Katalog

SAYFA CUMHURİYET 29 MART 1997 CUMARTESİ 14 KULTUR 4. Uluslararası İstanbul Caz Festivali'nde Miller, Sanborn, Sample ve Godd'la birlikte çalacak Eric Clapton IstanbııTa geKyorGeçen yıl caz ve dünya mûziğinin (world musıc) en önemli isimlerini getirerek "Bu iş bu kadar yapıhr" dedirten istanbul Caz Festivali yönetimi bu yıl da ayni çizgiyi tutturma peşinde. 7-19 temmuz tarihlerinde düzenlenecek festivalin bu yılki konuklan da çok güçlü isimler. Ömeğin açıhş konseri için İstanbul'a gelecek Legends 97 grubunda Eric Clapton (gitar), Marcus Miller (bass), David Sanborn, Joe Sample (pıyano) ve Steve Godd (davul) bir arada müzik yapacak. On konser için kurulan gruptaki dev isimlerden hiçbiri, ismimn öne çıkması için çaba sarf etmeyecek ve repertuvarda ısrarcı olmayacak. Bregoviç ve orkestrası Bu yıl yine ÖYAK Sigorta'nın sponsorluğunu üstlendiği tstanbul Caz Festivali programındaki sürprizler bununla bitmiyor. Güher-Süher Pekind kardeşler uzun süredır prova yaptıklan Jacques Loussier Trio'yla Istanbul'da sahne almaya hazırlanırken VVynton MarsaBs de Ehin JonesMa birlikte geliyor. ,\rto Tunç Boyacryan, Ara Dinkçiyan, Armen Dometiyan, Marc Johnson'dan oluşan Night Ark'la birlikte "misafir sanatçılar" Elefteria Arvenhaki % e Sezen Aksu da sahneye çıkacak \e Onno • 7-19 temmuz tarihlerinde düzenlenecek 4. Uluslararası İstanbul Caz Festivali bu yıl yine çok zengin. Festival programında Eric Clapton, Marcus Miller, David Sanborn, Massive Attack, Goran Bregoviç, Casaria Evora,Wynton Marsalis, Güher-Süher Pekinel, Jan Garbarek, Kronos Quartet gibi dev isimler yer alıyor. Tunç'un birkaç yapıtını yorumlayacak. Sezen Aksu demişken sanatçmın birlikte albûm yapacağı Goran Bregoviç'in de orkestrasıyla lstanbul'a geleceğini müjdeleyelim. Arizona Dream, Çingeneler Zamanı ve Ûnderground fılmlerine yazdığı müziklerle Türkiye'de önemli bir dinleyici kitlesine sahip olan Bregoviç'in gecesinde açıkhavanın ağzına kadar dolacağını daha şimdiden görür gibiyiz. Bregoviç gibi açıkhavayı doldurması kesin olan Jan Garbarek de festivalin konuklan arasında. lstanbul'a birçok kez gelmesine karşm tlk günkü gişe gücünü koruyor Garbarek. 4. tstanbul Caz Festivali'nin ikinci mekânı CCR'de ünlü Kronos Quartet'i dinleyebilecek mûzikseverler. Groove Colketin ise festival kapsamında Rosy'de çalacak. Bugünlerde LJve a L'Oh/mpia albümüyle Batı'da büyük işler yapan muhteşem ses Cesaria Evora ıse Esma Suitan da konser verecek tek sanatçı... O'Connor da gelebilir Caz kulvannda kalmayı sevmeyen yöneticiler. bu yıl alternatif dalda 'trip hop'un en başanlı gruplanndan Massive Attack' i getiriyorlar. Yerli cazcılara aynlan bölümün isimleri de belirîenmeye çalışılıyor. Aralannda Aydm Esen'in bulunduğu bu grup arasında poptan sürpriz sanatçılar da yer alabilir. Festivalin listesinin bir bölümü böyle. Yönetimin bu kadannı açıklamayı uygun gördüğü programın aşağı yukan yüzde 90'ı ortaya çıkmış