Katalog

3MAYIS1997CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 NATO- Rusya anlaşması, Soğuk Savaş'm bitiminin yanı sıra ABD'nin Avrupa'ya vermek istediği yeni biçimi de belgeliyor Yeııi Dünya Diizeııidohıclizginîlovakya Halk NATO'yu istemedi )ıta ve Doğu A\ rupa'da csririlen hava, bölgenın mtun ulkelennın NATO'ya prmek ıçın bırbınyle janştığı şeklmde. Ancak ;.eçen hafta sonunda Slovakja Cumhunyetı'nde cüzenlenen referandura, NATO açısından tam bır iandala dönüştû. Paktın genışlemesıne yonelık ılk laik oylaması. Kuzey '.tlantık Paktı'nın Slovakya'da hıç de popüler dmadığım kanıtladı 3,4 tıilyon kayıtlı seçmenden jalnızca yüzde 10'u nferanduma kaüldı. 'Stovakya'nnı NATO'ya fsrmesini destcküyor mısunuz" sorusuna 147 bın kışı olumlu cevap verırken yaklaşık 175bınkışı olumsuz tutuın sergıledı Slovakya'ya nükJeer sılah ysrieşürilmesiyle ılgıü mbız yokJayan soruyu ıse 33.5 bm kışı olumlu ymıtlaıken olumsuz ce-vaplar 8 kat daha fkzlaydı Sonuçta Slovakya Başbakanı Meciar, NATO yaranna ocak ay ından bu yana sûrdürülen propaganda kampanyasının başansız olduğunu kabul etmek zorundakaldi Pans'te Rusya'yla anlaşarak kendılen ıçın bır zafer ortamı yaratan NATO ıderlen ıse bu skandalı görmezlıkten geldıler • NATO'nun yeni üyelerle önce Rusya sınırlanna doğru genişletilmesi, sonra Kafkasya'ya, Orta Asya'ya ve Ortadoğu'ya yayılması, ABD'nin * ekonomik, siyasal ve askeri alanlann ötesinde yaşam tarzı olarak da dünyadaki kesin egemenliğini ilan etmesi açısından stratejik önem taşıyor. Eski Sovyet Cumhuriyetleri ve NATO Hemen uye olmak ısteyenter: Lıtvanya. Letonya. Estonya ÜUTO'ya ttcak bakaniar: Lkrayna. Gurcıstan, Azerbaycan, Ozbekıstan Plktbl İŞbİTfİğngetiftirentetv Kazakıstan, Kırgızıstan.Moldova.Turkmenıstan MTO'Min genştemesne karçı ttanhtr. Rusya. Belarus, Ermenıstan.Tacıkıstan HAK\N KKS\\ MOSKOV4 - "NATO'nun varaül- raası Başkan Tnıman'ın tarihi zaferiv - di; şimdi NATO'nun genişlemesi de Başkan Clinton'ın tarihi zaferi oldu." Bu cumle zaman zaman dıplomatık olmaktan çok. açık \ e gerçekçı anla- tımlan>la dıkkat çeken ABD Dışı^le- n Bakanı Madeleine Albright'a aıt Bu. 27 mayısta Pans te NATO ıle Rusya arasında ımzalanan anlaşmadan sonra paktın yeni u>elerle doğuya doğru ge- nıştemesıne venlen startın. ABD açı- sından nedenlı onemlı bırbaşan, Rus- ya açisindan ıse ne denlı cıddı bır ye- nilgı olduğunu ortaya koyuyor Doğu Bloku'nun \e So\yetler Bır- lığı'ın yıkılmasından sonra Veni Dıin- >a Düzeni"nın (YDD) Avrupa "dakı en guçlu hamlesı. sımdı NATO'nun Rus- ya sınırlanna doğru vay ılmasıv la baş- lıvor Bu gelışmelerın. tam da Mars- hallPlanı'nın 50 yıldonumukutlama- lanna rastlaması ılgınçtır Donemın ABD Dısışlen Bakanı George Marshall'ın A\rupa ulkelenne yonelık ekonomik vardım programı VVashıngton'un okyanuN otesındekı et- kısını son derece guçlendıren bır adımdı Aradan yanm yuzy ıl geçtı \ e bugun ABD. AvTupa'va yonelık