Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
İmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmeni OrhanErinç#
Genel Yayın Koordınatorü: Hikmet
Çetinkava # Yaznşlerı Mudurlerı
IbrahimYıldız. Dinç Tayanç (Sonımlu)
# Haber Merkezi Müdürü. Hakan Kara
# Görsel Yonetmeır Fikret Eser
Dış Haberler Şinasi Danışoğlu 0 tstıhbarat
Cengiz Yıldınm 0 Kultur Handan Şenköken
• Spor Abdülkadir Yücelman 0 Makaleler
Sami Karaören 0 Duzeltme Vbdullah Yazıcı
0 Fotoğraf Erdoğan Köseoğlu 0 Bılgı-Belge
Edibe Buğra 0 Yurt Haberlen: Mehmet Faraç
YayınKunıiu İlhanSdçuklBaşkan).
Orhan Erinç, Okta> Kurtböke.
Hikmet Çetinkaya.ŞûkraoSoner.
ErgunftücuDinç Tayanç, tbrahim
Yıldız, Orhan Buralı, Mustafa
Balba\. Hakan Kara.
AnkaraTemsılcısı Mustafa Balba> 0 Haber Müduru Doğan
Akın Ataturk Buhan No 125. Kat 4. Bakanlıklar-Ankara
Tel 4195020 C hat). Faks 4195027 0 lzmır Temsılcısı
SerdarKızık,H.ZıyaBh 1352 S 23Tel 4411220. Faks
44191170AdanaTemsılcısrÇetinYiğenoğlu, tnonuCd
119 S. No 1 Kat 1. Tel. 363 12 11, Faks. 363 12 15
Koordınator Ahmet Korulsan 0
Muhasebe Bülent Yener 0
Idare Hüse)inGürer01^1etme
Önder Çelik 0 Bılgı-tşlem: Nail
İnal 0 Bılgısayar Sıstem
Mürûvet ÇUer
MEDYA C: • Yonetım Kurulu
Başkanı - Genel Mudur Gülbin
Erduran 0 Koordmator Reha
Işıtman 0 Genel Mudur Yardımcısı
Miue Akdağ Tel 514 07 53 -
5139580-5138460-61,Faks 5138463
*a>ımla\aD ve Basaa: \ enı Gün Haber Ajansı. Basın \e Vayıncıhk A 5
"ûrkocagıCad 39 41 Cağaloğlu 34334 lst PK 246 Istanbul Tel 10 212) 512 05 05 120 hatı Faks (0 212)513 85 95 16MAYIS1997 İmsak: 3.50 Güneş: 5.39 Öğie: 13.08 Ikindi:. 17.01 Akşam: 20.22 Yatsı: 22.03
Hawn, İsraiNn
sanat temsilcisi
• Haber Merkezi -
Amenkalı aktris Goldie
Hawn, meslektaşı Sally
Field ve aktör Kirk
Douglas Israil'in
kuruluşunun 50. yılı
nedeniyle Los Angeles'ta
venlen yemeğe katıldı.
Sponsorluğunu Tel Aviv
Vakff nın yaptığı yemekte
Israil'e katkılanndan
dolayı Douglas'a onursal
büyükelçi, Hawn'a ise
sanat temsilcisi unvanlan
venldı.
Prof. Şengöp'e
Fransa'dan ödül
• Haber Merkezi -
Fransız Bilimler
Akademisi. dünya
yerbilımine yaptığı üstün
katkılardan dolayı İTÜ
Maden Fakültesi Genel
Jeoloji öğretim üyesi ve
araştırmacı Prof. Dr. Celal
Şengör'ü. Lataud ödülüne
lav ık gördü. Akademinin
yerbılimlerı alanındaki en
büvük ödülü olan Lataud
ödülü, Türkıye'de bır
yerbılımciye ilk kez
venldi. Şengör'ü daha
önce de Fransa"nın ıkı kez:
tngiltere. ABD ve
Avusturya'nın da bırer kez
ödüllendirdiği öğrenildi.
Parasc yatılı
sınavları
• İstanbul Haber Servisi -
Ortaokul Sonu Devlet
Parasız Yatılılık (DPY) ve
Bursluluk Sınavı yann
>apılacak. Ortaokul ve
Lise Ara Sınıflar DPY ve
Bursluluk sınavlan ise
pazar günü
gerçekleştirilecek. Her üç
sınav da 100 dakika
sürecek ve sonuçlan
ağustos ayının ilk
haftasında açıklanacak.