durumda. Listeye Sinead O'Connor, Nick Cave and TheBadSeeds, Grover \Yashington Jr. ve Michael Nyman'ı katmak için çok çaba sarf edildiği de kulağımıza geldi. Bu arada cazseverlere Avrupa Caz Festivalleri Birliği'nin geleneksel eylül toplantısının bu yıl 25-29 eylül tarihleri arasında İstanbul The Marmara Oteli'nde yapılacağını da duyuralım... Her yaz İstanbul'daki caz heyecanı Partiament'le başlar, İstanbul Caz Festivali'yle devam ederdi. Bu yıl programda değişiklik var. Partiament Superband Jazz Festival lzmır'e taşınıyor ve 1-7 haziran tarihlerinde Fuar Açıkhava TTyatrosu nda düzenleniyor. Parliament'e katılacaklar da aşağı yukan belli. George Benson, Mkhel PetruccianL Bobby McFerrin, John Scofield Group Izmir'de çalacaklar. Daha önce listede adı geçen David Byrne yerine Isaak Hayes'i getirmeye çalışan yöneticiler B. B. King'den de son anda vazgeçmek zorunda kaldılar. Bu yıl eylül ayına ahnan Yapı Kredi Gençlik Festivali'nin programı belirlenmek ûzere. Yapı Kredi'nin listesi de yakın bir tarihte açıklanacak. McCartney tek başına Art arda patlatılan skandallar, uyuşturucu, Beatles'ın üç antolojisi, büyük paralara karşın kabul edilmeyen, turneler, derken, solistlik yönü ıyiden iyiye unutulan Paul McCartney yeni solo albümü Flaming Pie'yi mayısta piyasaya çıkanyor. Albüme adını veren parçada McCartney bir anısını yansıtıyor insanlara. Geçmişte Beatles'ın adının nereden geldiğini soranlara yanıt vermekten sıkılan John Lennon belli bir tarihten sonra aynı soruyla karşılaşınca hep Flaming Pie adlı bir masalı uyarlayıp anlatmaya başlamış: Bir rüyada, mumu yanan pastanın üzerinde oturan beyaz saçlı ve sakallı bir ihtiyar ona bakıp bundan böyle içinde tek 'a' bulunan bir Beatles adını alacaksınız demiş!.. 28 nisanda Batı'da ilk single parçası Young Boy'la tanıtımma başlanılacak Flaming Pie hakkında bildiklerimiz smırh. Basma yansıdığı kadanyla bazı parçalann prodüktörlüğünü George Martin üstlenmiş, Ringo Starr da üç parçada çalmış. Paul'un eşi Lindaile Steve Miller sesleriyle albüme katılmış. Miller 14parçadan bazılannın prodüksiyonuna da katkıda bulunmuş. Ancak albümün asıl prodüktörü, antolojileri de yapan Jeff Lynne'miş (George Harrison ve Bob Dylan'ın ışlerini de kotarmıştı.) Albüm tanıtmak için turnelere çıkmaktan bıktığını söyleyen Paul McCartney konser yerine radyolar için hazırlayacağı canlı kayıtlar yardımıyla hayranlannı memnun etmeyi planlıyormuş. Çalıntı'dan 28. sayı Çabntı'nın 28. sayısı çıktı. Derginin yeni sayısında Tezgâh altındaki kraüce: Mar\ Millington, John Lurie, Mikrofonda John Zorn; Kara Dalga: Noir Desir, Nekropsi; Judhh Becker'm Batı Sanat Müziği Üstün Bir Müzik midir? yazısı; Rönesansta Müzik ve Din İlişkisi, Sağ Avucumuzda Soyunan Kadmlar 1 (Zerrin Doğan, Emel Aydan): Birkaç Kötü Adam 1 (Süheyl Eğriboz, Yadigâr Ejder) Lenny Bruce; şiirleriyle küçük İskender, Oguzhan Akay, Oktay Akay, Banu Akbaşh ve Annie May; öyküleriyle Berrin