Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 17 NİSAN 1997 PERŞEMBE
HABERLEREV DEVAM
TURKİYE
Istanbut Y 10 Sinop Y 17 Adana B 20
Edirne K 10 Samsun B 20 Mersin B 21
ÇanakKale Y 13 Trabzon B 14 Dıyarbakır B 18
Kocaei
Izmır
14 Giresun
Y 15 Ankara
_B 18 Şanlıurfa B 16
Y 10 Mardin B 14
Manisa Y 1 4 Konya Y 14 Siirt B 18
Aydın Y 15 Eskişehır Y 10 Hakkârı B 10
Denizli 14 Sıvas B 9 Van B 12
Zonguidak Y 14 Antalya Y 19 Kars
Yurdun bat kesjmlen çok
bulutlu, Marmara, Ege, Ba-
tı Akdenız, \ç Anadcüu'nun
batısı ije Batı Karadenız ya-
ğışlı, ötekt yerter parçalı
bulutlu geçecek. Yağıştar
yer yer sağanak ve gokgü-
rjftuhj sağanak, Trakya'da
karla kanşık yağmur ve kar
Şekltncte olacak. Hava sı-
caklığı batıda azalacak.
doğuda bıraz artacak.
Ruzgar güney ve batı yön-
lenr>den hafif. ara sıra orta
kuvverte, yurdun batı ke-
sımlennde yer yer kuvvetİi
olarak esecek
RUPA
Londra
Paris
Roma
Berlin
Amsterdam
Madrid
Sofya
Brüksel
B
B
B
B
B
B
K
B
6
12
16
14
10
12
0
12
Budapeşte B 10 Münih
Atına
Mılano
Oslo
Helsinki
Stockholm
Belgrad
Vıyana
Bonn
Y
B
B
B
B
K
Y
B
1b
10
7
5
10
4
15
12
B 14
Taşken:
Moskova
Aşkabat
Almatı
Taşkent
Baku
Bışkek
Tıflıs
Kahire
K
Y
B
B
B
B
B
B
b
17
13
18
18
14
18
24
Şam B 25
/~^\ Parçalı bulutlu Sıslı Bulutlu k
Çokbulutkj Yağmurtu Kart Sulukar > GOK gürültüjü
C U N C E L CÜISEYT ARCAYÜREK
• Baştarafi 1. Sayfada
göstereceği bir planı yakın adamlanna açıklıyor.
(B) planında kimi generaller" dediği, aslındako-
muta heyetinde bulunan, MGK kararlan ile yakın-
dan ilgili olan generaller.
Çankaya'yı "ikna ederse "generalleri pat diye
emekli edecek.
Başkanlık Divanı üyelerine açıklanan bu engin
görüşler, parti evrakı arasında yok. Ne var ki "içle-
rinden bin" konuşmalan kâğıda döküyor. "İlgili yer-
tere", tabii Genelkurmay'a da gönderiyor.
Şimdi öykünün can alıcı noktası:
Şaibe Hanım, Genelkurmay Başkanı Karada-
yı'dan gün alıyor. Orgeneralle bir görüşme yapıyor.
Şaibe'nin ana teması "TSK'nin siyasete bulaşma-
ması". Bir başka söylentiye göre askerlerden "hem
rejim, hem de kendisi için güvence istiyor".
Genelkurmay Başkanı'ndan gereken yanıtlan alı-
yor ve sonra...
Orgeneral Karadayı (B) planını açıklayan "malûm
yazıyı" Şaibe'nin önüne koyuyor.
Şaibe Hanım, "yazıyı okumadan", "yalan" diye
yadsıyor.
Çeşitli kanallarda anlatıldığına göre, olay bu. An-
cak bu olay, hatunun koltuk ve iktidar hırsıyla neler
yapabilecegini, yapmaya olanak bulamasa bile,
Takkeli ile biriikte hangi görüşler içinde olacağını
çok açık biçimde gözler önüne serıyor.
Kaytarma mı?
Bu noktadan çıkarak gelelim son olaylara. özel-
likle yaklaşan yeni MGK toplantısından önceki ye-
nı kıvırmalara.
Hacca giden Takkeli ile tam mutabakata vanyor
ve "REFAHYOL ile Refah'ı kurtarmaya dönük" ha-
zırlıklara girişiyor.
Şaibe Hanım, asker-sivil otoritelere durmadan
hava bastı: "MGK kararlan aynen, özellikle kesin-
tisiz 8 yıllık eğitim mutlaka uygulanacak!"
Oysa, MGK karartanndan "kaytarrnak" için yeni
yeni planlar geliştirdiği söyleniyor. Örneğin, -söy-
lendiğıne göre- eğıtım sorununda daha başka, an-
cak kesintısiz 8 yıllık eğitimin üstünü örtecek "bü-
yük projeler" üzerinde çalışıyor.
MGK, ımam-hatiplerin siyasallaşmasını önlemek
ve RP'ye militan yetiştirir durumdan çıkmalarını
sağlamak için kesintisiz 8 y.'dan ödün vermiyor.