Kara avcılığı
yasa tasarısı
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Av ve yaban
hayvanlannın doğal
\aşama ortamlan ile
birlikte korunmalannı.
gelıştirilmelerini,
avlanmalann denetim
altına alınmasını
amaçlayan Kara Avcılığı
Yasa Tasansı TBMM
Tanm Orman ve Köyişleri
Komisyonu'nda kabul
edildi. Tasan, av
hayvanlannın sınıf ve
türlerine göre avlanma
sürelerinin başlama ve
bitış tarihleriyle. av usul ve
esaslannı saptamak üzere
Merkez Av Komisyonu
kurulmasmı öngörüyor.
Aile içi şiddet
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Aile ve kadından
sorumlu Devlet
Bakanlığı'nca hazirlanan
ve aile içi şiddete karşı
kadınlara yasal güvence
getıren tasannın RP ve
DYP tarafından
komisyonda oyalanması
tepkiye neden oldu. Türk
Kadınlar Birliği Başkanı
Sema Kendırci, Türk
kadınını kafes arkasına
hapsederek köleleştirmek
isteyen zıhniyetle sonuna
kadar savaşacaklanru
bıldirdı.
TGC'den kınama
• İstanbul Haber Servisi -
Türkiye Gazeteciler
Cemiyeti. HBB
telev izyonunun 1 günlük
kapatma ve Selam
gazetesinin 6 kez
toplatılmasını kınadı.
RTÜK tarafından
gerçekleştirilen kapatma
ve toplatmalann yasal
yollar kullanılmış olsa da
çoksesli demokrasi
anlayışıyla
bağdaşmayacağı bildırildi.
Çevreciler düzenledikleri etkinlikleri Danıştay'ın karannm ardından 'kutlama şölenlerine' dönüştürmeye hazırlanıyor
'Eurogold Bergama'yı terketsin'ASUMAN ABAaOGLU
tZMİR - Danıştay 6. Dairesi'nin, si-
yanürlü altın madenciliğine karşı mü-
cadele eden Bergamalılara destek ve-
ren karan, -Ovacık"taki albn madeni-
ne Danıştay son noktayı koydu" diye
yorumlandı. Bergama Belediye Baş-
kanı Sefa Taşkm çevreye duyarlılığın
kazanacağına hep ınandıklannı söyler-
ken. Bergamalıların Avukatı Senih
Ozay da. "Türiaye'de yargıçlann bu-
lunduğunainanıyorduk. Danıştay, hal-
km lehine karar verdi. Şimdi Euro-
goM'un buravı terk etmesi gerekr.or'"
dedi.
Siyanürlü altın madenciliğine kar-
şı 8 yıldır sürdürdükleri mücadeleyi ka-
zanan Bergamalılar, seslerinı duyurmak
amacıyla düzenledikleri etkinlikleri
Danıştay"ın karannın ardından "kut-
lama şötenlerine" dönüştürmeye ha-
zırlanıyorlar. Danıştay 6. Dairesi'nin,
"Herkes, sağlıkh ve dengeii bir çevre-
de yaşama hakkına sahiptir" hükmü-
nü içeren anayasanın 17. ve 56. mad-
delere dayandırdığı karan Bergama
köylülerinde büyük sevinç yaratırken.
Bergamalılar. altın madenciliğine kar-
şı başlattıklan gırişimleri sürdürecek-
lerini belirtiyorlar.
Bergama Belediye Başkanı Sefa
Taşkın, referandum yasa tasansıyla il-
gılı Çevre Komisyonu üyesi mılletve-
killeriyle görüşeceklenni ve tasannın
çıkmasını istediklerini belirterek. pa-
zar günü de yöre ınsanlanna destek
amacıyla lstanbul'dan gelecek sanat-
çı grubunu ağırlayacaklannı söyledi.
Mahkeme karannı aldıktan sonra Iz-
mir Valiliği'ne başvurarak madeni ta-
mamen kapatmasını ısteyeceklerini
kaydeden Taşkın şunlan söyledi:
" Mahkeme karan. Çevre Bakanb-
ğı'nuı izninin iptaJi anlamına geüyor. Bu
izin iptal ediküğint göre şirketin Orman
• Danıştay'ın karan. Tüprag şirketinin altın madeni işletmeye
hazırlandığı Eskişehir'in Kaymaz beldesinde de umut ışığı
oldu. Kaymaz Belediye Başkanı Beytullah Karabulut, belediye
olarak Danıştay'a başvurduklannı söyledi.
