Katalog

29 MART 1997 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA OSS-OYS DENEME SINAVI 25. "Öyfeyse bız de çeşıtlı yazarların eserte- nnı okumam z daha ryrdır" Bu cOmtedekt anlatım bozukluğu aşa- ğıdaki değifiklıklerden hangmyle gı- denlebılır? A) 'çeşrtlf sozctiğu yenne' degışık* soz- cuğu gefjnlmelı B) 'daha* sozcuğu cumleden atılmad C) "Öyleyse" sozcuğû "Oyie ıse' bıçımın- de yazılmaiı 0) 'de' bağıacı cumleden atılmalı E) 'bız de' sözcuklen cumleden atılmalı 2 6 . (1) Anladığıyla yetınırse benı hıç anla- mamış olacaktır kı o bır gerçek okuf de- ğıldır bence (2) Ben her zaman buzdağı ılkesıne gore yazmışımdır (3) Her bır bö- lumde yaşamın başka bır gerçeğıne tanık olacaktır (4) Gorunen her bölume karşılıJ* gorunmeyen yedı bolum vardır suyun altında (5) Bır okur bu bolumlen teker teker ele geçırmelıdır Bu paragraftakı cümtelenn doğru tıralanısı, asağıdalulerden hangısidir? A) 3 2 1 4 5 B) 4 5 3 2 1 C) 2. 4 5 3 1 D) 1 2 4 5 3 E) 2 5, 4 3. 1 27. 'Gerçek sanatçı ne anlatmak ıstıyorsa estetk bır kalıba dokmek zorundadır onu Sanat her şeyden Snce bıçımdır Doğa da boyle yapar En yararlıyı en gûzef tnçımde sunar ınsana Sanatçı, dojadan bılınçjı olmasıyla aynlır ancak. O ne yaparsa onceden planlar kusuriarı dCzetrrnek bır dahakı yaprtında daha güzete ylaşmak elındedır onun ' Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangıtıne ulatılamaz? A) Sanat oncelıkle 'nasıT sorusuna ya- nrt arar B) Doğa ıle sanatçı "bıçım" duragnda buluşur C) Sanatçıyı doğadan ayıran bıHnçlı ot- masıdır D) Sanatçı daha guzete ulayna yebsıne sahıptır E) Sanatçıyı başarıya ulaştıran yarartıyı ele almasıdır 2 8 . AşağıdaM cUmlelerin hangutl blr pa- ragrafın ginş cUmtesi olamaz? A) Teknık, bılımın knstahze olrruş hah- dır B) Yazar gerçek yaşamı anlatrralda ışe başlıyor C) Toplum her zaman doğruiarın pesın- den koşmaz. D) Ahmet Mrthat. halkın nabzını etında tutan yazardır E) Insan sadece konuşabılen bır vartık degıldır 29. ( ) Boyte bır yazar toplumu etkıleyemez Sanatçı eibette ışın estetık yanını on planda tutacak. arr.a ıçenğı ıhmal ettı mı sûslu pûslu bır ucube yaratmaktan 6te gıdemeyecek Halk sadece sûsluyü ıste- mıyor ıçenğı dolgun yapıt da olmasına önem venyor Asağıdakl cumlelerden hangisi bu p*- ragrafın ginş cUmleti olmaya daha uygundur? A) Kımı yazarlar toplumun ısteklenne önem vermıyor B) Bır sanatçı toplumun hızmetınde ol- rnalı Snce C) Kımı yazarlar sadece bıçıme önem vermekle yetınıyor D) Bır sanatçı guzelle yararlıyı bulup sunmalı okuruna E) Kımı yazarlar ıçenge onem venyor 3 0 . TopHjm da yanıhr zaman zaman Çok akıllı bır ınsanır yanıldığı gıbı Ancak bu yanılgısı pek uzun surmez Bırey gıbı tek yanlı bakmaz gerçeklığe çunku Bazıları çıkar ıçınden haykınverır dogruları Dt- gerlen duşünmeye başlar Sonra kevgır- dek mısııiann peş peşe patlaması gtbı bembeyaz oluvenr dûşûnceler Toplum dogruyu bulmuştur artık Bu paragrafa en oygun baflık, *şağı- dakntnten ItangMtflr? TO.< AÇ Teştam ve Sunç m^, * ı B) Akıllı ınsan ve Toplum C) Toplumların Yonu D) Düsjnrre Yetısı ve Toplum E) Toplum ve Gerçege Ulasma 3 1 . Halk Edebıyatı kendrlığınder bır edetoı yatt'r Ne önceden belırlenmış bır amacı vardır ne de daha guzel yapma cabası Dogadakj guzellıkler ve çırkınlıkler kadar dogaldır Her duzeyde dızeye rastlayabı lırsınız onda Hanka bır dızenın yanında bomboş bır drze buluverırsıraz Hoşa gn den yanı da budur Bu paragrafın konusu, atağıdakHer- den hangısldır? A) Halk Edebıyatının nrtelığı B) Halk Edebıyatının nıçın bejenıldıjı C) Dogayla Halk Edebıyatı ılışkısı D) Kendılığınder edebıyatın ne anlama geldığı E) E<Jet»yatın amaçlı olması geregı 32. 