Sorun, zaten bu aşamada Türkiye'nin eğitim soru-
nunu çözmek değil.
Ama, Şaibe'den valiler toplantısıyla göz boya-
mak, eğitim sorununu 8 yılı da aşan daha geniş açı-
dan ele alıp geliştirmek gibi davranışlarla MGK ka-
rarlarından kaytarmaya kalkışacağına değinen işa-
retler alınıyor.
->*- Bugüne dek yaphğı açıklamaların tersine, son
olarak MGK karariannın "halkm gönlüne ve içine si-
necek biçimde uygulanmasına özen gösterecek-
lerini" söylüyor. Bu son söylem yan çizme ya da
kaytarma hazıriığının ipuçları olarak gösteriliyor.
Sorun; dönüp dolaşıyor. Takkeli ile Şaibe'nin, ka-
rariann yumuşak karnı 8 yıldan nasıl yan çizecek-
lennde düğümlenıyor.
Üstelik son bilgiler, Takkeli'nin "kesintisizeğitime
hâlâ direndiğini" gösteriyor. Şaibe Hanım'ın Takke-
li'yi nasıl kandıracağını ancak Allah bilir.
Evet, ama; Flash TV'de "Sabah Kahvesi" prog-
ramı yapan iki sanatçı, Bahadır Tokmak ile Tur-
gay Yıldız'ın Atatürkçü Düşünce Derneği'nin ge-
ce toplantısında "Çal Bacı-Çal Hacı" uyariaması-
na kim katılıyor, kim alkışlıyor?
Srfatları Genelkurmay'ı temsil ettiklerıni kanıtla-
mayayeterti. Genel SekreterTümgeneral Erol Öz-
kasnak ile Halkla llişkiler Daire Başkanı Kurmay Al-
bay Hüsnü Dağ.
Nasılsınız, iyi misiniz?
THK 200 bin
öğrenci
tstanbul Haber Senisi -
Atatürk'ün isteğjyle 1925 yı-
lında kurulan Türk Hava Ku-
ramu (THK), yurttaşlann
yaptıklan bağışlar sayesinde
bugüne dek 190 bin 597 öğ-
renci yetiştirdi, araçlanyla
bin 396 orman yangınına
müdahale etti.
THK. 16 milyon dekar ara-
ziyı ilaçlandırarak ülke ta-
nmcılığına katkıda bulundu.
1935 yılındaTürkkuşu'nuda
kuran THK, 1925-35 yıllan
arasında Türk Hava Kuvvet-
leri'ne toplam 351 uçak aldı.
Atatürk'ün istemi doğrul-
tusunda kurulan ve ayakta
kalan birkaç kurumdan biri
olan Türk Hava Kurumu, bu-
güne dek ülke genelinde top-
ladığı bağışlan hizmete dö-
nüştürmeye ve yaptığı ışler-
le örnek olmaya devam edi-
yor.
THK Genel Merkezi veri-
lerine göre. kurum 1935-96
yıllan arasında 3 bin 700 pi-
lot, 9 bin 100 planör pilotu,
55 bin paraşütçü, 122 bin 342
model uçakçı, 455 baloncu,
yelken kanatçı ve yamaç pa-
raşütçü olmak üzere toplam
190 bin 597 öğrenci yetiştir-
di. THK. 1996 yılında ise 45
pilot, bin 876 paraşütçü, 274
planör pilotu. 29 yelken ka-
natçı. 124 yamaç paraşütçü.
824 model uçakçı eğitti.
Bunlardan 550 paraşütçü ve
243 planörcü de Türk Silah-
lı Kuvvetleri personeliydi.
Orman yangını söndürme
ve zirai ilaçlama hizmetleri
de veren THK, 1985yılından
bu yana îstanbul. Izmir, Ça-
nakkale ve Antalya bölgele-
yetîştîrdi
rinde 10 bin 971 saatlik uçuş
yaparak bin 396 yangına mü-
dahale etti. THK yine son 12
yılda yurdun çeşitli bölgele-
rinde 10 bin 701 saat uçuşla,
28 milyon 500 bin litre ilaç
harcayarak 16 milyon dekar
araziyi ilaçladı. Kurum ayn-
ca 1986 yılından beri yurtiçi
ve yurtdışı yolcu taşımacılı-
gı, hasta ve yaralı hizmetleri
verdi.
Türkıye'nin tanıtımına
önemli katkıda bulunan
THK, dünyada ilk kez düzen-
lenen 1. Dünya Hava Oyun-
lan'nı da organize ediyor.
Türkiye'de 8 bölgede ve 17
branşta yapılacak Hava
Oyunlan 13-21 Eylül 1997
tarihinde gerçekleştirilecek.
4 binin üzerinde sporcunun
katılacağı tahmin edilen ya-
nşmalar, Îstanbul (Samandı-
ra), Ankara (Gölbaşı), Eski-
şehir (tnönü), lzmir (Efes-
Selçuk), Aydın-Denizli (Ho-
naz), Nevşehır (Kapadokya).
Antalya merkezlerinde yapı-
lacak.
