Katalog

Cumhuriyet Imtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yonetmenı Orhan Erinç • Genel Yayın Koordınatoru Hikmct Çetinkaya • Yazıışlerı Müdurlerı İbrahimYıldız, DinçTajanç (Sorumlu) 0 Haber Merkezı Müdürü Hakan Kara 0 Görsel Yönetmen: Fikret Eser Dı$ Haberler Şinasi Danışoğlu 0 istıhbarat CengizYıIdırım 0 Kültür Handan Şenköken 0Spor Abdülkadir Yücelman 0 Makaleler Sami Karaören 0 Duzeltme. Abdullah Yazıcı 0 Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu 0 Bılgı-Belge Edibe Buğra 0 Yurt Haberlen Mehmet Faraç Yayın Kuruhı. İDıan Sdçıık (Ba$kanı Orhan Erinç, Okta> Kurtböke. Hikmet Çetinkava, Şükran Soner, ErgunBaki.DmcTay.inv, tbrahim Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa Balbav, Hakan Kara. AnkaraTemsılcısı Mustafa Balba>0 HaberMüduru Doğan Akın Ataturk Bulvan No 125, Kat.4. Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 (7 hat). Faks 419S02"1 0 tzmır Temsılcısr SerdarKEnk,RZıyaBh 1352 S.2.3Tel 4411220. Faks. 44191170AdanaTemsılcısı Çetin Viğenoğlu. İnonuCd 119 S No l Kat 1. Tel- 363 12 11. Faks- 363 12 15 Koordınatör Ahmet Koruban 0 Muhasebe Bülent Yener 0 ldare. HuseyinGürer0Işletme ÖnderÇeUk0Bılgı-lşlem Nail İnal 0 Bılgısayar Sıstem Müriivet ÇUer MEDYA C: • Yönetım Kurulu Başkanı - Genel Müdur Gölbin Erduran # Koordınatör Reha Işıtman 0 Gene] Mudûr Yardımcısı. Mine Akdağ Tel 514 07 53 - 51395 80-51384«Wl,Faks 5138463 \ ayımlavan \e Buao: Yenı Gün Haber Ajansı. Basm ve Yavıncılık \ Ş Turkocajı Cad 39 41 Cajaloglu 34334 Ist PK 246 tstanbul Tel-(0 212ı 512 05 05 (20 hat) Faks 10 212ı 513 85 95 17MAYIS 1997 tmsak: 3.49 Güneş: 5.38 Öğle: 13.08 İkindi: 17.02 Akşam: 20.23 Yatsı: 22.04 Sınav maratonu • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Milli Eğitim Bakanlığı'nın merkezi sınavlanndan 1997 Yılı Ortaokul Sönu Devlet Parasız Yatılı (DPY) ve Bursluluk Sınavı, bugün yapıhyor. Tüm il merkezleri ile Lefkoşa, Cidde, Riyad ve Medine'de gerçekleştirileoek smav için, 103 bin 898 ögrenci başvurdu. Sınav sonucunda. 8 bin 243 öğrenci yatılı okumaya hak kazanacak. Adaylar, 100 dakikada Turkçeden 30, sosyal bilgilerden 15, din kültürü ve ahlak bilgisinden 5, matematikten 30 ve fen bilgisinden 20 olmak üzere 100 soru yanıtlayacaklar. Yurttaşlara muamelesisuçlu I tstanbul Haber Servisi - MÜ Hukuk Fakültesi tnsan Haklan ve Ceza Hukuku ve Kriminoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Nur Centel. "Bir hukuk devletinde tüm yurttaşlar potansiyel suçlu görülerek, genel bir telefon dinlemesi yapılamaz" dedi. Avrupa İnsan Haklan Komisyonu Türkiye Masası eski şefi ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Wolfgang Peukert de telefonlann dinlenebilmesi için mutlaka bir yasal düzenlemenin olması gerektiğını söyledi. Çeyre mücadelesi • tZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Bergamalılar, yedi yıllık mücadelelerinin sonunda elde ettikleri