'llkel sıır oyunlarda savaşlarda bayram larda dınsel törenlerde konuşma dılının Szel bır bıçımde kullanılması ıte başladı Ölçu durak, uyak. ntım ve bunlarla ılgıtı kuraltar zamanla oluştular llk şaırter avantajlı kımselerdı ılk deneylen onlar yaptılar şıır sanatının temellennı onlar attrlar sonradan gelenler onlan taklrt ettı Bu sanatı herkes uygulayamadığı ıçtn toplumda şaırlerın değen ve yerı yûk- seldı Her uljsun tanhınde ılkel sıır çağı vardır' Yukandakı parçanın konusu aşagıda- kıterden hangıudır? A) llke şıınn nerede ve nasıl doğduğu B) Şıır oğelen ıle ılgılı kuralların ne za man o uştuğu C) Hangı nrtelıktekı şaırlenn ılk dene- meterı yaptığı D) Toplumda şaırienn değennın nıçın arttığ' E) Ukrslann. tanhlannde nasıl bır slır donemt yaşadığı 33. "Genç öğretmenler aras<nda benı seven- ter var, okuyortarmrş yazılarımı 0§ren- ctlenne de okutuyorlar Onu pek doğru bulmadım Çocuklar okuduklanna manır- rar bellerier onlan Benım soyledık'enme tnanmasınlar demıyorum ben de yazar sam ınanarak yazarım, kendı doğruları- mı gerçeklermı soylenm Çocuklar 'Bu aoam bftyle düşunûyor demez Bu boy- teymış doğrusu buymuş' der' Yukandakı sekıkie konuşan birlnin korkutu aşagıdakılerden hangısınden kaynaklanmıştır? A) Yazdıklannın flğrenalenn düzeyın* uygun olmamasından B) Çocukların yanıltılmış oknasından C) Yazdıkjarınm öğrencııenn dûzeyını aşmasından D) Ğğrencılenn polıtkaya bulaşmasm- dan E) Oğrencılenn nesrtel yorum yapma- sından 34. Tlalkının yuzde seksenı köyde yasayan bır ulusun sanatçılannın konu bakımın- dan koye yonelmesı olağandır Yeter kı sanatçt konusunu ışlemeyı ve ona yenı bakış açısı getırmeyı başarsın Bee ıçtn- de yaşadığımız çagı bır uyesı bulundu- gumuz toplumu tanıtsın Onu kuran etkı- leyen psıkolojrk ve sosyolojık nedenlen gfistersın Bfiylece toplumumuza ınsan- " larını tanıtmada öndertık yol göstencılık • görevını yapsın ' Yukandakı parçadan asağıdaki yargı- lardan hangisine vanlamaz? A) Sanatçı, konusunu seçerken ıçtnde yasadığı toplumun etkısınde kalır B) Sanat esertennın değer konusundan gelmez C) Bır yapıtı degerlı kılan yenı bır bakış açısına sahıp olmasıdır * ' " D) Uslup bır yaprtın en önemll yaprtaşı- dır E) Toplumun hızmebnde olan sanatçı, konusunu seçerken üte olma ıdır 35. "Butûn uygar uhıslannta gıbı TOrk kOltu- rOnCın ıçenğı de ulusal ve ınsanı deger- lerm bır karışımıdır Bıreylenn ve ulusla nn kuttorlen de boyledır Butûn canlı ya- ratıklar gıdalarmı dışandan alırlar Onemlı olan dışandan alınanı ıçıne sın- dırmek kanına karıştırmaktır "Sentez 1 kavramı da bunu anlatır" ParagrafU kürtürun hangi ötelltgı vur- gulanmatrtadır? A) Bır sentez olması B) Ulusal olması C) Hosgoruşle yojrutması D) Onemlı ışlevtef ustlenmesı E) Uygartığı yaratması 36. "Refik Halıt, tplenrın çoğunu dıs goru- nûslenyie çehre ve kıyafetlenyle ele alır Kuvvetle resmolunan bu kısılenn ruh de- nnMdenne ınılmez Varsa, huylarının pek cazıp pek ozel degışık yanlan alınıp mubaraga ıle anlatılır Mzahta çok usta olan Refk Halrt bazı kahramanların gu- lunç hjy ve davranıslarını yakalayıp gös teımekten de hoslanır' Aşağıdakitafden hmgisi Reflk Haiifin ozelllktefloden Uri dsgjtdjr? A) Tıplennı dış gorunuşlerıyle anlatması B) Kısılenn ruh denniıklerıne lebılmesı C) Usta bır mızahçı olması D) Huylann pek özsl yanlannı anlatması E) Tıpîerm gulonç yanlannı ele alması 37. 'Sevgı ılgı ve bılgıden yoksun bırakılan kıştlık kazanmamış kalabalıklar n nasıl korkunç gûçler halıne gelebıleceğını gös- terer pek çok ömek vardır Bundan dola- yı kûltur ve teknığı r>as başa yurüteme- yen gen kalmış uluslar toplumsal hayatı sarsan ısyan ıhblal ve anarşıden kurtu- lamıyorlar Mıryartar yatırılarak yapılan bır fabnka veya oara, hafa butun bır Olke kafası kızdırılan kutlelef tarafından yok edtlryor Çınde olan otaylar bu ba- kımdan rbret venadır' Yukandaki parçanın anadUtttncetJ atagıdakılerden hangıttdir? A) Bıreyter: tek tek aydınlatmak son de- rece güç ve pahaltdır B) Maddı gOcun ınsan uzerınde hıçbır etkrsı yoktur C) Kısıhk kazanamamıs ınsan sârüsu uygırtık yıkıcı gûçler halıne gekr D) Maddı gûç sındmr korkutur (akat ın- san ruhunu yukıek duygulara ulastı- ramaz. E) Sevgı ve saygı bır korkunun urunuy- *e yıkıcılıga yonelır 38. *Okuru yuksek felsefeye çekmek amacı, yanı halkı eğrtmek ıçin dıle geunlecek dûsunceler sâyiensın de kım tarafından nerede nasıl soylemrse s«ylensın dü- şüncesı, romanı roman olarak aksatır ÇOnku karakterlerde tutarsızlıja yol açar romanın butunlOğOnü bozar yapay sahnelerm araya gırmesıne neden olur' Afagıdakilerden hanguı paragrafta betlrtılen roman amacının yarattıgı otumsuzluklardan birl değjjğir? A) Halkı eğıtmek bılgılendırmek B) Romanı roman olarak aksatmak C) Karakterlerde tutarsızlığa yol açmak D) Romanın butünluğunû bozmak E) Yapay sahneter yaratmak 39. 