Karakaş ve Alunet Yüdız; güle güle sayfalannda Aüki Vuyuklaki, Ferda Ferdağ, Aliye Rona, Zeki Müren; Protest şarkılar: War. The Message, Shipbuilding gibi yazılar yer alıyor. DosÜuksırası melekkrde'Dark'ın en sivri isimlerin- den Nick Cave'in bir gün aşk. sadakat, özveri gibi konulara gireceğıni hiç tahmin edebilir miydınız? Ancak 'mucize' ger- çekleşti ve Nick Cave 'dark'ın ve kara mizahın en iyi örnekle- rini içeren baladlann yer aldığı Murder Ballads albümünden bu yana bir yıl geçmeden piya- no, gitar ve davulu çok hassas kullanarak The Boatman's Call adlı yeni albümle çıkageldi. The Boatman's Call'da sert «söytofifcBtfakıp ilk kez bu de- rece yumuşak şekilde aşk kar- tını kullanan ve Tann'ya, sev- diğine derin dualarla ulaşmaya çabalayan Cave'in yeni albümü 'huzursuz' Murder Ballads'la aynı dönemde yazdiğını belir- telim öncelikle. Birdergide çı- kan söyleşisinde "Küçüklüğü- mün Tannsım bıüdum ve elle- rün yurnuşadı" diyen Cave'in a>Tiı dönemde şeytana yaklaşıp murder Ballads'ı. melekle dost olarak The Boatman's Call'u yaptığı anlaşılıyor. MTV ödülünü reddetti Düzenlemelerin olabildiğin- ce basıte indirildiği, bazı parça- lann uzunca süre kafa yoru- larak yalnız pıyano ve bassla gittiği The Boatmans Call, 39 yaşındaki sanatçmın Kicking Against The Pricks (1986) ve The Good Sun (1990) albümle- ri kadar müzikal agırlık taşımasa da felsefe açısından en derin çalışma- sı. Cave'in bu onuncu albümü- nün parçalan için fazla bir şey söy- lemek yerine bütün halinde değerlendirmek daha doğru ola- cak. Başkalanyla yanşmayı sevme'-'"" ''*" diğinden MTV ödülünü reddeden Nick Cave. 1980'denbu yana birlik- te olduğu grubu Bad Seeds'le o bildik vahşi soundu, bol elektrik- li çıkışlan. gürültülü alışkanhklan unu- tup "snmiş" davul ve gitarla müzık- severlere aşkı fı- sıldamayı tercih etmiş. Bbck Ha- ir, West Country Girl ve ilk single Inte My Anna parçalannın öne çıktığı bu çalış- ma bir yıl önce Cave'in iyi be- cerdiği acımasız rock'ındakalan- lara yeni pen- cereler açacak. Nick Cave'in yoğun bir dark havası taşrvan Murder Ballads gibi bir albümden sonra yeni çahşması The Boatman's CaB'la aşka yönelmesi hayranlannı şaşırtti. Texas'uıpopu rengârenk MTVde yayımlanan unplugged kon- serierin nelere kadir olduğu, bu akımın ilk konserinde ekrana çıkan Texas'ın konserden sonra yaptığı atakla ortaya çıkmış ve geçmişi 1989'daki debut albü- müne giden Texas grubu ancak o tarih- ten sonra uluslararası üne kavuşabilmiş- ti... Texas asıl patlamayı bu ay başı bizde de çıkan yeni albümü VVhite on Blonde ile yaptı. Yaklaşık iki aydır müzik dün- yası, adı Amerikan, ken- disi Iskoç olan Texas'ı konuşuyor Poptan söz edildiğin- de tskoçya'nın gruplan- na özel bir ilgi göster- mek gerek. Pastels'dan Teenage Fandub'a, Orange Juice'den Euge- nius'a kadar lskoçya'dan iyi gruplar çıktı, sırada da AC Acoustic,The Dal- gados, Qrusei Yatsura, The Yummy Fur gibi ye- niler var. Karizmatik