demokrasi, çevre ve hukuk zaferini, yann Çamköy'de dikecekleri "Onyedi Köy Kitabesi Anıtı" ile kalıcılaştıracaklar. "Siyanürcü şirket"in ağaç katliarrunı protesto etmek için 17 köye ağaç dikilecek. Asgari Ücret Komisyonu • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Necati Çelik, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nu 27 mayıs salı günü toplantıya çağırdı. Tanm ve orman işçileri için Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun da 28 mayıs çarşamba günü toplanacağı bildirildi. Çalışma Bakanlığı. geçen yıl 1 ağustostan itibaren yürürlüğe giren asgari ücretin bu yıl için de aynı tarihte işleme konulmasııu istiyor. Uçurtma Festivali • tstanbul Haber Servisi - Istanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen Istanbul 1. Uluslararası Uçurtma Festivali'ne 9'u yahancı 86 uçurtmacı katıhyor. Yann Moda'da yapılacak festivalde. 7 kategoride yansacak olan uçurtmacılardan kazananlara 15 milyon lira ödül verilecek. Bakanlar Kurulu'nun durdurma karannı çevreciler, 'rant çevreleri galip geldi' şeklinde değerlendirdi Foça kazdarma bakatıbk engeH• Prof. Özyiğit. "büyük bir talihsizlik" olarak nitelendirdiği Bakanlar Kurulu karan için şunlan söylemekle yetiniyor: "Bu tür bir karar cumhuriyet tarihinde ilk kez alınmıştır. Şu anki durumu Batılı bilim adamlanna açıklamakta son derecede zorluk çekmekteyim. Türkiye'yi dışanda küçük düşüren ve itibannı zedeleyen bu türlü başka kararlann alınmaması dileğimdir..." SERDARKIZIK İZMtR - u Foça arkeolojik kazüan, Kültür Bakanlığı'nın istemi üzerine Bakanlar Kurulu karanyla durdunıl- du_." Foça Kazılan Başkanı Prof. Dr. ÖmerÖzyigit. geçen hafta Marsılya'da kendısine iletilen bu haberle sarsıldı. Önce inanamadı, Türkiye'dekı asısta- nma haberi birkaç kez yineletti. Son- ra anlaşılmaz buldu: "nasü, niye, mçin" diye sordukendi kendine. Cumhuriyet tarihi boyunca bir kazının durduruldu- ğunu hiç duymamıştı. tzmir'de. Çevre Hareketi Avukatla- n'ndan RıfatBozkurt'un değerlendir- meleri işin gerçek yüzünü gösterdi bir ölçüde: "Rantçevreleri galip gelmişti." Bakanlar Kurulu. karannda eerek- çeyi belirtmemişti. Bozkurt, şunlan anlattı Özyiğit'e: "Foça kazılannın durdurulmasının anlaşüır. açıklanır hiçbir yanı voktur. Buradaki kazılan durdurmak, tam bir katliamdır. Bu, İslamcu şeriatçı görüşün. kendi dışın- daki kültürlere olan düşmanlığının bir başka göstergesidir. Bunun başkagerek- çesi olamaz. Bakanlar Kurulu karan- nm iptali için idari yargrya başvurmak gerekiyor. Umuyorum Id yargı,bu utanç verici durumu ortadan kaküracaknr_" 6. yüzyılda Marsilya'yı kuran Fo- çalılann (Phokai) yurdunda tanhi ışı- tacak bilgilere ulaşılmasının TC Bakan- lar Kurulu karanyla durdurulduğunu na- sıl anlatacaktı Prof. Özyiğit Fransızla- ra? Marsilyalılar kı çok ıyi biliyorlar- dı kentlerini kimlerin kurduğunu. Exenprovence Üniversitesi'ndeki sem- pozyumda bırçoğu, Foça'daki