THK ile Ankara Veteriner
Hekimler Odası (AVHO)
arasında yapılan bir protokol
ile THK kesim merkezlerin-
de kurbanlar veteriner hekim
kontrolünde kesilecek. Uy-
gulama kapsamında bugün-
den itibaren THK Genel Baş-
kanlığı'ndaki kesim merke-
zinde sürekli, Ankara gene-
lindeki diğer kesim merkez-
lerinde de gezici veteriner
hekimler bulunacak. AVHO,
bayram boyunca 431 62 75-
433 12 42nolutelefonlarda
da sürekli bir hekim bulun-
duracak.
Hacıbektaş'ı yok sayamazlarYurt Haberieri Servisi - Hacıbektaş Belediye
Başkanı Mustafa Özcivan, "son yıllarda getişen
koktendindgerici akjmlana laik cumhuriyeti vık-
mak ve ülkeyi ortaçağm karanlığına götürmek
için din devieti kurma çabalannı örgütiü bir bi-
çimde, hükümet desteğinde sürdürdüğüne" dik-
kat çekti. Özcivan yaptığı yazüı açıklamada, son
günlerde hacca giden de\r
let büyüklerinin dini
inançlan siyasete alet ederek şova dönüştürdük-
lerini de vurgulayarak şunlan söyledi:
"Atatürk'ün kurduğu laik cumhuriyetin ba-
kanlan.başbakanlan,hanedan edasıylaçevrain-
deki dalka\uklanyia biriikte turistik hac gezileri-
ne ha\alimanında soyıınarak ve kameralara poz-
lar vererek başlamışlardır. Omriinde bir kez hac-
ca gjtmek için para biriktiren ve onu da din sim-
sarlannakapörarakhavaaknlanndaperişanotan
sade vatandaşlan görmemezlikten gelen, kendile-
rini adil düzenci flan eden ve 'Tann'nın suyu da
rru parayla olurmuş?' di\«rek iktidar otanlar, fil-
ke>i dotara, markaendeksle>erekyönetmektedir-
ler. Kendikrinden başka inanç biçimi tanımayan
bu yönetim ımutmasm ki bu ülkede20 mihon Ale-
vi-Bektaşi inançlı laik, demokrat yurttaş yasa-
maktadır. Bu insanlann inanç merked de Hacı-
bektaştır. 16-18ağustostarihkrinde Haabektaş'a
inançlannı yaşamakiçin 500 bin kişi gebnektedir
ve iktidarlar bunu görroemeziikten geterek bu in-
sanlann Türk vatandaşı olduğunu, bu ülkede as-
ketükyaptığını,vergi verdiğini, \atandashkgörev-
lerini yerine getirdiğini unutmaktadır."
Hükümet ve Diyanet Işleri Başkanlığı'nın, 60
bin kişiye hacca giderken ulaşımdan konaklama-
ya, sağlıktan rehberlik hizmetlerine kadar hertür-
lü desteği trilyonlar akıtarak verdiğine dikkat çe-
ken Özcivan, "Alevi-Bektaşi toplumunun inanç
merkea ve haccı sayüan Hacıbektaş Vefi'ji anma
törenlerini >ok sa>Tnaktadırlar. Bu yıl 34.'sü >ı
apt-
lacak olan Hacıbektaş Yeli'yi anma törenlerine
hükümet olarak yeterli desteğin verflmesini bek-
Byoruz. Aksi takdirde biçbir resmi kurum ve ku-
ruluşu Haabektaş'adavet etmeyeceğimizin buin-
mesini istij-oruz."
Mustafa Özcivan, sekiz yıllık kesintisiz eğiti-
min gerçekleşmesine tam destek vererek imam-
hatiplerin orta kısımlannın kapatılması için de-
mokratik platformlar oluşturulması konusunda
basma tarihi görev düştüğünü vurguladı.
Bayramda hava serin, trafiğe dikkat
Haber Merkeri- Devlet içindeki
çetelen ortaya çıkaran kazanm ya-
şandığı Susurluk'tan geçen karayo-
lu. Kurban Bayramı nedeniyle 7
gün kamyon trafiğine kapalı ola-
cak. Hükümlü ve tutuklulann açık
görüş yapabileceği bayram süre-
since havanın yağışlı ve serin ola-
cağı bildirildi. îçişleri Bakanı Me-
ral Akşener'in yayımladığı genel-
geye göre, ağır yük taşıtlan ve trak-
törler, bugünden itibaren 23 Nisan
Çarşamba gününe kadar 08.00-
20.00 saatleri arasında trafiğe çık-
mayacak. Gıda ile zaruri ihtiyaç
maddeleri ve kargo taşıyan araçla-
nn sürücülerine. bölge trafik de-
netleme şube müdürlükleri veya is-
tasyon amirliklerince izin belgesi
verilecek.