Bakanlığı'ndan ve diğerflgili kuruluş-
lardan aldığı tahsisler bozulmuş oluyor.
Eurogold'un burayı terk etmesi gere-
kiyor."
Maden alanının yüzde 80'inın Or-
man Bakanlığı'nca tahsis edilen kamu
arazisi olduğunu anımsatan Taşkın,
bır kılometrekarelik bu alanda 27 bin
çam fistıği ağact dikeceklerini ve uzun
vadede devletın altından sağlayacağı
gelirden daha fazlasını sağlayacakla-
nnı söyledi.
Danıştay'ın, karannda siyanürlü
yönteminrisklerineyer verdiğini ve bu
risklerin ortadan kaldınlması konu-
sunda Eurogold'un iyı nıyetıne daya-
nılarak maden işletmesıne izin verile-
meyeceğıni vurguladığını anımsatan
Bergama Belediye Başkanı Taşkın,
~Bİ7 de madene karşı çıkarken bu gö-
rüşümüzfi sık sık dile getirmiştik'* de-
dı. Bergama'dakı köylülerin sevinç
ıçinde olduklannı ve büyük moral ka-
zandıklannı kaydeden Taşkın. "Bu.
hukukun ve halkın zaferidir. Mahke-
mekr.demokrasilerin tapınağıdır. Da-
nıştay'ın karannı saygıyla karşıhyo-
ruz. Maden işinin arük bittiğini düşü-
nüyoruz" diye konuştu.
Danıştay'ın karan. Tüprag şirketi-
nin altın madeni işletmeye hazırlandı-
ğı Eskişehir'in Kaymaz beldesinde de
umut ışığı oldu. Kaymaz Belediye Baş-
kanı Bevtullah Karabulut. beledive
olarak Danıştay'a başvunıda bulun-
duklannı belirterek, Ka>Tnaz'da da al-
tın madenıne karşı çıkan halkın. Da-
nıştay'ın kendilerinın lehine karar ver-
mesını bekledıklennı söyledi. Kay-
maz "da da Bergama'da olduğu gibi hal-
kın altın olayına büyük tepki göster-
diğini ve endişeli olduklannı kaydeden
Karabulut, Danıştay'ın Bergama'daki
altın madenine ilişkın verdiğı karann.
Türkıye'de siyanürlü altın ışletmecili-
ği olayına son verdiğini savundu. Ka-
rabulut. 750 dönümlük Hazıne arazi-
si üzerinde altın çıkarmaya hazırlanan
Tüprag'ın mevzi imar planını beledi-
ye meclısınin "çevre ve insan sağlığı-
na zarar vereceği'' gerekçesıyie onay-
lamadığını ve ruhsat vermediğini arum-
satarak, bunun üzenne şirketin bu ka-
rar aleyhıne açtığı davayı kazandığını
söyledi. Belediye olarak idare mah-
kemesınin bu karannı Danıştay'da tem-
yiz ettiklerini belirten Karabulut, "Ber-
gama altın madeni icin Damştav'ın ka-
rannı davandırdığı anayasanın 17. ve
56. maddeleri bizün için de geçerti" de-
di.
Çe\Te Mühendisleri Odası Başkanı
RıfatGöksu yazılı bir açıklama yapa-
rak danıştaym aldığı karan "Çokulus-
lu tekeller ve onlann işbirtikçikrinc
karşı''kazanılmış bir hukuk zaferi ola-
rak değerlendirdi.TBMM Çevre Ko-
misyonu ise. altın madeni sahalannda
incelemelerde bulunmak üzere Ber-
gama'ya geldı. Komısyon Başkanı
Bursa Milletvekili FeridunPehlivan'ın
başkanlığındaki komısyon üyelerini
maden sahasında görüntülemek iste-
yen basın mensuplan Eurogold fınna-
sı görevlilerince engellendiler. Anka-
ra Ünı\ ersiteleri Öğrenci Koordinas-
yonunun da Bergama'daki siyanürle
altın çıkanlmasma karşı direnen yurt-
taşlan desteklemek amacıyla yann
Bergama'ya gidecekleri bildirildi.
