Katalog

4MAYIS1997PAZAR CUMHURİYET SAYFA KULTUR 15 KUSBAKISI MEMET BAYDUR Satranç, roman, fotoğraf...Son haftalar bıraz fazla yoğun geçtı Nevv YorkveWashıngton"da Toplantılar sovle- şıler, sergıler, yenı kıtaplar. fılmler Ne kadarılgılenırsem ılgıleneyım "güncelpo- tttika" ustüne yazmamaya çalışıyorum bır suredır Benı asıl ılgılendıren ışlerden, sat- rançtan, edebıyattan. fotoğraftan soz aç- mak ıstıyorum bu vazida Ote yandan, aklımda. geçenlerde gaze- temızdeyavımlananenfesbıryazı var Sa- yın Doğan Kuban'ın "Safsatada Kaybol- mak" adlı yazısını ozenle kesıp kaldırdım sevdığım yazılar dosyasına O yazının ılk ıkı cumlesını aktarmak. pa> laşmak ıstıyo- rum ŞoylebaşlıyorSayınKubanbu guzel \eacıdenemesıne "tkikişikonuşurkenbi- ri sürekli saçmalasa, obiiru de ona yanıt ye- rjştirroeve uğraşsa, o da saçmalamak zo- rundadır. Türkive'de politik soy lem. boğa- zına kadar hurafeve. ükelliğe, mantık dışv- na ve yalana bulannuş bir safsatadan iba- rettir." Bınncı cumleye az bıraz sosyolojı oku- tnuş bır oyun vazan olarak eğılıvorum ve harfî harfıne katılıyorum Sayın Kuban'ın bu sav ma Saçma (absurd) tıyatronun anah- tan gıbı bu cümle Karşınızdakı surekh saçmalıyorsa. sız ıstedığınız kadar akıllı uslu şeyler soylemeye çalışın. bıraz sonra ıster ıstemez sızın soyledıkJennız de "saç- ma" olacaktır Ikıncı cumleye depolıtıkbılıncı olan her yurttaş gıbı ben de katılıyorum Tersı ko- lay soylenemeyecek bır tanf olduğu ıçın Arna bakın, "güncel potitika" ustune > az- tnamaya çalışıyorum dedığım halde elım, kalemım v e aklım ıster ıstemez o tarafa ka- yıyor Oysa benım aklım pek ermez bu ış- lere' lyısı mı "ilgilendiğim'' şeylerden de- ğıl, sevdıklenmden açay ım lafı bu pazar gu- nu Mıllıyetçı. yobaz, yalnızca kendınm hak- h olduğunaiman etmış. yerel duşunen. dun- yanın merkezrnı Amenka zanneden, bılgıy- le ılışkısı olmayan ınsanlann çoğunlukta ol- duğu bır yer Amenka Bırleşık Dev letlen Bu açıdan bakınca (dar bır açı elbette) bızımmemlekete(Kuçuk Amenka ya)ben- zıyor Ote yandan bılımıv le, sanatıyla, caz muzığınden basketbola kadar sıyahlann ta- (Fotoğraflar KAAN SAĞANAK) merikalı yazın eleştırmenleri, Orhan Pamuk'un Yeni Hayat'ına birbirine benzemez dürbünlerden, merceklerden yaklaşıyorlar. Borges'le, Kafka'yla» Marquez'le, Rüşdü'yle, Nabokov'la tartıyorlar Sayın Pamuk'un yapıtını. îyi de yapıyorlar doğrusu. Ara Güler, Washıngton'da bir fotoğraf sergisı açtı; ıkısı Istanbul'u, biri Anadolu'yu gösteren üç kitabını sundu Amerikalılara. Ara Güler, dünyamızın her köşesinde tanınan bir insan. şıdığı guzellıklen) le olağanustu guzellık- ler de sunuyor bu ulke meraklısına Orneğın Turklen ılgılendıren (ya da hıç ılgılendırmeyen) uç dort şey oldu burada geçen haftalarda Uçu de ılgıy le karşılan- dı buralı aydınlar tarafından 1997 Amenka Satranç Ustalan Tumu- vası'nayuzotuzoyuncuustakatılmış Sat- rançta usta olmak