Kamyon trafiğine kapalı yerler
arasında Susurluk'un bulunduğu
Bandırma-Bursa karayolu da yer a-
lıyor. Ağır yük taşvtlan ve traktör-
lerin belirlenen gün ve saatlerde
trafiğe çıkmayacaklan karayolu
güzergâhlan şöyle: Edirne - Baba-
eskı - Çorlu - Îstanbul - Kocaeli -
Sakarya - Bolu - Ankara - Kınkka-
le - Çorum - Merzifon - Samsun -
Ordu - Giresun - Trabzon Çanak-
kale - Bandırma - Bursa - Bozüyük
- Eskişehir - Sivrihısar - Ankara Şe-
reflikoçhisar - Aksaray - Ulukışla -
Pozantı - Tarsus - Adana - Tarsus
Adana - Osmaniye - Gaziantep -
Şanlıurfa Havsa - Keşan - Eceabat-
Çanakkale - Edremit - lzmir - Ay-
dın - Buharkent - Denizli - Acıpa-
yam - Korkuteli - Antalya lzmir -
Salihli - Kula - Uşak - Afyon - Ak-
şehir - Konya - Ankara - Kulu - Ci-
hanbeyli - Konya - Karaman - Si-
lifke - tçel - Tarsus - Kocaeli - Ya-
lo\
r
a - Bursa - Yenişehir - Bilecik -
lzmir - Manisa - Akhisar - Balıke-
sir - Karacabey - Afyon - Dinar -
Burdur - Antalya - Alanya - Ana-
mur - Silifke - Osmaniye - Isken-
derun - Hatay - Kuşadası - Germen-
cik - Milas - Bodrum - Muğla -
Marmaris - Datça - Aydın - Çine -
Yatağan - Muğla - Kale - Tavas -
Denizli - Dinar - Kuyucak - Kara-
su - Tavas - Antalya - Kumluca -
Fethiye - Köyceğiz - Muğla - Fet-
hiye - Korkuteli - Elmalı Çay - El-
madağ.
Adalet Bakanı Şevket Kazan ım-
zasıyla cumhuriyet başsavcılıkla-
nna gönderilen genelgede, ceza in-
faz kurumlan ile tutukevierinde,
Kurban Bayramı nedeniyle açık
görüş yapılmasma izin verildiği be-
lirtildi. Buna göre fırar edenler, fı-
rara teşebbüs edenler, cezaevi ida-
resine karşı isyan edenler ve siya-
si tutuklu ve hükümlüler dışında
kalanlara açık görüş için izin veri-
lecek. Îstanbul, lzmir, Ankara,
Adana, Mersin, Bursa, Antalya ve
Gaziantep kapalı cezaevlerinde 18
-19 ve 20 Nisan 1997 tarihlerinde,
diğer cezaevlerinde ise 19 ve 20
Nisan 1997 tarihlerinde açık görüş
yapılacak. Siyasi tutuklu ve hü-
kümlüler ise 21 - 22 Nisan 1997 ta-
rihlerinde 2 gün kapalı görüş yapa-
cak.
Meteoroloji Genel Müdürlü-
ğü'nce yapılan açıklamaya göre
bayram süresince hava yağışlı ve
serin olacak. Mevsim normalleri-
nin altında seyreden hava sıcaklı-
ğında ise önemli bir değişiklik ol-
mayacak.
Diyanet îşleri Başkanı Mehmet
Nuri Yılmaz bayramda mezarlık-
lan ziyaret edeceklere seslenerek,
para ve menfaat karşılığı dua oku-
yanlara itibar etmemelerini istedi.
Kurban Bayramı ve 23 Nisan Ulu-
sal Egemenlik Çocuk Bayramı'nm
birleşmesiy le oluşan 6 günlük tatil-
le biriikte. havayolunu tercih eden
yurttaşlann sayısında patlama ol-
du. THY ve tstanbul Hava Yollan
yetkilileri, ek seferler koymalanna
karşm bayram süresince uçaklarda
yer kalmadığını söylediler.
Şeriatçdar yasa tanıımyor
• Baştarafi 1. Sayfada
dan toplanan kurban derisi ve ba-
ğırsaklardan sağlanan yaklaşık 6
trilyonluk gelirin, şeriatçı vakıflar
ve PKK tarafından kullanıldığını
açıklayan THK Genel Başkanveki-
li Hasan Erkan Karaca, "Bizim
topla>amadığımız deriler Tiirkiye
Cumhuri)eti"nin temeline döşenen
dinamitlerdir" diye konuştu.
Kurban derisi, bağırsak. fıtre ve
zekât toplama yetkisinin yalnızca
Türk Hava Kurumu'na (THK) ait
olduğu yönünde Yargıtay Hukuk
Genel Kurulu'nun "kesinvebağla-
yıcı karanna" karşın köktendinci
vakıf. >iırt. dernek ve Kuran kurs-
lan, astıklan afiş, çeşitli gazete ve
dergilere verdikleri ilan ve evlere
dağıttıklan bildirilerle yurttaşlann
bağış yapmasını istediler.
Taçoy, şeriatçı vakıf ve yurtlann
kampanyasıyla ilgili olarak gazete-
mize yaptığı açıklamada, yasalara
rağmen kurban derisi ve bağırsak
toplamak ısteyenlere karşı ilgilile-
n göreve davet etti.