Eurogold şirketinin dünkii tanıtım çahşmalannda şirket yetkilileri. Sivanütiü Altına Karşı Platform'un protestoeylemiyle karşılaşö. (Fotoğraf HATİCE TUNCER)
Eurogold'un ianıtımında çevreciprotesto
İstanbul Haber Servisi - Bergama'da "siyanürte" altın
madeni ışletmek isteyen Eurogold şirketinin Istanbul'da-
ki tanıtım toplantısında çevreciler protesto eylemi yaptı.
"Defol,'' "Shanür damlaya damlaya çöl olur" yazılı pan-
kartlan açan çevreciler. •'Hiçbiryerdesiyanürk altın aran-
masını istemediklerini" belirttiler.
tstedıği ilgiyi yerel basmdan bulamayan Eurogold Ma-
dencilik Şirketi'nın. bir süredir Istanbul'da sürdürdüğü ye-
mekli basın tanıtım çalışmalannda şirket yetkilileri, dün
Siyanürlü Altına Karşı Platform'un protesto eylemiyle kar-
şılaştılar. Conrad Otel önündeki protesto eylemi. "Eko-
lojik E>1em". "Istanbul YeşiHeri ve "Sımrsız Çevne Yol-
culan"nın oluşturduğu platform üyelerince gerçekleşti-
rildı. Otel önünde pankart açarak şirketi protesto eden çev-
reciler, "DefoL,
1
" "Siyaııür damlaya damlaya çöl ohır" ya-
zılı pankartlar açtılar. Çevreciler. okuduklan bildiride.
"Hiçbir yerde siyanürle altın aranmasını istemiyoruz ve
haberverivwruz; Hav ran ve daha sonraBergama'da olan-
lar tüm ülkede dikkatle izleniyor. Eskişehir. Gümüşhane
ve diğer yerlerde e\1emler devam edecektir. Ne su, ne ha-
\a. ne toprak ne de bize emanet edilen gelecek, siyanürle
kirletilmemelidir.kirletileıneyecektir'' dediler. "Tutkula-
nnızın hayaü yok etmesine izin vermeyin. siyanürlü kok-
teyli reddedin" diyen lstanbul Yeşillen'nden Münevver
Abdik. Danıştay'ın Eurogold aleyhine verdiğı karan anım-
satarak şirketin Bergama'daki maden alanında kestiği 2
bin 500 ağacın hesabını \ererek gitmesi gerektiğini söy-
ledi. Abdik, "Türkrve'nin 580 yerinde altm arayan ve ül-
keyi siyanür cehennemine çevirmek isteyen tüm çokulus-
lu şirketleri aynı son bekliyor" dedi.
Eurogold yetkılilerine, çevrecilerin yanı sıra bir darbe
de önceki gün Danıştay'dan gelmişti. Danıştay'ın, Çev-
re Bakanlığı'nın şirkete verdığı izni iptal karan. şirket yet-
kilileri tarafından "beklenilmeyen birgeüşme" olarak ni-
telendirildi. Eurogold'un danışmanlanndan eski KKTC
Maliye Bakanı Tansel Fikri, Danıştay karannın yönetım
kurulunda değerlendirileceğinı ve karara itıraz edilece-
ğini söyledi. Fikri, şirketin bugüne dek Bergama'da 30 mil-
yon dolarlık yatınm yaptığını anımsattı.
Çevreyi korumakla yükümlü kurumlar tersine çalışıyor
Korumayı engelliyorlar
SÖYLEŞİ ATTİLAILHAN
reye ve insan sağhğına olan
zararlan kanıtlanmasına
karşın. ılgili devlet kurum-
lan, mahkemeye gönder-
dıkleri savunmalarda üç da-
vanın da reddini istedıler.
Eneni ve Tabii Kaynak-
lar Bakanlığı,
u
Davacılann
menfaatalakası olnıadıgın-
dan dava açma ehliyetieri-
•Anayasa'nın verdiği haklara ve
sorumluluklara dayanılarak dava açan
yurttaşlann karşısına sürekli olarak devlet
kurumlan çıkıyor.
İZMIR (Cumhuriyet
Bürosu)- Çevreyi korumak-
la yükümlü kurumlar, ko-
rumacılığın önünde daha
büyük engel oluşturuyor-
lar!
Çevre koruma adına yurt-
taş inisiyatifleriyle açılan
davalar. Türkıye'de "çevTe
hukuku, yargı bağunsızb-
ğu hukukun üstünlüğü" il-
kelerinin dunımuna ılişkin
çarpıcı ipuçlan venyorlar.