zordur. buyuk usta olmak daha da zordur Bu tumuvaya Amenkalı us- talann yanı sıra A\Tupalı ustalar ve buyuk ustalar da katılıyor Geçen yıl buyuk usta Dimitrv Gurevich yedı ovunda yedı puan kazanıp (mükemmel skor) bıtırmış yanş- mayı Bu yıl yıne Gurevıch kazandı, ama tek başına değıl Bu çok onemlı odulu Alex Shabalov \ e Suat 4tahkıle paylaşmış Turk satranç oyuncusu Suat Atalık, bu ıkı usta gıbı altı puan alarak bıtırmış yanşmayı \hashıngton Post, satranç koşesınde verdı bu haben Ben, bana satranç oğreten baba- mı, vuzlerce kere oynadığım YavuzGör'u Dündar Idiz'ı, Rus, Brezılyalı \e Hollan- dalı dostlanmı duşundum Sayın Suat Atalık'ı yurekten kutluyo- rum Bu ulkenm sanatçılan ve bılım adam- lan gıbt yuz akı olduğu ıçm Nısan ayında basınımızda, tele\ ızyonlanmızda Suat Ata- lık'tan çok soz edılmemışse bunu da doğal buluyorum Duşunceye dayanan bır ış ya- pıyor Sayın Atalık Saçmalamayı kaldır- mayanbırış Satranç oynuyor Satranç oy- nayan bır yurttaşımızınbu buyuk başansı- na sevınırken, bıryazanmızın bırkıtabı da- ha yayımlandı Amenka'da Beyaz Kale ve Kara Kıtap gıbı ılgıyle kar- şılandı Orhan Pamuk'un Yenı Hayat'ı bu- rada Roman ustune başta Nevv York Tımes. Fınancıal Tımes, Natıon'da olmak uzere bırçok ılgınç yazı yayımlandı Sayın Pamuk. Turkıye dışında da saygıy- la, merakla. ılgıyle. beğenıv le okunan bır yazar Amenkalı yazın eleştırmenlen, Or- han Pamuk'un Yenı Hayat'ına bırbınne benzemez dürbünlerden merceklerden vak- laşıvorlar Borges'le Kafka'yla. \farqu- ez'le Ruşdu'vle.Nabokov'latartıyorlarSa- yın Pamuk'un yapıtını tyı de yapıyorlar doğ- rusu Yenı Hayat uzenne yazıtanlara, soyle- nenlere bakarken geçen yıl burada düzen- lenen bır toplantıda taşralı bır Turk bılım gorevlısınınsoyledıklengeldıaklıma Ame- nkalı dınleyıcılere anlatıyordu adam Or- han Pamuk, Turkçe bılmıyordu, y azdığının bıranlamıyadaonemıyoktu Zatenmem- leketımızdekı yazın ustalan bu meseleyı karara bağlamışlardı Buradakı Amenkalı aydınlara kısıtlı bır Ingılızceyle bunlan an- latıyordu bu zat-ı muhterem Sonra bınsı kalkıp kısa bır soru sordu "Böylediyorsu- nuz. ama Orhan Pamuk'un Türkive'de se- vilip okunması bir yana: Avrupa ve Ame- nka'da da beğenuipokunmasını nasıl açık- hyorsunuz?" Bu yalm soruya bence unu- tulmaz bır yanıt verdı bu Turk arkadaş "Yallahi oou ben de anlayamıyonım doğ- rusu!" Orhan Pamuk'un yapıtı dünyanın her ye- nnde yayımlanıp okunuyor, cıddıye alını- yor ve guzel guzel eleştınlıyor Önemlı, değerlı, ıy ı bır yazar olduğunda herkes hem- fikır Bızım"taşkafaentelektfieOerimizin baalarT ınanmayabılır Ben kendı hesabı- ma, Sayın Pamuk'un yenı romanını merak edıyorum şımdı Derken Ara Güler geldı Amenka Bır- leşık Devletlen'ne Washıngton'da bır fo- toğraf sergisı açtı tkısı istanbul'u,bın Ana- dolu'yu gösteren uç kitabını sundu Ame- nkalılara Ara Guler, dünyamızın her ko- şesınde tanınan bır insan (Az kalsın 'bir sanatçı' dıyecektım. Ara ofkelenır. ben sa- natçı değılım. foto muhabıny ım der dıye ) Nısan ortasında. Nevv York Tımes'da Ara Gülerüstüne bır sayfalık guzel bıryazı çık- tı Turkıye'yı dunyaya 'tercûme' eden tut- kulu bır insan olarak tanımlanıyordu Sayın Guler Doğru' • Suat Atalık Orhan Pamuk Ara Guler Satranç oyuncusu Roman yazan Fo- toğrafçı Guzel Türkler Işlennı îyi yapan ınsan- lar Şımdı Mehmet -VJi \\bar'ı yazmak ge- rekıyor Moretû,Holfywood'adhreniyorKüftür Servisi-Istanbul Fılm Fe^tıvalı ız- leyıcılen son bırkaç ytfdır programda yer alan ttalyan yonetmen ve oyuncu Nanni Mo- retti'nın fılmlerını, aralanndan ozellıkle 'Se*gili Günlüğüm'u çok beğenmışlerdı Morettı fılmın ılk bolumunde Vespa mo- tosıkletıne atlayarak Roma'yı gezıyor. semtler hakkında bılgı venyordu Bu- gunlerde Morettı % Se\gili Gunliığüm'un (Caro Dıano) sımgesı beyaz Vespa sıyla > ıne ıssız Roma sokaklannda dolaşı- yor Bu kez arka selede ona sıkı sı- kı san Imış beyaz kasklı mınık bır yolcudahavaryanında Busah- ne Morettı'nın çektığı 'Sevgili Günluğum'ün devam filmıne aıt değıl. dostlanyla kurduğu dağı- tım şırketı 'Tandem'ın logosunu bu sahneden seç- mış ve geçen vıl nısanda do- ğan oğlu Pietro'nun bırkaç yıl sonrakı gorûntusunude yanı- na çızdırmeyı ıhmal etmemış İtalyan > onetmen Mınık Pietro'nun goruntu- len Tandem'ın logosunda ol- duğu gıbı babasımn çektığı ye- nı fılm 'Aprik'de (Nısan) de var Geçen yıl Italya'dasolcu- lann ıktıdara geldığı ve oğlu- nun doğduğu nısan ayı, Moret- tı ıçın ayn bır önem taşıyor Yavaş yavaş hazırlıklannı surdurduğu 'Nisan'da o gunlerden sahnele- re yer vermevı planlayan Morettı. Hollyvvo- od ayerukduşen İtalyan sınemasını ayağa kal- dırmayaçalışanlannbaşındagelıyor 'Sacher Film' adını verdığı şırketıyle Jtalyan yonet- menlere fılm vapıyor. Roma'dakı 'Suovo Sacher' adlı çok salonlu sınemasında göste- nme gırme şansı zay ıf fılmlen sınemasever- lere ulaştınyor. genç sınemacılann kendıle- nnı gostermelen ıçm 'Sacher Fes- övaF adıyia bn1 festıval duzenlı- yor ve son olarak 'Tandem' şır- ketıyle bu tur fılmlen ltalya'nın çeşıtlı kentlenne dağıtmayı plan- lıyor Bu yıl Cannes Fılm Festıva- lı Junsı'nde gorev vapacak Mo- rettı, İtalyan basınındaçıkan soy- leşılerde yenı fılmıy le ılgılı şuon bılgılen verıyor - Yeni filminiz 'Aprik'de neler anlatacaksınız? Bu da 'SevgUi Gûnlıiğum' gıbı bır gunluk. uzun suredır parça parça çekıyor- dum Sanınm yenı yılın ılk ayında hazırolur Çocuğumun doğuşu gıbı özel yaşantımdan bolumlerle gunluk olaylarolacak ıçınde Ar- navutlann geldığı gunlerde Bnndısı'de, Lom- bardıya Bırlığı'nın Iıden Bossı'nın Po kıyı- smda dûzenledıgı yuruyuşte, geçen yılkı se- çım kampanyalannda bol bol çekım yaptım Daha fazla bır şey soyleyemeyeceğım, çun- ku senaryo yok elımde Daha doğrusu se- naryoyu görürttö toptâdıktan sonra'yazıyorum <Vnlayacağınız ağır ağır ılerleyen bır proje bu Aslında bır başka fılm de hazırlıyorum bu- gunlerde - Neler olacak o fUmde? 