Taçoy, devletin, Atatürk'ün za-
manından beri verdiği görevi en iyi
şekilde yurt çapında yerine getir-
meye çahştığını belirterek,t
u
THK,
RP ofanadan önce de deri topluyor-
du ve bu yetki kendisindeydL Tedir-
ginKgin nedeni bu alandaki triKon-
larca rantür. Yıllarca yasal olma-
yan kuruluşlar, Hizbullah \e PKK
deri topladı. Bu paralann nereye
gitriği ise herkesçe biliniyor. Topla-
ma yetkisi bizde, Biz THK olarak
kamuoyuna ve konuya Ugi duyan
basının desteğine gü\eniyoruz" di-
ye konuştu.
Taçoy, bayramda toplanacak et-
leri buzluklarda muhafaza edecek-
lerini ve 20 nisandan sonra Güney-
doğu'da Asayiş Bölge Komutanlı-
ğı'nın denetiminde ihtiyacı olan
halka dağıtacaklannı bildirdi.
Özellikle Istanbul'da kentin çe-
şitli yerlerine, yasadışı olmasına
karşın, "istenüdiği takdirde evler-
den kurban derisi ve bağırsaklann
alınabileceğini" duyuran afışler
asan şeriatçı kunıluşlara karşı vali-
lik de harekete geçti. Îstanbul Va-
lisi Rıdvan Yenişen, kurban derisi
bağışıyla ilgili olarak afış, levha gi-
bi propaganda araçlannı asma yet-
kisinin sadece THK'ye ait olduğu-
nu anımsatarak. "Deri toplamak
için THK'nin dışında afiş ve levha
asılması kesinlikle yasaktır'' dedi.
Vali Yenişen, kentin birçok yerin-
de asılı olan söz konusu afiş ve pan-
kartlann kaldınlması için talimat
vereceğini söyledi.
THK Genel Başkanvekili Hasan
Erkan Karaca da, geçen yıl deri ve
bağırsak satışından ortaya çıkan
toplam 8 trilyonluk gelirin 6 tril-
yon liralık bölümünün şeriatçılar-
la bölücülere gittiğine işaret etti.
Kurban bayramlannda kesilen or-
talama 4 milyon hayvanın deri ve
bağırsaklannın satışından sağlanan
8 trilyon liralık kaynağın, yalnızca
2 trilyon liralık bölümünün
THK'ce kullanıldığına dikkat çe-
ken Karaca, "Geri kalan 6 trilyo-
nun bir bötümü yasadışı yollardan
deri toplayan deri mafyası, yani gü-
zel dinimizi istismareden, dini ken-
di ticari emellerine alet eden dini
vakıflara gidiyor. Bir bölümii de
Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da
deri toplayan PKK'ye gidiyor" de-
di.
Karaca. "Biz ilgüi bakanlıklara
gerekli başvurulanınızı yapıyonız.
Bence, Maliye Bakankğı'nın da bu
6 trihonun hesabmı sorması gere-
khor. Bu paralar kime, ne şeküde,
nasıl gidiyor; bunun hesabı sorul-
mah. Bizim toplayamadtğımı/ deri-
lerTürkryeCumhuriyeti'nin teme-
line döşenen dinamitlerdir" diye
konuştu.
Izmir'de kurban satışlan beledi-
yenin belirlediği yerler dışında ya-
saklanırken, Ege'nin diğer illerin-
de THK deri toplamak için örgüt-
lenme ağı oluşturdu.
lzmir Anakent Belediye Başka-
nı Burhan Özfatura. belirlenen
yerler dışında satış yapan sürii sa-
hiplerinin hayvanlanna el konula-
cağını ve TANSAŞ Entegre Tesis-
leri'ne götürülerek ceza uygulana-
cağını söyledi. Anakent Belediye-
si Veteriner tşleri ve Halk Sağlığı
Şube Müdürü Salim Tezer de kur-
banlıklann belediye denetiminde-
ki satış noktalanndan alınmalan
gerektiğini belirtti. Bunun, hayva-
nın sağlığı ve fıyat konusundaki
endişeleri ortadan kaldıracağını di-
le getiren Tezer, bu amaçla îzmir
genelinde 67 yerde belediye dene-
timli satış noktası kurduklannı kay-
detti.
Deri kavğası Islam Dayanışma
Birliği ile PKK arasında da sürü-
yor. lslam Dayanışma Birliği, Al-
manya'da yayımladığı bildiride.
PKK ve Abdullah Öcalan'ın din
düşmanı olduğunu savunarak kur-
ban derilerinin PKK'ye verilme-
mesini istedi.