'Makıneyı yaratan doğa değıl ınsandır Bu, onun ınsanlığını oıtaya koyan ılk de- lıtdır Her makınenın arkasında ınsan ze- kâsı ınsan ıradesı ve ınsan emeğı var dır Sadece bu onu değeriendırmemız ıçtn yeterlı bır nedendır Insan elmden çı- kan yarariı guzel ıvı her şeye kars say- gı duyulmalıdır Zıra o ınsanın bır parça sı veya aynasıdır' Yukandaki parçaya en uygun baflık asagıdakllerden hangitkdır? A) Insan ve Doga B) Makıne ve Insan C) Insan Zekâsı D) Insan Emeğı E) Emek ve Saygı 40. "Avrupa yenı bır dunyanın bılıncıdır Uluslar kendılennı bu bılıncle kavramak- ta bu bılıncle yenı bır hayat bulmektadır Çağımızda ulusal uyanısın anlamı, Avsu-. palı bır bılıncle yenıden doğmakbr' Bu paragrafta asagıdakllerden hangiti Uzerinde durulmamaktadır? A) Avrupa nın yenı bır dunya Mînane sahıp olması B) Ulusların kendılennı kavramak ıçın nasıl bır yol ızleyeceğı C) Uluslann yenı bır hayat bulmasının anlamı D) Çağımızda ulusal aniayısın ne anla- ma geldığı E) Yenıden doğmak ıçın Avnjpa'yı taklıt etme gereğı 4 1 . "Ben şırnn dışımızda olup bıtenlen -ba- sın gıbı- yansıtma ıle gofevlı olduğuna hıçbır zaman nanmamısımdır Ama şıt- nn Ikma Yenrdekı gıbı bırtunr» tutmayan saçma sapan dızelerle de elde edılece- ğıne ınananlardan değılım Gerçek bır sıın sözgelışı Seyahate Davefı Açrkde- na ı okumadan öncekı ha!ır, z,e okuduk- tan sonrakı halraakarşılaştırmz Ne bu- yuk farklar bulacaksınız ıkısı arasırda' Okudugunuz bâyte şıırterse o kapalı IÇH nıze nasıl yenı bır havanın dokiugunu tatlı bır ûıpenşın yayıldıgını duymakta gecıkmezsınız ve anlarsınız kı vsrlığınız- dan şıır geçmış' Zahmete değer bunu Ikıncı Yenfden bır şeyler okuyarak de- neyınız.' Yukandaki parçadan asağıdaki yargt- lann hangıtıne vanlamaz? A) Ikıncı Yenı genış bır okur yazar kıtle- sıne seslenır B) Gerçek şıır ınsanın ruh halını değış- tınr C) 'Seyahate Davet ve Açıkdenız* ger- çek şıır ömeklendjr D) Şıırden basın n yapması gereken go- revi beklemek doğru değıldır E) Şıır dızelerının bıroınyle uyum ıçen- sınde olması gerekır 42. 'Fıkret, çocuk ve genç ıçın olduğu kadar vatanın ruhu guzellığı aşkı ve anası olan kadının ve kadınlığın da şaındır Kadını en yuksek erdemlenyle gftren ve gormek ısteyen Fıkret onun hakkında sövledığı şıırlenyie bütjn şaırlenmız ara- sında onemlı bır ye^ tutar Fikrefı Ba- lıkçılar 1 manzumesınde yazrrış olduğu dızesı ıle suçlamaya kalkışanlar oku- duklannı anlamayan amacı anlamı car- pıtmaya çalışan zavallıiardır' Yukandakı paragrafta bot bırakılan yere aşağıdakı dızelerden hangi»! getınlirte paragrafın anlam bütunlugu bozulmaz? A) "Denız kadın gıbıdır hıç ınanmak ol- maz hai" B) *Elbet sefil olursa kadın alçalır be- şer' C) 'Uygarlığın ozû sanatsa sanatın özu kadındır' D) 'Denız bır hırçın kadın gurultusu ya- yıyordu ortalığa' E) *Elbet değıl nasıbı aşağılanma kadı- nın ' 4 3 . *Büyuk sanatçılar sanatı her tOriu çıka- nn ve ıhtırasın ustunde tutar Eskı Fran- sız toplumu Stendhafı tutmamış bugOn- kO Fransız toplumu tutuyorsa bu duşun- ce duzeyının dune göre ne kadar gelış- mış olduğunu göstenr Gerçek sanat eserten kendılennı kımı zaman geç gös- tenrler ama bır kere gösterdıler mı hıç eskımezler sanat dışı bırtakım neden- lerte bır sure köşeye çekıldıklen olursa da meydana çjknakta gecıkmezter Sah- te eserler ıse sılık bır aiı olarak kalırlar ve bır daha okunmazjar * Yukandaki parçadan asağıdaki yargı- lardan hangisine varılamaz? A) Pıyasa romanlannın tutuimasının ne- denı kuftur ve yaşayış duzeymın du- ŞükluğCdOr B) Değer taşıyan bır eserın yayınlandığı dönemde tutulması mumkun degıldır C) Bır romanın zamanında tutulmamış olması bır değer ölçusu sayılamaz. O) FransfZ toplumunun evnmı, zamanı Stendhafe dost yapmıştır E) Stendhafın zaman ıçerısınde tutulma sı yuksek duzeylı okuyucu sayısına baglıdır 44. "öteden ben kolay yazılara hasret çe- kenm, hatta oyle yazabılen kımı yazar- lara gıpta ertıgım çok olur Içlennden getdığl gibı konusu konuşuvenrier D0- şûndüklennı bır solukta kağıda aktarı- venrler Uslup kaygısıyla kendılennı tO- ketmezler benım gıbı dennlıktere kar- maşığa ınmek ıçın çırpınmazlar' Yukandaki şekılde konuşan bmsmın, gıpta ettlğl yazariarda beğendiği nrte- lık atagıdakilerden hanglsıdlr? A) Doğalhk B)Dunjluk C)Akıcılık D) Açıklık E) Yalınlık 45. 