışı bölümlerde gös-
terildi. Buna karşılık Woody de
Cannes'a hiçbir zaman ayak bas-
madı.
ABrol Hitchcockise yanş-
maya üç kezkatılmasınakar-
şın hiç ödül kazanmadı.
1946'da 'Notorius / Aşktan
daCs«ünM953'te 'IConfess'
vel963'te'Birds/KuşJar'la
yanşmaya katılan Hitch-
cock'un diğer fılmlennden
bazılan, daha sonrakı yıllar-
da iki kez toplu gösteri bö-
lümlennde yer aldı.
DEFNE GÖLGESt
TURGAY FtŞEKÇİ
Ferhan Şensoy'un
Söyledikleni
2 mayıs günü Adam Kıtabevi'nde Ferhan Şen-
soy'un okurları ve izleyicileri ile bir söyleşi toplan-
tısı oldu.
Günümüz tiyatrosunun bu ilginç yaratıcısının ki-
mi söylediklerini, okurlanmızla da paylaşabilmek
için aktarryorum:
Tıyatro yapmaya istekli gençlerin sorulan üze-
rine amatörtiyatrolar konusu açıldı. Şensoy bura-
da, tiyatronun bir usta, bir ögreten olmadan ken-
di kendine öğrenilemeyeceğini, bu yüzden tiyat-
ro bilgisi ve deneyimi olmayan insanlann bir ara-
ya gelip amatörce tiyatro oyunu sahnelemelerine
karşı olduğunu söyledi. Bilmeden yapılacak tiyat-
ronun, yapanlara da izleyenlere de yararlı olma-
yacağını, bu tip tiyatrolann en tipik örneklerinin
Almanya' daki Türklerin kurduklan amatör toptuluk-
lar olduğunu ekledi.
Almanya'da küttür bakanlığı amatör tiyatrolan
özendırmek için topluluklara para yardımında bu-
lunuyor. Bu yardımdan yararianmak hem de kül-
türel bir eylemde bulunmuş olmak için Türklerin
yaşadığı hemen bütün yerieşim yerierinde ama-
tör topluluklar kurulmuş.
Gelgelelim bu topluluklann ne oynadıklan şeye
tiyatro demek olanaklı, ne de bunlan yapanlara ve
izleyenlere bir yaran olması.
Bir kez uzun yıllardır yurtdışında yaşayanlann,
artık ikinci kuşak denilen çocuklannın Türkçe'yi ye-
terii düzeyde öğrenip konuşamadıklan sorunu var
ortada. Düzgün bir Türkçe konuşamayan insan-
lann, Türkçe oyun sahnelemesiyie başlıyor olum-
suzluklar.
Bu topluluklara yol gösterecek, tiyatrodan an-
layan birinin olmasıyla da sürüyor.
Bu oyunlan izleyen Almanlann, Türk tiyatrosu üs-
tüne yanlış yargılara kapılması da cabası.
Şensoy, bu tür topluluklan son derece zararlı bui-
duğunu ve bu topluluklara yapılan yardımlann ke-
silmesi için Alman Kültür Bakanı'na mektup yaz-
dığını söyledi. Mektubunda bu yardımlar yerine Tür-
kiye'den nitelikli tiyatrolann çağnlarak Almanya'da
kent kent dolaşacak uzun turneler yaptınlmasının
izleyenler için çok daha yararlı olacağını da öner-
diğinı açıkladı.
Söyleşide açılan bir başka konu da tiyatrolann
oyun seçimi okJu. Buraya dayine yurtdışındaki Türk-
lerin kendı sorunlarına ilişkin oyunlar değil de Tür-
kiye'de ünlenen oyunlan sahnelemek istemeterin-
den gelindi.
Şensoy burada, Ingilizce Bilmeden Hepinizi I Lo-
ve You kitabında anlattığı olaytara getirdi sözü.
ABD'nin Teksas eyaletinde bir tiyatro topluluğu
vardır. Brecht'ın bir oyununu sahnelemişler, an-
cak oyunlarına hiç izleyicı gelmemektedir.
Tiyatronun bulunduğu kentin bir de simgesi var:
Kovboy Billy Miner. Hayatı boyuncatren soymuş,
ama hiç yakalanmayarak adı söylence olmuş bir
azılı haydut. Şensoy, buradaki tiyatroculara Brecht
yerine bu soyguncunun hayatını anlatan bir oyun
sahnelemelerini örje^i^ Bir buçuk yıl sonra gelen
haberde oyunun sahnelendiği ve seyirci topladıgı
söylenir.
Şensoy'un Ferhangi Şeyler oyununun 1200' den
fazla oynanmasıyla ilgili yorumu da ilginçti: "Bizim
millet bir şeyi beş kez seyretmeden kavrayamıyor.
Reklam filmlerinı de dizi film gibı ızlemeleri bun-
dan. Bir reklamı gûnde beş kez görünce algılayıp
kavnyor, sonra da seviyorlar."
Oysa asıl saygı duyulması gereken izleyicinin zor
oyunlan seçen, dolmayan salonlardaki "on üç"
izleyici olduğunu da ekledi sözlerine.
Kel Hasan'dan kendisine dek uzanan kavuğun
öyküsünden tiyatro eğitiminde kann dıyaframının
çalıştırılmasına, şiır-öykü yazarlığından yayıncılığa
dek daha pek çok şey soruldu ve yanıtlandı söy-
leşide.
Can boş, umut güdük ve kör, kuyulann
Dibi seçilmiyor. Bu güneş bizimse
Bu toprak da bizim bu dal da, yemiş de!
Siemens Kısa Film Yarısması
• Küttür Servisi - Siemens Sanat Ödulü '97
sonuçlan açıklandı. Bu yıl kısa film dalında ' ' •
gerçekleştirilen 5. yanşmada Nuray Saatçioğlü -
Kerem Özel 'Yüz-El-li', Muharrem Gülmez '150'
adlı filmleriyle Teşvik Odülü'ne değer görüldüler.
Türkıye genelinde gerçekleştirilen 'Kısa Film
Yanşmasf nın konusu Siemens'in 150. kuruluş
yıldönümünden yola çıkılarak '150' olarak
belirlenmişti.
'Tüpkiye ve Fransa'dahi Aydmlar'
• Küttür Servisi - Istanbul Fransız Kültür Merkezi,
yann saat 19.00'da 'Türkiye'deki ve Fransa'daki
Aydınlar' konulu bir yuvarlak masa toplantısı ve ,
söyleşi düzenlıyor. Galatasaray Oniversıtesi'nin ,"
işbirliğiyle düzenlenen toplantıya konuşmacı olarak
siyasal bılimler Profesörü Mıchel Winock,
Galatasaray Üniversitesi öğretim görevlisi Hülya
Tufan, yazar Ömer Laçmer ve yazar Ali Bulaç
katılıyorlar.
KÜLTÜR» ÇİZİK
KÂMİL MASARACI