Anayasanın verdiği hakla-
ra ve sorumluluklara daya-
narak dava açan yurttaşla-
nn karşısına sürekli olarak,
yine anayasa ve yasalann
çevreyi, insan sağlığmı ve
kültürel değerleri korumak-
la vükümlü tuttuğu devlet
kurumlan çıkıyor.
Bunun en son ve en çar-
pıcı örneğini İzmır ÇevTe
Hareketi Avukatlan'nın
Muğla'daki Yatağan. Yeni-
köy ve Kemerköy termik
santrallannın kapatılması
için Aydın 1. İdare Mahke-
mesi'nde açtıkları dava
oluşturdu. Prof. Dr. Ayşen
Müezzinoğlu, Prof. Dr. Ü-
ker Kay adeniz ve Prof. Dr.
Doğan Kantarcı'dan oluşan
bilirkişi heyetinin Muğla'da
üç santralın çevresinde bir
yıl süreyle hav-a, su, toprak,
bitki ve diğer canlılar üze-
rindeki etkilerini içeren ay-
nntılı araştırmanın 150'şer
sayfalık raporlan. santral-
lann zararlannı açık olarak
gözler önüne serdi. Rapor-
larda, bilimsel verilere da-
yanılarak santrallann çe\- e-posta : tan (a vol. COID. tr
nin bulunmadığınu davacı-
laruı iddia etngi orandasant-
rallann ormana zarannm
olmadığiDi" ilerı sürerek
davanınreddiniistedı. Sağ-
hk Bakanlığı "Davanın 1da-
ri Yargılama Usulü Kanu-
nu'na ay kın olduğunu, çev-
renin korunması ve çevTe
kirliliğinin önlenmesinin
ÇevTe Bakanlığı'nın yetki-
sine girdiğini'* bildirerek
davanın reddini istedi. Çev-
re Bakanlığı, "Bakanhğı-
nın termik santrala tesis.
emisyon. işletme izinleri ve
işletme ruhsab verme yetki-
sinin bulunmadığmı" belir-
terek davanın reddini ıste-
dı. Muğla Valılıği. "Santral-
daki eksikliklerin giderü-
mesi için Sağuk Bakanh-
ğı'nca verilen sürenin dol-
masmdan sonra santral hak-
kında ne gibi işlem yapıla-
cağının bakanlık'tan sorul-
duğunu. santralın devre dı-
şı bıraküması yetkisinin va-
lilikte olmadığını, santralla
ilgili faaliyetierüı valilikyet-
kisini aşüğını" bildırerek
davanın reddini istedi.
TEAŞ Genel Müdürlü-
ğü, "Davacılann İzmir'de
oturmalan nedeniyle sant-
raün zararlı etkilerine ma-
ruz kalmadıkJan ve bu ne-
denle dava açmada menfa-
atlannın olmadığı" gerek-
çesini öne sürdü. TES-İŞ
Sendikası Genel Başkanlı-
ğı ise santralın kapatılma-
sı durumunda "işçilerin iş-
siz kalacağı" gerekçesiyle
davanın reddini istedi. Ege
Sanayi' Odası Başkanlığı
da. termik santrallar kapa-
tılırsa sanayi tesıslerinin
olumsuz etkileneceği ve
santrallann çevreye zarar
verdiği iddiasının gerçek
olmadığı gerekçesiyle da-
vanın reddini istedi.
Aydın 1. İdare Mahke-
mesı hakimlen. anayasaya,
yasalara ve ilgili yönetme-
liklere dayanarak ve bilir-
kişi raporlarındakı bilim-
sel kanıtlan gözönüne ala-
rak, devlet kurumlannın bü-
tün gerekçelerini çürüten
kararlannda, kamu kurum-
larının yasalardan "aynk
rutulanıayacaklannr bıl-
dirdı ler.
Siyanürle altından
devletın alacağı
pay 'sembolik9
•Devletın satışa çıkardığı kamu arazilerinin çok
küçük bir bölümünden elde edeceği gelirin,
altından sağlayacağı geliri katladığı belirtildi.
A>fKARA (ANKA)-Çev -
recileri Ankara'ya kadar ge-
tiren ve yöre halkının artık
süreklilik kazanan tepkisi-
ne yol açan siyanürle altın-
dan, devletin sağlayacağı ge-
lırin "komik" denılebilecek
düzeyde olduğu belırlendı.