'Insanlık doğjşundan bu yana kestntısız bır oluşumu yaşamıştır Kendrsmı geç- mışte olduğu gıbı her adımda aşarak, sonsu ama daha guzel bır geleceğe doğru akıp gıdecek olan bır oluşumdur bu Tanh ışte bu oluşumun oykusOdür' Yukandaki anlatım ite asağıdaki yargı- lardan hangısi arannda doğrudan Mlş- kı kurulamaz? A) Tanh toplumların gelışme aşama- larını gosteren bır bılımdır B) Tanh geçmışı araştırarak bugOnü açıklar yarına tşık tutar C) Tanh yuzyılların gerçeğını ve mıra- sını saptayan bır bılımdır D) Tanh geçmıştekı yanılgılarm tekrar- lanmasını Anler E) Tanh 'buyük adamların' yarattıgı otaytarı ınceieyen bır bdımdır 46. Hrtrtlem başında dan kral, aynı za> manda drnı lıderdı Yanında bazı yetkıle- nrn sınırtayabılen danşma meclısı (Pan- kuş) vardı Irahı goce sahıp olmakla bv- lıkte Mısır tiravunu gıbı tann-krar ya da Mezopotamya kraHan gibı "yetkısı sınır- sız rahıp-krar değıldı Yukandaki btlgiler dikkate alınarak aaagıdaki yargılardan hangraine ula»t- lamaz? A) Hıtrüerde Pankuş adı verılen soylular medısı kralın yetJolennı sınırtayabılır- dı B) Hrtröerde kral ordunun başkomutanı- dır CJ llkçağda Mezopotamya ve Mısır'da kurulan devletlenn de başında bulu- nan hukumdarlar dır» ve sıyası yetkj- len dlennde bulundurmuşlardır D) Hıtroerde merkezı otonte Mısır ve Mezopotamya dakı devledere göre daha güçsuzdur E) Hıtrüerd* sıyası yapı Mısır'dakıne 90- re daha demokratıktır 4 7 . Istamıyet öncesı kurulan Turk devletle- nnde halkın yaşamında yer alan gde- nekter kurultayda beyler tarafından alı- nan karartar va hûkümdaıiarın devlet ıdaresı ıçın koyduğu kanunlar töreyı mey- dana getırmıştır Yoneten ve yonetlen herkes tûreye uymak zorundaydı Yukandakı özellıklere bakılarak tore ile ilglll, aaagıdakı yargılardan hangı- «ln« ulatılamaz? A) Devlet ve toplum yaşamındakı bın- kımlenn sonucudur B) Kanun gücundedır C) Yonetımle ılgıb karartarda yer almış- tır D) CHuşumlarında degışık kışı ve ku- rumlann katkısı vardır E) Yaptırımı olmayan kurailardır 48. HZ.AİI I Halıfelığme karşı çıkanlana mûcade- leetmış II Halıfelığrnı lan eden Şam Valısı Muavrye ıle savaşmış III Kendtsınden ayrılan hancılen Nehre- van savaşında yerıijjye uğratmıstır Hz. AU dönembıd*kl ba gellşmeler aşagıdakılerderı hangitinin blr kanrtı- dır? A) Fetjh harekedennın hızlardığının B) Degışık uygarlıklarla karşılaşıldığının C) Ulkenın buyuk ıllere aynldığının D) Halıfelık seçımının tartışmalara yol- açtığınm E) Arap mıllrye<çıltğının başlad ğının 49. Ortaçağ Avrupa sında egrlım bılım kC'- tor ve sanat yaşamına kılıse egemendır Yukandaki açıklama dikkate alındığın- da aaağıdakilerden hanglal »Oytene- m«z? A) Skolastık duşunce egemendır B) Eğıtımı kılısenın denetımmdedır C) Dın adamları sıyasHe kanşmamak- tadır D) Dın adamları aynı zamanda egıtımct- dır E) Mımande dinı yapılar önemltdır 50. Sanayı ve teknolojı devnmı çağına gelın- ceye kadar bır devletın gucu topragının genışlığı ıle orantılı ıdı Bu durum devtet yonetidlerini asağı- dakilcrden hangldne yonlendirmtştk? A) Dtnsel kurallan uygulamaya B) Banşcı-uzlaşmacı bır sıyaset ızteme- ye C) Devtet yapısını gOçlendırmeye D) Fetıhçı bır polrbka ızlemeye E) Gelenek ve gorenekJere baglı kalma- ya 5 1 . ' Kfiprûlc Mehmet Paşa ılk kez saraya şartlar koşarak sadrazam olmuştur I! Yenıçenier ayaklanarak II Osmanı tahttan ındınp öldurmüşlerdır III II Mahmut yörelennde bırer derebe- yı olan Ayanlarla 'Sened-ı rtbfak* ım- zalamıştır Yukanda belirtılen olayiardan hareket- le aaağıdakı yargılardan hangttine ulasılabılır? A) Osmanlı padışahlan zamanla daha demokratık davranmışlardır B) Padışahlar daha çok fetıhlerle uğras- mışlardır C) Asken gûç gıderek sıyası guce dö- nüşmuştur D) Padışahların yetkılen sınırtandınlmıs- tır E) Devlette merkezı otonte gıderek za- yıflamıştır 52. Osmanlı toplumunda zanaatkârların oluşturduğu Lonca adı verılen orgûber vardı Bu örgutler yAnetımlerle olan ılış- loferı dOzenler kalrteyı saglar, ûye sayısı- nı belırterdı Bakırcılık, dencthk, dokuma- cılık en gelışmış sanat dalları arasında yer alırdı Buna gore, aaagıdakılerden hangl»l- nın Loncalann ılgı alanına girdiği ıbvlenemez7 A) Devlet yAnetımıne etkın olarak katıl- ma B) Kalrtelı mal Orebmınde etkılı olma C) Devlet ıle