kazılan ilgiyle ızlediklerini anlatmıştı. Eski Asur ve Mezopotamya uygarlıkJannııı sentezıni yaparak yeni bir uygarlık ya- ratan lyonyalılann Foça'dan yola çı- karak Marsilya'yı kurduklannı bili- yorlardı. Kendi atalarının Cebelita- rak'tan okyanusa açıldıklanndan, Fo- çalı ünlü düşünürlerin. sanatçılann ve filozoflann Pers tehlikesi nedeniyle sonradan Atina'ya yerleştiklerinden ve bugünkü Batı uygarlıklannm temelle- rini orada attıklanndan da haberliydi- ler... Habersizler. tslam kültüründen baş- ka derdi olmayan Kültür Bakanı tsma- il Kahraman ile Türkiye Cumhuriye- ti Bakanlar Kurulu"nun diğer üyeleri olmalıydı. Foça'daki kazılarda Prof. Özyiğit ve ekibinin 1991 'de, 10 340 yıl- lannda Büvüktskenderdönemınde ya- pılan "Anadolu'nun en eski tiyatro- su"nu ortaya çıkardığını bilmıyorlar- dı anlaşılan. Bir yıl sonra ortaya çıka- nlan Herodot'un eserlerinde sözünü ettiğı arkaik dönem surlanndan, yani Heredot Duvarlan'ndan da habersiz olmalıydılar. Dünyada eşi bulunma- yan yaklaşık 6 metre yükseklikteki bu surlann 5 kilometre uzunluğunda ol- duğunu zaten bilemezlerdi. Bu duvar- lann arkeolojı dünyasında son yıUann en önemli bulgulanndan biri olduğu on- lan ilgilendirmiyor olmahydı. Tıpkı 1993 "te, bu kez Küçük Denız yöresin- deki limanda Anadolu'nun Ana Tan- nçası Kybele için yapılan denizin kı- yısındaki kutsal alanın ortaya çıkanl- dığmdan habersiz olduklao gibı... Kazılar niçin durduruldu sorusuna korumacılar da yanıt anyor. Başta Kül- tür Bakanı tsmail Kahraman olmak üzere Kültür Bakanlığı Koruma Genel Müdürü Altan Akat suçlanıyor. Yeni bır hukuk mücadelesine hazırlanan Prof. Dr. Özyiğit "büyükbir talihsizHk" ola- rak nitelendirdiği Bakanlar Kurulu ka- ran için şunlan söylemekle yetiniyor: "Bu tür bir karar cumhuriyet tarihin- de ilk kez ahnmıştır. Bu kararla hükü- met açıkça ranta yenik düşmüştür. Şu anki durumu Batilı bilim adamlanna açıklamakta son derecede zorluk çek- mekteyim. Türkiye'yi dışanda küçük düşüren bu türlü başka karariann ain- maması dileğimdir..." Kişinin irisi, sesi ya da parmak izi dijital bilgi olarak kayıtlara geçecek Pasaport yerine tarama yöntemi Çeviri Servisi - Teknolo- jik gelişmeler, kimlik kont- rollerinde kullanılan yön- temlerde köklü değişikhk- lere yol açıyor. Bilim adam- lan, bundan böyle sınırlar- daki kimlik tespıtlerinde pa- saport yerine tarama tekno- lojisinın son ürünlerinden yararlanılacağını müjdeli- yor. lngiltere'nin önde gelen gazetelerinden TheObser- ver'da yer alan bir habere göre yenı yöntem ilk kez Bermuda Havaalanı'nda de- nenecek. Havaalanı pasa- port kontrolü önünde oluş- turulan uzun göçmen kuy- ruklannın bu şekilde önle- neceğini ileri süren üretici şirket, IBM tarama cihazla- nnın birkaç yıl içinde dün- yanın dört bir yanında kul- lanılacağını belirtiyor. Pasaport kontrollerinde kullanılması planlanan el tarama cihazlan. biyotmet- riks adı verilen