'Aprfle'den çok farklı bır konu anlataca- ğım 1998'de yapacağım bu fılmı daha kla- sık bıryapı uzenne kuracağım ve buluşlarla ılgılı bırşeyler çekeceğım - Kısa süre sonra Aprile'in çahşmalanna yine ara verip Cannes'a gideceksınız ve juri- de gorev yapacaksımz. Son \ ıllarda Cannes'ı \enedik'etercih etmeyc başladımzgibi bir ha- vavar- 1986'da Venedık junsındeydım, tam on dort uye vardı, bıraz fazlaydık galıba Vene- dık'le bır sorunum yok aslında, yalnızca ta- nhleruyuşmuyor Cannes"da şımdıye dek se- yırcı, yonetmen, yapımcı ve oyuncu olarak yeraldım Bukezkameraylagıdıpgıtmeme- ye daha karar veremedım er çagın dansı vardır. Ve dansçağmın rıılıııııu yansıtır. Ritmini ve şeklini çağa ve toplumlara göre değiştirerek varlığını korusa da, insanhğm ortak tutkusudur dans. Müzikle yoğunlaşan duygulann harekete yansıması... Coşkunıın, tutkımıın, söze dökülemeyen o ince anlamların beden diliyle ifade ediüşi. Klasik stilinden ödün vermeden her zaman yaşamın içinde j j \ er almayı başaran Dufy, ^ V 97 koleksiyonlarmda yine "çağm ruhu"nu yansıtıyor. Çünkü Dufy bir yaşam klasiğidir. Kaige, Yimou'nun öyküsünü anlatıyor • Chen Kaige. 'Katıller' adlı yenı filmınde dostu verakıbı Çmlı yonetmen Zhang Yımou'nun oykusünü anlatacak Bu arada Zhang Yımou, Fransızlara Çın hanedanlanndan bınnın yaşamını, tmparator Wu adıyla çekmeye hazırlanıyor • Carl Schenke Guney Afhka'da yenı Tarzan fılmı Greystoke 2'yı çekıyor Yıtık şehır Opar'ı arayan fildışı avCTİanylamücadele etmek ıçm Afhka'ya donen Tarzan'ın yenı seruvenınde başroller Casper Van Dıen ıle Jane Marc'ın • Jullo iglesias uzun yıllar sonra Çın Halk Cumhunyetrnde konser veren Batılı şarkıcılar lıstesıne gırdı Pekın konsennde bınlerce kışıyı meydana toplayan Iglesıas. Çın televızyonu ıçın de Çın Seddı'nde konsere çıktı Bu konserde şu ana kadar ulkede on mılyon adet satılan yenı almübü Tanfo'ya ısmını veren parçayı bır Çmlı balennle bırlıkte sundu Iglesıas • François Truffautnun yaşamoykusu, Antoıne Baecque ve Serge Toubıana tarafından kaleme ahndı Yenı Dalga'nın yapımcılanna negatıflen yakmalan karşılığında para teklıf etmıştı Bununla yetınmeyen Hearts. kontrolundekı tum gazetelerde fılmle ılgılı haber -,. „ , . çıkartmayı ZhangveGongLı. ^ e d d e t m / ş t I Scott'un fılmının adı, 'Yurttaş Kane'ın bırçok sahnesmın çekıldığı setın adı olan'RKO 241' • Theo AnghelOpOUİOS yenı fılmının çekımlenne Yunanıstan'da başladı Yapımcılığını Fransa'nın ustlendığı fılmın başrolunde Bruno Ganz var 'L'Eternıteet Un Jour" adlı fılmde olmek uzere olan bır şaınn hastane kapısında karşılaştığı bır Arnavut çocukla dunyadakı son gûnunu geçınşı anlatılıyor • Brlan De Palma Nıcholas Cage ve Wıll Smıth'ı 'Snake Eyes'tan sonra bır araya getırecek olan yenı projenın adı 'Atlantıc Cıty' Temmuz