sesli Shar- leen Spiteri (vokal. gi- tar), ADy McErlaine (gi- tar), Johnny McElhone (bass), Richard Hynd (davul) Eddie Camp- beD'dan (klavye) oluşan Texas'ın müziği de pop, ancak yaptıklan kesin- likle Spice Girls'ün üret- tiği popa benzemiyor. Aslında Brit-poptan roc- ka, hip hoptan modern soula, countryden trip hopa kadar ne ararsan var bu soundun içinde. Türkiye'de daha önce küçük bir kitle tarafın- dan Don't VVant A Lover ve So in Love \Vith You ile tanınan Texas'ın yeni albü- münden seçilen ilk single Say V/YaA Y- ou Want Ingiltere'de 250 bın adet satıp listeleregirdi. BlackEyedBoy,GoodAd- vfce, Put Your Arms Around Ne parça- lanyla öne çıkan yeni albüm, basit me- lodileri ve düzenlemesiyle Spiteri'nin üstün yorumuyla iyi bir çalışma. Birbi- rinin benzeri pop albümlerden bıkanlara acilen önerilir. Yunan ınüzîğinden örnelder piyasada Son dönemde Avrupa'da bir- çok plakçının etnik müzik ya da world music bölümlerinde yer alan CD'leri günü gûnüne Türki- ye pazannda bulunabiliyor. Doğu Asya ve Afrika müzik- lerinin biraz sulandınlmış halle- ri de olsa bu albümlerden artık köylere kadar inen etnik müzik- lerle vvorld music'in hangi düze- ye ulaştığı hakkında fıkir edine- bilmek olası. Ancak konu komşulanrruzda üretilen etnik müziğe gelince bü- yük bir kısırlık yaşanıyor yerli pi- yasada. Etnik müzik şöyle dur- sun komşulanmızın yaptığı pop, rock gibi gözde müzik türlerini bile dinleyemiyoruz. Bu ülkele- rin sanatçılan uluslararası plak şirketlerinin kataloglanna gire- mediğinden bu tip albümlere Is- tanbul'da ancak bir-iki plakçıda rastlanabiliyor. Mega Müzik bu gerekstnimi iyi yakalamış olmalı ki olmalı ki Yunanıstan'dan bol sayıda CD it- hal ederek bir ay önce yerli paza- ra sundu. Bunlar arasında piyasa işi olanlarla birlikte dikkat çeken, arşivcileri heyecanlandıran önemli albümler de var. Ömeğin Yunanistan'm en ye- tenekli klametçilerinden VassiKs Sateas'ın Orama isimli albümü bizde özellikle müzisyenler tara- findan ilgi gördü. Ünlü kompo- zitör Vangeüs'ın Elsewhere, La Pethe FiDe De La mer, Love The- me (From Blade Runner), The Bounty, City of IsabeL Conquest of Paradise, Prelude, L'enfant Missing, Rachel's Song, The Mask, First Approach, The Will of The Wind adlı kompozısyon- lannı klarnetiyle yorumlayan Sa- leas küçük yaştan beri klarnetle haşır neşir olan bir müzisyen. 1958 Yunanistan doğumlu olan Saleas klarnet çalmayı baba- sı Nicholas ve amcası Vasilis'ten öğrendikten sonra 11 yaşında Patras'da eğlence yerlerinde mü- zik yaparak ailesine parasal kat- kıda bulunmaya başlamış. ilk plağmı 14yaşındaykenyayımla- mış. İki yıl önce tstanbul Fihn iWega Müzik Yunanistan'dan bol sayıda CD ithal ederek piyasaya sürdü. Bunlar arasında en fazla ilgiyi klarnetçi Vassilis Saleas'ın Vangelis'in yapıtlannı yorumladığı Orama albümü gördü. Festivali'nde gösterilen TaşYdlar adlı filmin müziklerini de yazan Yunanlı klarnet ustası Gypsy K- ings'le, Kahire ve