yeni bıratağakalkıyor 1989-1991 yıllann- da Doğu A\rupa'dakı antı komunıst devnmler. ıkı Almanya'nınbırleşme- sı. Varşova Paktı"nın dağıtılması ve Sovyetler Bırlığı'nın parçalanmasının ardmdan bıttığı ıddıa edılen Soğuk Sa- vaş sonrası, AvTupa yenıden bıçımle- nıyor Ancak bu değışıklığın ana v urgusu ne Batı Avrupa Bırlığı'ne ne AvTupa Topluluğu'na ne de Avrupa Parlamen- tosu'na dayanıyor Çunku bu organı- zasyonlann ıçınde ABD bulunmuyor VVashıngton. Avrupa'dakı değısımle- re. ınısıyatıfını başından ben elınde tuttuğu asken-sıyasal orgut olan NA- TO'yla ağırlığını koyuyor NATO'nun yeni üyelerle once Rus- ya sinırlarına doğru genışletılmesi, sonra Kafkasya'ya. Orta Asya'ya ve Ortadoğu'ya yayılması. ABD'nın ekonomik, siyasal ve asken alanlann Clinton Blair le görüştü Dış Haberier Servisi - ABD Başkanı BUI Clinton. Ingıltere'nın yeni Başbakanı Tony Blair ıle goruşmek uzere bır gunluk zıyaret ıçın Londra'yageldı Marshall Planı'nın 50 vıl kutlama torenlen ıçın gıttığı Hollanda'dan Ingıltere'ye geçen Clinton. Londra'nın Heatrovv Havaalanı'na ınerek doğrudan başbakanlığa gıttı Blaır, Clınton'ı eşıyle bırlıkte başbakanlık konutunun kapisinda karşıladı Blaır'le bır sure baş başa goruşen Clinton. başbakanlık bınasında yeni tngılız Bakaniar Kurulu'na da bırkonusmayaptı ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albright, ittifaka alınacak yeni üyelerin titizlikle belirlenmesiniistedi 6 NATO üyelîği karşdıksız burs değîl'• NATO ülkeleri Portekiz'de toplanarak ittifaka girmek isteyen eski Doğu Bloku ülkeleri arasında ilk sırayı alacak olan üye adaylan üzerinde müzakerelere başladı. Dış Haberier Servisi - NATO Konseyı uyesı dışışlen bakanlan. ıttıfakın genışleme rotasını çızmek uzere dun Portekız'de toplandı ABD. ortak guvenlığe katkıda bulunabılecek ulkelenn ittifaka kabul edılmelen gerektığını bıldırdı Bu arada, NATO ıle Ukrayna arasında. Rusya ıle yapılan anlaşmanın benzen bır guvenlık anlaşması ımzalandı NATO uyesı ulkelenn dışışlen bakanlanndan oluşan NATO Konseyf nın ılkbahar donemı olağan toplantısı. Portekız'de başkent Lızbon yakınlanndakı Sıntra kasabasında başladı Turkıye'yı. Dışışlen Bakanlığı Musteşan Büyukelçı Onur Oymen başkanlığındakı heyetın temsıl ettığı toplantılarda. 16 ıttıfak üyesı, NATO'ya tam uye olmak isteyen ve adaylığını koyan 12 ulke hakkında muzakerelen başlartı NATO Genel Sekreten Javier Solana. toplantının açılışında yaptığı konuşmada, venı bır NATO'nun oluşmakta olduğunu ve tanhı gunleryaşandığını bıldırdı Solana. ılk genisleme dalgasina gıremeyecek ülkelere mesajlar vererek Rusya ıle uzlaşma sağlavan NATO'nun. tum Orta ve Doğu Avrupa ulkelenyle ılıskılennı guçlendıreceğını. Banş Içın Ortaklık (BIO) kapsamında asken dıy alog mekanızmasının gehştınleceğını anlattı Sıntra toplantısına katılan ABD Dışışlen Bakanı Madelıne Albnght, burada yaptığı konuşmada. "•NATO'nun genişleme sürecinin bir