yeni bir tek- nolojininürünü. Buteknik- te kişinin irisi, sesi veya par- mak izi dijital bilgı olarak kayıtlara geçiriliyor ve bu kayıtlar kimlik tespitınde referans olarak kullanılıyor. r 3 S 3 P O P 1 3 S 0 I 1 I Sınır kontrollerinde denetim teknolojinin eline geçiyor. Tarama teknolojisindeki gelişmeler sayesinde kimlik kontrolü parmak izi, el, yûz, hatta göz taraması yardımı ile yapıiabilecek. B taraması 1- Kullanacağınız dıl seçılır. Göz taraması - 1 - Kişı göz detığinden bakar. 2- Laser taramalan gözcteki mıkroskobik aynntılan kaydeder. 2- Nomıal 3- El, taranması ıçın delığe sokulur. kredı kartı Ven tabanı, kayıtlardakı el çızgılen ile konsola taranan elı karşılaştınr. Daha sonra sokulur. kredı kartındakı kimlığın doğru olup olmadtğını kontrol eder. Tarama ışırn el boyunca /• hareket ederek ner çizgiyi okur. 3- Bilgısayar bilgıyı özel bir barkoda çevinr. Uzmanlar, bugüne dek banka ve kredi kartı şirket- leri tarafından güvenlik ön- lemi olarak kullanılan bi- yometrik tarayıcılann, bir- kaç yıl içinde günlük yaşa- mın.tüm alanlannda yay- gın bir şekilde kullanılaca- ğını kaydediyor. Şimdiden Ingiltere, ABD \ e Japonya'daki bazı şirket- ler, kapı ve kasa kilidi, şif- re olarak iris tarayıcılann- dan yararlanıyor. Benzer şe- lcilde, Boston çıkışlı Key- vvare şirketinin geliştirdiği ses-tanıma sıstemi ile In- ternet'te parasal işlemler yapılabiliyor. Bilgjsayar kul- lanıcılan böylece, sokağa adım bile atmadan, dolan- dınlma korkusu olmadan. Internet kanalıyla banka iş- lemlenni gerçekleştırebile- cek. Doktorlar, cesetler üze- rinde yapılan kimlik tespit- lennde bugüne dek kullanı- lan DNA veya diş kontrol- lerinin yerini artık tarama sistemlerinden birinin ala- cağını söylüyor. Tarama sis- temınin son derece güveni- lir olduğunu belirten Camb- ridge Üniversitesı öğretım görevlısi Dr. John Daug- man. "Koskoca bir ülke- de aradığınız kişiyi bul- manız artık çocuk oyun- cağı" diye konuşuyor. ADD Gençlik Kollan 1. Marmara Bölge Kongresi 4 Demokrasi devrimciliktir' lstanbul Haber Servisi - Atatürkçü Dü- şünce Derneği (ADD) Gençlik Kollan 1. Marmara Bölge Kongresi'nde konuşan si- yasiler, Türkiye'nin içinde bulunduğu çı- kış kaynağmın Ataturk ve Cumhuriyet dev- rimleri olduğunu belirterek "Geünen nok- tada Kuva>i Millryebnmch-k yeniden Sam- sun'a çıkmak temel görevimizdir" dediler. Atatürkçü Düşünce Derneği Kadıköy Şubesi'nın ev sahipliğinde düzenlenen "Gençlik Kollan 1. Vlarmara Bölge Kong- resi''dün Caddebostan Kültür Merkezi'nde yapıldı. Kongrede konuşan İşçi Partisi Ge- nel Başkanı Doğu Perinçek tarihimizın en büyük esin kaynağının ve en büyük dev- rimci mirasm Ataturk olduğunu belirterek, gençlerin Atatürk'e ve devrimci cumhuri- yete sahip çıkmalanndan duyduğu mem- nuniyeti dile getirdi. Perinçek Türkiye'nin bu duruma gelmesinde en büyük sorum- luluğun Türkiye'yi küçük Amerika yap- mak isteyen neo-liberallere