Fransa'da da konserlerde birlikte çalmış. Bir- çok müzisyenin albümüne yaptı- ğı katkılardan başka solo albüm- len de bulunan Saleas özellikle Dance Wlth Vassilis Saleas (1986) ve The Breath of The Sk) (1993) çalışmalanyla iyi bir satış grafi- gı çizmiş. Mega Müzik'in getırdiği seri- lerdeki diğer albümleri de me- raklısına sunalım. The Greek Folk lnstnıments adlı seride Lyra-Vol.l,Sandouri-VoL2, Flog- hera-Vol.2, Percussion Instru- ments-Vol.4, Canonaki-VoL6 (ka- nun), Outi-Vol.7 (ut). Sazi-Vol.8 (saz), Oarinet-VbLll gibi çalış- malar bulunuyor. Üç CD'lik Music of Balkans serisinin birinci albümünde Ar- navutluk, Orta Balkan müzikle- ri, ikinci albümde Bulgaristan ve Türkiye müzikleri, üçüncü al- bümde de Yunan müzikleri yer alıyor. Musical Encounters adlı seride Yunanlı müzıkçilenn yabancılar- la yaptığı ortak çalışmalar var: Modes and Talas (Petros Tabo- uris-Shankar Chattergee), The Light of The East (P. Papapetro- poulos-Amin Ala Gabou) ve Musk of The Nüe. Lrve Recordingsserisi Todaj's Rebetico SongVoLl ve VoL2, Mu- sical Histon of Greek Cinema VoLl ve Voİ.2, Songs of Greece Gvpsies albümkrinden oluşuyor. Aralannda Vasil Saleas'ın Orama'sınm da bulunduğu The Masterpieces serisi şu albümler- den oluşuyor: Beyond The Blue (Page One), Secrets (Stavrianos), Orientaİ West (Alexis Boulgourtzis), Ale- xandros-The Myth ofthe East the Dream of the West (Stamatis Spanoudakis), David Lynch-Lıt'l Song, Odyssey (Yannis Karalis, The Holy Hour(Stamatis Spano- udakis)From Marathon to Eter- nity (Aegean Voıces). GÖRÜŞ Âşık Veysel Ozandan Ruhi Su Evrenseline Türk halk edebiyatı ile müzik dünyamı- zın, sanatsal olduğu kadar tarihsel açı- dan da önemli iki olayını arka arkaya ya- şadık. Önce, ölümsüz halk ozanımız Âşık Veysel, 21 Mart 1997 Cuma günü, "Olü- münün 24. Yıldönümü" olarak anıldı... Sonra 22 Mart 1997 Cumartesi günü, 1985 yılında yitirdiğimiz halk müziğimi- zinin "uluslararası değerde" büyük us- tası Ruhi Su'yu ölümsüz degerleriyie ge- lecek kuşaklara da örnek olacak bir ya- ratıcı-yorumcu tanımıyla yansıtmak amacıyla "Ruhi Su Kültür ve Sanat Vak- fı" kuruldu... Böylece, biryandan "Ana- doiu'nun sözü ve ses/ olan halkımızı du- yuşlan, sorunlan ile toplumsal açıdan in- sanlığın ortak dili olan sanatta sevgi- dostluk-banş yolunda ezgileri ve deyiş- leri ile Âşık Veysel... Diğer yandan, halk ozanlan insancıl ve toplumsal kaynakla- nndan hareket ederek evrensel-çağdaş ve çoksesli biçimde, kültürel-sanatsal ve bilimsel açıdan değerlendirilerek /7e- ri bir dünya görüşü açıdan müzikle ses- lendirilmesinin öncü yaratıcı, yorumcu- su Ruhi Su... Işte bu iki olay, adeta bir gün arayla gerçekleşen, rüya gibi bir "buluşma"y\ andınyor! Sanat türteri açısından değişik içerik- leri taşıyan, yaratıcılan ve yorumculan bakımından ayn kişilikleri olan, ama bir- birini izleyen, biri diğerinin tamamlayıcı- sı ve aynı noktada biheşen iki sanatsal varlık bu... Her ikisinin de ortak özelliği: "Türkiye'nin, tüm dünyada olduğu gibi süresiz yaşayan bir kaynak olan folklo- rumuzun halk ozanının Âşık Veysel'de olumlu değerierle bütünleşmesi ve aynı yolda halk ezgilerinın, ritimlerinin Ruhi Su 'nun yaratıcılığı ve yorumlayışı ile "ev- rensel, yenilikçi ve ileri" bir anlatımla ses- lendirilişi... 