esnaf arasındakı ılışkıyı dû- zenleme D) Fıyarların doğru olarak berırienmesı- nı sağlama E) Ûyelenn haklannı savunma 53. I 1774 Kuçuk Kaynarca Antlaşması ıle Rusya Osmanlı ülkesmdekı Orto- dokslan koruma hakkını kazandı II Avrupa devletlen 1856 Pans AntJaş- masında yer alan Islahat Fermam'nı dikkate alarak azınlık haklannın ta- kıpçtsı oldular III 187B Be-Iın Antjaşması nda Ermenı- lerın oturduğu yerlerde ıslahat yapıt- ması kararı yer akJı Yukandaki antlaşmalar ve aonuçlan dikkate alınarak asagıdakılerden han- gisl söyleneHllr? A) Osmarlı Devletı'nın ıçışlenne karışıl- dığı B) Avrupa Devietlen'nrn Osmanlı Devte- tı'nı koruduğu C) Rusya nın sureklı Osmanlı Devled ıle savaş yaptığı D) Avrupa Devletlen ıle dostJuk ılrşkılen kurulduğu E) Osmanlı Devletfnın azınlıklara baskı yaptığı 54. Fath Sultan Mehmet donemınde surtarv ların drvana başkanlık etme geleneğı kal- dırılmış devşırme ve yer! beyler arasın- da guç dengesı kunjlmuş alınan yerler doğrudan merkez yonetımıne bağlanmış- tır Faüh Sultan Mehmefın bu çalışmaian aşağıdakilerden hangisine yonelıktır? A) Smırları genışletmeye B) Devlet orgutunü kumnaya C) Merkezryetçı devlet yaptsını guçlen- dırmeye D) Turkmenlen asken alanda kullanma- ya E) Savaşlarda başan kazanmaya 55. Selçuklularda Osmanlı Devietı nde oldu- ğu gıbı, alınan karanarın dıne uygunlu ğunu onaylayan btr makam olusturui- mamıştır Bu dunım aşagıdakılefderı hangısinl gosterir? A) Selçuklularda asken kararlar n geçer- lı okjuğunu B) Sultanın murJak yonetıme sahıp oldu- ğunu C) Dınsel kurumların sıyasal alanda fazta etkıtı oknadığını D) Merkezıyetçı bır devlet yapısı oluştu- rulduğunu E) Isramıyet öncesındekı hukumdarlık anlayışının devam etbğmı 56. I Yavuz Sultan Setım donemınde Os- manlı tehhkesıne karşı Şıı Safevıler ıle Sûnnı Islam olan Memlukler ya- kınlastılar II I Dûnya Savaşı sırasında Osmanlı sultanı halrfe sıfatı ıle tum Muslu- manran cırıata çağırmasına karşın Mûsluman Araplar Ingılızler ıle ıstnrtı- ğı yaptılar Bu durum asagıdakilerden hangisini sornut bıçımde kanrtlar? A) Osmanlıların her dönemde güçlü ol- duğunu B) Sıyasal ve toplumsal çıkarlann dınsel çıkarlardan daha Anemlı olduğunu C) Istâm dunyasında halrfenın otontesı- nın kalmadığını D) Devletlerarası bloklaşmaiann oldu- ğunu E) Osmanlıların gfjçlenmesının engel- lenmek ıstendığını 57. Ulusal Kurtuluş Savaşı'nm hazıhık dftne- mınde Mustafa Kemal yayınladığı ge- rtelge ve katıldığı kongrelerde mucade- lenın amacı ve yontemını açıklayıp hal- ka, kendı geJeceğını belırleme çağnsı yap-nıştır Bu cağrrya karşın ulusal egemenllk kavramının yeterlnce bılınmemesının, asağıdaldlerden hangi»inın Mr «Ure daha devam etmeslne yol açtıgı soy- (enebîlir? A) Kaprtûlasyonlann B) Iç ayaklaimalann C) Saltanat ve hılafete bağlılığın D) Bolgesel mOcadelelenn E) Medısın yargı yetkısını kuUanmasının 58. Kurtuluş Savaşı yıllannda, I Amasya Genelgesfnde "Ulusun ba- ğımsızlığını ulusun azmı ve kararı kurtaracaktır' II Erzurum Kongresfnde "Ulusal gûçlen etken ulusal ıradeyı egemen kılmak esastır' III TBMM'de TBMWnın Ostünde bır guç yoktur" IV 1321 Anayasasında 'Egemenllk ka- yıtsız şartsız mılletındır' karartan yer almıştır Bu kararlar afağıdakılerden hangısl- nln yok sayıMığının gostergesidir? A) Osmanlı yönetımıntn B) MOdafa-t Hukuk dernekJennın l ş E) Osmanlı Mabutlar Mechsmm 59. Kurtuluş §avaşfnda Anlaşma Devietlerı I TBMMnın I Inönu Savaşı nı kazan ması Ozenne Londra Konferansını topladılar ! Sakarya Savaşı nın tazanılmasından sonra Londra ve Panste barış göruş- melen yapılmasını Anerdıler III Buyük Taarruz kazanıkjıktan sonra Lozan Barış Konferansı'nı topladılar Bu geli|me4erc bakarak Anlasma Oev- letlerı nin TBMM'ye bans onermele- rlnde asagıdakllerden hangısınln daha cok etkılı olduğu soylenebılır? A) TBMM'nın Batı cephesmde kazandığı başarıların B) TBMM'nın dıplomabk gınşımlennın C) TBMM'nın Istanbul Hukümetı ıle ya kınlaşmasının D) Sovyet Rusya nın sıyasal destegının E) Anlaşma Devletlen arasındakı ayrı lıkların 60. "Bır UJUS savaş meydanlannda ne denlı parlak yengıler elde ederse etsın o yen- gHenn ayakta kalan sonuçlar vermesı ancak bılgılerden oluşan bır orduyla sağ- lanabılır Bu ıkıncı ordu olmadan bınncı ordunun elde ettıjı