Cemal Alişan
ANAFtan istifa etti
6
Özgür Söz'lü Yaşar Kemal
GÜRHANUÇKAN
ANK\RA (Cumhuriyet
Bürosu) - DYP azınlık hükü-
metine güvenoyu vermediği
için ihraç edildikten sonra
ANAP'a geçen Samsun Mil-
letvekili Cemal .\lişan, yeni-
den eski partısine dönme ka-
ran aldı. ANAP'tan dün isti-
fa eden Alişan' ın.hakkında-
ki ihraç karannın kaldınlma-
smdan sonra DYP'ye geçe-
ceği bildirildi. ANAFtan is-
tifasına gerekçe olarak "do-
ku uyuşmazüğı''nı gösteren
Alişan'ın, ılk kabine değişik-
liğinde Sağlık Bakanlığı'na
getirileceği söylentileri kulis-
lerde yaygınlaştı. Alişan'ın
eski partisine dönmesinden
sonra DYP'nin TBMM'deki
sandalye sayısı 121, REFAH-
YOL un desteği de 281"e
yükselecek.
DYP azınlık hükümetine
güvenoyu vermediği için,
daha sonra Demokratik Tür-
kiye Partisi'ni kuran Hüsa-
mettin Cindonık ile biriikte
partiden ihraç edilen Cemal
Alişan. ANAP'a geçmişti.
Alişan. dün Dışişleri konu-
tunda Başbakan Vekili Tan-
su Çiller ile görüştükten son-
ra, TBMM'yegeçerek ıstifa-
sını verdi. DYP yönetimine
verdiği dilekçede "Bundan
böyle siyasi yaşamıma
DYP'de üye ve milletvekiti
olarak devam etmek istiyo-
rum" diyen Alişan. yaptığı
yazılı açıklamada da
"ANAP'tan aynlma nedenim
siyasi geçmişime dayanak
olan tabarum üe ANAP taba-
nı arasmdaki doku uyuşmaz-
hğıdnr" gerekçesini gösterdi.
Alişan, karannı vermeden
önce seçmenleriyle görüştü-
ğünü belirterek, "Benim ta-
banım DYP tabanı" dedi.
Sağlık Bakanhğı için istifa
ettiği iddialannı yalanlayan
Alişan, "Bu iddia>i ortaya
atanlar bekleıier görürler"
diye konuştu.
ANAP Genel Sekreteri Ya-
şar Okuyan da, Alişan'ın
'doku uyuşmazüğı' gerekçe-
sini anlamakta güçlük çektik-
lerini söyledi. Okuyan, "Bu
doku uyuşmazhğının esas ge-
rekçesi, ûmit ederiz ki Sağhk
Bakanlığı'na getirilme ola>ı
olmayacaknr" dedi. Ali-
şan'ın istifası ve GtK kara-
nndan sonra DYP'ye geçişi-
nin kesınleşmesi durumunda
yeni parlamento aritmetiği
şöyle olacak: RP: 160, DYP:
121, ANAP: 127, DSP: 68.
CHP: 49, BBP: 7, DTP: 7,
Bağımsız: 9, Boş: 2.
UPPSALA - lsveç'in Uppsala kentindeki
Kenne Fant Vakfi tarafından iki yılda bir da-
ğıtılan "Monismanien Ozgür Söz" ödülü
"demokrasi için uğraş verdiği'' gerekçesiyle
Yaşar Kemal'e verildi.
30 bin Isveç Kronu (yanm milyar lira) tu-
tanndaki ödûl, Uppsala Cniversitesi öğren-
cileri tarafından önerilen bir adaya, vakıf jü-
risinin karanyla veriliyor. Odül adını, 1974'te
"Monismanien 1995" adlı bir piyes yazan ve
daha sonra bunu belgesel film haline getiren
Kenne Fant'ın bu filmden edindiği gelirle
kurduğu fondan alıyor. Monismanien, tek bir
görüşün geçerli olduğu hayali bir ülkede ya-
şamı işliyor. Yaşar K.emal'in "basloya ve po-
ütik haksıztıklara karşı ve demokrasi için ya-
şamı boyunca kişisel ve zaman zaman yalnız
başına uğraş verdiğL, yapnklannm hem ede-
bi yapıüannda hem de gazetecüiğinde görül-
diiğü ve aydınlan birteştirip şevklendirerek
Türkiye'de insan haklan ve özgürlûğü için
uğraş verdiği'' gerekçesiyle ödüle layık gö-
rüldüğü bildirildi.
Kemal "e ödülü dün düzenlenen törenle ve-
rildi. Törenin açılış konuşmasmı yapan Ken-
ne Fant, 1974'te "Monismanien 1995"i ya-
zdığında. bir gün aynı adı taşıyan bir ödülün
Yaşar Kemal gibi dnlü bir yazara verilebile-
ceğini aklından geçirmediğini belirterek duy-
duğu mutluluğu dile getirdi. Daha sonra ko-
nuşan Kenne Fant Vakfi Başkanı Erik KjaD-
berg, Yaşar Kemal'in bu ödülü kabulünden
duyduğu sevinci belirtti ve Yaşar KemaFe,
ödül gerekçesini Ingilizce olarak içeren bir
diploma ile para çekini verdi.
Isveç basınırun büyük ilgi gösterdiği tören-
de Yaşar Kemal, lsveç'in kendisinin ikinci
vatanı olduğunu ve bunun eski Fransız Cum-
hurbaşkanı François Mhterrand'm kendisi-
ni zamanın tsveç başbakanı olan Otof Pal-
me'ye tanıtırken, Palme tarafından dile geti-
rildiğini söyledi.