ve mandacıla- ra ait olduğunu söyledi. Perinçek. Türki- ye'nin bir mafya-tarikat diktatörlüğüyle yönetildiğini savunanarak şöyle konuştu: "Demokrasi, pariamento aritmetiği de- ğfl her şe\den önce devrimcfliktir. Bütün bü- yük demokrasiler devrimcilikle geürler. Ge- linen noktada sağ için deniz bitmiştir ve ufukta devrimci cumhuriyet görünmekte- dir. Türkiye"de şeriatm ordusu voktur. Tür- kiye içinde bulunduğu açmazdan devrim- ci Cumhuriyet için bir sol güçbirüği kurta- rabilir. Bu amaçla bütün Kuvayı Milliyeci- ler birieşmeli ve iktidar olmalıdırr Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öz- türk de Türkiye'nin kurtuluş savaşından bu yana çeşitli defalar ihanete uğradığını ve gericiliğin fırsat buldukça kendisini göster- diğini söyledi. Öztürk, siyasilerin bu konu- da önemli payı olduğunu belirterek, "Köy enstitülerinin kapatılması, laik eğjtinıin de- linmesL gelir dağüımının bozubnası, sağhk' ve adaletteki olumsuz gelişmeler gericilrğe ortam hazuiadı" dedi. Atatürkçü Düşün- ce Demeğı Kadıköy Şube Başkanı Erman Aslanoğlu ise Mustafa Kemal'in Sam- sun'dan başlattığı uzun yürüyüşün devam ettiğini söyledi. Aslanoğlu, "Bedeviçadır- lanndan yönetilen karaparalann desteğini alan insanlar inıam-hatipleri bahane ede- rek şeriat uğruna cihat haarlığı uğraşmda- lar. Ancak Atatürk'ün aydınuk gençleri on- lara geçit vermeyecek ve cumhuriyet dev- rimlerine, aydınlanmaya sahip çıkacaklar- dır" diye konuştu. e-posta : tan (S vol. com. tr MESELA DEDİKERDAL ATABEK Memleketin çok önemli mese- lelerinden birisi de 19 Mayıs törenlerinde kız ve erkek öğrenci- lenn nasıl giyinmesi gerektiği ko- nusudur. Hadi erkek öğrenciler na- sıl giyinse olur da, kız öğrencilerin törene nasıl giyınerek çıkacaklan meselesi her zaman siyasi iktisadi içtimai mevzulann önüne geçmiş, zihinleri ve kalemleri meşgul eyle- miştir. Bu yıl da kanşık bir zamanda tak- vim gelip çattığından, hiç degilse bu mevzuda makul bir çözüm bu- lunabilir mi? Zaten şu 'mayıs ayı' pek netameli günlerle dolu oldu- ğundan hayırlısıyla atlaüftak n»ip olursa haziranda düze çıkılabilir. Mayıs ayına baktığmız zaman 1 Mayıs'la başlayıp 19 Mayıs tören- lenyle devam eden, 27 Mayıs'la marşlann çalınıp 29 Mayıs'la Is- tanbul'un fethinin yaşandığını gör- düğümüz için bu ay pek iniş çıkış- lıdır. Onun için ne yapmah, kız öğ- rencileri nasıl giydirmeli de hem 19 Mayıs'ta Nasıl Giyinmeli?.. tören yapılmış olsun hem de du- rum vaziyeti ıdare edilsin. Kızların stadı ayrılsa nasıl olur? O imdi, kız öğrencilerin gösterile- O ri ayn bir stadyumda yapılsa, Duraya yalnız kadınlar izleyicı ola- rak alınsa nasıl olur? Tansu Çiller de 19 Mayıs törenlerini kızlar stadın- da başında eşarpla izlese iyi olmaz mı? Içişleri Bakanı Meral Akşener de kızlar stadında el çırparak ayak vurarak neşelenir. Kız öğrencilerin bir bölümü başlan bağlı, geniş yel- dirmelerle geçit törenine katılırken