kazançlar söner' Ataturk bu sözleri Ile aşağıdakilerden hangisinın önemıne dıkkat çekmekte- dh7 A) Guçlu bır orduya sahıp ormanın B) Ekonomık bağımsızlığın C) Guvenlığın D) Eğıhm öğretımın E) Sıyası bağımsızlığın 6 1 . Mıllı Gûvenlık devletjn anayasal duzenı- nın sıyası sosyal kufturel ve ekonomık bûtOn menfaattenntn ulusal varlığının ve bûtûnluğunün her türlü ıç ve dış tehdrtle- re karşı korunması ve kollanmasıdır Yukandakı Unımlamada. Milll GUven- liğın kaptamı ıçınde olduğu hatde asagıdakllerden hangısınden soz edll- memlstır? A) Anayasal duzenın korunmasından B) Uluslararası artlaşmalarla belırlenen haklann korunnasından C) Ulusal bırlığın sağlanmasından D) Iç ve dış saldırılara karşı onlem alın- masından E) Sıyasal ve ekonomık çıkarlann ko- rvınmasından 62. Askerlık kanununa göre, askeriik yapmak mecburtyetlnde olan erkek Türk vatandaflannın tanımı, asagıda- kllerden hangısidır? A) Yükümlü BJYedek C) Saktı DJBakaya E) Muvazzaf 63. DOnya eksenl yörtinge dUzlemryte 90* lik bir acı olustursaydı asagıdakller- den hanglsi ortaya çıkardı? A) Sıcak kuşağın görûldügü alan genış- lerdı B) Kutuplar belırfi zamanlarda aydınla- nırdı C) DOnya yorOngesı daire bıçrrnınde olurdu D) GOneş ışınlan Ekvator'a sureklı eğık gelırdı E) Gece gunduz suresı yıl boyunca her yerde eşrt olurdu 64. Ruzgartarın şekıllendıncı etkısı daha çok kurak bolgelerde görulmektedır Buna göre aşağıdakı enlemlerden hangıslnde rüzgâriann etkısi daha fazladır? A) 0" Ekvator çevresı B) 40' Enlemlen çevresı C) 30* Enlemlerı çevresı D) 60° Enlemlen çevresı E) 90" Kutuplar çevresı 65. Kars Trabzon Mutlaknem (gr/m 3 ) 2 12 Bağıl Nem {*) 50 50 Kars ve Trabzon'da mırtlak nem farklı Iken bağıl nemin aynı otması tşagı- daktlcrden hangısi ıle açridanır? A) Denız etkısıyle B) Sıcaklıkla C) Yağış turüyle D) Yağış mıktanyta E) Brtkı Artusuyle 6 6 . TUrktye 36'-42* Kuzey paratellerl yen- ne Z3'-30* GUney paralellen arasında yer alsaydı aşağıdakilerden hangısi bu durum Için sövlenemezdı? A) Güneşın ufuk uzerınde çıkabıleceğı yûkseltı artardı B) Yazfar daha sıcak geçerdı C) Yıllık sıcaklık farkı artardı D) Oğle vakt cısımlerın golge tıoyu da- ha kısa olurdu E) Safak sûresı daha kısa surerdı 6 7 . Aşagıdakilerden hangısi eksen eğik- liginin 10* olması durumunda TUrklye' de ortaya çıkacak ozelhklerden bırı deoltdlr? A) Kı; mevsımı daha sıcak geçer B) Yazın GOneşın ufuk uzennde çıkabıl- dtği yûkseltı azalır C) Yıl ıçınde gece ve gunduz suretertn- de görulen Farklar aialır D) Yıllık sıcakhk farkı aza'ır E) 21 Aralık tanhtnde daha kısa gunduz yaşanır 68. 69. Yukandaki izohıps harttasında A nok- tasının yükserosi 500 m olduğuna go- re K noktası hangı yllksettı degerlerı arannda kalır? A) 0-125 B) 0-100 C) 125-250 D) 100-200 E) 250-325 «A. Yukandaki tzohips hantası ıle llgitl aşagıdakl profll hangi dogruttuda çı- kanlmıştr? 70. A) G-H B)K-L CJM-N D) P - R E) S - T Karadeniz kryılarımızda kış mevsi- minde kar yağışı göruiurken Akdenlz kryrianmızda yağışlann yağmur sek- linde olması, bu bolgdenn hangi özalllgının farklı ohnasının sonucu- dur? A) Nemlilığm B) Sıcakiığın C) Ruzgâr hızlarının D) Yerşekıllennır E) Doğal brtkı ortûsunOn 71. A B C Denız sevıyesıne ındırgenmrş sıcaklık +3*C +2*C +4*C Yükseltı 220X)m 2600 m 2800 m Yukandakı şekılde uç kenbn denız se- vıyesıne ındırgenrmş sıcakJtklan [le yOk- selb dağactadialirnlınıştjr Bu kerKterln gerççk »ıcaklıklanmn yUksekten düşuğe dogru stralanifi aşağıdakilerden hangisldlr? A ) A > B > C B)A>C>B C ) B > C > A D ) B > A > C E ) C > B > A 7 2 . Ormanın yetışebıleceğı son yüksertıye 'Orman yûkseltı sının" denılır Bu sınır dan sonra sıcakiığın azalmasına bağlı olarak ağaç yetışmesı guçleşır Buna göre afagıdaki yerlerden hangi- sinde orman yUksettj «nın daha asa- gjdadır? A) Doğu Karadenız Bölumu B) EgeBölOrrj C) Güney Marmara BfüOrnO D) Antatya Bölumü E) Adana Bölumü 73. -125 -IX -75 -50 -25 O S M N M H T A E E K A 74. Yukandakı sıcaklık ve yağış grangı ıle ikjill asağıdaki bılgılerden hangiti yanlıstır? A) Yılık sıcaklık farkı 20°C den azdır B) YıHık yağış tutan 300 mrr nın ustun- dedır C) En fazta yağış yazın duşer D) Hazıran ayında sıcaklık ocak ayından duşuktür E) Guney yanmküredekı bır ıstasyona aıttır Akdentz kıyılarında yerişen zeytfnin GUney Marmara kıyılarında da yetışe- bılmesı bu ıkı yörenin hangı ortak özeillginln en sağlam kanrtıdır? A) Toprak yapılarındakı benzerlığın B) vU kse (tıiennrn aynı olmasının C) Aynı enlemter arasında yer almalan- nın D) Iklımlennın aynı olmasının E) Aynı boylamlar arasında bulunmala- rının 75. 