Devletin satışa çıkardığı ka-
mu arazilerinin çok küçük
bir bölümünden bile elde
edeceği gelirin. yörede ya-
şamı "felç edeceği" söyle-
nen sıyanürle altından sağ-
layacağı gelin katladığı he-
saplandı.
Türkiye'de henüz işletme-
ye açılmış altın rezervı bu-
lunmuyor. Ancak 3212 sayı-
lı Maden Yasası'nın yürür-
lüğe girmesinden sonra al-
tın madenciliği için Türki-
ye'ye gelen yabancı firma-
lar tarafından altın arama fa-
aliyetleri sürüyor. Bu firma-
lardan Cominco Artvin Cer-
ratepe'de. Tüprag Eskişehir-
Kaymaz ve Balıkesir-Hav-
ran- Küçükdere'de, Berga-
ma halkını tepkisini alan Eu-
rogold da Bergama- Ovacık
ve Mastra'daki altın maden-
lenne ilişkin fizibilite çalış-
malannı tamamladı.
Önümüzdeki sekiz yıl
içınde söz konusu bölgeler-
den Cerratepe'de 10 ton,
Kaymaz'da 5.6 ton, Küçük-
dere'de 7.2 ton altın üretılme-
si planlanıyor. Eurogold'un
siyanürle altın çıkarmaya
başlayacağı Ovacık'ta aynı
dönem içinde üretılecek al-
tın mıktan 24 tonu, Mast-
ra'da ise 12 tonu buluyor.
Böylece, altın arama faaliyet-
lennın sürdüğübubölgeler-
den elde edilecek toplam al-
tın miktan 60 ton olarak he-
saplanıyor. Bu altının bu-
günkü değeri ise 750 mıl-
yon dOlar olarak tahmin etii-
liyor. Buna göre çıkanlacak
bir ton altının değeri 12.5
milyon dolara denk geliyor.
Ovacık'ta çıkanlacak al-
tının değeri 300 milyon do-
lan, Mastra'dakı altının de-
ğeri de 150 milyon dolan
buluyor. Öu rutar, bugünkü
kurlarla Ovacık'ta elde edi-
lecek altın için 40.8trilyona,
Mastra'daki için de 20.4 tril-
yona denk geliyor. Devletin
payının ise çok düşük dü-
zeyde olduğu ifade ediliyor.
'Çocuğu Bırakın!.. Ayıptır!..'
Kalın ve kaba lodos, sokak lambalarını sallıyor-
du; gölgelerimiz bir sağa kayıyordu, bir sola;
Izmir'in ışıkları, pır pır, uzaktan titreşiyorlardı; sa-
vaş yılları ama, henüz 'karartma' başlamamış. Li-
se kasketinin güneşliği altından, bir çift mavı göz,
ciddi ve meraklı, bana bakıyordu; yağmurluğunun
anlaşılmaz bir yerinden çıkardığı dergi tomannı,
uzattı.fısıltıyayakınbirsesledediki: "...bunlar, 'Ses'
dergileri! Oku, kimseye gösterme sakın!"
141/142'nin hışmına uğramış, lise öğrencisiy-
dim: Hapisten çıkalı bir kaç ay olmuş, okuldan 'tar-
dedilmişim'; herkes 'vebalıymışım' gibi benden
uzakduruyor. Karşıyaka'nıntekkitapçısında, 'Ye-
niSes' dergisinı bulup alıyorum ya, merakım baş-
ka: daha önce yayınlanan 'Ses'ı nereden bulaca-
ğım? Uzaktan benimle ilgilenen ıki öğretmen, me-
rakımı, o akşam giderecektir: ellerindeki bütün sa-
yıları göndermişlerdi.
'Ses' Abidin Dino'nun yönettiği, toplumcu bir
dergi, hayli büyük boy, handiyse 'tabloid'; deseni
bol, çoğu Abidin imzalı; şiirler, iri punto dizilmiş;
atılgan.gözüpekveheyecanlayüklü! Dergileri, ça-
tı katındaki küçük odanın, taban tahtaları altında
saklamıştım. geceleri, herkes uyuduktan sonra,
gizlice çıkarıp okuyorum. En çok da şiirleri: daha
önce, 1+1=Bir' adlı kitabı bulamadığım için, sa-
dece adını bildiğim şair Nail V.'yi, işte o loş ve yağ-
murlu gece okumalanndatanıdım: "Mavzer/omuz-
da I Kellemiz, bir bomba gibi I koltuğumuzda!"