1912'de doğan, çocukluğu ve gençli- ği Adana'da, Çukurova ve Toros'larda geçen, sonralan Ankara Müzik Öğret- men Okulu, Devlet Konservatuvan ve Opera bölümünde yetişen ve çalışan Ru- hi Su'nun 1962'den itibaren amacı bir "halk klasikleri albümü" oluşturmaktı. Yunus Emre'yi Köroğlu'nu, Karaca- oğlan'ı, Pir Sultan Abdal'ı. halk müzi- ğini oluşturan Semah 'lan ve aynca çağ- daş ozanlanmızın şiirierini ve kendi şiir- lerini besteleyerek seslendirmişti. Son yıllannda, özellikle "zeybekler"i yorum- ladı. Ulusaldan evrensele Âşık Veysel'i ölü- münün 24. yılında anmamız ve dolayısıy- layapılan bazı etkinlikler, sonra "RuhiSu Kültür ve Sanat Vakfı"n\n kuruluşu, aynı paralelde sanatta "Ulusallık'tan Evren- selliğe" yöneüşin en olumlu ve beürlför- neklerinden biri olarak bu tki olayda bifc! leşiyor. Sanatta "Ulusal değeher evren- sel niteliklere büründükçe uluslararası önem kazanıhar ve tüm insanlığa ses- leniher". Geçen hafta yerli popun zirvesindeki üç- lüsünün yeri değişmedi. Haluk Levent, "Anadolu rock"tan izler taşıyan üçüncü al- bümü Arkadaş!'la liderliğini sürdürüyor. Ayna grubu ilk albümü Ghtiğm Yağmurla Gel'le Levent'in ardından ikinci sırada. Si- nemalarda yeniden gösterime giren Eşkı- ya'nın müzik albümünün (müzik yön: Er- kan Oğur) satışı biraz kıpırdadı. Eşkıya üçüncü sırada. Türk sanat müziğinde Muazzez Ersoy, Nostalji serisinin ikinci albümüyle yine bi- rinci sırada. HünerCoşkuner,BeniTekSen Anlarsın adlı yeni çalışmasıyla ikinci, Eb- ru Gündeş, Kurtiar Sofrası'yla üçüncü. Halk müziğinde de sıralama değişmiyon Yavuz Bingöl ikinci albümü Baharun Sen- sin'le birinci, Musa Eroğhı, Halil Ibra- him/Kerbela Destam'yla ikinci, ArifSağ- BeOas Akkaleikilisi SeherYıklıa'yla üçün- cü. Yabancı popta U2, yeni albümü POp'la açık arayla önde gidiyor. ToniBraxton, Sec- rets'la ikinci. Madonna ve Antonio Bande- ras'ın parçalann büyük bölümünü yorum- ladıklan Oscarlı müzik albümü Evita üçüncü. - Romeo+JuHet - Soundtrack - Basquiat - Soundtrack - Beyond the Missouri Sky - Charlie Ha- den & Pat Metheny - Vivaldi, The Four Seasons N. Jazz A_. Jacques Loussier Trio - Vhad Force - 3rd Force - Bop! - Frank Morgan - The R. Kend- rickTrio - No Panfc, No Stress - Cribb 199 - The Very Best and Beyond - Foreigner (CD) -NolHits-Various - Love Songs - Aretha Franklin -FedThenoize-Slade - Duncan Sheik - Duncan Sheik - Justuss - Snow - Michael -M.F.M.P - The Very Bery of Toni Childs - Sen Unutulacak Kadın mısın?_ - Erol Evgin - Nefes - Feyzullah Çınar (CD) - Beni Rahatta Dinleyin - Feridun Düza- ğaç - Denize Doğru - Kumdan Kaleler (CD) - Mi Kubbesi - Nekropsi (CD)