76. Bır yenn nOfus yoğunluğu 0 yenn ntrfu- sunun yuzölçumüne bolunmesryle bu<u- nur Yukandakı sutun grafıkierde beş bolgenın nûfuslan ve yuzölçümlen vanl- mıştır Kaç numara ıle gostenlen bölgede nü- fus yoğunluğu daha azdır? A) I B)ll C)lll D)IV E) V Ulaşımı etkıleyen faktertenn başında yer şekıllen gelır Ülkeımzın yersekilleri özelllgi göz önüne alınırsa asağıdaki bolgelerimU- den hangısınde ulaşım daha guç ko- sullarda gerçekleftınllr? A) Ege B) Guneydoğu Anadolu C) Iç Anadolu D) Akdenız E) Marmara 77. A ve B urünierinın eklm alanlarının coğrafl bölgeJerimrze dagılımlan yu- kandakı gibıyse, bu Urilnlerie ilgili aşağıdakı yargılardan hangısi kesm- hkje doğrudur? A) Bûrumi kuraklık ıstememektedır B) A urununun, yıllık Orebmı daha fazla- dır C) B urününün, egemen bır bölgesı yok- tur D) B urunu yetşbğı bogelerde A uru nunden daha az uretılmektedır E) A uriinu Turkıye koşullarına daha çok uyum sağlamıştır 7 8 . Yapılan araştırmada 10 erkek çoban ku- şu yavrusu alınarak bunlardan bazıları dışı çoban kuşu yanına bır kısmı da ka- narya yanına konuldu Bırkaç ay sonra kanarya yanında büyuyen yavruların ka- narya gıbı çoban kuşu yanında buyu- yen yavruların çoban kuşu gtbı ottuklerı görulmûştur Parçada verılen ömek asağıdaki yar- gılardan hangısını destekler? A) Kuşlar ötmeyı ıcgudusel olarak ger çekleştırır B) Kuşların ötmesınde sonradan kaza- nılmışlık faktöru ağır basar C) Bır ıçgGdusel davranış farklı ortam- larda farklı şekılde bıçımlenebılır D) Kuşlann ötmesryle ılgılı olarak bırey- sel yeteneklen ağır basar E) Kuşlar hıçbır model gormeseler de ötebılırler 7 9 . Bır araştrmada motfvasyon de- recesı ie başa- n düzeyı ara- sındakı işkı graftğı ortaya çıkartmstır Basan Molrasyon Bu graflğl en h/l Ifade eden yargı aşa- ğıdakilerden hangisıdir? A) Başanlı olmak ıçın bıreyın motrvas- yona ıhtıyacı yoktur B) Motrvasyon mıktan arttıkça başarı duzeyınde değışme olmaz C) Başanlı olmak ıçın motrvasyon gere- kır D) Motrvasyon mıktan arttıkça başarı azalır E) Motrvasyon olmadan da başanlı olu nabdır 8 0 . I Televızyondakı Super Baba'nın jene- nkmuzığı II Stnav başlangıctnda görevlının uya- rıları III Ucuzlukta vıtnnlen ddaşanlar ıçın fı- yatlar IV Asansor bekleyen msanlar ıçın asan- sörûn gelmesı Verilen durumlarla ilgili olarak birey- lerde avnı ve farklı davranış şekillerl oluşturma olasılığının doğnı grupla- ması aşağıdakı seçenekierın hangi- sındcdk-7 81. A) B) C) D) E) Aj I- II- II- II- 1- 'nı 1 III rvIII III Farklı 1(1- IV |- 1- II- IV -1 III IV IV 82. Insan davranışlan ıçınde bulunulan or- tamdan çok fazla etkılenır Bu etkılenme surecınde olgunlaşmanın rolü buyüktur Aşağıda venlen davrantşlann hangı- sinde olgunlaşmanın ve ortamın et- kisı en azdır? A) Tlyatro ız'eyen geveze bır gencın faz- la konuşmaması B) Sınema zterken mısır yıyen çocukla- nn çevredekılenn uyamıyla susma- lan C) Ramazan ayında oruç tutanlann ya- nında brrşeyler yenmemesı D) Bır çocuğun başkalanyta bırlıkteyken oaha çok yemek yemesı E) Bır çocuğun ılaç ıçmekten tıksınmesı Bır organızma çevresındekı aynı tOr ve şıddettekı tizıksei uyarıcılara blr sûre sonra tepkıde bulunmamaya başlar Bu duruma 'duyusal uyum' adı venlır Buna göre aşağıdakilerden hangisı bu dunım içln en ryt ornektlr? A) Bır gencın dışandan gelen sıgara ko- kusunu hemen fark etmesı B) Sınıfa gıren oğretmenın sınıhn hava- sız olduğunu soyleyerek camları aç tırması C) Başından kaza geçen bır gencın ara- baya bınmekten korkması D) Çok aydınlık bır mekana gıren bınnın daha sonra buraya alışması E) Ekmek kokusu duyan bınnın karnının acıkması 83. "Bır araştırmada deneklere anlamsız re- sımler gostenlmış ancak daha Snce resımlerle ılgılı açıklamalarda bulunul- muştur Deneklere resımlen neye ben- zettıklen sorulduğunda aç klamalar doğ- rultusunda tasvırler yaptıklan ve açıkla- malardan etkılendıklen saptanmışttr' Yapılan bu çalışmada ortaya çıkan durum ile