Yaşar Kemal, 12 yaşından ben kendi eme-
ğıyle geçindiğini belirterek başladığı konuş-
masında. hapishanelerin, aydınlanmızın üni-
versitesi olduğunu söyledi. Yaşar Kemal söz-
lerini şöyle sürdürdü: "1951 'de gazeteci (A-
dum. Kendi ismimle gazetecilik >apanuyor-
dum. Yaşar Kemal adını kullanıyordum. Po-
Ss, Yaşar Kemal in gerçek adının Kemal Sa-
dık Göğceli olduğunu 3 yıl sonra öğrendl O
zaman Cumhuriyet adlı büyük gazetede mu-
habirdim, bana ilişemediler. 12 yıl Anado-
lu'yu dolaştım. İstanbul'u da ev ev bilirdim.
çünkfibir ara havagazı memurujdum. Orta-
okuklan a\nlınca Adana'da30 bin kitaplı bir
kitaplıkta çahşmaya başladun. Hiç geİen gi-
den yoktu, 3 yıl oturup o kitaplan okudum.
Benim ilk üniversitem bu oldu."
Aldığı ödülün genç öğrenciler tarafından
veriliyor olmasından ötürü büyük gurur duy-
duğunu da belirten Yaşar Kemal, "Bu ödül,
benimömrümdeaküğun en büyüködüldür"
diye konuştu.
Bir Yunan gazetecinin sorusu üzerine,
1081 yerli ve 140 yabancı yazar tarafından
imzalanan "Düşünce\ı
e Ozgürlük" kitabıyla
ilgili bilgi veren Yaşar Kemal, "Türkiye'de
demokrasiyegiden yol Kürt meselesinden ge-
çer"dedi. Yaşar Kemal, insan haklannın yok
kabul edildıği bir ülkede demokrasi olduğu-
nun söylenemeyeceğini de vurgularken,
Kürtlerin aynlıkçı olmadıklannı. yalnızca
eşit haklar istediklerini dile getirdi.
G Ü N D E M >IUSTAFA BALBAY
• Baştarafi 1. Sayfada
nı da yüzde 7 idi.
1930'lu yıllara gelindiğinde, kent çocuklarının
yüzde 75'i, köy çocuklarının ise yüzde 20'si ilköğ-
retim olanağından yararlanıyordu. Aynı dönemde
nüfusumuz 17 milyondu. Bunun dört milyonu şe-
hirlerde, 13 milyonu da köylerdeydi.
Eğitimde devrim yapılacaksa, bu köylerden baş-
lamalıydı. Öyle oldu...
Cumhuriyet Halk Partisi'nin 1935'teki Dördüncü
Kurultayı'nda, ilköğretimin yaygınlaştırılması için
karar alındı. 1936'da Eskişehir'e bağlı Çifteler'de-
ki kursta 84 köylü genç "köy eğitmenı" olarak ye-
tiştirildi.
Kapsam genişletildi. 1937'de, Çifteler'de ve lz-
mir Kızılçullu'da, 1938'de Edirne Kepirtepe'de,
1939'da Kastamonu Gölköy'de dört Köy Öğret-
men Okulu açıldı.
Milli Eğitim Bakanı Hasan Âli Yücel, llköğretim
Genel Müdürü Ismail Hakkı Tonguç... Artık, ce-
halete ne meydan kalır ne pabuç...
Köy Enstitüleri 1953 yılına dek, 17 bin 341 me-
zun verdi. Ama bunların her biri, aynca bir 17 bin-
di... Bu yüzden etkisi dalga dalga bugüne kadar gel-
di...
Önceki akşam, Seyfi Koryürek'in Köy Enstrtü-
leri'yle ilgili iki kitabını kanştırdım. Çifteler'deki öğ-
rencilere beş yıllık eğitimin ardından, "enstitüyü bi-
tirme tezi" verilmiş:
"Okul size ne verdi?"
Öğrencilerin birleştikleri noktalardan altını çızdik-
lerim şunlar: 5
- Özgüvenim arttı...
- Bilgim arttı. Farklı düşüncelerte tanıştım...
- Burada gördüklerimi köyüme de taşıyacağım...
Koryürek, Köy Enstitüleri'nde, "kitap" üzerine
derlenen sözleri de aktarmış. Işte bazılan:
"Kitaplar, insanlann kalbine esen rüzgârdır."
"Hiç solmayan bitki varsa, o da kitaptır."
"Elimde olsaydı her kanş toprağa buğday eker
gibi kitap ekerdim."
Bu duygularia yetişen bir kuşak... Köy Enstitüle-
ri kapatılmasaydı ya da en azından on yıl daha sür-
seydi, pek çok sorunu çözmüştük...
O günler kolay mı yaratıldı?
Erdal Inönü anılannın, "Köy Enstitüleri" bölü-
münde şöyle diyor.