bir bölümü de çarşaf giymelidir. Öy - le sallanmalı hoplamalı oyunlara paydos denıp çuval oyunlan oyna- nır. tşte size çözüm. Memleketi yö- netenlerin içinden geçen de aslında bu değıl mı? Buna cesaret edeme- yip tribünlerde sıkıntılı yüzlerle otu- rup duracaklanna, böyle bir düzen- leme yapsalar daha rahat olmaz mı? Aslında iyi olmasına olurdu ya. ar- kadan gelen 27 Ma>is tarihi biraz dü- şündürüyordur. Kız öğrencilerin ay- rı bir statta tören yapmaları hem memleketin ananelerine, örf ve âdet- lerine uygun düşerdi hem de dosta düşmana iyi bir mesaj olurdu. Ge- lin, bu meseleyi böyle çözün. Bunun tartışması da birkaç gün sürer, hü- kümete zaman kazandınr. Kızları çarşafh. erkeklerl sarıklı yürütmeli... O tadv'umu ayırmak güç oluyorsa kj kıyafetleri yeniden düzenleme- li. En münasibi, kız öğrencilerin çarşafa sokularak resmi geçit yap- malandır. Kimselerin görmediği yerlerde böyle yapıldığına göre. herkesin gördüğü törenlerde de böy- le yapılması doğru olmaz mı? Her- kes de memleketin geleceğı hakkın- da fîkir sahibi olur, derlenir topar- lanır. Erkek öğrenciler de başlann- da sank, üstlerinde mintan tarzı gömlekler, altlannda şalvar model pantolonlarla ^ürürler. Erkekleri önde \e ayn olarak yürütüp, kızla- n da on metre geriden yürütmeli ki herkes kendi yerini genç yaşta öğ- rensin. Böyle giysiler gene meseleyi an- layamayan kişi ve çevrelerde tep- kilere yol açabilirse de başbakan onlara 'Hadi ordan hadi' diye ses- lenir, mesele de biter. Bu arada tri- bünleri de 'erkekler- kadınlar' di- ye ayırmalı. Erkekler erkek tribü- nünde, kadınlar da kadın tribünün- de yürüyüşleri izlemelidir. Öyle alafranga müzik parçalanna hiçbir yer vermemeli. yürüyüş kollan sta- da mehter marşıyla girmelıdır. Yok. çember çevirmekmiş, kurdele sal- lamakmış gibi taklitlere hiç kapıl- madan, çarşaflı kızlarla sanklı er- kekler sessizce yürüyüp geçmelidir. Bayraklar ne olacaktır?.. 5ayraklar elbette Türk bayrakla- n olacaktır? Bu arada, 'Olur mu ya? Nerede bizim yeşil bayrak- lanmız' diye soranlar olacaktır. ama onlara 'henüz zamanının gelmedi- ği' daha önceden söylenmiş olacak- tır. Memleketi bu duruma yavaş ya- vaş alıştırmak gerektiği için zama- nından önce her şeyi ortaya çıkar- mak yanlış olacağından. onlara 'ge- reklitembihat' yapılacaktır. Her şe- yin bır zamanı vardır. Şimdilik Türk bayraklannı sallamak hiç değilse içteki niyetlere karşı bir kalkan va- zifesi görecek, zamanı gelince ye- şil bayraklar ortaya çıkanlacaktır. Bu arada teşvik edilmiş medyanın menfi propagandalanna karşı Tan- su Hanım verip veriştirecek. ağız- lannın payını da böylece verecek- tir. Unutmadan. Atatürk'ün büyük boy posterleri de stada ihmal edil- meden asılacak. Atatürk. çatık kaş- lanyla olup bitenlere bakacak, ba- kacak, bakacaktır. Sahi. 19 Mayıs törenleri Atatürk'ün Samsun'a çı- kıp da milli mücadeleyi başlatışı- nın kutlanması için yapılmıyor mu?