ılgılı açıklama aşağıdakiler- den hangısidır? A) Resımlerın hıkayeleşhnrmesı hayal gucune bağlıdır B) Resımlenn açıklanması deneklenn ışınt kolaylaştırmışttr C) Açıklamalar deneklenn duşuncelerıra etkıleyerek onlan yönlendırmıştır D) Resımler anlams z olduğundan her- kes 1yı hıkaye anlatamaz E) Denekter resımlen anlamlandırırken yanltzca kendı göruşlerın söylemıştır 84. Oğrenme hatırlama ıçın gereken bır ko- şul olnasına rağmen yeterlı değıldır Aşağıda 1 -! orneklerden hangısınde bu- na benzer blr İHşkı vardır7 A) Gudû-Algı B) Duyum eşığı - Algı C) Içgüdû Oğrenme D) Zeka - Ket vurma E) Oıkkat Transfer 85. Sosyal etkı bıreyın tutum tavu ve ka- raatlen uzerınde toplumun yaptığı baskı sonucunda davranışlarda meydana gelen değışmelerdır Aşağıdakı davranış ömeklerinin han- gısınde sosyal etkı soz konusu de- A) Kışının tavugu evde elle yemesıne karşın, başkalanyla bırlıkteyken çatal bıçak kullanması B{ Yanlız başınayken son derece huzur- lu ve uyumlu olan çocuğun başkalan- nın yanında şımarması C) Moda olduğu ıçın kulağa delık deldır- talmesı D) Bır gencın sokağa tükurmesı E) Oruç tutmayar bırının Ramazan ayında yemek yerken huzursuzluk duyması 8 6 . "Humea göre "ateş uzennde buz tutan su" alışkanlıklanmıza aykırıdır, mantığı- mıza değıl Eğer ateşe konulduğunda su hep buz tutsaydı buna da alışırdık. Su buz tutarsa aklımıza değıl beklentıle- rımıze aykırı olur' Venlen parçaya gore asağıdaki yargı- lardan hangisine ulaşılabılir? A) Nedensellık bır akıl ılkesı değıl de- neyden luynaklanan bır bektentıd r B) Doğadakı olayla/ akıl ılkelenne uy- maz C) Doğuştan var o(ar bılgılere guvene- meyız- D) Mantık ılkelen de zamanla değışır E) Her olayın bır nedenı vardır 8 7 . Pyrrona gore olaylar aldatıctdır Öme- ğın su ıçındekı cısım kırık gıbı görunur Bu durum dığer duyuiarda da vardır O halde hükumlenmrz dogiı ya da yarlıştır denılemez. Bu görUş Nzi bılgi ile itglli hangi yargrya götürUr? A) Herşey bılınebAr ve doğru denılen dogrudur B) Insan yargı vermekten kaçınmalıdır C) Bıkjı bılınebılır ama doğru duşünereK D) Aldatıci olmayan yanlızca duyulardır, onlara guvenerek doğru bıkjıye ula- şabılınz E) ŞOphe etnek bılgıyı destekler 88. Retchenbach 'Matemabk formullenne dayanan bu mantıkçı yenı bılgı teonsı, formullerte felsefenın bılıme gıden yolda bır adım daha attığ nı göstenr' der Bu ıfade ıle Reıchenbach'ın anlatmak ıstedığı aşağıdakilerden hangısınde venlmıştjr? A) Felsefe bthmleşme yolundadır B) Felsefe bütOn bılımlenn ustundedır C) Bılım telsefeden doğmuştur D) Bılım feteefeden ustundur E) Bılım felsefeye muhtaçtır Cevap anahtarı yarın Cumhuriyette ÖSS PUANLARININ HESAPLANMASI ÖSS'ye giren adayların sözel ve sayısal bölümlerden ayrı ayrı olmak üzere ham puanları asağıdaki formüle göre belirlcnir. Vâ PUAN (NET SAYISIMOuflU SAYBI YMIUŞ SAT1S1 Ham puanlar asağıdaki tabloda gösterilen katsa>ılar- la çarpılır. Bu taban puanlar da eklenerek ÖSS puanları hesaplanır. TABAN PUAN SÖZEL NET SAYISAL NET öss-söz 79 737 0384 0292 öss-u 86435 0 601 0 805 OSSSAY 83132 0218 1317 NOT: Bu hesaplamalar (1996 - ÖSS katsa>ılarına gö- re, 1997 ÖSS'de değişecektir. ÖRNEK:1 Sayısal 88 sorudann 55 doğ- ru, 15 yanlış, 18 boş Sözel 88 sorudan 68 doğru, 5 yanlış, 15 boş yapan bir öğren- cinin OSS puanlan kaç olur? Örnekteki ham puanlar (netleri) hesaplavalım: Y 15 Saysal ham puan = D -r*"55- — İ 6 Y 5 Sayısal ham puan = D -r*-68 - —^6125 net Örnekteki ham puanlar ile ÖSS puanlarını hesaplaja- lım: Taban Puan Sözel Puan = Saysal Puan = OSS-SOZPnnı. Taban Puan SözelPuan = Sayısal Puar = OSS-EA Pııanı OSS - SOZEL 6675x0984 5125x0292 OSS-EA 6675x6601 51.25x0805 79737 85682 14965 164 384 86.435 40116 41.256 167 807 Taban Puan SözelPuan = Saysal Puan = OSS-SAYPıanı OSS SAY 6675x0218 51.25x1317 93132 14 551 67 490 175179 TURK EĞİTİM DERNEĞİ (TED) KORUNMAYA MUHTAÇ ÖĞRENCİLERİN ÖĞRENİMLERİNE KATKILARINIZ İÇİN ÇELENK BAĞIŞLARINIZI BEKLİYOR. Tel: (312) 418 06 14 417 42 02 Faks: (312) 417 5365 Hazırlayan Duzey Dershanesı öğretmenlerı Şahsen başvurular ıçın adres DÜZEY DERSHANESİ Istanbul Cad Beyaz Zambak Sk No 1 3 34750 BAKIRKÖY Telefonla başvurular ıçın 583 40 83 - 583 40 86 FAX 583 40 81 Cumhuriyet - Düzey Dershanesi işbirliği ile hazırlanmıştır