Şimdi, yarım yüzyıl sonra, Nail V., bazı şiirlerini
hâlâ ezberimden okuyabileceğim üç şaırden biri-
dir; öteki ikisi, Nâzım Hikmet ve Hasan izzettin!
'O kanlı çorapları...'
1950 kışına kuşkulu ümitlerle, ağır 'sukut-u ha-
yaller'\e giriliyor: Vakit Yurdu'nda, 'Gerçek' ga-
zetesini çıkanyoruz; bazı nöbet geceleri, demli çay,
nemli kâğıt ve matbaa mürekkebi kokulan arasın-
da, Nail V.'den bana, 'San' Mustafa bahsediyor:
"-... KUTV'da okudu, Taisa diye bir kansı vardı, Rus
orada kaldı! Çok çile çekmiştir; bilhassa, Müdüri-
yet'te; birziyaret dönüşü Hâlet'/n elinde, onun kan-
lı çoraplannı görmüştüm!..."
Yıllar sonra, o 'çorapların' çıktığı 'ayaklann' acı
hikâyesini, 'Örümceğın Ölümü'nde okuyorum:
"...sanki bacaklannı, düşünmeden, bilme-
den, farkında olmadan kendine doğru eskiden
ekli durdukları gövdeye, kendi gövdesine çek-
tiği zaman, adeta ayaklannı orada unutmuş, ade-
ta bu ayaklar, yine yeıii yerlerinde, eskiden ol-
duklan, eskiden durduklan aynı uzaklıkta ka-
lakalmışlardı gibi geldi ona. Bacaklannın ucun-
da ayaklannın varlığını... bu ayaklann her za-
manki ağıriığını duyamaz olmuştu, adeta. Âni,
anlatılmaz bir kâbus, eğer bacaklannı yine yer-
li yerterine, ayaklarıyla eski durduklan aynı ye-
re hemen uzatıp, orada tek başlanna kalaka-
lan ayaklara hemen ulaştıramazsa, eğer azıcık
daha beklerse... iş işten geçecek, bacaklar
ayaklara hiç, hiçbir daha kavuşamayacakmış...
ve o hep, her zaman, oldum olasıya ayaksız ka-
lacakmış gibi acayip bir kâbus içine düştü..."
(Nail V. / Daha Çok Onlar Yaşamalıydı, s. 119 / Sca-
la Şiir Dizisi.
O 'Kâotvs'un nasıl bir 'Kâbus' olduğunu, ancak
Sansaryan Hanı'nın numarah hücrelerinde 'misa-
fir olarak bulunmuş' işçiler ve aydınlar bilir.
Atatürk taptığımız insandı...'
Ya kader ortaklığına ne demeli? Meğer Nail
V.'nin başı da, aynen benim gibi. 'Siyasi Po-
lis'\e daha lisede okurken derde girmiş. şu işe
bak!.. Lise'nin son sınıfında çıkardığı 'Halka Doğ-
ru' dergisindeki 'Alev Yağmuru' adlı şiiri, Konya
Emniyet Müdürlüğü'ne ihbar edilir:
"...ihbar üzerine, Konya Emniyeti tarafından
gözaltına alının tam da bakalorya (Olgunluk) sı-
navlanna hazırlanmaktadır. Sorgulamalardan
sonra, onun yanında, yetkililerle Ankara arasın-
da birtelefon konuşması geçer; telefonun öte-
ki ucundan verilen tâlimatı, çok net olmasa da,
duymuştur: '...bırakın çocuğu! Ayıptır!..' Ata-
türk'tür bu tâlimatı veren" (Aynı eser, s. 17).
Nail V. diyor ki: "...ben bu şiirde Atatürk'ü de-
ğil, Muğla'daki ağaları benzetmişim derebey-
lerine! Atatürk biz gençler için müthiş bir de-
hâ, taptığımız bir insandı. Ona hakaret etmeyi
düşünmem bile mümkün değildi. Işgüzânn bi-
ri şiiri ters yorumlamış ve nezâret'e attırmıştı
beni, sınavlara polis refakatinde gidip geldim..."
(Aynı eser, s. 18)
Hep söylemez miyim? 'Eski Tüfekleri', Gâzi aley-
hine konuşturamazsınız: onlar, hem yurt hem mil-
let bilinciyle mücehhezdirler, yâni tarih bilinciyle!
http:// www. prizma.net. tr/ A ILHAN
http://www./-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm