Katalog

SAYFA CUMHURİYET 19 NİSAN 1997 CUMARTESİ 10 OYS DENEME SORULARI TÜRKCE 1. "Duyurmafc" aözcügO a»ağıdaki cttm- ktertn hangısinde (arfcH bir anlamda kuUanılrmştır? Aı Sesın duyjrmak ıçm ba§trıyordu B) Bu haben ona duyurmak semn gore- vin C) Çocuidara sevgıyı duyurmak KÇİO SM okuyun D) Otayı cuyunranın ıyı btr anını yakala- malıyız- E) Çaktıklenm kımseye djyurmak ısle- •nez 2. Afaftıdakı cumleJann hangisinda. "Ona butun kap'lar kapandı artık" cttmlevJn- deM "kapıSar- •özcttgrj itc aynı kulla- nımda bir aâzcük vardır? A) Güneş rasıi aoğa r bıitr rrosın? 9) Gemı limandan açıkta demı^emıst C) Yern bv yol bulunmafc zorundaydı O) EKndan gelse o ış de henen yapardı E) Ikı tabak yıymce doydujuru h'ssetb 3. Asa&tdafcj eUmleferta hangtsind* arb çiziH aözcük gerçefcjilk) anlamda kulle- nılmıştır? A) Onu şe aimaya karar verdrit 8) Ikı gütı sortra evt arayip haber verdı C) Saabnde gelmeyınce ona çok kizdtm D) Havanm ısırmasıyta btrijkte etonlef canlandı E) Benımu dumuv taat Kaç 7 dedı 4 . "Kannca karartnca bız de katkıda buiun- maya ça^tyofuz." cAmtMiıtdaM "Varırv ca karannca" »özUnUn cttmlay* katbğı anlamın benzeri hangi cUmlede vardır? A) ^ınaer ge'eni argırta lıcymasın B) Gücunun yefoâi kadar hgmet ettı C) Ûıhnıji dOndujunçe açıktamaya çaiış rj D) Her ış ehndert geitr bunu yapamaz E) Bunu oûze alman gefatavot dedı 5. Asa$tdakı cumlelvrin nangıslnd* bır deyim açıklayıcısıyta btrUkte vvrilmlf- lir? A} Gazmek tçm dı^arı çıkm fük, ama sı&- ten gta gözu görmuyordu B) Ifmızı hıç ctctdıy* almıyorsunuz bu sı SÖ çocuk oyuncağı sandını; galıû* C) Ejef stz de yardım edersentz çorbada fazsn de tu;u*iuz otur • 0) Henuz otada fot yod yumurta yok sen bır suru nayaJ kurmaya bas4adın E) Sana yaptıUarmı oğrenmce delrye de- nûp çok sıroriendım 6. "Ham" sözcllAfl aaaOıdaki hangtstnd* farklı Mr anlamda I rniftar? A) Han dwıl«r ı^'enrr»** fçtn fabnkaya gondenldı B) Vûcudu o kadar hamdı k zor haıeket edryordu C) Nam meyveian daltndan kopanp y«- mlşJer 0} Ham petrolû tytefecak yenı rafineniefe ıhtryaçvar E) Hıç bu ham arıklare bu kadar pva v*- ntır mı'' Adam üzuiiâsûnden günden aurn »n- yıp gıdıyordy SajJUğm ıçm ounas rı spor yapman 7. 9. II! Otar brten h«r feyi gunu ouny^a txt- dırmelsın IV l>fe^ gün geçtıkcc ıyye gıdıycdu V Bakarsm gunun binndm tum ısteklenn olur Tukandaki cUmMerln hangl tUsind«kl aftı çizıFl »6zcUkJ«r yafcrn anlamda kut- tanılmıştır? A) I vell 3)1 ve [V C) II ve III D) ft ^e tV E) III v« V Asağtdahı cflmtoferin hanglsinde bir "öoyargı" söz konuaudur7 A) Bana göre, TOrkçertn sad«tefmesi ıçm dılımedekı yabarva sAzcûkl«f atıi- mslı B) Bu rçın bûyte yûfOmeyeceğtni daha o gûn anlamiftım C) Yazar 'omarfarmda topktmsal »orurv lara d«ğınm«W« çok ıyı yaprrif D) Bu kıtabın fszla tatmayacaflim sûyte- yebılinm £) Şıırtennde hayaJ dunyasmın n« kaaar zengın olduŞunu anlıyonoz Afağıdakl cUml»(enn Mngisinda Ista* *az konu*u dcûttdir? A} Dedıfclefimm rtepsmt kusunuz yapa- caksın B) Kitap. okjyup Azvünı çikaracaksm C) Emırim bı, soğukta çok Ofuy«c«ksın O) Benı yanna kadar arsmasırn söyleye- c«ksm E) Kendl karanannt art k kendın v 10. Bı sın romanın kaiıci olmatı. tâm ınsanlığı ı^tandtren kofiutara yönvlık oknasma bağiıd'f Afağıdaklterden hanglsi bu cilmtaftfn anlamma an yakmdtr? A) Roman utusal kOttürte E>eslenm«dikçe avransaHıaj* ırfasavnaz 8} Evrenset konutsn ete aimayan rortarv- l*rın UasİMI^nder »Oz edılsmez C) hsanlıgtn orta* sonjnlannı dde getır- mek garçek bir yazann tomel görevı 0) EvrensH bir roman ulusal sonjntan ele aimadıkça kalıcı otamaz E) Sadece toplumsal Konularda yazan bir yazat evrens«l nıtelık kazsnsrnaz konusunu btçimte ıl- n ÖnOoe g«ç- 1 1 . 1 Yazar. romanıi gmç hate pettr 2 Bu romanda konu 3 Romant okunur kılai konunun »ürtA- leyıa olmasıdır 4 Yazar sıradan bır olayı abartarak ıtgı- yi çekrnek ısterntş 5 Roman Bır sotırkta okunuyof çünku Tterak ö$esı*v ıyı huilanıyor yazar Bu cUmlelerden hangllerl anlamca daha yakındır? A) 1 de 2 B) 1 4e 3 C) 2 ıte 4 DJ3 ıle 5 E) 4 ıle 5 1 2 . *(1) Bazı kusurtanna karşın Ask-ı M«mnu en başanli romanlardan b<ndır (2) çerik yonunden zengın btr yaprt. (3) BıçtmsH yondan de kusursuz ıtk reatıst yaprttır (4) Yazar yasak bır askı nesnel olarak »delıyor (5) BetımJemei«r dısında yahn bır dıl kullarıyof * Bu paragratm hangi cttmMarinde bır karsılaaiınna *oz konuau daflüdir? AJ - ıle 2 8 ) 3 ıle 3 C) 2 ıle 4 D)3 rie4 E)4 >l« 5 1 3 . (1) Müseyın Ranmı de Ahmet MıtfiM gıbi sanatm yarartı otması g«rektı$ıne nanıı (2) 'Sanat tçtn sanaf ılkesın* bağl- Hairt Ztya n<n lam karsısında yer slır (3) Ahrret MıttiaOa da aynı dunya gorusunü payiaş- naz ama (4) O hatktn hosuna gtdecek ş«yten değıl sadece gorduUennı snlat- makla yetmır (5) Bu da onu çok okunan bv yazar yapmısbr Bu paragrafın hangl cUmlesınde ortak ifcullık üz«rind« durulmuştur? A) 1 B)2 C>3 DJ4 E)5 1 4 . Aşağıdaki cUmlettnn hangftınde "se- bep" anlafnı yoktuf? A) Hasta olduğundan okjîa gıtmedı B) Onu dınlemeyınce bara kustu C) Ptaniı çaiışırsa ba^arılı olur D) Çatışmafnış zayıf ainış doğai oiarak. E) Ben. dınteseydın bu dufurr^ara dû>- 1 5 . Asağıdakl cümMvtn hangl*lnde "ya- kırtrra" aniatnı vardır? A) Hanı benı arayscaktır akşarr? B} Kerdım ne santyorsun sen'' C) K*m« halden antaTiaz kj 0) Çalışsa da başaramai kı E) Görsûn bakalım çahçma neymış 1 1 6 . AsağKJahı cUmlcterin hangrıı anlacnca farkftdır? A) Arada srrada mem ekete geim«yor de- ğ, B) Dardım sûytemey«n derman bularraz C) Evtennde o gün ıçtn yok yoktu D) Stmfta kaimantn zortuğunu b'imıyor olarrazsın E) Çocuk okula da grtmfyor de§ı 1 7 . Aaatydakilaraafi hangisJ, cürateyi «*y- teyenkı duygulanm da tçermefctedtr? A) Güne^ mor dağtann ardrrtdan batyor- du B) O gan, sabahtan ak^ama defc dolsş- ttk C) Yaflmur ysgıyof durmadan ıçım kara- nyor D} Harkastn yardımına koşan brrydi E> Yırmı yaşiannd» bm y«rde krvrarıyor*. 1 8 . Aşagtdakı cOmMenn hanffiHnde pe- klftlrm* •ıfafa kullarıtm>fnn<ır? A} Bartarda burası ytmyeşıl bır ovadır B) Içımtzde rnasmavi br denj 0zlem< var C) Pespembe b<r hay* dünyasında ya^a- maya d*vam edıyor D) Yota çtkmadar ev»rt »ımstkı gtymdı E) Kendını tar sûte Mmbey« bw gebrvt^- ğır ıçtnde dû>İ€dı 1 9 . "Gökter pak çabufc buiutlanıyor ruzgar termlıyordu " c0mMind*M "pek~ »öz- cUğünUn yaptığ^ güravın aynısını "haytr" sAzcUgU afagtdakt cUmMerln hangiaind* yapmaktadır? A) Safonda haytı oavetlt vardı B) Aradan t>r haytı zafnan g«çb C) Anfcara o yiftarda hayiı gefcştı D) O gûn haytı »mıriı tonusuyordu E) Haylı aramama rağmen onu bulmma- 2 0 . AyaftıdakJ cttmW«t»« hanoistnd* ~y» tedık özet b t ^ k fitir vardır7 A) Çocuk biroen dûfüvardt 8) Az kalsm dövuyordüm onu' C) Ben de arayarnam senı 0) Bu sabah uyuyafcatmifim E) Btze de aılesj haber verdı 2 1 . Afa^ıdalti U t ^ İ k sAzcuktardon hanglal otuftım yolu yonttndan "Susamuru t»- ms ımMklarda yafar " cÜmUtndrtUy* fluteştfr? A) Kızıtırmak kuru-nak üzweyd> B) Pazartesı bu u^abıltr mtyız^ C) Gecskondutar yttutrnayacakmn D) HarımMt mıs gıb' kokuyor E) Bugttn daha ıyı durumdayız 22. A«a^daU cttmtatatta han«t«4nd« brtfli- aiz zamlr vardır? A) S*nden r>e ıctadı o adam? B) Kımı ınsantar farkıdan hoştavnaz C) H V M M hab«r v«nn D) BOyt« b» otaya tafiık otmamıjtım E) Bazı krtapiar çağtari ajamaz Aşağıdakl cttmhatorin hanglslnd* bit« f ik b*r aâzcuk vardır? A) Içımd* bır korku var B) Yolun üstünde kalakakJı C) Senı Jzmek <sîen yoruırt D) Neder ağlamj; ögrer E) Sonsura de* b*K)«n->efn ortu< 24. Afagıdaki cumletorin hangtaindc kip kaymasına uOramtf bir flil vardır? A) Ben de onu anyorum B) Bfe dun parfcta kar>Haş-tık C) Bffaz sonra eve gıdecegız 0) Bc g»dene kadaf o da gelır E) KBintz çok bûyumu^ 25. Asağıdakı cdmMsrin haagtetndc soru anlamı farktı bir soru ««zcUguvl* »ağ- lanmıstır? A) r*wde oördün onu sen? B) Nedan ararnamif senı^ C) Masıl yapmak g««*ur bu f$ı? D) hie kad«r kaktın orada sen? E) Ntçtn aturrmjyorsunuz? 26. "-«a -*" akl almıs »öıcüV, a»aA*dakı cOmtetorin hangKlnd* digeficftnden farklı bir aorumın yanıtı otmustur? A} Son g«tı>m«len rwpımc ^aygıyta ızh- yorduk B) Sabahtarı gazetastn keyıfle okurdu C) SOytenenları sonuna kadar tabnia 23. 0) AjUrier çocukJarma sevgryte yakla^- mah E) Tapkıtn otarak yıdırdtr c«h«t«tle &a- v^tık 2 7 . -Oöndaren^yız" aytomi ıçm ***g»daki A) Yapı baAımındar bilafdctır B) GerMf zamanm alumsuzudur C) Bıle^ıkzamanitdır D) 1 çoğul fahsa gûre çekımlenrr $ttr E) Yetertık eytemınm olumsuz şettlıd t 28. AşagHUkJ cÜmMvrtn hangistndaki attı çlzflt aOccUk tarUı Mr ögaMflr? AJ Kofteu»ur*dan o*«n*»rı kımseye anlate- madı B) Bu v z McaktTdft h r k — bunaimıstı C! Şg^ncten etektan zıl çalrytydu D) Sikınbdan yOzundfl SMkatf bettrrver- dı E) Yalmzlıklari her zaman korkmuftur 29. Aş*g*d«kl cUmlatorkı haMgMncto *d- Imştmş »rfmt, r ü m ^ Qörwvin0m kullaml- miftır? A) Yaralı «t^•^^a umıtstz gâzterta b»k- yordu B) Ihtiyar «dam yijrOmekto gûçJUk ç«k> yordu. C) EsMlerden ögrondrk rwr veyı 0) Gençian her aianda d«s1«ki«m«mtz gerekjyor E) Bugün yazdan kalma Ur gündO adeta 30. Hapcinfn gözlonnde gecenıri hüznû var Hepst k[zkardeşbr ya da yâr Sonra daigm aksam o hasta demz h«psı b«rtz«r o yerde bırbtnne Bu dizatante »ş*ötdafci*»ro«n hanglsi vofctur? A) Ek eytem 31 B) Bır tan» çekımlenmış fii C) Dı-riim jarh D) Turemış sozcuk E) Bırden çok ç*kım ekı »Imtf sâzcûk A«agıd«kil«nton hanglsind* cevap cürnlnl ozn« de yOMem d« deMldir? A) - Onu daha ö f » kjm gûrdü'' B) - AJdıkJanmızıfreg^ndtnmı'> • Beğenmadım C) - O'atarda hava guzet rrı 1 ? -Guzel •) - Doğum gûnOnde sana na atayım'' - Mûzık seb E) - Senı bugün kım aradı? -O 32. Afağtdaki cUmMtmn hangiainde difter- terirtdetı farklı b»r bye vurgulanmıstır? A) Bunun hesabınt tam-erden soraca- B; Hk; Mtmayan yrtaAıidardan usandım C; Okumad4ı Ibtaptan «rfcadasına verd D) Gecenm bu saatınde nereden geiıyor- sun^ E) Ne gıyeceğme akşamdan ka^sr ver 33. Afagıdafcj ctİmMenn hanffisind* srfat tamlaması, yükfanı göravindedlr? A) Evien csdderın arka tarafındaydı 8) Artık gerçekl«rı gormernr zamanıydı C) Çocuğun gözten çok gûzeidt D) Insar sevgrsını konu alan btr ro^nandı E) Stk rasttantr o*du böyte sorunla r a 34. As*ÖKjatl cümteterde alb çızili sfizcuk- tarden hangisl Ötekikrdefi farklı öfte- dir? A) Aksamia f ı çok erken yatr^an gefekı- yor B) Geceierı senı dû%ûnmeklen uyku gır- mryor gûztöne C) ikındıfeen çay içmeyı ruç ıhmai etmezdı O) Sabahları kafrvaltı mutlaka yapardı E) Ûo.teen bp ttjstta geçtstnrdık 35. AaağHİaki ctlmMertn hangisind* tam- lananı zamtr olan bir «ıfat tamlamau, OziM görevtyte kullanılmıstır? A) Bûtfjn bunlar herkesı çok saş'rtmıstı B) lç*^nden çoğj kuflant mts esyaiardan C) Bunlanr bazılannı daha ânce de gör- muçtük, D) Kıtaotardan bırçoğu raflara geJrştguze* »erieşt'- mıştı E) 0 şeyienn hepsını hem«ı bana uzat- mıçtı 3 6 . Ayağıdafci cumtaterin hangtsinde bir ad tamlamacı zaman belirteci oöf*vty*« kullantlmiftır? A) Gecmın kannltğı herkMi OrkûtmOştL B) ÇocukJuk gunienne ddneb*nek fimdı çok zor C) Gece yarısı onu hastaneye zor yerjf. brdık D) Yartn boım takımn zortu bır maçı var E) Okul yiltarım hep bu fehırde geçmtçC Aşadıdakı cümMenn hansısfnde bir (»tm «ıfst flll'n (ortaan) tü- m«*ryle o*u»muftur? A} Grtn«*den vazgeçtJk. 37. 38. C) Gidtnceye kadar a#adı D) Sdyfenenler* hıç ak}ırm»dı E) Yapıtan hsr rşe kusur buiur n* vıntış ayrılmiftır? A) Dun / b^raya / tum / gatdı? B) Senı gördO^ûrû / bana / Nç / sâyle- medı C) Bıraz sonra / onlara / gıdecoklermış D) Evin tek haktmı / Dûyjk baoeyd E) Sanatçı / bu ortamda ıyı bır yapıt / ya- 39. 40. cumte4ertn hangr*i, min türü bakımından dtyertennd«n farkltdır? A) Suçunu ûftnek fçwı yaian s^ytadı B) Dostumur sâzlen b«nı kırmaya yetö C) Ben msanlann dost olmasından yana- yım D) Açiıktan karrnmtz nl çalıyor. dcdı E) Sifen sesierrî duyunca &dü pattodı 1ş ohj? hareket; kısaca t»r eylem b.1- dren sdzcı.kjere fıt denrr' A»»gKİakı fiılterdvn hangisı o*uş bfldlr mektedif? A) Kaptyı açmaya gıdarken hemen anr>e- me koştum 8} Geçenlerde esto bır mektubuma cevap yazmıştt C) Ondan sonnı btşka başka konutsrda şy D) Ağaçıarın yapraklan yavaş yavB? sa- ranyor E) Yokiama kağıdını aldt. bır bır ofcuma- va ba>tadı 4 1 . "Çagdaş sanatçı çağmı gerçekten yaş*- yabKen sanatçtdır Her çağır da ça^da^ sartatçısı olur bu antamda 17 yy*ın çaj- daş sarvatçUar ktesık sanatçılardı 19 yy ınkrlef ûnce r omantık)er, daha sortra r«a- Itstler ve nat'j'SİtsUerdı Onlardı çağm ger çek gıdışını görebıten yaşadıktan çağtn sosyo-ekononık yapısmı kûttüre) değer- ienm poiıtk ve fetsef anlayıştannı ka\^a- yıp ö2umseyetMİen 3u nedenl* çafldaş sanatçı kavramın bu özden soyutiayıp sadece yjzyılın ad na bağlamak bır kav- rarr kargaşası yaratmak demektır' Bu pwagrafın yazıht amaca, MtaTOto hangfeldfr7 A) Çağdaş sanatçı kavramına açıtdık gav brrnek B) Kiauk sanatçtnın üzM'Şı hakkında bfr gı vvrmek C) Edebfyatta »osyo-*konomjk yapı an- sırvdskı ıtışkıye dıkkat çeknek D) Çagdaş sanatm 17 yyda olu>tuğunu E) Kjvram karga^astnı g^oermenın yörv temffi' ortaya hoymak 42. *tta«ı de bakıyor ancak btn gorebthyor Ikısı de konu?uyw ancak btrı aniata- bılıyor Ikısı de tytryor bın duyabılıyor Iste sanstçıyı sıradar ırsandai ayıran nıteiık, Kımjton hayatım roman'a ırvjt'- gryor sartatı Oyıa Mrratçıyi san>atçi ya- piın romanım hayattır' Bu paragjnrfla saııalçfyı sferadan inaan- lardan ayıran feeMifcferden hangisi tiz»- rtr»de durulmuvor? A) Gerçefcien basrte ındırg«m«m«sı B) Aniatatmme yebsı c; Hayartta bütunlesebıimesı D) Duyulannı kjllanmayı brtme*ı E) Ofay 2engınlıği yaratması 43. "Etf 1 yaçim-n deneyımtenyte seytOyorurn rrtsanoğlunun ı(k yaratısı, en son yaratı- sından her zaman büyü< ve d«gerf»<3:f !ik snr v« resmi yafatmiştır tnsanoğlu Bu ıkm tum sanattan besleyen kaynak ot- muştur Guzel olan her çeye jıır gıbt* TaWo(rBSim) jıb* defimesj bunu kanrüa- maya yetmez mı" Bu paragrıfın gend amacı, «fağıdakJ- tanton hangnâdir? A) &a savı doğrulannaya çatı$mak 3) BJT görOşü otduğu gıbı dışlsmak C) Okura ızlenımter aktarmak 3} Okuru daneyımlerdfrn yarartandımak E) Bt şeyin ne olduğunu antatmak 44. "BıİHn adamıra sanatçıdan ve pobtıkacı- dan aytra/ı en önemiı öz&lık aiayiı değıl mekteptı oluçudur Bu tefim Osmanlı as- keriık hfyerarşısmder almm şlır KHTH SU- bayiar askei" ocağında yettşmt^r Kımt- teft yenı açılan sübay okultanrtdan Brno- cıler deoeyimterpn »çi^.de pişm'Ş, dogad bır aviklarradan genye kalmıştır Bunlar atak satnr+ı ve gûzükaradr Ancak ırfuk- tarı dardır Geteceğı gflremezJer öznefdır Askertlkl«n sanatsaldK o kadar Btzdekı »anatçı ve polıtıkaolar da oyte * Parçada, y a v t m n vurgulamak istodi- O l, a«ağıdakil*f(ten hangisldir? A) Bılım adamlaftrın herkese yoi göster- mettnf ûr»mı B) Poiıtıkacıtarla saratçtSann ctddı bır eö*ımcter geçmesı gereğı C) Toplumu yûntefidırentenn genrş b*r ba- kış açısına sahıp olmalan D) Deneyimlenn üstûn kısı olmaya yetertı olamayacağı E) Egıümtn her ınsan tç*r\ çok önemi b*r ugYa? oidugu 45. *Her bûyûk ıtılımın buyûk yarvlışJan olur Ablımın bûyukJûğünü yanlı^tann buyuldû- Jûnden aniayabılır^ınız. Toptumu pesm- den surutueyebılmek ıçın bûyuk t>- cosku yaratabılmell 0 atıl'm Bûyûk coskulann abartiBtz otmaıst oianafcsız değü mıl OnemK olan o yanlışiar de^rt. ooJar atıl- diktan sonra tootumun ne kadar yoi al- diğtdır' Parçaya gö", Mr ablımın buyUMüğü- nün ötçutU, aMötdakltofden hangisi- dlr? A) Yanlifiannın bOyuk o*ma« B) Topıumu peşmden sünjklemesı C) Coskutarın abartılı venvnesi D) Toptuma ne OlçOde yo4 alüırdıgı E) Zortuktar avna co$kusu yaratması 46. -Edebıyst yapmak* Orvan saınnm as I amacıdır Içanğın şor dışı sayıldtğı dö- nemterde 'suslu aniatm' bır yapıtın beğe- nılm«sınde tek otçOttü Sonra Tanzımal azantarı getdt Şıınn sadeca ıçenfc okluğu gıbı yanlif bır kanıya saptamp kaJdda/ Sonra Servet-^ Fûnuncular gebp btçırrı one çtkarmaya çalıştriar Mıllı Edebıyatçı- lar, ştın artlaşılır yapmak amacıyta ryıce ucuztattılar llkefhk o)çusünde ftırier yaz- dılar Bu geltşmeJef 1 Yeni'ye değarı ıur- dü Bız. fnnn nasıi otması gerekbğmı orv • lardan Og^endık' Bu parçadan, aşağıdakı sorulardan rutngislnın yanrbnı bulmak oianataız- djr? A) Dıvan şnr antay Şinın tarne< Ozeiligı nedır? B) Tannmat ve Mıllı edebfyatçıların •ksıkliklen rteterdR-'' C) ServetH Fûnuncular gerçek şnre r>e öt- çûde yaklaff kaf D) t Yen şaKiennsn Türk şonnd* yer ne- dr" E) Tunx fitrmda bmunne bajlı bır g«iıs- me (zJenmtş mıdîr? 47. *B*rey her zaman daha heyecan 1 ve deha ataktır toplunıdan Gençlere gâre yaşlUar nastl daha Tiarrttksaıs» öyle Bırey ya- ratmak ıç»n yertefik *um kufaııara karş çıkar Suknaya benırrt&etmeye çatıçır Toplum dıkkatlı davranr her yerıye He- mert benımsen>az Bekler araştınr eieş bnr ve ya reddeder ya da semmser bıreym yenısını Eger dı^tan mûda^ate edıtmez, yan tahnk edılmezse hemen her zaman benırrser yenınm ryt ve doğru ohKtını" Bu îd O F t o A) Yaratıcıfıkta son karar topJuma arftM B) Top um dağıi, breydır yaratıcı olan C) Yaratmak ıçm eskjyi tûmüyte dıfbvrtak gerekır 0) Drç «tkenlef toplumun yargısın etkn&- yemez E) Brrey geoçtere toplum yaşJılara ber zer 'Ispanya'da ıç savas oidugu gunlerde Mıgue* de Unamunoya "Sc hangı yanda- smızT dtye tormuşlar 'Hangısj yenıiırse ondanım d«mtş Bu öykucük, asagtdafcl «avlardan han- gtslnl dogrutamaya yönetik Mr arn«k l k t l l l l ? 48. A) Savaşlar outun duşu"ice srstemını att- Osteder B) Insaniık. zor durumda otaniardan ya- na otfraktıc C) Kımı ınsantann dnsezılef) çok aûçJu- dûr D) Iç savaşiarda yenıtenter her zaman hakh olur E) Savaşta taraf tutmak dogru txr tavir degıldv 49. 'Estetlk eleştıri kuramctlama gore bır yapıtin değertt olmasınm tek ûlçutu esie- ok degerter ta^cnasıdır Bır şıtr 'oman. öykü guzel oktu mu başyapıl olmaya hak kazandı demekiır Çünku sanatm varifk nedenı güzetlıklerı yamıtmaktır Nedır ama guzetlıgın Ölçttu? Me gıb< nie- lıklere sahıp olması gerekır guzCltgın Kararı kım verecek Bırey mı toplurn mu' Istar bffey ıster toplum vermış otsun de- gismeyecek mP Pekj »dec* güzet oian bır T*Y sanatsal sayıaMa* •*"• Guzel txr denız. bır çıçak. bır tatfabefc?.' Bu parçaya göOB. "esteük eteşün ku- ramrmn sakıncast, nereden kaynak- lanmaktadır? A) Sanat anlayışından jzak olrnası B) Tûm turterı kapsayıc olm»ması C} Sanatm vartık nedenıne ters düşrr«*ı 0) Gûzeilfflm gorece+ı olması E) T oplum sonjnlarırı dışiarnası 50. *Yazar bplennı yasandalom uygun W%>- Ikierryle vanyor Btr ana kJ*Nık ûzernde bır yıflın yan kısflık- Bunlar ktsH«n ete kemtg> bOrOndüruyor Okur bır ık_ Azelı- gfyle -Midryi* özdeşleştırryor kahramanı "Ben de olsarr böyte yapardınV öryor ' Paragrafta aözu •dlten yazann yarattıgı tlptorM 'ete kemtg* bürünme*rr»de be- »rtaytct o*»n, »şabıdakitenieft hangisi- dir? A) Okurun kendını bu kıçjiefde butması B) Ana k/*)lığm gerçekp çızılmesı C) Okuria yazarın butunkeşebrimea D) Yasama uygun m*Jlık)ef pzılfnesj E) Yan kıylıkJenn var oiması 5 1 . "Hasan 'zzetbn Omamo'rtun 'Savaş ve Açlar'tm okurtusn 'Ste-nback'ır Gazap Uzumlvn'nı arıxnsad(m Hasan Izzettm'ın yapıtı benzerırKJen daha bûyûk acıtara ve macera ögesıne sahtp Ancak yıne de edefcîyat açısmdar b'f ekstgt var Sanat' Bu parçadan aşağtdafci yargılardan hangi«ine ulaşmak daha zontur? A) Farklı ıktmtorde benzer sanat yaD'Öarı yaratılabıfi' B) Macera oğes,, bır yaprtı sanatsal yap- maya yetm«z. C) Sav«* v* Açlar Gazap Ûzûmler'nın sıl* btr kopyssıdır D) Içmde sansf öğesı butunmayar h>ç- bır şey edebıyat öegltdlr E) Aynı ıçen$e sahıp yaprttar, aynı tad< verrr>eveb'lır 52. 'Asimda nefis bır aşk hıkâyesıdtr 'bış n Rüyasi Tarık Buğra'rtın arayan ve dıişu- neo ûslubuyia güçJeneo psıkolojık ayrm- biara ınen, ama bır noktada çalışmaklan yoruian bıkan kesttrmedon gıden b« ya~ zariık sıkjntısının acalesıyte«sonuna ça- buk oiasan «ksfk bw çalı^ma Zevtde okı,- nan yapıtlardan bw\ * AtağKtakılerden hangl*i, parçada sözU edilen yaprtın ya da yazannın otuvnlu yaıriartndan Mrt dedlldir? A) Guzel br aşk hıkflyesı olması B) Yazann kendıne ozgü üshıbu C) Sonuca çabufc ulaşılması D) Psıkolojik ayrıntılara tnıtmesı E) Zevtde okunuyor osmasi 53. *^aık Baysarın "Rezıl Dünyası gençj k yılarımda okjdugum en etkrieytcı yaprt- tardan bın Çarpıci ve dü^undurucü Ya- prtın anadosoncesı I nsan ne yaparsa yapsın yme de ryıdır SaysaFm üpien ga- zste röportajlanndakı kadar oerçek Bır foto^raf makınesınden çıkmış gıbı yalır- kat B<r sanat yaprtında olması gereken yoğunkik ve dennlıkter yoksjn • Bu pavagrafın hangi cümleslnln basına "ancak'' battaonın g«tirilm««i daha ohır? 54. A) 2 B) 3 C) 4 0) 5 E) 6 *Butün denemeierınde aydınlıktan yana- dır Aydınlanan ınsan gerçefclen daha ry> görûr karanhk ınlefde ve tzbeferde yaşa- may huy edıneoter ıse o karanimtarda bo- ğulup grder Onlv donmuş ge^enekierın tutük tstemler ve acıklı yetnm«*enn b,- lınçsc, sılık çecç«vwsı ıçınde bırakıtmtj- lardir Insan, trtsanlığını Mlmelı. aydıniık bır dûsunce ortamı *çıne g'np gerçek)e<ı görebrlmehdır Karadayrnm deneme4ern- dekı O2 budur' Paragrafta söztl «tfflen yazann, dene- melerınd» en çok üzerinde durdugu ÖZ«*llk aşağ»dakllerd«fi hangisıdlr? A) G«rçektenn ortaya çıkar'lması B) Insanın ınsai ğa yakıjır şekılde dav- 55. 56. C) Ber zaman geleriefctenn etKiSind* tta- Imması D) Insaniann btlınçsız btr tutumda o4ması E) D^şunce ortamında gerçeklefin görul- mesı 'Yahya Kemarın temsı! ethğl buyOklOğû taırtışmak gerekmez. bunun somut b»r va- rarı da yok_ Ama bu buyükfOktekt gerçek- len aramamız garsktığmı dûsOnûyorum Yahya Kemal ServetH Fûnunun dts durv- yayı ve pstkotofk dOnyaiTnzı anla$ıtabıte~ cek duruma getırdığı dikmtzt A/uz'jn ko- suktoma teknığı ıçınde ba»anyta uygu- tamif, somut dünyayt şHnne aktarmayi b»f*fmıştir Yahya Ksmal t>u nedenle bo- yufctur Ama bence çagdaşı otan Batılı b^yük şaırtere gore eksık btr buyuKİutctür bu Oeî«nekten yararianmak kadar ona karfi çıkmak çaba»ı da ol&aydı' Çünku ge4eneğe karşt çtkmak da ondan ya'ar- lanmaktır * Bu paragrafta Yahya Kemafln asıl eteş- tiril«n yonil afa^Kİakltcrden hangfsi- dtr? A) Çagdajı olan dtger B*tı!ı faır^efden eksık yaniannm olması B) Dış dûnyayı bellı aruz kaJıplan aruz teknıkJen ıçınde stnırtandirması C) ServetH -ünun edeb<yatının tlkaternın dış»na çıkanaması D) GetenekJer» bağlı kalarak dtttmcj aru- zun koşukJama tekn*ğı tçınde uyguta- mtıı E) Gelanekt«n yaraftanırkcn onu elestv- memesı *Krt1e ıletşım arsçlan toprumu yozlaftırma araçlan halıne ge*dı Kıt>« de zaten küt- turel seçım yapadtecek bılınç dOzeyıne gelmedığı >çın kendr&tne somiarta yetlnı- yot ve sarvatsal b«r doyum gereksırmesı duymuyor Tdevcyontacdak. en kötû pTogr»mt»rı btie sanat yenne geç^nneye haZ" Oana \ı%l duzeyde bır tatebı yok 3u dufum dogal otansk yazarda btr boşıuk ve umutsuzluk yarartıyor Duzelm«s< konu- sunda gorOnûrde umut 1»>ğ ı da yok Egrtsmden gazeteye aynı kurtûrsüzlUk 51- rıngası halkın her kesimmde uygulanıyor' Bu paragrafta asagıdakllenlen hanot- «Inc defllnHmemtttlr? A) YozJaşmış btr toplumda yaşayarı hat- km duyarsoitgvn» B) Kurtürsüziugür toptumun tamamına C) Haikm sanatsal bır doyuma uiaşama- rnasına D) Krt)« ıletışım araçlannın toptumu otumsuz etkıfedığme E) Sanatsal yonden haUun bıltnçlendınt- mesı gerekhltğme 57. Sade ve açık anlatım yazınsa! Ötçûtenn duzeytnt atçaRmaUa değıl ustalıkla otur dlyor Maksım Gorkı Sonra da ekhyor "Genç okurlara seslenecek yazar okur tannın yaşlannın geretctırdıgı tstek.ien dtk- ka*e almalıdır çurtko böyte yapmazsa ne çocuga ne de yettşkıne uygun olmayan adressız 1 bır kıtap ufetmıj olacaktır Bu paragrafta vurgulsnmak Istenen dü- şSncc af«a>da*JI«rd«fl hangis*d«r? A) Yazar n amacı evrensei b*r yapıf orta- ya çtkarmafc. olrr»aiKİ(t B) Her yvfta oku r a &eslerebden ^azar g«rçak aniamda 6<T yapıt olu^turufu. C) Yazar sade ve aniaşılır brt anlânrnı yazınsal ölçut olarak akralidır 0) Sellt btr okuyucu kıtiesıne ulasan yaprt olusiurmak üstarık rster E) Ancak genç okurla*ına seslenmeyı bt- l«n bır yazar başanlı olur 58. "Onun resrTHndeki her yerw tz yaşarna doğaya ınsana yenı bır gozle baktşın yansimasıdtr Bu yenı gâzie bakıs msanı içtne çekef Buraaa renk ı$ık farklı bir bo- yuttadır Yalnız ortak olan btr yanı dıpten dıbe sezdınr Bu onun resmının en bejırgm yanıdır Doğu-Baiı s«n(ezını ustaca kjr masi ustaca kurulan ışık-renk ataşımı dlfavurumda etas aktığı üyun- d«nge Oyie tu bu denge kuruiurken ftgürierte ıç uyum onur tyırrser yanını da sımgelef adeta' Bu Ftarçada afagtdaltilardan hanglstne fltHi? A) hsanın yenı bır ba> ş açısıyla değet tendtnimasme 9) Iştk ve renk uyumu Ue bır ahsnk yara- tılmasına C) Oogu 8att santeztnm ustaca kurutma- sına Dı Yaş-amm deg fik boyutlardan ele alın mas.na E; Resımierle btrtak'm mesajiarın verit- meK rsîenmesıoe 5 9 . -Brcton çagdsf sanatın. bugOn yefyûzO- nun ballı bafiı nodem sanattar mazele- nnde yer aian yaprttannı keffetmekje kal- mamtftır !llw<l«nn sanatına da halk sana- tına da en dogru bakan onların dıltnı en ıyı *oken ve geçmtşten, yereUüennden kopanp gOnOmûze ta>ıyan ve evrense<- leşbran ender ssnatçılardan Mn olmus- t u f A**gıdafcrtWT*en hangiaı parçada mözii edtlen yazara art özelllfclarden Wri de 60. 61 A) Eskj ıte yenı arasmda btr kûp^u oluş- tuıması 3) Halk dîhnı evrensdltğe ulaşlırması C) Sanatı n kökenını kaynağını araşör- mast D) YûreseJder evrensete doğru btr yoi 12- E) Mcdem sanattara art yaprtian ele al- ması "Bır şaınn büyükiûguinû anlamak ıçin yaptığt seyler kadar bozduğu şeyier de "ıesaplamak gerefcır Gerç«k sanatçı bo- zarak yapar Kendısınden ânce bufunan duygu ve hayat tarzlarnı aynen kutlanan sanat esert 61 d bır eserdır' Bu parçada anlatılmak latenefi, aaağt- dakrtertlen hangisidir? A) Deneyım kazanmayan btr sanatçı. sa- nat dunyastmla kalıcı olamaz B) Gerçeklen kendıkennden bır şey kat- madan oiduğu g*>ı aktarantar gerçek bır sanatçı otamaz. C) Bi f şaırn bOyüklttğu ancak olusturdu- gu eserierie anlaşılabıiır D) Buyuk sanatçı oiTia"* ıçin var olan gu- zdlıkten korurıayi tılme*( gerekır E) Şaınr başan kazanmasında şaif ka- dar okurtara da gorevier duşmektsdır "Artık ırsanlaf aykın duşüncetef değışık renkler ıstıyor Artık ınsanlar edebryatta ve bûtün dığer toplumsa 1 dısıpitmerde dalka- vuKkik, kaytnra oastasma ıstemıyoriar Artık ınsanlar guvefiı>ır ve gayretkaş 'po'H tıkacılar* ıstemryoriaı- Toplumun en seçfctn •ytemı 0 ar eCebryatın en ûzeJ kışrier ta- rafından ve en buyuk bmkımierie en bu- yuk zeka atılımlanyla yapılmasır. ıstıyor- tar Hıçkjmse Ben yaptim okJuyu kabude- nemryor artık Ancak soyleyecek çak Czel sûzien o'an ınsanlaria antadaş oimak ıs- öyoriar" Bu parçada vurgutanmak ıstenen du- şünce aşagıdatdtorden hanglskltr? A) Zamania toplumun zevk arlayışı de- gtşmışür B) Top'unda gozfe görulur bır b-lıncfen- me başlamıştJ' C) Insaniat topfumü da kendı ıstetdenne gore yöntendırmfŞterdır D) Toplumsal degı$fUık>er edebn/at ania- ysşına da vansımifttr Ei Politjk seçımde buyûk btr tıtızlrk göste- 62. "Bızım ozantanmızın kendıteira Batılı say- malan ıçın Batılı ozaniann sorurtiafi ıl« tcarsı karsıya gelmeier zorunıudur Oysa bız ne vaptyooız'? Batıda kavgası brtnnş tattıya Dağlanmış artık ûğretım alanına geçmı; aniayışiarı öykûnmeye çabaliyo- ruz. Ednar Altan Poeyu, ya da Rtmboud* yy 6m«k tutmaya kalkıyoniZ Daha ye- nıten öykünurken durumumuz sankı baş- ka TIP'? Oeğıl Bugün bcım Hofnerosu omek tutmamzta an yenı bır Batılı czanı ûnek tutmamız arastnda yazınımızın kh sıtığını butması bakımından ne g*t bır ay- nm auşuntJletMlır''" Bu parçaya göre bizim ozanlanmıztn gerçck anlamda BJrtitı layılmalart naye bagİKİır? A) Batılt sanat anlay şını berumsemeia- nne B) Çagarınn sorunlannt çok <yı yansrt malanna C) Her zaman Batflı ozantara öykünme- lenne D) Batı'ı ozaniann sofunlarmı kendılen- nın ya^amalarına E) Yazın dunyamaa otan Vatkılarita 6 3 . A»aö*dakilero>n hanflisi »anatçının aür teknkgi fle llgili tutomunu yanartmafcta- dır? A) Şıirlanmde toplumun yoztavnastnn nedsnlen ûzennde öntmle duruyorjm B) Şııhenmle genclıge gdı de olsa me- saylar vermeye çaltfryonjm C) Ştırienmde antamı en dogru btçımde varabıln«k ıçın ses ahengıMen yarar- 64. D) Katemımı jstaltk gûstemek, sanat yapman ıçın d«ğıl, toplum yaranna kullar yorum E) Şnrtenmı baskalanrtı taUıt etmeden özgûn bır yorumla yazıyorum •GozJennı kırpıştırdı GördOgünü seçmey* çaitştı GAzOne savrulart kartardan bın gtrd. Soğuk btr yaş damlast süzûklû yanağtna. doruverdı Yureğı bır ho; oldu Adımtannı sıkJastırmaya çalıştı tökeztedi Yava?' dedı kendı kendme 'Bövle ya- parsan ' Yenid«n jrperdı aklından ge- çentert kovmaya çalıştı Sonra bw sızı duydu ıçınde Yine aynı şeyı dûşunmeye bafladı Upn\ btr sıcaklık «aptadı Ra- hattadı Dûsâncesı donmaya ba^tamift 'Sıtjyor artık' drye geçıtl' aklından Bu en son d û s û n d ^ seydı Ve btrtı'* Bu paragrafa en uygun başttk, aşmtyĞ*- kikrden h«ng)*kHr? A) ölümûn Tasvın B) Doğanın GOcü C) En Son Düşünce D) "Boyte Yaoarsan* E) Savrulan Kartar 6 5 . 'Bu yaprtın ıkına âzeiiğt roman kah- rananının admın olmayşıdır BûtOn ede- bryatımızda kahran-amnm adı olmayan ılk ve son roman budur sanınm Nrye boyie'' Çunku romanır kahramanı yazarn kerv dtstdır Kendt adını verse ^omana uyma- yacak, başka btr ad taksa gerçaklerden aynimş otacan oyteyse en ryısı kahra- manı adsız bırakmak' Paragrahn anlatım yöotemı, kilerden ht r>gl»ldlr? A) Aç'kiama C) Tartfşma B) Tanımiama D) Kanıttama E) Örnekiendırme Cevap anahtarı 17. Sayfada Ö Y S Ü N İ V E R S İ T E L E R , M E S L E K L E R V E T E R C İ H L E R R E H B E R İ 5. Esnek okuma: Okuma yöntemimiz ve hızımızı belirlemede, oku- ma amacımız ve metntn özellikJeri önemli rol oyna- maktadır. Etkili okumada okuyucu, her durumda uy- gun okuma tutumu alabılmelidir. Uygun okuma tutu- mu alabilmek. esnek okumayı gerektirir. Eğer günlük yaşamda karşımıza çıkan yeni bilgilerden gereğince ve uygun bir şekilde yararlanmasmı bilmezsek birçok şeyi kaçınr, önemli bilgileri edinemeyiz. Aynca, da- ha az zaman ayırarak yapacağımız okumayı, hem da- ha fazla zaman harcayarak yapar, hem de okudugu- muz metinden yeterince doyum almayız. Oysa oku- ma hızını ve yöntemıni, okuma amacına ve metnin özellıklerine göre ayarlayabilen, yani "esnek okuma" yapabilen bir okuyucu en kasa zamanda, en çok bilgi- yi alabılir. Her gün karşılaştığuruz değişik okuma durumlan- nı incelediğimizde, esnek okumayı daha iyi anlayabi- liriz. Okunacak şeyler değişik türde olduğundan, bun- lan okuma amacımız da değişir ve farklı teknikler kullanınz. Örneğin güne gazete okuyarak başladığı- mızı düşünelim. Ancak zamanınız sınırlı, derse yetişmek durumun- dasınız. O zaman sadece başlıklara bakar, ilginizi çe- ken haberlere de şöyle bir göz atarsınız. Okula gitti- ğinizde. derse girmeden önce eğer konu anlatacak ise- niz, bildiğiniz şeyleri eleyebilmek için göz gezdirirsi- niz. Bildiklerinızi atlar yeni bilgileri okursunuz. Öğ- leden sonra arkadaşınız size bir dergi verdi diyelim. llginç bir makale var mı diye dergiyi tararsınız. İlgi- nizi çeken bir makale bulduğunuzda. yeni bir bılgiye rastlamak için göz atarsınız. Akşam iyi bir f ilm ya da program bulabilmek için gazeteden programlan tarar- sınız. Yannki dersinizi hazırlama durumunda ise metin- deki her şeyi okumanız gerekmediği düşüncesinden hareketle kıtabınızın 0 bölümüne göz atar, elde etmek ıstediğinız bilgilere göre, önemli başlık ve alt başlık- lan belirlersiniz. Konusunu, anafikir ve aynntılannı araştınr, önemli kısımlar ûzerinde daha fazla zaman harcayarak aynntılar üzerinden daha hızlı geçerek ya da atlayarak okumanızı sürdürürsünüz. Gördüğünüz gibı okuduğunuz bu çeşitli türden malzemelerin her birine göre okuma amacınız da farklı olacaktır. Yine malzemenin tûrüne göre yöntem ve hızınızı da değiştırmeniz gerekecektir. Eğer bunu uygun bir şe- kilde yapmayı başanrsanız esnek bir okuyucusunuz demektır. Esnek okuyucu, nasıl okuyacağına karar verirken metnin türünü de dikkate alarak zaman zaman teknik değiştirebilir. Metin açık bir dille yazılmış ve izleme- si kolay bir anlatımı olduğunda. hızlı bir okuma yapı- labılir. Ancak metin açık bir dille yazılmamış, anlatı- mı kolayca izlemeye elverişli olmadığında daha yavaş ve dikkatli bir okuma yapılabilir. Eğer bu şekilde es- nek davranmazsak amacımıza ulaşamadığımız gibi zamanımızı da boşa harcamış oluruz. Esnek okuyucu, okuma yöntemıni kararlaştınrken zamanını da dikkate alır. Ömegin, bir metni ne kadar dikkatli okuması gerekirse gereksın, eğer yeterli za- manı yoksa ya bir kısmını okur, bir kısmına göz atar ya da baştan sona dikkatli bır göz gezdirir. Aynca, eğer 0 anda fiziksel bir rahatsızlığı yarsa genel düşün- ceyi anlamak için sadece göz atar. Özetle, esnek oku- yucu, duruma göre değişmesi gereken okuma teknik- lerini ve hızlannı bilen ve uygulayan kişidir. 6. Kavrama ve sezme: Görme, her sözcüğü anlamanız için yeterli değildir. Görme yeteneği, anlama, görme ve zihin yetenekleri- nin bir sentezi sonucu ortaya çıkmaktadır. Bunun so- nucu, yazılı bir sözcüğü görür görmez tahmin ediyor. tamam olmayan profılini ve diğer özelliklerini tamam- lıyor, böylece görüşünüzü kontrol etmiş oluyorsunuz. Okuma süresince, sözcükleri sadece görmek yeter- li değildir, aynı zamanda bir sözcüğü diğerinden ayır- mak gerekir. Yazmada ise. dil bilgisi ve sözcükleri bır- leştirmede kullanılan bağlama kurallan etkili olmak- tadır. Sonuç olarak okumak, soyut ve göze dayalı an- lamlar üretmektir. Bu üretimi sözcüklerin doğru seçi- mi, sözcüklerin anlamlan, tipleri, türleri ve yapılan be- lirlemektedir. İyi bir okuyucu olmak, sizin etkili okumanızı sağ- layacak çeşitli teknikler uygulamanızı gerektirir. Şim- dı yapacağmız alıştırmalarda, okurken eksik bırakılan sözcüklen cümlenin gehşınden, eksik bırakılan söz- cüğü izleyen sözcüklerden tahmin etmeye çalışın. Böylelikle anlama ve sezme yeteneğinizi geliştirebi- lirsmiz. Ornek: Aşağıdaki kısa metinde boş bırakılan yer- lerde konulması gereken sözcükleri düşünerek, kav- rayarak bulup yazınız. Bu tür çahşmalan sık sık ya- parsanız ka\Tama ve sezme gücünüz artar. Oğlumuz K.arlı b... şubat g... doğmuştu. Babamın k... verir- ken b... tuhaftım. Isim a... kamus b... ne kadar b... gel- mişti. O... ışıl 1... kainat g... manalı b... kelime b... is- tiyordum. S... Ömer d... Bu da o... yakışmıştı. O... ta- rihe girme b... Ömerler'in ikbaline layık, g... tlk g... i... diş. i... kelime, annesine doğru genç, g... ve mes'ut a... doğru i... adım. 7. Seçici okuma: Bundan önceki bölümlerde etkili ve hızla okumayı geliştirmek, okuma veriminı arttırmak için butakım stratejiler geliştirdik. Bu aşamadan sonra hedefimiz. okumaya ayırdığımız zamanı daha verimli kullana- bilmek, kısa zamanda daha çok bilgi edinebilmek. Bu hedefe ulaşabilmek, hızlı okumayı ve seçici olmayı ge- rektiriyor. Aslında her okumada seçici olunmahdır. Ancak hızlı okurken buna daha çok ıhtiyacımız var- dır. Okumada önemli olan, yazann iletmek istediği me- sajı, okuyucunun yazılı sözcükler arasından bulup çı- karmasıdır. Daha önceki bölümlerde, yazann düşün- cesini kavTamada etkili olan birtakım etkili okuma tekniklerinden söz etmiştik. Bu tekniklerde hız, çabuk- luk, esneklik derecelerine nasıl ulaşacağımız. okuma- mızı nasıl düzelteceğimız konulannda yoğunlaştık. Ancak bu tür okumalanmızda gözümüz temel olan noktayı, birçok aynntılarla birhkte kavrama durumun- da kalabiliyordu. "Seçici okuma" adı altında şimdi açıklayacağımız teknıkte ise tüm aynntıya girmeden, daha az sözcük okuyarak yazann düşünce bütünlügünü yakalamanız hedeflenir. Burada önemli olan herhangi bir metni mıkroskopla incelemek değil, onu genel hatlanyla bıl- mektir. Bu teknik. pratik okumalanmıza büyük kolay- lık sağlamakta, bıze zamandan kazandırmaktadır. Örneğin 15 dakikada günlük gazeteyı okuyabilmek, üç saatte 500 sayfalık bir yapıtta bulunan bilgileri ya- kalamak gibı. Şimdiye kadar yaptığımız açıklamalan kısaca özet- leyecek olursak: 1. Gözünüzle ve beyninizle okuyun. (Dudaklannız ve ses tellenniz kımıldamasın.) 2. Gözünüzü kelime gruplan (birden fazla kelime) görmeye alıştınn. 3. Okurken yazıya konsantre olmavı öğrenin. (Geri dönüş yapmayı kendınize yasaklayın.) 4. Her kelimeyi okumak yerine, asıl anlamı veren kelimeler üzennde durarak gereksiz kelimeleri atma- ya çalışın. 5. Kendinizi hızlı okumaya zorlavın. 6. Okurken kendinize belli bir süre vererek okudu- ğunuzu 0 süre içinde bitirmeye çalışın. 7. Fırsat buldukça değişik tıp yazılar oku>ıın. (Kendinize okumak için zaman ayınn.) 8. Gereksiz aynntılar yerine anafikir içın oku>Tin. Anafikri bulmak ıçın: a) Birinci paragrafta yazann tarzını çıkarmaya ça- lışın. b) Anafikri nereye yazmış olabileceğini düşünün, her parafragda bunu bulmaya çalışın. c) Anafıkrin her paragrafta aynı yerde bulunabile- ceğine dikkat edin. Başlangıçta tüm bunlan başaraı^nız güç olabilir. Ümidinizi yitirmeden gerekenleri inatla uygulamaya çalışırsanız zamania yeteneğinizin geliştiğini, çok da- ha hızlı okuduğunuzu ve çok daha iyi anladığınızı gö- receksiniz. (Kaynak: Hızlı okuma Teknikleri Prof. Dr. Yahya Özsoy, Doç. Dr. Gönül Akçamete) HIZLA GELİŞEN DLTVYAYA AYAK UYDURA- BİLMEK İÇİN HIZLI OKLMAK GEREKİR Hazırlayan: Düzey Dershanesi öğretmenleri. Şahsen başvurular için adres: DÜZEY DERSHANESl Istanbul Cad. Beyaz Zambak Sk. No: 13 34750 BAKIRKÖY Telefonla başvurular için: 583 40 83 - 583 40 86 FAX: 583 40 81 Cıımhuriyet - Düzey Dershanesi işbirliğî fle hazırlannııştır POLİTİKA VE ÖTESİ MEHMED KEIV1AL Saltanat Uçağı Mina'daki çadır kamplannda çıkan yangında yüz- lerce ölü var. Ilk akla takılan soru: "Bizden kaç ölü var?" Böyle hallerde herkes kendi ölüsünü arar. Şükür bizden kimse yok. Sakardır bizimkiler, içlerinde biz- den de bulunur, bu kez bulunmuyor. Yanan çadır sa- yısı 50 bini bulurken bizden olmaması büyük ras- lantıdır. Bu 50 bin çadın kül eden yangın Türk, Iran- lı, Hintli, Pakistanlı, Endonezyalı hacıların bulundu- ğu kampta çıkıyor. Hafazanallah!.. Bizim kamplara da yayılsa felaket büyürdü! Erbakan Hoca ve bütün aile ordadır. Bir şova döndürülen törende neler olmazdı? Erbakan Hocamız 25. haccını sürdürüyordu. Kendisi ve ailesi, bir yerden kalkıp bir yere sanki göç ediyordu. Doymamışlardı, durmadan seferey- liyorlardı. Şair ne diyordu: Beyim bu nice seferdir ki ihtiyar ettin? Mekke kaynıyordu. Milli Görüş Teşkilatları (böyle bir örgütler kurul- muştu) gövde gösterisine başlamışlardı. Gösteriler başlardı da ünlü şovmenlerimizden Şevki Yılmaz durur muydu? Elbette en büyük şovlannı gösterir- di. En büyük karşıtı Mesut Yılmaz'dı, onun için du- ayı eksik etmeyecekti. Partisinin başında kalması- nı dileyecekti. Şöyle yakınıyordu: "Buraya politika yapmaya gelmedim. Sadece d- ua etmeye geldim. Mesut Yılmaz'a dua edeceğim. Ben herkese dua ederim." Şöyle sıralıyordu: "Clinton, Kohl'e dua ederim. Uğur Dündar ile Reha Muhtar'a dua edeceğim. Çünkü onlar yü- zünden Türkiye'de beni sevenlerin sayısı artıyor. Zaten medyada benim teknik direktörüm. Tıpkı bir teknik direktörgibi çalışıyor. Medyada yapılanlann tersini yaparak doğruyu buluyorum." Yapılan şovlar daha çok Erbakan ıçin yapılıyor. Bir tür dalkavukluk da sergileniyor. Her gösteri bir şov, her şov bir gösteri... Başbakan'ın gözüne dalkavuk- luklar icat ediliyor. Hacca gidişi şova çeviriyorlar. Si- yasal amaçlı değil diyorlar ama her şeyi siyasi amaçlı... Bir şaka daha var: Harmaniyelerin altındaki vücutlar ortaya çıktığın- da ne denli sportmen oldukları da anlaşılıyor. Eski- lerin etli butlu mülahham dedikleri gövdeler. Belki çölde yaşayanlara bu yakışıyor, peki çöl dışında ka- lanlar ne olacak? Haccın kurallan var. Ya kural dışı olanlar ne olacak? Bunu bilenler, bilmeyenlere anlatıyorlar? Bir baş kural var, borcu olanların haccı kabul değil. Ne ola- cak o zaman? Biz bir ülkeyiz ki, bu ülkenin tümü borçlu... Yurttaşlan borçlu.. Borç üzerine oturtturulmuş bir ülke. Her şey borç ekonomisiyle işliyor. Yöneticilerinin yurtta altınları var, yurtdışında altınlan var. Yaşasın borç ve altın!.. Ve borç ekonomisi!.. Vesaltanat-uçağı...**"'; : *• "* B U L M A C A SEDAT YAŞAYAIS SOLDANSAĞA: 1/ Ost bölütnü yuvarlak ve ka- bank, tabanı ge- 2 nellıkle düz olan buluttıpı. 2/As- ya ıle Avrupa'yı ayıran dağ sıra- sı... Kımi hurma ağaçlannın özün- den çıkarılan ve " pınnç gibi kulla- 7 nıfan nişastalı bir madde. 3/ "Ge- 8 çım sağlanacak g yer, işyen" anla- mında eskı sözcük... Par- lak kırmızı renkte bır süs taşı. 4/ Tevfik Fikret'ın, şimdı müze olarak kulla- nılan evi. 5/ Yunan rakı- 3 sı... Potasyum bileşiklen- 4 neverilen genel ad. 6/Bır bağlaç... tskambilde bir kâğıt... "Tahammül ge- rektır taşına" (Dert- 7 lı). II Sert, siyah ve agır Q bir tahta... tlaç. 8/ Ath- g ka'da bir ülke... Bır e tkınligın geçıcı olarak durdunılduğu süre. 9/ Kabul etme- yerek geri çevirme... Gemının cıvadrasına çekilen üçgen yelken. VUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Sıcak bölgelerde yetişen ve portakalı andınr meyvele- ri olan bir ağaç. 2/Memelilerdeproteinmetabolizmasının son ürünü olan ve idrarla dışan atılan bıleşik... Hz. Davud'a göndenlen kutsal kıtap. 3/Çin'in güney kıyısında, Porte- kiz'e ait bir toprak... Yapısına girdiği sözcüğe "'yakışır şe- kilde" anlamı veren sonek. 4/Hıse, pay... Inatçı. 5/Yüz- geçlenndeki dikenlerde zehir bulunan, eti lezzetli bir ba- lık. 61 Bir görevın yürütülebilmesi için merkez olarak se- çilen yer... "Hayır" anlamında kullanılan sözcük. 7/Çeşit- li ot ve sebzelerle yapılan bır yiyecek... Bır renk. 8/ Güreş boğası yetiştiren İcişi. 9/ "Kimine bır aba vermez giye- siyKjmınin atına atlas - - - eyler" (Yunus Emre)... Anadolu'da heybe, yaygı, yastıîc, kuşak gibi şeylerin yapımında kullanılan bir dokuma türü. İLAN T.C. MUCUR ASLİYE HUKUK HÂKİMLİĞrNDEN EsasNo: 1996/13 KararNo: 1996/153 Davacı Hüsne Güngör vekili Av. tbrahim Tamer ta- rafmdan davalı Mustafa Turan Güngör aleyhine mah- kememizde açılan şiddetli geçimsizlik nedeniyle bo- şanma davasında yapılan yargılamada verilen karar gereğince, Davanın kabulü ile Mucur ilçesi Yeniköy Köyü, cik: 051/01, sayfa no: 31, kütük sıra no: 5 'te nüfusa kayıt- lı tsmaıl kızı 1968 d.lu Hüsne Güngör ile Mustafa oğ- lu 1952 d.lu Mustafa Turan Güngör"ün boşanmalan- na karar verilmiştir. Mahkememizden verilen 18.7.1996 gün ve 1996/13 esas 1996' 153 karar sayılı ilamı bütün aramalara rağ- men bulunup davalı Mustafa Turan Güngör'e tebliğ edilemediğinden 7201 sayılı Tebligat JCanunu'nun 29. maddesi uyannca, adı geçen davalıya ilan suretiyle tebliğine, yayın tarihinden itibaren 15 gün sonra teb- liğ edilmiş sayılacağı ve bu tarihten sonra da yasal yollara başvurulmaması halinde kesinleşmiş sayıla- cağı ilanen tebliğ olunur. 24.10.1996 Basın: 116881