ayında başlayacak çekımlerde. bır boks maçı sırasında oldurulen savunma bakanının katıllennı arayan sonuk bır polıs mufettışının P 7*J*7 71 övküsu anlatılıyor Klarostami basına bır açıklama vaptı Buna gore Iranlı yonetmenın kıraz'ın Guzel Tadı" adlı fılmının Tahran bu onemlı yönetmenı Gallımard vayınlanndan çıkan kıtapla ılgılı olarak şunlan soyledı '"Tum yaşamımız boyunca sürekh olarak kışthk değışımıne uğruyoruz Bence anı kıtaplannı ılgınç kılan ışte bu nokta " • Hector Babenco onumuzdekı temmuz ayında yenı bır fılme başlıyor Fılmde olüm döşeğındekı babasını gormek uzere doğduğu kasabaya gen donen bır adamın (Danıel Dafoe) ılk aşkıyla karşılaşması (Irene Jacob) ve bır başka kadına fNastassıa Kınskı) âşıkolması anlatılıyor ^rjantın'de çekılecek fılmın yapımcısı Fransiz Jean François Lepetıt • RİdleySCOttyenı filmının konusunu 'Yurttaş Kane'ın çekımlen sırasında Orson VVelIes ve Wıllıam R Hearst arasında yaşanan soğuk savaş uzenne oturtmuş Hearts, Charles Foster Kane karaktennın kendısıne bıraz fazla benzedığını soyleyerek filmın yonetımınce bu yıl Cannes'a katılması engellenmış bulunuyor Yonetım fılmın ılk kez Şubat 1998'de Tahran FılmFestıvah'nde gostenlmesını ıstıyor Aynca Çınlı yonetmen Zhang Yuan'ın "East Place West Place" adlı fılmıyle Cannes'a katılması da Çın hukumetınce bloke edıldı • Raıpn j-ıennes tngılız Hasta'dan sonra yenı bır fılmın hazırlıklan ıçınde Yuksek bır rakam karşılığında rol alacağı fılmÇeho\'un bır esennın uy arlaması ve Londra'da çekılecek Beyin Fıtınası Kfiltür Servisi - Reklam Yazarlan Derneğı'nın duzenledığı İnsan Haklan" konulu Beyın Fırtınası yanşması sonuçlan bugun saat 20 3O'da Topkapı Eresın Otel'de gerçekleşecek bır kokteyl sonrasında açıklanacak 3. Sanatçılap Kurultayı başlıyor • Küitür Servisi - Turkıye Sanat Kurumu kurultayı 6- 7-8 mayıs 1997 tanhlen arasında Istanbul'da Beşiktaş Akatlar Kultur Merkezı'nde gerçekleştınlecek Bu yıl 52 sanat ve sanatçı kuruluşunun katılımıyla duzenlenecek kurultayın gundem konusunu telıf hakJan oluşturuyor Salı gunu başlayacak kurultayda aynca 'Orgutlenme Ozgurluğu' ve "21 Yuzyıla Doğru Eylem Planı" başlıklı fonımlar da gercekleştınlecek Muhsm Ertugrul antldı • Kultur Servisi - Turk tıyatrosuna buyuk hızmetler veren tıyatro adamı Muhsın Ertugrul olumunun 18 yılında dun Zıncırlıkuyu'dakı kabn başında torenle anıldı Torene Ertuğrurun aılesı ve sanatçılar katıldı Kısa n/letraj Film Yanşması • Kfiltür Servisi - Marmara Lnıversıtesı tletışım Fakultesı tarafından duzenlenen Kısa Metraj Fılm Yanşması başvurulan başladı Konunun serbest olduğu yanşmaya katılmak ısteyenler ıçınde fılmın suresı. yonetmen ve yapımcının kısa ozgeçmışlen, telefon numaralan ve adreslennın bulunduğu bır mektup ve VHS formatında vıdeo kasetle başvurabılırler Hava Su yaşamdır. Ekmek Sanat yaşamdır. Sanata evet. Sanatçı Örgütleri Ulusal Sanat Kurulu