karşdıksız burs programı olmadığı*' uyansında bulundu ve yeni jyelenn en yuksek standarda sahıp aday lar arasından seçılmesı gerektığını v urguladı Albnght konuşmasında. "Her şeyden once, ortak güvenliğiınize katkıda bulunabılecek dunımda ve buna istekli olan adav lan kabul ederek NATO'NTI daha guçlu hale getirmek istiyoruz" dedı Albnght "NATO, adaylann mümkün olan en yüksek standartlan karşılaması knnusunda ısrar etnıeli. İttifak. reform sıkuıOlanm buyuk olçude aşmış \e uveüğin gereklerini tam anlamıvla verine getirebileceklerinı kanıtlamış yeni demokrasileri bünyesine kabul etmelidir" dedı Dıplomatlar. Albnght'ın sozlennı. Romanya ve Slovenya'nın da ılk turda NATO'ya alınması konusunda ısrar eden Fransa, ltalya ve tspanya'ya bır yanıt olarak yorumladılar Albnght aynca NATO'nun genışlemenın faturası konusunda durust da\Tanması gerektığını v urguladı NATO uzmanlannın hazırladıgı malı portrelerve asken faturalar VVashıngton tarafından "'aşın Kimser" bulunuyor ABD. genıslemenın ılk asamasının malıyetının. NATO uzmanlannın ongorduğu 5 mtlyar dolann en az 5 mıslı olacağı goruşunu savunarak muttefıklen uyanyorve "kaynak sorunlan" konusuna dıkkatı çekıyor NATO-ükrayna gü\enlik anlaşması Bu arada. NATO Rusva'dan sonra Lkrayna ıle de bır uzlaşma metnı uzennde anlaşmaya vardı Dun Sıntra toplantısı sırasında Ukrayna Dışışlen Bakanı Hennadıy Ldovenko ve NATO Genel Sekreten Javier Solana tarafından ımzalanan uzlaşma metnının Madnd Zırvesı'nde resmen onaylanacağı bıldınldı Ukrayna Dtşışlen Bakanı ımza torenı sırasında u Bu uç >ıl surcn goruşmelerin sonunda ortava çıkan çokonemli bır belgedir" dıye konuştu Ukrayna ıle NATO arasında oluşturulan uzlaşma metnınde, "'ozel ışbırlığı" ongoruluyor Metınde. Ukrayna ıle NATO arasindakı danışma mekanızması ve genel prensıpler belırlenırken bakaniar veya buyukelçıler duzeyınde toplanacak bır NATO- Ukrayna Komisyonu oluşturulması ongoruluyor Moskova'nın aksıne. NATO'nun genışlemesıne karşı olmayan Ukrayna, ılen bır tanhte Ittıfak'a tam üye olabılecegını kaydedıyor otesınde yasam tarzı olarak da dunya- dakı kesın egemenliğini ılan etmesi açısından stratejik onem taşıyor Rusya'ya Paris darbesi 6-8 yıl kadaronce. Avrupa'dakı ge- lışmelerın sevıncıyle Sovyetler Bırlı- ğı yonetımıne "NATO'nun asla geniş- lemeyeceğüıi \e giderek askeri orgiıtten siyasal bir örgüte donuşeceğini" vaat eden Batılı lıderler, Moskova nın guç- ten dustuğunû gorunce bu sozlennden kolayca vazgeçtıler NATO'nun genışlemesı de dahıl bır dızı konuda kesın soz hakkı olduğunu ıddıa eden Veltsın'ın. Pans Anlaşma- si'na damgasını basamadığı ortaya çıktı Rusya'ya veto hakkı değıl, da- nışma ve tavsıye olanağı tanınmıştı Ustelık Moskova'nın kopardığı soy- lenen "en biıyuk odun" bıle anlaşma metnınde oldukça farklı bır yorumla yazılmıştı Yeni N ATO uyelenne nuk- leer sılah yerleştınlmemesı, belırlı bır zamana kadar kesın guvence altına alınmış bır yukumluluk halıne gelme- mıştı yalnızca bugunkü koşullarda 'N ATO nun yeni uyelerde nukleer sı- lah konuşlandırma gıbı bır nıyetı. pla- nı veya nedenı olmadığı ~ve aynca ge- lecekte de bunu değıştıreceğı "ongo- rusunun bulunmadığı" vnrgulanmıştı. Üyeflk heyecanı Rusya yonetımı ımzaladığı Pans Anlaşması'nın yururluğe gırmesıyle bırlıkte son kozunu oynamaya çalışı- yor Eski Sovyet cumhurıyetlerının NATO'ya uye alınmasına kesınlıkle karşı çıktığını. boyle bır durumda an- laşmayı gozden geçırebıleceğını be- lırtıyor NATO lıderlerı de Mosko- va'nın bu açıklamalannı "anlamlı bır suskunluk" ıçınde dınlemekle yetını- yorlar Zatenyenı üyelerlegenışletme- yı kararlaştırdıkları NATO'nun onü- nun. Rusy a'y la y apılan anlaşma sonu- cu psıkolojık- moral bakımdan da açıl- dığını ly ı bıhyorlar Bellı kı NATO'ya bırkaçyıl ıçınde davetedılecek "ıkın- cı tur adaylar" arasında uç Baltık ul- kesının va da bunlardan en az bınnın, hatta belkı de Lkrayna'nın bulunma- sı ıhtımalı. gundemden çıkanlmıyor Bu konuda ozellıkle NATO'ya uye- lığıne 5 dakıka kalmış olan Polon- ya'nın yeni bır mısyonla aktıfleşmesı dıkkat çekıyor Polonya lıden Alek- sandr KvvasnkMski, once Kıev 'e yap- tığı zıyaretle 19401ı yıllardabırbınnı katlettığı ve surgunlere yolladığı ıçın duşman olan Ukrayna ve Polonya halklannı ve yonetımlenm banştırma operasyonunu başanyla gerçekleştır- dı Sonra da Tallın'de yapılan Eston- ya Letonya. Lıtvanya. UkraynavePo- lonya lıderlerı zırvesınde "Balnk-Ka- radeniz Bloku" yaratılmasında onem- lı rol oynadı Tam da Pans Anlaşma- sı'nın ımzalandığı sıralarda duzenle- nen Tallın zırvesı. soz konusu 5 ulke- nın sıyasal-asken ve ekonomik ışbır- lığını guçlendırecek yeni bır ıttıfakın fılızlenmesı anlamma gelıyordu Bır başka dey ışle Rusy a" > a baskı yapmak ve NATO ya adım adım yaklaşmak ıçın guçler bırle^tınlıyordu Buna. son zamanlarda Bağımsız Dev letlerTopluluğu uyelerınden Gur- cıstan ve Azerbaycan'ın NATO'yla ılışkılennı hızla gelıştırmesını ve Oz- bekıstan'ın da benzer bır tutuma yo- nelmesını de eklersek, Rusya'yı önü- muzdekı y ıllarda çok daha büyuk guç- luklenn bekledığı tahmın etmek zor değıl. iı.. İstediğiniz kadar alabilirsiniz. Sümerbank'ta bütün hizmetler, size kazandırmayı amaçlar. Bir Sümerbank şubesine gelin, kişiye özel bankacılığın geniş olanaklarından en iyi koşullarla yararlanın. " B a n k a c ı l ı k t a S ü m e r b a n k " SÜMERB/*K u ş a k t L . . ".. _ Sigorta Hizmetleri •eçkın sigorta şırketlerının uzman acentalığı. KOBİ Girişim Kredisi Buyumek isteyen ışyerlenne, çalışkan gırışımcılere destek Tahvil, Bono, Hisse Senedi Alım Satımı Sermaye Pıyasası işlemleri, Portfoy Yonetımi, Yatırım Danışmanlığı Hizmetleri Firma Maaş ödemeleri Kuruluşlara buyuk rahatlık. Repo Kuçuk buyuk tum birikimlere yuksek faız gelırı. Leasing - Factoring Sumer Leasing ve Sumer Factoring şirketlerınden, verimlı finansal çozumler.