"İyi niyetli maksadı belli olan bu eğitim yasasına
kimsenin karşı çıkmayacağını sanmıştım. Ama ak-
şam sofrada Yücel'den duyduk ki bazı milletvekil-
leri yasanın uygulama planına itirazlar yöneltmiş-
ler. Bu eleştirileri değertendirirken Yücel'in de ba-
bamın da vardıklan ortak kanı, bu itirazlan yapan-
lann aslında büyük vatandaş kittesinin okumasını,
aydınlanmasını istemedikleri şeklindeydi."
Bugün ne yapılabilir?
Bugün Köy Enstitüleri yeniden cantandınlabilir
mi?
Hayır... ' • -"
l
•
Neden?
Köyler kente taşındı. Kent merkezleri gecekon-
dularla kuşatıldı. Şimdi, Köy Enstitüleri deneyimin-
den yararlanarak, adı başka da olabilir ama; gece-
kondu enstitüleri kurmak gerekıyor.
Nasıl ki Cumhuriyetin başında, köylerdekilerin
yüzde 20'si kent merkezindekilerin yüzde 75'i oku-
la gidiyorsa, bugün köylerin yerini gecekondular
aldı. .
Ahmet Emin Yalman, Köy Enstitüleri'ni anlatan
kitabının adını, "Yannın Türkiyesi'neSeyahat" koy-
muştu.
Köy Enstitüleri yaşatılamadı ve Yalman'ın deyi-
miyle, yannın Türkiyesi yanm kaldı.
Köy Enstitüleri bugün, "Türkiye'nin geçmişinde-
ki, bugünü de aydınlatan, sönmeyecek bir ışık'...
Işıktan, yüzümüzü ışığa çevirerek değil, aydınlattı-
ğı yöne bakarak yararlanabiliriz.
51 kitle örgütünün "17 Nisan B//d/Ws/"nde buluş-
ması bu alandaki duyariılığın güzel bir yansımast...
Haydi... Yannın Türkiyesi için yeniden çağdaş
eğitime...
Işimiz zor mu? Çok mu yara aldık? Sözü Mus-
tafa Kemal'le noktalayalım:
"Dinlenmemek üzere yürümeye karar verenler
asla yorulmazlar."
Dinci kuruluşlara
yetkiyi Ozal verdi
tstanbul Haber Senisi -
1986 yıhnda dönemin başba-
kanı Turgut Ozal hüküme-
tince, Sosyal Yardımlaşma ve
Dayanışma Fonu (Fak-Fuk
Fon)kurulurken kurbanderi-
si, bağırsak, fitre ve zekât
toplama yetkisi vakıflara ve-
rildi. 1925 yıhndan beri Türk
Hava Kurumu'na (THK) yet-
ki veren 2860 sayılı Yardım
ToplamaYasası değiştirilerek
kurumun önemli ölçüde gelir
kaybetmesine neden olundu.
1986-1992 yıllan arasında
şeriatçı vakıf, dernek, Kuran
kursu ve yurtlar ile PKK ve
Hizbullah bu alanda faaliyet
gösterdi. THK Genel Başka-
nı Prof. Dr. Atilla Taçoy'
1111
söz konusu dönemle ilgili
verdiği bilgiye göre, 6 yıllık
sürede devlet, vergileriyle
biriikte yaklaşık 4 trilyon lira
kaybetri. Bu dönemde kurban
derisi vurgunu uluslararası
boyutlara ulaştı. Yurtdışmda
AvTupa Milli Gençlik Teşki-
latı (AMGT), uluslararası
yardım kuruluşlan, vekâletle
kurban kesebileceklerini du-
yurup hesap numaralan ve-
rerek para topladılar.
1992 yılında SüleymanDe-
mirel'ın başbakanlığındaki
DYP-SHPkoalisyonu "işieh-
Bne", THK'ye verince RP"-
nin tepkisiyle karşılaştı ve
kurban derisi toplama kavga-
sı da böylece başlamış oldu.
Toplama yetkisinin THK'-
ye verilmesinden sonra hare-
kete geçen RP, Kocaeli Mil-
letvekili Şevket Kazan ve 17
arkadaşının öncülüğünde
Yardım Toplama Yasası'nın
bir maddesinin değiştirilme-
si için hazırhklara başladı.
"Yardmun isteğe bağlı olma-
a
n
şeklinde düzenlenen tek-
lif reddedildi. Daha sonraki
dönemkrde yapılan hazırlık-
lar da kabul edilmeyince, top-
lama yetkisi THK'de bulun-
masına karşın şeriatçı vakıf,
yurt ve Kuran kurslan yasa-
ya rağmen deri ve bağırsak
topladılar.
Son olarakYargıtay Hukuk
Genel Kurulu'nun bağlayıcı
karan ve Içişleri Bakanh-
ğı'nin açık genelgesine. vali-
lerin gerekli önlemleri alma-
sı istemıne rağmen söz konu-
su kurumlar kurban derisi ve
bağırsak toplamayanşuu sür-
dürüyorlar.
Amaç. başta Türk Silahlı
Kuvvetleri'ne destek veren
THK'yi çökertmek ve bu-
günkü rakamlarla 9trilyon li-
ra) a ulaşan rantı toplamak.